ΕΝΟΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

 

ΕΝΟΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

( Λεοννάτος - μάχες Μ. Ἀλεξάνδρου )

Ὁ Φίλιππος ὁ β΄ ἦτο αὐτὸς ποῦ ἔκανε τὸ ὄνειρό τῶν Ἑλλήνων πραγματικότητα καὶ ἐτοιμάζετο νὰ ἐκστρατεύσει πρὸς ἀνατολάς τιμωρῶντας τοῦς βαρβάρους ἱἐρόσυλους ποῦ πέρασαν διά πυρὸς καὶ σιδήρου τὴν Ἑλλάδα μας !

Τὸ σχέδιο του πῆρε μία μικρή ἀναβολή λόγο τῆς ὕποπτης δολοφονίας του . ^{ΗΛΙΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ << Αὐτοὶ ποῦ πρόδωσαν τοῦς Ἕλληνες >> κεφ. << φιλίππου >> ἔκδ. <<Λιακόπουλος >> Θεσ/κη 2003} Συνεχιστὴς τοῦ σχεδίου καθὼς καὶ ἐκτελεστὴς ὑπῆρξε ὁ γιὸς του Ἀλέξανδρος “Γ΄,

Οἱ ἀρχιερεῖς τῶν Ἑλλήνων ἔδωσαν μυστικές ὁδηγίες στὸν Ἀσύγκριτο γιὰ τὴν τιμωρία ὅλον Αὐτὸν ποῦ διῆλθαν μὲ φωτιά καὶ σίδερο ἀπὸ τήν Ἱερὰ Ἑλλάδα. Ἄλλωστε οἱ ποιὸ πολλοί κατενόησαν τὴν κίνηση τῶν χεριῶν τοῦ Ἀλεξάνδρου ὅταν σηκώθηκε πάνω ἀπὸ τὸ ἄψυχο σῶμα τοῦ ἱεροῦ βασιλέως τῶν Ἑλλήνων , πατέρα τοῦ Φιλίππου τοῦ Β΄,

Γεγονός εἶναι ὅτι μετὰ τὸν θάνατο συνέβησαν δραματικὰ γεγονότα γύρω ἀπὸ τὸ θέμα τῆς διαδοχῆς του.

Ἕνα εἶναι ὁ λεγόμενος << Λαμιακὸς πόλεμος >> τὸ 322 π.Χ. Στὸν πόλεμο αὐτὸν, τὸν ἀδελφοκτόνο , ἔπεσαν μεγάλες μορφές τῶν Μακεδόνων, τῶν Ἀθηναῖων καὶ γενικὸς τῶν Ἐλλήνων .

Τὸ χειρότερο καὶ ὕποπτο συνάμα εἶναι ὁ θάνατος τοῦ στρατηγοῦ Λεοννάτου ἔμπιστου τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου ὅπου μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Ἀσύγκριτου , ὁ Στρατὸς ἐναπέθεσε τίς ἐλπίδες στὸν Λεοννάτο .

Ὁ Λεοννάτος ἦτο ἄνδρας καὶ Ἕλλην μεγάλης ἀξίας, Ἄριστος ἐπιτελικὸς καὶ πολυαγαπημένος τῶν στρατιωτῶν . Ἦτο ὁ διοικητὴς τοῦ ἱππικοῦ.

Βορείως ὅμως τῆς Λαμίας , ὁ ἄριστος Λεοννάτος γιὸς τοῦ Ἀνταίου καὶ συνεπίτροπος τοῦ Ἀντιπάτρου στὴν Μακεδονία μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου , μαχόμενος μόνος του σὲ κάποια φάση τοῦ ἀγῶνα πέφτει νεκρός ... ^{ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ << βιβλιοθήκη >>, Ι Η΄, 13 -15}

Κὶ ἐδῶ ἀρχίζουν οἱ ἐρωτήσεις!

α) Ὁ Ἀντίπατρος γιατὶ δὲν προσέτρεξε κοντὰ στὸν Λεοννάτο; Γιατὶ ἐπίσης παρακολουθοῦσε ἀπὸ τὴν πεδιάδα τὴ μάχη;

β) Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου , ὁ Λεοννάτος ἔγινε διοικητὴς τὴς μικρᾶς Φρυγίας !

Ὁ Διόδωρος ὁ Σικελιώτης μᾶς λέγει πῶς τὸ μέρος αὐτὸ ἔβριθε ἀπὸ Γεφυραίους ἐμπόρους καὶ φοινικίζοντες !

Γιὰ ποιόν λοιπὸν, τὸ λόγο ἐστάλη ὁ Λεοννάτος μὲ τὴν ἀδελφὴ τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου , τὴν Κλεοπάτρα;

γ) Οἱ Ἀθηναῖοι στ5ὴ μάχη αὐτή ἔξω ἀπὸ τὴν Λαμία εἶχαν ὥς ἀρχηγὸ τους τὸν Ἀντίφιλο, γνωστὸ ἀντιμακεδόνα , φοινικίζοντα καὶ μηδίζοντα.

Τὶ σύνθεση << φυλῶν >> εἶχε ὁ στρατὸς του , ἀφοῦ ὅπως μᾶς λέγει ὁ Διόδωρος : << Τὸν ἀχρεῖον εἷς παράταξιν ὄχλον >>! ^{ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ << βιβλιοθήκη >>, Ι Η΄, 13 -15 ,} Γιὰ σκεφθεῖτε λίγο ........

Καὶ ὅσο γιὰ τὸν περίεργο θάνατο τοῦ Ἀσύγκριτου ἄς δοῦμε τὸν Ἀρριανό καὶ τὶς συγκλονιστικὲς λεπτομέρειες ποῦ ἀναφέρει ^{Ἀρριανός : << Ἀλεξάνδρου ἀνάβασις >> 27 ,} Ἡ οἰκογένεια τοῦ Ἀσύγκριτου μετὰ τὸν θάνατο του , περνᾶ κυριολεκτικά << Διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου >> ἀπὸ τὸν .... ἐξάδελφό του καὶ βασιλέα Κάσσανδρο !

 Ὁ Κάσσανδρος φυλακίζει τὴν Ὀλυμπιάδα καὶ τὴν δολοφονεῖ ! Τὸ ἴδιο κάνει στὴν ΝΟΜΙΜΗ σύζυγο τοῦ Ἀλεξάνδρου , Ροξάνη,

καθώς καὶ στὸ ΝΟΜΙΜΟ ΔΙΑΔΟΧΟ τοῦ Βασιλείου Ἀλέξανδρο Δ΄ τοῦ Ἀλεξάνδρου! Ὁπότε τὸ πονηρό μας , ΟΧΙ ΠΛΕΟΝ τὸ πονηρό μας ! Τὸ ἀφυπνισθέν μυαλό μας - σκεπτικὸ , ρωτᾶ : 

 Ποιοί ἐκρύβοντο πίσω ἀπὸ τὸν Κάσσανδρο ; Γιατὶ τέτοιο μίσος ἐνάντια στὴν οἰκογένεια τοῦ Ἀσύγκριτου ; Εὐτυχῶς ὑπάρχει ὁ Ἀρριανός καὶ ἡ << Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις >>

καὶ κάτι τελευταῖο γι΄ αὐτοὺς μπορεῖ , ἀθῶα καὶ ἀξιοπρεπέστατα, νὰ ἐρωτηθοῦν : << Οἱ Βαβυλώνιοι τί λαός ἦτο; Αὐτοί δὲν ὑποστήριξαν τὸν Ἀλέξανδρο >> Ἡ ἀπάντηση μου εἶναι ἡ ἐξῆς : << Οἱ Βαβυλώνιοι ἀνήκουν στὸν Σημητικό κλάδο τῶν ἀπογόνων τοῦ Νόε! ^{Γ, ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ << λεξικῶν τῶν Ἀγίων Γραφῶν >>, ἐκδόσεις <<Γρηγόρη >> , Ἀθήνα τὸ 1999.}

Ἡ ἐξαγωγή συμπερασμάτων εὔκολη , διὸτι οἱ Βαβυλώνιοι ἔδιδαν καὶ χρησμούς - ὁδηγίες σὲ <<ὁρισμένους >>. Διαβάστε τὸν Ἀρριανό γι' αὐτὸ τὸ θέμα καθώς καὶ τὸν <<ψεύδο >> Καλλισθένη!

ΟΙ ΜΑΧΕΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Ὁ Ἀρριανός στὴν << Ἀνάβαση Ἀλεξάνδρου ( Α΄12,4 ) μᾶς ἀναφέρει ὅτι ἅνδρες ἀπὸ τοῦς Ἕλληνες ἡ τοῦς Βαρβάρους δὲν παρουσίασε ποτὲ τόσο μεγάλα ἔργα σὲ πλῆθος ἡ μέγεθος !

Καὶ εἶναι βάσιμο αὐτὸ διότι ὅταν ξεκίνησε ὁ Μ. Ἀλέξανδρος ἀπὸ τὴν Δίον τῆς Μακεδονίας γιὰ τὴν μεγάλη ἐκστρατεία , ἐκτὸς τοῦ στρατοῦ ποῦ ἀριθμοῦσε 55,000 πεζούς καὶ 8.000 ἱππεῖς , ὑπῆρχαν καὶ 6.000 ἐπιστήμονες καὶ τεχνῖτες ὅλον τῶν εἰδικοτήτων !

 Ἀπὸ ἰατρούς μέχρι ὑποδηματοποιούς ἀπὸ οἱκονομολόγους μέχρι ταριχευτές, νομισματοποιοῦς κ.λ.π. Ἐκτὸς αὐτῶν τὸν στρατὸ ἀκολουθοῦσαν 20.000 γυναῖκες , τῶν ὁποῖον 7.000 εἶχαν μαζί τους μικρὰ παιδιά ἡ ἦσαν ἔκγυοι, γιὰ τὴν ἀνανέωση τοῦ στρατεύματος κατὰ τὴν ἐκστρατεία . τὰ παιδάκια αὐτὰ ἀριθμοῦσαν 10.000!

Ὁ Μ. Ἀλέξανδρος ἔδιδε ἐργασία καὶ πολλὰ δῶρα στὶς γυναῖκες τῶν στρατιωτῶν ! ( Διόδωρος Σικελιώτης : << Ἱστορ. Βιβλιοθ. >> XVII 110 ,3 )

Τὸ σχέδιο τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου ἀποσκοποῦσε στὴν ραγδαῖα διάβαση τοῦ Ἑλλήσποντου καὶ ἀκολοῦθος τὴν προέλαση στὴν Μ. Ἀσία καὶ τὴν κατάληψή της !

Γιὰ νὰ γίνει αὐτὸ, ἔπρεπε νὰ κατασυντριβεῖ ὁ Περσικὸς στρατὸς . 

 Οἱ δύο στρατοί βρέθηκαν ἀντιμέτωποι στὶς μάχες ποῦ θὰ παρατεθοῦν , μὲ ἀποτέλεσμα τὸ Ἑλληνικὸ φῶς νὰ φθάσει στὰ πέρατα τῆς οἰκουμένη .

Ἦταν, ὅμως καὶ ἡ τιμωρία τῶν Περσῶν γιὰ τὴς καταστροφές ποῦ ἐπέφεραν στὴν Ἑλλάδα κατά τὰ ἔτη 490 – 479 π.Χ.

α) Ἡ μάχη τοῦ Γρανικοῦ

(Δαίσιος ( Μάϊος ) 334 πΧ. )

Ἡ πρώτη συνάντηση τῶν δύο στρατῶν ἔγινε στὸν Γρανικὸ ποταμό, ὄπου ἦταν συντεταγμένος ὁ Περσικὸς στρατὸς καὶ ἀνέμενε τὸν Ἑλληνικό . Ὁ Παρμενίων εἶχε ἀντιρρήσεις γιὰ τὴν παράταξη τοῦ στρατεύματος , λόγω τοῦ ἰσχυροῦ ρεύματος τοῦ ποταμοῦ.

 Ὁ Ἀλέξανδρος τότε τοῦ ἀπαντᾶ μὲ σεβασμὸ , ὅπως ἄρμοζε σὲ ἕναν τέτοιον μεγάλο καὶ νικηφόρο στρατό .

<< Ἀγαπημένε Παρμενίωνα , περάσαμε τὸν Ἑλλήσποντο καὶ θὰ βοηθοῦμε ἀπὸ τὸ ρυάκι ;>>.

Ὁ Ἀλέξανδρος τίθεται ἐπικεφαλῆς τῆς δεξιᾶς πτέρυγος καὶ ὑπὸ τῶν ἤχων τῶν σαλπίγγων καὶ τὸν << Ἀλαλαγμό >>, οἱ Ἕλληνες ἐπιτίθενται κατὰ τῶν Βαρβάρων.

Ἡ φάλαγγα τοῦ Ἀλέξανδρου συνάντησε δυσκολίες καὶ εἶχε ἀρκετές ἀπώλειες .

 Ὁ ἴδιος ὁ Ἀλέξανδρος κινδύνευσε νὰ σκοτωθεῖ ἀπὸ τὸν Πέρση

Σπιθριδάτη , ἀλλὰ ὁ Κλεῖτος ἔσωσε τὸν Ἀλέξανδρο ἀπὸ τὸν θάνατο .

Τὸ Περσικὸ ἱππικό διαλύθηκε τελείως καὶ τράπηκε ἀπὸ Ἑταίρους σὲ φυγή !

 Οἱ ἀπώλειες τῶν βαρβάρων ἀνῆλθαν σὲ 1.000 ἱππεῖς καὶ 18.000 πεζούς, σὲ σύνολο 100.000 ἀνδρῶν ! Ἀνάμεσα στοῦς νεκρούς βαρβάρους ἦταν ὁ Σπιθριδάτης ποῦ ἀναφέραμε , ἡγεμόνας τῶν Περσῶν ( σατράπης ), ὁ Νιφάτης καὶ ὁ Πετήνης , στρατηγοί καὶ ἡγεμόνες ἐπίσης , ὁ διοικητὴς Μιθροβουζάκης τῆς Καππαδοκίας , ὁ γαμπρὸς τοῦ Δαρεῖου Μιθριδάτης , ὁ γιὸς τοῦ Δαρεῖου τοῦ Ἀρταξέρξη Ἀρβουπάλης κ.α.

Ἀπὸ τὸν Ἑλληνικό στρατὸ 85 ἱππεῖς καὶ 52 πεζοὶ , τοῦς ὁποῖους ἔθαψε μαζί μὲ τὰ ὅπλα τους . Ἐπέδειξε δὲ καὶ μεγάλη φροντίδα στοῦς συγγενεῖς τῶν πεσόντων Ἑλλήνων.

Στὴν ἴδια μάχη ἔπεσε μαχόμενη καὶ ἡ ἀρχηγὸς τῶν ἑταίρων ἡ Μυρσίνη (!) τῆς ὁποίας ὁ Ἀλέξανδρος ἔστησε ξεχωριστὸ τύμβο καὶ ἀπέδωσε σ' αὐτὴν ὅπως καὶ στὶς ἄλλες ἐταῖρες ποῦ ἔπεσαν ξεχωριστές τιμές ! 

 Ἀπὸ τὰ πλούσια λάφυρα ποῦ μάζεψαν οἱ Ἕλληνες , ὁ Ἀλέξανδρος ἔστειλε στὴν Ἀθήνα 300 Περσικές πανοπλίες ! Ἡ νίκη αὐτοὶ στὸν Γρανικό ποταμό ἐδρέωσε τὸ ἠθικό τῶν Ἑλλήνων καὶ τὸ ὄνειρο τῆς ἀπελευθερώσεως τῶν Ἰωνικῶν καὶ Αἰολικῶν πόλεων ἄρχιζε νὰ πραγματοποιεῖται ! ὁ Φρούραρχος τῶν Σάρδεων παρέδωσε τὴν πόλη καὶ τὸ δημόσιο ταμεῖο! 

 Ἡ Ἔφεσος ἔπεσε χωρίς μάχη. Κατελήφθησαν, ἐπίσης ἡ Μίλητος καὶ οἱ Ἀλικαρνασσός οἱ ὁποῖες χρησιμοποιήθηκαν ὥς βάσεις γία τίς μετέπειτα ἐπιχειρήσεις τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου .

β) Γόρδιος δεσμός
Ἀρτεμίσιος (Ἀπρίλιος ) 333 μ.χ. )


Μετὰ τὴν κατάληψη - ἀπελευθέρωση τῶν πόλεων ποῦ ἀναφέρθηκὰν , ὁ Μ. Ἀλέξανδρος κατέκτησε τὶς περιοχές τῆς Λυκίας, Πισιδίας καὶ Παμφιλίας .
Ἀρχές τοῦ Ἀρτεμισίου ( Ἀπριλίου ) τοῦ 333 π.Χ. ἔφθασε στήν πόλη Γόρδιον κοντὰ στὸν Σαγγάριο ποταμό . Ἐκεῖ ἀναπαύτηκε ὁ στρατὸς καὶ ὁ Ἀλέξανδρος ἔκοψε τὸν περίφημο << Γόρδιο δεσμό >>, σύμφωνα μὲ τὸν ὁποῖο, ὁποῖος τὸν ἔλυνε θὰ κυριαρχοῦσε στὴν Ἀσία ! Ἐδῶ ἦρθαν καὶ οἱ πρῶτες στρατιωτικὲς ἐνισχύσεις ἀπὸ τήν Ἑλλάδα.
Ὁ Ἀλέξανδρος , βεβαίως, τὸν ἔκοψε μὲ τὸ ξίφος του !
Ὁ δεσμός αὐτὸς ἦταν δεμένος σὲ ζυγό ἅρματος καὶ ἡ σύσταση του ἀπετελεῖτο ἀπὸ φλοιό κρανιάς τοῦ ὁποῖου οὔτε ἀρχὴ οὔτε τέλος φαινόταν. Μετά τὸν Γόρδιο ὁ Ἀλέξανδρος, βεβαίως τὸν ἔκοψε μὲ τὸ ξίφος του ! Ὁ δεσμός αὐτός ἦταν δεμένος σὲ ζυγό ἅρματος καὶ ἡ σύστασή του ἀποτελεῖτο ἀπό φλοιὸ κρανιάς, τοῦ ὁποῖου οὔτε τέλος φαινόταν.
Μετὰ τὸν Γόρδιο ὁ Ἀλέξανδρος κατέλαβε τὴν Ταρσό . Φθάνοντας στὸν Μαλλό , πληροφορήθηκε ὅτι ὁ Δαρεῖος μὲ ὅλον τὸν στρατὸ εἶχε στρατοπεδεύσει στούς Σώχους , μία περιοχή ποῦ ἦταν δυνατή ἡ χρησιμοποίηση ὅλης τῆς στρατιᾶς καὶ τοῦ ἱππικοῦ. Ὁ Ἀλέξανδρος προελαύνοντας , στρατοπέδευσε στὴν πόλη Μυρίανδρος.

γ) Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΙΣΣΟΥ

( ἈΠΕΛΑΙΟΣ (ΝΟΕΜΒΡΊΟΣ ) 333Π.Χ

Ἀλλάζοντας γνώμη ὁ Δαρεῖος πῆγε στήν πόλη Ἰσσό ὅπου ὁ ἀνθέλληνας αὐτὸς βασάνισε καί σκότωσε τοῦς τραυματίες στρατιῶτες !   Του Ἀλεξάνδρου ! Ὁ Πανβάρβαρος δολοφόνος ....

Ὁ Ἀλἐξανδρος , μέσως τῆς κατασκοπείας του , ἄλλαξε τὸ δρομολόγιο του καί κατευθύνθηκε γρήγορα πρὸς τὴν Ἱσσό. Ἔδωσε διαταγή νὰ δειπνήσουν πολύ καλά οἱ στρατιῶτες καί το βραδύ ἔστειλε τοῦς καταδρομεῖς τῆς ἐποχῆς καί ἔκλεισαν τὰ στενά τῆς διόδου πρὸς τὴν Ἰσσό.

 Ξημερώνη ἡ ἡμέρα καὶ οἱ Ἕλληνες τοῦ Ἀλεξάνδρου ἔχουν ἀπέναντί τους 600.000 βαρβάρους, ἕτοιμους γιὰ μάχη καὶ ἀποφασισμένους νὰ συντρίψουν τοῦς Ἕλληνες . 

Ὁ Δαρεῖος, βλέπει τὸν Ἀλέξανδρο νὰ ὁδηγεῖ μὲ τάξη καὶ ἠρεμία τὸν στρατό του καί παραμένει στίς ὄχθες τοῦ Πινάρου ποταμοῦ. Ἐπικρατεῖ ἀπόλυτη ἡσυχία ! 

Ὁ Ἀλέξανδρος ἡγεῖται του ἱππικοῦ καί διέρχεται μὲ τό ἄλογο του μπροστά τῶν Ἑλλήνων, παροτρύνοντας τους νὰ δείξουν γενναιότητα .

 Οἱ σάρρισες κτυποῦν το ἔδαφος ! τά ξίφη κτυποῦν τις ἀσπίδες καί οἱ Πέρσες τά ...χάνουν ! Τί κάνουν οἱ Ἕλληνες, μήπως τοῦς ἔφυγε ὁ νοῦς ;        Μόλις σταμάτησαν τὰ <<πολεμικά κτυπήματα >> φάνηκε << ἄν ἔφυγε ὁ νοῦς τῶν Ἑλλήνων ! Τά ἱερὰ τέκνα τῆς Ἑλλάδος ἐφορμοῦν κατά τῶν βαράβαρων . Ἡ μάχη εἶναι ἄγρια καί μπροστά στὴν ὀρμητικώτητα τῶν Ἑλλήνων , οἱ βάρβαροι ἀρχίζουν νὰ ὑποχωροῦν, ὡς συνήθως .... σὲ αὐτό τό χρονικό σημεῖο γίνεται μία τρομερή ἱππομαχία, μεταξὺ τοῦ Θεσσαλικοῦ καὶ Περσικοῦ ἱππικοῦ. 

Οἱ Πέρσες ἐδῶ φάνηκαν γενναιότατη καὶ ἀποφασισμένη ἀλλὰ δὲν εἶχαν τὸ τρομερὸ ὅπλο ποῦ ἔχουν οἱ Ἕλληνες την ψυχή! 

Ὁ Δαρεῖος σε κάποια ἔρχεται πολύ κοντά τόν Ἀλέξανδρο ἀλλὰ γυρίζει πρὸς τὰ πίσω σὲ ἄτακτη φυγή !

 Ὁ Δαρεῖος ρίχνει ἀπὸ τὸ ἅρμα του τὴν ἀσπίδα , τὸν πλούσιό χιτῶνα του καὶ τὸ τόξο του! Κυριεύεται τὸ στρατόπεδο του καὶ ἀνάμεσα στούς αἰχμαλώτους εἶναι ἡ μητέρα του , ἡ σύζυγός του , τὸ μικρὸ ἀγοράκι, οἱ δύο κόρες στου καὶ πολλές Περσίδες εὐγενεῖς! 

Τέτοιος ἡγέτης ἤτανε ¨ βαρβαρός . Οἱ Πέρσες ἔχασαν 150.000 πεζούς 15,000 Ἱππεῖς , Οἱ Ἕλληνες ἔχασαν 350 πεζοὺς καὶ 120 ἱππεῖς . 

Οἱ Ἕλληνες πεσόντες θάπτονται μὲ τάς νενομισμένας καὶ κεκανονισμένας τιμᾶς! Ὅσοι διέπρεψαν στὴν μάχη τιμήθηκαν ἀξιοπρεπῶς ἀπὸ τὸν ἀρχηγὸ τους τὸν Μ. Ἀλέξανδρο ! Νὰ σημειωθεῖ ὅτι : Στὴν μάχη τῆς Ἰσσοῦ ἔπεσε ἡρωικῶς μαχόμενος ὁ ἀξιωματικὸς τῆς Μακεδονικῆς φάλαγγος, Πτολεμαῖος ὁ γιὸς του Σελεύκου.

Ἀργὰ τὸ βράδυ, ὁ Ἀλέξανδρος ἐπιστρέφοντας στὴν σκηνή του, ἄκουσε κλάματα γυναικῶν. Ρώτησε τὸν Ἠφαιστίωνα τί κλάματα εἶναι αὐτὰ καὶ ὁ λαμπρός Στρατηγὸς καὶ ἐπιστήθιος φίλος του, ἀπάντησε ὅτι <<εἶναι ἡ οἰκογένεια του Δαρίου καὶ φοβοῦνται νὰ μὴν τοῦς σκοτώσης...>>
 Ὁ Ἀλέξανδρος εἰσῆλθε στὴν σκηνή τους καὶ ἀφοῦ διεβεβαίωσε τὴν οἰκογένεια τοῦ Δαρεῖου ὅτι δὲν σκοτώθηκε ὁ βασιλεύς τους ἀσπάστηκε μὲ σεβασμὸ τὴν μητέρα του ἀντιπάλου του κάτω ἀπὸ τὰ βουρκωμένα μάτια ΟΛΩΝ τῶν παρισταμένων στρατηγῶν καὶ τῶν αἰχμαλώτων τῆς Περσικῆς βασιλικὴς οἰκογενείας ! Ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἡμέρα ὁ Ἀλέξανδρος , ἀποκαλοῦσε μὲ σεβασμὸ καὶ πολύ ἀγάπη <<ΜΗΤΈΡΑ >> τὴν βασιλομήτορα τῆς Περσίας

δ) Ἡ κατάληψη τῆς Συρίας καὶ Φοινίκης ( Ὑπερβερεταῖος (Σεπτέμβριος 332 π.χ )

Ἔπειτα ἀπό τὴ μάχη τῆς Ἱσσοῦ, ὅλοι οἱ Ἕλληνες ὑποδέχονταν τὸν Ἀλέξανδρο ὡς <<λυτρωτήν καὶ ἐλευθερωτήν >>!

Ἀποστέλλει τον Παρμενίωνα στήν Δαμασκὸ καὶ ὁ ἴδιος προχωρεῖ πρὸς Φοινίκη καὶ Συρία . Στὴν Συρία στρατοπεδεύει στὴν Μάραθο (Ἀμρίτ ) ἡ ὁποῖα βρίσκεται δίπλα στὰ ἑλληνόφωνα χωρία Χαμιντιέ καὶ Ἀντάραδο, ἀποικία τῶν Χαλκιδέων. Ἐκεῖ , λαμβάνει ἐπιστολή ἀνακωχῆς ἀπὸ τόν Δαρεῖο καὶ τοῦ ἀνταπαντᾶ ὁ Ἀλέξανδρος πῶς ἔχει ( ὁ Δαρεῖος ) τὴν βασιλικὴ του ἐξουσία καὶ θὰ ἀπελευθερώσει τὴν οἰκογένειά του ἄν γίνει ἰδιώτης

 ! Στὴν ἐπιστολή αὐτὴ ἐξηγοῦσε τοῦς λόγους τῆς ἐκστρατείας καὶ ὅτι αὐτὸς ( ὁ Δαρεῖος ) εὐθυνόταν γιὰ τὴν δολοφονία του πατέρα του Φιλίππου του β . Εἶναι χαρακτηριστική ἡ ἀρχὴ τὴς ἐπιστολὴς του Ἀλεξάνδρου ὁπού γράφει ;

 <<Οἱ πρόγονοι ἡμῶν τῆς Μακεδονίας καὶ λοιπῆς Ἑλλάδος ...>> , ἡ ὁποία ἀρχὴ καταδεικνύει τὴν ἑλληνικότητα τῶν Μακεδόνων ! Αὐτὰ γιὰ ὁρισμένους ποῦ ἐπιμένουν ἀνθελληνικὰ , εἴτε ἔσω εἴτε ἕξω τοῦ Ἑλληνικοῦ κορμοῦ ! 

 Ὁ Ἀλέξανδρος, ἀκολούθως , καταλαμβάνει τὴν Φοινίκη καὶ ἀπελευθερώνει τίς Ἑλληνικές πόλεις βύβλο, Τύρο Σιδώνα κ.α.

 Ὅλες οἱ πόλεις κατελήφθησαν χωρίς ἀντίσταση, ἐκτὸς τῆς Τύρου, ὅπου οἱ φοίνικες - πρωτοπόροι σε ἀνθελληνισμό – ἀντιστάθηκαν λόγο τῶν ψηλῶν τειχῶν καὶ ὄχι τῆς γενναιότητός τους.

 Ἑπτά μῆνες διήρκησε ἡ πολιορκία τῆς πόλεως καὶ , τελικὸς , ἡ Τύρος ὑπέκυψε ἐμπρὸς στὸν Ἀλέξανδρο καὶ στούς Ἕλληνες. 

 Ὅταν εἰσῆλθε ὁ Ἀλέξανδρος ἦτο τραυματισμένος σε 7 (!) σημεῖα τοῦ σώματος του ! Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι ὁ στρατηγὸς τοῦ Πευκάστας , ἕνας ἔκ τῶν ἀρχηγῶν τῆς σωματοφυλακής του, τὸν ἔσωσε ἀπὸ βέβαιο θάνατο σὲ κάποια φάση τῆς πολιορκίας . 

 Ὁ Ἀλέξανδρος φέρθηκε ὅπως ἔπρεπε στοὺς σημιτοφοίνικες ἀνθέλληνες, οἱ εἶχαν γκρεμίσει ἀπὸ τὰ τείχη τῆς Τύρου αἰχμαλώτους Ἕλληνες κάτω στὰ βράχια τῆς παραλίας ! Πράγματί , γενναία καὶ ἄξια τῆς φυλῆς του πράξη !

 Μετὰ ἀπὸ δύο μῆνες , ὁ Ἀλέξανδρος , κατέλαβε τὴν Ἑλληνική πόλη τῆς γάζας καὶ ἔγινε κύριος τῆς Φοινίκης, Παλαιστίνης καὶ Συρίας . 

 Ἦταν ὁ μήνας Δίος ( Ὀκτώβριος ) καὶ θὰ ἀναφερθεῖ δύο φάσεις τῆς πολιορκίας τῆς Γάζας.

α) Κάποιος σημιτοφοίνικας ὑποκρίθηκε τὸν λιποτάκτη καὶ σὲ κάποια στιγμὴ ποῦ ὁ Ἀλέξανδρος γύρισε τὴν πλάτη αὐτὸς σήκωσε τὸ χέρι του μὲ τὀ μαχαίρι του γιὰ νὰ δολοφονήση τὸν Ἀσύγκριτό ! 

 Τὸ χέρι τοῦ Λεοννάτου ἔκοψε τὸ χέρι τοῦ σημιτοφοίνικα .... 

 (β Στὴν διάρκεια τὴς πολιορκίας ὁ Ἀλέξανδρος τραυματίστηκε βαριὰ, ὅταν τὸ δορύ ποῦ καρφώθηκε στὸν ὦμο του , εἶχε διαπεράσει τὴν ἀσπίδα καὶ τὸν θώρακα του, ἀφοῦ ἐξακοντίσθηκε ἀπὸ καταπέλτη !

                                ε) Μάχη τῶν Γαυγαμήλων

                                  ( Δίος 9 Ὁκτῶβριος 331 π.Χ.

Μετὰ τὴν κυριαρχία τῶν Ἑλλήνων τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου , οἱ Φοινίκη, Παλαιστίνη, Συρία, ὁ Ἀλέξανδρος κατευθύνθηκε στὴν Αἴγυπτο ὁποῦ καὶ παρέμεινε ἒπὶ πέντε μῆνες ! 

 Ἄρχισε τὸ κτίσιμο τῆς Ἀλεξάνδρειας καθώς καὶ καὶ ἄλλων πόλεων σὲ ὅλη τὴν Αἴγυπτο. Στὴν Μέμφιδά , ὁ Ἀσύγκριτος ἔδωσε ὁδηγίες γιὰ τὴν διοίκηση τῆς χώρας καὶ ἐπέστρεψε ἀνατολικὸς ἀφοῦ πέρασε τόν Εὐθράτη καὶ τὸν Τίγρη ποταμό , διότι πληροφορήθηκε πῶς ὁ Δαρεῖος ἑτοιμάζεται γιὰ νέα ἀναμέτρηση .

 Ὅταν πέρασαν οἱ Ἕλληνες τοῦ Ἀλεξάνδρου τὸν Τίγρη ποταμό πληροφορήθηκε ὁ Ἀλέξανδρος , ὅτι ὁ Δαρεῖος μὲ ἀπειράριθμο στράτευμα εἶχε στρατόπεδα στὴν πόλη τῶν Ἀρβήλων, ἡ ὁποῖα ἦταν στὴν πεδιάδα τῶν Γαυγαμήλων. Ἕνα ἑκατομμύριο πεζοὶ, 40.000 ἱππεῖς καὶ 200 δρεπανηφόρα ἅρματα ἦσαν ἕτοιμοι νὰ ἀντιπροσωπεύσουν τὸ Φῶς καὶ τὸ Ἅλας του κόσμου ! 

 Ὁ Ἀλέξανδρος μὲ στρατηγούς του, κάνουν τὰ σχέδια της μάχης μὲ προσοχὴ καὶ νηφαλιότητα . Παραμονὴ τῆς μάχης , ὁ Ἀλέξανδρος πληροφορεῖται ἀπὸ τοῦς ὅτι ἡ πεδιάδα εἶναι γεμάτη ἀπὸ τριβόλους ἐμπόδια δηλαδὴ κατὰ τοῦ ἱππικου ! 

 Ὁ Ἀλέξανδρος ἀποστέλλει τους ἀκαταπόνητους καταδρομεῖς>> καὶ τὴν νύχτα , οἱ ὑπερστρατιῶτες αὐτοί καθάρισαν τὴν πεδιάδα ἀπὸ τοῦς τριβόλους ! 

 Τὸ πρωί ὅλα ἦσαν ἔτοιμα γιὰ γιὰ τὴ μεγάλη μάχη! Εἶναι ἡ 1^η ἱσταμένου τοῦ Μακεδονικοῦ μηνὸς Δίου του 331 π.χ 1^η

Ὀκτωβρίου μὲ τὰ σημερινὰ δεδομένα. 

 Ὁ στρατὸς παρατάσσεται ἀλλὰ .......λείπει ὁ Ἀλέξανδρος ! Ὁ Παρμενίων τρέχει καὶ ἀνοίγει τὴν σκηνὴ τοῦ βασιλέως << καλὰ, Ἀλέξανδρε , πῶς μπορεῖς καὶ κοιμᾶσαι ἀκόμα τέτοια μεγάλη ἡμέρα >>, καὶ ὁ αἰῶνιος Ἕλληνας τοῦ ἀπαντᾶ <<Γιατὶ ὄχι Παρμενίωνα μήπως μετὰ τὴ μάχη δὲν θὰ εἴμαστε οἱ νικητὲς >>!!!

 Ὁ Ἀλέξανδρος ἐπιθεωρεῖ τὸν Ἑλληνικὸ Στρατὸ καὶ λέγει λόγια προτρεπτικά στοὺ στρατιῶτες . Ὁ στρατηγικὸς νοῦς τοῦ Ἀλεξάνδρου θριαμβεύει! Οὔτε δρεπανοφόρα ἅρματα οὔτε ἀπειράριθμο στράτευμα , οὔτε οἱ διάφοροι ἀπίθανοι σύμμαχοι του Δαρεῖου φοβῆσαν τοῦς Ἕλληνες ! 

 Οἱ καταπληκτικοί καὶ πειθαρχημένοι ἑλιγμοί τοῦ Ἑλληνικοῦ στρατοῦ ἔφεραν καὶ τὸ νικηφόρο ἀποτέλεσμα! Ὁ Ἀλέξανδρος δημιούργησε ρῆγμα μὲ τὸ ἱππικό μας στὸ μέσον τῆς Περσικῆς παρατάξεως καὶ οἱ Στρατηγοί τοῦ Ἱππικοῦ μας Μενίδας , Ἀρέτας καὶ Κλέανδρος, τρέπουν σὲ ἄτακτη φυγὴ τους Πέρσες ! 

 Ὁ Ἀρριανός μᾶς ἀναφέρει 300.000 Πέρσες νεκροὺς καὶ ὁ Διόδωρος ὁ Σικελιώτης 500 Ἕλληνες, μὲ πολλοὺς ὅμως τραυματίες . Ὁ Διόδωρος δὲ μᾶς ἀναφέρει ὅτι σὲ κάποια φάση τῆς μάχης ὁ Ἀλέξανδρος βρέθηκε ἀπέναντι ἀπὸ τὸν Δαρεῖο καὶ ἐξακόντισε τὸ δόρυ του .

Τὸ δόρυ ὅμως βρῆκε κατάστηθα τὸν ἡνίοχο του Δαρείου, ὁ ὁποῖος Δαρεῖος τράπηκε σε φυγή ! Μετὰ τὴν μάχη τῆς πεδιάδας τῶν Γαυγαμήλων ἔπαψε νὰ ὑφίστατε ὁ Περσικὸς στρατὸς . 

 Ὁ Ἀλέξανδρος εἰσῆλθε στὰ Ἄρβιλα τῆν ἑπομένη ἡμέρα, ὅπου τὰ ὅπλα, τὸ ἄρμα καὶ τὸν θησαυρὸ τοῦ Δαρείου. Βαβυλῶνα παραδόθηκε χωρίς μάχη. Κατέλαβε τὴν προτεύσα Περσέπολι ὅπου καὶ ἐπισκέφθηκε τὸν τάφο τοῦ Κύρου .

 Ὁ τάφος εἶχε τὴν ἐξὴς ἐπιγραφή ποῦ ἀνέφερες; <<Ἐγὼ, ὦ ἄνθρωπε, εἶμαι ὁ Κῦρος ὁ γιὸς τοῦ Καμβύση, ἱδρυτής τοῦ Περσικοῦ κράτους καὶ βασιλεύς τῆς Ἀσίας. Μὴ λοιπὸν μὲ φθονήσης γιὰ τὸ μνῆμα μου >>.

Ὁ Ἀλέξανδρος , ἀφοῦ βρῆκε κατεστραμμένο τὸν τάφο καὶ συλημένο, ἔδωσε διαταγὴ νὰ ἀνακατασκευαστεῖ, καὶ ἔγραψε ! <<Τοῦτο τὸ μνῆμα βρῆκε ὁ Ἀλέξανδρος κατεστραμμένο καὶ συλημένο, Διέταξε ἀμέσως τὸν Ἀριστόβουλο νὰ νὰ τὸ ἐπισκεύασε καὶ νὰ τὸ τακτοποιήσει ἔκ νέου >>! 

 Τὴν ἄνοιξη τοῦ 330 π.Χ ὁ Ἀλέξανδρος κατέλαβε τὸ Ἐκβάτανα, πρωτεύσας τῆς Μηδίας . Λίγο ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη βρῆκε τὸν δολοφονημένο ἀπὸ τὸν σατράπη Βήσσο τῆς Βακτριανὴς, βασιλέα Δαρεῖο . Ἀμέσως διέταξε νὰ σταλεῖ ὁ νεκρὸς Δαρεῖος στὴν Περσέπολι καὶ νὰ ταφεῖ στούς τάφους τῶν Βασιλέων μὲ τιμὲς καὶ μεγαλοπρέπεια !

Αὐτοί εἴμαστε ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες ! Τὸ κόσμημα της Γῆς ! Καὶ αὐτὸ ἀντιπαραβάλλεται μὲ τὴν πράξη τῶν βαρβάρων ὑπάνθρωπον , οἱ ὁποῖοι πρὶν εἰσέλθει ὁ Ἀλέξανδρος στὴν Περσέπολη εἶχαν ἀκρωτηριάσει φρικτὰ 800 Ἕλληνες αἰχμάλωτος ! 

 Τούς εἶχαν κόψει χέρια ἡ πόδια, οὗτος ὥστε νὰ μήν δραπετεύσουν. Ἀλλὰ ἦσαν μὲ κομμένες μύτες , κομμένα, αὐτιὰ καὶ ἕτεροι μὲ ἐξοργισμένους ὀφθαλμούς, τοῦς ἔβγαλαν τὰ μάτια δηλαδὴ! Τέτοιοι ὑπάνθρωποι ἦσαν. 

 Ὁ Ἀλέξανδρος ἔκλαψε πολὺ ὅταν τοῦς εἶδε καὶ διέταξε νὰ τοῦς παρασχεθεῖ κάθε δυνατὴ βοήθεια . Ἔτσι εἶναι οἱ ἀληθινοί ἡγέτες! Ἐλλείψει βασιλέως στὴν Περσία, πλέον, ὡς νόμιμο .. οἱ σατράπες ἀναγνώρισαν τὸν Ἀλέξανδρο ;΄ << Ὡς νόμιμον βασιλέα αὐτῶν >> Ὁ κύκλος ἔκλυσε ! 

 Οἱ Πέρσες, οἱ ὅποιοι πέρασαν διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου τὴν Ἑλλάδα κατὰ τὸν περασμένο αἰῶνα ἀφοῦ μὲ τοῦς αἰωνίους συμμάχους τοῦς Φοίνικες ὑπεκίνησαν τὸν Πελοποννησιακό πόλεμο καὶ ἐπέφεραν τόσες συμφορὲς στὴν πατρίδα μας, τιμωρήθηκαν μέσα στὸ ἔδαφος τους , στὸ βασίλειο τους! 

 Ὁ Ἱσοκράτης καὶ ὁ Φίλιππος β΄΄ δικαιώθηκαν ! Καὶ κοντὰ σ΄ αὐτούς δικαιώθηκαν ὅλοι ποῦ ἔλεγαν , ὅτι, << Ἡ ἑνότητα σώζει τοῦς Ἕλληνες >>!

                                                        

Οἱ κυνοκέφαλοι στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα!!!

Οἱ κυνοκέφαλοι στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα!!!

 

«Ὁ ἀέρας κινεῖ τὰ καράβια στς θάλασσες καὶ καθαρίζει τήν ἀτμόσφαιρα ἀπὸ τὰ κακά. Αὐτὸς κτυπᾷ καὶ τὴν καμπάνα, ποὺ ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ἔβαλε ἐπάνω ἀπὸ τοὺς λόφους, ὅπου εἶναι, κλεισμένοι οἱ σκυλοκέφαλοι, ποὺ θὰ βγοῦν ἔπειτα ἀπὸ καιρούς».

Μία ἀπὸ τίς πλέον παράδοξες ἐπιβιώσεις ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα μέχρι τὴ σύγχρονη ἐποχὴ εἶναι αὐτὴ ποὺ ἀφορᾷ τοὺς κυνοκέφαλους, πλάσματα ἀνθρώπινα ποὺ ἔχουν ὅμως κεφάλι σκύλου, πλάσματα ποὺ ἀναφέρονται συχνὰ καὶ τῶν ὁποίων -παραδόξως- ἔχουμε πολλὲς ἀπεικονίσεις. Φυσικὰ ἔχουν διατυπωθεῖ πολλὲς ἀπόψεις .

 
 

 Ὠς κυνοκέφαλο λάτρευαν οἱ ἀρχαῖοι Αἰγύπτιοι τόν θεὸ Ἄνουβι (θεὸ τοῦ θανάτου), οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες τὸν ταύτιζαν μὲ τὸν ψυχοπομπὸ Ἑρμῆ, ἐνῶ ἕνας χριστιανός ἅγιος, ὁ Ἅγιος Χριστόφορος, ἐμφανίζεται στὶς πηγὲς ὡς κυνοκέφαλος καὶ ὡς τέτοιος ἀπεικονίζεται σὲ πολλές ἀναπαραστάσεις του.

Στήν προχριστιανικὴ ἐποχὴ μποροῦμε νὰ ἀνιχνεύσουμε δύο διαύλους ποὺ ἀφοροῦν τοῦς κυνοκέφαλους

. Ὁ πρῶτος ξεκινᾷ σὲ ἄγνωστη ἐποχή, μὲ μυθολογικές ρίζες στὸ ἀπώτατο ἑλληνικὸ προϊστορικὸ παρελθόν, ἐνσωματωμένος σὲ ἀρχέγονες  θυσιαστικές τελετουργίες καὶ χρονολογικὰ φτάνει μέχρι τον θάνατο τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. 

Ὁ δεύτερος δίαυλος εἶναι ὁ ἴδιος μὲ τὸν προηγούμενο, ἀλλὰ ἐπεκτείνεται δεχόμενος ἐπιδράσεις ἀπὸ τὴ ζωὴ καὶ τὰ ἔργα τοῦ μεγάλου στρατηλάτη καθώς σὲ αὐτὸν ἐντάσσεται ἡ μυθιστορία τοῦ Ἀλέξανδρου καὶ ἀποκτᾷ μεγάλες φιλολογικές καὶ κατ' ἐπέκταση λαογραφικὲς διαστάσεις.

Ἡ τεράστια ἀποδοχὴ τῆς προσωπικότητας τοῦ Ἀλέξανδρου ἀπὸ πλῆθος λαῶν -φαινόμενο μοναδικὸ στὴν παγκόσμια ἱστορία- καὶ οἱ πραγματικὲς ἢ μυθολογικὲς περιγραφὲς τῶν κατορθωμάτων του, ὅπως ἐξιστοροῦνται στὴ Φυλλάδα τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου ἀπὸ τὸν ψευδο-Καλλισθένη συνέβαλλαν στὴν ὅλη ὑπόθεση.

 Μέσῳ αὐτῆς τῆς φιλολογίας οἱ κυνοκέφαλοι «πέρασαν» στὴ βυζαντινὴ εἰκονογραφία ἐνῶ ἡ ἀρχέγονη, ἰδιότυπη μορφὴ τοῦ κυνὸς ἢ καὶ τοῦ λύκου (λὺκ = φῶς) ἀποδόθηκε στὸν Ἅγιο Χριστόφορο.

 

Ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ μυθολογία ἔχει διασώσει πολλὲς πληροφορίες γιὰ τοὺς σκυλόμορφους τῶν προϊστορικῶν χρόνων,  Π.χ. ὁ τρικέφαλος σκύλοςκέρβερος, φύλακας τοῦ Ἅδη, τὸν ὁποῖο οἱ Δωριεῖς συσχέτιζαν μὲ τὸν κυνοκέφαλο αἰγυπτιακὸ θεὸ Ἄνουβι, τὸν ψυχοπομπό. Πίστευαν ὅτι ὁ Κέρβερος, ἐπειδὴ εἶχε τρία κεφάλια ἦταν ἀρχικὰ ἡ θεὰ τοῦ θανάτου Ἐκάτη ἢ Ἑκάβη.

Ἡ θεά, ποὺ καὶ αὐτὴ ἦταν τριπλῆς φύσης, εἰκονιζόταν σὰν σκύλα, ἐπειδὴ τὰ σκυλιὰ τρῶνε σάρκες πτωμάτων καὶ ἀλυχτοῦν στὸ φεγγάρι.
Ὅταν ὁ Ἡρακλῆς κατεβαίνει στὸν Τάρταρο γιὰ νὰ αἰχμαλωτίσει τὸν Κέρβερο (12ος ἆθλος), ἦταν ἡ τρικέφαλη Ἐκάτη ποὺ τὸν ὑποδέχθηκε ὡς Κέρβερος.
Θεωροῦνταν θανατηφόρα ἡ ἐπαφὴ μὲ τὸν Κέρβερο ἀφοῦ ὅταν γαύγιζε ράντιζε μὲ τὸ σάλιο του τὰ πράσινα λιβάδια καὶ ἔκανε νὰ φυτρώνει τὸ δηλητηριῶδες φυτὸ στριγγλοβότανο, ποὺ τὸ ὀνόμαζαν καὶ φυτὸ τῆς Ἐκάτης.


Ἡ Ἐκάτη ἢ Ἀγριόπης (=αγριοπρόσωπη), μιὰ πανάρχαια θεὰ τοῦ μητριαρχικοῦ κύκλου, ταυτισμένη ἐν πολλοῖς καὶ μὲ τὴ Σελήνη ἢ τὴν Ἄρτεμη, δύο ἄλλες φεγγαροθεές, εἶχε κόρες τίς Ἔμπουσες (= αὐτὲς ποὺ παραβιάζουν), θηλυκοὺς δαίμονες τῆς ἀποπλάνησης, οἱ ὁποῖες μεταμορφώνονταν (ἀνάμεσα σὲ ἄλλα) καὶ σὲ σκύλες.


Ἡ Ἐκάτη, ὅμως, ἐκτὸς ἀπὸ τὴ μορφὴ τῆς Σκύλας (= αὐτὴ ποὺ σκίζει), θεωρεῖται ὅτι θήλαζε τὸν Ἀσκληπιό, τὸν ἡμίθεο τῆς Ἰατρικῆς καὶ γι' αὐτὸ ἀπὸ τότε τὸν συνοδεύει σὲ κάθε ἀναπαράσταση ἢ ἀπεικόνιση τοῦ.
Ἄλλη σημαντικὴ ἐκδοχὴ γιὰ τὴν Ἐκάτη εἶναι ὅτι γέννησε μιὰ κληματόβεργα καὶ ἔφερε τὸ ἀμπέλι στὴν Ἑλλάδα, καὶ αὐτὴ ἡ ἐκδοχὴ εἶναι ὁ ἀρχαιότερος ἑλληνικὸς μῦθος γιὰ τὴν πρώτη παρουσία τοῦ κρασιοῦ στὸν ἑλληνικὸ χῶρο.
Ἡ ταύτιση φαίνεται καὶ ἀπὸ ἄλλο γεγονός- μιὰ μεταμόρφωση τῆς Ἐκάτης ἦταν σὲ Μαίρα (ἡ ἄλλη ἦταν σὲ «Σκύλα»), ποὺ ἀποτελοῦσε τὸ σύμβολο τῆς Σκύλας στὸν οὐρανό, δηλαδὴ ἦταν ὁ ἀστερισμὸς τοῦ Μικροῦ Κυνός.

Ἡ ἐξήγηση γι' αὐτὸ ἦταν ἡ ἑξῆς: ὅταν ὁ Διόνυσος θέλησε νὰ ἐξαπλώσει τὴν καλλιέργεια τῆς ἀμπέλου στὴν Ἀττικὴ ἔπεισε τὸν βασιλιᾶ Ἰκάριο νὰ τὸ κάνει. 

Ὅταν ὁ τελευταῖος ἔφτιαξε κρασὶ πρόσφερε ἀπὸ αὐτὸ σὲ βοσκοὺς τῆς Ἀττικῆς γιὰ νὰ τοὺς κάνει νὰ τὸ συνηθίσουν.

Τὸ κρασί, ὅμως, ἦταν ἄκρατος οἶνος (δὲν ἦταν δηλαδὴ κρασὶ ἤτοι ἀνακατεμένο μὲ νερό), ὁπότε γρήγορα τοὺς ζάλισε καὶ νιώθοντας ἄσχημα, νόμισαν ὅτι ὁ Ἰκάριος προσπάθησε νὰ τοὺς δολοφονήσει.

Τότε, μέσα στὴ ζάλη τους, τὸν σκότωσαν καὶ τὸν ἔθαψαν σ' ἕνα μέρος ποὺ κράτησαν μυστικό.

 Ὅμως τὴν ταφὴ εἶδε ἡ σκύλα του Ἰκάριου ἡ Μαίρα, ἡ ὁποία ὁδήγησε ἐκεῖ τὴν κόρη τοῦ Ἠριγόνη ποὺ τὸν ξέθαψε καὶ τὸν ἔθαψε ἀλλοῦ μὲ τίς ἀνάλογες τιμές.

Ἡ συνέχεια εἶναι γνωστὴ καὶ ταυτίζεται μὲ τὴν κατάρα τῆς Ἠριγόνης στοὺς Ἀθηναίους. Λόγῳ τῆς πράξης τῆς αὐτῆς ἡ Μαίρα κέρδισε μιὰ θέση στὸν οὐρανὸ καὶ ἔγινε τὸ ἄστρο Μικρὸς Κύων, ποὺ ὅταν ἔβγαινε στὸν οὐρανὸ οἱ βοσκοὶ τοῦ Μαραθῶνα Ἀττικῆς του πρόσφεραν   θυσίες

.

Ἄλλη μεταμόρφωση τῆς Ἐκάτης ἦταν στὴ γνωστὴ Σκύλλα τοῦ ὁμηρικοῦ ἔπους Ὀδύσσεια. Ὁ θρῦλος διηγεῖται ὅτι ἡ Σκύλλα ἦταν κάποτε μιὰ πανέμορφη κοπέλλα. κόρη τῆς Ἐκάτης Κραταιΐδας ἀπὸ τον φόρκυνα ἢ τὸν Φόρβαντα -ἢ τῆς Ἔχιδνας ἀπὸ τὸν Τυφῶνα, τὸν Τρίτωνα ἢ τὸν Τυρρηνό- ἀλλὰ ὕστερα μεταμορφώθηκε σ' ἕνα φοβερὸ σκυλάμορφο τέρας, μὲ ἕξι κεφάλια καὶ δώδεκα πόδια. 

Ἡ Σκύλλα γαύγιζε σὰν μικρὸ κουτάβι καὶ ταυτιζόταν μὲ τὰ κόκκινα σκυλιὰ τοῦ ψυχοπομποῦ Ἄνουβι.

Ἄλλη πληροφορία γιὰ κυνοκέφαλα ὄντα προέρχεται ἀπὸ τὸν Ἰωάννη Τζέτζη (Εἰς τὸν Λυκόφρονα, 45 καὶ 50), ὁ ὁποῖος «...ἀναφέρει κάτι ποὺ φαίνεται νὰ ἔχει ἐσφαλμένα συναχθεῖ ἀπὸ ἀρχαία,ἀρχαῖα ἀγγειογραφία, ὅπου ἡ Ἀμφιτρίτη στέκεται δίπλα σὲ μιὰ πηγὴ ποὺ τὴν ἔχει καταλάβει ἕνα κυνόμορφο τέρας- ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ τοῦ ἀγγείου εἶναι ἕνας πνιγμένος ἥρωας ποὺ περιβάλλεται ἀπὸ δύο τριάδες κυνοκέφαλες θεὲς στὴν εἴσοδο τοῦ Κάτω Κόσμου».

 Μὲ κυνοκέφαλες θεὲς ποὺ τὴ συνοδεύουν ἀπεικονίζεται ἡ Ἐκάτη, τὰ γνωστὰ στὴ φιλολογία ὡς «κυνοκέφαλα φάσματα τῆς Ἐκάτης», ἀπεικονίσεις ποὺ διασώζονται ἀκόμα καὶ σὲ χριστιανικὰ χειρόγραφα καὶ κώδικες, ὅπως π.χ. αὐτὸς τοῦ Παναγίου Τάφου" ἢ τῆς Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης τοῦ Παρισιοῦ".

Ἀπό το χῶρο τῆς μυθολογίας καὶ περνῶντας στὸ χῶρο τῆς ἱστορίας καὶ τῆς φιλολογικῆς παράδοσης εἶναι φανερὸ ὅτι ὅσα στοιχεῖα διαθέτουμε προέρχονται ἀπὸ καταγραφὲς ἐκστρατειῶν τῶν διαφόρων ἡρώων καὶ μυθικῶν (;) προσώπων σὲ ἄγνωστους τόπους μακρινούς, ὅπως π.χ. τοῦ Ἡρακλῆ, τοῦ Περσέα, τοῦ Θησέα, τοῦ Ἰάσονα κ.α.

 Εἰδικὰ γιὰ τοὺς σκυλόμορφους («Ἠμίκυνες»), πλάσματα ἀνθρώπινα μὲ κεφάλι σκύλου, γράφει πρῶτος ὁ Ἡσίοδος καὶ κατόπιν ὁ Αἰσχύλος, ποὺ μιλᾷ γιὰ «κυνοκέφαλους», ἐνῶ ἄλλοι περιγράφουν τέτοια τέρατα ποὺ συναντῶνται στὰ ταξίδια τῶν Ἑλλήνων ἀνατολικά, κυρίως στὴν Ἰνδία, σὲ ἐποχὲς ἀκόμα πρὶν τὴν ἄφιξη ἐκεῖ τοῦ Ἀλέξανδρου.

Ἡ ἐπαφὴ τῶν Ἑλλήνων μὲ τὴν Ἰνδία εἶναι πολὺ παλιά.

Σύμφωνα μὲ το θρῦλο, τὴ χώρα αὐτὴ εἶχε ἐπισκεφτεῖ ὁ θεὸς Διόνυσος καὶ ἡ ἀκολουθία του καὶ εἶχε διδάξει στοὺς κατοίκους της τὴν καλλιέργεια τῆς ἀμπέλου καὶ τὴν παραγωγὴ κρασιοῦ.

Πέρα ἀπό το μῦθο, ὅμως, ἡ ἱστορία ἔχει διασώσει πραγματικὲς ἐπαφὲς μὲ αὐτὴ τὴ χώρα καὶ πρῶτος, ἀπὸ ὅλους ὅσους τὴν ἀναφέρουν, εἶναι ὁ Σκύλαξ ὁ Καρυανδεὺς (520 π.Χ.) στὸ ἔργο τοῦ Γῆς περίοδος. 

Ὁ πρῶτος αὐτὸς Σκύλαξ, γιατί ὑπάρχει καὶ ἕνας νεότερος μὲ τὸ ἴδιο ὄνομα γύρῳ στὸ 350 π.Χ., κατ' ἐντολὴ τοῦ Δαρείου τοῦ Κοδομανοῦ εἶχε διαπλεύσει τὸν Ἰνδὸ ποταμὸ καὶ ἐκτέλεσε περίπλου ἀπὸ τίς ἐκβολές του ἕως τὴν Ἀραβία καὶ τὸ Σουέζ". Δυστυχῶς ὁ Σκύλαξ δὲν ἀναφέρεται σὲ Κυνοκέφαλους, κάτι ποὺ κάνει ἐκτεταμένα ὁ Κτησίας.

Ὁ Κτησίας ὁ Κνίδιος (5ος-4ος αἰ. π.Χ.) εἶναι ὁ πρῶτος Ἕλληνας συγγραφέας ποὺ ἔγραψε βιβλίο εἰδικὰ γιὰ τὴν Ἰνδία, τὰ Ἰνδικά, τὸ ὁποῖο ἀπωλέσθηκε, ὅπως καὶ τὸ ἄλλο περίφημο ἔργο του τὰ Περσικά.

 Ὅμως τὰ γνωρίζουμε διότι, ἐκτὸς τῶν λίγων ἀποσπασμάτων ποὺ ἔχουν διασώσει διάφοροι συγγραφεῖς -ὅπως ὁ Αἰλιανός-, τὰ περιλαμβάνει ὁ Φώτιος στὴν περίφημη «Βιβλιοθήκη» του, γνωστὴ καὶ ὡς «Μυριόβιβλος». 

Ὁ Φώτιος, μιὰ ἀπὸ τίς μεγάλες πνευματικὲς προσωπικότητες τοῦ Βυζαντίου, διετέλεσε Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης τίς περιόδους 857-867 καὶ 877-886.

Κάποτε μὲ ἀπόφαση τῆς Βυζαντινῆς Γερουσίας διορίσθηκε «πρέσβης στοὺς Ἀσσυρίους». Προτοῦ ἀναχωρήσει, συνέγραψε τὴ «Βιβλιοθήκη» ποὺ εἶναι οὐσιαστικὰ περίληψη 279 ἀκριβῶς βιβλίων ἀπὸ ὅσα εἶχε διαβάσει ὁ εὐρυμαθὴς Πατριάρχης, στὰ ὁποῖα ἀναφέρθηκε ἀπὸ μνήμης . 

Καὶ ἐπὶ τοῦ προκειμένου, τὸ ἔργο τοῦ Κτησία Ἰνδικὰ σαφέστατα εἶναι διαφοροποιημένο καὶ ὄχι ἀκριβές. Ἀντιπαρέρχομαι τὰ ὅσα «θαυμαστὰ» ἀναφέρει ὁ Κτησίας στὸ ἔργο του Ἰνδικὰ καὶ περιορίζομαι στὰ ὅσα ἔγραφε γιὰ τοὺς κυνοκέφαλους:

«Στὰ βουνὰ τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ ζοῦν ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν κεφάλι σκύλου. 

Τὰ ροῦχα τους εἶναι ἀπὸ δέρμα ἄγριων ζώων.

 Δὲν μιλοῦν καμμιὰ γλῶσσα ἀλλὰ γαυγίζουν σάν τα σκυλιὰ καὶ συνεννοοῦνται μὲ τὸν τρόπο αὐτό.

 Οἱ Ἰνδοί τους ἀποκαλοῦν "Καλύστριους" ποὺ σημαίνει "κυνοκέφαλοι". 

Τὰ δόντια τους εἶναι ἰσχυρότερα ἀπὸ ἐκεῖνα τῶν σκύλων.

 Τοὺς βρίσκει κανεὶς μέχρι καὶ τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ. 

Εἶναι μαῦροι καὶ ἔχουν βαθὺ τὸ αἴσθημα τῆς δικαιοσύνης ὅπως καὶ οἱ ἄλλοι Ἰνδοὶ μὲ τοὺς ὁποίους ἄλλωστε εἶναι σὲ ἐπαφή.

 Καταλαβαίνουν τὴν γλῶσσα τῶν ἄλλων ἀλλὰ δὲν μποροῦν νὰ τοὺς μιλήσουν. Συνεννοοῦνται μὲ νοήματα ὅπως οἱ κωφάλαλοι.

το ἔθνος τους ἀριθμεῖ 120.000.»

Οἱ κυνοκέψαλοι ποὺ κατοικοῦν στὰ βουνὰ δὲν κάνουν καμμιὰ δουλειά. 

Ζοῦν ἀπὸ τὸ κυνήγι, τὸ κρέας τοῦ ὁποίου ξηραίνουν στὸν ἥλιο. 

Ἔχουν πρόβατα, κατσίκες καὶ ὄνους. Πίνουν γάλα καὶ ξυνόγαλα. 

Τρῶνε ἐπίσης τὸν καρπὸ τοῦ "σιπταχόρου" ποὺ εἶναι γλυκὸ καὶ ποὺ οἱ Ἰνδοὶ ξεραίνουν ὅπως οἱ Ἕλληνες τὴ σταφίδα.

»Οἱ κυνοκέφαλοι κατασκευάζουν σχεδία στὴν ὁποία φορτώνουν τοὺς ξεροὺς αὐτοὺς καρπούς, τὸ ἄνθος τῆς πορφύρας καθαρισμένο καὶ τὸ ἤλεκτρο, τὰ ὁποῖα ἀνταλλάσονν μὲ τοὺς Ἰνδοὺς ἔναντι ἄρτων, ἀλευριοῦ καὶ βαμβακερῶν ρούχων.

 Ἀγοράζουν ἀπὸ αὐτοὺς τὰ ξίφη ποὺ χρησιμοποιοῦν γιὰ νὰ κυνηγήσουν ἄγρια θηρία, ἀκόμη δὲ καὶ τόξα καὶ ἀκόντια, στὴ χρήση τῶν ὁποίων εἶναι ἐξαιρετικὰ ἱκανοί. 

Εἶναι ἀήττητοι γιατί ζοῦν στὰ ψηλὰ βουνὰ ποὺ εἶναι ἀπρόσιτα. Κάθε τρία χρόνια ὁ βασιλιᾶς τους χαρίζει 300.000 βέλη, 120.000 ἀσπίδες καὶ 500.000 ξίφη.

»Οἱ κυνοκέφαλοι δὲν ζόuν σὲ σπίτια. Ζοῦν σὲ σπήλαια, κυνηγοῦν θηρία μὲ τόξα καὶ ἀκόντια. Εἶναι τόσο γρήγοροι ὥστε ξεπερνοῦν τὰ θηρία αὐτὰ στὸ τρέξιμο.

»Οἱ γυναῖκες τους λούζονται μιὰ φορά το μῆνα ὅταν ἔλθει ἡ περίοδο τους -ποτὲ ἄλλοτε. 

Οἱ ἄνδρες δὲν λούζονται ἀλλὰ τρίβονται μὲ κάποιο λάδι ποὺ βγάζουν ἀπὸ τὸ γάλα καὶ σκουπίζονται μὲ δέρματα. Ντύνονται μὲ λεπτὰ δέρματα, ἄνδρες καὶ γυναῖκες.

Οἱ πλουσιότεροι φοροῦν λινὰ ἀλλὰ εἶναι λίγοι.

 Δὲν ἔχουν κρεβάτια. 

Κοιμοῦνται σὲ στρώματα ἀπὸ φύλλα δέντρου.

 Ὁ πλοῦτος ὑπολογίζεται μὲ βάση τὸν ἀριθμὸ τῶν προβάτων. Κατὰ τὰ λοιπὰ ὅμως εἶναι ἀρκετὰ ἰσόνομα κατανεμημένος.

»Ὅλοι τους, ἄνδρες καὶ γυναῖκες ἔχουν οὐρὰ ὅπως τα σκυλιά.

Οἱ ἄνδρες ἑνώνονται μὲ τὴν γυναῖκα "τετραποδιστί", ὅπως καὶ πάλι τα σκυλιά. Εἶναι δίκαιοι καὶ ζοῦν μέχρι 200 χρόνια».

ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῶν Ἑλλήνων ὡς τὸν Πάπα Πιὸ τὸν Β'. Μερικοὶ συγγραφεῖς ἢ καλλιτέχνες περιέγραψαν ἢ ἀπεικόνισαν τέρατα, ποὺ ἀναπαριστοῦσαν ἄλλωστε καὶ τὰ γλυπτὰ τῆς ρωμαϊκῆς ἐποχῆς.

 

Πολὺ συχνὰ πράγματι παρίσταναν ἀνθρώπους μὲ κεφάλια σκύλων, μὲ μακριὰ αὐτιά, ἀνθρώπους φυτά, κενταύρους καὶ ἀνθρώπους κατὰ τὸ ἥμισυ ζῶα». 

Ἄρα ἦταν φαινόμενο ποὺ παρουσιάστηκε καὶ ἀλλοῦ ἐκτὸς Ἑλλάδος.

 Ὁ Ἠeers ἀναφέρει ὀνομαστικὰ κάποιον Ὀderic De Paderne «...ποῦ εἶχε ἐπισκεφθεῖ ὡρισμένες περιοχὲς τῆς Ἀσίας καὶ ποὺ διηγεῖται ὅτι συνάντησε πυγμαίους τριῶν σπιθαμῶν καὶ κυνοκέφαλους καὶ ἄλλα τερατόμορφα ὄντα...», ἐνῶ προσθετικὰ σημειώνεται καὶ ὁ Μάρκο Πόλο, ποὺ ἀναφέρει ὅτι κυνοκέφαλοι ζοῦσαν στὸ ἀρχιπέλαγος τοῦ Ἀdaman.

Ὅμως δὲν πρέπει νὰ μᾶς διαφεύγει κάτι. Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Κτησία (5ος αἰ. π.Χ.) ἕως τὸ 1500 μ.Χ. (Κολόμβος) μεσολαβοῦν 2000 χρόνια καὶ δεδομένου ὅτι τὸ ἔργο τοῦ Κτησία Ἰνδικὰ ἀπωλέσθηκε, πρέπει νὰ βροῦμε ἀπὸ ποιά πηγὴ ἀντλήθηκε αὐτὴ ἡ παράδοση γιὰ τὴν ὕπαρξη κυνοκέφαλων ἀνθρώπων. Ἀλλὰ πρὶν φτάσουμε στὸν ἐνδιάμεσο κρίκο, πρέπει νὰ δοῦμε κάτι ἄλλο: τὴ σχέση τοῦ «κυνοκέφαλου» μὲ ἀντίστοιχα αἰγυπτιακὰ πρότυπα.

Πράγματι δὲν μπορεῖ νὰ περάσει ἀπαρατήρητη ἡ ταύτιση καὶ ἡ ὀνομασία.

 Ἡ ἑλληνικὴ λέξη Κυνοκέφαλος σαφέστατα ἀναφερόταν στὸν ἱερὸ μπαμπουΐνο τῆς αἰγυπτιακῆς θρησκείας, ποὺ εἶχε μορφὴ σκύλου, καὶ ὁ Reau στὸ θαυμαστὸ ἔργο του συνδέει τὸν Κυνόμορφο Ἅγιο Χριστόφορο μὲ τὸν Αἰγύπτιο θεὸ Ἄνουβι ποὺ εἶχε κεφάλι τσακαλιοῦ.

 Ὡστόσο ἡ μεταγενέστερη εὐρωπαϊκὴ παράδοση γιὰ τοὺς κυνοκέφαλους δὲν ὀφείλεται σὲ ἑλληνικῆς προέλευσης πηγή, ἀλλὰ στὸν Πλίνιο καὶ στὸ ἔργο του Φυσικὴ Ἱστορία (βιβλ. 7, 2.), στὸ ὁποῖο φυσικὰ προστέθηκαν καὶ ὅσα ἀναφέρονται στὴ σχετικὰ μὲ τὸν Μ. Ἀλέξανδρο φιλολογία, ἡ ὁποία ἔγινε ἀποδεκτὴ καὶ ἀπὸ Ἄραβες λόγιους μεταγενέστερων ἐποχῶν. Καὶ βέβαια αὐτὴ ἡ ἀλληλουχία εἶναι μιὰ θαυμάσια ἀπεικόνιση τῆς διάδοσης τῶν ἰδεῶν (καὶ ἰδεοληψιῶν) ἀπὸ τὸν ἕναν πολιτισμὸ στὸν ἄλλο.

Ἡ μυθιστορία τοῦ Ἀλέξανδρου

 

Στὴ γνωστὴ παραλλαγὴ τοῦ μυθιστορήματος τοῦ Ψευδο-Καλλισθένη Τὸ Μυθιστόρημα τοῦ Ἀλέξανδρου, ποὺ γνωρίζουμε καὶ ὡς Φυλλάδα τὸν Μέγ' Ἀλέξανδρου, θέμα στὸ ὁποῖο ἔχω ἀναφερθεῖ σὲ σχετικὸ ἄρθρο, ἀναφέρεται ἡ συνάντηση τοῦ στρατηλάτη μὲ τοὺς κυνοκέφαλους:

«...Ἀπ' αὐτοῦ ἡμέρας δέκα ἐδιάβη εἰς ἕνα τόπον, ὅπου ῆτον οἱ Σκυλοκέφαλοι. Τούτων τὸ κορμὶ ῆτον ἀνθρώπινον, τὸ κεφάλι σκύλινον, καὶ ἡ φωνή τους ἀνθρώπινη καὶ ἐπεριπατούσαν ὡσὰν σκυλιά. Ἐσκότωσεν ὁ Ἀλέξανδρος πολλοὺς καὶ ἀπὸ ἐκείνους, καὶ μετὰ δέκα ἡμέρας ἀφήνοντας τὸν τόπον τους, ἐπῆγε εἰς ἕνα χωρίον...»....

Αὐτὴ ἡ σύντομη ἀναφορὰ φαινομενικὰ εἶναι ἀρκετὴ ὥστε νὰ δικαιολογήσει τὴν ἔκταση τῆς παρουσίας κυνοκέφαλων στοὺς μεταγενέστερους χρόνους καί την τόσο ἔντονη ἐπιρροή τους στὴ βυζαντινὴ ἁγιογραφία καὶ στὸ Χριστιανισμὸ ἐν γένει.

 

Ὅπως φαίνεται, ὅμως, ἡ μυθιστορία τοῦ Ἀλέξανδρου εἶχε ἄλλη, πολὺ μεγαλύτερη διεισδυτικὴ ἱκανότητα καὶ δὲν ὑπῆρξε ἕνα ἀκόμη ἑλληνικὸ μυθιστόρημα ἀνάμεσα στὰ πολλὰ ἄλλα τῆς ἑλληνιστικῆς ἐποχῆς.

Αὐτὴ ἡ ὑπὲρ τὰ ὅρια  καὶ ἀποδοχὴ τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου  συνέβῃ φυσικὰ. 

Ἀπὸ ὅλους τοὺς ἱστορικούς, ἐρευνητὲς καὶ μελετητὲς τῆς λογοτεχνίας εἶναι σήμερα ἀποδεκτὴ ἡ ἄποψη ὅτι τὸ λογοτεχνικὸ εἶδος ποὺ γνωρίζουμε ὡς μυθιστόρημα ἀποτελεῖ μιὰ ἑλληνικὴ συνεισφορὰ στὴν παγκόσμια λογοτεχνία.

 

Στὴν παράδοση γιὰ τὴν ἐπαφὴ τοῦ Ἀλέξανδρου μὲ τοὺς κυνοκέφαλους ἀνήκει μιὰ λαογραφικὴ ἀναφορὰ ἀπὸ τὴ Ρουμανία, καὶ εἶναι ἐνδιαφέρουσα ἀπὸ τὴν ἄποψη τῆς διάστασης ἀλλὰ καὶ παραμόρφωσης τοῦ μύθου:

                               

 

«Ὁ Θεὸς ἔστειλε τὸν μέγαν Ἀλέξανδρο νὰ τιμωρήσει τοὺς κακούς. Ὅταν ὁ Ἀλέξανδρος ἐνίκησε τὸν Βασιλέα Πῶρο, τὸν ἔπιασε καὶ τὸν ἐφυλάκισε μέσα στὰ σκοτεινὰ κοιλώματα μιᾶς λοφοσειράς, ποὺ ἔκλεινε τοὺς σκυλοκέφαλους.

      Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Πῶρος δὲν ἠμπορεῖ νὰ βγεὶ παρὰ στὸν κατοπινὸ καιρό. 

Πάνω ἀπὸ τοὺς λόφους αὐτοὺς ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ἔμπηξε μιὰ φούρκα (δίκρανο) καὶ τοῦ ἔβαλε μιὰ καμπάνα ποὺ κτυπᾷ μονάχη της μὲ τὸ φύσημα τοῦ ἀέρα.

 Οἱ σκυλοκέφαλοι, ὅταν ἀκοῦνε τὴν καμπάνα, ξέρουν πὼς ὁ Ἀλέξανδρος εἶναι ἐκεῖ καὶ τοὺς φυλάει. Αὐτοὶ θὰ βγοῦν στὸν κατοπινὸ καιρὸ καὶ θὰ ἀρχίσουν τὴ δουλειὰ ποὺ γι' αὐτοὺς τοὺς προώρισε ὁ θεός. 

Οἱ σκυλοκέφαλοι ἔχουν ἕνα μάτι στὸ μέτωπο κι ἕνα στὸν τράχηλο. 

Εἶναι βίαιοι καὶ ὑπερβολικὰ κακοί. Ἡ ὁμιλία τους εἶναι ἄσχημη. Πιάνουν τοὺς ἀνθρώπους καί, ἀφοῦ τοὺς λιπαίνουν, τοὺς ψήνουν στὸ φοῦρνο καὶ τοὺς τρῶνε».

Τὰ ἴδια περίπου ἀναφέρει καὶ ἡ ἑπόμενη παράδοση:

 

«Ὁ ἀέρας κινεῖ τὰ καράβια στὶς θάλασσες καὶ καθαρίζει τὴν ἀτμόσφαιρα ἀπὸ τὰ κακά. Αὐτὸς κτυπᾷ καὶ τὴν καμπάνα, ποὺ ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ἔβαλε ἐπάνω ἀπὸ τοὺς λόφους, ὅπου εἶναι, κλεισμένοι οἱ σκυλοκέφαλοι, ποὺ θὰ βγοῦν ἔπειτα ἀπὸ καιρούς».

Οἱ δύο αὐτὲς παραδόσεις ποὺ σαφέστατα ἀνήκουν στὸν κύκλο περὶ Μ. Ἀλεξάνδρου, παρουσιάζουν μιὰ νέα ἐκδοχή- εἰσβάλλουν στὴν ὅλη μυθιστορία τῶν μονόφθαλμων-ἀνθρωποφάγων (κύκλωπες;), τοὺς ἐπονομαζόμενους καὶ μονομμάτηδες, ἐνῶ ἕνας μονομμάτης δράκος ἀναφέρεται σὲ παραμύθι ἀπὸ τὴν Κερασούντα. Ἀκόμα μιλοῦν ἢ ὑπαινίσσονται ὄντα μὲ τρία μάτια, γνωστοὺς ὡς Τριαμμάτες, ποὺ καὶ αὐτοὶ σχετίζονται μὲ τοὺς κύκλωπες σύμφωνα μὲ δημώδεις παραδόσεις.

 

                               

Ὅπως ὑποστηρίζει ὁ Ἀnsbacher, ὁ μῦθος τῶν κυνοκέφαλων ὑπάρχει καὶ στὴν ἀραβικὴ φιλολογία, κάτι ποὺ εἶναι φανερὸ στὸ ἔργο τοῦ Ἄραβα λόγιου Ἀl-Qazwini, ὁ ὁποῖος ἀναφέρεται σὲ μιὰ φυλὴ κυνοκέφαλων ποὺ εἶχαν πρόσωπο σκύλου, σῶμα ἀνθρώπινο καὶ φτερά(!), μιὰ παραλλαγὴ τοῦ μύθου ποὺ δὲν συναντᾶμε πουθενὰ ἀλλοῦ. Μιὰ δεύτερη παραλλαγὴ θέλει τοὺς κυνοκέφαλους μὲ δύο σώματα(!) καὶ ὑπάρχουν σχετικὰ ἀπεικονίσεις τους στὰ ἔργα τοῦ Wolfhardt ἢ τοῦ Aldrovandi.

Ὡς ὄντα μὲ διπλὴ σωματικὴ ἐμφάνιση -ἀνθρώπου καὶ σκύλου- οἱ κυνοκέφαλοι ἐμφανίζονται κυρίως στοὺς σλαβικοὺς λαούς, ὅπου ἡ λαϊκὴ φιλολογία τοὺς θεωρεῖ καννίβαλους καὶ μερικὲς φορὲς τοὺς ταύτιζαν μὲ τοὺς Τάρταρους (236), καὶ στὴν Ἑλλάδα ἔχουμε σχετικὲς ἀναφορές, ὅπως ἀναφέρει ὁ Οἰκονομίδης: «Ἐν Θράκῃ διηγοῦνται ὅτι "οἱ κυνοκέφαλοι ἀπ' ἐμπρὸς εἶναι ἄνθρωποι καὶ ἀπὸ πίσω σκύλοι ἀπ' ἐμπρὸς μιλοῦν καὶ ἀπὸ πίσω γαυγίζουνε ἀπ' ἐμπρὸς σὲ καλοπιάνουνε καὶ ἀπὸ πίσω σὲ τρῶνε". Ἐν Λακεδαίμονι παραδίδονται ὅτι οὗτοι κατοικοῦσαν παρὰ τὴν Βουρλιὰν καὶ ἔτρωγαν ἀνθρώπους. Εἰς ἑλληνικὰ τινὰ παραμύθια οἱ κυνοκέφαλοι εἶναι παραπλήσιοι πρὸς δράκους, ποὺ καταπολεμεῖ ὁ παραμυθιακὸς ἥρωας καὶ γίνεται κύριος τῶν θησαυρῶν αὐτῶν».

 

Ὁμοιότητα πρὸς τοὺς κυνοκέφαλους ἔχουν ἡ συκιένεζα τῶν Ἀλβανῶν, ὁ psoglavi τῶν Βουλγάρων καὶ οἱ capcani ἢ catsuni (κατσαοῦνοι) τῶν Ρουμάνων, ἔτσι γιὰ νὰ πάρουμε μιὰ γενικότερη βαλκανικὴ ἰδέα περὶ κυνοκέφαλων. Ὑποθέτω ὅτι σὲ ἁδρὲς γραμμὲς αὐτὴ εἶναι μιὰ συνολικὴ σκιαγράφιση τοῦ ἱστορικοῦ προβλήματος ποὺ ἀφορᾷ στοὺς κυνοκέφαλους, τοὐλάχιστον μέχρι τὸ τέλος τοῦ Μεσαίωνα, ὁπόταν ἔχουμε καὶ πάλι μιὰ ἰδιάζουσα «ἔξαρση» πληροφοριῶν γύρω ἀπὸ τὸ θέμα, ὅπως ἔχω ἀναφέρει ἤδη.

Ἐκτὸς τοῦ Ὀderic de Paderne, τοῦ Φραγκισκανοῦ καλόγερου, ποὺ ἄλλοι ὀνομάζουν Oderico of Pordenone, τίς ἴδιες θεωρίες πρέσβευε καὶ ὁ John Mandeville, ἐνῶ ἡ ὅλη ἱστορία (ἀναφορὰ δηλ. σὲ τερατόμορφους ἀνθρώπους) ἐπιτάθηκε μὲ τίς ἀνακαλύψεις καὶ ἐξερευνήσεις τον 15ου αἰῶνα. Ὅμως ὅσο τὰ ὅρια τοῦ γνωστοῦ κόσμου ἐπεκτείνονταν λόγῳ αὐτῶν ἀκριβῶς τῶν ἐξερευνητικῶν ταξιδιῶν, οἱ φῆμες γιὰ τὴν ὕπαρξη κάποιας φυλῆς κυνοκέφαλων ἀνθρώπων ὑπεχώρησαν καὶ οἱ πληροφορίες περιορίστηκαν στὸ μυθολογικὸ παρελθόν.

Προφανῶς αὐτὸ τὸ μυθολογικὸ παρελθὸν ἐπέζησε μέσῳ μιᾶς ἄλλης διαδικασίας: τῆς παρουσίας στὴ χριστιανικὴ ἱστορία καὶ εἰκονογραφία ἑνὸς ἁγίου μὲ κυνοκέφαλη ἐμφάνιση, τοῦ Ἁγίου Χριστόφορου, τοῦ προστάτη τῶν αὐτοκινητιστῶν.

Πῶς συνέβῃ τὸ καθόλα παράδοξο αὐτὸ φαινόμενο;

Ὅταν ὁ Χριστιανισμὸς ἑδραιώθηκε ὡς ἐπίσημη θρησκεία τοῦ Ἀνατολικοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους, ποὺ γνωρίζουμε ὡς Βυζάντιο, εἰδικὰ ἀπὸ τὸν 4 ἕως τὸν 6ο αἰῶνα, οἱ λεγόμενοι παγανιστές, δηλαδὴ οἱ Ἐθνικοί, οἱ Ἕλληνες Δωδεκαθεϊστὲς ὑπέστησαν δεινοὺς διωγμοὺς καὶ ἡ θρησκεία τους ἀπαγορεύθηκε τοὐλάχιστον ἐπισήμως διότι ἐν κρυφῷ αὐτὴ ἐπέζησε γιὰ πολλοὺς αἰῶνες ἀκόμη.

Καὶ ὄχι μόνο ἐπέζησε, ἀλλὰ διέτρησε τίς λαϊκὲς δοξασίες περὶ χριστιανισμοῦ καὶ ἁγίων ἐμβολιάζοντας τες μὲ διάφορα παγανιστικὰ ἔθιμα, ὅπως τὰ χελιδονίσματα, τὰ λιθοβολία κ.λπ. Στὸ ἐπίπεδο τῆς τέχνης, μεταξὺ τῶν ἄλλων, αὐτὸ ὑλοποιήθηκε κυρίως μὲ τὴν παρουσία τοῦ κυνοκέφαλου Ἁγίου Χριστόφορου, μοναδικοῦ (μὲ τὴν ἔννοια τους παράδοξου) χαρακτηριστικοῦ τῆς βυζαντινῆς τέχνης, ὅπως τὸ παρουσίασε διεξοδικὰ σὲ σχετικὴ ἐργασία του ὁ Χ. Χοτζάκογλου.

                  

                                                              

 

ΒΙΣΑΛΤΕΣ

ΒΙΣΑΛΤΕΣ

Οἱ Βισάλτες ἦταν ἀρχαῖος λαός της ἀνατολίτικής Μακεδονίας, ποὺ ἔζησε στὰ δυτικά του ποταμοῦ Στρυμόνα, Θρακικής καταγωγῆς. Ὁ Ἡρόδοτος ἀναφέρει γιὰ την περιοχή «Εἴη δέ Παιονίη ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισσμένη» (Ἡροδ Υ,13).

Ὁ Βισάλτης ἦταν γιὸς του Ἥλιου καὶ της Γῆς, ἀπὸ τον ὁποῖο πῆρε καὶ το ὄνομα της ἡ χώρα. Πατέρας της Θεοφανώς, ἡ ὁποία με μορφή προβάτου, συνέλαβε ἀπὸ τον Ποσειδῶνα, ποὺ καὶ αὐτὸς εἶχε πάρει μορφή κριαριοῦ, τον κριό ποὺ ἔδωσε το χρυσόμαλλο δέρας τῶν Ἀργοναυτῶν. Γι’ αὐτό ἡ Θεοφανώ λέγεται καὶ Βισαλτίς.

Ὁ λαός αὐτὸς, ἐκτὸς ἀπὸ τον Ἡρόδοτο, ἀναφέρεται καὶ ἀπὸ τον Θουκυδίδη, τον Διόδωρο, τον Πλίνιο καὶ τον Πλούταρχο. 

Ἡ ἀρχαία Βισαλτία ἀνῆκε στὸ χῶρο της ἀρχαίας Μακεδονίας, μεταξύ του ὄρους Βερτίσκος ποὺ ἦταν το δυτικό της σύνορο, καὶ του Στρυμόνα καὶ της Κερκινίτιδος λίμνης, ποὺ ἦταν το ἀνατολικό. Βρίσκεται, δηλαδή, στὸ γεωγραφικό χῶρο ποὺ περιλαμβάνεται σήμερα ἡ περιοχή της Νιγρίτας καὶ του Σοχοῦ.

Το 490 π.Χ., κατά την ἐκστρατεία τῶν Περσῶν ἐναντίον της Ἑλλάδος, ὁ βασιλιάς της Βισαλτίας μὴ θέλοντας ν’ ἀκολουθήσει τους βαρβάρους, ἔφυγε στὴ Ροδόπη, στοὺς δὲ γιοὺς του ἀπαγόρευσε νὰ ἐκστρατεύουν κατά της Ἑλλάδος στὸ πλευρό των Ἀσιατῶν ἐπιδρομέων. Αὐτοί ὅμως δὲν ἄκουσαν την συμβουλή του πατέρα τους, καὶ ἀκολούθησαν τους βαρβάρους. 

‘Ὅταν μετά τὴ φυγή τῶν Περσῶν ὁ βασιλιάς ἐπανῆλθε καὶ βρῆκε τους γιοὺς του σώους καὶ ἀβλαβεῖς, αὐτοτυφλώθηκε.

Ἀπὸ το 479 π.Χ. ἡ Βισαλτία κατακτήθηκε ἀπὸ τον Ἀλέξανδρο τον Α’. Ἀργότερα ὁ Περικλῆς ἔστειλε 1000 Ἀθηναίους ἀποίκους, οἱ ὁποῖοι συνέβαλαν πολύ στὸν ἐκπολιτισμό των Βισαλτῶν. Στὴ μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ., στὴν ὁποία κρίθηκε ἡ τύχη της Μακεδονίας, οἱ Βισάλτες πολέμησαν στὸ πλευρό του Περσέα.

Τόσο πολύ διακρίθηκαν γιὰ την ἀνδρεία τους, ὥστε ὁ Περσέας μετά την ἡττᾶ του, τότε μόνο ἀπελπίστηκε τελείως, ὅταν τον ἐγκατέλειψαν καὶ οἱ “ἀνδρεῖοι Βισάλτες”.

Ἡ ἐπαρχία αὐτή, ἄν καὶ εἶχε μικρή ἐκτάσει κατά την ἀρχαιότητα, ἐν τούτοις περιεῖχε πολλές πόλεις, οἱ ὁποῖες συχνά μνημονεύονται ἀπὸ τους ἀρχαίους συγγραφεῖς: ἡ Ἄργιλος, το Κερδύλιο, ἡ Βισαλτία, πρωτεύουσα της χώρας, οἱ Καλλίτεραι, ἡ ὀρεσκία, ἡ Εὐπορία, ἡ Βέργα καὶ ἡ ‘Ὄσσα. 

Η πιὸ ἐπίσημη ἀπὸ τις παραπάνω πόλεις ἦταν ἡ Ἄργιλος, ποὺ σύμφωνα με τὴ μαρτυρία τῶν ἀρχαίων κτίσθηκε ἀπὸ τους Θρᾶκες, τους πρώτους κατοίκους της χώρας, σε χρόνο ἄγνωστο, ἀποικίστηκε ὅμως ἀπὸ τους Ἀνδρίους συγχρόνως με τα Στάγειρα της Χαλκιδικής, γύρω στὰ μέσα της 7ης ἑκατονταετηρίδας.

 Μετά τὴ φυγή τῶν Θρακῶν καὶ τον ἀποικισμό τῶν Ἀνδρίων, ἡ Ἄργιλος ποὺ εἶχε παραμείνει ἐλεύθερη καὶ αὐτόνομη ἀπὸ το 655π.Χ. μέχρι την ἐκστρατεία του Ξέρξη (480 π.Χ.), ὑπέκυψε καὶ αὐτή στὸ κράτος του. Μετά ἀπὸ την ἡττᾶ καὶ τὴ φυγή του συμπεριλήφθηκε στὶς συμμαχικές πόλεις της Ἀθήνας.

Ἀργότερα ὅμως, ἀποστάτησε ἀπὸ τους Ἀθηναίους καὶ διευκόλυνε το στρατηγό των Λακεδαιμονίων νὰ καταλάβει την Ἀμφίπολη. Ἀργίλιος ἦταν ὁ ἄντρας ποὺ πρόδωσε τον Παυσανία στοὺς Σπαρτιᾶτες, ὁ ὁποῖος ὅταν στάλθηκε σὰν γραμματοκομιστής στὸν Ἀρτάβαζο ἀποσφράγισε τις ἐπιστολές καὶ κατήγγειλε την προδοσία στοὺς Ἐφόρους.

Οἱ Βισάλτες ἦταν Θρᾶκες στὴν καταγωγή. 

Εἶχαν ἀνεπτυγμένη την θρησκευτικότητα, δημιούργησαν θρησκευτικές ἰδέες καὶ ἦταν ἐργατικοί, πρᾶγμα ποὺ μαρτυρεῖται ἀπὸ τον πλοῦτο ποὺ ἀπέκτησαν. 

Εἶχαν, ἐπίσης, ἀνεπτυγμένη την ἀγάπη τους πρὸς τὴ πατρίδα. Παρόλα αὐτὰ, ἦταν εἰρηνικός λαός.

Ὅμως, ὅπως ὅλοι οἱ Θρᾶκες, δὲν εἶχαν συναίσθηση της κοινωνικότητας καὶ της κρατικῆς ἑνότητας, ἔτσι ὥστε το κράτος τους νὰ ἔχει τὴ δύναμη νὰ ἐπιβιώσει καὶ νὰ ἀντισταθεῖ στοὺς ποικίλους ἐχθρούς της περιοχῆς καὶ κυρίως τους Μακεδόνες. 

Το πολίτευμα της περιοχῆς ἦταν ἡ Βασιλεία καὶ ὁ βασιλιάς ἦταν ὁ ἀπόλυτος δεσπότης.

 Οἱ βασιλεῖς ἦταν φορεῖς της ὑπέρτατης ἐξουσίας καὶ συμπεριφέρονταν πρὸς τους ὑπηκόους τους χωρίς νὰ δίνουν σε κανένα συλλογικό ὄργανο λόγο των πράξεων τους καὶ μάλιστα, οἱ πράξεις τους εἶχαν τὴ σφραγῖδα της ἀγριότητας. 

Ἀργότερα ὅταν ὑποτάχθηκαν στοὺς Μακεδόνες (479 π.Χ.) διατήρησαν την αὐτονομία τους ἀπὸ τον ἴδιο το βασιλιά. Μόνο το 342π.Χ. καταργεῖται ἡ αὐτονομία τῶν λαῶν της Θράκης.

Δύο εἶναι οἱ κεντρικοί πόλοι γύρω ἀπὸ τους ὁποίους στρέφεται ἡ ζωή των Βισαλτῶν καὶ ἡ προσπάθειά

τους πρὸς την πρόοδο καὶ την πολιτιστική ἀνάπτυξη.

Ὁ Στρυμόνας ποὺ λατρευόταν ὡς θεός, θεωροῦνταν θεϊκό δῶρο καὶ το λίκνο των Μαινάδων το Παγγαίω, ἀποτελεῖ το κέντρο της αἰνιγματικῆς λατρείας του Διονύσου. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα ποὺ συνέθεταν το χρῶμα της κοινωνικῆς ζωῆς τῶν Βισαλτών, ἦταν ὅτι παρεῖχαν ἐλευθερία στὶς γυναῖκες πρὶν ἀπὸ το γάμο, ἐνῶ ἀπαιτοῦσαν πίστη ἀπὸ αὐτὲς ὅταν τις παντρεύονταν. 

Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτό, εἶχαν τὴ συνήθεια νὰ πουλοῦν ὡς δούλους τα παιδιά τους καὶ νὰ ἐξαγοράζουν τις γυναῖκες τους με πολλά χρήματα ἀπὸ τους γονεῖς τους.

Χρησιμοποιοῦσαν πολύ τον οἶνο ποὺ ἦταν το ἱερὸ ποτό του θεοῦ Διονύσου. Καλλιεργοῦσαν τα ἀμπέλια καὶ τα δημητριακά ἐνῶ ἀσχολοῦνταν με την κτηνοτροφία, την ὑλοτομία καθώς καὶ την ἐξόρυξη χρυσοῦ καὶ ἀργύρου ἀπὸ τα ὀρυχεῖα, ποὺ τους ἔκανε πολύ πλούσιους. Πολύ διαδεδομένη ἦταν καὶ η καλλιέργεια της ἐλιᾶς.

                                                                                   

Τὁ μυστικὸ ταξίδι τοῦ Μ.Αλεξάνδρου ποὺ λίγοι γνωρίζουν Μέρος Β`

Μέρος Β` : ΧΡΗΣΜΟΣ Κι ΕΥΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΟΑΣΗ ΤΗΣ ΣΙΒΑ

Τ ὸ 331 π.χ ἡ κατάκτηση τῆς Αἰγύπτου ἔχει ὁλοκληρωθεῖ , καὶ ὁ Ἀλέξανδρος

ξεκινᾷ γιὰ ἕνα ταξίδι τὸ ὁποῖο ἔχει προαποφασισθεῖ καὶ σχεδιαστεῖ ἀπὸ κοινοῦ

μὲ τὴν Ὀλυμπιάδα , ἀπὸ χρόνια.

Τὸν Μάρτιο τοῦ ἴδιου ἔτους ταξιδεύει γιὰ τὴν Ἀμμωνιάδα ( ὄαση Σίβα ) ὅπου βρίσκεται τὸ ἱερὸ τοῦ Ἀμμωνος Διός.

Ὁ Ναὸς τοῦ Ἀμμωνος εἶχε ἱδρυθεῖ ἀπὸ τοὺς Ἀρκάδες οἴ ὁποῖοι στὸ ἀπώτατο παρελθὸν ὑπὸ τὴν καθοδήγηση τοῦ Ἡρακλῆ , εἶχαν ἐκστρατεύσει στὴν Ἀφρικὴ καί

πρὸς τὸν Ἀτλαντικό.

Τὸ ἱερό , γράφει ὁ Ἡρόδοτος , " εἶναι ἀπομίμησις τοῦ ἱεροῦ τὼν Θηβῶν " , τὸ ὁποῖο ἐπίσης ἵδρυσε ὁ Ἡρακλῆς , ὅπως καὶ τὴν Αἰγυπτιακὴ Θήβα.

Γιὰ τὸν Ἀλέξανδρο , ὁ Ἀμμων Ζεὺς ἦταν ἕνας Ἑλληνας θεὸς ποῦ εἶχε ἤδη ἕνα ναό

στὴν Ἀφυτι τῆς Χαλκιδικής , καὶ τὸν λάτρευαν στὴ Δωδώνη.

Τὸν γύρω ἀπὸ τὸ ναὸ χῶρο τῆς ὀάσεως εἶχαν ἱδρύσει καὶ ἀποικήσει Σάμιοι τῆς

Αἰσχριωνιὴς Φυλῆς καὶ " οἱ μετανάστες αὐτοὶ στὰ βάθη τῆς ἐρήμου ἐδημιούργησαν τὸν ἀκραῖο σταθμὸ τῆς ἀποικιακῆς πρὸς νότο διασπορᾶς τοῦ Ἑλληνισμοῦ ".

Ἰδιαίτερης προσοχῆς πρέπει νὰ τύχει , ἡ ἀναφορὰ τὴν ὁποία κάνει ὁ ἀείμνηστος

Ι.Φουράκης , βαθὺς μελετητὴς καὶ γνώστης τῆς ἱστορίας καὶ προϊστορίας , στό

βιβλίο του " Μεῖξις-Ἀνακύκλησις ".

Ὁ βασιλεύς , τὼν πελασγικῆς καταγωγῆς Ἀσσυρίων , Νίνος , σχεδίαζε ἐκστρατεία

πρὸς τὴν Ἰνδικὴ καὶ προγραμμάτιζε ἐπίσκεψη στὸ ἱερὸ τοῦ Ἀμμωνος γιὰ νὰ ζητήσει " χρησμὸ καὶ εὐλογία ".

Ταξίδι ποῦ πραγματοποίησε μέσα στὴν ἀπέραντη ἔρημο , ἡ σύζυγός του Σεμίραμις

μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Νίνου καὶ τὴν ἀνάρρησί της στὸ θρόνο.

Προσκύνημα τὸ ὁποῖο πραγματοποίησε καὶ ὁ Περσέας μὲ τὸν Ἡρακλῆ.

Τὸ ταξίδι ἦταν ἕνα τεράστιο τόλμημα , λόγῳ τὼν δυσκολιῶν καὶ τὼν κινδύνων.

Ἡ ἔλλειψη νεροῦ στὴ βαθιὰ κι ἀτέλειωτη ἄμμο , καὶ ὁ τρομερὸς νοτιᾶς ποῦ σήκωνε μεγάλες ἀνεμοθύελλες καθιστοῦσαν τὸ ἐγχείρημα ἄκρως ἐπικίνδυνο.

Μιὰ τέτοια ἀνεμοθύελλα εἶχε καταπιεῖ στὴν ἔρημο 50.000 στρατιῶτες τοῦ βασιλιᾶ Καμβύση.

Ὀλα αὐτὰ σχεδὸν ὅλοι τὰ συνεκτιμοῦσαν , γράφει ὁ Πλούταρχος , ἀλλὰ ἦταν δύσκολο νὰ ἀποτρέψουν τὸν Ἀλέξανδρο ἀπὸ ὅ,τι εἶχε ἀποφασίσει.

" ..χαλεπὸν δ`ὴν Ἀλέξανδρον ἀποτρέψαι πρὸς ὀτιοὺν ὡρμημένον "..

Γιατί καὶ ἡ τύχη , ὑποχωρῶντας στὴν ἐπιρροή του , ἰσχυροποιοῦσε τὴ γνώμη του.

" Ἡ τε γὰρ τύχη ταὶς ἐπιβολαῖς ὑπείκουσα τὴν γνώμην ἰσχυρὰν ἐποίει "...

Μέχρι τὸ Παραιτόνιο προχωροῦσε παραθαλάσσια μέσῳ μιᾶς περιοχῆς ποῦ ἦταν ἔρημη , ἀλλὰ ὄχι ἄνυδρη , διανύοντας μέχρι ἐκεῖ περίπου χίλια ἑξακόσια στάδια.

Ἀπὸ ἐκεῖ κατευθύνθηκε στὴ μεσόγειο περιοχή , ὅπου βρισκόταν τὸ μαντεῖο τοῦ

Ἀμμωνα.

" Κατὰ τὴ φάση αὐτῆς τῆς πορείας ἡ βοήθεια ποῦ προσφέρθηκε στὶς δυσκολίες

τοῦ ἀπὸ τὸ θεὸ ἔγινε περισσότερο πιστευτὴ ἀπὸ τοὺς μεταγενέστερους χρησμούς.

Ἀρχικά , πολὺ νερὸ καὶ συνεχεῖς βροχὲς ἀπὸ τὸ Δία τοὺς ἀπάλλαξαν ἀπὸ τὸν κίνδυνο τῆς δίψας , καὶ σβήνοντας τὴν ξηρασία τῆς ἄμμου , ποῦ ἔγινε ὑγρὴ καὶ συμπιέστηκε ἀπὸ μόνη της , ἔκαναν τὸν ἀέρα πιὸ ἀναπνεύσιμο καὶ καθαρό.

Ἐπειτα , ἐνῶ εἶχαν σβήσει τὰ σημάδια ποῦ ὑπῆρχαν γιὰ τοὺς ὁδηγούς , καὶ περιπλανιόταν ὁ στρατὸς καὶ χάθηκαν μεταξύ τους λόγῳ ἄγνοιας , ἐμφανίστηκαν κάποια

κοράκια καὶ τοὺς ἔδειχναν τὴν κατεύθυνση τοῦ δρόμου , πετῶντας καὶ κατευθυνό

μενα μπροστὰ ὅταν τὰ ἀκολουθοῦσαν καὶ περιμένοντάς τους ἅμα καθυστεροῦσαν

κι ἔμεναν πίσω' καὶ τὸ πιὸ παράξενο ἄπ` ὅλα ὅπως ἀναφέρει ὁ Καλλισθένης , καλῶντας μὲ τοὺς κρωγμοὺς τὴ νύχτα αὐτοὺς ποῦ περιπλανιόνταν καὶ κράζοντας , τούς

ἔβαζαν στὸ σωστὸ δρόμο " ,   

 περιγράφει παραστατικὰ τὴν πορεία ὁ Πλούταρχος.

Κι ὁ Ἀρριανὸς ὁμολογεῖ , " ὅτι κάποια θεϊκὴ δύναμη τὸν βοήθησε , αὐτὸ μπορῶ νά

τὸ ἐπιβεβαιώσω ' καθὼς καὶ ἡ λογικὴ σκέψη συμφωνεῖ μὲ αὐτό ".

" Καὶ ὅτι μὲν θεῖον τί ξυνεπέλαβεν αὐτῷ ἔχω ἰσχυρίσασθαι , ὅτι καὶ τὸ εἰκὸς ταύτῃ

ἔχει "..

Ἐφτασαν στὴν ὄαση Σίβα , ἢ ὁποία ὅπως καὶ ἡ Σαμοθράκη , " εὑρίσκονται ὄχι μόνο

ἐπὶ τοῦ κέντρου τοῦ τεσσαρακοστοῦ δευτέρου παραλλήλου , ἀλλὰ καὶ εἵς τὴν αὐτὴν ἀκριβῶς συντεταγμένην ἀκτῖνα τοῦ 25ου ἀνατολικοῦ μεσημβρινοῦ " , σημειώνει ὁ Φουράκης.

" Ἡ περιοχή , στὴν ὁποία βρίσκεται τὸ ἱερὸ τοῦ Ἀμμωνα , ἄπ` ὅλες τίς πλευρὲς τριγύρω εἶναι ἐρημική , πάρα πολὺ ἀμμώδης καὶ χωρὶς καθόλου νερό.

Τὸ ἱερό , ἐνῶ καταλαμβάνει μικρὴ ἔκταση στὸ κέντρο ( γιατί ἡ πλευρὰ τοῦ ἱεροῦ

ποῦ ἔχει τὸ μεγαλύτερο πλάτος εἶναι περίπου σαράντα στάδια ) εἶναι γεμᾶτο ἀπό

ἥμερα δέντρα , ἀπὸ ἐλιὲς καὶ φοίνικες , καὶ ὁ μόνος χῶρος ποῦ διαθέτει νερὸ ἀπό

τίς γύρῳ,γύρω περιοχές.

Ἀπὸ αὐτὸ ἀναβλύζει μία πηγή , ποῦ δὲν μοιάζει καθόλου μὲ τίς ὑπόλοιπες πηγὲς ποῦ

ἀναβλύζουν ἀπὸ τὴ γῆ.

 Γιατί τὸ νερὸ τῆς τὸ μεσημέρι εἶναι παγωμένο γί` αὐτὸν ποῦ

τὸ πίνει , καὶ ἀκόμα περισσότερο παγωμένο γιὰ ὅποιον τὸ ἀγγίξει ` ὅταν ὁ ἥλιος τείνει πρὸς τὴ δύση , γίνεται λίγο πιὸ ζεστό , καὶ ἀπὸ τὸ βράδυ μέχρι τὰ μεσάνυχτα ἀκόμα πιὸ ζεστό , τὰ μεσάνυχτα μάλιστα εἶναι πολὺ πιὸ ζεστὸ ἄπ` ὅ,τι προηγουμένως,

ἐνῶ ἀπὸ τὰ μεσάνυχτα ἀρχίζει σταδιακὰ νὰ κρυώνει , καὶ τὸ ξημέρωμα εἶναι πιά

ψυχρό , ἐνῶ τὸ μεσημέρι ἀκόμη πιὸ ψυχρό ". ( ΑΡΡΙΑΝΟΣ-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ

- ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV ).

" Ω` Παί` Διο`σ "

" Κὶ ὅταν πέρασε τὴν ἔρημο καὶ ἔφτασε στὸν ἱερὸ τόπο , ὁ προφήτης τοῦ Ἀμμωνα

τοῦ εὐχήθηκε νὰ εἶναι καλὰ ἐκ μέρους τοῦ θεοῦ , ὅπως ἔκ μέρους τοῦ πατέρα ".

" ..ὼς ἀπὸ πατρὸς προσεῖπεν ".

" Κι αὐτὸς ( ὁ Ἀλέξανδρος ) ρώτησε ἂν τοῦ εἶχε ξεφύγει κάποιος ἀπὸ τοὺς δολοφόνους τοῦ πατέρα του.

Κι ὅταν ὁ προφήτης τοῦ συνέστησε νὰ μιλάει μὲ εὐσέβεια - γιατί ὁ πατέρας τοῦ δέν

ἦταν θνητός - ( " οὖ γὰρ εἶναι πατέρα θνητὸν αὐτῷ " ) ρώτησε ἀλλάζοντας ἂν εἶχε τιμωρήσει ὅλους τοὺς δολοφόνους τοῦ Φιλίππου '

ἔπειτα ρώτησε γιὰ τὴν ἐξουσία , ἂν δηλαδὴ ἔχει καθορίσει γί` αὐτὸν νὰ γίνει κυρίαρχος

ὅλων τὼν ἀνθρώπων.

Κι ὅταν ὁ θεὸς χρησμοδότησε ὅτι καὶ αὐτὸ τὸ καθόρισε καὶ ὅτι ὁ Φίλλιππος βρῆκε πλήρη δικαίωση , πρόσφερε στὸ θεὸ λαμπρὰ ἀφιερώματα καὶ χρήματα στοὺς ἱερεῖς.

Αὐτὰ γράφουν οἱ περισσότεροι σχετικὰ μὲ τοὺς χρησμούς." ( ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ-ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ , Ἀλέξανδρος-Καῖσαρ ).

" Ὁ ἴδιος ὅμως ὁ Ἀλέξανδρος σὲ ἐπιστολὴ πρὸς τὴ μητέρα του γράφει ὅτι τοῦ δόθηκαν

ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΠΟΡΡΗΤΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ , ΠΟΥ ΑΥΤΟΣ ΘΑ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

ΤΟΥ ΜΟΝΟ Σ` ΕΚΕΙΝΗ "

" ...γεγονέναι τινὰς αὐτῷ μαντείας ἀπορρήτους , ἂς αὐτὸς ἐπανελθὼν φράσει πρὸς μόνην

ἐκείνην.." ( ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ )

Αὑτὰ ἔγραψε πρὸς τὴ μητέρα του , Ἱέρεια Ὀλυμπιάδα , ἡ ὁποία ἦταν γόνος καὶ τοῦ βασιλὲ ὡς τῶν Χαόνων Ἐλένου , ὁ ὁποῖος " κατέχει τὸν ὁμιλοῦντα λίθον , τὸν ὁποῖον τοῦ ἐδώρισε

ὁ Ἀπόλλων ".

Ὁ Ἀπόλλων γιὰ τοὺς Ἑλληνες εἶναι ὁ Ἠλιος Σείριος , ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ μέγιστος τοῦ ἀστερι σμοὺ τοῦ Κυνός. 

Δύο χρόνια μετὰ τὸ θανατό του στὴ Βαβυλῶνα , 10 Ἰουνίου τοῦ 323 π.χ , ὁ Πτολεμαῖος , ὁ

τελευταῖος ἐπιζῶν ἀπὸ τοὺς ἐπιγόνους του , ὁ ὁποῖος τὸν εἶχε συνοδεύσει καὶ στὴν ὄαση ,

θὰ ἐνταφιάσει τὸ ταριχευμένο σῶμα τοῦ στὴ Σίβα.

ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ (ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ – ΙΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙΣΑΡΑ)

Plutarchus Biogr., Phil., Alexander

Ἐγεννήθη δ' οὖν Ἀλέξανδρος ἱσταμένου μηνὸς Ἑκατομβαιῶνος, ὃν Μακεδόνες Λῷον καλοῦσιν, ἕκτῃ, καθ' ἣν ἡμέραν ὁ τῆς Ἐφεσίας Ἀρτέμιδος ἐνεπρήσθη νεώς·
ᾧ γ' Ἡγησίας ὁ Μάγνης (FGrH 142 F 3) ἐπιπεφώνηκεν ἐπιφώνημα κατασβέσαι τὴν πυρκαϊὰν ἐκείνην ὑπὸ ψυχρίας δυνάμενον· εἰκότως γὰρ ἔφη καταφλεχθῆναι τὸν
νεών, τῆς Ἀρτέμιδος ἀσχολουμένης περὶ τὴν Ἀλεξάνδρου μαίωσιν.
ὅσοι δὲ τῶν μάγων ἐν Ἐφέσῳ διατρίβοντες ἔτυχον, τὸ περὶ τὸν νεὼν πάθος ἡγούμενοι πάθους ἑτέρου σημεῖον εἶναι, διέθεον, τὰ πρόσωπα τυπτόμενοι καὶ βοῶντες ἄτην ἅμα καὶ συμφορὰν μεγάλην τῇ Ἀσίᾳ τὴν ἡμέραν ἐκείνην τετοκέναι.
Φιλίππῳ δ' ἄρτι Ποτείδαιαν ᾑρηκότι τρεῖς ἧκον ἀγγελίαι κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον, ἡ μὲν Ἰλλυριοὺς ἡττῆσθαι μάχῃ μεγάλῃ διὰ Παρμενίωνος, ἡ δ' Ὀλυμπίασιν ἵππῳ κέλητι νενικηκέναι, τρίτη δὲ περὶ τῆς Ἀλεξάνδρου γενέσεως.
ἐφ' οἷς ἡδόμενον ὡς εἰκὸς ἔτι μᾶλλον οἱ μάντεις ἐπῆραν, ἀποφαινόμενοι τὸν παῖδα τρισὶ νίκαις συγγεγεννημένον ἀνίκητον ἔσεσθαι.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ Εὐκλείδη Λιθοξόου

Ὁ Ἀλέξανδρος ἐγεννήθῃ τὴν ἕκτη ἡμέρα τοῦ μηνὸς Ἑκατομβαιῶνος, τὸν ὁποῖον οἱ Μακεδόνες τὸν ὀνομάζουν Λῶον, τὴν ἡμέρα ποὺ κάηκε ὁ ναὸς τῆς Ἀρτέμιδος στὴν Ἔφεσο. Ἡ πυρκαγιὰ κατασβέστηκε (ὅπως λέγουν) ἀπὸ τὸν ἀρχιερέα τὸν Μάγνη μὲ ἐπιφώνημα ποὺ προκάλεσε ψῦχος. Ἡ φωτιὰ ὅπως εἶπε ἄναψε προφανῶς γιατί ἡ θεὰ Ἄρτεμις ἦταν ἀπασχολημένη μὲ τὴν γέννηση τοῦ Ἀλέξανδρου.

Ὅσοι δὲ μάγοι (τοῦ Ζωροάστρη) ἔτυχε νὰ βρίσκονται στὴν Ἔφεσο, θεώρησαν τὴν ζημιὰ τοῦ ναοῦ σὰν προαναγγελία ἄλλης μεγάλης ἀπειλῆς καὶ συμφορᾶς ποὺ ἐκείνη τὴν ἡμέρα γεννήθηκε γιὰ τὴν Ἀσία χτυπῶντας τὰ πρόσωπά τους καὶ κραυγάζοντας.

Ὁ Φίλιππος ποὺ μόλις εἶχε κατακτήσει τὴν Ποτίδαια εἶχε καὶ τρία χαρμόσυνα μηνύματα τὴν ἴδια μέρα. Τὴν νίκη τοῦ Παρμενίωνα σὲ μεγάλη μάχη ἐναντίον τῶν Ἰλλυριῶν, τὴν νίκη σὲ ἀρματοδρομία μὲ δικά του ἄλογα στοὺς Ὀλυμπιακοὺς ἀγῶνες καὶ τὴν γέννηση τοῦ Ἀλέξανδρου.

Ἐνῶ ἀπολάμβανε τὴν εὐτυχία του οἱ μάντεις τοῦ τὴν ἔκαναν μεγαλύτερη λέγοντάς του ὅτι ἡ γέννηση αὐτοῦ τοῦ παιδιοῦ μὲ τρεὶς νῖκες σημαίνει ὅτι θὰ γίνει ἀνίκητο.

ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΕΡΜΗΝΕΥΤΗ

Ἡ δολιοφθορὰ τοῦ ναοῦ τῆς Ἀρτέμιδος θὰ πρέπει νὰ ἔγινε ἀπὸ Πέρσες ποὺ ζηλοφθονούσαν πάντοτε τοὺς Ἕλληνες γιὰ τὸ ἀνυπότακτο καὶ ἐλεύθερο πνεῦμα τους ποὺ τοὺς ἐμπόδιζε ἀπὸ τίς ἐπεκτατικὲς τοὺς ἐπιδιώξεις. Τὰ προβλήματα τῶν πόλεων τῆς Ἰωνίας εἶχαν ἀρχίσει ἀπὸ τὸν 6ο αἰῶνα (τὴν ἐποχή του Θαλῆ) ὅταν ἡ ἐνδυνάμωση τοῦ βασιλείου τῶν Μήδων ἔκανε τίς πόλεις τῆς Ἰωνίας νὰ στενάζουν ἀπὸ δοτοὺς τυράννους, φίλους τῆς δυναστείας τῶν Ἀχαιμενιδῶν, ποὺ ἐπέβαλαν φόρους καὶ ἐξεδίωκαν τοὺς σοφοὺς ποὺ πρότειναν πολιτεύματα ἰσονομίας γιὰ τὴν διοίκηση τῶν πόλεων. Αὐτὸς ἦταν καὶ ὁ λόγος ποὺ ὁ Πυθαγόρας ἔφυγε γιὰ τὴν Ἰταλία, ἐνῶ καταστράφηκε τὸ ἔργο τοῦ Ἠράκλειτου καὶ ἀπειλήθηκε ἡ ζωὴ τοῦ Ἀναξιμένη, ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὴν ἀλληλογραφία τῶν σοφῶν τῆς Ἰωνίας.

Οἱ Ἴωνες ζητοῦσαν πάντοτε τὴν βοήθεια τῶν Ἑλλήνων τῆς μητρόπολης καὶ ἰδιαίτερα ἀπὸ τοὺς ἰσχυροὺς Ἀθηναίους καὶ Σπαρτιᾶτες μετὰ ἀπὸ τίς μάχες τοῦ Μαραθῶνα καὶ τῶν Πλαταιῶν.

Δυστυχῶς οἱ τελευταῖοι δὲν κατόρθωσαν νὰ δώσουν ἀποτελεσματικὴ βοήθεια στοὺς ὁμοεθνεῖς τους τῆς Ἰωνίας ἐξ αἰτίας τοῦ Πελοποννησιακοῦ πολέμου ποὺ κυριάρχησε στὴν Ἑλλάδα τον 5ο αἰῶνα καὶ τὸν ὁποῖο ὑπέθαλψαν* οἱ Πέρσες γι αὐτὸν τὸν λόγο.

Ἀναγκαστικά τον 4ο αἰῶνα οἱ ἐλπίδες στράφηκαν πρὸς τὸν ἀνερχόμενο Φίλιππο τὸν Β΄ τῆς Μακεδονίας, καὶ ἡ γέννηση τοῦ διαδόχου του ἦταν σίγουρα ἕνα χαρμόσυνο μήνυμα γιὰ τοὺς Ἕλληνες τῆς Ἰωνίας.

Ἔτσι δὲν εἶναι δύσκολο νὰ φανταστεῖ κανεὶς γιατί οἱ ἱεροφάντες τύλιξαν μὲ μύθους τὸν νεογέννητο Ἀλέξανδρο καὶ γιατί μάγοι τράβαγαν τὰ μαλλιά τους. Δὲν χρειαζόταν «μαντικὲς» ἱκανότητες γιὰ νὰ καταλάβει ἕνας ἔξυπνος ἄνθρωπος ὅτι μία ἐνδεχόμενη ἑνότητα τῶν Ἑλλήνων θὰ ἦταν συμφορὰ γιὰ τοὺς Πέρσες ποὺ ὑπερτεροῦσαν στὸν πλοῦτο καὶ τὴν διπλωματία, ἀλλὰ ὑστεροῦσαν στὸ πεδίο τῆς μάχης.

*Κατὰ τὴν γνώμη τοῦ γράφοντος (μελετητῆ τοῦ Πελοποννησιακοῦ πολέμου) τὸν προκάλεσαν. Ἐξ ἄλλου αὐτὸ φαίνεται καὶ ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ τοῦ Ἀλέξανδρου πρὸς τὸν Δαρεῖο μετὰ τὴν μάχη στὰ Γαυγάμηλα. Ἡ ἐπιτυχία τοῦ Ἀλέξανδρου ὀφειλόταν καὶ στὸ γεγονὸς ὅτι ἔγινε σύμβολο τῆς ἑνότητας τῶν Ἑλλήνων, ποὺ ἐξασφάλισε μὲ τὴν διπλωματία του μετὰ τὴν μάχη στὴν Χαρώνεια.