Ἕνωση Κρήτης με την Ἑλλάδα - Πῶς ἔγινε σὰν σήμερα το 1908

Ἕνωση Κρήτης με την Ἑλλάδα - Πῶς ἔγινε σὰν σήμερα το 1908



Ἕνωση Κρήτης με την Ἑλλάδα - Πῶς ἔγινε σὰν σήμερα το 1908
ΓΕΩΡΓΙΟΥ Χ. ΚΟΥΦΟΓΙΩΡΟΥ Μ.Α. Μεσαιωνικών Σπουδῶν, Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων *
Ἡ ἕνωση της Κρήτης με την Ἑλλάδα ἔχει ταυτισθεῖ ἀπὸ την πλειοψηφία της κοινῆς γνώμης με τον Δεκέμβριο του 1913, ὅταν ὑψώθηκε ἡ ἑλληνική σημαία στὰ Χανιά, ὑπό το βλέμμα του τότε βασιλέα Κωνσταντίνου Ἅ' καὶ του τότε πρωθυπουργοῦ Ἐλευθερίου Βενιζέλου.
Στήν πραγματικότητα ἡ Μεγαλόνησος κήρυξε την ἕνωση της με την Ἑλλάδα πέντε χρόνια πρὶν, ἐκδίδοντας ἕνα ἐπίσημο ἑνωτικό ψήφισμα στὶς 24 Σεπτεμβρίου του 1908. Ἦταν μία προσπάθεια των κεφαλῶν της Κρήτης νά ἐπιδιώξουν την de facto ἕνωση με την Ἑλλάδα, ἐκμεταλλευόμενοι τὴ ρευστή πολιτική καὶ διπλωματική κατάσταση ποῦ ἐπικρατούσατε στὰ Βαλκάνια, κατά την πρώτη δεκαετία του 20ού αἰῶνα
Συνεχεῖς ἐπαναστάσεις
Οἱ συνεχεῖς ἐπαναστάσεις των Κρητών καὶ ὁ αἱματηρός τους ἀγῶνας γιά ἕνωση με την Ἑλλάδα δικαιώθηκαν ἐν μέρει το 1898, ὅταν οἱ προστάτιδες δυνάμεις (Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, Ἰταλία) προχώρησαν σε σολομῶντειο λύση του κρητικοῦ προβλήματος.



Ἀφ' ἑνός, ἡ Κρήτη θά παρέμενε ὑπὸ ὀθωμανική κυριαρχία, ἀφ' ἑτέρου ὅμως θά ττή διοικοῦσε ὥς ἁρμοστής ἕνας Ἕλληνας πρίγκιπας, ὁ δευτερότοκος γιὸς του βασιλέα Γεωργίου Ἅ', ὁ ὁποῖος ὀνομαζόταν ἐπίσης Γεώργιος.
Ἡ περίοδος της ἁρμοστείας του Γεωργίου σημαδεύτηκε ἀπὸ την ἐπανάσταση του Θερίσου το 1905, τή ὁποῖα ὁδήγησε στὴν ἀντικατάσταση του πρίγκιπα Γεωργίου ἀπὸ τον ἔμπειρο Ἀχαιό πολιτικό Ἀλέξανδρο Ζαΐμη, το 1906. Ἡ αὐταρχική διοίκηση του πρίγκιπα καὶ τή στάση του στὸ ζήτημα της ἑνώσης με την Ἑλλάδα προκάλεσαν τὴ δυσαρέσκεια μεγάλου τμήματος της κρητικῆς κοινῆς γνώμης, μία δυσαρέσκεια ποῦ ἐκφράστηκε πολιτικά μέσα ἀπὸ την Ἡνωμένη Ἀντιπολίτευση, ἕνα πολιτικό μόρφωμα ποῦ δημιούργησαν οἱ ἀντίπαλοι της πολιτικῆς του. Επικεφαλής της κίνησης αἰτῆς τέθηκαν οἱ Ἐλευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντῖνος Μάνος καὶ Κωνσταντῖνος Φούμης. Ἡ ἀδιαλλαξία του πρίγκιπα ὁδήγησε στὴν ἐπανάσταση του Θερίσου καὶ στὴν ἀντικατάστασή του, ὄχι ὅμως καὶ στὴν ἕνωση με την Ἑλλάδα, ὅπως ἀρχικά ἀπεδίωξαν οἱ ἐπαναστάτες
Ἡ ἡγεσία της ἀντιπολίτευσης εἶχε καταστήσει σαφές, με ψήφισμα ποῦ ἐκδόθηκε λίγο πρίν ἀπὸ την ἐπανάσταση, ὅτι ἀποσκοπεῖ πρωτίστως στὴν ἕνωση με την Ἑλλάδα Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι το σύνθημα «ΕΝΩΣΙΣ Ἡ ΘΑΝΑΤΟΣ» κυριάρχησε ἀρχικά Σταδιακά, ὅμως, οἱ ἐπαναστάτες ἀναγκάστηκαν νά τηρήσουν πιό διαλλακτική στάση καὶ ἀπέσυραν προσωρινά το αἴτημα γιά ἕνωση Ὅταν ἔληξε τή ἐπανάσταση καὶ ὁ πρίγκιπας Γεώργιος ἀναχώρησε ἀπὸ το νησί, ἄνοιξε μία νέα περίοδος ἐξελίξεων Ἡ ἀνάληψη των καθηκόντων του ἁρμοστή ἀπὸ τον Ζαΐμη βελτίωσε σημαντικά την κατάσταση σε τομεῖς ὅπως τή οἰκονομία Σημαντικό βῆμα πρός την ἕνωση ἀποτέλεσε τή δημιουργία Πολιτοφυλακής, διότι ἄνοιξε δρόμος γιά την ἀποχώρηση των ξένων στρατευμάτων ἀπὸ το νησί.
Πρίν ἀπὸ τὴ δημιουργία της Πολιτοφυλακής το 1907, τα ξένα στρατεύματα αποτελούσαν τον ἐγγυητή της ἠρεμίας καὶ της ειρηνικής συνύπαρξης Ἑλλήνων Κρητῶν καὶ Τουρκοκρατιῶν Σαφῶς ἡ σταδιακή ἀποχώρησή τους (1908 - 1909) ἔδινε μεγαλύτερη εὐχέρεια κινήσεων στό ζήτημα της ἕνωσης με την Ἑλλάδα Αὐτὸς ἦταν ὁ διακαής πόθος της συντριπτικῆς πλειοψηφίας των Κρητῶν, ἀλλὰ μέχρι το 1908 ὁ πόθος αὐτὸς παρέμενε ἀνεκπλήρωτος
Ἤ ὥρα του ψηφίσματος
Το 1908 ἦταν ἕνα ἔτος-σταθμός γιά την πολιτική κατάσταση στά Βαλκάνια. Την ἄνοιξη του 1908 ἡ ἐπανάσταση των Νεοτούρκων δημιούργησε νέα δεδομένα γιά την Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία καὶ τους βαλκανικούς λαούς. Οἱ διακηρύξεις της γιά ἰσονομία καὶ συνταγματικές ἐλευθερίες βρῆκαν θετική ἀνταπόκριση στή Βαλκανική καὶ γέννησαν ἐλπίδες στοὺς λαούς της. Το φθινόπωρο του 1908 ἡ Βουλγαρία κήρυξε την ἀνεξαρτησία της καὶ προσάρτησε την Ἀνατολική Ρωμυλία, μία περιοχή ποῦ φιλοξενοῦσε ἑλληνικούς πληθυσμούς. Την ἴδια ἐποχῆ ἡ Αὐστροουγγρική αὐτοκρατορία μεθόδευσε την ἐνσωμάτωση της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, παρά τις ἀντιδράσεις της Ρωσίας καὶ της γειτονικῆς Σερβίας.
Μέσα σε αὐτὸ το ρευστό πολιτικό σκηνικό οἱ Κρῆτες με την παρότρυνση καὶ της ἑλληνικῆς κυβέρνησης ἀποφάσισαν νά διεκδικήσουν την ἀνεξαρτησία τους καὶ την ἕνωση με την Ἑλλάδα Ἡ ἑλληνική κυβέρνηση ἐπισήμως δὲν ἐπιδοκίμαζε τις πρωτοβουλίες των Κρητῶν, διότι δὲν ἤθελε νὰ προκαλέσει τους Τούρκους. Στὸ παρασκήνιο, ὅμως, οἱ δύο πλευρές συνεργάζονταν στενά.
Ἡ Ἀθήνα θεωροῦσε ἀπαραίτητη την κινητοποίηση των Κρητῶν γιά νὰ διεκδικηθεῖ de facto ἡ ἕνωση με την Ἑλλάδα Ὁ πρωθυπουργός της Ἑλλάδος Γεώργιος Θεοτόκης εἰσηγήθηκε στόν ὁμόλογο του της Κρήτης Γεώργιο Παπαμαστοράκη την ἀνάγκη γιά κινητοποιήσεις, προκειμένου νὰ ἐπιτευχθεῖ ὁ σκοπός αὐτός Ὁ Παπαμαστοράκης ἦρθε σε ἐπαφή με τον ἡγέτη της ἀντιπολίτευσης Ἐλευθέριο Βενιζέλο, ὁ οποίος συμφώνησε με την πρόταση του Θεοτόκη.
Πράγματι, στὶς 24 Σεπτεμβρίου (6 Ὀκτωβρίου) του 1908 πραγματοποιήθηκε ὀγκῶδες συλλαλητήριο στὰ Χανιά, στὸ ὁποῖο ὑπολογίζεται ὅτι συμμετεῖχαν 15.000 ἄνθρωποι
Ὅλα κύλησαν ὁμαλά παρά τις ἀνησυχίες της κρητικῆς κυβέρνησης. Παρόμοια ἐκδήλωση πραγματοποιήθηκε καὶ στὸ Ἡράκλειο Ἐπιτροπή των διαδηλωτῶν στὰ Χανιά ἐπέδωσε ἑνωτικό ψήφισμα στόν Παπαμαστοράκη, ὁ οποίος το ἀποδέχθηκε, διαβεβαιώνοντας το πλῆθος ποῦ τον ἐπευφημοῦσε ὅτι ἤ καρδιά της κρητικῆς κυβέρνησης πάλλεται ὅπως ἤ δική του στὸ ἴδιο μῆκος κύματος. Ὁ Παπαμαστοράκης φρόντισε νά συστήσει ἀπόλυτο σεβασμό πρός τα δικαιώματα των «συμπολιτῶν ἡμῶν Μουσουλμάνων καὶ ἐν τή προστασία αἰτῶν».
Ἀντίγραφο του ψηφίσματος παρέλαβε καὶ ὁ Βενιζέλος, ὁ ὁποῖος στὸ δικό του χαιρετισμό χαρακτήρισε τή φάση στὴν ὁποῖα ἔμπαινε το κρητικό ζήτημα «κρισιμωτάτη», συνιστῶντας με τή σειρά του αὐτοσυγκράτηση καὶ «παραδειγματική διαγωγή». Στή συνέχεια το ψήφισμα κυκλοφόρησε ὡς «Παράρτημα της Ἐφημερίδος της Κυβερνήσεως ἐν Κρήτη», ἐνῶ στόν ὑπέρτιτλο ἔγραφε «Βασίλειον της Ἑλλάδος».
Το λιτό ψήφισμα περιεῖχε τέσσερις θέσεις. Πρῶτον, κήρυσσε την ἕνωση με την Ἑλλάδα Δεύτερον, καλοῦσε τον Γεώργιο Ἅ' νά ἀναλάβει τή διακυβέρνηση του νησιοῦ Προβλέποντας ὅτι κάτι τέτοιο δὲν ἀναμενόταν νά γίνει σύντομα, οἱ συντάκτες του ψηφίσματος δήλωναν ὅτι μέχρι ὁ βασιλέας της Ἑλλάδος νά ἀπαντήσει καταφατικά, τοπική κυβέρνηση θά διαχειριζόταν, ἀντ' αὐτοῦ, το νησί καὶ μάλιστα καλοῦσε τις ἀρχές του νησιοῦ νά παραμείνουν ἀφοσιωμένες στὰ καθήκοντά τους.
Το ψήφισμα ὑπέγραφαν ὁ Παπαμαστοράκης, ὁ σύμβουλος ἐσωτερικεύων θεμάτων Χαράλαμπος Πωλογεώργης καὶ ὁ Ἐμμανουήλ Μοδάτσος, ὡς μέλη της κυβέρνησης. Χωρίς χρονοτριβή, ἡ λαϊκή βούληση των Κρητῶν, μετουσιωμένη σε ἐπίσημο κείμενο, κοινοποιήθηκε στὸ βασιλέα καὶ στήν ἑλληνική κυβέρνηση. Ὁ Ζαΐμης ἐκείνῃ την ἐποχῆ βρισκόταν στήν Ἑλλάδα καὶ εἰδοποιήθηκε νὰ παραμείνει ἐκεῖ, ἀφοῦ πλέον το ἀξίωμα του δὲν εἶχε κάποιο οὐσιαστικό ἀντίκρυσμα
Διεθνεῖς ἀντιδράσεις
Ἤ Βουλή των Κρητῶν ἔλαβε γνώση του ψηφίσματος καὶ το ἐνέκρινε στίς 29 Σεπτεμβρίου κατά τή διάρκεια ἔκτακτής συνόδου. Ὅμως, ἡ Κρήτη ἦταν πρακτικά μόνη της. Οἱ τουρκικές ἀντιδράσεις ἦταν σφοδρές καὶ τα διαβήματα πρὸς τις προστάτιδες δυνάμεις ἔντονα Οἱ δυνάμεις ἀκολούθησαν ἀρχικὰ οὐδέτερη στάση, ἀλλά καθώς οἱ τουρκικές πιέσεις καμακώθηκαν, ἀρνήθηκαν νὰ δεχθοῦν την κατάργηση του καθεστῶτος της ἁρμοστείας Ἤ ἕνωση της Κρήτης με την Ἑλλάδα θά δυνάμωνε τή θέση της Ἑλλάδος στήν περιοχή καὶ θά ἀνέτρεπε τις ἰσορροπίες Ἤ ἀποδυνάμωση της Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας σήμαινε ἐνδυνάμωση της Ρωσίας, δημιουργῶντας μία κατάσταση ποῦ δὲν θά ἀνέχονταν οἱ δυτικές δυνάμεις.
Συλλαλητήρια ὀργανώθηκαν στήν Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία γιὰ νὰ ματαιωθεῖ ἡ ἕνωση Οἱ Νεότουρκοι δὲν θά ἀνέχονταν περαιτέρω ἀπώλειες ἐδαφῶν Κινδύνευε ἡ ἀξιοπιστία της ἐξωτερικῆς τους πολιτικῆς, ἡ ὁποῖα βασιζόταν στή διατήρηση της ἐδαφικῆς ἀκεραιότητας της αὐτοκρατορίας
Ὅμως, θετική ἐξελίξη ἀποτέλεσε ἡ συνέχιση της ἀποχώρησης των ξένων στρατευμάτων ἀπὸ το νησί. Ἤ Ἀθήνα, ἀπειλούμενη με ἀντίποινα ἀπὸ την τουρκική πλευρά, δὲν ἀναγνώρισε την ἕνωση, τηρῶντας «ἄψογον στάσιν», ἀλλά τουλάχιστον συνέχισε την παρασκηνιακή συνεργασία με την Κρήτη.
Οἱ Κρῆτες ὅμως δὲν πτοήθηκαν καὶ προχώρησαν στή συγκρότηση διακομματικῆς κυβέρνησης, ἡ ὁποῖα θά ἀντικαθιστοῦσε την κυβέρνηση Παπαμαστοράκη. Σε αὐτὴ την Ἐκτελεστική Ἐπιτροπή προήδρευε ὁ Ἀντώνης Μιχελιδάκης, ἀντιπρόεδρος καὶ ὑπουργός Δικαιοσύνης ὁρίστηκε ὁ Βενιζέλος, ὁ Χ. Πωλογιώργης ἀνέλαβε ὑπουργός Εσωτερικών, ὁ Μαλώνης Λογιάδης ὑπουργός Οἰκονομικῶν καὶ ὁ Μ. Πετυχάκης ὑπουργός Παιδείας.
Παρ' ὅλες τις προσπάθειές τους, ἡ de jure ἐνσωμάτωση της Κρήτης με την Ἑλλάδα ἀπαίτησε ἀκόμη πέντε ἔτη ἀγώνων Μετά το τέλος των Βαλκανικῶν Πολέμων, οἱ Συνθῆκες του Λονδίνου καὶ του Βουκουρεστίου ἄνοιξαν το δρόμο γιὰ την ἕνωση Οἱ διμερεῖς ἐπαφές Ἑλλάδος - Τουρκίας κατέληξαν στή Συνθήκη των Ἀθηνῶν (1/14 Νοεμβρίου 1913), σύμφωνα με την ὁποῖα ἡ τουρκική ἐπικυριαρχία στήν Κρήτη ἔληξε Ἔμενε πλέον το τυπικό μέρος της ἕνωσης το ὁποῖο ὁλοκληρώθηκε την 1η Δεκεμβρίου του 1913 με την ὕψωση της ἑλληνικῆς σημαίας στὸ χανιώτικο φρούριο του Φιρκά.
*Δημοσιεύθηκε στήν ἔντυπη ἐκδόσει της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ στίς 20/9/2014

Σχόλ

Τά ὀνόματα τῶν Ἀθανάτων του Ὀλύμπου ἔχουν συμβολικές σημασίες – Κάθε ὀνομασία τῶν Θεῶν καὶ μία Μυστηριακή ἔννοια…

Ὁ Ὄλυμπος = το ἱερὸ ὄρος της Ἑλλάδας καὶ του Ἀρχαίου Κόσμου. Ἐτυμ: Ὄλυμπος = Ὀλόλαμπος, κατοικία τῶν Θεῶν. Οὐράνιος χῶρος ἡ θόλος αξεπέραστης ομορφιάς.

Τόν Ὄλυμπο ὀνομάζουν ἀκόμη Αἰγλήεντα ( = φωτεινός, λαμπερός), Πολυδειρά ( = πολυχάρανδρο ), Αἰπύδα ( τραχύ, ἀπότομο, ψιλό ) , Γέρο – Ὄλυμπο ( = Ἱερὸ Ὄλυμπο ). Οἱ Θεοί του Ὀλύμπου ἦσαν σύμβολα καὶ ὄχι εἴδωλα. Οἱ πρῶτοι Θεοί, δημιουργήθηκαν ἀπὸ την ἐξέταση του ἀχανοῦς σύμπαντος.

Ἡ ἀναζήτηση της κοσμογονίας, στηρίχθηκε σε δύο βασικές καὶ ἀπόλυτα λογικές σκέψεις:

α) Ὁ ὑλικός κόσμος: Γῆ, Οὐρανός, Σύμπαν, δὲν μπορεῖ νὰ προϋπῆρχε. Η δημιουργία του δὲν ἔγινε ἀπὸ το μηδέν, οὔτε χωρίς γεννήτορα.

β) Ο γεννήτορας της Ζωῆς καὶ του Σύμπαντος: Πρέπει νὰ εἶναι Ὤν, με ἀνώτερη καὶ ἀνεξάντλητη μυστηριακή δύναμη, ποὺ ἐπέβαλε παγκόσμια ἁρμονία καὶ κυβερνᾶ με Σοφία. Καὶ κατέληξαν: Το Ἀνώτερο Ὄν εἶναι το Πῦρ – Φῶς = Ἥλιος ποῦ ὀνόμασαν Θεό – Φαέθωνα καὶ με τα ἀλλὰ στοιχεῖα της φύσης, ἀέρα – νερό – χῶμα συνθέτουν ὅλες τις ὑλικὲς καὶ πνευματικές ὑπάρξεις. Ἄς δοῦμε τώρα την συμβολική σημασία των Θεῶν…

Δίας – Ζεὺς = δύναμις, ἁρμονία ( ἀρχικὴ αἰτία τῶν πραγμάτων ). Ποσειδῶν = ἰσορροπία τῶν ὑγρῶν στοιχείων, γιὰ νὰ ὑπάρχει ζωή. Ἀπόλλων= θερμότητα γιὰ την ἐπιβίωση του ἀνθρώπου καὶ της φύσης. ( Ἥλιός, Φῶς , Θεός του Φωτός ).

Ἥφαιστος = τέχνη, διαμόρφωση καὶ ἐξευγενισμός τῶν στοιχείων του κόσμου.

Ἄρης = ἀνδρικὴ καὶ πατριαρχική κηδεμονία.( θεός του πολέμου).

Ἑρμῆς = γνώση καὶ σοφία γιὰ νὰ ὁλοκληρωθεῖ ὁ νοῦς του ἀνθρώπου. Ἀγγελιοφόρος τῶν πνευματικῶν θεϊκῶν βουλῶν, ἀλλὰ καὶ της διακίνησης του ἐμπορικοῦ πλούτου καὶ θεός του ἐμπορίου.

Ἤρα = ὑποσυνείδηση , σύζυγος του Δία γιὰ νὰ διατηρεῖται ἡ ἁρμονία καὶ ἡ πληρότητα. Θεά των γυναικών καὶ της οἰκογένειας.

Δήμητρα = θεά της γεωργίας, ἡ μεγαλύτερη μητέρα ποὺ ἀγκαλιάζει το παιδί της καὶ δὲν μπορεῖ νὰ το ἀποχωριστεῖ.

Ἑστία = θεά της οἰκίας, της ζεστασιᾶς του σπιτιοῦ, ἡ ζεστή φλόγα ποὺ ὁλόγυρά της συγκεντρώνεται ἡ οἰκογένεια.

Ἀθηνᾶ = ὑπερσυνείδηση , θεά της γνώσης καὶ της σοφίας. Ἀλεξίκακη, εἰρηνική, ἡθικότατη, παρθένα.

Ἄρτεμις = θεά της ἀξιοπρέπειας. Προστάτης των ζώων ἀπὸ τις ἐπιβουλές τῶν μνησίκακων ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ του κυνηγιοῦ.

Ἀφροδίτη = θεά της γονιμότητας καὶ της ὀμορφιᾶς. Ἑνώνει ἁρμονικά το θηλυκό με το ἀρσενικό καὶ διαιωνίζει το εἶδος του.

`

Ὁ μύθος του Ίξίονα

Ἰξίωνασ

Στὴν Ἑλληνική μυθολογία, ὁ Ἰξίων (Ιξίωνας) ἦταν ἕνας ἀπό τους Λαπίθες, βασιλιᾶς τἠς Θεσσαλίας (μέ ἔδρα πιθανόν τὴν ἰωλκό) καὶ γιὸς τοῦ Φλεγύα. Γιὸς του ἦταν ὁ Πειρίθους. Ἔλαβε ὡς σύζυγο τὴ Δία, θυγατέρα του Δηιονέα ή Δηίονα, υἱοῦ του Αἰόλου, βασιλέα της Φωκίδας. Ὑποσχέθηκε στὸν πεθερό του ἕνα πολύτιμο δῶρο, ἀθέτησε ὅμως την ὑπόσχεσή του. Ο Δηϊονεύς σε ἀντίποινα ἔκλεψε μερικά ἀπὸ τα ἄλογα του ἰξίονα. Ο τελευταῖος ἀπέκρυψε την ὀργὴ του καὶ προσκάλεσε τον πεθερό του σε ἑορταστικό γεῦμα στή Λάρισα. Μόλις ἔφτασε ὁ Δηϊονέας, ὁ Ιξίωνας τον δολοφόνησε, σπρώχνοντάς τον στὴν πυρά. Με τὴ φρικτή αὐτή πράξη, ὁ Ἰξίωνας παραβίασε τον ἱερό γιὰ τους Ἕλληνες νόμο της φιλοξενίας, προστάτης του ὁποίου ἦταν ὁ Ξένιος Ζεύς. Οἱ γειτονικοί ἄρχοντες, προσβεβλημένοι, ἀρνήθηκαν νὰ του προσφέρουν ἀσύλῳ ἡ νὰ ἐκτελέσουν τα τελετουργικά ποῦ θὰ του ἐπέτρεπαν νὰ ἀποκαθαρθεῖ ἀπὸ την ἐνοχή του. Ἔκτοτε, ὁ Ιξίωνας κηρύχθηκε ἐκτός νόμου, ἔζησε ὥς ἀπόβλητος καὶ τον ἀπέφευγαν οἱ πάντες. Σκοτώνοντας τον πεθερό του, ἔγινε ὁ πρῶτος ἄνθρωπος στὴν Ἑλληνική μυθολογία ποὺ σκότωνε συγγενῆ του. Η τιμωρία ποῦ ἐπέσειε κάτι τέτοιο ἦταν τρομερή.
Κάποτε, ὁ Ἰξίωνας, γιὰ νὰ ξεφύγει ἀπό τους διῶκτες του, κατέφυγε ἱκέτης σε ναό του Δία. ἐκεῖνος συμπόνεσε τον Ἰξίωνα, γιὰ την κατάσταση καί τον ἔφερε στὸν Ὄλυμπο μαζί του.
Ο Ἰξίονας λοιπόν ἀπὸ τὴ μία στιγμή στὴν ἄλλη βρέθηκε ἀνάμεσα στοὺς 12 Θεούς του Ὀλύμπου, ἔλαβε την ἀθανασία τρώγοντας την θεϊκή τροφή τους, την ἀμβροσία, καὶ πίνοντας το νέκταρ καὶ ζοῦσε ἀνάμεσα τους. Σύντομα ἄρχισε νὰ ποθεῖ την Ἦρα, την βασίλισσα τῶν ὑπολοίπων Θεῶν καὶ την προστάτιδα του γάμου. Ἀρχικά ἤ Ἦρα προσπάθησε νὰ τον ἀποκρούσει διακριτικά, σύντομα ὅμως οι βλέψεις του Ἰξίονα ἔγιναν ἐμφανεῖς καὶ στοὺς ὑπόλοιπους Θεούς, ἀκόμα καὶ στὸν Δία. Γιὰ αὐτό το λόγο κάλεσε κοντά του μία νύμφη του οὐρανοῦ, τὴ Νεφέλη, καὶ της ἔδωσε τὴ μορφή της Ἤρας. Ο Ἰξίονας λοιπόν πέφτοντας στὴν πλάνη αὐτή ἑνώθηκε με τὴ Νεφέλη κι ἀπό την ἑνώση αὐτή γεννήθηκε ὁ πρῶτος Κένταυρος. Ἐξοργισμένος ὅμως ὁ Δίας με την αἰσχρότητα ἀλλὰ καὶ την ἀσέβεια ποὺ του ἀπέδειξε ὁ Ἰξίονας, του ἐπέβαλε ἕνα τρομερό αἰώνιο μαρτύριο, μιᾶς κι ἐκεῖνος δὲ μποροῦσε νὰ πεθάνει ἀφοῦ εἶχε γίνει ἀθάνατος.
Ο Ἰξίωνας κεραυνοβολήθηκε καὶ ἀποβλήθηκε από τον Ὄλυμπο. Ο Δίας διέταξε τον Ἔρμη νὰ δέσει τον ἰξίωνα σ' ἕναν τροχό. Ἔτσι δεμένος, ο Ίξίωνας περιφέρεται αἰώνια στὸν Τάρταρο.
Το ὀργάνῳ της τιμωρίας του ἰξίονα, ο τροχός, σπάνια περιγράφεται. Κατά τον Σχολιαστή των “Φοινίκων” του Εὐριπίδη (1185), ὁ τροχός ἀποτελοῦνταν ἀπὸ φλεγόμενες ἀκτῖνες. Ο Ἀπολλώνιος ὁ Ρόδιος (3,62) παραδίδει πῶς ὁ ἰξίονας συγκρατοῦνταν στὸν τροχό ἀπὸ χάλκινα δεσμά, ἐνῷ κατά τον Βιργίλιο (Γεωργικά 3, 38 καὶ Myth. Vat. I 14, II 106) ἀπὸ φίδια. Ἐπίσης καὶ πάλι κατά τον Βιργίλιο (Γεωργικά 4, 484) τον τροχό με τον Ιξίονα κατεδίωκαν δύο φίδια – σε σχέση ἴσως με το πρῶτο ἔγκλημα, καθώς ἦ τιμωρία γιὰ την παρενόχληση της Ἤρας ἦταν ὁ ἀέναα σε κίνηση τροχός.
Ὀ Διόδωροσ ό Σικελιώτησ ἀναφέρει τὴ σχετική μαρτυρία << μυθολογοῦσι τον
ἰξίονα διὰ το μέγεθος των ἡμαρτημένων ὑπό Διὸς εἰς τροχὸν ἐνδυθῆναι καὶ τελευτήσαντα την τιμωρίαν ἔχειν αἰώνιον>>. Εἶναι πολὺ πιθανὸ ὁ τροχὸς του ἠξίωνα νὰ κρύβει μηχανισμό κάποιου αὐτόματου τροχοῦ, ὁ ὁποῖος κινεῖται με μηχανική ἐνέργεια . Πολλοὶ μελετητές μάλιστά ταυτίζουν τον αὐτόματο αὐτό τροχὸ με το ἀστρονομικῷ φαινομενο τησ διαρκουσ τροχιασ του ηλιου γυρο απ τη σεληνη.
Σχετική παράσταση του μαρτυρίου του ἰξίωνα ὑπάρχει σε ἀμφορέα ποὺ χρονολογῆται γῦρο στὸ 330 π.χ. Καὶ φυλάσσεται στὸ μουσεῖο του Βερολίνου

Μετά τους Ἕλληνες....

Μετά τους Ἕλληνες....

“Στὶς τέχνες, καθώς καὶ στὴ φιλοσοφία, ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ ὑστέρα δὲν λέγεται πιὰ τίποτε το καινούργιο. Μετά τους Ἕλληνες κάθε μεγάλο ἔργο εἶναι μεγάλο κατά την ἐννοίᾳ ὅτι ἐμφανίζεται με καινούργια μορφή, με ἀλλιώτικο τρόπο, με διαφορετική ἐκφράση.

Ὁ Δάντης εἶναι η προέκταση του Βιργίλιου, καὶ ὁ Βιργίλιος του Ὁμήρου. Ο Γκαίτε εἶναι η προέκταση του Σαίξπηρ, καὶ ὁ Σαίξπηρ του Αἰσχύλου. Ο Κάτουλος εἶναι προέκταση του Ἀρχίλοχου, καὶ ὁ Μπάυρον του Κάτουλου. Ὁ Λουκρήτιος εἶναι προέκταση του Ἐπίκουρου, καὶ ὁ ‘Ἕνγκελς του Λουκρήτιου.

Ὁ Καβάφης χωρίς την Παλατινή Ἀνθολογία θὰ ἔδειχνε στὰ μάτια μας – ὁ Καβάφης εἶναι ποιητής ὀπτικός, εἶναι γλύπτης- μισοσβησμένο ψηφιδωτό. Καὶ ἡ «ἡλιακή μεταφυσική» του Ἑλύτη εἶναι ἀνάσταση θανάτου της ποίησης του Σολωμοῦ, ὅπως καὶ το φῶς της ποίησης του Σολωμοῦ εἶναι ἀνάσταση θανάτου της ποίησης του Πλάτωνα.

Ἀλλὰ πέρα ἀπὸ ἐπιδράσεις καὶ ἑτοιμασίες προοδοποιές, τα παλαιά ἔργα γεμίζουν τα νεότερα με ἀναφορές καὶ δανεισμούς αὐτούσιους. Ἄς θυμηθοῦμε, γιὰ παράδειγμα, πόσα τσιτάτα του Ὁμήρου περιέχει το τρίτο βιβλίο της πλατωνική Πολιτείας“. [1]

“Η μηχανική του Νεύτωνα, γιὰ παράδειγμα, πού ἄνοιξε τὴ γνώση του ἀνθρώπου στοὺς δρόμους του οὐρανοῦ, την ἑστία της την ἀναγνωρίζει στὴ Γεωμετρία του Εὐκλείδη. Η ἀπροσδιοριστία του Χάιζενμπεργκ, ὁλοκληρώνοντας τον πλοῦ μιᾶς κοσμικῆς Ὀδύσσειας, ξαναγυρίζει στὸ “μεταβαλόν ἀναπαύεται” του Ἡράκλειτο. Η γενική θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, πού κρούει νὰ της ἀνοίξουν οἱ πύλες των δυνάμεων ποὺ ἰσορροποῦν στὸ κενό τους ἀστέρες καὶ τους γαλαξίες, στὴ βάση της σχολιάζει ἀναλυτικά τρεῖς λέξεις του Λεύκιπου : “Καὶ περιπλεχθέντων ἄστρα γίνεσθαι”.

Με την ἴδια ἐννοίᾳ ἡ φιλοσοφία της Εὐρώπης, ἡ ξυλοδεσία ποὺ πάνω της θὰ πλέξει το κλῆμα της ζωῆς καὶ θὰ δέσει το σταφύλι της ποίησης, εἶναι ἡ ἀνάποτυξη της ἀρχαϊκῆς ἀπορίας τῶν ἑλλήνων. Σε ὅλο το φάσμα της γνωστικῆς προέλασης. Ἀκόμη κι ἐκεῖ ποῦ φαίνεται πῶς προσκρούει στὰ ὅρια, ὅπως λογουχάρη στὸν Κάντ, ἡ διαλύεται στῆς μῆτρες, ὅλως λογουχάρη στὸν Χάιντεγκερ, ἡ εὐρωπαϊκή φιλοσοφία μυρηκάζει τους ἑλληνικούς καρπούς ἀπὸ το δέντρο ποὺ βασάνιζε τον Τάνταλο!

Την θάλασσα του στοχασμοῦ ἀπὸ τον Καρτέσιο στὸν Ἕγελο καὶ ἀπὸ τον Σπινόζα στὸν Μπέρξον οἱ ἕλληνες την εἶχαν γνωρίσει με το σῶμα καὶ τὴ ἀφῆ τους. Ο Θαλῆς, λογουχάρη, λούστηκε στὰ νερά της, ὁ Ἀναξιμένης ἀνάσανε τον ἀέρα της, ὁ Ἡράκλειτος ξάπλωσε στὸν ἥλιο της, ὁ Ἐμπεδοκλῆς πήδηξε στὸ βυθό της. Ὕδωρ, δηλ., ἀήρ, πῦρ, ἅλμα στὴν Αἵτνα εἶναι Θαλῆς, Ἀναξιμένης, Ἡράκλειτος, Ἐμπεδοκλῆς.

Αὐτὴ την πλατιά θάλασσα οἱ εὐρωπαῖοι ποιητές τὴ μεταχειρίστηκαν με πελώριο τρόπο. Εἴτε προσπαθῶντας νὰ την καταπιοῦν, ὅπως ἤθελαν οἱ μυστικοί Έκχαρτ καὶ Μπαίμε, εἴτε δοκιμάζοντας νὰ την ἀδειάσουν “με το κουταλάκι του καφέ”, ὅπως ἤθελε ὁ Ἕλιοτ.” [2]




[1] Βλ. “Τα Ἑλληνικά”, σελ. 54 – 55, του ἀειμνήστου καθηγητή Λιαντίνη Δημήτριου.

[2] Βλ. “Ο Νηφομανής – ἡ ποιητική του Σεφέρη”, σελ. 109 – 110. του ἀείμνηστου καθηγητή Λιαντίνη Δημήριου.

Τι έστιν τό τεθνάναι” - Σωκράτης

Τι ἐστίν τό τεθνάναι” - Σωκράτης

Ὁ Σωκράτης στὴν ἀπολογία του πρὸς του δικαστές ἀναφέρεται ἐκτὸς τῶν ἄλλων καὶ στὸν θάνατο, τι εἶναι ὁ θάνατος καὶ ἄν εἶναι ἀγαθὸ ἡ ὄχι γιὰ τον ἄνθρωπο, λέγει λοιπόν ὁ Σωκράτης [βλ. Ἀπολογία Σωκράτους, 40c.1 - 41.d.3]:

“Γιατί ἕνα ἀπὸ τα δύο εἶναι ὁ θάνατος : «ἢ γὰρ οἷον μηδὲν εἶναι μηδὲ αἴσθησιν μηδεμίαν μηδενὸς ἔχειν τὸν τεθνεῶτα», ἡ ὅπως λένε, συμβαίνει κάποια μεταβολή καὶ μετοίκηση της ψυχῆς «τοῦ τόπου τοῦ ἐνθένδε εἰς ἄλλον τόπον». Καὶ εἴτε δὲν ὑπάρχει «μηδεμία αἴσθησις», ἀλλὰ «οἷον ὕπνος ἕπειδάν τις καθεύδων μηδ᾽ ὄναρ μηδὲν ὁρᾷ» [ἀλλὰ εἶναι σὰν ὕπνος, κι ἄν εἶναι σὰν νὰ κοιμᾶται κανείς χωρίς νὰ βλέπει οὔτε ὄναρ], τι θαυμάσιο ὄφελος ποὺ θὰ ἦταν ὁ θάνατος!

Ἐγὼ λοιπόν νομίζω ὅτι ἄν κάποιος ἔπρεπε νὰ διαλέξει ἀνάμεσα σε μία νύχτα ποὺ κοιμήθηκε χωρίς νὰ δεῖ οὔτε ἕνα ὀνείρῳ, καὶ τις ἄλλες νύχτες καὶ μέρες της ζωῆς του, ἄν ἔπρεπε νὰ τις ἀντιπαραβάλει με τὴ νύχτα ἐκείνη καὶ νὰ σκεφτεῖ καὶ νὰ πεῖ πόσα καλύτερα καὶ πιὸ εὐχάριστα μερόνυχτα ἔχει ζήσει στὴ ζωή του ἀπὸ αὐτή τὴ νύχτα, νομίζω ὅτι ὄχι μόνον ὁ τυχαῖος ἰδιώτης ἀλλὰ καὶ ὁ μεγαλύτερος βασιλιάς θὰ ἔβρισκε πολύ λίγα σε σχέση με τα ἄλλα μερόνυχτα.

Ἄν κάτι τέτοιο εἶναι ὁ θάνατος, ἐγὼ τουλάχιστον νομίζω ὅτι εἶναι ὄφελος. Γιατί ἔτσι «ὁ πᾶς χρόνος» δὲν φαίνεται παρά σὰν μία νύχτα. Ἄν πάλι ὁ θάνατος εἶναι ἀποδήμηση «ἐνθένδε εἰς ἄλλον τόπον» καὶ εἶναι ἀλήθεια τα λεγόμενα ὅτι ἐκεῖ βρίσκονται «πάντες οἱ τεθνεῶτες», τι μεγαλύτερο ἀγαθὸ θὰ ὑπῆρχε ἀπὸ αὐτὸ, ὦ ἄνδρες δικαστές ;

Ἄν κάποιος φτάνοντας στὸν Ἄδη, ἔχοντας ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ αὐτούς ἐδῶ ποῦ ἰσχυρίζονται ὅτι εἶναι δικαστές, θὰ βρεῖ τους ἀληθινούς δικαστές ποὺ λένε ὅτι δικάζουν ἐκεῖ, τον Μίνωα καὶ τον Ραδάμανθυ, τον Αἰακό καὶ τον Τριπτόλεμο καὶ τους ἄλλους ἀπὸ τους ἡμιθέους ποὺ ὑπῆρξαν δίκαιοι στὴν ζωῆς τους ;; Θὰ ἦταν μήπως φαύλη αὐτὴ ἡ ἀποδημία ;;Ή πάλι, καὶ ποῖος ἀπὸ ἐσᾶς δὲν θὰ ἔδινε ὁτιδήποτε γιὰ νὰ βρεθεῖ με τον Ὀρφέα, τον Μουσαῖο, τον Ἡσίοδο καὶ τον Ὅμηρο ;; Ἐγὼ πάντως πολλές φορές θὰ ἤθελα νὰ πεθάνω ἄν ὅλα αὐτὰ ἀληθεύουν, γιατί, σε ἐμένα τουλάχιστον, φαίνεται θαυμαστή η παραμονή σε μέρος πού θὰ μποροῦσε νὰ συναντήσω τον Παλαμήδη, τον Αἴαντα του Τελαμῶνα καὶ ὅσους ἄλλους ἀπὸ τους παλιούς πέθαναν ἀπὸ ἀδικῆ κρίση, καὶ νὰ συγκρίνω τα παθήματά μου με τα δικά τους. Νομίζω πῶς κάθε ἄλλο παρά δυσάρεστα θὰ μου ἦταν ὅλα αὐτά. Καὶ μάλιστα, το σπουδαιότερο, νὰ ἐξετάζω καὶ νὰ ἐρευνῶ, ὅπως κάνω καὶ γιὰ τους ἐδῶ, ποῖος ἀπὸ αὐτούς εἶναι σοφός καὶ ποῖος νομίζει ὅτι εἶναι ἀλλὰ δὲν εἶναι. Καὶ πόσα δὲν θὰ ἔδινε κανείς, ἄνδρες δικαστές, γιὰ νὰ μπορέσει νὰ ἐξετάσει ἐκεῖνον ποὺ ἡγήθηκε της μεγάλης στρατιᾶς της Τροίας ἡ τον Ὀδυσσέα ἡ τον Σίσυφο – ἡ καὶ χιλιάδες ἄλλους ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἀναφέρει κανείς – νὰ μιλάει με αὐτούς καὶ νὰ βρίσκεται μαζί τους καὶ νὰ τους ἐξετάζει ;;

Δὲν θὰ ἦταν ὅλα αὐτὰ ἀνείπωτη εὐτυχία ;; Πάντως, γιὰ τέτοιες αἰτίες, ὅσοι βρίσκονται ἐκεῖ δέν θανατώνουν. Ἐκεῖνοι, εἶναι καί γιὰ πολλά ἄλλα πιὸ εὐτυχισμένοι ἀπὸ τους ἐδῶ, γιὰ τον λόγο ἀκόμα ὅτι τον ὑπόλοιπο χρόνο μένουν ἀθάνατοι, ἄν φυσικά ὅσα λέγονται εἶναι ἀλήθεια. Ἀλλὰ κι ἐσεῖς πρέπει, ἄνδρες δικαστές, νὰ σκάφτεστε με ἐλπίδα τον θάνατο καὶ νὰ καταλάβετε ὅτι ἡ ἀλήθεια εἶναι μόνο μία : ὅτι δὲν ὑπάρχει γιὰ τον ἀγαθό ἄνθρωπο κανένα κακό, οὔτε ὅταν ζεῖ οὔτε ὅταν πεθάνει, καὶ ὅτι δὲν ἀμελοῦν οἱ θεοί νὰ φροντίζουν γιὰ τις ὑποθέσεις του”. …….

[......] Ἀλλὰ τώρα πιὰ εἶναι ὥρα νὰ φύγουμε, ἐγὼ γιὰ νὰ πεθάνω, κι ἐσεῖς γιὰ νὰ ζήσετε. Ποιοί ἀπὸ ἐμᾶς πηγαίνουν σε καλύτερο πρᾶγμα, εἶναι ἄγνωστο σε ὅλους πλὴν του θεοῦ!




……δυοῖν γὰρ θάτερόν ἐστιν τὸ τεθνάναι· ἢ γὰρ οἷον μηδὲν εἶναι μηδὲ αἴσθησιν μηδεμίαν μηδενὸς ἔχειν τὸν τεθνεῶτα, ἢ κατὰ τὰ λεγόμενα μεταβολή τις τυγχάνει οὖσα καὶ μετοίκησις τῇ ψυχῇ τοῦ τόπου τοῦ ἐνθένδε εἰς ἄλλον τόπον. καὶ εἴτε δὴμηδεμία αἴσθησίς ἐστιν ἀλλ᾽ οἷον ὕπνος ἐπειδάν τις καθεύδων μηδ᾽ ὄναρ μηδὲν ὁρᾷ, θαυμάσιον κέρδος ἂν εἴη ὁ θάνατος–ἐγὼ γὰρ ἂν οἶμαι, εἴ τινα ἐκλεξάμενον δέοι ταύτην τὴν νύκτα ἐν ᾗ οὕτω κατέδαρθεν ὥστε μηδὲ ὄναρ ἰδεῖν, καὶ τὰς ἄλλας νύκτας τε καὶ ἡμέρας τὰς τοῦ βίου τοῦ ἑαυτοῦ ἀντιπαραθέντα ταύτῃ τῇ νυκτὶ δέοι σκεψάμενον εἰπεῖν πόσας ἄμεινον καὶ ἥδιον ἡμέρας καὶ νύκτας ταύτης τῆς νυκτὸς βεβίωκεν ἐν τῷἑαυτοῦ βίῳ, οἶμαι ἂν μὴ ὅτι ἰδιώτην τινά, ἀλλὰ τὸν μέγαν βασιλέα εὐαριθμήτους ἂν εὑρεῖν αὐτὸν ταύτας πρὸς τὰς ἄλλας ἡμέρας καὶ νύκτας–εἰ οὖν τοιοῦτον ὁ θάνατόςἐστιν, κέρδος ἔγωγε λέγω·

καὶ γὰρ οὐδὲν πλείων ὁ πᾶς χρόνος φαίνεται οὕτω δὴ εἶναιἢ μία νύξ. εἰ δ᾽ αὖ οἷον ἀποδημῆσαί ἐστιν ὁ θάνατος ἐνθένδε εἰς ἄλλον τόπον, καὶἀληθῆ ἐστιν τὰ λεγόμενα, ὡς ἄρα ἐκεῖ εἰσι πάντες οἱ τεθνεῶτες, τί μεῖζον ἀγαθὸν τούτου εἴη ἄν, ὦ ἄνδρες δικασταί; εἰ γάρ τις ἀφικόμενος εἰς Ἅιδου, ἀπαλλαγεὶς τουτωνὶ τῶν φασκόντων δικαστῶν εἶναι, εὑρήσει τοὺς ὡς ἀληθῶς δικαστάς, οἵπερ καὶλέγονται ἐκεῖ δικάζειν,

Μίνως τε καὶ Ῥαδάμανθυς καὶ Αἰακὸς καὶ Τριπτόλεμος καὶἄλλοι ὅσοι τῶν ἡμιθέων δίκαιοι ἐγένοντο ἐν τῷ ἑαυτῶν βίῳ, ἆρα φαύλη ἂν εἴη ἡἀποδημία; ἢ αὖ Ὀρφεῖ συγγενέσθαι καὶ Μουσαίῳ καὶ Ἡσιόδῳ καὶ Ὁμήρῳ ἐπὶ πόσῳ ἄν τις δέξαιτ᾽ ἂν ὑμῶν; ἐγὼ μὲν γὰρ πολλάκις ἐθέλω τεθνάναι εἰ ταῦτ᾽ ἔστιν ἀληθῆ. ἐπεὶἔμοιγε καὶ αὐτῷ θαυμαστὴ ἂν εἴη ἡ διατριβὴ αὐτόθι, ὁπότε ἐντύχοιμι Παλαμήδει καὶΑἴαντι τῷ Τελαμῶνος καὶ εἴ τις ἄλλος τῶν παλαιῶν διὰ κρίσιν ἄδικον τέθνηκεν,ἀντιπαραβάλλοντι τὰ ἐμαυτοῦ πάθη πρὸς τὰ ἐκείνων–ὡς ἐγὼ οἶμαι, οὐκ ἂν ἀηδὲς εἴη–καὶ δὴ τὸ μέγιστον, τοὺς ἐκεῖ ἐξετάζοντα καὶ ἐρευνῶντα ὥσπερ τοὺς ἐνταῦθα διάγειν, τίς αὐτῶν σοφός ἐστιν καὶ τίς οἴεται μέν, ἔστιν δ᾽ οὔ.

ἐπὶ πόσῳ δ᾽ ἄν τις, ὦ ἄνδρες δικασταί, δέξαιτο ἐξετάσαι τὸν ἐπὶ Τροίαν ἀγαγόντα τὴν πολλὴν στρατιὰν ἢ Ὀδυσσέα ἢ Σίσυφον ἢ ἄλλους μυρίους ἄν τις εἴποι καὶ ἄνδρας καὶ γυναῖκας, οἷς ἐκεῖ διαλέγεσθαι καὶ συνεῖναι καὶ ἐξετάζειν ἀμήχανον ἂν εἴη εὐδαιμονίας; πάντως οὐ δήπου τούτου γεἕνεκα οἱ ἐκεῖ ἀποκτείνουσι· τά τε γὰρ ἄλλα εὐδαιμονέστεροί εἰσιν οἱ ἐκεῖ τῶν ἐνθάδε, καὶ ἤδη τὸν λοιπὸν χρόνον ἀθάνατοί εἰσιν, εἴπερ γε τὰ λεγόμενα ἀληθῆ.

ἀλλὰ καὶ ὑμᾶς χρή, ὦ ἄνδρες δικασταί, εὐέλπιδας εἶναι πρὸς τὸν θάνατον, καὶ ἕν τι τοῦτο διανοεῖσθαι ἀληθές, ὅτι οὐκ ἔστιν ἀνδρὶ ἀγαθῷ κακὸν οὐδὲν οὔτε ζῶντι οὔτε τελευτήσαντι, οὐδὲ ἀμελεῖται ὑπὸ θεῶν τὰ τούτου πράγματα. ………

[......]ἀλλὰ γὰρ ἤδη ὥρα ἀπιέναι, ἐμοὶ μὲν ἀποθανουμένῳ, ὑμῖν δὲ βιωσομένοις· ὁπότεροι δὲ ἡμῶν ἔρχονται ἐπὶ ἄμεινον πρᾶγμα, ἄδηλον παντὶ πλὴν ἢ τῷ θεῷ.

Ὁ χρησμός της Πυθίας γιὰ το μέλλον της Ἑλλάδας ποὺ ἐπιβεβαιώνεται μέχρι σήμερα

Ὁ χρησμός της Πυθίας γιὰ το μέλλον της Ἑλλάδας ποὺ ἐπιβεβαιώνεται μέχρι σήμερα

Ποῖος εἶναι

Ὅταν στὶς ἀρχὲς του 2ου προχριστιανικοῦ αἰῶνα ὁ πολύπειρος Ἀρκάδας στρατηγός Φιλοποίμην, εἶδε την διάθεση γιὰ ἐμπλοκὴ στὰ Ἑλληνικά πράγματα του Ρωμαίου ὑπάτου Φλαμινίου, κατάλαβε πῶς οἱ Ἕλληνες βρισκόταν μπροστά σε τεράστιες περιπέτειες.
Φιλοποίμην
Ὁ Φιλοποίμην ἀποφάσισε τότε νὰ συμβουλευθεῖ το Μαντεῖο τῶν Δελφῶν γιὰ το μέλλον της Ἑλλάδος.
Ἡ Πυθία ἔδωσε τον ἐξῆς χρησμό καὶ ταυτόχρονα τον ἀπόλυτο ὁρισμὸ της Ἑλλάδας, ποὺ ἐδῶ καὶ 22 αἰῶνες ἐπιβεβαιώνεται στὸ ἀκέραιο:
«Ἀσκὸς κλυδωνιζόμενος μηδεπώποτε βυθιζόμενος»
Ἡ ἱέρεια των Δελφῶν παρομοίασε, δηλαδή, την Ἑλλάδα με φουσκωμένο ἀσκί στὸ φουρτουνιασμένο πέλαγος, ποὺ κλυδωνίζεται μὲν λόγῳ τῶν κυμάτων, ἀλλὰ ποὺ δὲν πρόκειται νὰ βυθιστεῖ ποτέ!
Καὶ πράγματι, ἐπιβεβαιώνοντας τους φόβους του Φιλοποίμενα:
Οἱ Ρωμαῖοι ἦρθαν.
Οἱ Γότθοι ἦρθαν.
Οἱ Ἄβαροι ἦρθαν.
Οἱ Φράγκοι ἦρθαν.
Οἱ Τοῦρκοι ἦρθαν.
Οἱ Ἄραβες ἦρθαν.
Οἱ Ἱταλοι  ἦρθαν
Οἱ Γερμανοί ἦρθαν.
Σύμμαχοι ἦρθαν, προδότες ἦρθαν, χρεωκοπίες ἦρθαν, μνημόνια ἦρθαν…

Πῶς εἶναι δυνατόν νὰ καθορίζεται ἡ ἀξία μας ἀπὸ το τι σκέφτονται, λένε ἡ κάνουν οἱ ἄλλοι;

Πῶς εἶναι δυνατόν νὰ καθορίζεται ἡ ἀξία μας ἀπὸ το τι σκέφτονται, λένε ἡ κάνουν οἱ ἄλλοι;


Γιατί φοβόμαστε τόσο πολύ γιὰ το τι σκέφτονται καὶ λένε γιὰ ἐμᾶς οἱ ἄλλοι;



Γιατί εἶναι τόσο σημαντικό ὥστε νὰ ἀλλάξουμε την ἐμφάνιση, τις πράξεις καὶ τα λόγια μας γιὰ νὰ εἴμαστε ἀποδεκτοί ἀπὸ αὐτούς;


Τι θὰ συμβεῖ ἄν δὲν ἔχουν θετική ἀντίληψη γιὰ ἐμᾶς; Θὰ πεθάνουμε, θὰ ὑποστοῦμε κάποιο εἶδος τιμωρίας, θὰ πᾶμε στὴν κόλαση; Τι εἶναι ὅλη αὐτή ἡ φασαρία;

Πώς μπορεῖ ἡ ἀξία μας νὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ το τι σκέφτονται ἡ λένε οἱ ἄλλοι, ὅταν ὑπάρχουν τόσοι πολλοί ἄνθρωποι με τόσες πολλές διαφορετικές ἀντιλήψεις;

Ἄν ὑπάρχουν δέκα ἄνθρωποι καὶ οἱ ἕξη ἔχουν θετική ἀντίληψη γιὰ ἐμᾶς καὶ πιστεύουν ὅτι εἴμαστε σπουδαῖοι, ἐνῶ οἱ δύο δὲν το πιστεύουν, σύμφωνα με ποῖους ὑπολογίζεται ἡ ἀξία μας; Ὑπάρχει κάποιος μαθηματικός τύπος ποὺ καθορίζει την ἀξία μας, ὅταν κάποιοι μας κατακρίνουν καὶ ἄλλοι μας λένε πῶς εἴμαστε ἐντάξει ἡ ἀκόμη καὶ σπουδαῖοι;

Γιατί οἱ γονεῖς μας φοβόντουσαν τόσο πολύ τὴ γνώμη τῶν ἄλλων, ὥστε νὰ κουκουλώνουν γεγονότα καὶ πληροφορίες;

Γιατί ἦταν τόσο σημαντικό γι’ αὐτούς νὰ δημιουργήσουν μία πολύ θετική εἰκόνα στούς ἄλλους, ἀκόμη κι ἄν δὲν ἦταν ἀληθινή;


Κι ἄν οἱ ἄλλοι πιστεύουν πῶς εἴμαστε σπουδαῖοι, εἴμαστε; Κι ἄν νομίζουν πῶς δὲν ἀξίζουμε, δὲν ἀξίζουμε;

Ἄν ἐμεῖς πιστεύουμε γιὰ κάποιον ἄλλον πῶς εἶναι σπουδαῖος, εἶναι πραγματικά; Ἄν ἐμεῖς νομίζουμε πῶς κάποιος ἄλλος δὲν ἀξίζει, ἀληθινά δὲν ἀξίζει;

Ή μήπως προβάλλουμε στοὺς ἄλλους τις ὑποκειμενικές ἀντιλήψεις μας, ἐπηρεασμένες ἀπὸ τὴ δική μας αὐτοαμφισβήτηση καὶ ἀνασφάλεια;

Δὲν ἐπηρεάζονται καὶ οἱ ἄλλοι ἐπίσης ἀπὸ το δικό τους ὑποκειμενικό παιδικό προγραμματισμό καὶ την αὐτοαμφισβήτηση καὶ τους φόβους τους;

Ἑπομένως, ποῖος εἶναι σε θέση νὰ μας ἀξιολογήσει; Θὰ ζητούσαμε ἀπὸ ἕνα ἄτομο χωρίς γνώσεις ἡ ἐμπειρία νὰ ἀξιολογήσει γιὰ ἐμᾶς ἕνα ἀκριβὸ ρολόϊ; Θὰ ἤξερε πόσο κοστίζει;


Τότε, γιατί ἐπιτρέπουμε σ’ ἐκείνους, ποὺ δὲν εἶναι ἀκόμη φωτισμένοι καὶ ἐπηρεάζονται τόσο πολύ ἀπὸ τους ὑποκειμενικούς προγραμματισμούς τους, νὰ καθορίζουν το πώς αἰσθανόμαστε γιὰ τον ἑαυτό μας; Εἶναι αὐτοὶ, ἀπὸ τους ὁποίους προσδοκοῦμε νὰ ἔχουν θετική γνώμη γιὰ ἐμᾶς, εὐτυχισμένοι, ἐπιτυχημένοι, φωτισμένοι; Ἔχουν αὐτογνωσία, σοφία, κατανόηση καὶ ἀγάπη; Εἶναι πνευματικά ἐξελιγμένοι; Ὑπάρχει σοβαρός λόγος νὰ πιστεύουμε ὅτι ἡ γνώμη τους εἶναι ἀντικειμενική καὶ ἀληθινή;


Ἐπίσης, πώς γνωρίζουμε τι σκέφτονται γιὰ ἐμᾶς; Συχνά καταλήγουμε σε λανθασμένα συμπεράσματα γιὰ το τι σκέφτονται οἱ ἄλλοι καὶ γιατί κάνουν αὐτό ποῦ κάνουν. Πιστεύουμε λανθασμένα ὅτι εἴμαστε το κέντρο του σύμπαντος, ἐνῶ στὴν πραγματικότητα δὲν ἑστιάζονται καθόλου σ’ ἐμᾶς, ἀλλὰ ἁπλά δίνονται σε μία προσπάθεια νὰ ἱκανοποιήσουν τις ἀνάγκες τους. Χάνονται μέσα στὸν δικό τους κόσμο ἀναγκῶν, προσκολλήσεων, φόβων καὶ ἐπιθυμιῶν κι ἐμεῖς πιστεύουμε πῶς δὲν ἔχουν τίποτα καλύτερο νὰ κάνουν ἀπὸ το νὰ σκέφτονται καὶ νὰ μιλοῦν γιὰ ἐμᾶς.


Πολύ συχνά ἐνεργοῦν γιὰ νὰ ἱκανοποιήσουν τις ἀνάγκες τους καὶ δὲν εἴμαστε ἐμεῖς ὁ στόχος.


Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν καλύτερα πράγματα νὰ κάνουν στὴ ζωή τους ἀπὸ το νὰ σκέφτονται πώς νὰ μας ἀπορρίψουν ἡ νὰ μας κάνουν νὰ νιώσουμε ἄσχημα.

Δὲν εἴμαστε τόσο σημαντικοί.

Ἄς ἀφήσουμε ὅλη αὐτή τὴ σημασία πού δίνουμε στὸ τι σκέφτονται καὶ λένε οἱ ἄλλοι. Ἄς ζήσουμε τὴ ζωή μας εὐθυγραμμισμένοι με τις δικές μας ἐσωτερικές ἀλήθειες, σεβόμενοι τους ἄλλους, ἀλλὰ χωρίς νὰ ἀλλάζουμε αὐτὸ ποὺ εἴμαστε γιὰ νὰ τους εὐχαριστήσουμε. Το νὰ τους ἀγαπᾶμε δὲν εἶναι το ἴδιο με την ἀνάγκη μας νὰ μας ἀγαποῦν. Στὴν πραγματικότητα, το νὰ τους ἀγαπᾶμε εἶναι ὁ πιὸ ἀποτελεσματικός τρόπος νὰ μας ἀγαπήσουν κι ἐκείνοις.