Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες γιόρταζαν τὴν Πρωτοχρονιά;

Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες γιόρταζαν τὴν Πρωτοχρονιά;

Ἡ μελέτη τῶν ἀρχαιολόγων ἔχει δείξει ὅτι στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα δὲν γιορταζόταν ἡ Πρωτοχρονιὰ καθὼς τότε μεγαλύτερη σημασία εἶχε ἡ ἀρχὴ κάθε μῆνα, ἡ ὁποία ὀνομαζόταν νουμηνία.



Μιὰ ἐπιγραφικὴ μαρτυρία μας ἐνημερώνει ὅτι στὴν Ἀθήνα γινόταν μιὰ θρησκευτικὴ τελετὴ στὴν ἀρχὴ τοῦ νέου ἔτους ἢ σωστότερα τὴν τελευταία ἡμέρα τοῦ ἀπερχομένου, ἀφοροῦσε ὅμως περιορισμένο ἀριθμὸ ἀτόμων. Ἐπρόκειτο γιὰ μιὰ θυσία τῶν ἀπερχόμενων ἀξιωματούχων στὸν Δία Σωτῆρα καὶ τὴν Ἀθηνᾶ Σωτείρα καὶ ἀπέβλεπε στὴν ἐξασφάλιση τῆς εὔνοιας τῶν θεῶν αὐτῶν γιὰ τὴ νέα χρονιά.


Μόλις στὰ ρωμαϊκὰ χρόνια καὶ κάτω ἀπὸ τὴν ἐπίδραση τῆς ἴδιας τῆς Ρώμης ἄρχισε ὁ ἑορτασμὸς τῆς Πρωτοχρονιᾶς, ὁ ὁποῖος ἐπεκτάθηκε σὲ ὅλη τὴν ἐπικράτεια τῆς ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας, ἑπομένως καὶ στὸν ἑλληνικὸ χῶρο.


Ἦταν ὁ Ιούλιος Καίσαρας ποὺ τὸ 46 π.Χ. καθιέρωσε τὴν 1η Ἰανουαρίου ὡς ἀρχὴ τοῦ ἔτους, κάτι ποὺ ἔκτοτε γνώρισε εὐρεῖα διάδοση στὴ Δύση μὲ λιγοστὲς καὶ περιορισμένες τοπικὰ καὶ χρονικὰ ἐξαιρέσεις, ὅπως π.χ. στὴν ἐποχὴ τοῦ Καρόλου τοῦ Μεγάλου (ὁ τελευταῖος ἐπειδὴ συνέβη νὰ ἀνεβεῖ στὸν θρόνο τὰ Χριστούγεννα τοῦ 800 μ.Χ. ὅρισε γιὰ τὴν ἐπικράτειά του ὡς ἀρχὴ τοῦ χρόνου τὶς 25 Δεκεμβρίου).


Στὸν Ἰούλιο Καίσαρα καὶ στὶς γνώσεις τοῦ περίφημου ἀστρονόμου ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια, Σωσιγένη, τὴ συνδρομὴ τοῦ ὁποίου εἶχε ζητήσει, ὀφείλουμε καὶ τὴν προσαρμογὴ τοῦ ἔτους στὴ διάρκεια τῆς περιστροφῆς τῆς Γῆς γύρω ἀπὸ τὸν Ἥλιο. Ἡ σειρὰ τῶν μηνῶν ποὺ ἰσχύουν σήμερα, ἡ διάρκεια καὶ οἱ ὀνομασίες τους ὀφείλονται ἐν πολλοῖς στὴ διορατικότητα τοῦ ρωμαίου στρατηλάτη καὶ πολιτικοῦ
.
Στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα τὸ ἔτος τὸ ἀποτελοῦσαν δώδεκα σεληνιακοὶ μῆνες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν συνήθως 29 καὶ 30 ἡμέρες ἐναλλὰξ (πρόκειται γιὰ τοὺς «κοίλους» καὶ «πλήρεις» μῆνες, ἀντίστοιχα, τῶν Ἀρχαίων).


Τὰ ὅρια κάθε μῆνα τὰ σηματοδοτοῦσε ἡ ἐμφάνιση δύο νέων φεγγαριῶν, ἑπομένως ἡ διάρκειά του ἦταν περίπου 29 ½ ἡμέρες. Ὡστόσο ἡ καθιέρωση ἑνὸς ἔτους 354 ἡμερῶν δημιουργοῦσε πρόβλημα καί, ἂν δὲν λαμβάνονταν μέτρα, συνεχῶς θὰ διογκωνόταν, ἀφοῦ ἕνα ἡλιακὸ ἔτος ἔχει 365 ἡμέρες.


Γιὰ νὰ ἐκμηδενίσουν τὴ διαφορὰ αὐτὴ πρόσθεταν κατὰ διαστήματα, συνήθως ἀνὰ διετία, ἕναν ἐμβόλιμο μῆνα διάρκειας περίπου 22-23 ἡμερῶν. Πιθανότατα οἱ Ἕλληνες χρησιμοποίησαν ἡμερολογιακὸ ἔτος 12 μηνῶν περίπου τὸν 8ο αἰ. π.Χ., ἀφοῦ μνεία τῆς ὕπαρξής του ἐντοπίζεται στὸν Ἡσίοδο, ἂν καὶ ὁρισμένοι ἀμφισβητοῦν τὴν ἀξία τῆς μαρτυρίας αὐτῆς.


Ἡ σχέση ἀνάμεσα στὸ ἡμερολογιακὸ ἔτος καὶ στὶς γιορτές, ἦταν γιὰ τοὺς Ἕλληνες στενή, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὸ ὅτι τὰ ὀνόματα τῶν περισσοτέρων μηνῶν τους προέρχονταν ἀπὸ ὀνομασίες γιορτῶν ποὺ τελοῦνταν κατὰ τοὺς μῆνες αὐτούς.


Οἱ γιορτὲς αὐτὲς σπάνια σχετίζονται μὲ ἐπεισόδια ἀπὸ τὴ ζωὴ τῶν ἴδιων τῶν θεῶν (παράδειγμα ὁ μῆνας Γαμηλιώνας -Ἰανουάριος-, κατὰ τὸν ὁποῖο γιορταζόταν ὁ ἱερὸς γάμος τοῦ Δία καὶ τῆς Ἥρας, οἱ ἀνθρώπινοι γάμοι θεωροῦνταν ἐπανάληψη τοῦ γάμου αὐτοῦ) καὶ συνήθως ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὶς ἀγροτικὲς ἀσχολίες ποὺ ἐλάμβαναν χώρα κατὰ τὸ ἀντίστοιχο χρονικὸ διάστημα καὶ μὲ τὶς ὁποῖες ὁ ἄνθρωπος ἐξασφάλιζε τὴ σοδειά του συνεπῶς καὶ τὴν ὕπαρξη καὶ διαιώνισή του.


Τὸ ὅτι σὲ ἀρκετὰ μέρη τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ κόσμου τὰ ὀνόματα τῶν μηνῶν δὲν σχετίζονται μὲ τὶς γιορτὲς τῶν σημαντικότερων θεῶν τους ἀλλὰ συνήθως μὲ αὐτὲς τοῦ Ἀπόλλωνα σημαίνει ὅτι στὴν καθιέρωσή τους πρέπει νὰ ἔχει συμβάλει ἀποφασιστικὰ ἕνα ἱερὸ τοῦ θεοῦ αὐτοῦ μὲ πανελλήνια ἀποδοχή, ὅπως ἀποδεδειγμένα ἦταν αὐτὸ στοὺς Δελφούς.

Ἱανουάριος

                                                           Ἱανουαριος

                                      Ἀθηνα Ἀττικη              Σπάρτη

                                         Γαμηλιών                     Ἀγνωστος




Στίς ἡμέρεσ μας ἡ Ἀρχὴ κάθε νέου ἔτους εἶναι ἡ 1 η Ἰανουαριου.

Γιὰ τοὺς ἀρχαίους μας προγόνους , ὅμως , τό ἀτικκόν ἔτος ἑπισήμος ἄρχιζε

μὲ τήν πρώτη νέα σελήνη ( νουμηνία ) μετὰ τὴν θερινη τροπή ( Θερινό ἡλιοστάσιο ).

Αὐτὴ συνέπιπτε μἐ τὸν μῆνα Ἐκατομβαιῶνα Ἰουλιο - Αὔγουστο τοῦ Ἰουλιανοῦ ἡμερολογίου ). Γι΄ αὐτό ὅταν λέμε ἀττική << Πρωτοχρονία >>, ἐννοοῦμε ἄλλη ἡμερομηνία ἀπὸ τὴν σημερινή.

ΓΑΜΗΛΙΩΝ μήν Ἀθηναίων ἔβδομος ἀπὸ γαμηλίων πελάνων ὀνομασθείς, οὔς καθήγιζον τοῖς γααμηλίοις Θεοῖς κατὰ τῶν γάμων καιρούς.

[ Ὁ Γαμηλιών, ὁ δικός μας Ἰανουάριος , ἦταν ὁ ἔβδομος μῆνας τοῦ ἀττικοῦ ἡμερολογίου. Τότε ἔκαναν προσφορές στούς γαμηλίους θεοῦς κατά τούς καιροὺς τῶν γάμων] .

ΘΑΡΓΗΛΙΩΝ (30 ΗΜΕΡΕΣ) 23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ - 23 ΜΑΙΟΥ

Μὴν Μάϊος                  Ἀθῆναι                  Σπάρτη

                                      Ἀττική

                                      Θαργηλιών           Δελχίνιος

Θαργηλιών μὴν Ἀθήνησιν ια· ὠνομάσθη δὲ ἐπεί ὁ ἣλιος τότε πυρώδης ·

τὸ δὲ θερμὸν θαργήλιων ὠνόμαζον· τὰ δὲ ἂνθη τότε ἐξηταίνετὸ.

Θαργηλίων δὲ , ὁ ἐνδέκατος μὴν ὀνομάζεται · ἐπεί τότε ὁ ἥλιος πυρώδης ἐστὶ, καὶ ἐν τούτῳ τῷ μηνὶ τὰ τῆς γῆς ἄνθη ἀνεξηραίνετο. Ἀπὸ τοῦ θέρειν οὖν τὴν γῆν · τὸ δὲ θερμὸν θάργηλον ὠνομασται .

[Θαργηλιών ( Μάϊος ) εἶναι ὁ ἐνδέκατος μήνας τῶν Ἀθηναίων καὶ ὠνομάσθηκε ἔτσι διότι τότε ὁ ἥλιος εἶναι θερμὸς ( τὸ θερμὸν τὸ ὠνόμαζαν Θραγηλίων ). Τότε ἐπίσης ξεραίνονταν τὰ ἄνθη]

Θαργήλια· Ἀπόλλωνος καὶ ὅλος ὁ μήν ἱερός τοῦ Θεοῦ , ἐν δὲ τοῖς Θαργηλίοις τὰς ἀπαρχὰς τῶν φυομένων ποιοῦνται καὶ περικομίζουσι · ταῦτα δὲ Θαργήλιὰ φασιν · καὶ μὴν θαργηλιών . Καὶ εὐρετηρίαν ἐκάλουν θάργηλον .

[Τὰ θαργήλια ἦταν ἑορτή τοῦ Ἀπόλλωνος καὶ ὅλος ὁ μῆνας τοῦ Θεοῦ.

Τότε μαζεύουν τοὺς πρώτους ἀνοιξιάτικους καρπούς , καὶ τοὺς περιφέρουν . Αὐτὰ λέγονται θαργήλια . Καὶ τὴν καλὴ χρονιὰ τὴν ἔλεγαν Θάργηλον. ]

Ὁ Θαργηλιῶν εἶναι ὁ 11-ὅς μῆνας στὸ ἀττικὸ ἡμερολόγιο.

Ἦταν ἀφιερωμένος στοὺς θεοὺς Ἀπόλλωνα καὶ Ἄρτεμη, ἐνῶ ἀντιστοιχεῖ μὲ τὸ χρονικὸ διάστημα 23 Ἀπριλίου - 23 Μαΐου. Κυριότερες γιορτὲς τοῦ μῆνα αὐτοῦ ἦταν τὰ ὁμώνυμα Θαργήλια, ποὺ κρατοῦσαν δυὸ ἡμέρες, τὰ Βενδίδεια, τὰ ὁποῖα ἀναφέρονται καὶ στὸ Συμπόσιον τοῦ Πλάτωνα, καθὼς καὶ τὰ Καλλυντήρια καὶ τὰ Πλυντήρια, δυὸ γιορτὲς πρὸς τιμὴν τῆς θεᾶς Ἀθηνᾶς.

Ὁ Θαργηλιῶν ὀφείλει τὴν ὀνομασία του στὸ ρῆμα θέρειν καὶ στὴ λέξη Ἥλιος,

Τὰ Θαργήλια ἦταν γιορτὴ ποὺ ἐτελεῖτο τὴν 7η ἡμέρα τοῦ μῆνα, ἡ ὁποία ἐθεωρεῖτο ὡς γενέθλια ἡμέρα τοῦ Δήλιου Ἀπόλλωνα.

Τὴν παραμονὴ τῆς γιορτῆς, ποὺ ἐθεωρεῖτο ἡ γενέθλια ἡμέρα τῆς Ἀρτέμιδος, ἐτελεῖτο ἐξιλαστήρια ἢ καθαρτήρια θυσία, γιὰ τὸν ἐξαγνισμὸ τῆς πόλης τῶν Ἀθηνῶν:

«Θαργηλιῶνος ἕκτη καθαίρουσι τὴν πόλιν οἱ Ἀθηναῖοι» (Διογένης Λαέρτιος 11,44).

Ἡ θυσία τοῦ καθαρμοῦ ἦταν κατάλοιπο πανάρχαιας τελετῆς, κατὰ τὴν ὁποία δύο ἄντρες θυσιάζονταν -ὁ ἕνας γιὰ τοὺς ἄντρες τῆς πόλης καὶ ὁ ἄλλος γιὰ τίς γυναῖκες.

Οἱ δύο αὐτοὶ ἄντρες λέγονταν «φαρμακοί», ἴσως γιατί χρησίμευαν ὡς μέσα ἴασης καὶ καθαρμοῦ ὅλων τῶν ἄλλων.

Κατὰ τὸν Σουίδα, τρέφονταν δημοσία δαπάνη, ὁπότε πιθανῶς νὰ ἦταν κατάδικοι ποὺ ἡ ἐκτέλεσή τους προριζόταν νὰ γίνει στὰ Θαργήλια.

Κατὰ τοὺς κλασικοὺς χρόνους τὸ τελετουργικὸ τῆς γιορτῆς παρέμεινε ἴδιο, μόνο ποὺ στὴ θυσία γινόταν εἰκονικὴ ἐκτέλεση δύο ἀντρῶν.

Στὴ συνέχεια ἄρχιζαν οἱ κυρίως γιορτές, ποὺ ἔκλειναν τὴν ἑπομένη μὲ μουσικοὺς ἀγῶνες.

Στὴ διάρκεια τοῦ Θαργηλιώνα, ἐτελοῦντο ἐπίσης : α) Τὰ Βενδίδεια, τὴν 19η καί την 20η τοῦ μηνὸς πρὸς τιμὴν τῆς θρακικὴς σεληνιακῆς θεᾶς Βενδίδος, ἡ ὁποία ταυτιζόταν μὲ τὴν Ἀρτέμιδα, τὴν Ἐκάτη καὶ τὴν Περσεφόνη.

Τὰ Βενδίδεια γιορτάζονταν μὲ δημόσιες θυσίες καὶ τελετές.

Τὸ ἱερό της, τὸ Βενδίδιον, βρισκόταν κι αὐτὸ στὸν λόφο τῆς Μουνιχίας στὸν Πειραιᾶ. β) τὰ Πλυντήρια, την 25η τοῦ μηνὸς γιὰ τὸν καθαρισμὸ τῶν πέπλων τοῦ ἀρχαϊκοῦ ξοάνου τῆς Πολιάδος Ἀθηνᾶς στὴ θαλάσσια περιοχὴ τοῦ Φαλήρου, ἐνῶ στὴν πόλη σταματοῦσε κάθε ἐργασία.

Ἐπίσης, ἱερεῖς ἀπὸ τὸ γένος τῶν Πραξιεργιδῶν ἔπλεναν τὸ ξόανο τῆς θεᾶς ἀκολουθῶντας εἰδικὴ ἱερὴ τελετουργία. γ) Ἡ γιορτὴ τῶν Καλλυντηρίων την 19η τοῦ μηνὸς γιὰ τὸν καλλωπισμὸ τοῦ ναοῦ τῆς πολιούχου θεᾶς Ἀθηνᾶς καὶ τοῦ Ἐρεχθείου, καὶ τέλος δ) Ἀνὰ τριετία τὰ Μικρὰ Παναθήναια.

Διάφοροι ἐρευνητὲς (Mommsen κ.ἄ.) συνδυάζουν τὴν ἡλιακὴ ἀνατολὴ τοῦ σμήνους τῶν Πλειάδων στὸν οὐρανὸ μὲ τὴν τέλεση τῶν προϊστορικῶν γιορτῶν τῶν Πλυντηρίων.

Τότε γίνονταν, ἐκτὸς ἀπὸ τίς γιορτὲς πρὸς τιμὴν τῆς θεᾶς Ἀθηνᾶς, οἱ πλύσεις τῶν ἐνδυμάτων, οἱ ἐτήσιες ἐκλογὲς τῶν Ἀχαιῶν, ἐνῶ ἄρχιζε καὶ ἡ συγκομιδὴ τῶν δημητριακῶν.

Ὁ μῆνας Θαργηλιῶν ἀναφέρεται καὶ στὰ μηνολόγια τῆς Δήλου, Ἀμοργοῦ, Πάρου, Τήνου, Ἐφέσου, Περγάμου καὶ Μιλήτου.

 Εἰς νέωντα εἰς τὸ ἐπιόν....
Νέωντα: τὸ ἐπιὸν ἔτος ἥτοι εἰς τὸ αὔριον εἰς τὸ μέλλον.
Χρόνια πολλὰ καὶ καλὴ χρονιά σε ὅλους!!

Ὁ προσδιορισμὸς τοῦ Ἐτους καὶ τῶν Ἐποχῶν στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα

Ὁ προσδιορισμὸς τοῦ Ἐτους καὶ τῶν Ἐποχῶν στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα
Ἐνας θρῦλος ἀναφέρει ὅτι οἱ Ἀρκάδες ἐκαυχῶντο ἀφ' ἑνὸς μὲν ὅτι ἡ ἱερὴ πόλις τοὺς Λυκόσουρα κτίστηκε πρὶν ἀπὸ τὸν Κατακλυσμὸ τοῦ Δευκαλίωνα, ἀφ' ἑτέρου δὲ ὅτι οἱ ἴδιοι προηγοῦντο καὶ αὐτῆς τῆς δημιουργίας τῆς Σελήνης. Γιὰ τὸν λόγο αὐτόν, οἱ Ἀρκάδες ὀνομάστηκαν ἀπὸ τὸν Ἀριστοτέλη Προσέληνοι καὶ ἀπὸ τοὺς Λατίνους συγγραφεῖς Proselines.

Ὁ θρῦλος αὐτός, βέβαια, κατὰ πᾶσα πιθανότητα στηρίζεται στὸ γεγονὸς ὅτι πιθανῶς πρῶτοι οἱ Ἀρκάδες ἀπ' ὅλους τοὺς Ἕλληνες δημιούργησαν ἡμερολόγιο ποὺ βασιζόταν στὸν συνοδικὸ σεληνιακὸ μῆνα. Πάντως, εἶναι γνωστὸ ὅτι μετὰ τὴν Κάθοδο τῶν Δωριέων στὴν Ἑλλάδα, οἱ Πελασγοὶ διατηρήθηκαν ἀμιγῶς μόνο στὴν ὀρεινὴ Ἀρκαδία· γι' αὐτὸν τὸν λόγο οἱ Ἀρκάδες θεωροῦσαν τοὺς ἑαυτούς τους γηγενεῖς. Ἔτσι, μερικὲς ἀπὸ τίς ἀρχαιότερες παραδόσεις συνεχίστηκαν καὶ διατηρήθηκαν στὴν ὀρεινὴ περιοχὴ τῆς Ἀρκαδίας, ἐνῶ εἶχαν οὐσιαστικὰ ἐξαφανιστεῖ ἀπὸ τὴν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα.
Οἱ ἀρχαϊκὲς πηγὲς ἀπὸ τὸν ἑλλαδικὸ χῶρο, ὅπως πήλινες πινακίδες τοῦ 13ου π.Χ. αἰῶνα, τὰ ἔργα τοῦ Ὁμήρου, τοῦ Ἠσίοδου κ.ἄ., ἀποκαλύπτουν τὴ χρήση σεληνιακῶν μηνῶν ἀπὸ τίς ἑλληνικὲς πόλεις-κράτη.
Ὁ Ἡσίοδος ἀναφέρει μεθόδους ὑπολογισμοῦ τοῦ ἔτους βασισμένες στὴν παρατήρηση λαμπρῶν ἄστρων. Στὸ ἔπος του «Ἔργα καὶ Ἡμέραι» ἀναφέρει ὡς χρόνο ἀμητοῦ (θερισμοῦ) τὴν περίοδο ποὺ τὸ ἀνοικτὸ σμῆνος τῶν Πλειάδων ἦταν ὁρατὸ μὲ γυμνὸ μάτι λίγο πρὶν τὴν αὐγή, ἐνῶ ὡς χρόνο ὀργώματος τὴν περίοδο λίγο μετὰ τὴν παροδικὴ ἐξαφάνιση τῶν Πλειάδων, τῶν Ὑάδων καὶ τοῦ ἀστερισμοῦ τοῦ Ωρίωνα ἀπὸ τὸν οὐρανὸ (Ἔργα καὶ Ἡμέραι , 383-384, 614-616).


Ἐπίσης, ὁ Ἡσίοδος συμβουλεύει τοὺς γεωργοὺς νὰ ἁλωνίζουν τὰ στάχυα ὅταν πρωτοεμφανίζεται ὁ Ωρίωνας, ἕνας ἀστερισμὸς ποὺ πολλοὶ ἀρχαῖοι συγγραφεῖς θεωροῦσαν ὡς ἡμερολογιακὸ δείκτη. Αὐτὸ βασιζόταν στὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἀνατολή του κατὰ τίς πρωινὲς ὧρες συνέπιπτε μὲ τὴν ἀρχὴ τοῦ καλοκαιριοῦ, ἐνῶ ἡ ἀνατολή του τὰ μεσάνυχτα συνέπιπτε μὲ τὴν ἀρχὴ τῆς συγκομιδῆς τῶν σταφυλιῶν. Τέλος, ἡ ἀνατολή του κατὰ τίς ἀπογευματινὲς ὧρες ὑποδείκνυε ὅτι πλησίαζε ἡ ψυχρὴ ἐποχὴ τοῦ χειμῶνα.
Ὁ Ἱπποκράτης ἀναφέρει τίς Πλειάδες καὶ εἶχε ἐπισημάνει το ὅτι διαιροῦσαν τὸ ἔτος σὲ τέσσερις ἐποχές, ποὺ βέβαια σχετίζονταν μὲ τὴ θέση τοῦ ὡραίου αὐτοῦ ἀνοικτοῦ σμήνους στὸν οὐρανό. Τὸ καλοκαίρι ἄρχιζε μὲ τὴν ἐμφάνιση τῶν Πλειάδων καὶ διαρκοῦσε μέχρι τὴν ἀνατολὴ τοῦ Ἀρκτούρου, τοῦ λαμπρότερου ἄστρου τοῦ ἀστερισμοῦ τοῦ Βοώτη. Τὸ φθινόπωρο διαρκοῦσε μέχρι την «ἑσπερία δύση» τῶν Πλειάδων, ἐνῶ τότε ἀκριβῶς ἄρχιζε ὁ χειμῶνας, ποὺ τελείωνε τὴν ἐαρινὴ ἰσημερία. Κατόπιν, ἄρχιζε ἡ ἐποχὴ τῆς ἄνοιξης ποὺ διαρκοῦσε μέχρι τὴν ἀνατολὴ τῶν Πλειάδων.
Ὁ λαὸς γιὰ τὸν προσδιορισμὸ τῶν ἐποχῶν τοῦ ἔτους χρησιμοποιοῦσε ἕνα πλῆθος φαινομένων ποὺ παρατηροῦσε στὴ φύση. Ὁ Ἡσίοδος ἀναφέρει πολλὰ ἀπὸ αὐτά. Ὅπως τίς κραυγὲς τῶν ἀποδημητικῶν γερανῶν, οἱ ὁποῖοι προανάγγελλαν τόσο τὴν περίοδο
τοῦ ὀργώματος, ὅσο καὶ τὴν ἔναρξη τῆς ἐποχῆς τῆς σπορᾶς, τὴν ἀναρρίχηση τῶν σαλιγκαριῶν στὰ φυτά, ἡ ὁποία ἔδειχνε τὸ τέλος τοῦ σκαψίματος τῶν ἀμπελώνων κ.ἄ.
Αὐτὴ ἡ ταυτόχρονη χρησιμοποίηση πολιτικῶν καὶ «φυσικῶν» ἡμερολογίων εἶναι χαρακτηριστικὸς τρόπος ὑπολογισμοῦ τοῦ χρόνου ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες. Κατὰ τοὺς κλασικοὺς χρόνους καὶ μετέπειτα, οἱ μῆνες, οἱ ὀνομασίες τῶν ὁποίων σχετίζονταν μὲ τίς γιορτὲς πρὸς τιμὴν τῶν ἑλληνικῶν θεοτήτων καὶ βασίζονταν στὸν συνοδικὸ σεληνιακὸ μῆνα, ἄρχιζαν ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ πραγματοποιεῖτο ἡ φάση τῆς νέας Σελήνης.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

                                                               ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
                                                   ΑΘΗΝΑΙ              --- ΣΠΑΡΤΗ
                                                  ΑΤΤΙΚΗ
                                                   ΠΟΣΕΙΔΕΩΝ ---- ΔΙΟΣΘΙΟΣ


Ποσειδεών . Εἶναι ὁ ἕκτος μήνας τοῦ ἀττικοῦ ἡμερολογίου . Ταυτίζεται μὲ τὸν Δεκέμβριο τοῦ δικοῦ μασ ἡμερολογίου ( μὲ ἡμέρες καὶ ἀπὸ τὸν Ἱανουάριο ) τότε ποὺ οἱ θάλασσες εἶναι φουρτουνιασμένεσ καὶ χρειάζεται νὰ ἐξευμενισθῆ ὁ θεὸς Ποσειδῶν . κατὰ τὴν διαρκειὰ του τελοῦσαν τὰ ποσείδια ( ἀπὸ τὰ ὀποῖα προῆλθε καὶ τὸ ὄνομα τοῦ μηνὸς ).

Η Φθινοπωρινή Ἰσημερία καὶ τα Ελευσίνια Μυστήρια

Η Φθινοπωρινή Ἰσημερία καὶ τα Ελευσίνια Μυστήρια

Τα ἘΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ἀποτελοῦν ἀναμφισβήτητα ἕνα ἀπὸ τους πιὸ ἱερούς καὶ σεβαστούς θεσμούς, ἕνα ἀπὸ τα σημαντικότερα ἐπιτεύγματα του Ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ.

Σύμφωνα με την Μυθολογία μας, ἱδρυτής τῶν Ἐλευσινίων Μυστηρίων πιστεύεται ὅτι ἦταν ὁ Εὔμολπος ἡ ὁ Μουσαίος ὁ Αἰθίοπος ἦταν γιὸς του Ὀρφέα, ὑπάρχουν ὅμως καὶ πλῆθος ἄλλων ἐκδοχῶν, ἔτσι ὥστε σήμερα νὰ εἶναι ἐξαιρετικά δύσκολο νά μποροῦμε νὰ καταλήξουμε σε ἕνα ἀσφαλὲς συμπέρασμα, ὡς πρὸς τον λόγο της ἐμφάνισή τους, τον τρόπο της διεξαγωγῆς τους ἀλλὰ το ἀκριβὲς περιεχόμενο των διδασκαλιῶν καὶ των μυήσεών τους.
Αὐτό ὅμως ποῦ γνωρίζουμε σήμερα, με βεβαιότητα, εἶναι ὅτι ὑπῆρχαν τα ΜΙΚΡΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ, τα ὁποῖα ἀποτελοῦσαν την βασική προετοιμασία γιὰ την διεξαγωγή των ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ ποῦ ἦταν βεβαίως καὶ τα σημαντικότερα, τα ὁποῖα διαρκοῦσαν 9 Ἡμέρες, ξεκινῶντας ἀπὸ την δέκατη Πέμπτη ἡμέρα του μῆνα Βοηδρομιώνα.

Ὡστόσο ἐπειδὴ δὲν ὑπάρχει πλήρης ἀντιστοιχία μεταξύ του ἀρχαίου ἡμερολογίου καὶ του σημερινοῦ, δὲν μποροῦμε νὰ εἴμαστε σίγουροι γιὰ την ἀκριβὴ ἡμερομηνία, της διεξαγωγῆς τους καὶ γιὰ τον λόγο αὐτὸν, ἔχουν κατά καιρούς προταθεῖ πολλές καὶ διάφορες ἐκδοχές.

Σήμερα θὰ ἐπιχειρήσουμε μία νέα προσέγγιση του υπολογισμού της ἀκριβούς ἡμερομηνίας της διεξαγωγῆς των Ἐλευσινίων Μυστηρίων, βάσει κάποιων ἰδιαίτερων ἀστρονομικῶν χαρακτηριστικῶν, τα ὁποῖα ποτέ μέχρι τώρα δὲν ἔχουν λάβει ὑπόψη τους ἡ σύγχρονοι ἐρευνητές.

Γνωρίζουμε ὅτι οἱ ἀρχαῖες μυστηριακές τελετές, ἦταν πάντοτε ἄμεσα συνδεδεμένες με κάποια συγκεκριμένα ἀστρονομικά φαινόμενα.
Μέσα στὸν μῆνα Σεπτέμβριο λοιπόν, τον μῆνα της διεξαγωγῆς τῶν Ἐλευσινίων Μυστηρίων, συμβαίνει ἕνα ἀστρονομικό γεγονός κορυφαίας σημασίας, το ὁποῖο δὲν θὰ μποροῦσε σε καμμία περίπτωση νὰ περάσει ἀπαρατήρητο ἀπὸ το, ἐπίσης κορυφαῖο, αὐτὸ θρησκευτικό γεγονός.

Πρόκειται βεβαίως γιὰ την ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ ἡ ὁποῖα πραγματοποιεῖται στὶς 23/9.
Ἀπό την στιγμή ποῦ γνωρίζουμε ὅτι τα Ἐλευσίνια Μυστήρια διαρκοῦσαν 9 ἡμέρες, εἶναι πολύ λογικό νά ὑποθέσει κανείς ὅτι ἡ Φθινοπωρινή Ἰσημερία θὰ ἔπρεπε νὰ συμπίπτει με την ἡμέρα της ΛΗΞΗΣ τους!
Στήν περίπτωση αὐτή εἶναι φυσικά πολύ εὔκολο νὰ ὑπολογίσουμε την ἡμέρα της ἔναρξης τους, ἡ ὁποῖα θὰ ἔπρεπε νὰ ἦταν στίς 14/9.

Η ἄποψη αὐτὴ ἐνισχύεται ἀκόμα περισσότερο ἀπὸ το γεγονός ὅτι στίς 14/9 γιορτάζουμε σήμερα την ΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ.

Το γεγονός αὐτὸ δὲν θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθεῖ τυχαῖο, διότι ἡ σχηματική ἀπεικόνιση των δύο ἀξόνων ἑνός Σταυροῦ, ἀποκρύπτει ἀκριβῶς την ἐξισορρόπηση δύο ἀντίθετων δυνάμεων, της ὁριζόντιας καὶ της κάθετης, οἱ οποίες ἐμφανίζονται πλέον συνδεδεμένες καὶ ἐναρμονισμένες.

Αὐτὸ σημαίνει ὅτι το νόημα ποῦ ὑποκρύπτεται στό σύμβολο του Σταυροῦ, σε μία πιό ἐσωτερική ἑρμηνεία, θὰ μποροῦσε νὰ ταυτίζεται ἀπολύτως με το ἀποτέλεσμα το ὁποῖο συμβολίζει ἡ ἐσωτερική ἑρμηνεία των Ισημεριών, ἡ ὁποῖα ἐπιφέρει την ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ.

Ὅπως γνωρίζουμε, κατά την διάρκεια ἑνός ημερολογιακού ἔτους, ὑπάρχουν 4 ἰδιαιτέρως καθοριστικές ἡμέρες, ποῦ ἀποτελοῦν ΤΑ ΠΟΛΙΚΑ ΖΕΥΓΗ ΔΥΟ ΑΞΟΝΩΝ:
Ο πρῶτος ἄξονας του Σταύρου, ἐμφανίζεται ἀπὸ την θέση της γῆς ἐπάνω στὴν τροχιά της, κατά τις ἡμέρες των δύο Ἰσημεριών καὶ ἀντίστοιχα ὁ δεύτερος ἄξονας, ἐμφανίζεται κατά τις ἡμέρες των δύο Ἡλιοστασίων.

Θὰ μπορούσαμε πολύ εὔκολα στὸ παραπάνω σχῆμα, νὰ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΑΟΡΑΤΟ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΟΥΣ ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ, ποῦ ἀφορᾶ στὴν σύνδεση αὐτῶν των τεσσάρων ἀστρονομικῶν γεγονότων, τα ὁποῖα εἶναι τα ἐξῆς:

Το ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΗΛΙΟΣΤΑΣΙΟ στὶς 22 Δεκεμβρίου ποῦ εἶναι ἡ μικρότερη σε διάρκεια ἡμέρα του ἔτους,
Το ΘΕΡΙΝΟ ΗΛΙΟΣΤΑΣΙΟ στὶς 22 Ἰουνίου ποῦ εἶναι ἤ μεγαλύτερη σε διάρκεια ἡμέρα του ἔτους,
Η ΕΑΡΙΝΗ ΚΑΙ Η ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ στίς 21 Μαρτίου καὶ 23 Σεπτεμβρίου ποῦ εἶναι οἱ δύο μοναδικές ἀπολύτως χρονικά ΙΣΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΝΥΧΤΕΣ κατά την διάρκεια ἑνός ἔτους.

Θὰ μπορούσαμε ἑπομένως νά κατανοήσουμε την ἀξία καί την μυστική διδασκαλία τῶν Ἐλευσινίων Μυστηρίων, μόνο ἄν καταφέρουμε νὰ ἑρμηνεύσουμε την ἐσωτερική ψυχική λειτουργία της «ΗΜΕΡΑΣ» καὶ της «ΝΥΧΤΑΣ» της Ψυχῆς μας.

Εἶναι γνωστό ὅτι ὁ ΝΟΥΣ καί ἤ ΨΥΧΗ μας χαρακτηρίζονται ἀπό ἀντίθετες ἰδιότητες, ὅπως ἀκριβῶς ἡ ΛΟΓΙΚΗ καὶ το ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ αὐτὰ τα δύο βασικά ζωτικά μας ὄργανα.

Ἔτσι λοιπόν, ὅταν παίρνουμε μία ἀπόφαση χρησιμοποιῶντας τον Νοῦ ἡ την λογική μας, σάν ἀποτέλεσμα αὐτῆς της ἐνέργειάς μας, «διαμαρτύρεται» το συναίσθημα ἡ ἡ Καρδιά μας.
Το γεγονός αὐτὸ μᾶς ὁδηγεῖ σε μία κατάσταση ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ, ἡ ὁποῖα μας ὁδηγεῖ τελικά δὲν μας ἐπιτρέπει νά βιώσουμε την εὐτυχία, ἀφοῦ λόγῳ αὐτῆς της ἐσωτερικῆς μας σύγκρουσης, εἶναι προφανές ὅτι ποτέ δὲν μένουμε ἱκανοποιημένοι ἀπὸ το τελικό ἀποτέλεσμα των πράξεων μας.

Γιὰ νά συνδεθοῦμε με τα Ἐλευσίνια Μυστήρια, θὰ μπορούσαμε νά συγκρίνουμε αὐτήν την διαρκῆ ἀνισορροπία της Ἀνθρώπινης συμπεριφοράς ποῦ ἀφορᾶ στήν ἐσωτερική λειτουργία ἑνός Ἀνθρώπου, με την διαρκῆ ἀνισορροπία της διάρκειας της ἡμέρας καί την νύχτας, δηλαδή τον τρόπο λειτουργίας του Ἡμερονυκτίου στόν πλανήτη Γῆ.
Ὅπως γνωρίζουμε, κατά την διάρκεια ἑνός ἔτους, κάθε εἰκοσιτετράωρο ποῦ περνάει, διακρίνεται ἀπό διαφορετική διάρκεια ἡμέρας καί νύχτας, ποῦ διαρκῶς διαφοροποιοῦνται, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΙΣΗΜΕΡΙΩΝ.

Συνδέοντας λοιπόν το Ἀνθρώπινο Σῶμα μας, με το Σῶμα του πλανήτη μας, θὰ μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι:
Ο Πόλος της Ψυχῆς μας ἀντιστοιχεῖ στήν Νύχτα καί ὁ Πόλος του Νοῦ μας, ἀντιστοιχεῖ στήν Ἡμέρα.

Νύχτα= Ψυχή
Ἡμέρα= Νοῦς

Σίγουρα δέν γνωρίζουμε τι ἀκριβῶς συνέβαινε κατά την διάρκεια της Ελευσίνιας Μύησης. Θὰ μπορούσαμε ὅμως νά συμπεράνουμε ὅτι το τελικό ἀποτέλεσμα της τελευταίας ἡμέρας της Μύησης, το ὁποῖο συμπίπτει με την ἡμέρα της Φθινοπωρινῆς ΙΣΗΜΕΡΙΑΣ, ἀφορᾶ στήν ἀπόκτηση μίας μοναδικῆς δυνατότητας: νά φέρουμε σε ΙΣΟ ΜΕΡΟΣ αὐτές τις δύο ἄνισες καί ἀνισομερεῖς λειτουργίες των δύο πόλων μας, ἔτσι ὥστε νά καταφέρουμε εἰσέλθουμε σε ἕνα νέο ἐξελικτικό ἐπίπεδο, κατά το ὁποῖο θὰ μποροῦμε πλέον νά λειτουργοῦμε συνδυάζοντας ἀπολύτως τις ἀποφάσεις της λογικῆς καί του συναισθήματός μας, ὅπως ἀκριβῶς συμβαίνει την ἡμέρα της ΙΣΗ-ΜΕΡΙΑΣ, ἔτσι ὥστε νά βιώσουμε τελικά την πραγματική εὐτυχία, ποῦ σήμερα λείπει ἀπὸ την ζωή μας!

Βεβαίως ὁ τελικός στόχος των Μυστηρίων, δέν ἀφορᾶ ἁπλῶς σε αὐτὴν την κατανόηση της λειτουργίας αὐτῆς της διπολικῆς μας κατάστασης, ἀλλά στήν ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ της ΙΣΗΣ ΜΕΡΑΣ καί ΝΥΧΤΑΣ, δηλαδή του ἀπόλυτου ἐλέγχου των ἀντιδράσεών μας, σε ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ!

Γιόρταζαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες την Πρωτοχρονιά;Ἕνα ἐρώτημα ποῦ ἡ ἀπάντηση του ἔχει σίγουρα ἐνδιαφέρον

Πρέπει κατ’ ἀρχὰς νὰ εἰπωθεῖ ὅτι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες δὲν φαίνεται νὰ γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά.

Γι’ αὐτούς μεγαλύτερη σημασία εἶχε ἡ ἀρχὴ κάθε μῆνα ποῦ ὀνομαζόταν νουμηνία.

Στήν Ἀθήνα, ὡστόσο, μία ἐπιγραφική μαρτυρία μας πληροφορεῖ γιὰ μία θρησκευτική τελετή ποῦ γινόταν στὴν ἀρχὴ του νέου ἔτους ἢ, σωστότερα, την τελευταία ἡμέρα του ἀπερχομένου, ἀφοροῦσε ὅμως περιορισμένο ἀριθμὸ ἀτόμων.

Ἐπρόκειτο γιὰ μία θυσία τῶν ἀπερχόμενων ἀξιωματούχων στὸν Δία Σωτῆρα καὶ την Ἀθηνᾶ Σωτῆρα καὶ ἀπέβλεπε στὴν ἐξασφάλιση της εὔνοιας τῶν θεῶν αὐτῶν γιὰ τὴ νέα χρονιά.

Μόλις στὰ ρωμαϊκά χρόνια καὶ κάτω ἀπὸ την ἐπίδραση της ἴδιας της Ρώμης ἄρχισέ ὁ ἑορτασμός της Πρωτοχρονιάς, ὁ ὁποῖος ἐπεκτάθηκε σε ὅλη την ἐπικράτεια της ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας, ἑπομένως καὶ στὸν ἑλληνικό χῶρο.

Ἦταν ὁ Ἰούλιος Καίσαρας ποῦ το 46 π.Χ. καθιέρωσε την 1η Ἰανουαρίου ὡς ἀρχὴ του ἔτους, κάτι ποῦ ἔκτοτε γνώρισε εὐρεῖα διάδοση στὴ Δύση με λιγοστές καὶ περιορισμένες τοπικά καὶ χρονικά ἐξαιρέσεις, ὅπως π.χ. στὴν ἐποχῆ του Καρόλου του Μεγάλου (ὁ τελευταῖος ἐπειδή συνέβη νὰ ἀνεβεῖ στὸν θρόνο τα Χριστούγεννα του 800 μ.Χ. ὅρισε γιὰ την ἐπικράτειά του ὥς ἀρχὴ του χρόνου τις 25 Δεκεμβρίου.)

Στὸν Ἰούλιο Καίσαρα καὶ στὶς γνώσεις του περίφημου ἀστρονόμου ἀπὸ την Ἀλεξάνδρεια Σωσιγένη, τὴ συνδρομή του ὁποίου εἶχε ζητήσει, ὀφείλουμε καὶ την προσαρμογή του ἔτους στὴ διάρκεια της περιστροφῆς της Γῆς γύρω ἀπὸ τον Ἥλιο. Η σειρά των μηνῶν ποῦ ἰσχύουν σήμερα, ἡ διάρκεια καὶ οἱ ὀνομασίες τους ὀφείλονται ἐν πολλοῖς στὴ διορατικότητα του ρωμαίου στρατηλάτη καὶ πολιτικοῦ.

Στήν ἀρχαία Ἑλλάδα το ἔτος το ἀποτελοῦσαν δώδεκα σεληνιακοί μῆνες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν συνήθως 29 καὶ 30 ἡμέρες ἐναλλάξ (πρόκειται για τους «κοίλους» καὶ «πλήρεις» μῆνες, ἀντίστοιχα, τῶν Ἀρχαίων). Τα ὅρια κάθε μῆνα τα σηματοδοτοῦσε ἡ ἐμφάνιση δύο νέων φεγγαριῶν, ἑπομένως ἡ διάρκειά του ἦταν περίπου 29 ½ ἡμέρες.


Ὡστόσο ἡ καθιέρωση ἑνὸς ἔτους 354 ἡμερῶν δημιουργοῦσε πρόβλημα καὶ, ἄν δέν λαμβάνονταν μέτρα, συνεχῶς θὰ διογκωνόταν, ἀφοῦ ἕνα ἡλιακό ἔτος ἔχει 365 ἥμερες.

Γιὰ νὰ ἐκμηδενίσουν τὴ διαφορά αὐτὴ πρόσθεταν κατά διαστήματα, συνήθως ἀνὰ διετία, ἕναν ἐμβόλιμο μῆνα διάρκειας περίπου 22-23 ἡμερῶν. Πιθανότατα οἱ Ἕλληνες χρησιμοποίησαν ἡμερολογιακό ἔτος 12 μηνῶν περίπου τον 8ο αἱ. π.Χ., ἀφοῦ μνεία της ὕπαρξής του ἐντοπίζεται στὸν Ἡσίοδο, ἄν καὶ ὁρισμένοι ἀμφισβητοῦν την ἀξία της μαρτυρίας αὐτῆς.

Πρέπει ἐπίσης νὰ ἀναφέρουμε ὅτι ἡ σχέση ἀνάμεσα στὸ ἡμερολογιακό ἔτος καὶ στὶς γιορτές ἦταν γιὰ τους Ἕλληνες στενή, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπὸ το ὅτι τα ὀνόματα τῶν περισσοτέρων μηνῶν τους προέρχονταν ἀπὸ ὀνομασίες γιορτῶν ποῦ τελοῦνταν κατά τους μῆνες αὐτούς.

Οἱ γιορτές αὐτὲς σπάνια σχετίζονται με ἐπεισόδια ἀπὸ τὴ ζωή τῶν ἴδιων τῶν θεῶν (παράδειγμα ὁ μήνας Γαμηλιώνας (Ἰανουάριος), κατά τον ὁποῖο γιορταζόταν ὁ ἱερὸς γάμος του Δία καὶ της Ἤρας, οἱ ἀνθρώπινοι γάμοι θεωροῦνταν ἐπανάληψη του γάμου αὐτοῦ) καὶ συνήθως ἔχουν νὰ κάνουν με τις ἀγροτικές ἀσχολίες ποῦ ἐλάμβαναν χώρα κατά το ἀντίστοιχο χρονικό διάστημα καὶ με τις ὁποῖες ὁ ἄνθρωπος ἐξασφάλιζε τὴ σοδειά του συνεπῶς καὶ την ὕπαρξη καὶ διαιώνισή του.

Το ὅτι σε ἀρκετὰ μέρη του ἀρχαίου ἑλληνικοῦ κόσμου τα ὀνόματα τῶν μηνῶν δὲν σχετίζονται με τις γιορτές των σημαντικότερων θεῶν τους ἀλλὰ συνήθως με αὐτὲς του Ἀπόλλωνα σημαίνει ὅτι στὴν καθιέρωσή τους πρέπει νὰ ἔχει συμβάλει ἀποφασιστικά ἕνα ἱερὸ του θεοῦ αὐτοῦ με πανελλήνια ἀποδοχὴ, ὅπως ἀποδεδειγμένα ἦταν αὐτὸ στοὺς Δελφούς.

Στὸν πίνακα ποῦ ἀκολουθεῖ ἀναλύεται το ἀρχαιοελληνικό ἡμερολόγιο, το ὁποῖο διαφοροποιοῦνταν σε κάθε πόλη:

Οι μήνες και οι αντιστοιχίες τους με τους σημερινούς αναφέρονται παρακάτω:

Εκατομβαίων (30 ημέρες) 16 Ιουλίου – 15 Αυγούστου

Μεταγειτνιών (29 ημέρες) 16 Αυγούστου – 15 Σεπτεμβρίου

Βοηοδρομιών (30 ημέρες) 16 Σεπτεμβρίου – 15 Οκτωβρίου

Πυανεψιών (29 ημέρες) 16 Οκτωβρίου – 15 Νοεμβρίου

Μαιμακτηριών (30 ημέρες) 16 Νοεμβρίου – 15 Δεκεμβρίου

Ποσειδεών (29 ημέρες) 16 Δεκεμβρίου – 15 Ιανουαρίου

Γαμηλιών (30 ημέρες) 16 Ιανουαρίου – 15 Φεβρουαρίου

Ανθεστηριών (29 ημέρες) 16 Φεβρουαρίου – 15 Μαρτίου

Ελαφηβολιών (30 ημέρες) 16 Μαρτίου – 15 Απριλίου

Μουνιχιών (29 ημέρες) 16 Απριλίου – 15 Μαϊου

Θαργηλιών (30 ημέρες) 16 Μαϊου – 15 Ιουνίου

Σκιροφοριών (29 ημέρες) 16 Ιουνίου – 15 Ιουλίου

ΟΚΤΩΜΒΡΙΟΣ

Μὴν Ἀττικὴ -- Σπάρτη
Πυανεψιών -- Ἡράσιος


Πυανεψιών μὴν Ἀθηνησιν   δ , 

 ἐν ὧ καὶ τα πύανα ἔψεται εἰς τιμὴν τοῦ Ἀπόλλωνος  πύανα,      δὲ πάντα τὰ ἀπὸ γῆς   ἐδώδιμα *     

ὁσπριώδι ἃ συνάγοντες  ἔψουσιν ἐν χύτραις   ἀθήραν  ποιοῦντες

Φωτίου Λεξικὸν

/ Ὁ πυανεψιών ἦταν ὁ   δ    μῆνας τῶν Ἀθηναίων, κατὰ τον ὁποῖον  βράζονται    τὰ  πύανα    πρὸς   τιμήν  τοῦ  Ἀπόλλωνος.  

πύανα          δὲ εἶναι ὅλα τὰ ἐδώδιμα *    ( τὰ προοριζόμενα γιὰ τροφὴ ) ὄσπρια ποὺ παίρνουμε ἀπὸ τὴν γῆ , τὰ ὁποῖα τὰ μαζεύουν , τὰ βράζουν σὲ χύτρες καὶ κάνουν τὴν ἀθύρα ( =εἶδος φαγητοῦ )

{ Ἐδωδὴ τροφὴ,   βρῶσις. ἐδώδιμος   τρωκτὸς , βρώσιμος

ΣΥΓΧΡΟΝΗ λέξη << ἔδεσμα >>

( Ἐδωδὴ    Παρὰ τὸ ἐδῶ τὸ ἐσθίω , ἐδὴ καὶ κατὰ ἀναδιπλασιασμὸν , ἐδωδὴ.
{ ἔστι δὲ ἡ ἀθήρα ἡ ἐκ πυρῶν ἐψημένων καὶ διακεχυμένων τροφὴ .}

                                                           

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
ΑΤΤΙΚΗ -        -- ΣΠΑΡΤΗ
ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝ --- ΠΑΝΑΜΟΣ

Μὴ παρὰ Άθηναίοις εἴρηται Ὅτι έν αὐτῶ ἐτιμᾶτο βοηδρόμιος Άπολλων .
Τὴ ν δὲ ἀρχὴ ν ἔλαβεν Ὅτι πολέμου συντάτος Ἀθηναίοις καὶ Ἐλευσινίοις .
Συμμαχήσαντος Ἰωνος κατὰ συγγένειον , ἐνίκησαν Ἀθηναῖοι. Ἀπὸ οὖν τοῦ στρατεύματος βοῆσ τῆσ ἐπιτῶ ᾄστει δραμούσης ὄ τε Ἀπόλλων βοηδρομιος ἐκλήθη καὶ ἡ θυσία , καὶ ὄ μην . καὶ διήρθωσεν .
῾Ο Βοηδρομιὼν εἶναι ἀττικὸσ Ὀ ὁποῖος ὠνομάσθηκε ἔτσι ἀπὸ τοὺσ Ἀθηναίους διότι κατ αὐτὸν ἐτιμᾶτο Ὁ βοηδρόμιος Ἀπόλλων.
Καὶ δημιουργήθηκε διότι , Ὅταν ἔγινε πόλεμος μεταξὺ Ἀθηναίων καὶ Ἐλευσινίων , καὶ ἐπειδὴ Ὁ Ἴων κατὰ συγγένεια συμμάχησε μὲ τοὺσ Ἀθηναίους , αὐτοὶ ἐνίκησαν. Ἀπὸ τὴν βοὴ λοιπὸν τοῦ στρατεὺματος , ποὺ διέτρεχε τὸ ἄστυ ( βοὴ +δρόμος ), καὶ Ὁ Ἀπόλλων ώνομάσθηκε βοηδρόμιος ἀλλὰ καὶ Ἡ θυσία ( Ἡ Ἑορτὴ ) καὶ Ὁ μῆνας . Τὴν ἑορτὴ δημηούργησε ὁ φερεκύδης γιὰ τοὺσ αὐτόχθονες Ἀθηναίους ..