Ἡ ΙΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Το 546 π.Χ., ὁ Κῦρος κατέκτησε τις ἑλληνικές ἀποικίες στὴν ἐπαρχία της Ἰωνίας, στὴ σημερινή Τουρκία καὶ ἐπέτρεψε στοὺς ντόπιους κυβερνῆτες νὰ παραμείνουν στὴν ἐξουσία. Περίπου πενήντα χρόνια ἀργότερα, το 499 π.Χ., οἱ Ἕλληνες ἄποικοι ἐξεγέρθηκαν. Οἱ Πέρσες προσπάθησαν νὰ στηρίξουν την ὑπάρχουσα κυβέρνηση καὶ νὰ ἀπομακρύνουν τον πληθυσμό, ἀλλὰ το ἀποτέλεσμα ἦταν ἡ ἐξέγερση στὴν Ἰωνία. Βασιλιάς της Περσίας, την ἐποχῆ ἐκείνη, ἦταν ὁ Δαρεῖος, ὁ ἐγγονός του Κύρου.

 Στὴν ἀρχὴ, ὁ Δαρεῖος ἄφησε τους ντόπιους κυβερνῆτες νὰ ἀντιμετωπίσουν την ἐξέγερση. Ἀλλὰ οἱ ἐπαναστάτες ἔπαιρναν βοήθεια ἀπὸ το ἐξωτερικό.

Ὅταν ἡ Ἰωνία ἐξεγέρθηκε κατά των Περσῶν, κάλεσε τὴ μητρική χώρα, την Ἀθήνα, γιὰ βοήθεια. Καὶ τότε, οἱ Ἀθηναῖοι ἔκαναν ἴσως το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος του αἰῶνα. Ἔστειλαν στρατό γιὰ νὰ βοηθήσουν τους Ἴωνες ἐπαναστάτες. 

Με τὴ βοήθεια τῶν Ἀθηναίων, οἱ ἐπαναστάτες κατέλαβαν καὶ ἔκαψαν τις Σάρδεις, την πρωτεύουσα της Ἰωνίας. Ὁ Ἡρόδοτος ἔγραψε γιὰ την ἐξέγερση: «Σχεδόν ἀμέσως, ἡ φωτιά ἄρχισε νὰ τρέχει ἀπὸ σπίτι σε σπίτι, μέχρις ὅτου ὅλη ἡ πόλη ἔπιασε φωτιά. 

Ἔτσι οἱ Σάρδεις ἔγιναν στάχτη. Ἀνάμεσα στὰ χαλάσματα ἦταν καὶ ὁ ναός μίας ντόπιας θεάς, της Κυβέλης. Ὅταν οἱ Πέρσες τον εἶδαν κατεστραμμένο, αὐτὸ ἀργότερα θὰ το χρησιμοποιοῦσαν σὰν πρόσχημα γιὰ νὰ κάψουν ναούς στὴν Ἑλλάδα».

Ἡ ἐξέγερση στὴν Ἰωνία εἶναι ἕνα πολύ σημαντικό γεγονός στὶς σχέσεις Ἑλλάδας καὶ Περσίας, ἐπειδή ἀποτέλεσε τὴ ρίζα αἰτοῦ πού θὰ συνέβαινε τα ἑπόμενα 80 χρόνια. 

Τελικά ἔφερε την Ἀθηνᾶ καὶ την Περσία σε ἀνοιχτή σύρραξη, κάτι πού δὲν εἶχε γίνει στὸ παρελθόν. Ἡ Ἀθήνα εἶχε ξυπνήσει ἕναν γίγαντα ποὺ κοιμόταν.

 Ὁ Δαρεῖος ἤθελε ἐκδίκηση καὶ ἔβαλε ἕναν ὑπηρέτη του σε κάθε γεῦμα, πρὶν φάει την πρώτη του μπουκιά, νὰ του λέει: «Ἄρχοντά μου, νὰ θυμᾶσαι τους Ἀθηναίους». Ὁ Δαρεῖος λοιπόν ὁρκίστηκε ὅτι θὰ τους το ἀνταπέδιδε. Το ἑλληνικό χῶμα θὰ μούσκευε ἀπὸ αἷμα.

Ἰωνική Ἐπανάσταση (499 π.Χ.)

Ἡ Ἰωνική Ἐπανάσταση ξεκίνησε το 499 π.Χ στὴν Ἰωνία, ἐπεκτάθηκε στὴν Αἰολίδα, στὴ Δωρίδα στὴν Κύπρο, στὴν Καρία καὶ ἔληξε το 493 π.Χ με ἀποφασιστική νίκη τῶν Περσῶν καὶ κατάπνιξη της ἐξέγερσης.
Αἰτίᾳ της ἐπανάστασης ἦταν το μισὸ τῶν κατοίκων των ἰωνικῶν πόλεων ἐναντίον τῶν τυράννων, τους ὁποίους οἱ Πέρσες διόριζαν κυβερνήτες.

 Ἡ ἐπανάσταση ξεκίνησε μετά την ἀποτυχημένη πολιορκία της Νάξου ὁ Ἀρισταγόρα τὴ Μιλῆτο γιὰ νὰ γλυτώσει ἀπὸ την αὐτοῦ σατρᾶπη Ἀρταφέρνη, κήρυξε τὴ πόλη του δημοκρατία καὶ ἔπεισε τους Ἴωνες νὰ ἐξεγερθοῦν. Ἀπὸ τις Ἑλληνικές πόλεις της πειρωτικής Ἑλλάδος, μονάχα ἡ Ἀθήνα καὶ ἡ Ἐρέτρια δέχθηκαν
Βοηθήσουν καὶ ἔστειλαν 25 τριῆρεις. Οἱ ἐπαναστάτες ἔκαψαν τις Σᾶρδεις, ὡστόσο ὑπέστησαν βαριάήττα στὴν Ἔφεσο. Γιὰ τρία χρόνια, οἱ Πέρσες κατέπνιγαν την ἐξέγερση στὴν Καρία καὶ το 494 π.Χ ἀνασυντάχθηκαν, νίκησαν τους Ἴωνες στὴ ναυμαχία της Λάδης – μετά την ἀποστασία τῶν Σαμίων- καὶ κατέστρεψαν την Μίλητο.

 Ἀφοῦ ἡ Πέρσες ὑπέγραψαν εἰρήνη με τους Ἴωνες, ἑτοιμάστηκαν γιὰ νὰ ἐπιτεθοῦν καὶ νὰ καταστρέψουν την Ἀθήνα καὶ την Ἐρέτρια -ἡ Ἰωνική Ἐπανάσταση ἀποτέλεσε αἰτία γιὰ τους μετέπειτα Περσικούς Πολέμους. Κύρια πηγή γιὰ τους Περσικούς πολέμους ἀποτελεῖ ὁ Ἕλληνας ἱστορικός Ἡρόδοτος.

 Ὁ Ἡρόδοτος, γνωστός ως «Πατέρας της Ἱστορίας»,  γεννήθηκε το 484 π.Χ. στὴν Ἀλικαρνασσό της Μικράς Ἀσίας, ἡ ὁποία ἐκεῖνοι την περίοδο βρισκόταν ὑπὸ περσική κατοχή. Ἔγραψε το ἔργο «Ἱστορίαι» γύρω στά 440-430 π.Χ, προσπαθῶντας νὰ ἀνακαλύψει τις πραγματικές αἰτίες τῶν Περσικῶν πολέμων,   οἱ ὁποῖοι ὁλοκληρώθηκαν το 450 π.Χ. 

 Ἡ μέθοδος του Ἡρόδοτου ἀποτελοῦσε καινοτομία καὶ σύμφωνα με μερικούς ἱστορικούς, ὁ Ἡρόδοτος ἔχει ἐφεύρει την ἱστορία ποὺ ξέρουμε.

 Κατά τον Παπαρρηγόπουλο: «Ὁ Ἡρόδοτος εἶναι ὁ δημιουργός της ἀληθοῦς ἱστορικῆς τέχνης...πρῶτος ἐννόησεν ὅτι ἡ ἱστορία δὲν εἶναι ἁπλοῦς πραγμάτων κατάλογος, ἀλλὰ καὶ ἡ τεχνική τῶν πραγμάτων τούτων συναρμολόγηση καὶ ἡ ἐξήγησις του χαρακτῆρος αἰτῶν»

 Κατά τον Τομ Χόλλαντ: «Γιὰ πρώτη φορά, ἕνας ἱστορικός ἀποφάσισε νὰ ἀποκαλύψει τα αἴτια ἰνός πολέμου, ὁ ὁποῖος ἔληξε πρόσφατα, χωρίς νὰ καταγράφει μύθους, ἀλλὰ
αἰτίες, τις ὁποῖες θὰ μπορούσαμε νὰ ἐλέγξου με προσωπικά»

 Ὁ Θουκυδίδη εἶχε ἀμφισβητήσει το ἔργο του Ἡροδότου, καθώς ἡ προσωπική ἄποψη του τελευταίου ἐμφανιζόταν συχνά στὸ ἔργο του. 

 Παρ' ὅλ' αὐτὰ, ὁ Θουκυδίδης ἀποφάσισε νὰ ξεκινήσει το ἔργο του ἐκεῖ ὁποῦ ὁ Ἡρόδοτος σταμάτησε (στὴν πολιορκία της Σηστοῦ) ἀλλὰ σταμάτησε την προσπάθεια, ἐπειδὴ πίστευε ὅτι το ἔργο του Ἡροδότου δὲν χρειαζόταν ἐπανεγγραφή ἡ διορθώσεις, γιατί ἦταν ἀκριβὲς.
 Ἡ ἀξιοπιστία του Ἡροδότου ἔχει ἀμφισβητηθεῖ καὶ ἀπὸ ἄλλους ἱστορικούς. Ὁ Παυσανίας, στὰ Φωκικά, ἀναφέρεται στὴν περιγραφή του Ἡροδότου γιὰ τὴ μάχη τῶν Θερμοπυλῶν, ὁποῦ ὁ δεύτερος ὅτι καταγράφει οἱ Θηβαῖοι παραδόθηκαν, ὅπως καὶ 80 Μυκηναῖοι. .
Ὁ Πλούταρχος, στὸ ἔργο Περί της Ἡροδότου κακοήθειας (ἄν ὄντος το ἔγραψε αὐτὸς), κατηγορεῖ τον Ἡρόδοτο ἐπειδή ὁ τελευταῖος ζήτησε χρήματα ἀπὸ τους Θηβαίους, καὶ ἐπειδή δὲν τα ἔλαβε, ἔγραψε ὅτι οἱ Θηβαῖοι δείλιας ἂν καὶ παραδόθηκαν. Ὁπωσδήποτε
Οἱ κατηγορίες ποὺ ἐκτοξεύει το σύγγραμμα αὐτὸ κατά του Ἡρόδοτο κάθε ἄλλο παρά σοβαρές Εἶναι 

 Την περίοδο της Ἀναγέννησης, παρά το γεγονός ὅτι οἱ ἄνθρωποι συνέχιζαν νὰ διαβάζουν το ἔργο του Ἡροδότου, ὁ ἱστορικός εἶχε κακή φήμη.

Παρ' όλ' αὐτὰ, τα ἀρχαιολογικά εὑρήματα ἐπιβεβαίωσαν τα γραφόμενα του Ἡροδότου καὶ ἀποκατέστησαν τὴ φήμη καὶ την ἀξιοπιστία του, εἰδικὰ ὡς πρὸς τα γεγονότα ποὺ ἐξέτασε αὐτοπροσώπως. 

 Οἱ σύγχρονοι ἱστορικοί θεωροῦν το ἔργο του ἀξιόπιστο, ἀλλὰ ἔχουν ἀμφιβολίες γιὰ τους ἀριθμούς τῶν νεκρῶν καὶ τις τῶν μαχῶν

Ὑπόβαθρο
Μετά την κατάρρευση του μυκηναϊκοῦ πολιτισμοῦ, οἱ Ἕλληνες μετακόμισαν στὴ Μικρά Ἀσία, [14][15] χωρισμένοι σε τρεῖς φυλές: τους Ἴωνες, τους Αἰολεῖς καὶ τους Δωριεῖς. [14]Ἄν Οἱ Ἴωνες ἐγκαταστάθηκαν στὰ παράλια της Μικράς Ἀσίας, ὁπού ἔχτισαν 12 πόλεις ( Μίλητος, Μυούς, Πριήνη, Ἔφεσος, Κολοφῶν, Λέβεδος, Τέω, Κλαζομενές, Φώκαια, Ἐρυθραί, Σάμος καὶ Ἄν ).[14] Τελευταίες ἐπιχειρήσεις (493 π.Χ) Το 493 π.Χ, οἱ Πέρσες κατέλαβαν τὴ Χίο, τὴ Λέσβο καὶ την Τένεδο, ἀφοῦ σκότωσαν καὶ πολλούς φυγάδες.

 Οἱ πόλεις της Ἰωνίας τιμωρήθηκαν αὐστηρά, ὄχι ὅμως ὅπως ἡ Μίλητος – οἱ Πέρσες εὐνούχισαν τα πιὸ δυνατά ἀγόρια, ἔστειλαν τα πιὸ ὄμορφα κορίτσια στὸ χαρέμι του βασιλικοῦ ἀνακτόρου καὶ ἔκαψαν τους ναούς της κάθε πόλης. 

 Ὡστόσο, οἱ πόλεις κατάφεραν νὰ ὑποκατασταθοῦν καὶ εἶχαν βοηθήσει με πλοῖα τους Πέρσες κατά τὴ δεύτερη περσική εἰσβολή στὴν Ἑλλάδα. .[31][82] Ὁ περσικός στρατός κατέλαβε την ἀσιατική πλευρά της Προποντίδας καὶ ὁ στόλος την εὐρωπαϊκή ἀκτὴ τοῦ Ἑλλήσποντο, βάζοντας τέλος στὴν
Ἰωνική Ἐπανάσταση Ἀποτελέσματα

Μετά την ἀνάκτηση τῶν ἰωνικῶν πόλεων, οἱ Πέρσες ἀρχίσαν τις διὰ πραγματεύσεις συμβιβασμό. [84] Ὁ Ἀρταφέρνης κάλεσε ἀντιπροσώπους ἀπὸ κάθε ἰωνική πόλη καὶ τους ἀνακοίνωσε ὅτι οἱ διαφορές τους θαλύνονταν με βοήθεια δικαστῶν καὶ ὅρισε το ἐπίπεδο φορολογίας ἀνάλογα με το μέγεθος της πόλης. .  Ὁ γαμπρός του Δαρεῖου, Μαρδόνιος, ἔφθασε στὴν Ἰωνία καὶ
Κατάργησε τους τύραννος. 

 Ὁ Δαρεῖος ἐπέτρεψε στοὺς Πέρσες νὰ συμμετέχουν στὶς ἑλληνικές γιορτές, εἰδικὰ σ' αὐτὲς ποὺ τιμοῦσαν τον Ἀπόλλωνα. [86] Χάρη στὴν εἰρήνη αὐτὴ, ὁ Δαρεῖος ζήτησε την ὑποταγή τῶν Ἑλλήνων -μονάχα ἡ Ἀθήνα καὶ ἡ Σπάρτη ἀρνήθηκαν. 87] Ἥ πρώτη ἐκστρατεία, ἡ ὁποία διεξήχθη το 492 π.Χ, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα την κατάληψη της Θράκης καὶ της Μακεδονίας ἀπὸ τον Μαρδόνιο, ὡστόσο ὁ περσικός στόλος καταστράφηκε στὸ Ὄρος Ἄθως μετά ἀπὸ θαλασσοταραχή. Ἡ δεύτερη ἐπιθέση διεξήχθη δύο χρόνια ἀργότερα, με διοικητές τον Δάτη καὶ τον Ἀρταφέρνη καὶ εἶχε ὥς ἀποτέλεσμα την κατάληψη της Νάξου, των Κυκλάδων καὶ τον Ἐρέτριας.   

   Ὡστόσο, οἱ Ἀθηναῖοι πέτυχαν ἀποφασιστική νίκη στὸν Μαραθῶνα καὶ ἔδιωξαν τοῦς Πέρσες ἀπ την Ἑλλάδα.

Παπαρρηγόπουλος,
Βιβλίον Γ΄ κεφ.Γ΄παράγρ.Α΄) 5 Ἡροδότου Ἱστορίαι-Κλασική ἐποχή 6.6,0 6,1 Finley, σ.15.7.8. Φωκικά, ΧΧ,2 Παυσανίας, Περί της Ἡροδότου κακοηθείας. σελ29-32.9.
Παπαρρηγόπουλος, ο.π.10. David Pipes Herodotus: Father of History, Fat her of Lies Ἀρχειοθετήθηκε ἀπὸ το πρωτότυπο στις January 27, 2008 11. Στὶς 2008-01 18. Ντυράν, Β΄438, Παπαρρηγόπουλος ο.π.12.12,012,1 Holland, σ 37713. Fehling,σ. 1–277.14.14,014,114,2 Ἡρόδοτος, Κλειώ 142-15115. Θουκυδίδης, Α.1216. Ἡρόδοτος, Κλειώ14317.18. Κλειώ148
Ἡρόδοτος Ἡρόδοτος, Κλειώ 2219. Ἡρόδοτος, Κλειώ 7420.21.Κλειώ126 Ἡρόδοτος, Ἡρόδοτος, Κλειώ 5522. Ἡρόδοτος, Κλειώ14123. Ἡρόδοτος, Κλειώ16324.25. Κλειώ164 Ἡρόδοτος, 26. Κλειώ169 Ἡρόδοτος, Ἡρόδοτος, Τερψιχόρη 3027. Ἡρόδοτος, Τερψιχόρη3128.28,028,129 Τερψιχόρη32 Ηρόδοτος29,0 29,1
Ἡρόδοτος, Τερψιχόρη 3330 Ἡρόδοτος, Τερψιχόρη 34 31.31,031,131,2 Fine, pp.269–27732
33. Τερψιχόρη3 5 Ἡρόδοτος, Ἡρόδοτος, Τερψιχόρη 3 6 34. Ἡρόδοτος, τερψιχόρη 3 735