ἡ δὲ πυῤῥίχη παρὰ μὲν τοῖς ἄλλοις Ἕλλησιν οὐκέτι μένει, παρ' ὃ
καὶ οἱ πόλεμοι κατελύθησαν, παρὰ μόνοις δὲ τοῖς Λακεδαιμονίοις διαμένει
οὖσα τοῦ πολέμου προγύμνασμα· ἐκμανθάνουσί τε πάντες ἐν Σπάρτῃ
ἀπὸ πέντε ἐτῶν πυῤῥιχίζειν. ἡ δὲ καθ' ἡμᾶς πυῤῥίχη Διονυσιακή τις δοκεῖ
ἐπιεικεστέρα οὖσα τῆς ἀρχαίας. ἔχουσι γὰρ οἱ ὀρχούμενοι θύρσους ἀντὶ
2,2.134.35
δοράτων, προίενται δὲ ἐπ' ἀλλήλους καὶ νάρθηκας καὶ λαμπάδας φέρουσιν·
ὀρχοῦνταί τε τὰ περὶ τὸν Διόνυσον καὶ Ἰνδοὺς καὶ Πενθέα. ἡ δὲ γυμνο-
παιδικὴ ἔοικε τῇ πάλαι καλουμένῃ ἀναπάλῃ· γυμνοὶ γὰρ ὀρχοῦνται οἱ
παῖδες πάντες, εὐρύθμους φοράς τινας <ἀποτέμνοντες> καὶ σχήματα
χειρῶν κατὰ τὸ ἁπαλόν, ὥστ' ἐμφαίνειν θεωρήματα πάλης καὶ παγκρατίου
κινοῦντες εὐρύθμως τοὺς πόδας. Διονυσιακὴ γοῦν καὶ αὕτη, τρόποι δ' αὐτῆς
οἱ ὠσχοφόροι καὶ οἱ βακχικοί. γυμναζόμενοι δ' ἐν τῇ γυμνοπαιδικῇ οἱ
παλαιοὶ εἰς τὴν πυῤῥίχην ἐχώρουν· ἡ δὲ χειρονομία καλεῖται, ὑπορχημα-
2,2.135.5
τικὴ δέ ἐστιν, ἐν ᾗ ᾄδων ὁ χορὸς ὀρχεῖται ἐξ ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν, ὀρ-
χοῦνται δὲ ταύτην παρὰ Πινδάρῳ Λάκωνες. βέλτιστοι δέ εἰσι τῶν τρόπων
οἳ καὶ ὀρχοῦνται. εἶσι δὲ οἵδε· προσωδιακοί, ἀποστολικοὶ οἱ καὶ παρθένιοι,
εἶσι δὲ καὶ παρὰ βαρβάροις σπουδαῖαι καὶ φαῦλαι ὀρχήσεις, ὡς καὶ παρ'
Ἕλλησιν· κόρδαξ μὲν γὰρ Ἕλλησιν φορτικός, ἡ δ' ἐμμέλεια σπουδαία,
2,2.135.10
ὡς Ἀρκάσι κίδαρις, Σικυωνίοις δ' ὁ ἀλητὴρ καὶ Ἰθακησίοις. ἴδιοι δ' ἦσαν
τὸ παλαιὸν καθ' ἑκάστην ἁρμονίαν αὐλοὶ καὶ ἑκάστῃ ἁρμονίᾳ πρόσφοροι.
Πρόνομος δ' ὁ Θηβαῖος πρῶτος ηὔλησεν ἀπὸ τῶν αὐλῶν τὰς ἁρμονίας· νῦν
δ' εἰκῇ καὶ ἀλόγως ἅπτονται τῆς μουσικῆς.
ΑΘΗΝΑΙΟΣ (ΕΠΙΤΟΜΗ ΔΕΙΠΝΟΣΟΦΙΣΤΩΝ)
Η ΕΙΡΗΝΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΣΤΙΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ
2,2.134.30
Ὁ δέ πυρρίχειος (χορός) δὲν συνηθίζεται στοὺς ἄλλους Ἕλληνες ὅταν δὲν ὑπάρχουν πόλεμοι, ἐκτὸς ἀπὸ τους Λακεδαιμονίους ποῦ τον διατηροῦν σάν προγύμνασμα πολέμου. Καὶ τον μαθαίνουν ὅλοι στὴν Σπάρτη ἀπὸ την ἡλικία των πέντε ἐτῶν Γιὰ ἐμᾶς ὑπάρχει μία ποῖο ἤρεμη ἐκδοχὴ του ἀρχαίου πυρρίχειου σάν Διονυσιακή. Σε αὐτὴν οἱ χορευτές κρατοῦνε θύρσους ἀντὶ γιὰ δόρατα,2,2.134.35
Προηγοῦνται δέ της (Διονυσιακῆς) πομπῆς κρατῶντας καί νάρθηκες (γιγαντιαία μάραθα) καί λαμπάδες, τραγουδῶντας τις περιπέτειες του Διονύσου με τους Ἰνδοῦς καί τον Πενθέα. Γυμνά παιδιά κάνουν παντομίμες ποῦ θυμίζουν τις παλιές ἱστορίες, με αρμονικές κινήσεις των χεριών όπως στὴν πάλη καί το παγκράτιο καί με ρυθμό στὰ πόδια. Παρόμοιοι με τους Διονυσιακούς τρόπους, εἶναι καί ἤ περιφορά ἐφήβων με κλάδους ἀμπέλου καί οἱ βακχικοί. Ἐξασκῶντας οἱ παλαιοί την γυμνοπαιδική, παρέπεμπαν στὸν πυρρίχιο χορό. Καὶ αὐτὴ εἶναι παντομίμα
2,2,135.5
ἐγκωμιαστική, στὴν ὁποῖα ἄδει χορωδία ποῦ ἀποτελεῖται ἀπὸ ἄνδρες καί γυναῖκες
Οἱ καλύτεροι σε αὐτὲς τις χορωδίες κατά τον Πίνδαρο εἶναι οἱ Λάκωνες στὴν σύνθεση ἀλλὰ την ἐκτέλεση Οἱ συνθέσεις εἶναι γιὰ συνοδεία κιθάρας, ἀποχαιρετισμοῦ ἡ καί χωρίς ὄργανα (ἀκαπέλα) ποῦ ὑπάρχουν καί στοὺς βάρβαρους με σπουδαῖες όπως καί ἄθλιες ὀρχήσεις καθώς καί στοὺς Ἕλληνες Το κόρδωμα γιὰ τους Ἕλληνες εἶναι ἀταῖριαστο ἐνῶ μουσικότητα σπουδαία, όπως στοὺς Ἀρκάδες
2,2.135.10
ἤ περσική τιάρα καί τους Σικυώνιους καί τους Ἰθακήσιους ὁ ἐλεύθερος χορός, ποῦ προτιμοῦν τις παραδοσιακές ἁρμονίες με αὐλούς Ὁ Πρόνομος ὁ Θηβαῖος ἦταν ὁ πρῶτος ποῦ συνέθεσε ἁρμονίες γιὰ αὐλούς, ἐνῶ τώρα τυχαία καί παράλογα συνθέτουν την μουσική.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ
Πυρρίχη: Περιέχουσα πῦρ, ἐκρηκτική (χορός συναρπαστικός γιὰ πόλεμο). Εἶδος χορευτικοῦ ἐμβατηρίου
Πυρρίχη Διονυσιακή: χορός με παρόμοιο ρυθμό με σκοπό τον ἐνθουσιασμό καί την διασκέδαση.
Νάρθηκες: γιγαντιαία μάραθα με καλαμωτό βλαστό, ὅπου κατά τον μῦθο κρύφτηκε το πῦρ ἀπὸ τον Προμηθέα γιὰ νά ἐκπολιτιστοῦν οἱ ἄνθρωποι
Κόρδα: κόρδωμα, χορός με κακόγουστη ἐπιτήδευση Συνήθως σε κωμωδίες.
Φορτικός: Ὑπερβολικός ποῦ δημιουργεῖ ἀποστροφή
Ἐμμέλεια: Προσήλωση στὴν καλή μουσική.
ΠΙΝΑΚΑΣ: Βακχικό χορός (Πυρρίχιος Διονυσιακός)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου