Οἱ ἐπιθέσεις του ΕΛΑΣ ἐναντίον του ΕΔΕΣ τον Μάϊο του 1943

Οἱ ἐπιθέσεις του ΕΛΑΣ ἐναντίον του ΕΔΕΣ τον Μάϊο του 1943

Ἥ καχυποψία καὶ οἱ τοπικές ἁψιμαχίες μεταξύ ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ ἦταν συχνό φαινόμενο ἤδη απ’τις ἀρχὲς του 1943, δηλαδή πολλούς μῆνες πρὶν την γενική σύρραξη μεταξύ τους τον Ὀκτώβριο του ἰδίου ἔτους Κατά κύριο λόγο οἱ ἁψιμαχίες σημειώνονταν στὴν Ἤπειρο καὶ στὴν επαἐπαρχία Βάλτου στὴν ΑιτΑιτωλοακαρνανία, ὅπου ἤδη ἦταν ἀρκετά ἰσχυρός ὁ ΕΔΕΣ, γι'αυτό καὶ οἱ προσπάθειες του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ νὰ ἐπικρατήσει στὶς περιοχές αὐτὲς δὲν στέφθηκαν με ἐπιτυχία

Μπροστά στὸ ἐνδεχόμενο του νὰ ἐκτραχυνθείς περισσότερο ἤ κατάσταση καὶ λόγῳ της ἐπιχειρούμενης ἐπίτευξης συμφωνίας μεταξύ των ἀντάρτικων ὁμάδων (ποῦ τελικά ἔγινε πράξη το καλοκαίρι του 1943) με την μεσολάβηση των Ἄγγλων, ὁ Ζέρβας παρενέβη στὶς 10/04/1943 με την παρακάτω γενική διαταγή πρὸς τους ἀντάρτες καὶ τα μέλη του ΕΔΕΣ:



(Ἥ Ἐθνικὴ Ἀντίστασις των Ἑλλήνων 1941-1945 του Στυλιανοῦ Χούτα, σελ.151-2)

Ἐνῶ θὰ περίμενε κάποιος, ὅτι αὐτὴ ἤ κίνηση του Ζέρβα πρὸς ἐκτόνωση της κατάστασης θὰ έἔβρισκε ἀνταπόκριση απ΄την ἄλλη πλευρά, τελικά συνέβη ἀκριβῶς το ἀντίθετο Ὁ ΕΛΑΣ χτύπησε καὶ διέλυσε τα μικρότερα καὶ λιγότερο ισχυρά τμήματα του ΕΔΕΣ ποῦ εἶχαν συγκροτηθεῖ σε γειτονικές περιοχές.

Στὶς 07/05/1943 ὁ ΕΛΑΣ ἐπιτέθηκε καὶ διέλυσε αιματηρώς την αντάρτικη ὁμάδα του ΕΔΕΣ Τριχωνίδας του γιατροῦ Παπαϊωάννου τον ὁποῖο καὶ συνέλαβαν. (στὸ ίδιο, σελ.173-4)

Στὶς 14/05/1943 ὁ ΕΛΑΣ ἐπιτέθηκε καὶ διέλυσε την αντάρτικη ὁμάδα του ΕΔΕΣ Ξηρομέρου του ταγματάρχη Καραμπέκιου. Μία μικρή ὁμάδα 30 ἀνδρών κατάφερε νὰ διασπάσει τον κλοιό των ελασιτών καὶ διέφυγε πρὸς τον Βάλτο. Συγχρόνως διαλύθηκε απ’τον ΕΛΑΣ καὶ μία μικρή ὁμάδα του ΕΔΕΣ στὴν Ευρυτανία. Ὅσα μέλη της διέφυγαν κατέφυγαν ἐπίσης στὸν Βάλτο.

(στὸ ἴδιο, σελ.178)
Μετά ἀπὸ αὐτὰ τα γεγονότα οἱ ἰσχυρότερες δυνάμεις του ΕΔΕΣ στὴν Ἤπειρο καὶ στὸν Βάλτο πῆραν τα μέτρα τους γιὰ νὰ μὴν ἔχουν την ἴδια τύχη καθώς υπήρχαν πληροφορίες γιὰ μετακίνηση μεγάλων δυνάμεων του ΕΛΑΣ πρὸς τις περιοχές τους. Τελικῶς ὁ ΕΛΑΣ ἐπιτέθηκε ανεπιτυχώς το βράδυ της 16ης πρὸς 17η Μαΐου πρὸς κατάληψη της γέφυρας Τατάρνης στὸν Βάλτο.

(στὸ ἴδιο σελ.186-7)
Παρά την διαμορφωθεῖσα ἐμφυλιοπολεμική κατάσταση ὁ Ζέρβας ἔβγαλε στὶς 17/05/1943 την παρακάτω ἑνωτική προκήρυξη:

(στὸ ἴδιο, σελ.184)
Τελικῶς, οἱ συγκρούσεις του Μαΐου δὲν γενικεύτηκαν. Αυτό ὀφείλεται στοὺς ἐξῆς λόγου- Στὴν ἤπια στάση του Ζέρβα ποῦ πλέον εἶχε κερδίσει την ἐμπιστοσύνη των Ἄγγλων,

- Στὴν ἔντονη πρόθεση των τελευταίων νὰ ἐπιτύχουν κάποια συνεργασία μεταξύ των ελληνικών ὀργανώσεων, προκειμένου νὰ εεἶναι πιό ἀποτελεσματικός ὁ ἀντάρτικο ἀγῶνας σε βάρος των κατακτητῶν,

- Στὴν ἀποτυχία του ΕΛΑΣ στὸν Βάλτο, ποῦ ἔδειξε ὅτι δὲν ἦταν ἀκόμη ἕτοιμος νὰ καταφέρει ἀποφασιστικό χτύπημα στὸν ΕΔΕΕΔΕΣ,

- Στό ὅτι ὁ ΕΛΑΣ εἶχε ἤδη ἐκτεθεῖ πέραν του δεόντως ἀφοῦ τις ἴδιες μέρες διέλυε ἀναίτια (γιά πρώτη φορά, ἀκολούθησαν ἄλλες δύο διαλύσεις) το Σύνταγμα 5/42 του Ψαρρού στὴν Στρωμνή στὶς 13/05/1943, εἶχε συλλάβει τον ἴδιο καὶ τον εἶχε κρατούμενο μαζί με τον Παπαϊωάννου του ΕΔΕΣ Τριχωνίδας. Αν σε αὐτὰ προστεθεῖ καὶ ἡ διάλυση της ὁμάδας Σαράφη-Κωστόπουλου τον Μάρτιο του ἰδίου ἔτους ποῦ εἶχε προκαλέσει ἀλγεινή ἐντύπωση, τότε ὅλοιοι ἀντιλαμβάνονται το πόσο εἶχαν ἐκτεθεῖ οἱ προθέσεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.

Έτσι, οἱ συμπλοκές του Μαΐου μεταξύ ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ τελείωσαν χωρίς κάποιο οὐσιαστικό ἀποτέλεσμα Ἦταν ὅμως ἐνδεικτικές των προθέσεων των κομμουνιστῶν καὶ ἁπλᾶ ὁ προάγγελος των ὅσων θὰ ἐπακολουθούσανε στὴν ἴδια περιοχή απ’τον Ὀκτώβριο καὶ μετά…