Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Λόγια καὶ Πράξεις

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Λόγια καὶ Πράξεις

«Τα πρωτεῖα στὸν Σταυρό καὶ αἰώνια δόξα στοὺς σταυρωμένους γιὰ την πίστη καὶ γιὰ το γένος μας»

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

Ἔκανε σύνθημα την πίστη

Μιλῶντας μετά την ἀπελευθέρωση σε μαθητές Γυμνασίου στὴν Πνύκα, ἀπὸ το ἴδιο βῆμα ποὺ μιλοῦσε στὴν ἀρχαιότητα ὁ Δημοσθένης, ὁ Περικλῆς καὶ οἱ ἄλλοι σπουδαῖοι πρόγονοι, τους εἰπέ: «Ὅταν πιάσαμε τα ἅρματα πρῶτα εἴπαμε ὑπὲρ πίστεως καὶ μετά ὑπὲρ πατρίδος». Στὴν ἰδία ὁμιλία του συνέστησε στοὺς Ἕλληνες «φρόνιμον ἐλευθερία».

Συχνά προσευχόταν γιὰ την Ἐπανάσταση: «Ὅταν την 1η Ἀπριλίου 1821 τσακίστηκε το ἑλληνικό στράτευμα ἀπὸ τους Τούρκους, ὁ Ἀναγνωσταράς καὶ οἱ ἄλλοι πήγανε στὸ Λεοντάρι, ἐγώ ἔμεινα μόνος με το ἄλογο μου στὸ Χρυσοβίτσι. Ἔκατσα μέχρι πού ἔφυγαν οἱ Τοῦρκοι με τα μπαϊράκια τους καὶ κατέβηκα κάτω. Ἦταν στὸ δρόμο ἡ Παναγιά, μιά ἐκκλησιά του χωριοῦ καθόμουν κι ἔκλαιγα γιὰ την Ἑλλάδα. Παναγία μου, εἶπα, βοήθησε κι αὐτὴ τὴ φορά τους Ἕλληνες νὰ ἐμψυχωθοῦν».

Ἐξ’ αἰτίας της ἐπανάστασης οἱ κλέφτες δὲν εἶχαν την εὐχέρεια νὰ τηροῦν πλήρως τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Ὅταν τὴ Μεγάλη Τετάρτη του 1821 ὁ Kολοκοτρώνης καὶ ὁ Κανέλλος Δεληγιάννης ἔφαγαν ψητό ἀρνῆ, το ἔφεραν βαρέως ἐπὶ χρόνια, μολονότι ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός εἶχε λύσει τὴ νηστεία γιὰ τους μαχόμενους.

Σε κάθε ἐκκλησία ἡ ἐξωκλήσι ποὺ συναντοῦσε ἔκανε το σταυρό του καὶ ἄναβε κεριά. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι σε κατάστιχα δαπανῶν της ἐποχῆς ἐκείνης βρέθηκαν καταγραφές: «Διά κεριά ἀρχιστρατήγου Κολοκοτρώνη…».

Δὲν Βασιζόταν στοὺς ξένους

Το εἶχε χωνέψει ὁ Κολοκοτρώνης ὅτι οἱ Ἕλληνες θὰ ἀπελευθερώνονταν μόνο με τις δικές τους δυνάμεις: «Η Γαλλική Ἐπανάσταση Βοήθησε τους ἀνθρώπους νὰ ἀνοίξουν τα μάτια τους καὶ νὰ ριζώσει ἡ δικαιοσύνη στὸν κόσμο, νὰ ξεχωριστοῦν τα ὅρια της ἐξουσίας καὶ της ὑποταγής, οἱ Βασιλιᾶδες νὰ μὴν εἶναι πλέον σὰν θεοί στὴ γῆ. Η δικαιοσύνη εἶναι ἡ πραγματική Βασίλισσα καὶ ἡ θαυματουργή εἰκόνα τῶν ἀνθρώπων. Ὅταν ὅμως εἶδα ὅτι στὰ συμβούλια της Βιέννης δὲν ἔγινε τίποτα καλό γιὰ μας, ἀπελπίστηκα ἀπὸ τους ξένους καὶ εἶπα ὅτι δὲν ἔχουμε ἄλλη ἐλπίδα λύτρωσης ἐκτὸς ἀπὸ τον ἑαυτό μας καὶ τον Θεό».

Ο Κολοκοτρώνης περιγράφει μία συνομιλία του με τον ἀρχηγό τῶν ρωσικῶν στρατευμάτων στὴ Ζάκυνθο το 1805: «Πῆγα καὶ μίλησα μαζί του. Μου εἰπέ ὅτι ὁ βασιλιάς του τον πρόσταξε νὰ δεχτεῖ στὸ στράτευμά του ὅποιους θέλουν νὰ πολεμήσουν τον Ναπολέοντα. Του ἀποκρίθηκα, τι ἔχω ἐγὼ νὰ κάνω με τον Ναπολέοντα; Ἄν θέλετε στρατιῶτες γιὰ νὰ βοηθήσετε στὴν ἀπελευθέρωση της πατρίδας μου σας ὑπόσχομαι 5 καὶ 10 χιλιάδες».

Πῶς ἔκοψε το κάπνισμα

Εἶναι χαρακτηριστικός ὁ τρόπος ποὺ ἔκοψε το κάπνισμα ὁ Κολοκοτρώνης. Ὅταν κάποτε ξέμεινε ἀπὸ καπνό, ἔξυσε το τσιμπούκι του γτα νὰ καπνίσει ὅσα ὑπολείμματα εἶχαν μείνει, ἀλλὰ ἀηδίασε ἀπὸ την πίκρα. «Ὁρίστε ἄνθρωπος ποὺ θέλει νὰ ἐλευθερώσει τον τόπο του καὶ δὲν μπορεῖ ὁ ἴδιος νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ το πάθος του. Θεέ μου συγχώρα με», εἶπε καὶ πέταξε το τσιμπούκι. Ἄν καὶ ἔκοψε το κάπνισμα, του ἄρεσε νὰ ρουφάει με τὴ μύτη τὴ μυρωδιά του καπνοῦ ἀπὸ μία ταμπακιέρα ποὺ του εἶχε χαρίσει ὁ Καποδίστριας.

Ο Κολοκοτρώνης εἶχε βαφτίσει 120 παιδάκια στὴ Ζάκυνθο καὶ εἶχε κάνει ἑκατοντάδες κουμπαριές. Μόνο στὰ Τρίκορφα ὑπῆρχαν 40 Θοδωράκηδες.

Ἀρκετὲς φορές παραπονιόταν ὅτι ἀπὸ την πολλή καβάλλα στὸ ἄλογο πρήζονταν τα ἀχαμνά του.

Ο Κολοκοτρώνης ἔλεγε το 1842 στὴν Ἀθήνα, λίγους μῆνες πρὶν τον θάνατό του: «Ο Χάρος δὲν μου δίνει ἄλλη διορία, θὰ πάω νὰ δῶ τα λημέρια μου καὶ ὅσους ἀπὸ τους παλιούς συντρόφους μου ζοῦνε. Θὰ με ρωτήσουν στὸν κάτω κόσμο τι κάνουν οἱ σύντροφοί μας στὸν πάνω κόσμο καὶ θὰ ἔχω κάτι νὰ τους λέω».

Ἔδεσε στὰ καπούλια του ἀλόγου του τον μικρό γιὸ του Πάνο τον Β’, ποὺ εἶχε ἀποκτήσει με την πρώην καλόγρια Μαργαρίτα Βελισσάρη, καὶ πῆρε τον δρόμο πρὸς το Μόριά.