"Δυστυχῶς ὸ τιδήποτε περιλαμβάνεται στὴ Φύση πρέπει νὰ θεωρεῖται φυσιο-λογικό. Τὸ ἀφύσικο εἶναι ἡ Φύση στὸ σύνολό της"
Ὁ ἔρωτας στὴν ἀρχαιότητα καὶ οἱ παρερμηνεῖες του
Ὅλες οἱ ἐποχές, ὅλοι οἱ πολιτισμοὶ καὶ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἀσχολήθηκαν, ἀσχολοῦνται καὶ θ' ἀσχολοῦνται μὲ τὸν Ἔρωτα. Ἔχουν δοθεῖ πάρα πολλοὶ ὁρισμοί, ἐξηγήσεις καὶ ἑρμηνεῖες,σὲ τέτοιο βαθμὸ ὥστε δὲ θὰ ἦταν ὑπερβολὴ νὰ ποῦμε ὅτι ὁ καθένας ταυτίζει τὸν Ἔρωτα μ' αὐτὸ ποὺ ὁ ἴδιος ἀντιλαμβάνεται ὅτι εἶναι.
Ὅπως ἡ Φιλοσοφία σὲ κάθε ἐποχὴ ἀναζητάει τόσο γιὰ τὸν Ἔρωτα ὅσο καὶ γιὰ κάθε τί ποὺ σχετίζεται μὲ τὴν ζωὴ καί την
ὕπαρξη, αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ εἶναι καὶ ὄχι τίς ὑποκειμενικὲς καὶ σχετικὲς ἀντιλήψεις. Στόχος τῆς ἐργασίας αὐτῆς εἶναι νὰ προσεγγίσει τὴν ἄποψη γιά το Ἔρωτα ὅπως αὐτὴ ἐκφράστηκε μέσα ἀπὸ τὴ Φιλοσοφία τῆς Κλασικῆς Ἑλληνικῆς Ἀρχαιότητας καὶ ἀκόμα νὰ συσχετίσει αὐτὴ τὴν ἄποψη μὲ τίς σημερινὲς ἀντιλήψεις περὶ σεξουαλικῆς διαστροφῆς στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα.
Περίληψη Συμποσίου
Ἀνάμεσα στὶς ἱστορικὲς πηγὲς ποὺ μποροῦμε νὰ ἔχουμε γι' αὐτὸ τὸ θέμα, ξεχωρίζει ὁ διάλογος τοῦ Πλάτωνα «Συμπόσιο» ἢ «Περὶ Ἔρωτος Ἠθικός». Σ' αὐτὸ τὸ διάλογο οἱ Φαῖδρος, Ἐρυξίμαχος, Παυσανίας, Ἀριστοφάνης, Ἀγάθων, Σωκράτης καὶ Ἀλκιβιάδης, θὰ μιλήσουν μὲ τὴ σειρὰ καὶ θὰ τοποθετηθοῦν πάνω στὸ θέμα τοῦ Ἔρωτα. Ὁ Φαῖδρος λοιπόν, παρουσιάζει τὸν Ἔρωτα σὰν ἕνα Θεὸ Μέγα, γεννημένο πρῶτο ἀπ' ὅλους τοὺς Θεούς, ὁ ὁποῖος προξενεῖ ὅλα τὰ ἀγαθά. Τὴ ντροπὴ γιὰ τὰ ἄσχημα καὶ τὸ φιλότιμο γιὰ τὰ ὡραῖα. Προκαλεῖ ἀνδρεία, γιατί μόνο οἱ ἐρωτευμένοι εἶναι πρόθυμοι νὰ θυσιάσουν τὴ ζωή τους γιὰ τὸ ἀγαπημένο τους πρόσωπο κι ὄχι μόνο οἱ ἄνδρες ἀλλὰ καὶ οἱ γυναῖκες.
Ἔπειτα ὁ Παυσανίας θὰ κάνει το διαχωρισμὸ ἀνάμεσα στὸν οὐράνιο καὶ τὸν πάνδημο Ἔρωτα ἀνάλογα μὲ τὴν οὐράνια καὶ τὴν πάνδημο Ἀφροδίτη. Πάνδημος εἶναι αὐτὸ τοῦ χυδαίου ἀνθρώπου μὲ ἀντικείμενο περισσότερο τίς γυναῖκες παρὰ τὰ παιδιά. Οἱ ἐμπνευσμένοι ἀπὸ τὸν οὐράνιο Ἔρωτα ἀπέχουν ἀπὸ κάθε ἀδιαντροπιά. Τοὺς ἀρέσει τὸ ἀρσενικὸ ἐπειδὴ ἔχει περισσότερη δύναμη σωματικὰ καὶ πνευματικά. Αὐτὸς ὁ Ἔρωτας γεννᾷ στὶς ψυχὲς τῶν πολιτῶν μεγάλα φρονήματα, δυνατὲς φιλίες καὶ συντροφιές. Στὶς Ἑλληνικὲς πόλεις προστατεύεται ἀπό το νόμο καὶ τὸν ὀνομάζει Παιδεραστία.
Σκοπὸς τῆς Παιδεραστίας εἶναι ἡ ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς, μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι ὁ ἐραστὴς εἶναι ἱκανὸς νὰ διαμορφώσει τὸν ἐρωμένο ὁ ὁποῖος ὄντως αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκη γιὰ μόρφωση καὶ σοφία. Θὰ πρέπει νὰ προσέξουμε ὅτι τόσο γιὰ αὐτὴ τὴν παιδεραστία ὅσο καὶ γιὰ ἄλλα φαινόμενα τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς κοινωνίας θὰ πρέπει νὰ προσεγγίζονται στὶς σωστὲς ἱστορικές τους διαστάσεις καὶ ὄχι νὰ μελετῶνται ἀναχρονιστικά. Ὁ Ἐρυξίμαχος θὰ προσθέσει ὅτι ὁ ἔρωτας ἀναφέρεται καὶ στὰ ζῶα καὶ στὰ φυτὰ καὶ ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλο τὸ σύμπαν. Στὰ ἀνθρώπινα σώματα ὁ Οὐράνιος Ἔρωτας προκαλεῖ ὑγεία ἐνῶ ὁ Πάνδημος νοσηρότητα.
Ἡ Ἰατρικὴ συντελεῖ ὥστε τὰ σώματα νὰ υἱοθετοῦν τὸν ὡραῖο ἔρωτα μέσα ἀπὸ τὴ συμφιλίωση τῶν ἐχθρικῶν στοιχείων τοῦ σώματος. Αὐτὸς ὁ δυαδισμὸς ὑπάρχει καὶ γιὰ τὴ μουσική, ὥστε ὑπάρχει αὐτὴ ποὺ ἐξυψώνει ἠθικὰ ἀλλὰ καὶ αἰσθητικά, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ ποὺ προκαλεῖ ἀκολασία. Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ ὅλα τὰ πράγματα ἀνθρώπινα καὶ Θεῖα.
Τέλος ὁ Οὐράνιος Ἔρωτας εἶναι παντοδύναμος γιατί ἐγκαθιδρύει τὴν φιλία μεταξὺ ἀνθρώπων καὶ Θεῶν, μέσα ἀπὸ τὴ χρήση τῆς μαντικῆς ἐπιστήμης.ο Ἀριστοφάνης θὰ παρουσιάσει τὸν Ἔρωτα σὰν τὴ τάση τῶν ἀνθρώπων γιὰ ξανά-ὁλοκλήρωση, ἐφόσον σὲ κάποια παλαιότερη ἐποχὴ διχοτομήθηκαν ἀπὸ τοὺς Θεούς. Ἀναλύει τὴ διαδικασία τῆς ἐπανένωσης, στὴν ὁποία τοποθετεῖ τὸν ἔρωτα γιὰ ἀρχηγὸ ὁ ὁποῖος ἀπαιτεῖ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἔχουν σεβασμὸ πρὸς τοὺς Θεούς, γιὰ νὰ ἐπιτευχθεῖ ἡ ὁριστικὴ ἐπανένωση τοῦ καθενὸς μὲ τὸ ἕτερο ἥμισυ καὶ ν' ἀποφευχθεῖ πιθανὴ δεύτερη διχοτόμηση.
Ἀκολουθεῖ ὁ Ἀγαθῶν ποὺ παρουσιάζει τὸν Ἔρωτα σὰν τὸν πιὸ εὐτυχισμένο, ὡραῖο καὶ ἄριστο ἀπὸ τοὺς Θεούς. Εἶναι πάντα νέος,τρυφερὸς καὶ ἐλαστικός. Ἀκόμα ἔχει τίς ἀρετὲς τῆς δικαιοσύνης, τῆς φρόνησης καὶ τῆς ἀνδρείας. Πέρα ἀπὸ ἄριστος ποιητὴς εἶναι καὶ μεγάλος σὲ κάθε τέχνη, ἐφ' ὅσον καὶ οἱ Θεοὶ μὲ τὸν ἔρωτα γιὰ ὁδηγὸ ἀποκτοῦν μαστοριὰ στὶς τέχνες τους. Ἔτσι πρὶν τὸν Ἔρωτα βασίλευε ἡ Ἀνάγκη. Μὲ τὴν γέννηση τοῦ ἔγιναν καὶ ὅλα τὰ ἀγαθὰ στοὺς θεοὺς καὶ στοὺς ἀνθρώπους. Στὴ συνέχεια ἀναλαμβάνει ὁ Σωκράτης, ποὺ ἀποδεικνύει στὸ Ἀγάθωνα ὅτι ὁ Ἔρωτας δὲν εἶναι οὔτε ὄμορφος, οὔτε ἀγαθὸς γιατί αὐτὰ εἶναι ποὺ στερεῖται ἐφόσον πάντα τὰ ἀναζητάει. Ἀκολουθεῖ ἡ διήγηση ἀπό το Σωκράτη τῆς διδασκαλίας τῆς Διοτίμας ποὺ μᾶλλον πρόκειται γιὰ γυναῖκα «σαμάνο» τῆς ἐποχῆς.
terrapapers.com erotas afroditi
Ὁ Ἔρωτας λοιπὸν δὲν εἶναι ὡραῖος ὅπως τοὺς Θεοὺς ἀλλὰ οὔτε καὶ ἄσχημος
Εἶναι κάτι ἀνάμεσα, ὅπως ἡ σωστὴ δοξασία μεταξὺ τῆς γνώσης καὶ τῆς ἄγνοιας. Εἶναι λοιπὸν ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους καὶ στοὺς Θεούς.ένας δαίμονας μεσάζων καὶ οἱ ἄνθρωποι ἐπικοινωνοῦν μὲ τοὺς Θεοὺς μέσῳ αὐτοῦ, χρησιμοποιῶντας τὴν Ἱερατικὴ καὶ τὴ Μαντικὴ τέχνη. Ὁ Ἔρωτας εἶναι γιος τοῦ Πόρου καὶ τῆς Πενίας, ποὺ ἡ σύλληψή του ἔγινε στὰ γενέθλια τῆς Ἀφροδίτης. Ἔτσι εἶναι πάντα φτωχός, ἄσχημος καὶ στερημένος. Κυνηγάει ὅμως τὰ ὡραῖα καὶ τὰ ἀγαθὰ μὲ ὁρμή, ἀνδρεία καὶ ἐξυπνάδα. Ἀγαπάει τὴ γνώση καὶ εἶναι ἐφευρέτης της. Πάντα φιλοσοφεῖ. Τὸ ἀντικείμενο τοῦ Ἔρωτα εἶναι ἡ παντοτινὴ κατοχὴ τοῦ ἀγαθοῦ καὶ ἡ ἀθανασία. Καὶ ἡ ἀθανασία ἀρχικὰ ἐπιτυγχάνεται μέσα ἀπὸ τὴν ἀναπαραγωγὴ τῶν σωμάτων, ποὺ διαιωνίζει τὸ εἶδος.
Αὐτὸς ὅμως ποὺ ἐγκυμονεῖ ψυχικὰ δηλαδὴ (φρόνηση, δικαιοσύνη,σωφροσύνη) ἀναζητάει μιὰ ὄμορφη, ἔξυπνη καὶ εὐγενικὴ ψυχὴ γιὰ νὰ γεννήσει τίς ἀρετές του. Στὴ συνέχεια τὸ γεννημένο ἀνατρέφεται ἀπὸ κοινοῦ καὶ αὐτὸ δημιουργεῖ ἕνα πιὸ σπουδαῖο δεσμὸ ἀπὸ αὐτὸ τῶν παιδιῶν καὶ μιὰ πολὺ πιὸ σταθερὴ φιλία. Αὐτὰ βέβαια τὰ παιδιὰ (οἱ ἀρετὲς) εἶναι πιὸ ὡραῖα καὶ πιὸ ἀθάνατα ὥστε καθένας θὰ προτιμοῦσε τέτοια νὰ γεννήσει καὶ ὄχι ἀνθρώπινα. Γιὰ παράδειγμα τὰ «παιδιὰ» τοῦ Λυκούργου σώζουν τὴ Σπάρτη καὶ αὐτὰ «νόμοι» τοῦ Σόλωνα σώζουν καὶ γεννοῦν ἀρετὴ στὴν Ἀθήνα.
Γι' αὐτὰ τὰ παιδιά τους ἔχουν τιμηθεῖ καὶ τοὺς ἔχουν ἀφιερωθεῖ πολλὰ ἱερά. Στὴ συνέχεια σ' αὐτὸ τὸ λόγο ἡ Διοτίμα διδάσκει στὸ Σωκράτη τὸ σωστὸ δρόμο γιὰ τὴ μύηση στὰ «τέλεια καὶ ἐποπτικὰ» μυστήρια τοῦ Ἔρωτα. Πρῶτα λοιπὸν πρέπει ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία κάποιος νὰ πλησιάσει νέους μὲ ὡραῖα σώματα, νὰ ἀγαπήσει κάποιον καὶ σ' αὐτὸν νὰ γεννήσει ὡραίους λόγους, μετὰ νὰ διευρύνει τὴν ἀγάπη του πρὸς ὅλα τὰ ὡραῖα σώματα,ἀνακαλύπτοντας τὴν ὀμορφιὰ τοῦ εἴδους, ἔπειτα ν' ἀνακαλύψει τὴν ὀμορφιὰ τῶν ψυχῶν ποὺ εἶναι ἀνώτερη ἀπὸ αὐτὴ τῶν σωμάτων καὶ ποὺ ἐκδηλώνεται στοὺς ὡραίους τρόπους ζωῆς καὶ στοὺς νόμους.
Στὴ συνέχεια ἀναζητῶντας τὴν ὀμορφιὰ τῶν ἐπιστημῶν, θὰ στρέψει τὸ βλέμμα του στὴ μιὰ καὶ μοναδικὴ ἐπιστήμη. Τὴν ἐπιστήμη τῆς ὀμορφιᾶς καθ' αὐτῆς. Μὲ αὐτὸ λοιπόν το δρόμο τῆς παιδεραστίας φτάνει κανεὶς ὡς τὴ θέση τῆς ἴδιας τῆς ἰδέας τῆς ὀμορφιᾶς ὥστε νὰ μπορεῖ πιὰ νὰ γεννήσει ὄχι εἴδωλο ἀρετῆς παρὰ ἀληθινὴ ἀρετή. Ἔτσι θὰ γίνει ἀγαπημένος στοὺς Θεοὺς καὶ ἀθάνατους περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον.
Ἀκολουθεῖ ὁ λόγος τοῦ Ἀλκιβιάδη ποὺ θὰ ἐγκωμιάσει τὸν ἴδιο τὸν Σωκράτη. Ἀναφέρει ὅτι ὁ Σωκράτης ἦταν ὁ μόνος ποὺ τὸν ἔκανε νὰ ντραπεῖ, ἐκθειάζει τὴν ἀνωτερότητα καὶ τίς ἀρετὲς τῆς ἀνδρείας καὶ τῆς φρόνησης τοῦ Δαιμόνιου Σωκράτη, ποὺ ὅμοιος οὔτε ὑπῆρξε, οὔτε ὑπάρχει.
Βλέπουμε λοιπὸν ὅτι γιὰ τὴ Φιλοσοφία ὁ Ἔρωτας ταυτίζεται μὲ τὴ δύναμη ποὺ τείνει στὴν ὁλοκλήρωση καὶ στὴν κατάκτηση τῆς ἀθανασίας. Σὰν πρωταρχικὴ ἐλκτικὴ δύναμη ὁ Θεὸς Ἔρωτας εἶναι μιὰ δύναμη ἱκανὴ νὰ ταξινομεῖ καὶ νὰ δίνει ζωὴ στὰ πάντα. Πλάθει διαφορετικὰ σκαλοπάτια ἀπὸ ἕνα λεπτότατο οὐρανὸ σὲ μιὰ ἁπτὴ γῆ, ὅπου σὲ κάθε ἐπίπεδο ὑπάρχει καὶ μιὰ διαφορετικὴ μορφὴ Ἔρωτα. Καὶ γιὰ νὰ φτάσουμε στὴν οὐσία τοῦ Ἔρωτα, πρέπει νὰ μάθουμε νὰ ἀνακαλύπτουμε τὴ σκάλα ἀνάβασης ξεκινῶντας ἀπὸ τὴ ὀμορφιά. Αὐτὴ ποὺ ὑπάρχει στὰ σώματα, στὶς ψυχές, στὶς δράσεις, στοὺς Νόμους τῆς φύσης, στὴν Ἐπιστήμη καὶ στὴν Τέχνη καὶ ἀκόμα πιὸ πέρα φτάνουμε στὸ Ὡραῖο καθ' αὐτό, στὴν ἁγνὴ ἰδέα, στὴν ἀφῃρημένη ὀμορφιὰ καθαρὴ καὶ ἄψογη, ἡ ὁποία ὅμως συμπίπτει καὶ μὲ τὸ Καλό, τὸ Δίκαιο καὶ τὸ Ἀληθές.
Ἡ Σημερινὴ ἄποψη καὶ ἡ παρερμηνεία
Σήμερα αὐτὲς οἱ ἀντιλήψεις σὲ μεγάλο βαθμὸ ἔχουν παρερμηνευθεῖ ὁλοκληρωτικά. Μέσα ἀπὸ ξένες ἀλλὰ καὶ Ἑλληνικὲς ἐπίσημες ἐκδόσεις ἀκόμα καὶ ἀπὸ ντοκιμαντὲρ πολιτιστικοῦ περιεχομένου υἱοθετεῖται καὶ ἐπαναλαμβάνεται ἡ ἐσφαλμένη ἀντίληψη πὼς οἱ Ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἀσκοῦσαν τὴν ὁμοφυλοφιλία καὶ τὴν παιδεραστία μὲ τὴν ἔννοια τοῦ σὲξ στὰ πλαίσια ἑνὸς κοινωνικὰ καὶ νομικὰ ἀναγνωρισμένου θεσμοῦ.
Ἔτσι, προσπαθοῦν νὰ μᾶς πείσουν ὅτι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί, ποὺ ἀναζητοῦσαν τὴν ἀρετή, τὴν ἀνδρεία, τὴν τιμή, τὴν ἀξιοπρέπεια, τὴν ὑπευθυνότητα, τὴ δικαιοσύνη καὶ ποὺ ἄφησαν γιὰ τὸ μέλλον ἀθάνατα μνημεῖα πολιτιστικῆς καὶ πνευματικῆς κληρονομιᾶς, δὲν ἦταν παρὰ κίναιδοι ποὺ μὲ κάθε ἐλευθεριότητα ἐπιδίδονταν σὲ κάθε εἶδος σεξουαλικὲς περιπτύξεις. Ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι ἕνα μεγάλο λάθος. Ἡ οὐσία τῆς παρερμηνείας ἐντοπίζεται κυρίως στὴ ὕποπτα λανθασμένη ἀπόδοση ὁρισμένων λέξεων ποὺ τὸ νόημα καὶ οἱ λέξεις οἱ σχετικὲς μὲ τὸ ἔρω, ἔρως, ἐραστὴς καὶ παιδικά. Σχετικὰ γράφει ὁ Γιάννης Γιουδέλης στὸ βιβλίο του «ἡ Ἐρωτικὴ φιλία τῶν Ἀρχαίων Ἑλλήνων», σελίδα 69-70 ὅτι:
«Τὸ ἔρω σημαίνει καὶ ἀγαπῶ θερμά, κατ' ἔννοια ἀπολύτως ἄσχετη πρὸς τὸ μεταξὺ τῶν φύλων ἔρωτα, περιβάλλω τινὰ διὰ θερμῆς ἀγάπης, ἀφοσιώσεως, λατρεύω, ἐμφαντικότερο τοῦ φιλῶ» (Σταματάκου, Μέγα Λεξικὸ τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας, Δ.Δημητράκου). Ἐδῶ κλείνεται καὶ ἡ ἔννοια τῆς ἐρωτικῆς φιλίας, ἑνὸς αἰσθήματος ἀνώτατου πού, ἂν καὶ βρισκόταν τότε σὲ ἀκμή, τώρα ἔχει χαθεῖ τελείως ἀπὸ τὴ γλῶσσα καὶ τὴ καρδιά μας, καὶ βέβαια βρίσκεται πέρα ἀπὸ τὰ ὅρια τῆς ἀντίληψης τῶν σημερινῶν ἀνθρώπων. Γι' αὐτὸ καὶ ἀδυνατῶντας νὰ ἑρμηνεύσουν μιὰ σχέση ποὺ ἐγείρει καὶ δὲν διαφθείρει, παρερμήνευσαν ἐξωραΐζοντας τὸ χυδαῖο.
Ἡ λέξη ἔρως, πέρα ἀπὸ τὴ γνωστὴ ἔννοια σημαίνει καί: ἡ μετὰ πάθους ἀφοσίωση, προσήλωση σὲ κάτι, ἀντικείμενο, πρόσωπο, ἰδέα ( Μ.Λεξ. Δ.Δημητράκου ). Εἰδικὰ ὅλον τὸν Πλάτωνα τί ἄλλο τὸν χαρακτηρίζει πέρα ἀπὸ τὸν ἔρωτα τῶν ἰδεῶν; Ἡ λέξη ἐραστής, ἐκτὸς ἀπὸ τὴ σημασία ποὺ δίνουμε ἔχει καὶ τίς ἑξῆς: α)θαυμαστής, θιασώτης, λάτρης. β) μτφ.έν. ἀναφ. πρὸς πράγμ., ἐνέργεια, κατάσταση, θεωρία κ.α., λίαν ἀγαπῶν τί, ὁ μετὰ πάθους ὀρεγόμενο, ὁ θιασώτης τινός. (Μ. Λεξ. Δ.Δημητράκου )
Παίδων ἐραστὴς = ὁ ἐπιθυμῶν νὰ ἔχει τέκνα καὶ σὲ προέκταση ἡ ἐπιθυμία νὰ φέρεις στὸν κόσμο παιδιὰ τῆς ψυχῆς σου, ὁμοιώματα τοῦ ἀνώτερου σοῦ ἐγὼ καὶ αὐτὸ ἦταν ἔρως ὅπως λέει ὁ Ἰωάννης Συκούρτης στὴ σελ. 33. Νὰ σημειώσουμε ἐδῶ ὅτι ὁ Ι. Συκουρτής, Ἀκαδημαϊκός, στὴν ἐπανέκδοση τοῦ Συμποσίου τοῦ Πλάτωνα ἀπὸ τὴν Ἀκαδημία τῶν Ἀθηνῶν στὰ 1949 παραθέτει εἰσαγωγὴ μὲ μελέτη καὶ σχόλια 250 σελίδων (16 κεφάλαια ὅπου δημιουργεῖ μιὰ πραγματικὴ σύγχυση γιὰ τὸ θέμα.
Στὸ κεφ. 4 γιὰ π.χ.,σχετικὰ μὲ τὸν παιδικὸ ἔρωτα στοὺς Ἀρχαίους Ἕλληνες ἀναφέρει ὅτι: «ἦτο θεσμὸς κοινωνικῶς ἀναγνωρισμένης μὲ τὰς συνήθειας καὶ τοὺς κανονισμούς του μὲ τὴν παράδοση καὶ τὴν τεχνική του, ὅπως ὁ ἱπποτικὸς ἔρως εἰς το μεσαίωνα.»
Ἀκόμα «τὸ θέμα βέβαια εἶναι πολὺ λεπτό. Ἀναφέρεται σὲ κάτι ἀπολύτως ξένο πρὸς τίς συνήθειες καὶ τίς ἠθικὲς ἀντιλήψεις τῆς σημερινῆς κοινωνίας, ἀλλὰ αὐτὸ δὲ μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὴν ὑποχρέωση νὰ τὸ ἀντικρίσουμε μὲ ψυχραιμία καὶ ἁγνότητα ... Δι' ἐκείνους ὁ ἔρως ὁ παιδικὸς δὲν θεωρεῖτο καὶ δὲν ἦτο ἁπλῶς μιὰ ἠθικὴ διαστροφή, διαδεδομένη καὶ σήμερον περισσότερον ἀπ' ὅτι ὁμολογοῦμε,τὴν ὁποία προσπαθοῦμε γιὰ λόγους ἠθικοὺς καὶ αἰσθητικοὺς νὰ ἀνακαλύψωμεν μὲ ἕνα πέπλον σιγῆς αἰσχυντηλὴς» μὲ παρρησία καὶ ὑπερηφάνεια τὸν ἀνέφεραν ὡς ἕνα σημεῖο ἀνωτερότητας ἀπὸ τοὺς βάρβαρους λαούς, ὡς ἕνα κατ' ἐξοχὴν δεῖγμα πολιτισμοῦ.
Ὡς θεσμὸν κοινωνικῶν καὶ ὄχι ὡς παρεκτροπήν, ἱστορικῶς καὶ ψυχολογικῶς, πρέπει νὰ ἐξετάσωμεν αὐτὴ τὴ συνήθεια. Νὰ εἰσδύσωμεν δηλαδὴ εἰς τὴ νοοτροπίαν ἐκείνων καὶ νὰ τὴν ἐννοήσομεν. Αὐτὴ εἶναι ἡ ὑποχρέωσή μας ποὺ δὲ θὰ εἶναι ἐπιδοκιμασία ἀλλὰ οὔτε καὶ ἀπδοκιμασία, αὐτὴ ἡ προσπάθεια κατανόησης ἐγκλείει πολὺ μεγαλυτέρα δικαιοσύνην καὶ σεβασμὸ πρὸς τοὺς πατέρας τοῦ ὡραίου καὶ τοῦ ἀληθινοῦ, παρ' ὅσον ἡ μονοκόμματος καταδίκη ἤ, τὸ χειρότερον, ἡ δῆθεν εὐλαβὴς καὶ μηδὲν λέγουσα, πολλὰ δὲ σημαίνουσα παρασιώπησις.»
Μὲ τίς ἀντίστοιχες παραπομπὲς στοὺς ἀρχαίους συγγραφεῖς ἀναφέρει πὼς ἦταν ἕνας θεσμὸς κυρίως τῶν Δωριέων ποὺ ἐπικρατοῦσε στὴν Ἠλεία,Θεσσαλία, Βοιωτία, Σπάρτη καὶ Κρήτη. Ἔπειτα ἐπηρεασμένοι ἀπὸ τοὺς Δωριεῖς τὸν υἱοθέτησαν οἱ Ἴωνες στὴν Εὔβοια καὶ στὴ Ἀθήνα. «Εἰς τὴν Σπάρτην ἡ σχέσις ἐράστου (εἰσπλήνας ἐλέγετο) πρὸς τὸν (ἀϊταν τὸν ἐρωμένον) τόσο νόμιμος ἐθεωρεῖτο ὥστε ὁ ἐραστὴς ἐπεῖχε θέσιν ἀνεγνωρισμένου κηδεμόνος καὶ ἦτο ὑπεύθυνος ἀπέναντι τῆς πολιτείας δια τὰς παρεκτροπὰς ἐκείνου. Δια τὴν Κρήτη, τὴν κοιτίδα τοῦ ἐθίμου μας προσφέρει ὁ Ἔφορος παρὰ Στράβωνι ( σέλ.483 ) λεπτομερῆ περιγραφὴ τῆς ἐθιμοτυπίας.
Ὁ ἐραστὴς (φιλήτωρ ἐλέγετο) προανήγγελλε ἀπὸ τριῶν ἡμερῶν εἰς τους οἰκείου τοῦ νέου τὴν ἐκλογήν του καὶ ἐκεῖνοι ἔκριναν ἂν ἔπρεπε νὰ ἐπιτρέψουν τὴ σχέση αὐτή. Κριτήριο ἦταν ὄχι ἂν ἡ σχέση ἀλλὰ ἂν ὁ ἐραστὴς ἦταν ἀντάξιος τοῦ υἱοῦ τους. Ἄν προτιμοῦσαν ἄλλον ἐραστὴ φρόντιζαν νὰ ματαιώσουν τὴν ἁρπαγή, διαφορετικὰ ἡ ἁρπαγὴ τοῦ νέου ἦταν εἰκονικὴ ὅπως καὶ ἡ ἀντίσταση τῶν συγγενῶν. Τὸ ζεῦγος κατέφευγε στὰ βουνὰ ὅπου γιὰ δύο μῆνες διδάσκονταν ὁ νέος τὴ σκληραγωγία, τὸ κυνήγι καὶ τὴ χρήση τῶν ὅπλων, ἰδιαίτερα τῶν δύσκολων τεχνικῶν ὅπλων (τόξο, σφενδόνα κτλ) στὰ ὁποῖα διακρίνονταν στὴν ἀρχαιότητα οἱ Κρῆτες. Ἔπειτα ἐπέστρεφαν καὶ ὁ ἐραστὴς χάριζε στὸ νέο μιὰ πανοπλία, τὴν πρώτη ποὺ θὰ φοροῦσε, ἕνα κύπελλο καὶ ἕνα βόδι ποὺ θυσιάζονταν στὸ Δία.
Ὁ νέος ἔπαιρνε τότε τὸ ὄνομα κληνὸς καὶ ἀπολάμβανε μεγάλες τιμές. Ἡ μεγαλύτερη ντροπὴ γιὰ ἕνα νέο ἦταν νὰ μὴ βρεθεῖ γι' αὐτὸν ἕνας φιλήτωρ. Ἡ σχέση ἐξακολουθοῦσε εἰδικὰ στοὺς πολέμους ὅπου ὁ ἐρωμένος λεγόταν περασταθὲνς δηλαδὴ παραστάτης.» Τὸ δρώμενο αὐτό-γιατί περὶ αὐτοῦ πρόκειται-ἔχει ἀρκετὲς προεκτάσεις μὲ τὴν ἰδέα τῆς σχέσης πολίτη-ὁπλίτη. Πρόκειται ἐπίσης καὶ γιὰ μία διαβατήρια διαδικασία. Οὐσιαστικὰ ἔξοδος ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικία, ἀπὸ τὴν κοινωνότητα, ἀπὸ τὴν ὀργανωμένη ζωὴ καὶ εἴσοδος στὴν ἐνηλικίωση καὶ στὴν ἐνεργῆ συμμετοχὴ τόσο στὴν πολιτικὴ ζωή, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀναπαραγωγικὴ ἀφοῦ μὲ τὴν ἐπιστροφὴ στὴν κοινότητα πραγματοποιοῦνταν καὶ «ἱεροὶ γάμοι». Πρόκειται γιὰ ἕναν συμβολικὸ θάνατο καὶ ἀναγέννηση, ἀναπροσδιορισμὸς μέσῳ του ἔρωτα.
Αὐτὸς βέβαια ὁ δεσμὸς ὑπῆρχε σὲ ὅλες τίς πόλεις ὅπως καὶ στὴν Ἀθήνα ὅπου ὁ ἐραστὴς μὲ τὴ συγκατάθεση τῶν γονέων προετοίμαζε τὸν νέο ὥστε νὰ μπορέσει νὰ γίνει ἱκανὸς καὶ ἄξιος πολίτης ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ ἀνταποκριθεῖ σὲ κάθε ὑποχρέωση πρὸς τὴν πόλη καὶ νὰ μπορεῖ νὰ ἔχει ἀξιοπρεπῆ ἰδιωτικὴ ζωή. Στὴν Ἀθήνα λοιπὸν ἔχουμε ἐραστὴ καὶ ἐρωμένο, στὴ Σπάρτη εἰσπλήνα καὶ ἀϊτα, στὴν Κρήτη Φιλήτωρ καὶ κληνὸν ἢ παρασταθένς.
Στὸ ἴδιο βιβλίο σέλ.35 διαβάζουμε: "Πῶς μπορεῖ ἕνα παιδὶ νὰ παράδινε τὴ νεανική του σάρκα γιὰ μιὰ σειρὰ ἐτῶν, νὰ ἄλλαζε ρόλο ἐραστῆ ἐρωμένου καὶ νὰ λαμβάνει ἀποστολὴ στὴν οἰκογένεια καὶ στὴν κοινωνία; Δὲν χρειάζονται πολλὰ χρόνια ἀρσενοκοιτίας γιὰ νὰ παραμορφώσουν καὶ νὰ διαστρεβλώσουν πλήρως τὴ φύση. Ἔτσι ποὺ νὰ μὴν ἐπανορθώνεται σὲ καμιὰ περίπτωση. Ἀντίθετα, ἡ περίπτωση τῆς φιλίας, στὴ δυνατὴ μορφή της, ποὺ ἀναφέρεται μὲ τίς λέξεις ἐραστὴς καὶ ἐρωμένος, ἀποσκοποῦσε στὴ φήμη καὶ ὄχι στὴ δυσφήμιση. Ἦταν δεσμὸς δασκάλου, φροντιστῆ, καθοδηγητῆ καὶ ποὺ μιὰ ἀναλογία μποροῦμε νὰ βροῦμε καὶ σήμερα στὶς σχέσεις νονοῦ-βαφτιστήρα"
Στὴ σελίδα 52 γράφει: «Ὁ ἔρωτας τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων πρέπει νὰ ἔχει ἀντιπαρατεθεῖ στὴ περίπτωση τῆς ἐρωτικῆς φιλίας μὲ τὴ Χριστιανικὴ ἀγάπη, μὲ τοὺς Γιόγκι (δάσκαλος γκουροὺ καὶ μαθητὴς) καὶ μὲ κάθε δεσμὸ ποὺ τὸ δόσιμο δένει τὰ ἄτομα. Τὰ δυναμώνει δὲν τὰ ἐκφυλίζει. Σκεφτεῖτε ὅλους αὐτοὺς τοὺς χριστιανικοὺς ἁγίους ποὺ ἐμφανίζονται σὲ ζευγάρια καὶ ἔχουν κοινὴ δράση καὶ πορεία. Πρόκειται γιὰ μία συγκεκαλυμμένη μορφὴ τοῦ ἔρωτα τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων, ὅπως ἀντέγραψε ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία.
Τέτοιες περιπτώσεις ὑπάρχουν ἀρκετές, σὲ ὅλους τοὺς χώρους καὶ ὅλους τους χρόνους. Πρόσφατο παράδειγμα οἱ σταυραδερφοί. Ἀκόμα νὰ φέρνουμε στὸ νοῦ τὴ χριστιανικὴ ἀγάπη, το δεσμὸ λ.χ. Ἰησοῦ καὶ Λαζάρου καὶ εἰδικὰ τοὺς πρώτους χριστιανούς, ἀκόμα καὶ μοναχοὺς ἐκείνους, ποὺ τηροῦσαν τὴν αὐστηρὴ καὶ ἀπαρέγκλιτη σχέση Γέροντα καὶ νεοφώτιστου ποὺ θὰ τὸν διαδέχονταν τὴ λέξη ἔρως ἔχει ἐγκολπωθεῖ καὶ ἡ ἐκκλησία καὶ τὴ συναντᾶμε μὲ δοξαστικὴ ἔννοια σὲ πολλοὺς αἴνους: "πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐραστὲς συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν" Ψάλλουν πρὸς τοὺς τρὶς Ἱεράρχες οἱ χριστιανοί. Χρειάζεται σχόλιο;
terrapapers.com erotas afroditi agapi
Νομοθεσία περὶ ὁμοφυλοφιλίας στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα
Στὶς σελίδες 73,82, ὁ Γουδέλης παραθέτει ἀποσπάσματα ἀπὸ τὴν νομοθεσία τῆς Σπάρτης καὶ τῆς Ἀθήνας ποὺ εἶναι καὶ πολὺ διαφωτιστικὰ γιὰ τὸ θέμα μας. Ἐνδεικτικὰ ἀναφέρουμε δυὸ ἀποσπάσματα. «Ὅποιος παρακινεῖ σὲ ἀκολασία παιδιὰ ἢ γυναῖκα ἢ ἄνδρα ἐλεύθερο ἢ δοῦλο, ἢ παρανομεῖ σὲ βάρος κάποιου ἀπὸ αὐτούς, νὰ καταγγέλλεται ἀπὸ ὁποιοδήποτε Ἀθηναῖο ἔχει τὸ δικαίωμα (ἐπίτιμο δηλαδὴ) στοὺς θεσμοθέτες.
Οἱ δὲ θεσμοθέτες μέσα σὲ τριάντα μέρες ἀπὸ τὴν καταγγελία νὰ εἰσάγουν πρὸς δίκην τὸν τοῦτον ( τὸν ἔνοχον ) ἐτώπιον τῆς Ἠλιαίας, ἐὰν οἱ δημόσιες ἀσχολίες τὸ ἐπιτρέπουν (ἐὰν δὲν ὑπάρχει κάποιο δημόσιο κόλλημα). Ἔδ' ἀλλιῶς, ὅταν καταστεῖ δυνατόν. Ἀφοῦ δέ, δικαστεῖ πρῶτα ἀπὸ τὴν Ἠλιαία, ἐὰν κηρυχθεῖ ἔνοχος, καταδικάζεται πάραυτα σὲ φυλάκιση ἢ πρόστιμο. Ἄν δέ, ἀποτιμηθεῖ ἡ ὕβρις μὲ θάνατο, νὰ παραδίδεται στοὺς ἕνδεκα καὶ νὰ θανατώνεται αὐθημερόν.»
"Δημοσθένους, Κατὰ Μειδίου" «Ἐὰν κάποιος ἀποδεικνυόταν ὅτι ἐπιθυμοῦσε παιδικὸ σῶμα, ὁ Λυκοῦργος τὸ ἔκανε μὲ νόμο στὴ Σπάρτη νὰ εἶναι αἰσχρότατο, ὥστε οἱ ἐραστὲς νὰ ἀποφεύγουν τὰ παιδικὰ σώματα καθόλου λιγότερο ἀπ' ὅτι οἱ γονεῖς τὰ παιδιά τους.» 'Ξεν. Λακαιδ. Πολιτ. //13′
Ἀκόμη ὁ Πλούταρχος στόν 'Ἐρωτικό' (769 α.β.) ἀναφέρει ὅτι: «ὁ Σόλωνας στάθηκε ἐμπειρότατος νομοθέτης τοῦ γάμου, ποὺ ὅρισε νὰ μὴ σμίγει λιγότερο ἀπὸ τρὶς φορὲς τὸ μῆνα ὁ ἄντρας μὲ τὴ γυναῖκα του, ὄχι βέβαια γιὰ τὴ σαρκικὴ ἡδονή, ἀλλὰ γιατί, ὅπως οἱ πόλεις ἀνανεώνουν ὕστερα ἀπὸ ὁρισμένο χρόνο τίς συμμαχίες ἀναμεταξύ τους, ἔτσι ἤθελε νὰ ἀνανεώνεται ὁ γάμος ἀπὸ τὴ φθορά του κάθε φορὰ βυθώντας μέσα σὲ μιὰ τέτοια εὐχαρίστηση.»
Βλέπουμε λοιπὸν ὅτι, τόσο ὁ Ι. Συκουρτὴς ὅσο καὶ ὁ Ἄγγλος καθηγητὴς Κ.J.Dover, (βλ. «Ἡ Ὁμοφυλοφιλία στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα» 1978 by K.J.Dover ,ἑλληνικὴ ἔκδοση Π. Χιωτέλη, Ἀθήνα 1990) ἀλλὰ καὶ τόσοι ἄλλοι σχολιαστὲς ἤδη ἀπὸ τὴ Ρωμαϊκὴ ἐποχή, δὲν ἐπιθυμοῦν μιὰ πραγματικὰ καὶ ἀντικειμενικὴ προσέγγιση τῆς νοοτροπίας τῶν Ἀρχαίων Ἑλλήνων ὅπως ἰσχυρίζονται ἐφ' ὅσον δὲν λαμβάνουν ὑπ' ὄψιν τους ξεκάθαρα στοιχεῖα ὅπως τὰ παραπάνω.
Νοοτροπία ὅμως πολὺ ξεκάθαρη ποὺ ἐκφράζεται καὶ μέσα ἀπὸ τὸ γνωστὸ μῦθο τοῦ Ἔρωτα καὶ τῆς Ψυχῆς (Ἀπουλήιου - Μεταμορφώσεις) ὅπου ἡ Ψυχὴ μέσα ἀπὸ τὴ σχέση της μὲ τὸν Ἔρωτα καταφέρνει νὰ ξεπεράσει ὅλες ἐκεῖνες τίς δοκιμασίες ποὺ θὰ τῆς ἐπιτρέψουν νὰ γίνει δεκτὴ ἀθάνατη στὸν Ὄλυμπο.
Ἕναν ἄλλο μῦθο μας διηγεῖται ὁ Αἴσωπος.
ΑΙΣΩΠΟΥ ΕΠΩΔΟΣ ΖΕΥΣ ΚΑΙ ΑΙΣΧΥΝΗ
"Ὁ Ζεὺς πλάθοντας τοὺς ἀνθρώπους, ἔβαλε μέσα τους διάφορες ψυχικὲς ἀρετὲς καὶ μόνο τὴν ντροπὴ λησμόνησε νὰ βάλει. Γι' αὐτό, μὴ ἔχοντας ἄλλο δρόμο νὰ τὴν τοποθετήσει, τὴν πρόσταξε νὰ μπεῖ ἀπ' τὸν πισινὸ τῶν ἀνθρώπων. Ἐκείνη ἀρχικὰ ἀρνήθηκε καὶ διαμαρτυρήθηκε γιὰ τὴ προσβολή.
Ἐπειδὴ ὅμως ὁ Ζεὺς τὴ ζόρισε πολύ, εἶπε: «Ἄς εἶναι, θὰ μπῶ, ὑπὸ τὸν ὅρο ὅτι ἀπὸ κεῖ δὲ θὰ μπεῖ ὁ ἔρωτας. Γιατί ἂν τύχει καὶ μπεῖ, ἐγὼ θὰ βγῶ ἀμέσως». Ἀπὸ τότε συμβαίνει ὅλοι οἱ ἀνώμαλοι νὰ εἶναι καὶ ἀδιάντροποι" Ὁ μῦθος σημαίνει ὅτι εἶναι ἀδιάντροποι ὅσοι κατέχονται ἀπὸ ἀνώμαλες ἐρωτικὲς ἐπιθυμίες. (Αἰσώπου Μῦθοι, Ἀρχαῖο κείμενο, μετάφραση στὴ δημοτικὴ Τάσου Βουρνά, τομ. Ἄ, Ἐκδόσεις Ἁφῶν Τολίδη).
Στὰ Ὀρφικά, μετάφραση Ἰωάννου Δ. Πασσά, Ἀθῆναι, Ἐκδόσεις Ἐγκυκλωπαίδειας τοῦ « ΗΛΙΟΥ» ὑπάρχει ἕνας ὡραῖος ὕμνους γιὰ τὸν Ἔρωτα, ποὺ ἔχει ὡς ἑξῆς:
ΕΡΩΤΟΣ θυμίαμα, ἀρώματα Ἐπικαλοῦμαι τὸν μεγάλον, τὸν ἁγνόν,
τὸν Περιπόθητον, τὸν γλυκὺν Ἔρωτα.
Τὸν ἰσχυρὸν τοξότη, τὸν φτερωτόν, ποὺ φλογίζει μὲ δύναμιν τοὺς ἀνθρώπους, τὸν ταχὺν καὶ ὁρμητικό
ποὺ παίζει μὲ τοὺς θεοὺς καὶ μὲ τοὺς θνητοὺς ἀνθρώπους, τὸν ἔξυπνον, τὸν ἐφευρετικόν,
μὲ τῶν πάντων, τὰ κλειδιὰ τοῦ ἐπουράνιου αἰθέρος, τῆς θαλάσσης καὶ τῆς γῆς,
καὶ ὅσα πνεύματα ποὺ γεννοῦν εἰς τοὺς ἀνθρώπους,
τρέφει ἡ θεά, παράγουσα χλωροὺς καρπούς,
καὶ ὅσα ἔχει ὁ εὐρὺς Τάρταρος καὶ ἡ θορυβώδης θάλασσα
διότι μόνον ἐσὺ κρατεῖς τὸ πηδάλιον ( εἶσαι κυρίαρχος ) ὅλων αὐτῶν.
Ἀλλὰ ὦ μακάριε, μὲ καθαρὲς διαθέσεις ἔλα Μαζὶ μὲ τοὺς μύστας,
Καὶ ἀπομάκρυνε ἀπὸ αὐτοὺς τίς φαῦλες καὶ Παράδοξες ὁρμές.
Τί ἦταν λοιπὸν ὁ ἔρωτας στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα;
Σεξουαλικὰ διαστροφὴ ἢ σχέση μαθητείας ποὺ ὁδηγοῦσε πρὸς τὴν ἠθικὴ τελείωση καὶ τὸν αὐθεντικὸ ἄνθρωπο; Ἡ ἀπάντηση εἶναι ξεκάθαρα ἡ δεύτερη ἂν πιστέψουμε ὅτι οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ θέλησαν νὰ ζοῦν σὲ ἁρμονία μὲ τὴ φύση καὶ τοὺς νόμους της. Ἀκολουθοῦν κάποιες ἀναφορὲς σχετικὰ μὲ τὸ πόσο αὐστηροὶ ἦταν οἱ φιλόσοφοι καὶ οἱ νόμοι γιὰ τὴν ὁμοφυλοφιλία καὶ ὅλες τίς σεξουαλικὲς παρεκκλίσεις στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα.
Πλουτάρχου, Περὶ Ἀλεξάνδρου Τύχης ἢ Ἀρετῆς Λόγος Α' 12 «Ἀλέξανδρος δέ, Φιλοξένου του τῆς παραλίας ὑπάρχου γράψαντος, ὅτι παὶς ἐν Ἰωνίᾳ γέγονεν οἷος οὐκ ἄλλος ὥραν καὶ εἶδος, καὶ πυνθανομένου δια τῶν γραμμάτων εἰ,εἶ ἀναπέμψῃ, πικρῶς ἀντέγραψεν ὦ κάκιστ' ἀνθρώπων, τί μοὶ πώποτε τοιοῦτο συνέγνως, ἶνα,ἵνα τοιαύταις μὲ κολακεύσῃς ἡδοναῖς;»
«Καὶ ὁ Ἀλέξανδρος, ὅταν τοῦ ἔγραψε ὁ Φιλόξενος, ὁ κυβερνήτης τῆς παραλίας ὅτι ὑπάρχει στὴν Ἰωνία ἕνα παιδὶ πού, ὅμοιο στὴν ὀμορφιά του δὲν ξανάγινε ποτέ, καὶ ζητοῦσε νὰ πληροφορηθῇ μὲ γράμμα, ἂν ἤθελε νά του τὸ στείλῃ, ὁ Ἀλέξανδρος τοῦ ἔγραψε ἀπαντῶντας αὐστηρά: «Ὦ πιὸ κακὲ ἀπ' ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, μὲ ξέρεις ἀνακατεμένο, ποτέ, μὲ τέτοιες βρωμοδουλειές, γιὰ νὰ μὲ κολακεύσῃς μὲ τέτοιου εἴδους ἀπολαύσεις;»
Aισχύνου, Kατὰ Tιμάρχου § 21 «Eὰν κάποιος Aθηναίος ἐκδίδεται ὡς παθητικὸς ὁμοφυλόφιλος, νὰ μὴν ἐπιτρέπεται σ' αὐτὸν νὰ ἐκλέγεται ὡς ἕνας ἐκ τῶν ἐννέα ἀρχόντων, οὔτε νὰ ἀναλαμβάνει τὸ ἀξίωμα τοῦ ἱερέως, οὔτε νὰ γίνεται σύνδικος τοῦ δήμου, οὔτε νὰ ἀναλαμβάνει κανένα ἀπολύτως ἀξίωμα οὔτε στὸ ἐσωτερικό, οὔτε στὸ ἐξωτερικό, οὔτε κληρωτό, οὔτε αἱρετό, οὔτε νὰ ἀποστέλεται σὲ διπλωματικὴ ἀποστολή, οὔτε νὰ ἐκφέρει τὴ γνώμη του, οὔτε νὰ εἰσέρχεται στὰ δημόσια ἱερά, οὔτε νὰ ἔχει δικαίωμα νὰ φέρει στεφάνι στὶς Eορτὲς ποὺ συνηθίζεται αὐτό, οὔτε νὰ πηγαίνει στὰ περιαντήρια ποὺ βρίσκονται μέσα στὴν ἀγορά. EAν δὲ κάποιος κάνει κάτι ἀπὸ αὐτὰ καὶ ἐφόσον αὐτὸ ἀποδειχθεῖ δικαστικῶς, τότε νὰ τιμωρεῖται μὲ θάνατο».
Δημοσθένους, Kατὰ Aνδροτίωνος § 21 «Δὲν ἐπιτρέπεται στοὺς ὁμοφυλοφίλους οὔτε νὰ ὁμιλοῦν, οὔτε νὰ γράφουν».
Aιλιανού, Ποικίλη Iστορία III 12 «O Σπαρτιατικὸς ἔρωτας δὲν εἶχε καμία σχέση μὲ αἰσχρότητες. Ἐὰν ποτὲ κάποιος ἔφηβος τολμοῦσε νὰ ἀνεχθεῖ ἀσέλγεια εἰς βάρος του ἢ ἐὰν κάποιος ἄλλος ἔφηβος ἐπιχειροῦσε νὰ ἀσελγήσει εἰς βάρος κάποιου ἄλλου, δὲν συνέφερε κανέναν ἀπ' τοὺς δύο νὰ καταντροπιάσουν τὴν Σπάρτη, ἀφοῦ σὲ τέτοια περίπτωση ἢ ἐξοριζόντουσαν ἐφ' ὅρου ζωῆς ἀπὸ τὴν Σπάρτη ἢ ἔχαναν τὴν ζωή τους».
Πλουτάρχου, Λακεδαιμονίων Eπιτηδεύματα 7,237c Mάξιμος Tύριος, 20,8d,e «O ψυχικὸς δεσμὸς μεταξὺ τῶν νέων δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ σωματικὲς ἐπαφές. Ὅποιος νέος ἐπιχειρήσει νὰ ἀσελγήσει εἰς βάρος ἄλλου θὰ στερηθεῖ διὰ βίου τὰ πολιτικά του δικαιώματα».
Ξενοφῶντος Λακεδαιμονίων Πολιτεία ΙΙ, 13 «Ὁ δὲ Λυκοῦργος Ἐναντία καὶ τούτοις πᾶσι γνούς, εἰ,εἶ μὲν τίς αὐτὸς ὧν οἷον δεῖ ἀγασθεὶς ψυχὴν παιδὸς πειρῶτο ἄμεμπτον φίλον ἀποτελέσασθαι καὶ σύν-εἶναι, ἐπήνει καὶ καλλίστην παιδείαν ταύτην ἐνόμιζεν. Εἰ,Εἶ δέ τις παιδὸς σώματος ὀρεγόμενος φανείη, αἴσχιστον τοῦτο θεὶς ἐποίησεν ἐν Λακεδαίμονι μηδὲν ἧττον ἐραστὰς παιδικῶν ἀπέχεσθαι ἢ γονεῖς παίδων ἢ καὶ ἀδελφοὶ ἀδελφῶν εἰς ἀφροδίσια ἀπέχοντα».
«Ὁ Λυκοῦργος ὅμως, ἀντιθέτως πρὸς ὅλα ταῦτα πιστεύων, ἐπεδοκίμαζε μόνον τὸ ἐὰν σημαίνων ἄνθρωπος, θαυμάσας τὴν ψυχικὴ ἀρετὴν τοῦ παιδίου, προσεπάθη νὰ κάμῃ αὐτὸν φίλον μὲ δεσμοὺς ἀναμεταξύ των ἀμέμπτους καὶ νὰ τὸν συναναστρέφεται, διότι τοῦτο ἐνόμιζε μέσον καλλίστης ἀνατροφῆς. Ἐὰν ὅμως ἐπαρουσιάζετο κανεὶς ἐπιθυμῶν τὸ παιδικὸν σῶμα, ἐπειδὴ ὁ Λυκοῦργος ἐθεώρη τοῦτο πολὺ ἀναίσχυντον, ἐνομοθέτησεν εἰς τὴν Σπάρτην νὰ ἀπέχουν οἱ ἐρασταὶ ἀπὸ τὰ ἀγαπώμενα παιδιά, ὅπως ἀποφεύγουν εἰς ἀφροδισίους (ἐρωτικὰς) σχέσεις οἱ γονεῖς ἀπὸ τὰ τέκνα των καὶ οἱ ἀδελφοὶ ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς των».
Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι, Λυκοῦργος ΧVII «Λακεδαιμόνιοι δὲ οἱ νομίζοντες, ἐὰν καὶ ὀρεχθῇ τις σώματος, μηδενὸς ἂν ἔτι καλοῦ καγαθοῦ τοῦτον τύχειν, οὕτῳ τελέως τοὺς ἐρωμένους ἀγαθοὺς ἀπεργάζονται ὡς καὶ μετὰ ξένων κἂν μὴ ἐν τὴ αὐτή [πόλει] ταχθῶσι τῷ ἐραστῇ, ὁμοίως αἰδοῦνται τοὺς παρόντας ἀπολείπειν. Θεὰν γὰρ οὐ,οὗ τὴν Ἀναίδειαν ἀλλὰ τὴν Αἰδῶ νομίζους»ἰ.
«Οἱ Λακεδαιμόνιοι, ἀντιθέτως, ποὺ πιστεύουν ὅτι τὸ μόνο ἂν ἐπιθυμήσει κανεὶς τὸ σῶμα νέου, αὐτὸς δὲν εἶναι δυνατὸν πιὰ νὰ ἐπιτύχῃ τίποτε τὸ ὡραῖο καὶ τὸ ἀγαθό, καθιστοῦν τοὺς ἐρωμένους τόσον τελείους ἀγαθούς, ὥστε καὶ ἂν ἀκόμη ταχθοῦν στὴν μάχη μεταξὺ ξένων καὶ ὄχι στὴν ἴδια πόλη μὲ τὸν ἐραστή, ἐξ ἴσου ἀπὸ αἰδῶ δὲν ἐγκαταλείπουν τοὺς συμπολεμιστές των. Γιατί πιστεύουν ὡς θεὰ ὄχι τὴν Ἀναίδεια, ἀλλὰ τὴν Αἰδῶ».
«Ἐκοινώνουν δὲ οἱ ἐρασταὶ τοῖς παισὶ τῆς δόξης ἐπ' ἀμφότερα καὶ λέγεταί ποτε παιδὸς ἕν τῶν μάχεσθαι φωνὴν ἀγεννὴ προεμένου ζημιωθῆναι τὸν ἐραστὴν ὑπὸ τῶν ἀρχόντων. Οὕτῳ δὲ τοῦ ἐρᾷν ἐγκεκριμένου παρ' αὐτοῖς, ὥστε καὶ τῶν παρθένων ἐρᾷν τὰς καλὰς καὶ ἀγαθὰς γυναῖκας, τὸ ἀντερὰν οὔκ ἤν,ἥν,ἦν, ἀλλὰ μᾶλλον ἀρχὴν ἐποιοῦντο φιλίας πρὸς ἀλλήλους οἱ των αὐτῷ ἐρασθέντες, καὶ διετέλουν κοινὴ σπουδάζοντες, ὅπως ἄριστον ἀπεργάσαιντο τὸν ἐρώμενον».
Πλάτωνος Νόμοι 636c «Ἐννοητέον ὅτι τῇ θηλείᾳ καὶ τῇ τῶν ἀρρένων φύσει εἰς κοινωνίαν ἰούσῃ τῆς γεννήσεως ἢ περὶ ταῦτα ἡδονὴ κατὰ φύσιν ἀποδεδόσθαι δοκεῖ, ἀρρένων δὲ πρὸς ἄρρενας ἢ θηλέων πρὸς θηλείας παρὰ φύσιν»
«Εἶναι λοιπὸν κατανοητὸ ὅτι ἡ φύσις ὠθεῖ τὰ θηλυκὰ νὰ εἶναι σὲ ἐπαφὴ μὲ τὰ ἀρσενικὰ ἀπὸ τὴν γέννηση τούς, καὶ ἡ ἡδονὴ σὲ αὐτὰ εἶναι φανερὸ ὅτι ἔχει δοθεῖ σύμφωνα μὲ τὴν φύσιν, ἐνῶ (ἡ ἐπαφὴ ἐνν.) τῶν ἀρσενικῶν μὲ τὰ ἀρσενικὰ καὶ θηλυκῶν μὲ τὰ θηλυκὰ ἐνάντια στὴν φύσιν (παρὰ φύσιν).»
Πλάτωνος Νόμοι 836c-e «εἰ,εἶ γὰρ τίς ἀκολουθῶν τῇ φύσει θήσει τὸν πρὸ τοῦ Λαίου νόμον, λέγων ὡς ὀρθῶς εἶχεν το ἀρρένων καὶ νέων μὴ κοινωνεῖν καθάπερ θηλειῶν πρὸς μίξειν ἀφροδισίων, μάρτυρα παραγόμενος τὴν θηρίων φύσιν καὶ δεικνὺς πρὸς τὰ τοιαῦτα οὐχ ἁπτόμενον ἄρρενα ἄρρενος δια τὸ μὴ φύσει τοῦτο εἶναι, τάχ' ἂν χρῶτο πιθανῷ λόγῳ...
«Ὅποιος, ὑπακούοντας στὴν φύση, προτείνει τὴν ἐπανακαθιέρωση τοῦ νόμου, ὅπως ἦταν πρὶν ἀπὸ τὸν Λάϊο-(ὁ ὁποῖος ἐθεωρεῖτο ὁ μυθικὸς ἐφευρέτης τῆς ὁμοφυλοφιλίας, μὲ τὸν βιασμὸ τοῦ Χρυσίππου, γιὰ τὸν ὁποῖο καὶ τιμωρήθηκε ἀπὸ τὴν μοῖρα μὲ τὸ νὰ δολοφονηθεῖ ἀπὸ τὸν ἴδιο του τὸν γιὸ) καὶ διακηρύσσει ὅτι δὲν εἶναι σωστὸ νὰ ἔρχεσαι σὲ σεξουαλικὴ ἐπαφὴ μὲ ἄνδρες καὶ ἀγόρια, ὅπως μὲ τίς γυναῖκες, καὶ προσάγει ὡς ἀπόδειξη γι' αὐτό, τὴν φύση τῶν Ζώων καὶ ἐπισημαίνει ὅτι (ἐνν. Ἀνάμεσα τοὺς) τὸ ἀρσενικὸ δὲν ἀγγίζει ἀρσενικὸ μὲ σεξουαλικὸ σκοπό, ἀφοῦ αὐτὸ δὲν εἶναι φυσικό, βρίσκεται, νομίζω, σὲ πολὺ ἰσχυρὴ θέση...»
Πλάτωνος Νόμοι 840de «ὡς οὐ,οὗ χείρους ἡμῖν εἶναι τοὺς πολίτας ὀρνίθων καὶ ἄλλων θηρίων πολλῶν, οἱ κατὰ μεγάλας ἀγέλας γεννηθέντες, μέχρι μὲν παιδογονίας ἡ ἴθεοι καὶ ἀκήρατοι γάμων τε ἁγνοὶ ζῶσιν, ὅταν δ' εἰς τοῦτο ἡλικίας ἔλθωσι, συνδυασθέντες ἄρρην θηλείᾳ κατὰ χάριν καὶ θήλεια ἄρρενι, τὸν λοιπὸν χρόνον ὁσίων καὶ δικαίως ζῶσιν, ἐμμένοντες βεβαίως ταὶς πρώταις τῆς φιλίας ὁμολογίαις δεῖν δὴ θηρίων γὲ αὐτοὺς ἀμείνους εἶναι.»
«Οἱ ἐρασταὶ δὲ τῶν παίδων μετεῖχον τῆς φήμης αὐτῶν καὶ εἰς τὰς δύο περιπτώσεις (δηλαδὴ = τῆς φήμης καὶ ἐπὶ καλῷ καὶ ἐπὶ κακῷ). Καὶ διηγοῦνται σχετικῶς ὅτι, ὅταν κάποτε εἰς παὶς ἐξεφώνησε κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς μάχης μίαν ἀπρεπῆ κραυγήν, οἱ ἄρχοντες ἐτιμώρησαν δια τοῦτο τὸν ἐραστὴν τοῦ παιδός.
Ἐνω δὲ ὁ ἔρως ἐπεδοκιμάζετο κατ' αὐτὸν τὸν τρόπον ὑπὸ τῶν Σπαρτιατῶν, ὥστε καὶ αἱ ἀγαθαὶ καὶ εὐγενεῖς γυναῖκες νὰ τρέφουν ἔρωτα πρὸς τὰς παρθένους, δὲν ὑπῆρχεν ὅμως ἀντιζηλία εἰς τὰς ἐρωτικάς των σχέσεις, ἀλλὰ μᾶλλον εὕρισκον ἀφορμὴν νὰ συνάψουν μεταξύ των στενὴν φιλίαν ἐκεῖνοι , οἱ ὁποῖοι εἶχον ἀγαπήσει τοὺς ἰδίους παῖδας, καὶ κατέβαλλον ἀπὸ κοινοῦ, συνεχεῖς φροντίδας, δια νὰ ἐξεύρουν τὸν καλύτερον τρόπον, μὲ τὸν ὁποῖον θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ γίνῃ ἄριστος ὁ ὑπ' αὐτῶν ἀγαπώμενος νέος».
«Οἱ πολῖτες μας δὲν πρέπει νὰ εἶναι κατώτεροι ἀπὸ τὰ πουλιὰ καὶ πολλὰ ἄλλα εἴδη ζώων, ποὺ γεννιοῦνται σὲ ἀγέλες καὶ ζοῦν ἀζευγάρωτα, ὡς τὴν ἡλικία τῆς τεκνοποιίας, ἁγνὰ καὶ ἀμόλυντα ἀπὸ τὸν γάμο, ἀλλά, ὅταν φτάσουν σ' ἐκείνη τὴν ἡλικία, ζευγαρώνουν ἀρσενικὸ μὲ θηλυκὸ καὶ θηλυκὸ μὲ ἀρσενικὸ σύμφωνα μὲ τίς διαθέσεις τους καὶ γιὰ τὸ ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς τους ζοῦν μὲ εὐλάβεια καὶ εἶναι νομοταγῆ, μένοντας πιστὰ στὶς συμφωνίες ποὺ ἦταν ἡ ἀρχὴ τῆς σχέσεώς τους. Πρέπει λοιπὸν αὐτοὶ (δὴλ οἱ πολῖτες) νὰ εἶναι ἀκόμη καλύτεροι ἀπὸ τὰ θηρία».
Πλάτωνος Νόμοι 841d «Ἢ μηδένα τολμᾷν μηδενὸς ἅπτεσθαι τῶν γενναίων ἅμα καὶ ἐλευθέρων πλὴν γαμέτης ἑαυτοῦ γυναικός, ἄθυτα δὲ παλλακῶν σπέρματα καὶ νόθα μὴ σπείρειν, μηδὲ ἄγονα ἀρρένων παρὰ φύσιν ἢ τὸ μὲν τῶν ἀρρένων πάμπαν ἀφελοίμθ' ἄν..»
«Ἢ κανένας νὰ μὴν τολμᾷ νὰ ἔρχεται σὲ ἐπαφὴ μὲ τοὺς γενναίους καὶ ἐλευθέρους ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἴδια τους τὴν γυναῖκα, οὔτε νὰ ἐπιτρέπεται νὰ σπείρουν νόθα σπέρματα στὶς παλλακίδες, εἴτε σὲ ἄνδρες ἄγονα παρὰ φύσιν ἢ μᾶλλον καλύτερα τὴν μεταξὺ ἀνδρών,ἀνδρῶν ἐπαφὴ νὰ τὴν ἀπαγορεύσουμε ἐντελῶς».
Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα Α,Ἰι30 «Κριτίαν μὲν τοίνυν αἰσθανόμενος ἐρῶντα Εὐθυδήμου καὶ πειρῶντα χρῆσθαι, καθάπερ οἱ πρὸς τ' ἀφροδίσια τῶν σωμάτων ἀπολαύοντες, ἀπέτρεπε φάσκων ἀνελεύθερόν τε εἶναι καὶ οὐ,οὗ πρέπον ἀνδρὶ καλῷ καυγαθὼ τὸν ἐρώμενον, ὦ βούλεται πολλοῦ ἄξιος φαίνεσθαι, προσαιτεὶν ὥσπερ τοὺς πτωχοὺς ἱκετεύοντα καὶ δόμενον προσδοῦναι, καὶ τύτα μηδενὸς ἀγαθοῦ του δὲ Κριτίου τοῖς τοιούτοις οὐχ ὑπακούοντος οὐδὲ ἀποτρεπομένου, λέγεται τὸν Σωκράτην ἄλλων τε πολλῶν παρόντων καὶ τοῦ Εὐθυδήμου εἰπεῖν ὅτι ὑιικὸν αὐτῷ δοκοίη πάσχειν ὁ Κριτίας, ἐπιθυμῶν Εὐθυδήμω προσκνῆσθαι ῶστπερ τὰ ὕιια τοῖς λίθοις, ἐξ ὧν δὴ καὶ ἐμίσει τὸν Σωκράτην ὁ Κριτίας».
«Ἀντιθέτως ὅμως, ὅταν ἀντιλήφθηκε πὼς ὁ Κριτίας ἦταν ἐρωτευμένος μὲ τὸν Εὐθύδημο καὶ ἐπροσπαθοῦσε νὰ τὸν χρησιμοποιήσῃ καθὼς ἐκεῖνοι ποὺ ἀπολαμβάνουν τὰ σώματα ἀφροδιασικά, τὸν ἀπέτρεπεν ὁ Σωκράτης λέγοντας ὅτι καὶ ἀνάξιο γιὰ ἐλεύθερον ἄνθρωπο εἶναι καὶ ἀνάρμοστο γιὰ ἕναν ἄνδρα μορφωμένον ἐνάρετα, ἐκεῖνον ποὺ ἀγαπᾷ, χάριν τοῦ ὁποίου θέλει νὰ φαίνεται πὼς ἀξίζει πολύ, νὰ τὸν ζητιανεύει, ἱκετεύοντας καὶ παρακαλῶντας νὰ τοῦ στέρξει σὲ κάτι, ποὺ μάλιστα κάθε ἄλλο παρὰ ἀγαθὸ εἶναι.
Ἐπειδὴ δὲ ὁ Κριτίας δὲν ἄκουσε αὐτὰ τὰ λόγια καὶ δὲν ἀπομακρυνόταν ἀπὸ τὸν σκοπό του, λέγεται ὅτι ὁ Σωκράτης, παρουσία καὶ πολλῶν ἄλλων καὶ τοῦ Εὐθύδημου, εἶπεν ὅτι τοῦ φαίνεται πὼς ὁ Κριτίας ὑποφέρει ἀπὸ κάτι ποὺ παθαίνουν οἱ χοῖροι, ἀφοῦ ἐπιθυμεῖ νὰ τρίβεται ἐπάνω στὸν Εὐθύδημο, ὅπως ἀκριβῶς τρίβονται τὰ χοιρίδια στὶς πέτρες. Ἐξ αἰτίας αὐτῶν ἀκριβῶς ὁ Κριτίας ἐμισοῦσε τὸν Σωκράτη».
Αἰσχύνου Κατὰ Tιμάρχου 72: «Οὐ,Οὗ γὰρ ἔγωγε ὑπολαμβάνω οὕτως ὑμᾶς ἐπιλήσμονας εἶναι, ὥστε ἀσχημονεῖν ὧν ὀλίγῳ πρότερον ἠκούσατε ἀναγιγνωσκομένων <τῶν> νόμων, ἕν οἷς γέγραπται, ἐὰν τίς μισθώσηται τινα Ἀθηναίων ἐπὶ ταύτην τὴν πρᾶξιν, ἢ ἐὰν τίς ἑαυτὸν μισθώσῃ ἔνοχον εἶναι τοῖς μεγίστοις καὶ τοῖς ἴσοις ἐπιτιμίοις».
Ἐγὼ τοὐλάχιστον, δὲν νομίζω πὼς ξεχνᾶτε τόσο εὔκολα, ὥστε νὰ μὴ θυμᾶστε αὐτὰ ποὺ ἀκούσατε προηγουμένως, ὅταν γινόταν ἡ ἀνάγνωση τῶν νόμων. Θυμᾶστε ἀσφαλῶς, ὅτι οἱ νόμοι ἀναφέρανε ὅτι, ὅποιος πληρώσει ἄλλον ἄνδρα γί΄ αὐτὴ τὴ δουλειά, ἢ πληρωθεῖ γιὰ νὰ ἱκανοποιήσει τέτοιες ἐπιθυμίες, καὶ στὶς δύο περιπτώσεις ἡ τιμωρία εἶναι ἴδια καὶ μάλιστα ἀπὸ τίς πιὸ βαριές».
Εἰδικότερα δὲ γιὰ τὸν Ἱερὸ Λόχο τῶν Θηβαίων φαίνεται ὅτι στὴν ἀρχαιότητα κάποιοι θιασῶτες τῆς ὁμοφυλοφιλίας εἶχαν προσπαθήσει νὰ συσχετίσουν αὐτὰ τὰ ζευγάρια τῶν ἐραστῶν καὶ ἐρωμένων μὲ ζευγάρια ποὺ εἶχαν σαρκικὲς σχέσεις, γι' αὐτὸ ὁ Πλούταρχος, ὁ ὁποῖος βέβαια γράφει τον 2ο μ.κ.ε. αἰῶνα, ἄρα ἔχει περάσει ὁλόκληρη τὴν Ρωμαϊκὴ ἐποχὴ τῆς πλήρους διαστροφῆς καὶ διαφθορᾶς τῶν ἠθῶν, βάζει μετὰ τὴν μάχη τῆς Χαιρωνείας στὸ στόμα τοῦ νικητοῦ τῆς μάχης, Φιλίππου τὰ ἑξῆς συνταρακτικὰ λόγια:
Πλουτάρχου, Βίοι Παράλληλοι: «ἂς ἔχουν κακὸ τέλος ἐκεῖνοι ποὺ τόλμησαν νὰ ὑπονοήσουν ὅτι κάτι αἰσχρὸ συνέβαινε μεταξὺ αὐτῶν τῶν (πολεμικῶν) ζευγαριῶν»
Ἐγὼ τοὐλάχιστον, δὲν νομίζω πὼς ξεχνᾶτε τόσο εὔκολα, ὥστε νὰ μὴ θυμᾶστε αὐτὰ ποὺ ἀκούσατε προηγουμένως, ὅταν γινόταν ἡ ἀνάγνωση τῶν νόμων. Θυμᾶστε ἀσφαλῶς, ὅτι οἱ νόμοι ἀναφέρανε ὅτι, ὅποιος πληρώσει ἄλλον ἄνδρα γί΄ αὐτὴ τὴ δουλειά, ἢ πληρωθεῖ γιὰ νὰ ἱκανοποιήσει τέτοιες ἐπιθυμίες, καὶ στὶς δύο περιπτώσεις ἡ τιμωρία εἶναι ἴδια καὶ μάλιστα ἀπὸ τίς πιὸ βαριές».
Εἰδικότερα δὲ γιὰ τὸν Ἱερὸ Λόχο τῶν Θηβαίων φαίνεται ὅτι στὴν ἀρχαιότητα κάποιοι θιασῶτες τῆς ὁμοφυλοφιλίας εἶχαν προσπαθήσει νὰ συσχετίσουν αὐτὰ τὰ ζευγάρια τῶν ἐραστῶν καὶ ἐρωμένων μὲ ζευγάρια ποὺ εἶχαν σαρκικὲς σχέσεις, γι' αὐτὸ ὁ Πλούταρχος, ὁ ὁποῖος βέβαια γράφει τον 2ο μ.κ.ε. αἰῶνα, ἄρα ἔχει περάσει ὁλόκληρη τὴν Ρωμαϊκὴ ἐποχὴ τῆς πλήρους διαστροφῆς καὶ διαφθορᾶς τῶν ἠθῶν, βάζει μετὰ τὴν μάχη τῆς Χαιρωνείας στὸ στόμα τοῦ νικητοῦ τῆς μάχης, Φιλίππου τὰ ἑξῆς συνταρακτικὰ λόγια:
Πλουτάρχου, Βίοι Παράλληλοι: «ἂς ἔχουν κακὸ τέλος ἐκεῖνοι ποὺ τόλμησαν νὰ ὑπονοήσουν ὅτι κάτι αἰσχρὸ συνέβαινε μεταξὺ αὐτῶν τῶν (πολεμικῶν) ζευγαριῶν»
«28. Ἐπιθυμῶ τέλος, Καλλία, ἐξηκολούθησεν ὁ Σωκράτης, νὰ σοῦ ἀποδείξω καὶ μὲ τὴν μυθολογία ὅτι ὄχι μόνο οἱ ἄνθρωποι ἀλλὰ καὶ οἱ θεοὶ καὶ οἱ ἥρωες προτιμοῦν περισσότερο τὴν φιλία τῆς ψυχῆς παρὰ τὴν χρησιμοποίηση τοῦ σώματος. 29. Ὁ Ζεύς, ὡς γνωστόν, ὅσες γυναῖκες θνητὲς ἐρωτεύθηκε γιὰ τὴ σωματική τους ὀμορφιά, ἀφοῦ συναντιόταν μαζί τους, τίς ἄφηνε νὰ μένουν θνητὲς ὅσους ὅμως ἀγάπησε γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τῆς ψυχῆς τους, αὐτοὺς τοὺς καθιστοῦσε ἀθάνατους. Ἀνάμεσα σ' αὐτοὺς εἶναι ὁ Ἡρακλῆς, οἱ Διόσκουροι καὶ ἄλλοι.
30. Ἐγὼ ἐπίσης ὑποστηρίζω ὅτι καὶ ὁ Γανυμήδης μεταφέρθηκε στὸν ΅ολυμπον ἐπάνω ὄχι γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τοῦ σώματός του, ἀλλὰ γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τῆς ψυχῆς του. Ἐπιβεβαιώνει δὲ τὴν γνώμη μου καὶ τὸ ὄνομά του, διότι καὶ σὲ κάποιο χωρίον τοῦ Ὁμήρου ὑπάρχει γάνυται δὲ τ' ἀκούων τοῦτο δὲ σημαίνει «εὐχαριστεῖται νὰ τὸν ἀκούῃ» ὑπάρχει ἐπίσης καὶ κάποιο ἄλλο χωρίον τοῦ Ὁμήρου: πυκίνα φρεσὶ μήδεα εἰδὼς κι' αὐτὸ πάλι λέγει «αὐτὸς ποὺ εἶχε σοφὲς σκέψεις». Ἀπ' αὐτὰ τὰ δύο λοιπὸν ὁ Γανυμήδης ἀφοῦ πῆρε τ' ὄνομα ὄχι ἠδυσώματος ἀλλὰ ἠδυγνώμων ἔχει τιμηθῇ μεταξὺ τῶν θεῶν.
31. Ἀλλ' ἐπίσης καὶ ὁ Ἀχιλλεύς, Νικήρατε, ἔχει παρασταθῇ ἀπὸ τὸν Ὅμηρον ὅτι περιφανέστατα ἐκδικήθηκε τὸν θάνατο τοῦ Πατρόκλου ὄχι ὡς ἐρωμένου του, ἀλλ' ὡς φίλου του. Καὶ ἐπίσης ὁ Ὀρέστης καὶ ὁ Πυλάδης καὶ ὁ Θησεὺς καὶ ὁ Περίθους καὶ ἄλλοι πολλοὶ ἀπο τοὺς ἡμιθέους οἱ ἄριστοι ἐξυμνοῦνται, ὄχι γιατί ἐκοιμοῦντο μαζί, ἀλλὰ γιατί ἐθαύμαζε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον καὶ ἀπὸ κοινοῦ ἔχουν κάμει μέγιστα καὶ ὡραιότατα κατορθώματα.
32. Καὶ ὡς πρὸς τ' σύγχρονα ἔργα τί γνώμην ἔχεις; Ὅλα δὲν θὰ εὕρισκε κανεὶς ὅτι γίνονται ἀπὸ ἐκείνους ποὺ συνηθίζουν νὰ προτιμοῦν ἀντὶ τῆς δόξας τὴν ἡδονή;»
Ξενοφῶντος, Λακεδαιμονίων Πολιτεία «Λεκτέον δὲ μοὶ δοκεῖ εἶναι καὶ περὶ τῶν παιδικῶν ἐρώτων ἔστι γὰρ τί καὶ τοῦτο πρὸς παιδείαν»
«Μοῦ φαίνεται καὶ περὶ παιδεραστίας πρέπει νὰ ὁμιλήσω, διότι καὶ τοῦτο εἶναι κάτι, τὸ ὁποῖον ἔχει σχέσι μὲ τὴν ἀγωγήν».
(Παιδεραστία: O Nοητικὸς Ἔρως τοῦ Διδασκάλου πρὸς τὸν Mαθητή, ἀνάλογον τοῦ σημερινοῦ «Oι ἐκπαιδευτικοὶ πρέπει νὰ ἀγαποῦν τὰ παιδιά».)
Ξενοφῶντος Κύρου Ἀνάβασις II,VI28 «Ἀριαίω δὲ βαρβάρῳ ὄντι, ὅτι μειρακίοις καλοῖς ἤδετο...»
«στὸν Ἀριαῖο ἐξ ἄλλου, ποὺ ἦταν βάρβαρος, διότι εὐχαριστιόταν μὲ ὄμορφα παιδιά»
Aισχύνου, Nόμος Aττικοὺ Δικαίου - Kατὰ Tιμάρχου 12 «Oι διδάσκαλοι νὰ μὴν ἀνοίγουν τὰ σχολεῖα πρὶν ἀνατείλει ὁ ἥλιος καὶ νὰ τὰ κλείνουν πρὶν ἀπὸ τὴν δύση του. Nα μὴν ἐπιτρέπεται σὲ ὅσους ἔχουν μεγαλύτερη ἡλικία ἀπὸ τὰ παιδιὰ νὰ εἰσέρχονται στὰ σχολεῖα, ὅταν ὑπάρχουν μέσα παιδιά, ἐκτὸς ἂν πρόκειται γιὰ τὸν υἱό, τὸν ἀδελφὸ ἢ τὸν γαμπρὸ τοῦ διδασκάλου. Ἐὰν κάποιος παραβεῖ αὐτὴ τὴν ἀπαγόρευση καὶ εἰσέλθει στὸ σχολεῖο, θὰ τιμωρεῖται μὲ τὴν ποινὴ τοῦ θανάτου. Ἐπίσης οἱ ἐπὶ κεφαλῆς τῆς παλαίστρας νὰ μὴν ἐπιτρέπουν, ἐπ' οὐδενὶ λόγο, σὲ κανέναν ἐνήλικο νὰ κάθεται μαζὶ μὲ τὰ παιδιὰ στὶς Ἑορτὲς τοῦ Eρμή. Ἐὰν κάτι τέτοιο συμβεῖ ὁ ἐπὶ κεφαλῆς τῆς παλαίστρας εἶναι ἔνοχος παραβάσεως τοῦ νόμου περὶ διαφθορᾶς,διαφθοράς τῶν ἐλευθέρων παίδων».
Aισχύνου, Nόμος Σόλωνος - Kατὰ Tιμάρχου 16 «Eὰν κάποιος ὠθήσει σὲ ἀσέλγεια ἐλεύθερο παῖδα, νὰ καταγγέλλεται ἐνώπιον τῶν θεσμοθετῶν ἀπὸ ἐκεῖνον ποὺ ἔχει τὴν κηδεμονίαν τοῦ παιδός, ἀφοῦ προηγουμένως ἀναγράψει στὴν μήνυση τὴν ποινὴ ποὺ θεωρεῖ ἄξια γιὰ τὸν δράστη. Ἄν δὲ ὁ μηνυθεὶς καταδικασθεῖ, νὰ παραδοθεῖ στοὺς ἕνδεκα καὶ νὰ θανατωθεῖ αὐθημερόν».
Αἰσχίνου Κατὰ Τιμάρχου 13 «ἐὰν τινὰ ἐκμισθώσει ἐταιρεὶν πατὴρ ἢ ἀδελφὸς ἢ θεῖος ἢ ἐπίτροπος ἢ ὅλως τῶν κυρίων τις, κατ' αὐτοῦ μὲν τοῦ παιδὸς οὐκ ἑὰ γραφὴν εἶναι, κατὰ δὲ τοῦ μισθώσαντος καὶ τοῦ μισθωσαμένου, του μὲν ὅτι ἐξεμίσθωσε, τοῦ δὲ ὅτι, φησὶν ἐμισθώσατο» «ἐὰν κάποιος ἢ πατέρας εἶναι αὐτὸς ἢ ἀδελφὸς ἢ θεῖος ἢ κηδεμόνας ἢ τέλος πάντων ἕνας ποὺ ἔχει κάποια ἐξουσία πάνω στὸ παιδί, παραχωρήσει γιὰ χρήματα ἕνα παιδί, στὴν περίπτωσι αὐτή, ἐναντίον τοῦ παιδιοῦ δὲν ἀσκεῖται ποινικὴ δίωξη, ἀσκεῖται ὅμως ἐναντίον ἐκείνου ποὺ πλήρωσε καὶ ἐκείνου ποὺ τὸ παραχώρησε»
Δημοσθένους, Nόμος Σόλωνος - Kατὰ Mηδείου § 47 «Ὅποιος παρακινεῖ σὲ ἀκολασία παιδί 'ἢ γυναῖκα 'ἢ ἄνδρα ἐλεύθερο 'ἢ δοῦλο 'ἢ παρανομεῖ εἰς βάρος κάποιου ἀπ' αὐτούς, νὰ καταγγέλλεται ἀπὸ ὁποιονδήποτε Ἀθηναῖο ἔχει τὸ ἐπίτιμο δικαίωμα, στοὺς θεσμοθέτες. Oι δὲ θεσμοθέτες μέσα σὲ τριάντα ἡμέρες ἀπὸ τὴν καταγγελία νὰ εἰσάγουν πρὸς δίκη τὸν κατηγορούμενο ἐνωπίον της Hλιαίας ἐφόσον οἱ δημόσιες ἀσχολίες τὸ ἐπιτρέπουν. Σὲ ἀντίθετη περίπτωση νὰ δικαστεῖ μὲ τὴν πρώτη εὐκαιρία. Ἀφότου δικαστεῖ ἀπὸ τὴν Hλιαία καὶ ἂν κριθεῖ ἔνοχος, καταδικάζεται σὲ φυλάκιση 'ἢ πρόστιμο. Ἐὰν τὸ ἀδίκημα ὅμως εἶναι σοβαρὸ τότε νὰ παραδοθεῖ στοὺς ἕνδεκα καὶ νὰ θανατωθεῖ αὐθημερόν».
Αἰσχίνου Κατὰ Τιμάρχου 16 "τις Ἀθηναίων ἐλεύθερον παῖδα ὑβρίσῃ, γραφέσθω ὁ κύριος τοῦ παιδὸς πρὸς τοὺς θεσμοθέτας, τίμημα ἐπιγραψάμενος οὐ,οὗ δ' ἂν τὸ δικαστήριον καταψηφίσηται, παραδοθεὶς τοῖς ἕνδεκα τεθνάτω αὐθημερόν, ἐὰν δὲ εἰς ἀργύριον καταψηφισθῇ, ἀποτισάτω ἕν ἕνδεκα ἡμέραις μετὰ τὴν δίκην, ἐὰν μὴ παραχρήμα δύνηται ἀποτίνειν ἕως δὲ τοῦ ἀποτίσαι εἰρχθήτω ἔνοχοι δὲ ἔστωσαν ταῖσδε ταὶς αἰτίαις καὶ οἱ εἰς τὰ οἰκετικὰ σώματα ἐξαμαρτάνοντες.
«Ἄν κάποιος Ἀθηναῖος προσβάλει ἕναν ἐλεύθερο νέο, νὰ καταθέσει γραφὴ (μήνυση) ὁ κηδεμὼν πρὸς τοὺς θεσμοθέτες (εἰσαγγελεῖς) καὶ νὰ ζητάει τὴν τιμωρία του. Ἐὰν τὸ δικαστήριο τὸν καταδικάσει, τότε νὰ παραδοθεῖ στοὺς ἕνδεκα δημίους καὶ νὰ ἐκτελεστὴ τὴν ἴδια ἡμέρα. Ἐὰν καταδικαστεῖ σὲ χρηματικὸ πρόστιμο νὰ τὸ ἐξοφλήσει μέσα σὲ διάστημα ἕνδεκα ἡμερῶν ἀπὸ τὴν καταδίκη του, ἐὰν δὲν ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ τὸ ἐξοφλήσει ἀμέσως καὶ μέχρι νὰ τὸ ἐξοφλήσει νὰ εἶναι σὲ κάθειρξη, ἔνοχοι δὲ γιὰ τίς ἴδιες πράξεις νὰ εἶναι καὶ ὅσοι τίς κάνουν πρὸς τοὺς δούλους.
Αἰσχίνου Κατὰ Τιμάρχου 136 «Ἐγὼ δὲ οὔτε ἔρωτα δίκαιον ψέγω, οὔτε τους κάλλει διαφέροντας φημὶ πεπορνεῦσθαι, οὔτε αὐτὸς ἐξαρνοῦμαι μὴ οὐ,οὗ γεγονέναι <τ'> ἐρωτικὸς καὶ ἔτικαι νῦν Ὁρίζομαι δ' εἶναι το μὲν ἐρᾷν τῶν καλῶν καὶ σωφρόνων φιλανθρώπου πάθος καὶ εὐγνώμονος ψυχῆς, τὸ δὲ ἀσελγαίνειν ἀργυρίου τινὰ μισθούμενον ὑβριστοῦ καὶ ἀπαιδεύτου ἀνδρὸς ἔργον εἶναι ἡγοῦμαι.
Καὶ τὸ μὲν ἀδιαφθόρως ἐρᾶσθαι φημὶ καλὸν εἶναι, τὸ δ' ἐπαρθέντα μισθῷ πεπορνεῦσθαι αἰσχρόν?οι γὰρ πατέρες ἡμῶν, όθ' ὑπὲρ τῶν ἐπιτηδευμάτων καὶ τῶν ἐκ φύσεως ἀναγκαίων ἐνομοθέτουν, ἅ τοῖς ἐλευθέροις ἡγοῦντο εἶναι πρακτέα, ταῦτα τοῖς δούλοις ἀπεῖπον μὴ »δοῦλον ἐλευθέρου παιδὸς μήτ' ἐρᾷν μήτ' ἐπακολουθεῖν, ἢ τύπτεσθαι τὴ δημοσία μάστιγι πεντήκοντα πληγὰς» ἀλλὰ οὐ,οὗ τὸν ἐλεύθερον ἐκώλυσεν ἐρᾷν <καὶ ὁμιλεῖν> καὶ ἀκολουθεῖν, οὐδὲ βλάβην τῷ παιδί, ἀλλὰ μαρτυρίαν σωφροσύνης ἡγήσατο συμβαίνειν?το δ' ἐπακολουθεῖν καὶ ἐφορὰν φρουρὰν καὶ φυλακὴν σωφροσύνης ἡγήσατο εἶναι μεγίστην»
.«Ἀλλὰ ἐγώ, κύριοι δικασταί, δὲν κατηγορῶ τὸν ὄμορφο ἔρωτα. Οὔτε λέω ὅτι εἶναι πόρνος ὅποιος εἶναι ὄμορφος. Οὔτε ἀρνοῦμαι, ὅτι ἔχω ἀγαπήσει, καὶ ἀγαπῶ τὰ παιδιά; Καὶ σᾶς διευκρινίζω, ὅτι τὸ νὰ ἐρωτεύεται κανεὶς τὰ παιδιὰ τὰ ὄμορφα καὶ μὲ ἀνατροφή, αὐτὸ εἶναι μιὰ ἀδυναμία ποὺ χαρακτηρίζει ἀνθρώπους ἀνωτέρους. Ἀλλὰ τὸ νὰ ἀσελγῇ κάποιος πληρώνοντας, αὐτὸ νομίζω εἶναι χαρακτηριστικὸ κακοῦ καὶ ἀμόρφωτου ἀνθρώπου. Ὑποστηρίζω ἀκόμη ὅτι τὸ νὰ ἀγαπηθεῖ ἕνας νέος μὲ σκοποὺς ἀνιδιοτελεῖς (ἀδιαφθόρως) εἶναι κάτι τὸ ἠθικὸ καὶ ὄμορφο; Οἱ πρόγονοί μας κύροι δικασταί, ὅταν θεσπίζανε νόμους γιὰ τίς ἀσχολίες μας καὶ τίς ἀνάγκες τῆς ἀνθρώπινης φύσεως, ὅσα, κατὰ τὴν γνώμη τους, ἁρμόζουν σὲ ἐλευθέρους ἀνθρώπους, αὐτὰ τὰ ἀπαγόρευαν στοὺς δούλους. Ὁ νόμος λέει ὁ δοῦλος ἀπαγορεύεται νὰ γίνεται ἐραστὴς ἐλευθέρου παιδιοῦ, ἢ νὰ τὸ παίρνει ἀπὸ κοντὰ γι' αὐτὸ τὸν σκοπό.
Ὁ παραβάτης δὲ νὰ μαστιγώνεται δημόσια μὲ πενῆντα κτυπήματα. Τὸν ἐλεύθερο ἄνθρωπο ὅμως, κύριοι δικασταί, δὲν τὸν ἐμπόδισε νὰ γίνεται ἐραστὴς τοῦ παιδιοῦ, οὔτε τὸν ἐμπόδισε νὰ τὸ παρακολουθεῖ. Καὶ δὲν νόμισε πὼς αὐτὸ εἶναι ζημιὰ γιὰ τὸ παιδί, παρὰ ἀπόδειξη καλῆς ἀνατροφῆς; Πάντως τὸ νὰ συνοδεύει κανεὶς παιδιὰ καὶ νὰ ἐποπτεύει τίς πράξεις τους, αὐτὸ ὁ νομοθέτης τὸ θεώρησε σὰν πολὺ σπουδαῖο τρόπο περιφρουρήσεως τῆς καλῆς ἀνατροφῆς τοῦ παιδιοῦ»
Συμπερασματικά, αὐτὸ ποὺ βγαίνει εἶναι ὅτι οἱ ἀρχαῖες Ἑλληνικὲς κοινωνίες δὲν ἔβλεπαν μὲ καλὸ μάτι τὴν ὁμοφυλοφιλία, τὴν ἀνεχόντουσαν στὰ πλαίσια ἑνὸς μικροῦ φυσιολογικοῦ ποσοστοῦ ἀπόκλισης ἀπὸ τὸ φυσιολογικό. Σὲ καμία περίπτωση, ὅμως, δὲν τὴν πρόβαλαν ὡς ἀγαθὸ καὶ ἰδανικό. Ἀσφαλῶς καὶ δὲν τοὺς ἔκαιγαν στὴν πυρά, ἀλλὰ ἀπαιτοῦσαν νὰ τὸ δηλώσουν, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ἔχουν κανένα δικαίωμα σὲ δημόσια ἀξιώματα. Ἐὰν τὸ ἔπρατταν δὲν τοὺς ἐνοχλοῦσε κανείς. Ἐάν, ὅμως τὸ ἔκρυβαν, τότε ὁ πέλεκυς τοῦ Νόμου ἔπεφτε πάνω τους βαρύς.
Στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα το νὰ εἶναι κάποιος ὁμοφυλόφιλος εἶχε τίς ἑξῆς ἐπιπτώσεις:
Δὲν μποροῦσε νὰ γίνει ἕνας ἀπο τοὺς 9 ἄρχοντες
Οὔτε ἱερέας
Οὔτε δικηγόρος δημοσίων δικώνή νὰ καταλάβει ὁποιαδήποτε ἐξουσία, εἴτε ἐντὸς τῆς πόλεως εἴτε ἔξω ἀπὸ τὰ ὅριά της,εἴτε μὲ κλῆρο εἴτε μὲ ἐκλογή
Οὔτε νὰ στέλνεται ὼς κήρυκας
Οὔτε νὰ λέει τὴ γνώμη του (ἡ γνώμη του σὲ δίκες εἶχε μηδενικὴ ἀξία)
Οὔτε νὰ μετέχει σὲ δημόσιες θρησκευτικὲς τελετές
Οὔτε νὰ φοράει στεφάνι στὶς δημόσιες στεφανοφορίες
Οὔτε νὰ περιφέρεται στὴν δημόσια ἀγορὰ (αὐτὸ ἰσχύει γιὰ αὐτὸν ποὺ ἦταν «δηλωμένος» ὁμοφυλόφιλος).
Ὁ παραβάτης τῶν παραπάνω ἐτιμωρεῖτο μὲ τὴν ποινὴ τοῦ θανάτου.
Ὁ ὁμοφυλόφιλος στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα δὲν εἶχε πολιτικὰ καὶ ἱερατικὰ δικαιώματα.
Βιβλιογραφία
۰ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ. Κείμενο, μετάφραση καὶ ἑρμηνεία ὑπὸ Ἰωάννου Συκουρτὴ «Ἑστία»
۰ Ἡ ΕΡΩΤΙΚΗ ΦΙΛΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Γιάννη Γουδέλη, «ΔΙΦΡΟΣ» 1992
۰ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ ΕΡΩΤΙΚΟΣ Μ.Γ. Μερακλής, «ΓΝΩΣΗ» 1985
۰ ΤΑ ΟΡΦΙΚΑ Σ. Μαγγίνα, Ι. Δ.. Πασσὰ Ἐγκυκλοπαίδεια τοῦ «ΗΛΙΟΥ»
۰ ΑΠΟΥΛΗΙΟΥ «ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ»
۰ DELIA STEINBERG GUZMAN "ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ἢ σεξουαλικὸς ἔρωτας"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου