67 Χρόνια από την Μεγάλη Μάχη του Γράμμου! …»Αύγουστος του 49 «Το χρονικό!»

67 Χρόνια από την Μεγάλη Μάχη του Γράμμου! …»Αύγουστος του 49 «Το χρονικό!»
67 Χρόνια απο την Μεγάλη Μάχη του Γράμμος …Το χρονικό!
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΜΑΣ

Το εναρκτήριο λάκτισμα αυτής της αχρείαστης περιπέτειας του έθνους δόθηκε από τάγμα εκτελεστών του ΚΚΕ. Το βράδυ της 30ής, ξημερώματα 31ης Μαρτίου (ημέρα των πρώτων μεταπολεμικών εκλογών), 33 αντάρτες με επικεφαλής τον Αλέξανδρο Ρόσιο (καπετάν Υψηλάντης το παρατσούκλι του) εισέβαλαν στον σταθμό Χωροφυλακής στο Λιτόχωρο Πιερίας και δολοφόνησαν εννέα χωροφύλακες και δύο εθνοφύλακες.

Το ΚΚΕ του Νίκου Ζαχαριάδη επιδίωκε πάση θυσία το αιματοκύλισμα και γι’ αυτό επέλεξε να απέχει από τις εκλογές και να επιδοθεί σε μια σειρά αιματηρών επιθέσεων, που δεν έδινε καμιά άλλη επιλογή στο κράτος από τη βίαιη καταστολή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Αλέξανδρος Ρόσιος επέστρεψε στην Ελλάδα το 1976 έπειτα από πολυετή εξορία, εκμεταλλευόμενος την αμνηστία που έδωσε η κυβέρνηση Καραμανλή το 1976.

Μόλις επέστρεψε εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ και έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Εκτελεστικού Γραφείου του κόμματος.

7 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΣΕ ΓΡΑΜΜΟ-ΒΙΤΣΙ

Η Νίκη των Εθνικών δυνάμεων στον Γράμμο και στο Βίτσι τον Αύγουστο του 1949 έκλεισε τον κύκλο της αλληλοσφαγής των Έλλήνων ,που μας επέβαλε ο διεθνής εβραιοκομμουνισμός.

Με την κατάληψη του υψώματος Κάμενικ, στις 05.40 της 30ης Αυγούστου, και την ύψωση της Ελληνική Σημαίας, έληξε επισήμως ο ανταρτοπόλεμος.

Για να φτάσουμε στη Νίκη, επί του ΔΣΕ και της SNOF, που είχαν την αμέριστη βοήθεια της Σοβ. Ενωσης, της Κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας, της Αλβανίας, και της Βουλγαρίας, χρειάστηκαν, το «Δόγμα Τρούμαν», τον Μάρτιο του 1947, και το «Σχέδιο Μάρσαλ» , απόφαση να τεθούν εκτός νόμου το KKE και το EAM τον Ιανουάριο του 1948 και η ρήξη Τίτο -Στάλιν το καλοκαίρι του 1948, που προκάλεσε και την καθαίρεση του Βαφειάδη από όλα του τα αξιώματα και στη διαγραφή του από το ΚΚΕ.310811-vitsi-0 Eleftheria-1949-08-30

Η αποπομπή της Γιουγκοσλαβίας από το Ινφορμπιρό της Κ.Διεθνούς ανακοινώθηκε επίσημα στις 28 Ιουνίου του 1948.Δύο μέρες μετά, οι Γιουγκοσλάβοι άρχισαν τις ανεπίσημες επαφές με τους Αμερικάνους διπλωμάτες στο Βελιγράδι.Σαν αντάλλαγμα για την βοήθεια που λάμβανε από τους σλαβοκομμουνιστές το ΚΚΕ υποστήριξε την απαιτήση των Βουλγάρων κομμουνιστών να μην επιβληθούν κυρώσεις στη Βουλγαρία για την επιδρομή της στην Ελλάδα παρά το πλευρό των Γερμανών, και στην 5η Ολομέλεια,υιοθέτησε τη θέση περί αποσπάσεως της Μακεδονίας από την Ελλάδα.

Η 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ στην οποία πήραν μέρος 26 τακτικά και αναπληρωματικά μέλη, συνήλθε “στο βουνό”, δηλαδή σε μια εκκλησία στους Ψαράδες της Πρέσπας,στις 30 και 31 Γενάρη του 1949 και εξέλεξε ως «τακτικά μέλη» του ΠΓ τους Ν. Ζαχαριάδη, Γ. Ιωαννίδη, Μ. Παρτσαλίδη, Β. Μπαρτζιώτα , Δ. Βλαντά και αναπληρωματικά τους Λ. Στρίγκο, Π. Ρούσο, Γ. Γούσια.

Το «Πολεμικό Συμβούλιο» που έδωσε τη μάχη στον Γράμμο και το Βίτσι αποτέλεσαν οι: Ν. Ζαχαριάδης ως πρόεδρος, Γ. Ιωαννίδης, Β. Μπαρτζιώτας, Δ. Βλαντάς, Γ. Γούσιας, Κ. Καραγιώργης, Γ. Ερυθριάδης (Πετρής), Κ. Κολιγιάννης , Στ. Γκιουζέλης.

Τον Δεκέμβριο του 1948, οι εθνικές δυνάμεις ανέλαβαν μεγάλες επιχειρήσεις εκκαθαρίσεως της Πελοποννήσου, με το σχέδιο “Περιστερά”. Στις 29 Γενάρη του 1949, ο στρατηγός Τσακαλώτος παρέδωσε τη διοίκηση των δυνάμεων της Πελοποννήσου στον στρατηγό Πετζόπουλο.Η εκκαθάριση της Πελοποννήσου ουσιαστικά είχε τελειώσει.

Στις 11 Απρίλη 1949 ο Ν. Ζαχαριάδης κλήθηκε να πάει στη Μόσχα και γύρισε στις 19 Απρίλη.

Στις αρχές της Άνοιξης, ο Εθνικός Στρατός έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο Πύραυλος για την εκκαθάριση της Στέρεάς Ελλάδας και της νότιας Θεσσαλίας. Το σχέδιο ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις αρχές του καλοκαιριού. Παράλληλα με τις επιχειρήσεις σε Θεσσαλία και Ρούμελη, ο Εθνικός Στρατός πραγματοποίησε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Μακεδονία και τη Θράκη.

Τον Μάη και τον Ιούνη πραγματοποιήθηκαν επιθέσεις εναντίον του ΔΣΕ στα Κερδύλια, στη Χαλκιδική, στο Μπέλες, στην περιοχή Κομοτηνής – Έβρου. Στις 24 Ιουνίου 1949 πέθανε ο πρωθυπουργός της Θεμιστοκλής Σοφούλης σε ηλικία 89 ετών, και τον διαδέχθηκε ο Αλέξανδρος Διομήδης, ενώ το σύνολο σχεδόν της χώρας είχε εκκαθαριστεί από τους Κομμουνιστοσυμμορίτες, και ο όγκος των δυνάμεων του ΔΣΕ είχε συγκεντρωθεί στα ελληνοαλβανικά σύνορα , στο Γράμμο και στη Δυτική Μακεδονία, ανάμεσα σε Φλώρινα και Καστοριά, στο Βίτσι, απ όπου επικοινωνούσαν με την Αλβανία και τη Γιουγκοσλαβία μέσω των Πρεσπών.

Στις 2 Ιουλίου 1949 ο Ζαχαριάδης συναντήθηκε μυστικά στην Κορυτσά, με τον Ε. Χότζα . Στις 11 Ιουλίου 1949, ο Τίτο με συμβουλή των αμερικανών, έκλεισε τα γιουγκοσλαβικά σύνορα για το ΚΚΕ.

Τον Ιούλιο έγιναν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο Καϊμακτσαλάν. Ακόμη, δυνάμεις του Α` Σώματος Στρατού επιτέθηκαν στην περιοχή του Σουλίου αναγκάζοντας την 159η ταξιαρχία του Δημοκρατικού Στρατού να ελιχθεί προς το Γράμμο.b_pagkosmios_polemos_7r

Για την οριστική ήττα του ΔΣΕ και την ολοσχερή εξόντωση των δυνάμεων του, το ΓΕΣ εκπόνησε το σχέδιο «Πυρσός» το οποίο θα εξελισσόταν σε τρεις φάσεις

. H πρώτη φάση , «Πυρσός A’», ήταν ο αντιπερισπασμός στον Γράμμο και άρχισε τη νύχτα της 2ας προς 3η Αυγούστου 1949. H επιχείρηση ανατέθηκε σε μονάδες του A’ Σώματος Στρατού με Διοικητή τον στρατηγό Θ.Τσακαλώτο.

Οι εχθροπραξίες κράτησαν έξι ημέρες και οι κυβερνητικές δυνάμεις όχι μόνο κατόρθωσαν να καθηλώσουν τις δυνάμεις του εχθρού αλλά και κατέλαβαν σημαντικές στρατηγικές θέσεις στον Βορειοανατολικό και στον Νότιο Γράμμο.

Στις 10 Αυγούστου εξαπολύθηκε ο «Πυρσός B’», η κύρια φάση της όλης επιχείρησης, που είχε στόχο να εξοντώσει τις δυνάμεις του ΔΣΕ που βρίσκονταν στο Βίτσι, σε θέσεις εξαιρετικά οχυρές, και την οποία ανέλαβε το B’ Σώμα Στρατού με διοικητή τον στρατηγό Μανιδάκη.

Οι μάχες διήρκεσαν μέχρι τις 14 Αυγούστου. Στις 16 Αυγούστου το Βίτσι είχε εκκαθαριστεί πλήρως .Το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών του ΔΣΕ ωστόσο , κατόρθωσε να διαφύγει, και από τη χερσόνησο Πυξός, ανάμεσα στη Μικρή και στη Μεγάλη Πρέσπα. Οι διασωθέντες του Βίτσι, μέσω Αλβανίας, κατόρθωσαν να φτάσουν στον Γράμμο.

Το ΠΓ του ΚΚΕ που εγκατέλειψε το Βροντερό και την Πύλη, συζήτησε την εξέλιξη των επιχειρήσεων στις 20 Αυγούστου μάλλον στην Αλβανία, και έριξε το σύνθημα «ο Γράμμος θα γίνει ο τάφος του Μοναρχοφασισμού».

Η τρίτη φάση της επιχείρησης «Πυρσός », που στρεφόταν κατά του Γράμμου, όπου τώρα είχαν συγκεντρωθεί όλες οι δυνάμεις του ΔΣΕ, εξαπολύθηκε στις 24 Αυγούστου.
Η κατεύθυνση της επιθέσεως είχε δύο άξονες: ο ένας προς Ψωριάρικα -Μονόπυλο – Πουριά – Φούσια – Πέτρα Οσμάν την οποία ανέλαβαν οι 42η και 43η Ταξιαρχίες της IX Μεραρχίας με διοικητή τον υποστράτηγο Στέφανο Κατσομήτρο και ο άλλος προς Ανθρωπάκο –Τσάρνο- Υψώματα Παπούλη και Φλάμπουρο-Μπάρα- Γκόλιο-Κάμενικ με σκοπό τον αποκλεισμό των Κομουνιστικών Δυνάμεων και τη διακοπή της επικοινωνίας τους με την Αλβανία, που ανέλαβε η Ιη «Σιδηρά Μεραρχία», με Διοικητή τον Στρατηγό Θεμιστοκλή Κετσέα.The SAS Greek Civil War.pdf - Adobe Reader

Η III μεραρχία καταδρομών, κινήθηκε προς Μαύρη Πέτρα-Κιάφα-ύψωμα 2520. Η κατάληψη της κορυφογραμμής του Τσάρνο, ανατέθηκε στην 52 Ταξιαρχία με Διοικητή το Συνταγματάρχη Χρήστο Τριανταφυλλίδη.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Αυγούστου, ο Ελληνικός Στρατός ξεκίνησε την τελική του επίθεση στο Γράμμο. Προς το Τσάρνο κινήθηκε ο 3ος Λόχος του 594 ΤΠ, με Διοικητή το Λοχαγό Χαράλαμπο Πολίτη, που υπέστη μεγάλες απώλειες, χάνοντας τρεις Αξιωματικούς και πενήντα επτά στρατιώτες του και ενισχύθηκε από μια Διλοχία με επικεφαλής το Λοχαγό Αντώνιο Ρήγα, που έπεσε μαχόμενος. Το Τσάρνο κατελήφθη από το 594 ΤΠ στις 25 Αυγούστου .

Η 43η ταξιαρχία εξαπέλυσε την επίθεση της στις 21:00 μ.μ. της 24ης Αυγούστου, και προωθούμενη μεταξύ της Αλεβίτσας και του Γιαννοχωρίου, κατέλαβε στις 05.40 της 25ης το υψώματα Κόντρα Πολίγκα, στις 07.00 το ύψωμα ΠΙΟΥ, και στις 09.50 μετά από σκληρό αγώνα τα Ψωριάρικα.

Η 42η , Ταξιαρχία δεχόμενη πυρά του αλβανικού πυροβολικού κατέλαβε τα Καλύβια Κατσάρα, και το ύψωμα 1463. Το Μονόπυλο, κατελήφθη με τη συμβολή των τεθωρακισμένων . Στις 26 , η 41η Ταξιαρχία, ανακοίνωσε στις 12.30 , ότι κατέλαβε την Πόρτα Οσμάν, και συνέχισε προς Γκούμελ-Σακούλι- ύψωμα 2520 .lok-grammos-2

Η επιτυχής προέλαση της 41ης Ταξιαρχίας, που υπερκέρασε τη γραμμή άμυνας του ΔΣΕ και εισχώρησε στα «μετόπισθεν» κατά μήκος των αλβανικών Συνόρων, κλείνοντας τη διάβαση Πέτρα Οσμάν, από όπου πέρναγε και ο χωματόδρομος προς την Αλβανία που είχαν διανοίξει οι αντάρτες, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την πλήρη περικύκλωση του ΔΣΕ.56

Το «πολεμικό συμβούλιο» και το Πολιτικό Γραφείο του KKE, που σκόπευαν να δώσουν την κύρια μάχη στη γραμμή ΠΑΠΟΥΛΗ-ΣΚΑΛΑ-ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ, εξέτασαν την κατάσταση και αποφάσισαν να δραπετεύσουν και διέταξαν την εκκένωση του Γράμμου, μέσω της μοναδικής διόδου διαφυγής που τους απέμενε, του αυχένα της ΜΠΑΡΑΣ,στο Πληκάτι της Κόνιτσας.

Eleftheria-1949-08-30
Ο Ζαχαριάδης και η “ηγεσία” δραπέτευσαν και άφησαν τους ηλίθιους να δοξαστούν. Στις 27 Αυγούστου οι αντάρτες πρόβαλαν λυσσώδη αντίσταση στην επίθεση της ΙΙΙ Μεραρχίας Καταδρομών στο ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ, που έπεσε μετά από άσκοπες πολύνεκρες μάχες στις 17.35.

Η ΙΙΙ Μεραρχία συνέχισε την προέλαση της προς χωρίο ΓΡΑΜΜΟΣ-2520-ΚΙΑΦΑ. Ήδη όμως η διαταγή της εκκένωσης είχε διαδοθεί στο βουνό τα ξημερώματα της 28ης και άρχισε η γενική υποχώρηση του ΔΣΕ.112

Όσοι πρόλαβαν διέφυγαν από τη διάβαση Μπάρα , υπό καταιγισμό πυρός του πυροβολικού και της αεροπορίας. Ο αυχένας της Μπάρας κατελήφθη από την 61η Ταξιαρχία και λοκατζήδες της ΙΙΙ Μεραρχίας, στις 14.00 της 29ης , κλείνοντας τη λαβίδα στην οποία πιάστηκαν όσοι δεν πρόλαβαν να κατέβουν από το βουνό. Ο Ελληνικός Στρατός, και ο Ελληνικός λαός, νίκησαν. Κατέρρευσε ο εμφύλιος που μας επέβαλαν οι Εβραιοκομμουνιστές.

O ΔΣΕ είχε στο Βίτσι περίπου 9000 άνδρες γυναίκες και «παιδιά». Από αυτούς βρέθηκαν και καταμετρήθηκαν από τον ΕΣ 1182 νεκροί, ενώ 637 αντάρτες παραδόθηκαν, και περίπου 6000 πέρασαν μέσω Αλβανίας στον Γράμμο, αλλά δεν πρόλαβαν να αναπτυχθούν όλοι μέχρι τις 24 Αυγούστου που άρχισε η τελική επίθεση.
Στον Γράμμο, η δύναμη των ανταρτών στις αρχές Αυγούστου ήταν 7300 περίπου. Κατά τις επιχειρήσεις (ΠΥΡΣΟΣ 1) σκοτώθηκαν 280, 400 τραυματίστηκαν, και 59 παραδόθηκαν. Έτσι στην φάση των τελικών επιχειρήσεων στον Γράμμο βρίσκονταν 12500 περίπου αντάρτες.1949
Καταδρομείς κάνουν Απόβαση στις Πρέσπες το 1949 !
Από αυτούς βρέθηκαν και καταμετρήθηκαν 922 νεκροί,765 συνελήφθησαν και 179 παραδόθηκαν. Οι υπόλοιποι 10.500 πέρασαν στην Αλβανία. Για τον αριθμό των τραυματιών μια εκτίμηση μπορεί να γίνει από τη δυναμικότητα του νοσοκομείου για τους αντάρτες ,που έφτιαξαν οι Πολωνοί στην Αλβανία το 1949, και το οποίο είχε δυναμικότητα 2000 κρεβάτια.
Για τη μεταφορά τους στην Πολωνία, που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 1950, έγιναν 12 δρομολόγια του ειδικά διασκευασμένου για το σκοπό αυτό πλοίου «Kociuszko».
Στις 04/09/1949 , ο Ζαχαριάδης αναχώρησε από τα Τίρανα για τη Σοβιετική Ενωση, όπου συναντήθηκε με τον Στάλιν στον Καύκασο, στις 16 Σεπτεμβρίου, σε μια κομματική βίλα στις όχθες της λίμνης Ρίτσα, όπου ο Σοβιετικός ηγέτης παραθέριζε. Εκεί συμφωνήθηκε το πλαίσιο των κοινών εκτιμήσεων ΚΚΕ /ΚΚΣΕ «για την ήττα», και η γραμμή του ΚΚΕ «μπροστά στη νέα κατάσταση» και , κανονίστηκαν ζητήματα σχετικά με την εγκατάσταση των πολιτικών προσφύγων – μαχητών του ΔΣΕ, στην ΕΣΣΔ και στις λαϊκές Δημοκρατίες.

Το πρωί της 17ης Οκτωβρίου του 1949, η «Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση» των ανταρτών έδωσε οριστικό τέλος στις εχθροπραξίες, με διάγγελμα που μεταδόθηκε από ραδιοσταθμό του Βουκουρεστίου. Στο διάγγελμα αυτό, μεταξύ άλλων, αναφέρονται και τα εξής:

«Ο ΔΣΕ σταμάτησε την αιματοχυσία για να σώσει την Ελλάδα από την ολοκληρωτική εκμηδένιση και τα συμφέροντα του τόπου τα έβαλε πάνω απ’ όλα. Οι δυνάμεις μας στο Βίτσι και το Γράμμο σταμάτησαν τον πόλεμο για να διευκολύνουν την ειρήνευση στην Ελλάδα. Αυτό δεν σημαίνει συνθηκολόγηση.

Σημαίνει απόλυτη προσήλωση στο συμφέρον της πατρίδας, που δε θέλαμε να δούμε ολοκληρωτικά κατεστραμμένη. Ο ΔΣΕ δεν κατέθεσε τα όπλα, μονάχα τα έθεσε παρά πόδα. Υποχώρησε μπροστά στην τεράστια υλική υπεροχή που συγκέντρωσαν οι ξένοι καταχτητές ενισχυμένοι απ’ την Τιτοϊκή αποστασία και προδοσία που τον χτύπησε πισώπλατα. Μα ο ΔΣΕ δεν λύγισε και δεν συντρίφτηκε. Παραμένει ισχυρός με ακέραιες τις δυνάμεις του».

Επειδή όμως οι περιφερόμενοι στα βουνά αντάρτες δεν είχαν τρανζίστορ, και επειδή η πολιτική του «όπλου παρά πόδα», και των «εμπροσθοφυλακών» που άφησε πίσω του ο ΔΣΕ, , η αιματοχυσία συνεχίστηκε το και το 1950, με 191 νεκρούς του Εθνικού στρατού και 201 αντάρτες. Ο αγώνας για την ελαυθερία μας στοίχισε υπέρογκες θυσίες.

Η Ελλάδα μεταβλήθηκε σε απέραντο νεκροταφείο.Οι απώλειες του Εθνικού Στρατού στις επιχειρήσεις της περιόδου 1946-49 έφθασαν στις 18000 νεκρούς και αγνοούμενους και οι απώλειες του ΔΣΕ ήσαν 40.000 νεκροί, και αγνοούμενοι.

Σε αυτόν τον απολογισμό, δεν περιλαμβάνονται οι 7000 νεκροί των Δεκεμβριανών, οι 10.000 δολοφονημένοι άμαχοι στην περίοδο 1943-49, οι 3600 εκτελεσμένοι με αποφάσεις των στρατιδικείων,και οι απώλειες από την πείνα και τις αρρώστιες.

Για να συνειδητοποιήσουμε την έκταση της εμφύλιας σφαγής, πρέπει να συγκρίνουμε τις 58000 νεκρούς στις μάχες του Συμμοριτοπόλεμου με τις συνολικές απώλειες του Εθνικού στρατού στους Βαλκανικούς πολέμους του 12 – 13, (740 αξιωματικοί και 14.400 οπλίτες), στη Μικρασιατική εκστρατεία του 1919 – 22, (1.270 αξιωματικοί και 36.000 στρατιώτες), στον Ελληνοϊταλικό και Ελληνογερμανικό πόλεμο του 1940 – 41 (300 αξιωματικοί και 7.900 στρατιώτες). 60000 σε τρείς πολέμους και 58000 στον εμφύλιο.

Αυτά πέτυχε το ΚΚΕ.

Τα χωριά ερημώθηκαν. Τα σπίτια ρήμαξαν, ο κόσμος ξεσπιτώθηκε και ορφάνεψε. 815.000 πρόσφυγες. Τον Οκτώβριο του 1949, οι «Συμμοριτόπληκτοι» πρόσφυγες ήσαν 648.000, ενω άλλοι 166.000 είχαν ήδη επιστρέψει στα χωριά τους.

Η νίκη στο Γράμμο και στο Βίτσι ήταν νίκη ελευθερίας για τον Ελληνικό λαό.Αιωνία ας είναι η μνήμη των Αξιωματικών και οπλιτών του Στρατού μας που έπεσαν στον Γράμμο και το Βίτσι!

ΣΠΥΡΟΣ ΧΑΤΖΑΡΑΣ

ΥΓ. Απόλυτα ενδιαφέρουσα μαρτυρία από την πλευρά του ΔΣΕ.

Έχει τεράστιο ενδιαφέρον ότι ο μάρτυρας δεν έμαθε στις 28 Αυγούστου για τη «σύμπτυξη»,και ότι ο Ζαχαριάδης με τους «βοηθούς» του Γούσιας και Βλαντά υποδεχόταν τους αντάρτες στη «φιλόξενη ΛΔ Αλβανίας»

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΟ (Δεκαέξι ώρες σε πύρινο κλοιό) ,

Το 1949 παρόλο που ο συσχετισμός των δυνάμεων, ύστερα και από το ανοιχτό πέρασμα του Τίτο στο στρατόπεδο του ιμπεριαλισμού, είχε αλλάξει αποφασιστικά προς όφελος του κυβερνητικού στρατού, ο Δημοκρατικός Στρατός και το 1949 έδωσε πολλές και αποφασιστικές νικηφόρες μάχες. Και μόνο η προδοσία του Τίτο σ’ αυτή την καμπή, μας ανάγκασε σε υποχώρηση.

Οι μάχες στο Βίτσι άρχισαν στις 10 και τελείωσαν στις 14 Αυγούστου 1949. Η ενεργητική άμυνα των τμημάτων του ΔΣΕ ήταν τόσο δεινή που ξάφνιασε το ΓΕΣ και τον υπερστρατηγό τους Βαν Φλητ, αφού πολλές φορές περνούσαμε σε αντεπιθέσεις. Στις 14.8. από το Βίτσι περάσαμε στο Γράμμο. Είμαστε στο 3ο Τάγμα, εφεδρεία του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ. Στις 24.8. άρχισαν και δω οι γενικές επιχειρήσεις του εχθρού. 27 Αυγούστου 1949.

Η αντίσταση των μαχητών του ΔΣΕ και στο Γράμμο είναι πραγματικά υπεράνθρωπη. 27.8.1949, ώρα 11 το βράδυ. Οι μάχες κόπασαν .Επικρατεί μια ύπουλη ηρεμία .

Σ’ αυτήν την ανάπαυλα η διοίκηση του Τάγματος οι σ. Καρυοφίλης Γιάννης και Μούστος Μενέλαος συγκάλεσαν σύσκεψη των αξιωματικών για αυξημένη επαγρύπνηση και ετοιμότητα για να αντιμετωπίσουμε τις αυριανές επιθέσεις του εχθρού που θα είναι σφοδρές και αποφασιστικές. Η διαταγή του Γ.Α. είναι να ενισχύσουμε τα τμήματα που αμύνονται στο βορειοδυτικό Φλάμπουρο.

Στο Γράμμο προς το παρόν δεν έχουμε σοβαρές απώλειες, η δύναμη του Τάγματος αυξήθηκε από ενισχύσεις και προσκολλημένους, μεταξύ αυτών και δυο ανώτερων στελεχών των σ. Θανάση Χατζή, Αντισυνταγματάρχη Π.Ε. και Θανάση Ρόμπα, Ταγματάρχη της Λαϊκής Πολιτοφυλακής. 28 Αυγούστου 1949, ώρα 5.30 το πρωί.(σ.σ.

Ενώ η ηγεσία του ΚΚΕ έχει περάσει στην Αλβανία). Οι μάχες άρχισαν πριν ανατείλει ο ήλιος και είναι πολύ σκληρές. Έχουμε τραυματίες δυο Λοχαγούς. Ο κυβερνητικός στρατός διασπά τη γραμμή του γειτονικού μας τμήματος, αγκιστρώνεται στα γύρω υψώματα του ΒΑ Φλάμπουρου και κινείται κυκλωτικά.28.8.1949, 6 ώρα το απόγευμα.

Η κατάσταση είναι κρίσιμη. Ο διοικητής με τοποθετεί στην εμπροσθοφυλακή του Τάγματος με εντολή να κρατήσουμε τον Αυχένα στο Φλάμπουρο, αφήνοντας κατά μικρά διαστήματα συνδέσμους-δείκτες. Η διοίκηση μένει στο τέλος της φάλαγγας. Οι επιθέσεις που δεχόμαστε κατά κύματα από τους λοκατζήδες είναι ισχυρότατες και φονικές .

Στη μάχη αυτή η διοίκηση με ένα τμήμα αποκόπηκαν από τον υπόλοιπο κορμό του Τάγματος. Ο εχθρός μας κυκλώνει, κόβοντας δυτικά τον Αυχένα, το μοναδικό πέρασμα προς Γράμμουστα-Αλβανία. 28.8.1949, ώρα 9 το βράδυ. grammos854

Ο κλοιός γύρω μας έχει ολοκληρωθεί. Δεν τολμούν όμως να μας επιτεθούν τη νύχτα στο δάσος «Παραδοθείτε ρε κορόιδα να γλυτώσετε… σας περιμένει η εξόντωση σας την Αυγήν», μας κράζουν οι φασίστες αξιωματικοί, ρίχνοντας συνεχώς τροχιοδεικτικές ριπές, πάνω από τα κεφάλαια μας για εκφοβισμό.

Από τις πρωινές μάχες μέχρι στιγμής έχουμε τρεις τραυματίες και έναν νεκρό τον Π.Ε. διμοιρίας σ. Χρήστο Δάσιο. Το χειρότερο όμως είναι ότι μείναμε χωρίς τη διοίκηση μας. Η κατάσταση επιβάλλει αμέσως κάποιοι να αναλάβουν προσωρινά τη διοίκηση. Μαχητές και αξιωματικοί, μαζί και οι σ. Θ. Χατζής και Θ. Ρόμπας προτείνουν εμένα, μέλος του Επιτελείου του Τάγματος.

Εκλέξαμε και άλλους ψυχομένους εθελοντές συντρόφους, όπως το Γιώργο Καράτζο από το Ντέντσικο ή τη Ζέρμα, που γνώριζε τα μέρη αυτά καλά, το Χάρη και άλλους που μου διαφεύγουν τα επίθετα τους 29 Αυγούστου 1949, ώρα 00.30 μετά τα μεσάνυχτα.

Αρχίζουμε αθόρυβα, μέσα από μια χαράδρα την επιχείρηση έξοδο από τον κλοιό. Μπροστά πηγαίνει η διμοιρία του Γ. Καράτζου, Κινούμαστε μόλις Βόρειο-Ανατολικά, τελείως αντίθετα από τον Αυχένα, στα μετόπισθεν του εχθρού. 29 Αυγούστου 1949, ώρα 01.30 ξανασμίγουμε με το αποκομμένο τμήμα και τη διοίκηση του Τάγματος. Περνάμε ανάμεσα από αραιή διάταξη του κυβερνητικού στρατού, που σε ορισμένα σημεία δεν απέχουμε ούτε 50 μέτρα από τις σκοπιές τους χωρίς να μας πυροβολούν, πιθανόν γιατί μας θεωρούν δικό τους τμήμα.

Δεν μπορούν να διανοηθούν ότι «οι συμμορίτες» έχουν διεισδύσει τόσο βαθειά και βρίσκονται τόσο κοντά τους. 29.8.1949, ώρα 03.00. Βγήκαμε από το δάσος που μας προστάτευε. Κινούμαστε Νότιο-Ανατολικά. Μπροστά μας δεξιά η Πόρτα Οσμάν φυσικό οχυρό που τώρα το κατέχει ο εχθρός.

Μια τυχαία σύμπτωση, ο εμβολισμός με ένα Τάγμα του κυβερνητικού στρατού που ανηφόριζε και αιφνιδιάστηκε, καθώς και η σύντομη μάχη σώμα με σώμα που ακολούθησε, έγινε αιτία να αποκαλυφθεί η διείσδυση μας. Άναψαν τα γύρω υψώματα. Ανασυνταχτήκαμε αμέσως με μικρές απώλειες μόνον σε αγνοούμενους. 29.8.1949, ώρα 07.00 το πρωί. Περνάμε κοντά στη θέση που ήταν πριν το Γενικό Νοσοκομείο του Δημοκρατικού Στρατού, καταδιωκόμενοι από εχθρικές δυνάμεις που μας πλαγιοβάλλουν και από Ανατολικά.

Εδώ αναγκαστήκαμε να δώσουμε σύντομη και σκληρή μάχη. Τους καθηλώσαμε προσωρινά, έχουμε όμως απώλειες σε νεκρούς, τραυματίες και αγνοούμενους. Ώρα 10.00. Η καταδίωξη συνεχίζεται με ενισχυμένες από ΜΑΥδες δυνάμεις.. Υποφέρουμε πολύ από τη δίψα, ιδιαίτερα οι τραυματίες μας. Ώρα 11.30. Αφήσαμε την προστατευτική χαράδρα, γιατί πιο πέρα είχε στήσει ενέδρα ο εχθρός.

Τώρα διαγράφουμε ένα τόξο με Νοτιο-Δυτική κατεύθυνση. Πάνω στο ύψωμα δεξιό μας γίνεται φονική μάχη να συγκρατήσουν τον εχθρό, είναι όμως πολύ λίγοι οι δικοί μας και αναγκάζονται να ελιχθούνε. Τη στιγμή αυτή δεχτήκαμε ισχυρό μπαράζ πυροβολικού.

Δεν έχουμε θύματα, πολεμώντας προχωράμε παρακάμπτοντας τον φλεγόμενο Αυχένα και με μια υπεράνθρωπη προσπάθεια μέσα από μια παραπλήσια χαράδρα ξεγλιστράμε . 29 Αυγούστου 1949, ώρα 12.30-13.00. Ύστερα από έναν εξαιρετικά δύσκολο, εξαντλητικό και τολμηρό ελιγμό, στα μετόπισθεν του εχθρού, που κράτησε 16 ολόκληρες ώρες, πατούσαμε πάλι, για λίγο όμως, στο Λεύτερο ακόμα ΓΡΑΜΜΟ.

Το Τάγμα μας βγήκε από τον πύρινο κλοιό, με μικρές σχετικά απώλειες : Τρεις νεκροί , ο Ανθυπολοχαγός Χρήστος Δάσιος στις 28.8 , ο υπολοχαγός του Λόχου Μηχανημάτων και ο Ταγματάρχης σ. Θανάσης Ρόμπας.

Οι δυο τελευταίοι σύντροφοι μας τραυματίστηκαν πολύ βαριά στις 29.8.1949 το πρωί και αυτοκτόνησαν για να μην πέσουν στα χέρια των λοκατζήδων , ( που ηταν μέλη και στελέχη του ΚΚΕ ), 6 ελαφρά τραυματίες, και 40 αγνοούμενοι, Δεν προφτάσαμε να ξεκουραστούμε.

Στις 14.30, γύρω μας ξέσπασαν καινούργιες μάχες και κατά τις 5 το απόγευμα ο εχθρός κατέλαβε την κορυφή του θρυλικού Γράμμου No. 2522 και κινείται από Βορά προς Νότο την Μπάρα και από Νότο προς Βορά για να κλείσει το μοναδικό πέρασμα μας προς την Αλβανία.

Ως τα σύνορα απομένουν περίπου χίλια μέτρα. Το Τάγμα μόλις πέρασε στη ΛΔ. Αλβανίας Εγώ με δυσκολία σέρνω το τραυματισμένο μου πόδι. 29 Αυγούστου 1949, ώρα 7 το απόγευμα.

Έριξα μερικές ριπές με το αυτόματο μου για όλους τους νεκρούς μας και ορκίστηκα και δρασκέλισα την οριοθετική γραμμή προς τη φιλόξενη ΛΔ Αλβανίας. Και μέσα σ’ αυτόν τον πύρινο καταιγισμό, που η ζωή όλων μας παίζονταν «κορώνα-γράμματα», δοκιμάσαμε τη μεγαλύτερη έκπληξη της ζωής μας.

Ανάμεσα στα οργανωμένα τμήματα, που διαβαίνουμε τα Ελληνο-Αλβανικά σύνορα, βρίσκεται και ο ΓΓ του ΚΚΕ σ. Νίκος Ζαχαριάδης και οι σ. Γ. Γούσιας και Λ. Βλαντάς με 7 ή 8 συνδέσμους. Αυτός ήταν ο Ν. Ζαχαριάδης. Τον γνωρίσαμε θαρραλέο οδηγητή στην πρώτη γραμμή και ψύχραιμο παλικάρι στη σύμπτυξη.

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

Σαν σήμερα 23/8/1939, οι ναζί και οι - εν ολοκληρωτισμό ομοϊδεάτες τους - σοβιετικοί

Σαν σήμερα 23/8/1939, οι ναζί και οι - εν ολοκληρωτισμό ομοϊδεάτες τους - σοβιετικοί υπέγραψαν το σύμφωνο Μολότοφ - Ρίμπεντροπ, παρουσία του πατερούλη Στάλιν.
Για δύο χρόνια οι δύο φασιστικές υπερδυνάμεις παρέμεναν τρόπον τινά σύμμαχοι. Μάλιστα το ΚΚΕ την ίδια περίοδο τηρούσε σιγή ιχθύος για τις ορδές του Χίτλερ. Όλα άλλαξαν όταν στις 22 Ιουνίου 1941 οι ναζί παραβίασαν το σύμφωνο της μη επιθέσεως με την επιχείρηση "Μπαρμπαρόσα" κατά των Σοβιετικών.
Ο ΕΔΕΣ και οι Εθνικές Ομάδες του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα τάχθηκαν από την αρχή κατά των δύο εχθρών. Πρωτίστως κατά των ναζί κατακτητών αλλά και κατά των υποψήφιων οραματιστών εγκαθίδρυσης κόκκινου καθεστώτος της "δικτατορίας του προλεταριάτου".
Και οι δύο φρικιαστικές ιδεολογίες ανήκουν όχι στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, όπως είθισται να λέγεται, αλλά στον κάδο απορριμάτων αυτής...

ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΙΑΤΡΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΕΛΛΗΝ...

Διαβάζομεν ὅτι ἐμολύνθησαν ἀπό φυματιώσιν ἀξιωματικοί καί στρατιῶται τοῦ Ἑλληνικοῦ στρατοῦ, εἰς τά λεγόμενα κέντρα φιλοξενίας τῶν λαθρομεταναστῶν. Καί δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά, ἀλλά καί εἰς τό παρελθόν παιδιά τοῦ δημοτικοῦ ὡς καί ἄλλοι πολῖται ἔχουν μολυνθεῖ ἀπό τήν φυματίωσιν. Μία νόσος πού εἰς τήν Εὐρώπη καί τήν Ἑλλάδα εἶχεν ἐξεληφθεῖ. Νά τονίσωμεν ὅτι δέν εἶναι ἕνα ἀπλό κρυολόγημα, ἀλλά μία νόσος πού ἀπαιτεῖ μίαν μακροχρόνιαν θεραπείαν ἀπό ἕξι ἕως ἐννέα μῆνες, μέ τήν λήψιν τριπλῆς φαρμακευτικῆς ἀγωγῆς.

Οἱ πρόγονοι μας ὑπῆρξαν ἀλλά καί θά ὑπάρχουν εἰς τό μέλον ὡς τά μεγαλύτερα πνεύματα τῆς παγκοσμίου κοινότητος. Θαύμαζαν τό σύμπαν πού τούς περιβάλλει ἀλλά καί λάτρευαν τήν ὕπαρξιν τους καί ἀγαπούσαν τήν ζωήν τους ἔχοντας ἐντονότατον, καί τοῦτο εἶναι τό φυσιολογικόν, τό ἀρχέγονον ἔνστικτον τῆς αὐτοσυντηρήσεως. Φιλοσοφοῦσαν ἀναζητώντας τήν εὐδαιμονίαν ἀλλά καί πολεμοῦσαν τούς βαρβάρους διά νά ζοῦν ἐλεύθεροι. Οἱ σημερινοί Ἕλληνες τοῦ 99,55% δεχόμενοι μίαν συνεχήν ψυχολογικόν ἐπίθεσιν ἀπό μίαν ὀλιγάριθμον μικροομάδα ἀριστεριστῶν ἀλλοεθνῶν καί μουσουλμανολατρῶν, ἀλλά κυριαρχούντων καί εἰς τά Μ.Μ.Ε, ἔχουν ἀπωλέσει τό ἀρχέγονον ἔνστικτον τῆς αὐτοσυντηρήσεως. Φυσική ἀκολουθία τούτου εἶναι ἡ κατάργησις τῶν ἀρχῶν τῶν ἀξιῶν, τῶν ἰδανικῶν. Ἔχομεν φθάσει εἰς τό σημεῖον νά ἀποδεχώμεθα ὡς φυσιολογικόν κάθε ληστεία καί δολοφονία πού γίνεται ἀπό τούς ἀλλοδαπούς. Ὁ Ἀριστοτέλης γράφει εἰς τά <Εὐδήμια> του, ὅταν εἶχαν ἐρωτήσει τόν Ἀναξαγόρα: «τόν μέν οὖν Ἀναξαγόραν φασίν ἀποκρίνασθαι, πρός τίνα διαποροῦντα τοιαῦτ΄ἄττα καί διερωτῶντα τίνος ἕνεκεν ἄν τίς ἕλοιτο γενέσθαι μᾶλλον ἤ μή γενέσθαι τοῦ φάναι θεωρῆσαι τόν οὐρανόν καί περί τόν ὅλον κόσμον τάξιν». Ἐρώτησαν λοιπόν τόν Ἀναξαγόραν, ἐάν θά πρέπει κάποιος νά γεννᾶται ἤ νά μήν γεννᾶται, καί αὐτός ἀπαντᾶ, βεβαίως νά γεννᾶται διά νά θαυμάζη τό σύμπαν, τόν οὐρανόν, τήν τάξιν καί ἀρμονίαν πού ὑπάρχει σέ αὐτό.

Ἡ φιλοπατρία καί ἡ ἐλευθερία ἦσαν τά μέγιστα ἰδανικά τῶν προγόνων μας. Τοῦτο τό καταγράφει μέ ἀκρίβειαν ὁ μέγιστος τῶν φιλοσόφων Σωκράτης: Μητρός τε καί πατρός καί τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερον ἔστιν ἡ πατρίς καί σεμνότερον καί ἁγιώτερον καί ἐν μείζονι μοίρα καί παρά θεοῖς καί παρ’ ἀνθρώποις τοῖς ΝΟΥΝ ΕΧΟΥΣΙ.

Δηλ. ὁ Σωκράτης μᾶς λέγει ὅτι, αὐτά πού σᾶς λέγω ἰσχύουν διά τούς νοήμονες, διά τούς ἀνοήτους δέν ἰσχύουν.

Ἄλλο ἕνα μεγάλο πνεῦμα τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί θεμελιωτή τῆς Ἰατρικῆς ἐπιστήμης εἶναι ὁ Ἰπποκράτης, τόν ὅρκον τοῦ ὁποίου δίδουν καί οἱ σημερινοί ἰατροί. Ὁ Ἱπποκράτης εἶναι ὁ μέγας ἰατρός καί μέγας Ἕλλην. Τοῦτο τό διαβάζομεν γραμμένον εἰς τό κατά ΣΩΡΑΝΟΝ «ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ ΓΕΝΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΣ» ἐκδόσεις <ΚΑΚΤΟΣ>: «ἀφιλάργυρος δέ καί τοῖς τρόποις σεμνός καί φιλέλλην ὑπῆρχεν, ὅτι καί τούς ὁμοεθνεῖς ἐθεράπευε συμπάσῃ σπουδῇ, ὡς καί λοιμῶν ὅλας ῥύσασθαι πόλεις, καθάπερ εἴρηται. Ὅθεν καί λαμπρῶν ἔτυχε τιμῶν οὐ παρά Κῲοις μόνον, ἀλλά καί Ἀργείοις καί Ἀθηναίοις». σελίς 220

Εἰς τήν σελίδα 216 διαβάζομεν πῶς ἐνήργησεν ὁ μέγας ἰατρός ὅταν οἱ βασιλεῖς τῶν Παιόνων καί τῶν Ἰλλυριαίων ὡς καί οἱ Πέρσες ἐπί βασιλείας τοῦ τότε μεγάλου Βασιλέως Ἀρταξέρξη εἶχον ζητήσει τήν βοήθειαν του: «ἀλλά καί εἰς τήν Ἰλλυριῶν καί Παιόνων βαρβάρων γῆν λοιμοῦ κατασκήψαντος καί δεομένων τῶν ἐκεῖ βασιλέων πρός αὐτούς ἐλθεῖν, παρά τῶν πρέσβεων ἧν ἐκεῖ τά πολλά τῶν πνευμάτων μαθών ἐκείνους μέ ἀπράκτους ἀπέπεμψεν, συλλογισάμενος δέ τήν νόσον ἐπί τήν Ἀττικήν ἥξειν, προειπών τό γενησόμενον καί τῶν πόλεων καί τῶν μαθητῶν ἐπεμελήθη. Τοσοῦτον δέ φιλέλλην ὑπῆρξεν, ὥστε τῆς δόξης(τῆς φήμης) αὐτοῦ μέχρι Περσῶν διαπύστου γενομένης καί διά τοῦτο καί τοῦ Ἀρταξέρξου διά Ὑστάνους τοῦ Ἑλλησποντίων ὑπάρχου ἐπί μεγάλαις δωρεαῖς δεομένου πρός αὐτόν ἐλθεῖν, διά τό σεμνόν καί ἀφιλάργυρον καί φιλόκειον ἀρνήσασθαι, ὡς καί τοῦτο διά τῆς πρός αὐτόν ἐπιστολῆς δηλοῦται».

Ὁ μέγας βασιλεύς Ἀρταξέρξης διέταξεν τόν Ὕπαρχον τοῦ Ἑλλησπόντου νά βρῆ τόν Ἱπποκράτη, καί νά τοῦ μεταφέρη ὅτι τοῦ προσφέρει ὅσα πλούτη καί ἀξιώματα ἐπιθυμεῖ, διά νά θεραπεύση τό στραύτευμα του. Ἡ ἀπάντησις τοῦ Ἱπποκράτους:

« ο γιατρός Ιπποκράτης χαιρετά τον ύπαρχο του Ελλησπόντου Υστάνη. Σχετικά με την επιστολή που μου έστειλες λέγοντας ότι έρχεται από τον βασιλιά, μήνυσε του όσα σου γράφω όσο τό δυνατόν πιο γρήγορα. Από εισοδήματα καί ρούχα καί κατοικία καί ό,τι άλλο χρειάζεται στη ζωή έχουμε αρκετά. Δεν επιτρέπεται εγώ νά καρπωθώ πλούτη από τούς Πέρσες ούτε να θεραπεύσω τίς αρρώστιες των βαρβάρων, εφόσον είναι εχθροί των Ελλήνων. Να είσαι καλά». σελίς 259

Ὁ δέ Πλάτων τονίζει: γνώμην δύνανται νά ἔχουν ἄπαντες, γνῶσιν διά νά ἔχουν γνώμην ἔχουν; Οἱ πρόγονοι μας εἶχον τήν γνῶσιν, καί διά μέσου τῆς γνώσεως ἐνεργοῦσαν.

Διέξοδος εἰς τό ἀδιέξοδον ὑπάρχει. Ἐπιστροφή εἰς τάς ρίζας μας, εἰς τό μεγαλεῖον τήν δόξαν καί τήν λαμπρότητα τῶν προγόνων μας. Ἐπιστροφή εἰς τάς ἙλληνοΧριστιανικάς παραδόσεις. Πιστή ἐφαρμογή τῶν ρηθέντων ἀπό τόν μεγάλον σοφόν Ἰσοκράτη ὁ ὁποῖος πρός τιμήν τῆς 100ης Ὀλυμπιάδος (εἰρήσθω ἐν παρόδῳ, ὡς ἔτος ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν ἀγώνων ἀναφέρεται τό 776 Π.Χ καί ἕως τό 56 Μ.Χ συμμετεῖχον ἀποκλειστικῶς καί μόνον Ἕλληνες) γράφει τόν πανηγυρικόν του καί λέγει: «ταύτην γὰρ οἰκοῦμεν οὐχ ἑτέρους ἐκβαλόντες οὐδ' ἐρήμην καταλαβόντες οὐδ' ἐκ πολλῶν ἐθνῶν μιγάδες συλλεγέντες, ἀλλ' οὕτω καλῶς καὶ γνησίως γεγόναμεν, ὥστ' ἐξ ἧσπερ ἔφυμεν, ταύτην ἔχοντες ἅπαντα τὸν χρόνον διατελοῦμεν, αὐτόχθονες ὄντες».

Δηλ. Εἰς αὐτήν τήν χώραν κατοικοῦμεν χωρίς νά ἐκδιώξωμεν ἄλλους, οὔτε ἤταν ἔρημος καί τήν καταλάβαμεν, οὔτε ἀπό πολλά ἔθνη ὡς μιγάδες συγκεντρωθήκαμεν, ἀλλ΄ οὕτως καλῶς καί γνησίως ὑπάρχομεν, ὥστ΄ἐξ αὐτῆς ἀκριβῶς γεννηθήκαμεν, ταύτην κατέχοντες καθ΄ὅλον τόν χρόνον ἐξακολουθοῦμεν νά ζῶμεν, καθ΄ὅτι εἴμαστε αὐτόχθονες.

Ἐπανεργοποίησις τοῦ ἀρχεγόνου ἐνστίκτου τῆς αὐτοσυντηρήσεως τῶν Ἑλλήνων, διά νά συνεχίσωμεν νά ὑπάρχωμεν





Ἐπανεργοποίησις τοῦ ἀρχεγόνου ἐνστίκτου τῆς αὐτοσυντηρήσεως τῶν Ἑλλήνων, διά νά συνεχίσωμεν νά ὑπάρχωμεν

Σχόλι

Η μάχη της Μενίνας

Η μάχη της Μενίνας

Ο αρχηγός και ιδρυτής του ΕΔΕΣ-ΕΟΕΑ, Ναπολέων Ζέρβας.

Η μάχη της Μενίνας έλαβε χώρα την 16η-17η Αυγούστου 1944, κατόπιν διαταγής του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής. Οι δυνάμεις της Χ Μεραρχίας του ΕΔΕΣ, με διοικητή τον Συνταγματάρχη Βασίλειο Καμάρα έφεραν εις πέρας και με απόλυτη επιτυχία μια δύσκολη αποστολή, που τους ανέθεσε ο Ναπολέων Ζέρβας. Η Μενίνα αποτελούσε αξιόλογο κόμβο συγκοινωνιών, όχι μόνο για τους αντάρτες αλλά και για τους κατακτητές. Οι Γερμανοί έχοντας τον έλεγχο της περιοχής, μπορούσαν να εφοδιάζουν φυλάκια τους στην Ηγουμενίτσα, στους Φιλιάτες και στη νήσο Κέρκυρα από τα Ιωάννινα και την Πρέβεζα. Από την άλλη οι Τσάμηδες, που συνεργάζονταν ανοιχτά με τις κατοχικές δυνάμεις, με φανατισμό ενίσχυαν τους ναζί, στην προσπάθειά τους να μη χάσουν το τελευταίο -γι΄αυτούς- προπύργιο της «Τσαμουριάς» [1]. Πριν περάσουμε στα της μάχης, καλό θα είναι να αναφέρουμε τη σπουδαιότητα της εν λόγω επιχείρησης. Ο λόγος της επιχείρησης είχε να κάνει αφενός με το να υπολογισθεί η Γερμανική δύναμη στην περιοχή και αφετέρου να διαπιστωθεί το αξιόμαχο των δυνάμεων του ΕΔΕΣ-ΕΟΕΑ.






Η Μενίνα αποτέλεσε την μοναδική μάχη κατά την κατοχή εναντίον ισχυρώς οργανωμένης τοποθεσίας του εχθρού, νικηφόρα μάχη εκ παρατάξεως απέναντι στις ορδές της Βέρμαχτ. Ο Θέμης Μαρίνος σε άρθρο του στην εφημερίδα «Εστία» την άνοιξη του 2004, έγραψε: «… Μάχες εκ τον συστάδην με τον εισβολέα σαν τις επικές του ΕΔΕΣ, στον Αχελώο, το Μακρυνόρος, τη Μενίνα κ.λπ., που να εορτάζονται σαν εθνικές επέτειοι κάθε χρόνο δεν έχει να επιδείξει ο ΕΛΑΣ. Απλώς δεν υπάρχουν…». Επιπλέον, Ο Κρίς Γουντχάουζ σε έκθεση που υπέβαλε προς την SOE Καίρου το 1945 έκανε λόγο: «… Στην περιοχή 4 (δηλαδή στην Ήπειρο), ο Ζέρβας διεξήγαγε κυρίως τρείς σημαντικές επιχειρήσεις, από τις οποίες η μιά ξεχωρίζει ως το μεγαλύτερο ίσως πολεμικό επίτευγμα που είχε παρουσιάσει ανταρτική δύναμη στην Ελλάδα. Η πρώτη ήταν η επίθεση Αυγούστου, ήταν η προσβολή και εξόντωση της Γερμανικής φρουράς της Μενίνας, περάσματος που εξησφάλισε τον έλεγχο της οδού Ηγουμενίτσας-Ιωαννίνων,…» [2]. Οι άλλες δύο επιχειρήσεις που αναφέρει ο Γουντχάουζ, ήταν η κατά μέτωπο επίθεση κατά ισχυρών δυνάμεων στην Πρέβεζα, στις αρχές Ιουλίου, στην οποία συμμετείχε ενεργά και ο ίδιος ο Ζέρβας και η άλλη -πιο σημαντική απ’ όλες κατά τον ίδιο- ήταν το κλείσιμο επί 16 ημέρες της οδικής αρτηρίας Άρτας-Ιωαννίνων τον Σεπτέμβρη του 1944, που προξένησε μεγάλα προβλήματα στους Γερμανούς.







Παρόλα αυτά, την περίοδο της άνοιξης και του θέρους του 1944 υπάρχουν κάποιες αναφορές γερμανικών εκθέσεων που αναφέρουν τον Ζέρβα σαν ουδέτερο έναντι του στρατού κατοχής και τη στάση του ΕΔΕΣ ως «νομιμόφρονα». Οι επικές μάχες της Παραμυθιάς, της Πάργας, της Πρέβεζας και της Μενίνας αναιρούν βέβαια τα τεχνάσματα των Γερμανών. Ο Σόλωνας Γρηγοριάδης μάλιστα έγραψε πως τα έγγραφα αυτά συντάσσονταν σκόπιμα από τους Γερμανούς και σκόπιμα αφήνονταν να διαρρεύσουν στον ΕΛΑΣ, ώστε ο εμφύλιος να συνεχίζεται προς όφελός τους [3]. Μην ξεχνάμε ότι την ίδια περίοδο οι Γερμανοί είχαν ορίσει τον λοχαγό Αστέριο Μιχαλάκη, ευκαιριακό μεσολαβητή τους προς την πλευρά του Ζέρβα και είχαν ξεκινήσει με δική τους πρωτοβουλία επαφές με στόχο να πείσουν τον Ζέρβα και τη Συμμαχική αποστολή να σταματήσουν τις επιθετικές ενέργειες. Αναλυτικά τα όσα αναφέρει ο Μιχαλάκης στην έκθεσή του τα έχουμε δει εδώ.






Στα της επιχείρησης τώρα, από τις αρχές Αυγούστου ο Τόμ Μπάρνες ζητούσε από τον Ζέρβα την ανάληψη καθολικών επιχειρήσεων, όμοιων με αυτών του Ιουνίου-Ιουλίου. Ο Αρχηγός του ΕΔΕΣ ήταν εν μέρει διστακτικός εξαιτίας του ζητήματος του επισιτισμού, όπως φαίνεται και από το ημερολόγιό του (σημειώσεις 4-5 Αυγούστου 1944). Στις 13 Αυγούστου ο στρατηγός γράφει: «Ο Τόμ, σύμφωνα με αναφορά του μεράρχου, ζητεί όπως γίνη σαμποτάζ κατά της Μενίνας, υπό της 10ης Μεραρχίας. Οι επιτελάρχης και Κομνηνός προτείνουν να του γράψω παρελκυστικώς. Απήντησα τηλεγραφικώς ότι, εφόσον διαρκεί η θαλάσσια επιχείρησις, δεν κρίνω σκόπιμον να ενεργήσωμεν και μέχρις ότου επιτύχωμεν συγκέντρωσιν, μεταφοράν και διανομήν των ειδών…» [4]. Και συνεχίζει την επομένη 14 Αυγούστου: «Την 20ήν ώραν χθές ο Χάρρυ μου έφερεν ένα υβριστικό τηλεγράφημα του Τόμ, εις το οποίον ούτος αποκαλεί δειλούς τους άνδρας του Ζέρβα, εκφράζει την αηδίαν του, και ζητεί τελεσιγραφικώς επίθεσιν κατά της Μενίνας και ενέργειαν υπό του Ζώτου, λέγων ότι εν εναντία περιπτώσει θα κάμη αναφοράν εις το Κάιρον. Του απήντησα όπως έπρεπε και συγχρόνως διέταξα να γίνη ενέργεια κατά της Μενίνας και υπό του Ζώτου…» [5].





Πράγματι, ο Ζέρβας άμεσα εξέδωσε την υπ’ αριθμόν 12341/ 14-8-44, κρυπτογραφική διαταγή του Γενικού Αρχηγείου, στην αρχή της οποίας αναφέρονταν ρητά: » Κατόπιν εντολής Αρχηγού προπαρασκευάσατε προσβολήν Μενίνης το ταχύτερον ΣΤΟΠ. Συννενοηθήτε με Άγγλον Σύνδεσμον ΣΤΟΠ. Ανακαλέσατε εντός της σήμερον 3/40 εις Παραμυθιάν ΣΤΟΠ. Τούτο βοηθήση επιχείρησιν ΣΤΟΠ. Αναφέρατε ημέραν εκτελέσεως ΣΤΟΠ….». Επιπλέον ο Ζέρβας μετά το υβριστικό τηλεγράφημα του Μπάρνς, σε σύσκεψη του με τους αξιωματικούς του, τους ξεκαθάρισε ότι πρέπει μέχρι τέλους να δείξουν «σταθεράν πειθαρχίαν και συνοχήν». Βέβαια αυτό δεν φαίνεται να το ενστερνίστηκαν όλοι, καθώς ο Ζώτος στα τέλη Αυγούστου αρνήθηκε να εκτελέσει διαταγή του Ζέρβα να χτυπήσει τους Γερμανούς, φοβούμενος τα αντίποινα των τελευταίων στο χωριό του [6].

Ο Ν. Ζέρβας με αντάρτες του το 1944.

Στις 17 Αυγούστου ο Ναπολέων Ζέρβας εκδίδει «Δελτίον Στρατιωτικής Καταστάσεως 17-8-44», με αριθμό πρωτοκόλλου 12.601, στο οποίο αναφέρει: 1) Σήμερον και περί ώραν 5.30 ήρξατο επίθεσις κατά ΜΕΝΙΝΑΣ και περιοχής της. – Μενίνα και περιοχή της οχυρωμένη με έργα εκστρατείας εις σημεία στηρίγματος, με σημαντικόν αριθμόν πολυβόλων και αυτομάτων. – Εις ταύτην έλαβον μέρος τμήματα της Χ Μεραρχίας (2 Τάγματα του 16ου Συντ/τος, 1 Τάγμα του 23ου Συντ/τος) και τμήματα του Γεν. Αρχηγείου (3/40 Συν/μα). Η μάχη διήρκεσεν καθ΄όλην την ημέραν μέχρι νυκτός. Καθ΄όλην την ημέραν ο αγών διεξήχθη σκληρός, των διαφόρων σημείων στηριγμάτων καταλαμβανομένων και ανακαταλαμβανομένων. Οι Γερμανοί ημύνθησαν απεγνωσμένως. Τέλος τα διάφορα σημεία κατελήφθησαν κατόπιν αγώνος εκ του συστάδην. Τας εσπερινάς ώρας ο εχθρός περιωρίσθη μόνον εις έν σημείον αποτελλούμενον από συγκρότημα οικιών. Κατά τον αγώνα της ημέρας ταύτης περιήλθον εις χείρας των τμημάτων μας 2 αυτοκίνητα αναγνωρίσεως, 1 φορτηγόν και 12 ίπποι έλξεως. – Απώλειαι του εχθρού 27 αιχμάλωτοι. Νεκροί και τραυματίαι δεν εξηκριβώθησαν. Απώλειαι ημετέρων: 25 νεκροί και τραυματίαι Αξ/κοί και οπλίται. 2) Μονάδες της VIII Μεραρχίας καλύπτουσι τα διεξάγοντα τον αγώνα τμήματα [7].






Την επομένη εξεδίδεται νέο δελτίο από τον αρχηγό του ΕΔΕΣ, στο οποίο αναφέρεται η επιτυχή έκβαση της μάχης που προκάλεσε βαρύτατες απώλειες στους Γερμανούς: 1) Σήμερον και ώραν 10.00 ενηργήθη νέα επίθεσις των τμημάτων μας προς κατάληψιν του υπολειφθέντος σημείου στηρίγματος (συγκρότημα οικιών) ΜΕΝΙΝΑΣ. – Η μάχη συνεχίσθη με σφοδρότητα μέχρι της 14.30 ώρας των Γερμανών αμυνομένων μετά πείσματος εντός των οικιών. – Την 14.30 ώραν συνεπληρώθη η κατάληψις ΜΕΝΙΝΑΣ και περιοχής αυτής. – Συνολικαί απώλειαι Γερμανών κατά την πρώτην και δευτέραν ημέραν της επιθέσεως, γνωσθείσαι μέχρι της στιγμής: – 80 νεκροί και τραυματίαι. – 45 αιχμάλωτοι. -Περιήλθεν εις χείρας μας αρκετόν πολεμικόν υλικόν πλήν των αυτοκινήτων και ίππων. Ακριβή αριθμόν αιχμαλώτων και απωλειών του εχθρού ανακοινώσωμεν μεταγενεστέρως. Απώλειαι ημετέρων: Γνωστείσαι μέχρι της στιγμής. 2 Αξ/κοί νεκροί και 5 τραυματίαι. – 2 αντάρται νεκροί και 28 τραυματίαι. 2) Σήμερον Γερμανική φάλαγξ αυτοκινήτων εξ ων δύο τεθωρακισμένα προερχόμενα από Ηγουμενίτσης προς Ιωάννινα προσεβλήθη υπό τμημάτων της Χ Μεραρχίας εις το ύψος του χωρίου ΒΡΑΤΙΛΙΑ 3 χιλ. Δυτ. ΜΕΝΙΝΑΣ και καθηλώθη. Απώλειαι της φάλαγγος ταύτης 6 αυτοκίνητα καταστράφησαν, 10 Γερμανοί εφονεύθησαν και ετραυματίσθησαν και συνελήφθησαν αιχμάλωτοι έτεροι 8. 3) Από μεταμεσημβρίνας ώρας της σήμερον Γερμανικόν Πυροβολικόν έβαλλεν θέσεις μας ΜΕΝΙΝΑ από κατευθύνσεως ΦΙΛΙΑΤΩΝ [8].






Οι απώλειες που προξένησαν οι αντάρτες του Ζέρβα στους Γερμανούς, αποτελούν ένα ακόμη στοιχείο της σπουδαιότητας της επιχείρησης. Οπωσδήποτε η συμπεριφορά του Ζέρβα προς τους Γερμανούς μετά από τέτοιες επιχειρήσεις, δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί «νομιμόφρονα» ή «ουδέτερη». Μετά από αυτή τη μεγάλη νίκη του εδεσίτικου αντάρικου, οι Γερμανοί ανέλαβαν έντονες εκκαθαριστικές επιθέσεις ώστε να ανακαταλάβουν την περιοχή. Παράλληλα, όπως προκύπτει από το ημερολόγιο του Ζέρβα, η στάση ανταρτών του ΕΛΑΣ δεν ήταν η πρέπουσα κατά την διάρκεια των μαχών αυτών: «19 Αυγούστου, […] Ελήφθη εξάλλου τηλεγράφημα του Κωνσταντινίδη, αναφέροντος ότι εις το ενεργηθέν παρ’ αυτού σαμποτάζ κατεστράφησαν 13 αυτοκίνητα και ότι εφονεύθησαν υπέρ τους 40 Γερμανοί και ετραυματίσθησαν 60 περίπου. Ο Κωνσταντινίδης έχει 6 τραυματίας, πιθανώς όμως και άλλας απωλείας, διότι ένα τμήμα του διέφυγε προς Μιτσικέλι. Ο ίδιος αναφέρει ότι, ενώ εμάχετο κατά των Γερμανών, οι εαμίτες, επωφεληθέντες, επετέθησαν κατά μικράς δυνάμεώς του, εις Ανθοχώρι. Οι έφεδροι ΕΔΕΣ ενισχυθέντες αντεπετέθησαν και καταδίωξαν τους εαμίτες. Αγνοείται η τύχη 4 ανταρτών μας. Κάνω επ’ αυτού διαμαρτυρίαν κατά του ΕΑΜ» [9]. Οι επιχειρήσεις των Γερμανών όχι μόνο δεν κατάφεραν το σκοπό τους αλλά προξένησαν πάλι, πολλές απώλειες. Ο Στρατηγός Ζέρβας αναφέρει ότι την 28η Αυγούστου, οι Γερμανοί «υπέστησαν πανωλεθρίαν» σε μάχη 7,5 ωρών και άφησαν επί τόπου 15 νεκρούς [10]. Η επιχειρήσεις των τελευταίων ημερών προξένησαν άριστες εντυπώσεις στο Κάιρο και συνεχίστηκαν με τη διεξαγωγή συνεχόμενων σαμποτάζ, διαταγμένων από το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής [11].





Μετά τη μάχη της Μενίνας, συντάχθηκε αναλυτική έκθεση «επί της διεξαχθείσης επιχειρήσεως δια την κατάληψιν της Μενίνας» από τον Αντισυνταγματάρχη Γεώργιο Αγόρο, στο τέλος της οποίας αναφέρει: «Αποτελέσματα της μάχης: Περιήλθον εις χείρας μας αιχμάλωτοι (101), εξακριβωθέντες νεκροί 75-80 άπαντες Γερμανοί. Συνελήφθησαν ομοίως 9 Τούρκοι. Υλικόν: Περιήλθον εις χείρας μας εν πυροβόλον ορειβατικόν των 75 χιλ. με 250 βλήματα εις καλήν κατάστασιν 5 αυτοκίνητα (3 φορτηγά, 2 επιβατικά). Ίπποι Γερμανικοί άνω των 150, εκ των οποίων οι 50 και μόνον εις τα οργανικά τμήματα τα δε υπόλοιπα εις τους κατοίκους της περιοχής. Περί τα δέκα εισέτι αυτοκίνητα υπήρχον μη επιτευχθείσης της μετακινήσεως των διότι ή ήσαν κατεστραμμένα ή αφηρέθησαν τα ελαστικά των υπό των κατοίκων της περιοχής. Απώλειαι ημετέρων: 3/40 Σύνταγμα Νεκροί 3 Αξ/κοί, 14 Υπαξ/κοί και αντάρται. Τραυματίαι 6 Αξ/κοί, 19 Υπαξ/κοί και αντάρται. Σύνολον εκτός μάχης (42)» [12].






Τελειώνοντας, θεωρώ χρέος μου να αναφέρω τα ονόματα των 25 συνολικά νεκρών ηρώων της θρυλικής μάχης της Μενίνας:


1) Ταγματάρχης Ντέϊβιντ Ουάλλας, 2) Ανθ/γός Πέτρος Λαλαγιάννης, 3) Ανθ/γός Αχιλλεύς Μπίστης, 4) Ανθ/γός Λάζαρος Τρίμπος, 5) Ανθ/στής Θεόδωρος Γαλάνης, 6) Επιλοχίας Ελευθέριος Γκορτζής, 7) Επιλοχίας Γεώργιος Μετσοβίτης, 9) Ενωματάρχης Βασίλειος Τσέτσος, 10) Οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Κωλέτσας, 11) Δεκανεύς Δημήτριος Κοκοράβας. Αντάρτες: Νικόλαος Αμπελογιάννης, Κωνσταντίνος Βασιλείου, Σωτήριος Ζορμπάς, Μιχαήλ Ιωάννου, Γεώργιος Κοψίδης, Βασίλειος Κουλούρης, Δημήτριος Κωλέτσας, Νικόλαος Μέξης, Σπυρίδων Σοαπρίκης, Θεόδωρος Τοινέλος, Νικόλαος Τσουκνιάς, Γεώργιος Φύσσας, Νικόλαος Χαρίτος, Ιωάννης Χρήστου [13].














Παραπομπές:

1) Χαράλαμπος Φλόκας, Εθνική Αντίσταση 1942-1945, σ. 387.

2) Έκθεση Γουντχάουζ, μουσείο Μπενάκη, αρχείον Πελτέκη.

3) Σόλωνας Γρηγοριάδης, Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974, τόμος Ά, σ. 552.

4), 5) Ημερολόγιο Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, σ. 574-575.

6) Ημερολόγιο Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, σ. 583.

7), 8) Αρχεία Γενικού Επιτελείου Στρατού, Κατοχή και Αντίσταση, τόμος 4, Ά μέρος, ΔΟΛ, σ. 79-80.

9) Ημερολόγιο Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, σ. 457-458.

10) Ημερολόγιο Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, σ. 585.

11) Ημερολόγιο Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, σ. 586-587.

12) Κώστας Ιωάννου, Φενάκη και Σβάστικα, σ. 381.

13) Ιωάννης Παπαφλωράτος, ΕΔΕΣ, σ. 71.














Πηγές:

1) Ημερολόγιο Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα.

2) Σόλωνας Γρηγοριάδης, Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974.

3) Αρχεία Γενικού Επιτελείου Στρατού, Κατοχή και Αντίσταση, τόμος 4, Ά μέρος, ΔΟΛ.

4) Κώστας Ιωάννου, Φενάκη και Σβάστικα.

5) Ιωάννης Παπαφλωράτος, ΕΔΕΣ.

6) Χαράλαμπος Φλόκας, Εθνική Αντίσταση 1942-1945.

7) Ναπολέων Ζέρβας, Απελευθερωτικός Αγών ΕΔΕΣ-ΕΟΕΑ, 1941-1945.

8) Κώστας Ιωάννου, Πως πλαστογραφείται η Ιστορία της Αντίστασης.

9) Εθνικές Αντιστασιακές Οργανώσεις 1941-1945, Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Συνομοσπονδίας Εθνικών Αντιστασιακών Οργανώσεων.

10) Η Εθνική Αντίσταση των Ελλήνων 1941-1945.

Τον Αύγουστο του 1940 ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος κόντευε να συμπληρώσει ένα χρόνο.

Τον Αύγουστο του 1940 ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος κόντευε να συμπληρώσει ένα χρόνο.

Η Ελλάδα, την οποία κυβερνούσε δικτατορικά ο Ιωάννης Μεταξάς, μπορεί να τηρούσε ουδέτερη στάση, αλλά ήταν εμφανές ότι βρισκόταν στο πλευρό της Αγγλίας, που εκείνη την περίοδο δοκιμαζόταν σοβαρά από τις αεροπορικές επιθέσεις της γερμανικής αεροπορίας.

Η φασιστική Ιταλία, σύμμαχος της ναζιστικής Γερμανίας, με τον ισχυρό στόλο της διεκδικούσε την πρωτοκαθεδρία στις θάλασσες της Μεσογείου από τη Μεγάλη Βρετανία.

Η διαταγή για τον τορπιλισμό της «Έλλης», ενός ελαφρού καταδρομικού πλοίου («ευδρόμου» με την ορολογία του μεσοπολέμου), δόθηκε από την ιταλό διοικητή των Δωδεκανήσων Τσέζαρε Μαρία Ντε Βέκι, ηγετικό στέλεχος του Φασιστικού Κόμματος της Ιταλίας και πρέπει να ήταν σε γνώση του Ιταλού δικτάτορα Μπενίτο Μουσολίνι. Το ιταλικό υποβρύχιο «Ντελφίνο» με διοικητή τον υποπλοίαρχο Τζουζέπε Αϊκάρντι ξεκίνησε από τη ναυτική βάση στο Παρθένι της Λέρου το βράδυ της 14ης Αυγούστου, με αποστολή να πλήξει εχθρικά πλοία στην Τήνο, τη Σύρο και στη συνέχεια να αποκλείσει τη Διώρυγα της Κορίνθου.

Τις πρωινές ώρες της 15ης Αυγούστου το ιταλικό υποβρύχιο βρέθηκε έξω από το λιμάνι της Τήνου «εν καταδύσει», με σκοπό να τορπιλίσει τα επιβατικά πλοία «Έλση» και «Έσπερος», που μετέφεραν προσκυνητές, αλλά οι Ιταλοί τα θεωρούσαν οπλιταγωγά και συνεπώς εχθρικά. Από το περισκόπιο ο Αϊκάρντι είδε να καταφθάνει στο λιμάνι ένα πολεμικό και δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη, όπως δήλωσε μετά τον πόλεμο. Επρόκειτο για το καταδρομικό «Έλλη», που κατέπλεε στην Τήνο για τις εορταστικές εκδηλώσεις της Μεγαλόχαρης.

Στις 8.25 π.μ., λίγη ώρα πριν από τη λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας κι ενώ στην παραλία υπήρχε πολύς κόσμος, το «Ντελφίνο» έπληξε με τρεις τορπίλες το ελληνικό πολεμικό πλοίο. Η μία μόνο τορπίλη βρήκε στόχο, αλλά έπληξε καίρια το ελληνικό πλοίο στο μηχανοστάσιο και τις δεξαμενές πετρελαίου. Μία ώρα αργότερα, το «Έλλη» βυθίστηκε, παρά τις προσπάθειες του πληρώματος να το κρατήσουν στον αφρό. Οι άλλες δύο τορπίλες αστόχησαν και εξερράγησαν στην προκυμαία. Από την επίθεση του «Ντελφίνο» σκοτώθηκαν ένας υπαξιωματικός και οκτώ ναύτες του «Έλλη», ενώ οι τραυματίες ανήλθαν στους 24. Μία γυναίκα, που βρισκόταν στην παραλία, πέθανε από καρδιακή προσβολή μετά την έκρηξη της δεύτερη τορπίλης στην προκυμαία.

Μετά την εκτέλεση της αποστολής του, το «Ντελφίνο» απομακρύνθηκε χωρίς να γίνει γνωστή η ταυτότητά του. Μετά από λίγες ώρες κατέπλευσε στη Σύρο, αλλά αναχώρησε αμέσως άπρακτο, καθώς δεν υπήρχε κανένα πλοίο στο λιμάνι του νησιού. Το «Ντελφίνο» επέστρεψε εσπευσμένως στη Λέρο με διαταγή των ιταλικών αρχών, ακυρώνοντας την αποστολή του στην Κόρινθο. Η επιχείρηση δεν φαίνεται να ήταν σε γνώση των πολιτικών αρχών της Ρώμης (πλην ίσως του Μουσολίνι). Ο υπουργός Εξωτερικών, Γκαλεάτσο Τσιάνο, έγραψε στα απομνημονεύματά του ότι η βύθιση του ελληνικού πλοίου οφείλεται στη θρασύτητα του Ντε Βέκι.

Η έρευνα που διενήργησαν δύτες του Πολεμικού Ναυτικού, έδειξε ότι η τορπίλες ήταν ιταλικές και επομένως η επίθεση έγινε από ιταλικό υποβρύχιο. Η κυβέρνηση Μεταξά τήρησε απόλυτα μυστικό το πόρισμα της έρευνας, για να μην προκαλέσει την Ιταλία και διαταράξει την ουδετερότητα της Ελλάδας. Τελικά, δημοσιοποιήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1940, δύο ημέρες μετά την ιταλική επίθεση εναντίον της Ελλάδας. Παρά ταύτα, από την πρώτη στιγμή η ελληνική κοινή γνώμη δεν είχε καμία αμφιβολία για την εθνικότητα του υποβρυχίου.

Το 1950, στο πλαίσιο των πολεμικών επανορθώσεων, η Ιταλία παραχώρησε στην Ελλάδα το ελαφρύ καταδρομικό «Ευγένιος της Σαβοίας» (Eugenio Di Savoia), το οποίο μετονομάστηκε σε «Έλλη» τον Ιούνιο του 1951 και ύψωσε την ελληνική σημαία. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 το ναυάγιο του «Έλλη» ανελκύστηκε τμηματικά και πουλήθηκε για παλιοσίδερα (σκραπ). Το 1985 Έλληνες δύτες ανακάλυψαν στο βυθό της Τήνου τα απομεινάρια της ιταλικής τορπίλης που βύθισε το «Έλλη». Το εύρημα εκτίθεται στο Ναυτικό Μουσείο Πειραιά.
<



o

ΤΟ ΔΟΥΛΙΧΙΟΝ-ΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ΚΑΙ Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΙΘΑΚΗ

Το Δουλίχιον-Ακαρνανία και η Ομηρική Ιθάκη...


Ἡ Ἐποχὴ τῶν Τρωικῶν μετὰ τὸν τελευταῖο Κατακλυσμό (νέα θεωρία)

Ἐρευνῶντας τὴν λεγομένη «Μυθολογία» ἤ «Προϊστορία» μας (ἀπὸ Ὅμηρο, Ἡσίοδο, Ὀρφικά, ἕως Διόδωρο Σικελιώτη) καὶ συνδυάζοντας τὰ ἀρχαῖα μας κείμενα μὲ σύγχρονα πορίσματα Γεωλογικῶν καὶ ἄλλων ἐρευνῶν μποροῦμε νὰ ὁδηγηθοῦμε σὲ νέα ἐκπληκτικὰ συμπεράσματα. Σταθερὰ σημεῖα ἀναφορᾶς στὴν παροῦσα μελέτη εἶναι οἱ τρεῖς μεγάλοι Κατακλυσμοὶ τῆς Προϊστορίας καὶ ἡ χρονολόγησίς τους. Δεδομένου ὅτι ἔχουμε πλέον τὴν νέα Ἐπιστήμη τῆς Γεωμυθολογίας, μποροῦμε σήμερα νὰ τεκμηριώσουμε μὲ ἀκρίβεια, π.χ. ἄν καὶ πότε τμήματα τῆς σημερινῆς ξηρᾶς ἦσαν προηγουμένως καλυμμένα ἀπὸ θάλασσα καὶ τὸ ἀντίστροφο, ὥστε νὰ τεκμηριώσουμε γεγονότα ποὺ ἀναφέρονται στὰ ἀρχαῖα μας κείμενα καὶ ἀποτελοῦν «αἰνίγματα» ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ἀκόμα τῶν ἀρχαίων Κλασικῶν Ἑλλήνων συγγραφέων. Εἰδικώτερα τὰ τελευταῖα 15.000 χρόνια μὲ τὸ λιώσιμο τῶν πάγων ἔχουν ἐπέλθει μεγάλες ἀλλαγὲς στὴν γεωμορφολογία τῶν ἀκτογραμμῶν μας, ἀφοῦ ἡ στάθμη τῆς θαλάσσης ἀνέβηκε συνολικὰ 120-150 μέτρα. Προσθέτοντας τὶς ἐπιπτώσεις τῶν μεγάλων σεισμῶν καὶ τῶν «τσουνάμι» ἡ περιοχὴ τοῦ Ἰονίου γύρω ἀπὸ τὴν Λευκάδα ἀξίζει ἐνδελεχοῦς μελέτης. Γερμανοὶ καὶ Ἕλληνες ἐπιστήμονες ἔχουν ἤδη ἀνακοινώσει σὲ διεθνὲς συνέδριο στὴν Λευκάδα (2006, Πρακτικὰ στὸν Δαῖρπφελντ), ὅτι τὰ τελευταῖα 3.000 χρόνια ἔχουν γίνει τέσσερα τοὐλάχιστον τσουνάμι ἀπὸ βορειοδυτικά, τὰ δύο ἐξ αὐτῶν μεγάλα: α) μεγάλο τὸ 1.000 π.Χ., β) τὸ 300 π.Χ., γ) τὸ 400 μ.Χ., και δ) μεγάλο ἐπίσης περὶ τὸ 1000 ἕως 1400 μ.Χ. Τὰ εὑρήματα τοῦ Δαῖρπφελντ στὸ Νυδρί (βασιλικοὶ τάφοι) χρονολογοῦνται περὶ τὸ 2.500 π.Χ.

Συνθέτοντας τὶς ὁμηρικὲς μελέτες ἀξιολόγων συγγραφέων, τοῦ Κώστα Δούκα («Τὸ μεγάλο μυστικὸ τοῦ Ὁμήρου»), τοῦ Γεωργίου Παξινοῦ («Ἡ πατρίδα τοῦ Ὀδυσσέα ἀποκαλύπτεται») καὶ τοῦ Γιώργου Παπακωνσταντίνου («Τὰ ὁμηρικὰ ἔπη καὶ τὸ πραγματικὸ βασίλειο τοῦ Ὀδυσσέα») κυρίως, ἀλλὰ καὶ ἀρκετῶν ἄλλων, ὅπως τοῦ Μάριου Σίδερη («Ἐν ἀμφιάλῳ Ἰθάκῃ»), τοῦ Ἀλέκου Φίλιππα («Ἡ Λευκάδα ὡς Ὁμηρικὴ Ἰθάκη»), ἐκφράζουμε μιὰ νέα θεωρία γιὰ τὴν τοπογραφία τῆς Ὁμηρικῆς ἐποχῆς, ἡ ὁποία ἑδράζεται περαιτέρω σὲ οἰκεῖες μελέτες ἀνακοινωμένες σὲ τρία διεθνῆ Συνέδρια («Τὸ βυθισμένο Ράριον πεδίο στὸν κόλπο τῆς Ἐλευσῖνος») γιὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ Κελεοῦ τῆς Ἐλευσῖνος, τοῦ Κάδμου τῶν Θηβῶν καὶ τοῦ Δαρδάνου τοῦ γενάρχου τῶν Τρώων, μὲ ἄξονα ἀναφορᾶς τὴν χρονολόγησι τῶν τριῶν μεγάλων Κατακλυσμῶν τῆς Ἑλληνικῆς Προϊστορίας (Ὠγύγου, Δευκαλίωνος καὶ Δαρδάνου). Χρονοθετοῦμε τοιουτοτρόπως τὴν ἐποχὴ τῶν Τρωικῶν σὲ παλαιοτάτη περίοδο (τὴν ἕκτη χιλιετία π.Χ.), ποὺ συνάδει μὲ τὴν πρώιμη, διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν ἀρχαία κλασική, ὀνοματοδοσία τῶν νήσων τοῦ Ἰονίου καὶ συμφωνεῖ μὲ τὶς Ὁμηρικὲς περιγραφές.

Ἡ παρουσία τῶν Ἑλλήνων στὴν ἀπωτάτη ἀρχαιότητα, μὲ ἀκριβεῖς μάλιστα γραπτὲς ἀναφορὲς σὲ ἀρχαῖα ἱστορικά μας κείμενα, τὴν ὁποία ἔρευνα ἔχει «μπλοκάρει» ἡ λανθασμένη «Ἰνδοευρωπαϊκὴ» θεωρία τοῦ διεθνοῦς ἀκαδημαϊκοῦ κατεστημένου, μᾶς ὠθεῖ νὰ ἑστιάσουμε τὴν ἐποχὴ ἐρεύνης τῶν συναφῶν Γεγονότων καὶ Προσωπικοτήτων μὲ τὴν βοήθεια καὶ τῶν συγχρόνων Γεωλογικῶν Ἐπιστημῶν σὲ τόσο μεγάλο χρονικὸ βάθος. Μὲ ἀναθέσεις μεταπτυχιακῶν καὶ διδακτορικῶν διατριβῶν σὲ νέους φοιτητὲς θὰ μπορούσαμε νὰ ἔχουμε λύσει μέσα σὲ μιὰ δεκαετία ἱστορικὰ ζητούμενα, ποὺ «βασανίζουν» χιλιάδες ἐρευνητὲς ἐπὶ αἰῶνες, χωρὶς νὰ ἔχουν καταφέρει νὰ δώσουν τεκμηριωμένη τελεσίδικη ἀπάντησι. Ὀφείλουμε νὰ ἀναφέρουμε ὡς προλογικὰ στὸ θέμα μας τὰ ἑξῆς πορίσματα οἰκείων ἐρευνῶν:

Α) Κατακλυσμὸς Δαρδάνου (Α΄ καὶ Β΄): σχηματισμὸς ἀνοίγματος Βοσπόρου καὶ Δαρδανελλίων, ξανακλείσιμο Βοσπόρου, ξαναάνοιγμα πορθμοῦ ἐπικοινωνίας Εὐξείνου Πόντου καὶ Αἰγαίου, γεωλογικῶς τεκμηριωμένα πλέον ταῦτα τὰ ἀνοίγματα τὸ 12.500 καὶ τὸ 6.000 π.Χ. περίπου ἀντιστοίχως. Διότι ἔχουμε ἔντονη τῆξι παγετώνων λόγῳ ἀνόδου θερμοκρασίας καὶ στὶς δύο περιπτώσεις. Ἐνδιαμέσως, σημειῶστε, ἔχουμε μείωσι τῆς στάθμης τοῦ Εὐξείνου (παγετωνοποίησις καὶ πάλι λόγῳ παγκοσμίου «κατακλυσμοῦ» ἄλλου τύπου, βλ. Ἀτλαντίς παρακάτω), ἀφοῦ κλείνει ὁ πορθμὸς τοῦ Βοσπόρου. Ἐδῶ ἔχουμε μία ἀκριβεστάτη περιγραφὴ τοῦ κατακλυσμοῦ: «…πρῶτον τοῦ περὶ τὰς Κυανέας στόματος ῥαγέντος (τοῦ Βοσπόρου), μετὰ δὲ ταῦτα τοῦ Ἑλλησπόντου. Τὸ γὰρ ἐν τῷ Πόντῳ πέλαγος… μέχρι τοσούτου πεπληρῶσθαι διὰ τῶν εἰσρεόντων ποταμῶν, μέχρις ὅτου… τὸ ῥεῦμα λάβρως ἐξέπεσεν εἰς τὸν Ἑλλήσποντον, καὶ πολλὴν μὲν τῆς Ἀσίας τῆς παρὰ θάλατταν ἐπέκλυσεν, οὐκ ὀλίγην δὲ καὶ τῆς ἐπιπέδου γῆς ἐν τῇ Σαμοθράκῃ θάλατταν ἐποίησε… ὥς καὶ πόλεων κατακεκλυσμένων. Τῆς δὲ θαλάττης ἀναβαινούσης ἀεὶ μᾶλλον» (Διόδωρος Σικ. Ε΄,47).

Β) Ὤγυγος καὶ Ἐλευσίν: Στὴν «Ὠγυγία» ἀναφέρεται ἐπίσης: «βασιλεύοντος τοῦ Ὠγύγου συνέβη ὁ πρῶτος κατακλυσμὸς εἰς τὴν Ἑλλάδα. Οἱ δὲ ἐγκάτοικοι, ἄλλοι μὲν ἐπνίγησαν, ἄλλοι δὲ ἔφυγον…. Εἶχε δὲ γυναῖκα ὁ Ὤγυγος τὴν Θήβην καὶ ἐγέννησεν ἐξ αὐτῆς τὸν Ἐλευσῖνα. Ὁ μὲν οὖν Ἐλευσὶν ἔκτισε τὴν Ἐλευσῖνα καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ μετὰ τὸν κατακλυσμόν» (Ἀθ. Σταγειρίτης). Ὁ δὲ Φερεκύδης μᾶς διασώζει, πὼς φευγόντων ἔπειτα «Ὠγύγου καὶ Θήβης, τῶν Ἀττικῶν αὐτοχθόνων, ἐλθόντων ἐπὶ τὴν Αἴγυπτον, τά τε Μυστήρια πρῶτον αὐτοῖς κατασκευάσασθαι τὰ περὶ τὴν Ἴσιν (Δήμητραν), καὶ θεοὺς ὀνομάσαι μετὰ τὸ κτίσαι Ὤγυγον τὰς ἐκεῖ Θήβας τὴν πόλιν». Εἴμαστε στὸ 12.500 π.Χ. καὶ ἔχουμε τὴν πρώτη Ἐλευσῖνα (σὲ ἄλλη θέσι ἀπὸ τὴν σημερινή), ἀλλὰ καὶ τὶς ἑλληνικὲς Θῆβες τῆς Αἰγύπτου.

Γ) Δάρδανος καὶ Τροία: μὲ ἀκριβεῖς Ὁμηρικὲς ἀναφορὲς γιὰ τὸ γένος τῶν Τρώων ἐκ Δαρδάνου καὶ γιὰ τὴν πρώτη ἄγνωστη εἰσέτι Τροία (ὄχι τὴν γνωστὴ ἑβδόμη στρωματικὰ πόλι τοῦ 1.200 π.Χ. ἀνασκαμμένη στὸ σημερινὸ Χισσαρλίκ). Μιλᾶμε γιὰ τὴν πρώτη καὶ αὐθεντικὴ Τροία, ποὺ οἰκοδομήθηκε λίγο μετὰ τὸν τελευταῖο κατακλυσμό, περὶ τὸ 6.000 π.Χ. «Περὶ δὲ Δαρδάνου φασὶν οἱ παλαιοί… ἀσκὸν ἤ σχεδίαν μετὰ δερμάτων σκευάσας …προσοκείλας τε τῇ Τροίᾳ, μετὰ τὸ ἀναξηρανθῆναι τὸ ὕδωρ τὴν Δαρδανίαν ἔκτισεν ὑψηλοτέραν κειμένην τῆς ὕστερον Ἰλίου, φόβῳ τῆς ἐξ ὑετῶν κατακλύσεως» (Ἀρριανός, ἀπόσπ.). Καὶ ὁ Ὅμηρος (Ἰλιάς, Σ,219) ἐπιβεβαιώνει: «Δάρδανον κτίσσε Δαρδανίην, ἐπεὶ οὔπω Ἴλιος ἱρὴ ἐν πεδίῳ πεπόλιστο πόλις». Ὁ Διονύσιος Ἁλικαρνασσεύς (Ρωμαϊκὴ Ἀρχαιολογία) παραδίδει τὴν γενεαλογία τῶν Τρώων: «Δάρδανος Βάτειαν γαμεῖ τὴν Τεύκρου θυγατέραν καὶ γίνεται παῖς αὐτῷ Ἐριχθόνιος… Ἐριχθονίου καὶ Καλλιρόης τῆς Σκαμάνδρου γίνεται Τρώς, ἀφ’ οὗ τὴν ἐπωνυμίαν τὸ γένος ἔχει… Ὥς μὲν δὴ καὶ τὸ Τρωικὸν γένος ἀρχῆθεν Ἑλληνικὸν ἦν». Ὁ γιός του ὁ Ἴλος ἔκτισε τὸ Ἴλιον (Τροία). Ἀκολουθοῦν ὁ Λαομέδων, ὁ Πρίαμος καὶ ὁ Ἕκτωρ (ἐπὶ Τρωικοῦ πολέμου).

Δ) Ἀτλαντὶς καὶ Ἀθῆνα: ὁ νικηφόρος κοσμοϊστορικὸς πόλεμος Ἑλλήνων-Ἀτλάντων, ὅταν «εἰς ἅπαντας ἀνθρώπους ἡ δύναμις τῆς πόλεως (τῆς Ἀθήνας σὲ ἄλλη θέσι τότε) διαφανὴς ἀρετῇ τε καὶ ῥώμῃ ἐγένετο… τῶν Ἑλλήνων ἡγουμένη». Ἔπειτα συνέβη ἡ καταβύθισις Ἀτλαντίδος καὶ Αἰγηΐδος: «σεισμῶν ἐξαισίων καὶ κατακλυσμῶν γενομένων, μιᾶς ἡμέρας καὶ νυκτὸς χαλεπῆς ἐπελθούσης, τό τε παρ’ ἡμῖν μάχιμον πᾶν ἀθρόον ἔδυ κατὰ γῆς (βύθισις Αἰγηΐδος), ἥ τε Ἀτλαντὶς νῆσος ὡσαύτως κατὰ θαλάττης δύσα ἠφανίσθη» (Τίμαιος, 25C). Μὲ τὸν Πλάτωνα νὰ ἐπιμένῃ γιὰ «ἐνακισχίλια ἔτη» πρὸ Σόλωνος (9.500 π.Χ.), «πολλῶν οὖν γεγονότων καὶ μεγάλων κατακλυσμῶν ἐν τοῖς ἐνακισχιλίοις ἔτεσιν» (Κριτίας, 111a), πράγματι, βρισκόμαστε σὲ ἐνδιάμεση ἱστορικῶς περίοδο παγκοσμίων γεωλογικῶν ἀνακατατάξεων. Ἡ μεγάλη λίμνη Τριτωνὶς π.χ. χάνει τὰ νερά της πρὸς τὸν Ἀτλαντικὸ καὶ γίνεται ἔρημος Σαχάρα: «σεισμῶν γενομένων ἀφανισθῆναι, ῥαγέντων αὐτῆς τῶν πρὸς τὸν ὠκεανὸν μερῶν κεκλιμένων» (Διόδωρος Σικ. Γ΄,55,3), ἐνῷ βιώνουμε νέα μικρὴ παγετώδη περίοδο (Younger Dryas), γεωλογικῶς τεκμηριωμένα ταῦτα. Τότε ἔχουμε καὶ τὸν Κατακλυσμὸ τοῦ Δευκαλίωνος, ὅταν σχεδὸν ἐξέλιπε τὸ ἀνθρώπινο γένος, περὶ τὸ 9.000 π.Χ. Ὁ Ἰουστῖνος παραδέχεται (Δευτέρα Ἀπολογία) πὼς αὐτὸς «ὁ κατακλυσμὸς μηδένα λιπών, ἀλλ’ ἤ τὸν μόνον σὺν τοῖς ἰδίοις, παρ’ ἡμῖν (τοὺς Χριστιανοὺς ἐννοεῖ) καλούμενον Νῶε, παρ’ ὑμῖν δὲ (ἐννοεῖ τοὺς Ἕλληνες) Δευκαλίωνα». Ἡ ἐποχὴ αὐτὴ συγχέεται μὲ τὴν περίοδο ἐκρήξεως τοῦ ἠφαιστείου τῆς Θήρας (τὸ 1.650 π.Χ.), ποὺ ἐπέφερε ἀνάλογες πλὴν τοπικὲς ἐπιπτώσεις, ὥστε κάποιοι μελετητὲς τοποθετοῦν ἑτεροχρονισμένα τὴν Ἀτλαντίδα στὶς Κυκλάδες… Ἀγνοῶντας τέτοια κεφαλαιώδους σημασίας ἱστορικὰ θέματα ἑλληνογνωσίαςκαὶ υἱοθετῶντας ἀνιστόρητες θεωρίες περὶ «ἰνδοευρωπαϊκῆς» καταγωγῆς μας προκύπτουν συνακόλουθα σφάλματα ἱστορικῆς συγχύσεως καὶ ἀναληθείας.

Ε) Κάδμος καὶ Εὐρώπη: Μεταγενέστεροι τῷ ὄντι τῶν Ἑλλήνων λαοί, ὡς οἱ Σημιτοφοίνικες τοῦ 1.200 π.Χ. (ἐνῶ προηγοῦνται αὐτῶν οἱ «προϊστορικοὶ» Ἑλληνοφοίνικες Ἀγήνωρ, Κάδμος, Φοῖνιξ, Εὐρώπη), φέρονται ὡς «ἐφευρέτες» τῶν Γραμμάτων ποὺ «υἱοθέτησαν» οἱ Ἕλληνες ἀργότερα (ἐνῷ συνέβη τὸ ἀντίθετο). Ὁ Ἕλλην Κάδμος νυμφεύθηκε τὴν Ἁρμονία, τὴν ἀδελφὴ τοῦ Δαρδάνου. Γνωρίστηκαν στὴν Σαμοθράκη, ὅταν ἔφθασε ἐκεῖ ὁ Κάδμος κατὰ τὴν ἀναζήτησι τῆς ἀδελφῆς του «Εὐρώπης» (…τῆς κατακεκλυσμένης Ἑλλάδος)! Ἡ Φοινίκη ἐκσημιτίσθηκε πολὺ ἀργότερα, εἶναι δὲ ἑλληνικὴ λέξις ἀρχῆθεν καὶ σημαίνει «πορφυρή». Στὸν διάσημο γάμο Κάδμου καὶ Ἁρμονίας παρευρέθησαν ὅλοι οἱ θεοὶ καὶ ἔκαμαν δῶρα στὸ ζεῦγος. Ἡ κόρη τους Σεμέλη γέννησε μάλιστα τὸν Διόνυσο (τὸν Γ΄)! Ὁ Κάδμος θεωρεῖται στὴν Ἑλλάδα παλαιόθεν ἐφευρέτης τοῦ Ἀλφαβήτου! «Ἡ Κάδμου γραμματικὴ ἐπί τε τῶν Τρωικῶν ἠσκεῖτο» (Σχόλ. εἰς Ἑρμογένην). Ὁ Ἡρόδοτος βεβαιώνει: «εἶδον καὶ αὐτὸς Καδμήια γράμματα ἐν τῷ ἱρῷ τοῦ Ἀπόλλωνος τοῦ Ἰσμηνίου ἐν Θήβησι τῇσι Βοιωτῶν, ἐπὶ τρίποσι τισὶ ἐγκεκολαμμένα, τὰ πολλὰ ὅμοια ἐόντα τοῖσι Ἰωνικοῖσι. Ὁ μὲν εἷς τῶν τριπόδων ἐπίγραμμα ἔχει: Ἀμφιτρύων μ’ ἀνέθηκ’ ἐνάρων ἀπὸ Τηλεβοάων». Ὁ Ἀμφιτρύων καὶ ἡ Ἀλκμήνη εἶναι οἱ γονεῖς τοῦ Ἡρακλέους. Ἀπὸ τότε ἔχουμε Ἀλφάβητο (καὶ ὄχι ἀπὸ τὸ 800 π.Χ.)! Ὁ Παλαμήδης τῶν Τρωικῶν εἶναι μάλιστα ὁ ἐφευρέτης τοῦ Δωρικοῦ Ἀλφαβήτου, ἀλλὰ ἕπεται τοῦ Κάδμου. Τηλεβόες εἶναι οἱ Τάφιοι…

ΣΤ) Κελεὸς καὶ Ἐλευσίνια Μυστήρια: Ὅπως ἡ «Εὐρώπη» (Ἑλλάς) ἀπήχθη ἀπὸ τὸν Δία, ἔτσι καὶ ἡ Κόρη (Περσεφόνη) ἀπήχθη ἀπὸ τὸν Ἅδη τὴν ἴδια ἐποχή (6.000 π.Χ.), προσωποποιῶντας τὸ γεγονὸς τοῦ (τρίτου) Κατακλυσμοῦ (τοῦ Δαρδάνου). Στὴν πρώτη περίπτωσι ὁ μῦθος τῆς «Εὐρώπης» μᾶς δεικνύει τὴν ἐξάπλωσι τοῦ Ἑλληνισμοῦ σὲ ὅλη τὴν Μεσόγειο καὶ τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν ἐξαφάνισι-καταστροφὴ ὅλων τῶν παραλιακῶν ἐκτάσεων καὶ πόλεων, μὲ ἐπίκεντρο τὴν Σαμοθράκη (ἕδρα Καβειρίων Μυστηρίων). Στὴν δεύτερη περίπτωσι ὁ μῦθος βοηθάει στὴν κεντρικὴ ἰδέα τῶν Ἐλευσινίων Μυστηρίων, ποὺ ἵδρυσε ὁ Εὔμολπος ἐκ Θράκης μαζὶ μὲ τὸν Κελεό, τὸν ἐκλεκτὸ βασιλέα τῆς Ἐλευσῖνος, κατ’ ἐντολὴν τοῦ ἱερατείου τῆς Σαμοθράκης (ἀνάλογα ἔπραξε καὶ ὁ Κάδμος ἐρχόμενος στὴν Θῆβα). Τὰ Μυστήρια τῆς Μητρὸς καὶ Κόρης ἑρμηνεύουν στοὺς μυημένους τὸ νόημα τῆς (αἰωνίου) Ζωῆς καὶ τοῦ Θανάτου (τελευτῆς προσωρινοῦ ἐπιγείου βίου). Ἔχει καταστραφεῖ ἡ πρώτη Ἐλευσῖνα ἐπὶ Δευκαλίωνος (9.000 π.Χ.), ἔχει κτισθεῖ ἔπειτα ἡ δεύτερη ἀπὸ τὸν Ἐλευσῖνα γιὸ τῆς Δάειρας καὶ τοῦ Ἑρμοῦ στὴν σημερινὴ θέσι (Παυσανίας), ἀλλὰ μεγάλο μέρος τοῦ Ραρίου πεδίου ἔχει τώρα βυθισθεῖ. Περὶ αὐτῶν συγγράφουμε τὸ ἑπόμενο βιβλίο «Ἱερὰ Ἐλευσίς, Μυστήρια καὶ Ἀποκαλύψεις», μετὰ καὶ τὶς ἀνακοινώσεις μας σὲ διεθνῆ συνέδρια.

Ἐρχόμαστε τώρα στὸ Ἰόνιο κατὰ τὴν Ὁμηρικὴ Ἐποχή, μετὰ τὸν τελευταῖο Κατακλυσμό, γύρω στὸ 6.000 π.Χ. (βλ. εἰκόνα):

Ζ) Δουλίχιον καὶ Ἰθάκη: ἔχουμε τὸ ἀκριβὲς γεωγραφικὸ στίγμα τῆς Ὁμηρικῆς Ἰθάκης τοῦ Ὀδυσσέως, ὡς κειμένης βορειοδυτικῶς τῶν ἄλλων τριῶν μεγάλων νήσων τοῦ Ἰονίου, «πρὸς ζόφον», ἐνῷ ὑπῆρχαν καὶ πολλὰ μικρότερα νησιά, Τάφος (Θιάκι), Κροκύλεια (Μεγανήσι), Αἰγίλιψ (Κάλαμος), Ἀστερίς (Ἀρκούδι): «Ναιετάω δ’ Ἰθάκην εὐδείελον. Ἕν δ’ ὄρος αὐτῇ Νήριτον, εἰνοσίφυλλον, ἀριπρεπές. Ἀμφὶ δὲ νῆσοι πολλαὶ ναιετάουσι μάλα σχεδὸν ἀλλήλοισι, Δουλίχιόν τε Σάμη τε καὶ ὑλήεσσα Ζάκυνθος. Αὐτὴ δὲ χθαμαλή, πανυπερτάτη εἰν’ ἁλὶ κεῖται πρὸς ζόφον, αἱ δὲ τ’ ἄνευθε πρὸς ἠῶ τ’ ἠέλιόν τε» (Ὀδύσσεια). «…καὶ Κροκύλει’ ἐνέμοντο καὶ Αἰγήλιπα τρηχεῖαν» (Ἰλιάς). «Ἔστι δέ τις νῆσος μέσσῃ ἁλὶ πετρήεσσα, μεσσηγὺς Ἰθάκης τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσης, Ἀστερίς, οὐ μεγάλη, λιμένες δ’ ἔνι ναύλοχοι αὐτῇ ἀμφίδυμοι» (…οἱ μνηστῆρες ἔστησαν καρτέρι γιὰ τὸν Τηλέμαχο σὲ ἀκατοίκητο μικρὸ νησάκι, ἀνάμεσα σὲ Ἰθάκη-Λευκάδα καὶ Σάμο-Κεφαλληνία, τὴν Ἀστερίδα). Ἡ Τάφος-Θιάκι ἀνῆκε στὸν φίλο βασιλέα Μέντη, γιὸ τοῦ Ἀγχιάλου, ποὺ ὑπεραγαποῦσε τὸν Ὀδυσσέα.

Τὸ μεγαλύτερο νησὶ εἶναι (…ἦταν) τὸ Δουλίχιον (ἡ μετέπειτα Ἀκαρνανία ὡς νῆσος τότε) «πρὸς ἠῶ» (ἀνατολικῶς τῆς Λευκάδος-Ἰθάκης) – σκεφθῆτε πότε ἑνώθηκε ἡ Ἀκαρνανία μὲ τὴν Αἰτωλία λόγῳ προσχώσεων, κυρίως τοῦ ποταμοῦ Ἀχελώου, δηλαδὴ πόσο πίσω πρέπει νὰ πᾶμε στὸν χρόνο… Ἀκολουθεῖ ἡ Σάμη (ἡ σημερινὴ Κεφαλληνία) καὶ ἡ Ζάκυνθος, «πρὸς ἠέλιον» (νοτίως τῆς Λευκάδος-Ἰθάκης). Στὴν Ἰθάκη μποροῦσες νὰ πᾶς καὶ πεζός, «πεζὸν ἐνθάδ’ ἱκέσθαι», μὲ «ἴθμα» (βῆμα) περπατῶντας σὲ μιὰν ἄκρη (μακρόστενη ξηρά), ἐξ οὗ ἡ ὀνομασία ΙΘ-ΑΚΗ (Κ.Δούκας). Ἔξεχε σὰν «κεφάλι» ἀπὸ τὴν ἠπειρωτικὴ χώρα (τὴν «ἀκτὴν ἠπείροιο»), τὴν Ἤπειρο δηλαδή (σημερινὴ Πρέβεζα), γι’ αὐτὸ οἱ ὑπήκοοι τοῦ Ὀδυσσέως ὠνομάζονταν καὶ Κεφαλλῆνες («Κεφαλλήνεσιν ἀνάσσων»). Κατ’ ἀντίθεσιν ἴσως ὠνομάστηκαν ἀργότερα οἱ Δουλιχιεῖς Ἀκαρνᾶνες («ἀ-κέφαλοι», «ἀ-καρα-νᾶνες). Ἡ ὀνομασία «Ἀκαρνανία» εἶναι ἄγνωστη στὸν Ὅμηρο καὶ δόθηκε ἀφοῦ ἐξηπειρώθηκε πλέον τὸ Δουλίχιον μὲ τὶς προσχώσεις τῶν αἰώνων, ὁπότε ἄλλαξε ὄνομα (χάθηκε πλέον τὸ Δουλίχιον).

Ἡ σημερινὴ χερσόνησος τῆς Πλαγιᾶς χωριζόταν τότε διὰ θαλάσσης ἀπὸ τὸ Δουλίχιον-Ἀκαρνανία, ἐνῷ ἦταν προσκολλημένη στὴν Λευκάδα. Ἡ Ὁμηρικὴ Ἰθάκη ἦταν λοιπὸν ἡ σημερινὴ Λευκάδα σὺν ἡ Πλαγιά. Καταφεύγοντας ὁ Ὀδυσσεὺς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ στὴν οὐδέτερη νῆσο Τάφο τοῦ φιλτάτου Μέντη, ὅταν κατεδιώχθησαν ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς τῶν μνηστήρων μετὰ τὴν μνηστηροφονία, μεταφέρθηκε πλέον ἐκεῖ καὶ τὸ ὄνομα Ἰθάκη (σημερινὸ Θιάκι). Σημειωτέον, ἀπὸ τὴν Τάφο δὲν ὑπῆρχε κανεὶς μνηστῆρας. Τίποτε ἄλλο δὲν συνδέει τὴν Ἰθάκη μὲ τὸ Θιάκι, ὅπως ἀναλύεται παρακάτω. Ὁ ἐπαναλαμβανόμενος χαρακτηρισμὸς «ἀμφιάλῳ Ἰθάκῃ» καὶ ὄχι «νῆσος» ἀποτελεῖ πρόσθετο στοιχεῖο προσδιορισμοῦ της καὶ ἀποκλείει τὴν σημερινὴ Ἰθάκη καὶ τὴν Κεφαλληνία. Μοιάζει δηλαδὴ περισσότερο μὲ χερσόνησος ἡ Ἰθάκη. Ἀπορρίπτονται ἐπίσης, διότι κεῖνται μακρὰν τῆς ἠπειρωτικῆς στεριᾶς.

«Ἕν ὄρος αὐτῇ Νήριτον» (στὴν Λευκάδα-Ἰθάκη), ἀλλὰ ὡς «παιπαλόεσσα, κραναή, τρηχίη» εἶχε πολλὰ ἄλλα μικρὰ βουναλάκια. Ἀπομένει νὰ ἐντοπισθῇ ἡ ἕδρα τοῦ Ὀδυσσέως (ὁ δῆμος Ἰθάκης) κάτω ἀπὸ τὸ βουνὸ Νήιον («ὑπονηΐῳ»), ποὺ φαίνεται πὼς ξεχωρίζει ἀπὸ τὸ Νήριτον. Τὸ Νήιον εἶναι πιθανώτατα: 1) οἱ σημερινοὶ Σκάροι, ὁπότε τὸ ἀνάκτορο τοῦ Ὀδυσσέως εἶναι εἴτε στὸ Νυδρί, εἴτε στὴν Νικιάνα (ἔνθεν ἤ ἐκεῖθεν τοῦ Νηΐου), ἤ 2) ἡ σημερινὴ χερσόνησος Πλαγιά, ποὺ ξεχωρίζει ἀφ’ ἑνὸς ἀπὸ τὸ Νήριτον (Λευκάδα), ἀφ’ ἑτέρου εἶναι ἐγγύτερα στὸ πέρασμα πρὸς τὴν Ἤπειρο, δικαιολογῶντας ἐτυμολογικῶς τὴν ὀνομασία «Ἰθάκη», τὴν δυνατὴ πρόσβασι πεζῇ, καθὼς καὶ τὴν μεταφορὰ τῶν ζώων στὴν ἀπέναντι ἀκτὴ τῆς Ἠπείρου. Κλίνω πρὸς τὴν δεύτερη ἄποψι, ἐπειδὴ συγκεντρώνει τὰ περισσότερα ταυτοτικὰ στοιχεῖα (Γ.Παξινός).

Ὁ συνδυασμὸς Λευκάδος-Πλαγιᾶς δικαιολογεῖ τὸν χαρακτηρισμό «χθαμαλὴ πανυπερτάτη», δηλαδὴ ἡ Ἰθάκη ἔχει ἕνα χαμηλὸ μέρος στὴν ἀρχή, βλέποντάς την κάποιος ἀπὸ τὸν δῆμο Ἰθάκης καὶ ἀπὸ τὸ ἀνάκτορο τοῦ Ὀδυσσέως (εὑρισκόμενος δηλαδὴ στὴν Πλαγιά) καὶ ἕνα πανύψηλο μέρος κατόπιν (τὴν Λευκάδα). Στὴν Ἰλιάδα ξεχωρίζει ὁ Ὅμηρος τὸ Νήριτον ἀπὸ τὴν Ἰθάκη: «Ὀδυσσεὺς ἦγε Κεφαλλῆνας μεγαθύμους, οἱ ῥ’ Ἰθάκην εἶχον καὶ Νήριτον εἰνοσίφυλλον καὶ Κροκύλει’ ἐνέμοντο καὶ Αἰγίληπα τρηχεῖαν, οἵ τε Ζάκυνθον ἔχον ἠδ’ οἵ Σάμον ἀμφενέμοντο, οἵ τ’ ἥπειρον ἔχον ἠδ’ ἀντιπέραι’ ἐνέμοντο…». Ταυτίζουμε ἔτσι τὸ Νήριτον μὲ τὴν Λευκάδα καὶ τὸν δῆμο Ἰθάκης μὲ τὴν Πλαγιά.

«Ναιετάω δ’ Ἰθάκην εὐδείελον», «κατοικῶ στὴν Ἰθάκη μὲ τὰ ὡραῖα δειλινά», λέγει ὁ Ὀδυσσεὺς γιὰ τὴν ἕδρα του (κατοικία). Τὸ δειλινὸ φαίνεται ὅμως μόνον ἀπὸ τὴν Πλαγιά καὶ ὄχι ἀπὸ τὸ Νυδρί ἤ τὴν Νικιάνα (…οὔτε φυσικὰ βλέπει δειλινὸ κανεὶς ἀπὸ τὸ Θιάκι)! Ὁ Λαέρτης, ὁ πατέρας τοῦ Ὀδυσσέως, εἶχε φροντίσει γιὰ τὴν ἀσφάλεια τοῦ δήμου Ἰθάκης καὶ εἶχε καταλάβει τὴν ἀπέναντι στενὴ ἠπειρωτικὴ παραθαλάσσια περιοχή (σημερινὴ Πρέβεζα), ὅπου ἦταν ἀρχικῶς ἡ πόλις Νήρικος (πιθανώτατα στὰ ὅρια τῆς μετέπειτα Κασσώπης). Ἐκεῖ ἔβοσκαν τὰ βόδια μὲ τὸν Φιλοίτιο, ποὺ τὰ πέρναγε εὔκολα ἀπέναντι μὲ μαούνα-πορθμεῖον (ἀπὸ τὸ μετέπειτα Ἄκτιον ἤ Ἀνακτόριον). Ἡ Νήρικος ἦρθε στὴν Λευκάδα πολὺ ἀργότερα (ἐπὶ Κορινθίων). Ὁ Ἀμβρακικὸς εἶχε πολὺ μεγαλύτερο βάθος, ποὺ προσχώθηκε σταδιακά.

Τὸ Δουλίχιον δὲν ἀνῆκε στὴν ἐπικράτεια τοῦ Ὀδυσσέως. Εἶχε δικό του βασιλέα, τὸν Μέγη. Μάλιστα αὐτὸς ἐξουσίαζε καὶ τὶς ἱερὲς Ἐχινάδες νήσους, πρᾶγμα φυσικόν, ἀφοῦ βρίσκονται στὴν συνέχεια τῆς Ἀκαρνανίας: «Οἵ δ’ ἐκ Δουλίχοιο Ἐχινάων θ’ ἱεράων νήσων, τῶν δ’ αὖ ἡγεμόνευε Μέγης» (Ἰλιάς). Συνεισέφεραν στὸν Τρωικὸ πόλεμο 40 πλοῖα, πρᾶγμα ποὺ δικαιολογεῖται ἀπὸ τὴν μεγάλη ἔκτασι τοῦ Δουλιχίου. Ἐπίσης ἐξ αὐτοῦ προέρχονταν οἱ περισσότεροι μνηστῆρες (βλ. πίνακα). Τὸ αἴνιγμα «Δουλίχιον» καὶ «ἀκτὴ ἠπείροιο» ἔλυσε πρῶτος ὁ Γ.Παπακωνσταντίνου. Ἀπομένει ἡ Γεωλογικὴ ἔρευνα!

Ἤδη ἡ Λακεδαίμων τῆς Τρωικῆς ἐποχῆς βρέθηκε ἀπὸ τὸν ἀρχαιολόγο Θ.Σπυρόπουλο, ὄχι στὴν Σπάρτη ἀλλὰ στὴν Πελλάνα τῆς Λακωνίας, καὶ μάλιστα ἀκριβῶς ὡς λέγει ὁ Ὅμηρος. Ἦταν «κητώεσσα» μέσα σὲ λιμνοθάλασσα (Λακε- Lake) μὲ μεγάλα ψάρια, «ἡ τότε ποτέ οὖσα ὑφ’ ἡλίῳ νῆσος ἱερά» (-δαίμων)! Ὁ ἀρχαιολόγος Ἀδαμάντιος Σάμψων ἔχει ἐπίσης ἀνακαλύψει σὲ βραχονησίδα κοντὰ στὴν νῆσο Κῶ μεταλλουργικὴ ἐπεξεργασία Χαλκοῦ, περὶ τὸ 5.500 π.Χ. Αὐτὸ σημαίνει, ἀφ’ ἑνὸς ὅτι δὲν ἰσχύει ἡ κατάταξις περὶ Νεολιθικῆς ἐποχῆς ἕως τὸ 2.800 π.Χ. καὶ ἐποχῆς Χαλκοῦ κατόπιν, καὶ ἀφ’ ἑτέρου σημαίνει ὅτι δὲν ἦταν βραχονησίδα τότε (μετὰ τὴν Κῶ), ἀλλὰ ἦταν ἑνωμένη μὲ τὴν Μικρασιατικὴ ἀκτή. Ἄρα ὑφίσταται ἐποχὴ Χαλκοῦ πρὶν τὸν τελευταῖο Κατακλυσμό (τοῦ Δαρδάνου), διότι κατόπιν αὐτοῦ ἔγινε βραχονησίδα (…δὲν θὰ ἔφτιαχναν ἐργοστάσιο σὲ βραχονησίδα). Ὥστε ὑπῆρχε δυνατότης χρήσεως χάλκινων ὅπλων ἐπὶ Τρωικοῦ πολέμου (τότε)! Ἄλλο νέο στοιχεῖο ἑτεροχρονισμοῦ εἶναι οἱ χιλιάδες πινακίδες μὲ γραφὴ σὲ περιοχὴ τοῦ Δουνάβεως (Vinca), τῆς ἕκτης χιλιετίας π.Χ. (βλ. καὶ Δισπηλιὸ Καστοριᾶς). Μελετῶνται ἀπὸ τὸν Harald Haarmann (Φινλανδία). Ὥστε ἀνατρέπεται (καὶ) ἡ ἱστορία τῆς Γραφῆς, ὅτι δηλαδὴ προηγεῖται ἡ Μεσοποταμία μὲ πρώτη τὴν εἰκονογραφικὴ γραφὴ τοῦ 3.400 π.Χ.…