Mία ἀπὸ τους Μεγαλομάρτυρες του Χριστιανισμοῦ ὑπῆρξε ἡ Ἁγία Αἰκατερίνῃ,

Mία ἀπὸ τους Μεγαλομάρτυρες του Χριστιανισμοῦ ὑπῆρξε ἡ Ἁγία Αἰκατερίνῃ,

ποῦ ἔμηνε ἀκλόνητη στὴν πίστη της καὶ ἀπέδειξε ἐνώπιον εἰδωλολάτρη Ρωμαίου αὐτοκράτορα πῶς ὁ Ἑλληνισμός εἶναι ἀλληλένδετος με τον Χριστιανισμό.

Σύμφωνα με τον Ρουφίνο, το πρῶτο της ὄνομα ἦταν Δωροθέα. Μετά την βάπτισή της ὅμως, ἔλαβε το ὄνομα Αἰκατερίνη, αὐτὴ δηλαδή ποῦ εἶναι πάντα καθαρή, ἁγνή. (ἀεί+καθταρίνα). Ἔζησε στὴν Ἀλεξάνδρεια, στὰ χρόνια του βασιλιά Μαξιμίνου, εἶχε ἀριστοκρατική καταγωγή καὶ τεράστια μόρφωση.

Ἀπὸ μικρή εἶχε ξεχωρίσει γιὰ την σοφία, την πραότητα ἀλλὰ καὶ τον δυναμισμό της, ὁ ὁποῖος δὲν ἄργησε νὰ φανεῖ. Ὅταν ὁ Μαξιμίνος ἐξέδωσε διάταγμα ποὺ ὑποχρέωνε ὅλους τους ὑπηκόους του νὰ προσφέρουν σε αὐτὸν θυσίες, ἀνταποδίδοντας με αὐτὸν τον τρόπο την εὐμένεια τῶν θεῶν τῶν εἰδώλων, ἀπειλῶντας τους μάλιστα πῶς σε περίπτωση ἀνυπακοῆς θὰ ὑποβληθοῦν σε βασανιστήρια, ἡ Αἰκατερίνη δὲν ὑπάκουσε, ἀποφασίζοντας νὰ δείξει στὸν κόσμο την ἀλήθεια, με ὄπιο κόστος.

Ἔτσι ἔσπευσε στὸ ναό, ὅπου γίνονταν οἱ θυσίες καὶ ζήτησε νὰ δεῖ τον Μαξιμίνο, ὁ ὁποῖος καὶ την δέχτηκε ἀμέσως. Τότε, ἐπιστρατεύοντας την ἄριστη γνώση της ἑλληνικῆς κλασσικῆς γραμματείας, καθώς καὶ την ἄπταιστη ρητορική της δεινότητα, με τρόπο εὐθύ καὶ εἰλικρινῆ του εἶπε: «βασιλιά μου, ἔπρεπε νὰ γνωρίζεις ὅτι οἱ θυσίες σου ἀπευθύνονται σε εἴδωλα φθαρτῶν ἀνθρώπων καὶ ὄχι σε πραγματικούς θεούς, πρᾶγμα ποῦ ὑποστηρίζει καὶ ὁ διαλεκτικός φιλόσοφος Διόδωρος ὅταν λέει ὅτι κάποιους ἀνθρώπους οἱ συνάνθρωποί τους τους ὀνόμασαν θεούς καὶ τους περιέβαλαν με το ἀξίωμα της ἀθανασίας, ἐνῷ κάποιους ἄλλους ποῦ ἀπέδειξαν ἀνδρεία ἡ κάποια ἀρετὴ τους τίμησαν με ἀνδριάντες καὶ ἀγάλματα, ἀργότερα δὲ τους θεώρησαν θεούς καὶ ἐπινόησαν θυσίες, τιμές καὶ πανηγύρια, πρᾶγμα ποῦ καταδικάζει καὶ ὁ δικός σας σοφός, ὁ Πλούταρχος, ὅταν λέει ὅτι εἰσήγαγαν την πλάνη τῶν εἰδώλων». Τον παρότρυνε μάλιστα νὰ μελετήσει τα λόγια των σοφῶν, γιατί μόνο ἔτσι θὰ γνώριζε τον μόνο ἀληθινό Θεό.

Ὁ Μαξιμίνος ἔκπληκτος ἀπὸ το θάρρος καὶ την παρρησία της, της ζήτησε νὰ συνεχίσουν την συζήτησή τους, ἀμέσως μετά την τέλεση των θυσιῶν. Ἔτσι κι ἔγινε. Στὴν μεταξύ τους συνομιλία ὁ Βασιλιάς προσπάθησε νὰ της ἀλλάξει γνώμη, χωρίς, ὅμως, ἀποτέλεσμα, καθώς δὲν μποροῦσε νὰ ἀντικρούσει τα ἐπιχειρήματά της. «Στριμωγμένος» ὥς ἦταν ἀποφάσισε νὰ συγκεντρώσει τους καλύτερους ρήτορες της ἐποχῆς, προκειμένου νὰ την ἀντιμετωπίσουν. Μέχρι την συνάντηση μάλιστα, ἔθεσε την Αἰκατερίνη ὑπὸ φρούρηση.

Ὅταν συγκεντρώθηκαν οἱ 50 περιφανέστεροι ρήτορες της ἐποχῆς, τους προειδοποίησε νὰ προετοιμαστοῦν τα μέγιστα, σὰν νὰ ἔχουν νὰ ἀντιμετωπίσουν τον Πλάτωνα, γιατί σε περίπτωση ποὺ ἡττηθοῦν θὰ γελοιοποιηθοῦν.

Στὴν συνέχεια ὁ Ἀγῶνας λόγου ξεκίνησε ἐνώπιον πλήθους κόσμου. Ὁ πρῶτος καὶ καλύτερος ρήτορας ἀπευθύνθηκε στὴν Αἰκατερίνη καὶ γεμᾶτος ἐπάρσει της εἶπε: «Ἐσὺ εἶσαι ποῦ μιλᾶς με θράσος καὶ ἀναισχυντία γιὰ τους θεούς μας;» Ἡ Αἰκατερίνη ἀπάντησε: «Ἐγὼ εἶμαι, ἀλλὰ ποτέ δὲν μίλησα με θράσος καὶ ἀναισχυντία. Πάντα μιλάω με ἠπιότητα, σεβασμό καὶ ἀγάπη πρὸς την ἀλήθεια». Ξεκίνησε ἔτσι μία λογομαχία, στὴν ὁποία ἡ Αἰκατερίνη με τα ἴδια τους τα ἐπιχειρήματα, ἀνέτρεπε τα λεγόμενά τους. Χαρακτηριστικό εἶναι το ἀπόσπασμα, ὅπως το παραδίδει ὁ Συμεῶν ὁ Μεταφραστής:

Ρήτορας «Πρῶτα πρῶτα ὁ Ὅμηρος, ὅταν προσεύχεται στὸν Δία, τον χαρακτηρίζει πολυδοξασμένο, ἀθάνατο. Ὁ Ορφέας ευχαριστεί τον Απόλλωνα και τον αποκαλεί βασιλιά, παντεπόπτη…Ὁπότε κι ἐσὺ μὴν ἀπατᾶσαι καὶ λατρεύεις θεό ἕναν ἐσταυρωμένο, τον ὁποῖο κανένας ἀπὸ τους σοφούς μας οὔτε σοφό τον ὀνόμασε, οὔτε καὶ ἤξερε ἄν ἦταν θεός».

Αἰκατερίνη «Παραδέχομαι ὅτι αὐτὰ ποῦ ἀνέφερες τα εἶπαν οἱ ποιητές. Ὅμως λένε κι ἄλλα. Ὁ Ὅμηρος, γιὰ παράδειγμα, ἀποδίδει στὸν πατέρα τῶν θεῶν σας πολλά ἐλαττώματα, ἀφοῦ τον λέει ψεύτη, διεστραμμένο, πανοῦργο καὶ ἀπατεῶνα, ἐνῶ γράφει πῶς λίγο ἔλειψε νὰ τον ἔδενε ἡ Ἤρα, ὁ Ποσειδῶν καὶ ἡ Ἀθηνᾶ. Ὁ Ὀρφέας ἐπίσης καταλογίζει μεγάλη ἀνοησία καὶ φαντασιοπληξία σε ὅσους λατρεύουν αὐτούς τους θεούς. Ἀλλὰ καὶ ὁ Σοφοκλῆς προσθέτει: “Ὑπάρχει Θεός, ποῦ δημιούργησε το σύμπαν. Ἐμεῖς οἱ θνητοί θεσμοθετήσαμε καὶ κατασκευάσαμε ἀγάλματα θεῶν ἀπὸ ξύλο, πέτρα ἡ χρυσό. Καὶ ὁρίσαμε θυσίες σ’ αὐτούς, θεωρῶντας ὅλα αὐτὰ ὡς ἐκδήλωση σεβασμοῦ καὶ λατρείας”». Εἶχε μείνει ὅμως ἀκόμα κάτι ποὺ δὲν εἶχε ἀντικρούσει ἡ Αἰκατερίνη. Το ἐπιχείρημα του ρήτορα, κατά το ὁποῖο κανένας ἀρχαῖος Ἕλληνας σοφός δὲν κάνει λόγο γιὰ τον Ἰησοῦ.

Τότε ἡ Αἰκατερίνη βγάζει καὶ δείχνει μπροστά σε ὅλους τον χρησμό τῶν Σίβυλλων (ἀρχαῖες προφήτισσες) καὶ την μαρτυρία τοῦ Ἀπόλλωνα μέσῳ τῶν μαντειῶν του στοὺς Δελφούς.

«Κάποτε θὰ ἔρθη στὴν πολύπαθη γῆ κάποιος ἀναμάρτητος καὶ με τους ὀρούς της θεότητας θὰ λύσει την φθορά ἀνίατων παθών. Ὁ ἄπιστος ὅμως λαός θὰ τον φθονήσει καὶ θὰ τον κρεμάσει ὡς κατάδικο θανάτου. Καὶ ὅλα αὐτὰ θὰ τα ἀπομείνει με πραότητα».

«ἐπί την πολυσχεδῆ ταύτην ἐλάσειε γῆν· καὶ δίχα σφάλματος γενήσεται σάρξ· άκαμάτοις δέ θεότητας ὄροις· ἀνιάτων παθῶν λύσει φθοράν· καί τούτου φθόνος γενήσεται ἐξ άπίστου λαοῦ· καί πρὸς ὔψος κρεμασθήσεται ὡς θανάτου κατάδικος· ταῦτα δέ πάντα παίσεται πράως».

Τον ἴδιο χρησμό ἐπικαλέστηκαν τόσο Ἀπόστολος Παῦλος ποὺ συνιστοῦσε στοὺς χριστιανούς νὰ μελετοῦν τα ἑλληνικά κείμενα καὶ μάλιστα τους σιβυλλικούς χρησμούς: «λάβετε καὶ τᾶς ἑλληνικάς βίβλους. Ἐπίγνωτε Σίβυλλαν, ὡς δηλοῖ ἕνα Θεόν καὶ τα μέλλοντα ἔσεσθαι…», ὅσο καὶ ὁ αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος σε λόγο του πρὸς τους «Ἁγίους Συλλόγους» του Χριστιανισμοῦ.

Ὁ χρησμός τοῦ Ἀπόλλωνος: «Ἕνας οὐράνιος με μάχεται, ποὺ εἶναι φῶς τριλαμπές. Ὁ παθών εἶναι θεός, καὶ ἡ θεότητά του δὲν ἔπαθε, διότι εἶναι φθαρτός κατά το σῶμα, ἀλλὰ ἀλλότριος της φθοράς. Εἶναι Θεός καὶ ἄνθρωπος. Ὡς θνητός θὰ ὑποστεῖ καὶ βρισιές καὶ σταυρό καὶ ταφή. Ἀπὸ τα βλέφαρά του κάποτε θὰ κυλήσουν δάκρυα θερμά. Πέντε χιλιάδες ἄνδρες θὰ χορτάσει ἀπὸ πέντε ἄρτους, διότι ἤθελε νὰ ἐξουσιάσει ὡς Θεός. Ὁ Χριστός εἶναι ο δικός μου Θεός, ὁ ὁποῖος σταυρώθηκε σε ξύλο, αὐτὸς ποῦ ἐξέπνευσε καὶ ἀπὸ τον τάφο ἕλκει πολλούς στὸν οὐρανό».

Ἔτσι ἡ Αἰκατερίνη εἶπε: «Αὐτὸς ρήτορας μου εἶναι ὁ Χριστός, ὁ δικός μου Θεός, ποῦ σταυρώθηκε καὶ πέθανε καὶ ἐτάφη, ἀλλὰ την τρίτη μέρα ἀναστήθηκε καὶ ἀναλήφθηκε στοὺς οὐρανούς». Συνέχισε ἔπειτα μιλῶντας γιὰ την δημιουργία, τον ἄνθρωπο, κλπ, ὥσπου ὁ ρήτορας ἔμεινε ἄναυδος. Βλέποντάς το αὐτὸ ὁ Μαξιμίνος διέταξε τους ὑπόλοιπους ρήτορες νὰ σπεύσουν πρὸς βοήθειά του. Ἐκεῖνοι ὅμως ἰσχυριζόμενοι πῶς δὲν μποροῦν νὰ τα καταφέρουν, ἔπεσαν στὰ πόδια της καὶ την παρακάλεσαν νὰ ζητήσει ἀπὸ τον Θεό νὰ συγχωρέσει τις ἁμαρτίες τους καὶ νὰ τους ἀξιώσει νὰ λάβουν το Βάπτισμα καὶ το Ἅγιο Πνεῦμα. Μόλις το εἶδε αὐτὸ ὁ Μαξιμίνος διέταξε νὰ τους κάψουν στήν πυρά. Ἡ Αἰκατερίνη τότε, γεμάτη γαλήνη τους εἶπε «Αὐτή ἡ φωτιά θὰ γίνει γιὰ σας το βάπτισμα». Το περιστατικό αὐτὸ ἔκανε πολλούς εἰδωλολάτρες νὰ στραφοῦν στὸν χριστιανισμό καὶ νὰ βροντοφωνάξουν την πίστη τους. Ἀνάμεσα τους καὶ ἡ γυναῖκα του Μαξιμίνου, Αὐγούστα, ὁ στρατοπεδάρχης του καὶ 200 στρατιῶτες του. Μαρτύρησαν ὅλοι…

Το χειρότερο ὅμως μαρτύριο ὑπέστη ἡ ἴδια ἡ Αἰκατερίνη, ποῦ πίστευε πῶς μέσα ἀπὸ αὐτὸ θὰ στραφεῖ πολύς κόσμος στὸν Χριστό, γι αὐτὸ καὶ δὲν φοβήθηκε. Πίστευε ἀκόμη, αὐτὸ ποῦ με τόση σιγουριά εἶχε δηλώσει ὁ Σωκράτης στὴν Ἀπολογία του. Ὅτι δηλαδή, δὲν τον ἔνοιαζε νὰ πεθάνει, γιατί στὸν παρόντα κόσμο τα πάντα εἶναι ψεύτικα. Θά πήγαινε σε ἕναν καλύτερο κόσμο, δίπλα στούς ἀθανάτους. Ἔτσι ἡ Αἰκατερίνη τον παρότρυνε νὰ τελειώσει αὐτὸ ποῦ ἔχει ἀποφασίσει. Την ἔδεσε λοιπόν σε ἕναν εἰδικὸ τροχό, ὥστε νὰ βρεῖ τραγικό θάνατο. Τα δεσμά ὅμως ἔσπασαν…

Τότε ὁ Μαξιμίνος ἀποφάσισε νὰ την ἀποκεφαλίσει. Καθώς την πήγαινε στὸ ἀπόσπασμα, πλῆθος κόσμου την ἀκολουθοῦσε, ὁμολογῶντας την πίστη του καὶ θρηνῶντας γιὰ τον χαμό της. Λέγεται μάλιστα ὅτι ὅταν της ἔκοψε ὁ δήμιος το κεφάλι δὲν χύθηκε αἷμα, ἀλλὰ γάλα. Ἡ ἐκκλησία τιμᾶ την μνήμη της στὶς 25 Νοεμβρίου καὶ θεωρεῖται προστάτις της Φιλολογίας καὶ τῶν φοιτητῶν.

Μυστήρια της Ἱστορίας; Ποῖος Κατέστρεψε τὴ Βιβλιοθήκη της Ἀλεξάνδρειας;

 >Ἀλεξάνδρεια, μία ἀπὸ τις μεγαλύτερες πόλεις του ἀρχαίου κόσμου, την ἵδρυσε ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος, μετά την κατάκτηση της Αἰγύπτου το 332 π.Χ.. Μετά το θάνατο του Ἀλεξάνδρου στὴ Βαβυλῶνα το 323 π.Χ., ἡ Αἴγυπτος πέρασε στὴν ἐξουσία ἑνὸς ἀπὸ τους διαδόχους του, του Πτολεμαίου. <br /> Ἦταν ὑπὸ της ἐξουσία του Πτολεμαίου ὅταν ἡ νεοϊδρυθείσα Ἀλεξάνδρεια ἦρθε νὰ ἀντικαταστήσει την ἀρχαία πόλη Μέμφιδα ὥς πρωτεύουσα της Αἰγύπτου. Αὐτὸ σηματοδότησε την ἀρχὴ της ἀνόδου της Ἀλεξάνδρειας. Ὡστόσο, καμιά δυναστεία δὲν μποροῦσε νὰ ἐπιβιώσει γιὰ πολύ χωρίς την ὑποστήριξη τῶν θεμάτων τους καὶ οἱ Πτολεμαῖοι εἶχαν πλήρη ἐπίγνωση αὐτοῦ του γεγονότος. Ἔτσι, οἱ πρῶτοι βασιλιᾶδες<br />Πτολεμαῖοι προσπάθησαν νὰ νομιμοποιήσουν την ἐξουσία τους μέσα ἀπὸ μία ποικιλία τρόπων, συμπεριλαμβανομένου της ἀνάληψης του ρόλο του Φαραώ, ἱδρύοντας την ἑλληνορωμαϊκή λατρεία του Σέραπη και προστατεύοντας την ἐπιστήμης καὶ την μάθηση (ἐπὶ τὴ εὐκαιρία, ἕνας καλός τρόπος γιὰ νὰ ἐπιδεικνύεται ὁ πλοῦτος κάποιου). Ἦταν αὐτὴ ἡ χορηγία ποὺ ὁδήγησε στὴ δημιουργία της μεγάλης βιβλιοθήκης της Ἀλεξάνδρειας ἀπὸ τον Πτολεμαίο. Κατά τὴ διάρκεια τῶν αἰώνων, ἡ Βιβλιοθήκη της Ἀλεξάνδρειας, ἦταν μία ἀπὸ τις μεγαλύτερες καὶ πιὸ σημαντικές βιβλιοθῆκες στὸν ἀρχαῖο κόσμο. Οἱ μεγάλοι στοχαστές της ἐποχῆς, ἐπιστήμονες, μαθηματικοί, ποιητές ἀπὸ ὅλους τους πολιτισμούς ἦρθαν γιὰ νὰ μελετήσουν καὶ νὰ ἀνταλλάξουν ἰδέες. Μέχρι καὶ 700.000 πάπυροι βρίσκονταν στὰ ράφια. Ὡστόσο, σε μία ἀπὸ τις μεγαλύτερες τραγωδίες του ἀκαδημαϊκοῦ κόσμου, η Βιβλιοθήκη χάθηκε ἀπὸ την ἱστορία καὶ οἱ μελετητές δὲν μποροῦν ἀκόμη νὰ συμφωνήσουν σχετικά με το πώς καταστράφηκε.<br />Καλλιτεχνική απεικόνιση της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας<br />Καλλιτεχνική απεικόνιση<br />της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας<br />Ἴσως μία ἀπὸ τις πιὸ ἐνδιαφέρουσες καταγραφές της καταστροφῆς της, προέρχεται ἀπὸ τις καταγραφές των Ρωμαίων συγγραφέων. Σύμφωνα με διάφορους συγγραφεῖς, ἡ Βιβλιοθήκη της Ἀλεξάνδρειας καταστράφηκε κατά λάθος ἀπὸ τον Ἰούλιο Καίσαρα κατά τὴ διάρκεια της πολιορκίας της Ἀλεξάνδρειας το 48 π.Χ.. Ὁ Πλούταρχος, γιὰ παράδειγμα, παρέχει αὐτὴ τὴ καταγραφή:<br />Ὅταν ὁ ἐχθρὸς προσπάθησε νὰ ἀποκόψει το στόλο του (του Ἰουλίου Καίσαρα), ἀναγκάστηκε νὰ ἀποκρούσει τον κίνδυνο ἀπὸ τὴ χρήση φωτιᾶς καὶ την ἐξαπλώση αὐτῆς ἀπὸ τα ναυπηγεῖα καὶ κατέστρεψε τὴ μεγάλη βιβλιοθήκη.<br />(Πλούταρχος, Ἡ ζωή του Ἰουλίου Καίσαρα, 49.6)<br />Αὐτὸς ἡ καταγραφή εἶναι ἀμφίβολη, ὡστόσο, καθώς το Μουσεῖον (ή Musaeum), στὴν Ἀλεξάνδρεια, το ὁποία ἦταν ἀκριβῶς δίπλα στὴ βιβλιοθήκη ἦταν σῶο, ὅπως ἀναφέρεται ἀπὸ το γεωγράφο Στράβωνα περίπου 30 χρόνια μετά την πολιορκία του Καίσαρα ἀπὸ την Ἀλεξάνδρεια. Παρ 'ὅλα αὐτὰ, ὁ Στράβων δὲν ἀναφέρει την ἴδια τὴ βιβλιοθήκη της Ἀλεξάνδρειας, ὑποστηρίζοντας με αὐτὸν τον τρόπο τον ἰσχυρισμό ὅτι ὁ Καίσαρας ἦταν ὑπεύθυνος γιὰ το κάψιμο της. Ὡστόσο, καθώς ἡ βιβλιοθήκη συνδεόταν με το Μουσεῖον καὶ ὁ Στράβων ἀναφέρει το τελευταῖο, εἶναι πιθανό ὅτι ἡ βιβλιοθήκη ἐξακολουθοῦσε νὰ ὑφίσταται κατά την ἐποχῆ του Στράβωνα. Ἡ παράλειψη της βιβλιοθήκης μπορεῖ ἴσως νὰ ἀποδοθεῖ εἴτε στὴν πιθανότητα ὅτι ὁ Στράβων δὲν ἔκρινε ἀπαραίτητο νὰ ἀναφέρει τὴ βιβλιοθήκη, καθώς εἶχε ἤδη ἀναφέρει το Μουσεῖον, ἡ ὅτι ἡ βιβλιοθήκη δὲν ἦταν πλέον το κέντρο σπουδῶν ποὺ ἦταν κάποτε (ἡ ἰδέα των «περικοπῶν του προϋπολογισμοῦ», φαίνεται ὅλο καὶ πιὸ πιθανή). Ἐπιπλέον, ἔχει προταθεῖ ὅτι δὲν ἦταν ἡ βιβλιοθήκη, ἀλλὰ οἱ ἀποθῆκες της κοντά στὸ λιμάνι, ὁποῦ ἦταν ἀποθηκευμένα τα χειρόγραφα, ποὺ καταστράφηκαν ἀπὸ την πυρκαγιά του Καίσαρα.<br />Ὁ δεύτερος πιθανός ἔνοχος εἶναι οἱ χριστιανοί του 4ου μ.Χ. αἰῶνα. Το 391 μ.Χ., ὁ αὐτοκράτορας Θεοδόσιος ἐξέδωσε διάταγμα, ποὺ ἔθετε ἐκτὸς νόμου ἐπίσημα τις παγανιστικές πρακτικές. Ἔτσι, το Σεραπεῖον ἡ Ναός του Σέραπη στὴν Ἀλεξάνδρεια καταστράφηκε. Ὡστόσο, αὐτὴ δὲν ἦταν ἡ Βιβλιοθήκη της Ἀλεξάνδρειας, ἡ βιβλιοθήκη ὁποιουδήποτε εἴδους. Ἐπιπλέον, δὲν ὑπάρχουν ἀρχαῖες πηγές ποὺ ἀναφέρουν την καταστροφή κάθε βιβλιοθήκης ἐκεῖνο το καιρό. Ὡς ἐκ τούτου, δὲν ὑπάρχει καμία ἐνδείξη ὅτι οἱ χριστιανοί του 4ου αἰῶνα κατέστρεψαν την Βιβλιοθήκη της Ἀλεξάνδρειας.<br />Ὁ τελευταῖος πιθανός δράστης αὐτοῦ του ἐγκλήματος εἶναι ὁ μουσουλμᾶνος Χαλίφης, Ὀμάρ. Σύμφωνα με αὐτὴ την ἱστορία, ἕνας ὁρισμένος "Ἰωάννης Γραμματικός" (490-570) ρωτᾶ τον Amr, τον νικηφόρο μουσουλμᾶνο Στρατηγό, γιὰ τα "βιβλία στὴ βασιλική βιβλιοθήκη". Ὁ Amr γράφει στὸν Omar γιὰ ὁδηγίες καὶ ὁ Omar ἀπαντᾶ: "Ἄν αὐτὰ τα βιβλία συμφωνοῦν με το Κοράνι, δὲν τα ἔχουμε ἀνάγκη καὶ ἄν εἶναι ἀντίθετά με το Κοράνι, κατάστρεψε τα". Ὑπάρχουν τουλάχιστον δύο προβλήματα με αὐτὴ την ἱστορία. Πρῶτον, δὲν ὑπάρχει καμία ἀναφορά σε ὁποιαδήποτε βιβλιοθήκη, μόνο τα βιβλία. Δεύτερον, αὐτὸ γράφτηκε ἀπὸ ἕνα Σύριο χριστιανό συγγραφέα καὶ μπορεῖ νὰ ἔχει ἐφευρεθεῖ γιὰ νὰ ἀμαυρώσει την εἰκόνα του Omar.<br />Δυστυχῶς, ἡ ἀρχαιολογία δὲν ἦταν σε θέση νὰ συμβάλει σημαντικά σε αὐτὸ το μυστήριο. Γιὰ ἀρχὴ, πάπυροι σπάνια ἔχουν βρεθεῖ στὴν Ἀλεξάνδρεια, πιθανόν ἐξ αἰτίας της κλιματολογικής κατάστασης, ἡ ὁποία εἶναι δυσμενής γιὰ τη διατήρηση της ὀργανικῆς ὕλης. Δεύτερον, τα ἐρείπια καθαυτούτης Βιβλιοθήκης της Ἀλεξάνδρειας δὲν ἔχουν ἀνακαλυφθεῖ. Αὐτὸ ὀφείλεται στὸ γεγονός ὅτι ἡ Ἀλεξάνδρεια συνεχίζει νὰ κατοικεῖται ἀπὸ ἀνθρώπους καὶ σήμερα καὶ μόνο σωστικές ἀνασκαφές ἐπιτρέπεται νὰ πραγματοποιοῦνται ἀπὸ τους ἀρχαιολόγους.<br />Ἐνῶ μπορεῖ νὰ εἶναι βολικό νὰ φταίει ἕνας ἄνθρωπος ἡ μία ὁμάδα ἀνθρώπων γιὰ την καταστροφή αὐτοῦ ποῦ πολλοί θεωροῦν ὅτι εἶναι ἡ μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του ἀρχαίου κόσμου, μπορεῖ νὰ εἶναι ὑπεραπλούστευση του θέματος. Ἡ βιβλιοθήκη δὲν μπορεῖ νὰ κάηκε ἐξ ὁλοκλήρου, ἀλλὰ θὰ μποροῦσε νὰ ἐγκαταλείφθηκε σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Ἐὰν ἡ βιβλιοθήκη δημιουργήθηκε γιὰ την προβολή τῶν Πτολεμαίων πλούτου, τότε παρακμή της θὰ μποροῦσε ἐπίσης νὰ ἔχουν συνδεθεῖ με μία οἰκονομική ὕφεση. Καθώς ἡ Αἴγυπτος τῶν Πτολεμαίων μειώθηκε σταδιακά με την πάροδο τῶν αἰώνων, αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶχε ἐπίσης ἐπιπτώσεις στὴ κατάσταση της Βιβλιοθήκης της Ἀλεξάνδρειας. Ἐὰν ἡ Βιβλιοθήκη κατάφερε νὰ ἐπιβιώσει τους πρώτους αἰῶνες μ.Χ., οἱ χρυσές ἡμέρες της θὰ παρελθόν, καθώς ἡ Ρώμη ἔγινε το νέο κέντρο του κόσμου. Καὶ με την ἐπικράτηση του χριστιανισμοῦ τα χειρόγραφα της μπορεῖ νὰ μεταφέρθηκαν ἀκόμα καὶ στὸ Βατικανό.<br />Ἀναφορές:<br />Empereur, J.-Y., 2008. The Destruction of the Library of Alexandria: An Archaeological Viewpoint. In: M. El-Abbadi &amp; O. M. Fathallah, eds. What Happened to the Ancient Library of Alexandria?. Leiden; Boston: Brill, pp. 75-88.<br />Haughton, B., 2011. What Happened to the Great Library at Alexandria.<br />Newitz, A., 2013. The Great Library at Alexandria was Destroyed by Budget Cuts, Not Fire.<br />Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Ιούλιος Καίσαρας

Πλειάδες (μυθολογία)

Οἱ Πλειάδες κατά τὴ μυθολογία ἦταν κόρες του τιτᾶνα Ἄτλαντα καὶ της Πλειόνης, ἀδελφὲς της Καλυψώς καὶ τῶν Ὑάδων. Την ὑπάρξη τους οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἐμπνεύσθηκαν ἀπ' τον ὁμώνυμο ἀστερισμό, ποὺ στὰ νεώτερα χρόνια ἔγινε γνωστός σὰν Πούλια.... Γεννήθηκαν στὸ ὄρος Κυλλήνη καὶ θεωροῦνταν θεότητες του βουνοῦ. Ἀπὸ την ἕνωση τους με το Δία, τον Ποσειδῶνα καὶ τον Ἄρη γεννήθηκαν θεοί καὶ ἥρωες. Οἱ Πλειάδες ἦταν ἑφτὰ, ὅπως καὶ τα ἀστέρια του ἀστερισμοῦ ποὺ εἶναι ὁρατὰ με γυμνό μάτι:
Ἡ Μαῖα, ἡ πρώτη καὶ ὀμορφότερη, μητέρα του Ἑρμῆ ἀπὸ τον Δία Ἡ Ταϋγέτη, μητέρα του πρώτου βασιλιά της Σπάρτης Λακεδαίμονα ἀπὸ τον Δία Ἡ Ἠλέκτρα, μητέρα του Δαρδάνου, γενάρχη τῶν Τρώων καὶ τοῦ Ἰασίονος ἀπὸ τον Δία Ἡ Στερόπη, σύζυγος (ἡ μητέρα) του ἥρωα Οἰνόμαου ἀπὸ τον Ἄρη Ἡ Κελαινῶ, μητέρα του ἥρωα Λύκου καὶ τοῦ Ἐυρύπυλου βασιλιά της Κυρήνης ἀπὸ τον Ποσειδῶνα Ἡ Αλκυόνη, μητέρα του Ὑριέα καὶ της Αἰθούσης ἀπὸ τον Ποσειδῶνα Ἡ Μερόπη, σύζυγος του Σίσυφου καὶ μητέρα του Γλαύκου Μυθολογία Σχετικά με το πώς οἱ Πλειάδες ἔγιναν ἀστερισμός, ὑπάρχουν διάφορες ἐκδοχὲς. Ἡ ἐπικρατέστερη εἶναι πῶς αὐτοκτόνησαν ἀπ' τον καημό τους γιὰ την τιμωρία του πατέρα τους Ἄτλαντα νὰ σηκώνει στοὺς ὠμούς τον ἄξονα του κόσμου, ἡ γιὰ το χαμό τῶν ἀδελφῶν τους Ὑάδων. Ἡ Βοιωτική παραλλαγή του μύθου λέει πῶς ὁ γίγαντας Ὡρίωνας τις ἐρωτεύτηκε καὶ τις καταδίωξε θέλοντας νὰ τις ἀπαγάγει. Ἡ καταδίωξη συνεχίστηκε γιὰ πέντε χρόνια, ὁπότε οἱ Πλειάδες κατέφυγαν στὸ Δία, ποὺ τις ἔκανε ἀστερισμό γιὰ νὰ τις γλυτώσει. Ὁ Ὠρίωνας ὅμως τις ἀκολούθησε στὸν οὐρανὸ σὰν ἀστερισμός κι αὐτὸς, κι ἔτσι οἱ Πλειάδες, ποὺ προπορεύονται μπροστά του στὸν οὐρανὸ, πέφτουν στὴ θάλασσα γιὰ νὰ του ξεφύγουν. Ὁ ἀστερισμός τῶν Πλειάδων χρησίμευε γιὰ τον καθορισμό των ἐποχῶν στὴν ἀρχαιότητα, γιατί ἡ ἐμφάνισή του στὴν ἀνατολὴ γινόταν τέλη Μαΐου [προετοιμασία γιὰ θερισμό] καὶ ἀνήγγειλε την εἴσοδο του καλοκαιριοῦ, ἐνῶ ἡ δύση του προμήνυε την ἀρχὴ του χειμῶνα. Ὁ ἀρχαῖος ποιητής Ἡσίοδος ἀναφέρει τις Πλειάδες στὸ Ἔργα καὶ Ἡμέραι του δίνοντας πρακτικές συμβουλές... Πλειάδες θ᾽ Ὑάδες τε τό τε σθένος Ὠρίωνος 615 δύνωσιν, τότ᾽ ἔπειτ᾽ ἀρότου μεμνημένος εἶναι ὡραίου· πλειὼν δὲ κατὰ χθονὸς ἄρμενος εἶσιν. εἰ δέ σε ναυτιλίης δυσπεμφέλου ἵμερος αἱρεῖ· εὖτ᾽ ἂν Πλῃάδες σθένος ὄβριμον Ὠρίωνος φεύγουσαι πίπτωσιν ἐς ἠεροειδέα πόντον, 620 δὴ τότε παντοίων ἀνέμων θυίουσιν ἀῆται· καὶ τότε μηκέτι νῆας ἔχειν ἐνὶ οἴνοπι πόντῳ, γῆν ἐργάζεσθαι μεμνημένος, ὥς σε κελεύω.

Ὁ Ὁμηρικός πόλεμος τῶν ἄστρων

Στὴν “Ἰλιάδα” του Ὁμήρου, ἡ μάχες μεταξύ Ἑλλήνων καὶ Τρώων ἀντικατοπτρίζουν τις συγκρούσεις τῶν ἄστρων καὶ τῶν ἀστερισμῶν, γιὰ την ἐπικράτησή τους στὸν οὐρανό.

Τι θὰ λέγατε ἄν οἱ ὁμηρικοί ἥρωες, ἐκτὸς ἀπὸ πλάσματα του μύθου καὶ της ἱστορίας, ἦταν τα λαμπρότερα ἀστέρια του κάθε ἀστερισμοῦ; Τότε ἡ Ἰλιάδα ἐκτὸς ἀπὸ ἔπος, θὰ ἦταν καὶ ἕνας ἀστρικός χάρτης, ὁ ὁποῖος ἀφηγεῖται την ἀπέραντη περιπέτεια του σύμπαντος.

Ἀπὸ την ὑπόθεση αὐτὴ ξεκίνησαν οἱ συγγραφεῖς Φλόρενς και Kένεθ Γουντ, γιὰ νὰ φτάσουν στὸ συμπέρασμα ὅτι ἡ Ἰλιάδα, ἐκτὸς ἀπὸ τὴ διήγηση ἑνὸς μεγάλου πολέμου πού ἔγινε στὸ ὄνομα της ὀμορφιᾶς, εἶναι κι ἕνας ἀστρικός ὁδηγὸς, ἕνας ποιητικός κώδικας της ἀρχαίας γεωγραφίας, καθώς κι ἕνας ἀστρονομικός κατάλογος.

Ἐκ πρώτης ὄψεως, ἡ ἰδέα τους μοιάζει παράδοξη καὶ ὑπερβολική. Κι ὅμως, πρόκειται γιὰ τα συμπεράσματα μιᾶς ἔρευνας 40 χρόνων, ποὺ ἔρχεται νὰ ἀποδείξει ὅτι ἡ Ἰλιάδα εἶναι μία ἀλληγορία του Σύμπαντος. Τα πορίσματα τῶν ἐρευνῶν τους ὑπάρχουν στὸ βιβλίο Homer’s Secret Iliad (Ἡ μυστική Ἰλιάδα του Ὁμήρου).

Οἱ συγγραφεῖς του βιβλίου δὲν εἶναι ἀκαδημαϊκοί ἡ ἐπαγγελματίες ἀρχαιολόγοι. Ἀλλὰ μήπως ἦταν ἀρχαιολόγος ὁ Ἐρρίκος Σλῆμαν, ὁ ὁποῖος, σε πεῖσμα τῶν εἰδικῶν, ἄρχισε ἀνασκαφές στὸ σημεῖο ὁποῦ πίστευε ὅτι βρισκόταν ἡ ἀρχαία Τροία; Ἡ ὁ Βρετανός ἀρχιτέκτονας Μάικλ Βέντρις, ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀποκρυπτογράφησε τὴ Γραμμική B;

Συνεχιστές μιᾶς παράδοσης

Ὡστόσο, οἱ δύο ἐρευνητές δὲν ἀρχίσαν ἀπὸ το πουθενά. Συνέχισαν μία παράδοση την ὁποῖα ξεκίνησε ἡ Ἔντνα Λάιτ, μητέρα της Φλόρενς Γουντ, της μιᾶς ἐκ των δύο συγγραφέων της Μυστικῆς Ἰλιάδας. Ἡ γυναῖκα αὐτὴ ζοῦσε στὸ Κάνσας, το ὁποῖο, σημειωτέον, βρίσκεται στὸν ἴδιο γεωγραφικό παράλληλο με το Αἰγαῖο. Ἐκεῖ ἡ Έντνα Λάιτ εἶδε γιὰ πρώτη φορά ἕνα σημάδι το ὁποῖο παρέπεμπε στὸν ἀστρικό χάρτη της Ἰλιάδας.

Ἡ Ἔντνα Λάιτ ἦταν καθηγήτρια ἀγγλικῆς φιλολογίας. Φαίνεται ὅμως ὅτι δὲν ἦταν ὁ Σαίξπηρ ποὺ εἶχε καταλάβει το πνεῦμα της, ἀλλὰ το παράδοξο, μαγικό μυστήριο τῶν ὁμηρικῶν ἐπῶν, τα ὁποίᾳ ἄλλωστε θυμόταν σχεδόν ἀπὸ μνήμης καὶ διηγοῦνταν στὰ παιδιά της.

Ἡ Ἰλιάδα του Ὁμήρου εἰκονογραφημένη (493-508 μ.Χ.). Μάχη μεταξύ Ἑλλήνων καὶ Τρώων. Ἄκρη ἀριστερά: ὁ Τεύκρος δέχεται συγχαρητήρια γιὰ τις ἐπιτυχίες του ἀπὸ τον Ἀγαμέμνονα. Τὴ μάχη ἐπιβλέπουν οἱ θεές Ἀθηνᾶ, Ἤρα καὶ Ἴριδα. Ἀμβροσιανή Βιβλιοθήκη του Μιλάνου.

«Διάβαζα καὶ ξαναδιάβαζα τα δύο αὐτὰ ἕπη… Κι ὅμως, κάθε φορά ποῦ τελείωνα την ἀνάγνωση, ἡ ἀντίδρασή μου ἦταν ἡ ἴδια: εἶχα την αἰσθήση ὅτι ἀκόμη δὲν εἶχα συλλάβει το νόημα…» γράφει ἡ Ἔντνα στὶς σημειώσεις της. Ἦταν, ὅπως ἔλεγε ἡ ἴδια, σὰν νὰ ἄκουγε τον ψίθυρο μιᾶς μελωδίας ποὺ ἔσβηνε πίσω ἀπὸ μία μουσική κλιμάκωση, ἡ σὰν νὰ προσπαθοῦσε νὰ δεῖ τις ἀναπαραστάσεις ἑνὸς τεράστιου ἀλλὰ μακρινοῦ πίνακα.

Ἔπειτα ἀπὸ πολλές παρατηρήσεις, πρόσεξε –σχεδόν κατά τύχη– μία ὁμοιότητα ἀνάμεσα στὴ μορφολογία του Παγασητικού Κόλπου, στὸ Βόλο, καὶ στὸν ἀστερισμό του Πήγασου. Αὐτὴ ἦταν ἴσως καὶ ἡ ἄκρη του νήματος γιὰ νὰ ξεκινήσει τις ἀποθέσεις της γύρω ἀπὸ κάποια μεγάλα ρωτήματα τα ὁποίᾳ βασανίζουν ἀκόμη τους μελετητές της Ἰλιάδας.

Ἡ ταύτιση με τους ἀστερισμούς

Στὰ ὁμηρικά ἔπη ὑπάρχουν κάποια τμήματα ποῦ προβληματίζουν τους ἐρευνητές. Γιὰ παράδειγμα, ἡ ραψωδία B της Ἰλιάδας περιλαμβάνει νέαν μακρύ κατάλογο των 29 στρατευμάτων τῶν Ἀχαιῶν καὶ των 16 στρατιῶν τῶν Τρώων, ποῦ πῆραν μέρος στὸν Τρωικό Πόλεμο: ἀπὸ πού ἔρχονταν καὶ ποῖοι ἦταν οἱ ἐπὶ κεφαλῆς της κάθε στρατιᾶς.

Ἔχουν δοθεῖ κάθε εἴδους ἐξηγήσεις γι’ αὐτὸν τον ἀτελεύτητο κατάλογο ποῦ μοιάζει με δοκιμασία της μνήμης. Ἡ πρόταση της Ἔντνα Λάιτ ἦταν ὅτι κάθε στρατιά εἶναι κι ἕνας ἀστερισμός, καὶ ὁ στρατηλάτης της κάθε στρατιᾶς εἶναι το λαμπρότερο ἀστέρι του ἀστερισμοῦ.

Ἡ ἐπιλογή κάθε ἀστερισμοῦ ἔγινε λόγῳ της ὁμοιότητάς του με τον τόπο ἀπὸ τον ὁποῖο προέρχονταν οἱ στρατοί. Γιὰ παράδειγμα, οἱ Μυκῆνες ἐκπροσωποῦν τον ἀστερισμό του Λέοντος, ἡ Σπάρτη τον ἀστερισμό του Σκορπιοῦ καὶ ἡ Τροία τὴ Μεγάλη Ἄρκτο.

Ἤ πτώση της Τροίας ἀναφέρεται στὴν πτώση της Μεγάλης Ἄρκτου ἀπὸ τὴ θέση της σὰν δείκτης του βορρᾶ γιὰ νὰ περάσει σήμερα ὁ βορρᾶς στὴ Μικρή Ἄρκτο.

Ἀπὸ την ἄλλη μεριά, ὁ Ἀχιλλέας, ὁ μεγαλύτερος ἥρωας της Ἰλιάδας, εἶναι ὁ Σείριος, το λαμπρότερο ἄστρο του οὐρανοῦ.

Ὁ Ἀγαμέμνων εἶναι ὁ ἀστραφτερός Βασιλίσκος, ἡ ἀλλιῶς το Ἄλφα του ἀστερισμοῦ του Λέοντος.

Ὁ Μενέλαος ἐκπροσωπεῖ τον Ἀντάρη, ποῦ ὀνομάζεται καὶ “καρδιά του Σκορπιοῦ”.

Ὁ Ὀδυσσέας εἶναι ὁ Ἀρκτοῦρος, το Ἄλφα (δηλαδή ὁ μεγαλύτερος ἀστέρας) του Βοώτη.

Κατά τον ἴδιο τρόπο, καὶ οἱ 73 ἀρχηγοί ποῦ κατονομάζονται στὸν Κατάλογο τῶν Πλοίων τοποθετοῦνται στὸν οὐράνιο αὐτὸ χάρτη.

Ὅταν ἡ Ἔντνα πέθανε, το 1991, το ζεῦγος Γουντ θέλησε πρῶτα νὰ ζητήσει την ἄποψη τῶν εἰδικῶν, παρουσιάζοντας το τεράστιο ὑλικὸ σε ἱστορικούς καὶ ἀρχαιολόγους. Οἱ περισσότεροι ὅμως δὲν δέχτηκαν κἄν νὰ του ρίξουν μία ματιά. «Ποτέ δὲν θὰ καταλάβω τὴν παντελῆ ἀπουσία περιέργειας αἰτῶν τῶν ἀνθρώπων…» λέει ἡ Γουντ. Ἡ ἰδέα ὡστόσο τράβηξε την προσοχή της δρος Χέρτα φον Ντέτσεντ καὶ τῶν συναδέλφων της ἀπὸ το Πανεπιστήμιο της Φραγκφούρτης, οἱ ὁποῖοι μελετοῦν το νόημα των ἑλληνικῶν μύθων.

Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ἡ ὑπόθεση της Ἑντνα Λάιτ θὰ ἔβρισκε γόνιμη βάση στὴ λογική της ἑλληνικῆς μυθολογίας. Δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε πῶς οἱ Ὀλύμπιοι θεοί δὲν ἦταν τίποτε ἄλλο ἀπὸ τους γνωστούς πλανῆτες του ἡλιακοῦ μας συστήματος. Γιὰ παράδειγμα, ὁ Κρόνος, ὁ Δίας, ὁ Ἄρης, ἡ Ἀφροδίτη καὶ ὁ Ἑρμῆς ἀντιστοιχοῦν στὰ φερώνυμα ἀστέρια. Ἡ Ἤρα εἶναι ἡ Σελήνη καὶ ὁ Ἀπόλλωνα ὁ Ἥλιος.

Ἀπὸ την ἄλλη πλευρά, σε ὅλα τα ἔργα της πρώιμης ἀρχαιότητας συναντᾶμε κοσμολογικά στοιχεῖα. Μήπως ἡ ἴδια ἡ Θεογονία του Ἡσίοδου δὲν ἀρχίζει με μία μελέτη του σύμπαντος; Στὴν ἀρχὴ ἦταν το Χάος, ἔπειτα ἐμφανίστηκε ἡ Γαῖα καὶ ὁ Οὐρανός. (Γαῖα ἀποκαλοῦσαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ὄχι τὴ Γῆ, ὅπως ὑποθέτουν πολλοί, ἀλλὰ το κέντρο του σύμπαντος· ἡ Γῆ ὀνομαζόταν Ἑστία).

Οἱ συγκρούσεις μεταξύ Ἑλλήνων καὶ Τρώων στὴ γῆ ἀντανακλοῦσαν ἀντίστοιχες συγκρούσεις καὶ ἀνακατατάξεις στὸν οὐρανό. Ἀπὸ την ἀρχέγονη ὕλη ἡ Χάος, προέκυψε ὁ κόσμος (Ὡραία Ἑλένη). Ἀπὸ την εἰκονογραφημένη Ἰλιάδα του Ὁμήρου (493-508 μ.Χ.). Ἀμβροσιανή Βιβλιοθήκη του Μιλάνου.

Με το πρωταρχικό αὐτὸ ζευγάρι, τὴ Γαῖα καὶ τον Οὐρανὸ, οἱ πρόγονοί μας ἀναφέρονταν σ’ ἐκείνη τὴ μακρινή ἐποχῆ κατά την ὁποία ἡ ὕλη ἦταν ἀκόμη ἀδιαμόρφωτη μᾶζα. Τα στοιχεῖα της δὲν εἶχαν ξεχωρίσει καὶ δὲν εἶχαν πάρει την ὁλοκληρωμένη μορφή τους (γῆ, νερό, ἀέρας, φωτιά, αἰθέρας). Στὸ σύμπαν ἐπικρατοῦσε ἀκινησία. Δὲν ὑπῆρχαν ἥλιοι καὶ παντοῦ βασίλευε θλιβερή σιωπή. Δὲν ὑπῆρχε τίποτε ἄλλο παρά συγκεχυμένη ὕλη.

Το ὅτι ὁ Οὐρανός ἐκθρονίστηκε ἀπὸ τον γιὸ του, τον Κρόνο, εἶναι μία ἀλληγορία της στιγμῆς κατά την ὁποία ἡ δημιουργός καὶ κοσμογονική δύναμη του σύμπαντος ἐξασφάλισε τὴ ζωή καὶ ἔδωσε στὸ σύμπαν τάξη καὶ ὀμορφιά.

Καὶ το ὅτι ὁ Κρόνος ἐκθρονίστηκε ἀπὸ τον Δία, τον βασιλιά τῶν Ὀλύμπιων θεῶν, εἶναι δηλωτικό της περαιτέρω συνέχισης της δημιουργίας ποὺ φτάνει ἕως την ἐμφάνιση του ἀνθρώπινου εἴδους.

Οἱ ἀνθρώπινες ψυχές παρακάλεσαν τον δημιουργό νὰ τις ἀφήσει νὰ ἐκδηλωθοῦν. Καὶ αὐτὸς τους το ἐπέτρεψε, δημιουργῶντας τον κόσμο.

Ἀστρικοί συσχετισμοί

Ἡ διαφορετική αὐτὴ ἑρμηνεία τῶν ὁμηρικῶν ἐπῶν δὲν ἦταν ἄγνωστη στὴν ἀρχαιότητα. Στὸ ἔργο Ὁμηρικά προβλήματα, μία συλλογή ἀλληγοριῶν σε 79 κεφάλαια ποὺ φέρεται νὰ ἔγραψε ὁ Ἡράκλειτος ἀπὸ τον Πόντο, τον δεύτερο αἰῶνα μ.Χ., στὸ κεφάλαιο 65 γίνεται ἕνας παρόμοιος συσχετισμός.

Το βιβλίο της Φλόρενς καὶ του Κένεθ Γουντ, βασισμένο στὶς σημειώσεις ποὺ η μητέρα της Φλόρενς, Έντνα, εἶχε καταχωνιάσει σε ἐκεῖνο το κουτί ἀπὸ μαόνι, ἀποτελεῖ μία προέκταση τῶν Ὁμηρικῶν προβλημάτων. Ἄς θυμηθοῦμε ὅτι στὴν ἱεραρχία της ἀρχαίας ἑλληνικῆς μυθολογίας, ἔπειτα ἀπὸ τους θεούς καὶ τους Τιτᾶνες, ἔρχονται οἱ ἡμίθεοι, καὶ ἔπειτα οἱ ἥρωες, οἱ ὁποῖοι βρίσκονται ἀνάμεσα στοὺς θνητούς καὶ τους ἀθάνατους. Γιατί λοιπόν νὰ μὴν ἔμεινε καὶ γιὰ ἐκείνους λίγη χρυσή ἀστερόσκονη ἀπὸ την αὔρα του Ὀλύμπου;

Ἡ σύλληψη του κατασκόπου Δόλωνα ἀπὸ τον Διομήδη καὶ τον Ὀδυσσέα. Ἀπὸ την εἰκονογραφημένη Ἰλιάδα του Ὁμήρου (493-508 μ.Χ.). Ἀμβροσιανή Βιβλιοθήκη του Μιλάνου.

Οἱ δύο συγγραφεῖς παρατηροῦν πῶς ὅταν ἕνας ἥρωας σκοτώνεται σε μία μάχη, εἶναι ἐπειδὴ το φῶς ποῦ ἐξέπεμπε το ἄστρο του ἦταν δυνατότερο ἀπ’ ὅ,τι ἐκείνου ποὺ τον σκότωσε. Ἔτσι, συσχετίζουν τις πληγές, τις ἀσπίδες, τα κράνη καὶ τα ἅρματα τῶν ἡρώων με τὴ θέση τους μέσα στὸ σύμπαν. Γιὰ παράδειγμα, οἱ πληγές ποὺ ὑπέστησαν οἱ γιοὶ του Πριάμου –μία στὸ χέρι, μία στὴ ζώνη καὶ μία στὸν ὠμό– ἀντιπροσωπεύουν τα ἀντίστοιχα ἄστρα στὸν ἀστερισμό του Ὠρίωνος, ποὺ εἶναι ἄλλωστε καὶ ὁ ἀστερισμός της οἰκογένειας του Πριάμου.

Ὅλα αὐτὰ ἴσως τελικά νὰ μὴν εἶναι παρά μία ἀκόμη ἐρασιτεχνική, πολύ ποιητική ἀναγνώση τῶν ὁμηρικῶν ἐπῶν. Ἴσως πάλι νὰ κρύβουν λίγη ἀπὸ την ἀλήθεια. Πάντως ὅλοι συμφωνοῦν ὅτι τα ὁμηρικά ἔπη ἦταν τα εὐαγγέλια της ἑλληνικῆς παράδοσης, τα ὁποία λόγῳ του κύρους καὶ της μεγάλης σοφίας ποῦ ἔκρυβαν μεταφέρθηκαν ἀπὸ στόμα σε στόμα μέχρι ποὺ κάποια στιγμή καταγράφηκαν στὸν πάπυρο.

Βέβαια οἱ χιλιετίες ποὺ μας χωρίζουν ἀπὸ την ἐποχῆ της ἀρχικῆς τους σύλληψης, εἶναι ἐκεῖνες ἑνὸς κόσμου διαφορετικοῦ: ἑνὸς κόσμου ὁποῦ ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶχε λησμονήσει την ἀστρική του καταγωγή καὶ δὲν ἦταν ἀποκομμένος ἀπὸ τις δυνάμεις του σύμπαντος. Γι’ αὐτὸ το λόγο καὶ στὸν κόσμο του Ὁμήρου ἡ ἑρμηνεία του σύμπαντος ἔχει ἀπομνημονευθεῖ μέσα από τους ἤχους καὶ τους ρυθμούς ἑνὸς τυφλοῦ ποιητή, ποὺ ὡστόσο ἦταν ἱκανὸς νὰ παρατηρεῖ τα ἀστέρια…

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

«Προδότης δὲν εἶναι μόνον αὐτὸς ποὺ φανερώνει τα μυστικά της πατρίδος του στοὺς ἐχθροὺς. Ἀλλὰ εἶναι καὶ ἐκείνοις ποὺ ἐνῶ κατέχει δημόσιο Ἀξίωμα, ἕν γνώσει του δὲν προβαίνει στὶς ἀπαραίτητες ἐνέργειες γιὰ νὰ βελτιώσει το βιοτικό ἐπίπεδο τῶν Ἀνθρώπων πάνω στοὺς ὁποίους ἄρχει…» (ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ, 460-398 π.Χ.)

Λέει ἕνας μεγάλος Γερμανός ἐπιστήμων: Μισῶ τους Ἕλληνες ἐπειδή νοιώθω πάντα πολύ μειωμένος, διότι ὅτι καὶ νὰ ποῦμε, γιὰ ὄπιο θέμα καὶ ἂν μιλήσουμε, ὅτι ἀνακάλυψη καὶ νὰ πετύχουμε σήμερα, σε ὄπιο ἐπιστημονικό κλάδο καὶ ἐάν ἀπασχοληθοῦμε, ἀκόμη καὶ ὄπια φιλοσοφία καὶ ἄν ἀναπτύξουμε, διαπιστώνω την θλιβερή γιὰ ἐμᾶς ἀλήθεια, σ’ ὅλους τους τομεῖς ποῦ προανέφερα εἴμαστε πάντα οἱ Δεύτεροι, διότι μπροστά ἀπὸ ἐμᾶς το εἶπαν, το σκέφτηκαν, το ἀνακάλυψαν, το δημιούργησαν καὶ φιλοσόφησαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες. Αὐτὸ θὰ μας φάει, αὐτὸ ἐσαεί θὰ μας μειώνει, ἀλλὰ αὐτὸ πάντα θὰ εἶναι ὁ φάρος γιὰ κάθε προσπάθεια, γιὰ κάθε ἐπιτυχία, γιὰ κάθε φιλοσοφική σκέψη καὶ γιὰ κάθε πρόοδο.
Φάρος λοιπόν! ἀκόμη καὶ γι’ αὐτούς ποῦ μας μισοῦν εἶναι ἡ Ἑλληνική φιλοσοφία, ἡ Παιδεία, οἱ Ἀρχὲς καὶ ἀξίες της ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Γραμματείας. Ὅμως! ἐμεῖς οἱ σημερινοί Ἕλληνες καταβάλουμε κάθε προσπάθεια, νὰ την ἀγνοοῦμε, ν’ ἀδιαφοροῦμε σχεδόν σκόπιμα, ν’ ἀποξενώνουμε καὶ νὰ ἀποκόπτουμε την σημερινή παιδεία του νεοέλληνα ἀπὸ αὐτὴν.
Ἡ Ἀρχαία Ἑλληνική Γραμματεία, εἶχε λόγο, εἶχε σκέψη, εἶχε πρόταση γιὰ τον ἄνθρωπο σὰν ἄτομο καὶ σὰν μέλος του συνόλου μιᾶς κοινωνίας. Ὅλα τα ἀρχαία κείμενα, ἔχουν την ἀξία τους, διότι διδάσκουν, προτρέπουν καὶ καθοδηγοῦν, ποὺ ἡ ἐφαρμογή τῶν καὶ σήμερα ἀκόμη πλησιάζει το τέλειο.
Γιὰ την ἐπιβεβαίωση τῶν ἀναφερόμενων σας μεταφέρω μία περικοπή του Ὁμήρου, ἐπίκαιρη γιὰ την ἐποχῆ μας, ἀπὸ την Ὀδύσσεια, ὁποῦ ὁ Ὅμηρος διδάσκει ἐσαεί την ἀνθρωπότητα, τι πρέπει νὰ κάνουμε γιὰ νὰ ἀνακτήσουμε την τιμή μας, την ὑπόληψή μας, την περιουσία μας, δηλ. την κληρονομιά μας.
Εἶναι πολύ σημαντικό γιὰ κάθε Ἕλληνα, καὶ προπαντός γιὰ τις πολιτικές ἡγεσίας της πατρίδος μας, νὰ διδαχθοῦν ἀπὸ την περικοπή αὐτὴ, καὶ νὰ πράξουν αὐτὸ ποῦ πρέπει:
Ὅταν ὁ Ὀδυσσέας φθάνει στὴν Ἰθάκη, κατά την περιγραφή του Ὁμήρου, ἡ μεγάλη του ἐπιθυμία εἶναι νὰ πάρει πίσω τον κόσμο του, ποὺ οἱ διάφοροι μνηστῆρες του ἔκλεψαν. Παρά την λαχτάρα του νὰ ἀνακτήσει τον βίο του διαπιστώνει ὅτι δὲν εἶναι καὶ τόσο εὔκολο. Τότε! διατηρεῖ την ἀνωνυμία του μεταμορφωμένος σε ζητιάνο (ἀπὸ την θεά Ἀθηνᾶ κατά τον Ὅμηρο), ἐλέγχει την κατάσταση, συγκεντρώνει τις πληροφορίες του, δεχόμενος καρτερικά τις προσβολές καὶ την χλεύη των μνηστήρων.
Αὐτό ποῦ τον ἐνδιέφερε ἦταν νὰ ἐπιτύχει τον στόχο του πάσῃ θυσία, δηλ. την ἀπαλλαγή ἀπὸ τους μνηστῆρες, καὶ ὄχι νὰ ἐμπλακεῖ με αὐτούς σε μία στείρα ἀντιπαράθεση.
Περιμένει λοιπόν νὰ ’ρθει ἡ κατάλληλη ὥρα. Ἡ Ὥρα ἦλθε, ὅταν κατόρθωσε, σύμφωνα πάντα με το σχέδιό του καὶ με την βοήθεια του υἱοῦ του, στρίμωξε ὅλους τους μνηστῆρες ἄοπλούς μέσα σε μία αἴθουσα. Τότε φανερώνεται πάνοπλος καὶ δὲν δείχνει οἶκτο σε κανέναν, διότι ὁ κόσμος ποῦ πῆγαν νὰ του πάρουν εἶναι ὁ βιός του, ποῦ δημιούργησε με τον δικό του ἱδρῶτα, εἶναι ἡ πατρίδα του ποῦ οἱ μνηστῆρες καταχράστηκαν καὶ καπηλεύτηκαν μαζί με την φιλοξενία του οἰκοῦ του, ποὺ τίμησε τον Ξένιο ΔΙΑ.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀξίζει τον κόπο νὰ διαπιστώσουμε το μεγάλο δίδαγμα ποὺ βγαίνει ἀπὸ την περικοπή αὐτὴ, ὁποῦ ὁ Ὅμηρος περιγράφει την σειρά ἐξολόθρευσης τῶν μνηστήρων ἀπὸ τον Ὀδυσσέα, σύμφωνα με το μέγεθος της ἐπικινδυνότητας τῶν μνηστήρων:
Ὁ πρῶτος ποὺ ἐξολοθρεύει εἶναι ὁ ΑΝΤΙΝΟΟΣ. Ἡ λέξει μιλᾶ μόνη της, εἶναι ἡ ἀντί-νόηση, δηλ. αὐτὸς ποὺ διαστρέφει την πραγματικότητα, ὥστε νὰ μὴν σκεφτόμαστε καθαρά, γιὰ νὰ ἐλέγχει την κατάσταση. Κατά τον Ὅμηρο εἶναι ὁ μεγαλύτερος κίνδυνος γιὰ καθυπόταξη καὶ δουλειά του Ἀνθρώπου, γι’ αὐτὸ πρέπει νὰ πεθάνει πρῶτος.
Ὁ δεύτερος ποὺ ἐξολοθρεύει εἶναι ὁ ΕΥΡΥΜΑΧΟΣ. Εἶναι ὁ Ἄνθρωπος ποὺ χρησιμοποιεῖ θεμιτά καὶ ἀθέμιτα μέσα, εἶναι δεινός καὶ ἀδίστακτος ἄνθρωπος ὡς μαχητής.
Ὁ τρίτος στὴν σειρά ποὺ σκοτώνει εἶναι ὁ ΑΜΦΙΝΟΜΟΣ, ἀητὸς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ διαστρεβλώνει τον νόμο, ἀλλάζει την τάξη των πραγμάτων. Εἶναι ἐπικίνδυνος, διότι εἶναι με ὅλες τις καταστάσεις.
Ὁ τέταρτος στὴν σειρά ποὺ ἀναφέρει ὁ Ὅμηρος στὴν Ὀδύσσεια, ὅτι σκότωσε ὁ Ὀδυσσέας εἶναι ὁ ἈΓΕΛΑΟΣ, εἶναι λαοπλάνος, εἶναι αὐτὸς ποῦ με τα πλάνα λόγια του μπορεῖ καὶ παρασέρνει το λαό σε ἐπικίνδυνα σκαλοπάτια. Μπορεῖ μάλιστα με την βοήθεια του ΑΝΤΙΝΟΟΥ, νὰ μετατρέψει τον λαό σε κατευθυνόμενη Ἀγέλη.
Καθορίζει ὁ Ὅμηρος μία τέτοια σειρά προτεραιότητας στὴν ἀπαλλαγῆ ἀπὸ τους ἐνοχλητικούς καὶ ἐπικίνδυνους μνηστῆρες του Ὀδυσσέα, ὥστε ν’ ἀνακτήσει τον χαμένο βίο του. Τίποτε δὲν εἶναι στὴν περικοπή αὐτὴ τυχαῖο.
Κρύβει ἕνα βαθύτατο νόημα, το ὁποῖο καὶ σήμερα ἰσχύει. Στὸ χέρι μας εἶναι, ἰδιαίτερα στὸ χέρι της πολιτικῆς Ἡγεσίας του τόπου, ὥστε ἀποκρυπτογραφῶντας την περικοπή αὐτὴ του Ὁμήρου, νὰ προγραμματίσει τον τρόπο ἀπαλλαγῇς καὶ ἐπίλυσης τῶν τεράστιων προβλημάτων της χώρας μας, ποὺ χρόνια μας ταλανίζουν, μας ἐξουδετερώνουν, μας διαλύουν, μας καταστρέφουν.
Εἶναι θλιβερό σήμερα, νὰ νοιώθει ὁ Ἕλληνας, στὴν ἀπὸ αἰώνων πατρώα Πατρίδα του, ξένος καὶ τρομοκρατημένος.
Ἄραγε ἐνστερνίσθηκαν οἱ τριακόσιοι το μέγεθος της Εὐθύνης των καὶ το μέγεθος των ἀπὸ ἐδῶ καὶ πέρα ὑποχρεώσεών των

Ὁ Ἰησοῦς καὶ οἱ Ἕλληνες

Εἰς τον Εὐαγγελιστήν Ἰωάννην κεφ. 12 § 20-23 διαβάζουμε:Ἦσαν δὲ τινες Ἕλληνες ἐκ τῶν ἀναβαινόντων ἶνα προσκυνήσωσιν ἐν τὴ ἑορτή. Οὗτοι οὖν προσῆλθον Φιλίππῳ τῷ ἀπὸ Βηθσαϊδά της Γαλιλλαίας καὶ ἠρώτων αὐτόν λέγοντες: κύριε θέλομεν τον Ἰησοῦν ἰδεῖν.
Ἔρχεται Φίλιππος καὶ λέγει τῷ Ἀνδρέα καὶ πάλιν Ἀνδρέας καὶ Φίλιππος λέγουσι τῷ Ἰησοῦ, ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίνατο αὐτοῖς λέγων: “ Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἶνα δοξασθῆ ὁ υἱός του Ἀνθρώπου”.
Ἡ φράση αὐτή του Ἰησοῦ εἶναι ἡμιτελής, διότι
δὲν δίδεται ἐξήγηση πώς θὰ δοξασθῆ ὁ “Υἱός του Ἀνθρώπου”.
Ὅπως ἀναφέρει ὁ Μενέλαος Παγουλάτος εἰς το βιβλίον του “Ἀνθολόγιον Πατριδογνωσίας”, το ἔτος 1974 ὁ καθηγητής Ἐλευθ. Πρόκος –ἐπίτιμος καθηγητής ξένων πανεπιστημίων- συμμετέχων σε ἐπιστημονική ἐπιτροπή της UNESCO, ἀνεκάλυψε σε μία βιβλιοθήκη του Βατικανοῦ, χειρόγραφο του ΕΥΣΕΒΙΟΥ του ΠΑΜΦΙΛΟΥ, ἐπισκόπου Καισαρείας, 265 μ.Χ., το ὁποῖον περιέχει την συνέχεια της ὡς ἄνω φράσεως ὡς ἐξῆς:“Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἶνα δοξασθῇ ὁ Υἱός του Ἀνθρώπου. Ἑλλὰς γὰρ μόνη ἀνθρωπογονεί, φυτόν οὐράνιον καὶ Βλάστημα θεῖον ἡκριβωμένον, λογισμόν ἀποτίκτουσα οἰκειούμενον ἐπιστήμην.”
Διότι μόνη ἡ Ἑλλὰς γεννᾶ ἀνθρώπους φυτόν ἐκ του οὐρανοῦ καὶ του Θεοῦ Βλάστημα ἐξακριβωμένον ἀπογεννῶσα λογικήν σκέψιν, ἰδιοποιουμένη την ἐπιστήμην.
Πιστεύω ὅτι αὐτὴ ἡ περικοπή θὰ ἔπρεπε νὰ λέγεται καὶ νὰ ἀναλύεται εἰς τοὺς ἱερούς ναούς ἰδιαίτερα, ἀφοῦ μάλιστα ἀπευθύνεται σε Ἕλληνες ὀρθοδόξους. Αὐτό τουλάχιστον ἀπαιτεί καὶ το δίπτυχον Ἕλληνο - Ὀρθοδοξία.
Ἀλλὰ γιατί ὁ Ἰησοῦς ὁμιλεῖ ἔτσι καὶ ἐναποθέτει την δόξαν Του εἰς τους Έλληνας και πλέκει ἐγκώμιον διὰ την Ἑλλάδα καὶ δὲν πιστεύει ὅτι θὰ δοξασθῆ ἀπὸ τον “περιούσιον λαόν” του Θεοῦ δηλ. τους Ἑβραίους;
Πιστεύω ὅτι ἡ ἐξήγησις εἶναι ἁπλῆ: Ὅλη ἡ διδασκαλία τοῦ Ἰησοῦ ταυτίζεται ἀπόλυτα με την ἀρχαίαν Ἑλληνικήν φιλοσοφίαν καὶ σκέψιν καὶ ὥς πρὸς αὐτὸ ὑπάρχει σωρεία παραδειγμάτων.
Ἐνδεικτικά ἀναφέρω τα ἐξῆς:
Ἰησοῦς: “Ὁ ὑψῶν ἑαυτόν ταπεινωθήσεται καὶ ὁ ταπεινῶν ἑαυτόν ὑψωθήσεται.        ”Χείλων ὁ Λακεδαιμόνιος (600 π.Χ.): “Τα μὲν ὑψηλὰ ταπεινοῦν (ὁ Θεός), τα δὲ ταπεινά ὑψοῦν.”
Ἰησοῦς: “ ἀγαπᾶτε τους ἐχθροὺς ὑμῶν” Ματθ.κεφ.5 §44

Κλεόβουλος ο Ρόδιος (500 π.Χ.): “ Τον δὲ ἐχθρὸν φίλον ποιείν.”

Ἰησοῦς: “ Εὐεργετεῖτε ἐκείνους ποῦ σας μισοῦν” Ματθ.κεφ.5 §44.

Κλεόβουλος ο Ρόδιος (500 π.Χ.): “ Τον δὲ ἐχθρὸν εὐεργετεῖν”.

Ιησούς: “ Οὐκ ἐπιορκήσεις” Ματθ.κεφ.5 §33.

Πυθαγόρας: (580 π. Χ.) “Σέβου ὅρκον.”

Ἰησοῦς: “ Μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες την δικαιοσύνην.

”Πλάτων (427 π.Χ.): “Ἡ δικαιοσύνη εἶναι το μεγαλύτερον ἀγαθὸν γιὰ την ἴδια την ψυχήν.”Καὶ ὁ χρυσός κανών
Ἰησοῦς: “Ὅλα ὅσα θέλετε νὰ σας κάνουν οἵ ἄνθρωποι, κάνετε καὶ σεῖς τα ἴδια σ΄ αὐτούς.” Ματθ.κεφ.7 §12

Ἰσοκράτης (430 π.Χ.): “Μὴν κάνετε στοὺς ἄλλους ἐκεῖνα γιὰ τα ὁποία ἐσεῖς θυμώνετε ὅταν τα κάνουν οἱ ἄλλοι σε σας.”
Βλέπουμε λοιπόν ὅτι ὅλο το ἠθικὸν δίδαγμα τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ταυτισμένο με το ἀρχαῖον Ἑλληνικόν πνεῦμα. Καὶ ἐδῶ νομίζω ὅτι θὰ ἔπρεπε νὰ γίνεται ἀναφορὰ στοὺς ἱερούς Ἑλληνορθόδοξους Ναούς γιὰ το ποῖοι πρωτοεῖπαν τα μεγάλα αὐτὰ ἠθικὰ διδάγματα.
Βλέποντας λοιπόν ὁ Ἰησοῦς τους Ἕλληνες νὰ ἔρχονται πρὸς Αὐτόν, διαβλέπει ὅτι μόνον διὰ μέσου τοῦ Ἑλληνισμοῦ θὰ ἠδύνατο νὰ διαδοθεῖ ἡ διδασκαλία Του –πρᾶγμα το ὁποῖον ἀκριβῶς ἔτσι συνέβη- καὶ εἶναι ὄντος μία τεράστια ἀναγνώριση του Ἑλληνικοῦ πνεύματος ἀπὸ Αὐτὸν τον ἴδιον τον Υἱόν του Ἀνθρώπου.
Τι μεγαλεῖο ἀλήθεια καὶ τι ἀρετὴ στὸ πρόσωπο του Θεανθρώπου!
Ὅταν λοιπόν ὁ ἱδρυτής της θρησκείας της ἀγάπης ὁμιλεῖ ἔτσι γιὰ την Ἑλλάδα καὶ τοὺς Ἕλληνες, ἐμεῖς τι ἄλλο μποροῦμε νὰ ποῦμε περισσότερον;
Δύο χιλιάδες χρόνια τώρα μετά Χριστόν τὰ λόγια τοῦ Ἰησοῦ περισσότερον ἀπὸ κάθε ἄλλη φορά πρέπει νὰ γίνουν ὁ Φάρος ποὺ θὰ μᾶς ὁδηγήσει διὰ της ἀρετῆς καὶ της δικαιοσύνης εἰς την ἀναζήτησιν τοῦ Θείου, ὥστε νὰ ἐκπληρώσουμε την ἀποστολήν μας διὰ της τελειοποιήσεως ὡς πνευματικῶν ἀνθρώπων ἐπὶ της Γῆς.

Μῦθος Ἐρυσίχθονα τοῦ Θεσσαλοῦ

Μῦθος Ἐρυσίχθονα τοῦ Θεσσαλοῦ

Ὁ Ἐρυσίχθονας ὁ Θεσσαλός (Ἁγία Λάρισας) ἦταν μυθικός γιὸς του Μυρμιδόνα ἡ του Τρίοπα (παντόπτη με τρία μάτια) καὶ ἐγγονός τοῦ θεοῦ Ποσειδῶνα.

Ὁ Ἐρυσίχθονας ἦταν γνωστός γιὰ την ἀσέβειά του. Μία ἡμέρα πῆρε μαζί του 20 δούλους του καὶ πῆγε στὸ ἄλσος ποῦ εἶχαν ἀφιερώσει οἱ Πελασγοί στὴ θεά Δήμητρα. Ἐκεῖ διέταξε τους δούλους νὰ κόψουν τα δέντρα γιὰ νὰ μπορέσει νὰ χτίσει ἐκεῖ παλάτι στὸ ὁποῖο θὰ γλεντοῦσε με τους φίλους του. Ἀνάμεσα στὰ ἄλλα δέντρα βρισκόταν καὶ μία πανύψηλη λεύκα ποῦ ἦταν το ἀγαπημένο δέντρο της Δήμητρας.

Γύρω ἀπὸ τὴ λεύκα αὐτὴ οἱ Δρυάδες Νύμφες ἔψελναν τα ὄμορφα τραγούδια τους καὶ χόρευαν τους μαγικούς χορούς τους. Ὁ ἀσεβῆς Ἐρυσίχθονας δὲν σταμάτησε το καταστρεπτικό του ἔργο οὔτε μπροστά στὸ ἱερό αὐτὸ δέντρο. Με την πρώτη ὅμως τσεκούρια ποὺ του ἔδωσε παρουσιάσθηκε ἐνώπιόν του ἡ ἱέρεια της Δήμητρας Νικίππη, ποὺ δὲν ἦταν παρά ἡ ἴδια ἡ θεά μεταμορφωμένη.
Ἡ ἱέρεια προσπάθησε νὰ σταματήσει το κόψιμο των δέντρων, ἀλλὰ ὁ Ἐρυσίχθονας την ἀπείλησε με την ἀξίνα του. Ἡ θεά τότε πέταξε τὴ μεταμφιέση της ἱέρειας καὶ ἐμφανίσθηκε με ὅλη της τὴ θεϊκή μεγαλοπρέπεια. Οἱ δοῦλοι σκόρπισαν ἀπὸ δῶ καὶ ἀπὸ κεῖ, καὶ ἦταν ἕτοιμοι νὰ πεθάνουν ἀπὸ τον φόβο τους. Ἡ Δήμητρα ὅμως τους λυπήθηκε καὶ τους ἄφησε νὰ φύγουν χωρίς νὰ τους βλάψει, ἐνῶ τον ἀσεβῆ Ἐρυσίχθονα τον τιμώρησε με ἀκράτητη πείνα.
Ἀπὸ τὴ στιγμή ἐκείνη ὁ Ἐρυσίχθων ἄρχισε νὰ τρώει ὁ,τι ἔβρισκε μπροστά του. Ἀφοῦ ἔφαγε ὅ,τι φαγώσιμο βρισκόταν στὸ σπίτι του καὶ ὅλα του τα ζῶα, ἄρχισε νὰ γυρίζει στοὺς δρόμους καὶ νὰ ἁρπάζει τις προσφορές ἀπὸ τους βωμούς. Οἱ δυστυχισμένοι οἱ γονεῖς του δὲν ἤξεραν πώς νὰ τον βοηθήσουν. Ὁ πατέρας του κατέφυγε στὸν Ποσειδῶνα, ὁ ὁποῖος ὅμως ἦταν ἐξίσου ἀνίκανος νὰ θεραπεύσει τον ἐγγονὸ του ἀπὸ το κακό ποὺ τον βρῆκε. Στὸ μεταξύ ὁ Ἐρυσίχθονας βασανιζόταν ὅλο καὶ περισσότερο ἀπὸ την πείνα. Πούλησε την κόρη του Μήστρα γιὰ νὰ ἀγοράσει τρόφιμα. Ἀλλὰ ἡ Μήστρα, ποὺ ἦταν μάγισσα, ἐπέστρεψε στὸ σπίτι της καὶ παρακάλεσε καὶ πάλι τον Ποσειδῶνα.
Ὁ θεός, μή μπορῶντας νὰ βοηθήσει τὸν Ἐρυσίχθονα, ἔδωσε στὴ Μήστρα την ἱκανότητα νὰ μεταμορφώνεται σε διάφορα ζῶα καὶ νὰ ξεφεύγει ἀπὸ τον πατέρα της. Μία ἐκδοχὴ ἀναφέρει ὅτι ἡ Μήστρα, ἀπὸ δική της πρωτοβουλία, ἐκμεταλλεύθηκε το χάρισμα της μεταμορφώσεως γιὰ νὰ πουλιέται ὥς δοῦλα συνεχῶς καὶ νὰ βοηθᾶ ἔτσι τον πατέρα της. Ἀλλὰ στὸ τέλος, ὁ Ἐρυσίχθονας, μὴ ἔχοντας νὰ φάει τίποτα πιὰ, ἄρχισε νὰ τρώει το ἴδιο του το κρέας μέχρι ποὺ πέθανε.
Με τον μῦθο τοῦ Ἐρυσίχθονα ἀσχολήθηκαν πολλοί ἀρχαῖοι ποιητές καὶ μυθογράφοι, ὅπως ὁ Καλλίμαχος στὸν ἕκτο του ὕμνο πρὸς τὴ Δήμητρα, ὁ Λυκόφρων, ὁ Νίκανδρος καὶ ὁ Ὀβίδιος.
Βικιπαίδεια

ΣΧΟΛΙΑ:
Ὁ παραπάνω μῦθος εἶναι πάντα ἐπίκαιρος καὶ εἰδικά σήμερα ποὺ Ἐρυσίχθονας εἶναι ἡ Νέα Τάξη, ἡ ἀδηφάγος οἰκονομική ἐλὶτ, ἡ ὁποία εἶναι ἀσεβής με το πρόσχημα της ἀνάπτυξης ἐπιβάλλοντας την Παγκόσμια Διακυβέρνηση. (Γῆ) καὶ Δρυάδες Νύμφες οἱ λαοί. Πρόθυμοι ὑπηρέτες (δοῦλοι) του Ἐρυσίχθονα οἱ πολιτικοί ἡγέτες. Ἡ Μήστρα θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθεῖ ὥς ἡ ἀστικὴ τάξη, ἡ ὁποία ξεπουλιέται συνεχῶς!

Στὸ τέλος μὴ ἔχοντας ἄλλες πηγές τροφῆς τρώει καὶ τις ἴδιες του τις σάρκες!!
Σὰν συμπέρασμα προκύπτει με βάση τον μῦθο, ὅτι θὰ ἐπέλθει ἡ φάση καταστροφῆς ὅλων τῶν εἰδῶν ἐλίτ, ὅπως τις γνωρίζουμε, ἀφοῦ θὰ ἐξαντλήσουν τα πάντα καὶ θὰ προκύψει κάτι καινούργιο καὶ μάλιστα σε σύντομο ἱστορικό χρόνο, καθόσον αὐτὸς λόγῳ της παγκοσμιοποίησης εἶναι πλέον συμπυκνωμένος.
Καθῆκον του "ΑΝΘΡΩΠΟΥ" ὑποκειμένου, ποὺ θὰ προκύψει ἀπὸ αὐτή την κοσμογονία εἶναι νὰ διασώσει ὅτι μπορεῖ ἀπὸ την ταυτότητά του καὶ νὰ πορευτεῖ πρὸς το μέλλον συλλογικά με βάση τις ἀρχέγονες ρίζες του