<< Χρονογραφία τοῦ παπᾶ - Συναδινοῦ
θὰ ἦταν ἄδικο νὰ ἀμφισβητήσουμε , ὅτι οἱ ἱερεῖς στίς Σέρρες ἐπί Τουρκοκρατίας δὲν διέφεραν , ἐπί τὸ καλύτερον ἤ μὴ , ἀπ αὐτοὺς τῆς ὑπόλοιπης χώρας . Ὅλες οἱ πληροφορίες μας ἐδῶ λαμβάνονται ἀπὸ τὸ βιβλίο << Ἡ Σερραϊκη Χρονογραφία τοῦ Παπασυναδινοῦ >>, ἔκδοσι τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν ( 1989 ) τοῦ Γιώργου Καφταντζῆ . Ἔργο ἐπίπονο μέ τίς ἑκατοντάδες διευκρινίσεις του. Ὁ ἅγιος Μητροπολίτης Σερρῶν καὶ Νιγρίτης κ. Μάξιμος στόν πρόλογο του μεταξύ τῶν ἄλλων δηλώνει . << Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Σερρῶν καὶ Νιγρίτης , ἐκτιμώντας τήν πολύτιμη ἀξία ἀπὸ ἄποψι θρησκευτική ἀλλὰ καί φιλολογική τοῦ φημισμένου αὐτοῦ ἔργου τοῦ Παπα- Συναδινοῦ , ποὺ διετέλεσε κληρικός τῆς Μητροπόλεώς μας , ἀπεφάσισε τὴν ἔκδοσί του ...... μέ τὴν πεποίθηση ὅτι συμβάλλει στήν ψυχικὴ ὠφέλεια στὰν πιστῶν .>>
Στήν εἰσαγωγή του ὁ Γ. Καφταντζῆς γράφει ]-<< Ὁ παπᾶ - Συναδινὸς χρησιμοποιεῖ τὴ χρονολογία ποὺ καθώρισε ἡ ΣΤ Οἰκουμενική Σύνοδος Κωνσταντινούπολης καί ἀρχίζει ἀπὸ κτίσεως κόσμου, δηλαδή τὴν 1η Σεπτεμβρίου τοῦ ἔτους 5508 π.Χ. >> ( σελ.10) (Ὑπενθυμίζουμε ἐδῶ , ὅτι οἱ ἀποφάσεις καί οἱ κανόνες τῆς συνόδου αὐτῆς θεωροῦνται θεόπνευστες ἀπὸ τήν Χριστιανοσύνη μέχρι καί τήν σήμερον .)
Τὸ ἀξιόπιστον τοῦ παπᾶ Συναδινοῦ δηλώνεται ὡς ἑξῆς ( σελ. 12) : <<Οἱ πηγές του εἶναι πάντοτε αὐθεντικές , καί ὅταν δέν νά τίς ἐλέγξη, σημειώνει τίς ἐπιφυλάξεις του >>. Ἐπίσης ( σελ 14 ) : << γεμᾶτος εἰλικρίνειά εὐαισθησία καί προπαντὸς βαθειὰ θρησκευτικότητα .>> Ἀξιοθαύμαστη τυγχάνει καί ἡ ἀντικειμενικότητα τοῦ Γ. Καφταντζῆ, ὅπως καὶ αὐτὴ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν , ἡ ὁποία, πρὸς τιμήν της , ἀνέχτηκε ὑποσημειώσεις τοῦ ἑξῆς εἴδους σέ ἀναφορὰ τοῦ παπᾶ -Συναδινοῦ γιὰ καῦσι Χριστιανοῦ ἀπὸ τοὺς Τούρκους ( σελ. 22) Νομοκάνων >> τίτλ. Ε, κεφ. Κέ ): Ἡ “χειρόκοπή” καί ἡ “ τύφλωσις ” ἀνῆκαν στὴν κατηγορία τῆς ἐσχάτης τῶν ποινῶν καί τό “καυθῆναι” , τὸ φουρκισθῆναι ( παλούκωμα ) ...>>καί μία ὁ λόγος περί παλουκώματος ἀξίζει μᾶλλον ὁ κόπος νά πληροφορηθοῦμε ἀπό τὸν ἴδιο τὸν Γ. Καφταντζῆ (σελ.25 ὑποσημείωσης 42) τί παρέλαβαν οἱ Τοῦρκοι ἀπό ἀθεόφοβους βυζαντινούς << Τὸ παλούκωμα ( φούρκισμα ἀνασκολοπισμός ) γινόταν δημόσια καί σὲ θέση περιόπτη μέ τόν ἑξῆς τρόπο : Ἔπεραν μιὰ μακρυὰ ὥς 3 μέτρα σούβλα σιδερένια ἤ ξύλινη μέ σιδερένια μύτη, τήν ὁποία κουβαλοῦσε ὁ κατάδικος στόν ὥμο ὥς τὸν τόπο τοῦ ἁπαίσιου μαρτυρίου . Ἐκεῖ τὸν ξάπλωναν καταγῆς μπρούμυτα γυμνό μέχρι τή μέση καί δεμένο χειροπόδαρα μὲ ἀνοιγμένα σκέλια. Ὕστερα ὁ μπόγιας ἀφοῦ τοῦ ξέσχισε τὸ πανταλόνι καί φάρδαινε μέ τό μαχαίρι τὴν τρύπα τοῦ ἀπευθυσμένου ἔχωνε τή σούβλα ἀλειμμένη λίπος , γιὰ νὰ γλυστρᾶ καί χτυπόντας την σιγανά , προσέχοντας νὰ μή βλάψη βασικά ὄργανα ὅπως ἔντερα καρδιά . Πνευμόνια τήν ἔβγαζε ἀπό τό πίσω μέρος τῆς δεξιᾶς πλάτης .....>> καί λίαν ἐπιεικῶς ἀποκαλέσαμε ἀθεόφοβους τούς βυζαντινούς αὐτούς : << Χείριστοι των κτηνῶν αὐτοί οἱ τοιαῦτα πράτοτες ἀλλὰ καί οἱ ἀνεχόμενοι αὐτά . Κι ὅλοι μαζὶ αὐτοὶ ὑπὸ τὰ “τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ” βλέμματα κατὰ τὴν γνώμην τους >> Πὼς ἔτσι μπορεῖ νὰ διέτριβε ἡ Ἁγία Τριὰς , μᾶς τὸ ἐξιστορεῖ ἴδιος ὁ παπᾶ -Συναδινός στὸν θρῆνο του γία τὴν ἅλωσι τῆς Κωνσταντινουπόλεως ( σελ. 21, 13 α ) ἀφοῦ θρηνεῖ γιὰ τὸ κατάντημα των χριστιανῶν μετὰ τὴν ἄλωσι, λέει :
Θεὲ μου παντοδύναμε, καὶ πῶς τὸ ὑπομένεις :
Ὅμως, φιλανθρωπότατε , θαρρῶ ὅτι κοιμᾶσαι
καὶ μᾶς ἀπελησμόνησες καὶ δὲν μᾶς ἐνθυμᾶσαι
ξύπνα, συκώσου, δίωξε κίνδυνον τῆς θαλάσσης ....>>
Εἶναι ἄξιοπαρατήρητο , ὅτι προτείνεται ἀπὸ κληρικό μέσα ἀπ΄ αὐτοὺς τοὺς στίχους ἄποψι
ὅτι ὁ Θεὸς <<κοιμᾶται >>.
Ὁ παπᾶ -Συναδινός , μεταξύ τῶν πολλῶν χαρακτηρίζει καὶ τὸ ποιὸν τῶν ἱερέων πού ἐγνώρισε, κυρίως δὲ τῶν ἀποθανόντων στὶς μέρες του. Περίπου ἀνάμεσα σὲ καμμία τριανταριὰ ποὐ ἀναφέρει, δύο τρεῖς τοὺς χαρακτηρίζει ὡς καλούς. Τοὺς λοιποὺς τοὺς περιανθίζει μὲ τὰ ἑξῆς στίγματα :
<< ἀπὸ τὰ γράμματα πολλὰ ὀλίγος καμπόσο πλεονέκτης , κρασοπατέρας καὶ ἀκαμάτης, πολλὰ μπεκρῆς καὶ μωρολόγος καὶ πόρνος , πολλὰ ἀγράμματος , δὲν ἦτον καθάριος ἀπὸ τὴν πορνείαν καὶ μοιχεία , ἀπὸ γράμματα μωροαχαμνὸς , τὸν ἔμελεν μόνον διὰ τὴν γοῦλαν, εἶχε ξεσπάσει ἐν μοιχεία , ζουλιάρης λείξουρος ....>> · καὶ δὲν ἀναφέρουμε παραμπομπὲς διότι δύσκολα θὰ ἀνοίξῃ κανεὶς τὸ βιβλίο ἀπὸ 27ης ἕως 100ῆς σελίδος δίχως νὰ πέσῃ σὲ ἀνάλογη ἀναφορά.
Καὶ πάλι τέλος πάντων ἀληθῶς καταλήγουμε μὲ τίς σιμωνίες τῶν ἀγοραπωλησιῶν στὰν ἐνοριῶν καὶ ἐπισκοπῶν, καὶ αὐτῆς τῆς ἕδρας , τῆς πατριαρχικῆς ἕδρας, τῆς οἰκουμενικῆς ( σελ. 28 ) 1616: << Ἐγίνη ἀρχιερεὺς εἰς Σέρρας ὁ κύρ Τιμόθεος ὁ καθηγούμενος τοῦ Τιμίου Προδρόμου 'κ χώρας Νεγρῖτα. Καὶ μὲ τὸ νὰ μὴν ἔχῃ ἄσπρα ( μετριτὰ ) ὡς ῦ ( =300 ) χιλιάδες ...πολλὰ ἄσπρα ἐξωδίασεν καὶ ἦτο πᾶσα ἡμέρας εἰς μεγάλην στενοχωρίαν * καὶ ἀπὸ τὸ πικρὸν του . ἔπεσεν εἰς ἀσθένειαν...>>·
( σελ. 42 ): Ὁ παπᾶ- Συναδινὸς γιὰ τὸν ἑαυτό του << τῷ αὐτῷ χρόνῳ, τὸν Αὔγουστον ιβ' (12 ), ἕλαβα ἀπὸ τὸν κύρ Τιμόθεον τὴν ἐνορίαν τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, τὸ Ταξιάρχούδι, τὴν Ἁγίαν Μαρίναν καὶ τὸν Ἅγιον Γεώργιον τῆς Δύρβης καὶ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην δι΄ ἄσπρας ( 6.000) Συναδινὸς ἱερεὺς καὶ ἄρχων τοῦ ψαλτῆρος Σερρῶν . Εἰς δόξαν Χριστοῦ >>! καὶ πάλι γιὰ τὴν περίπτωσί του <<...μὲ ἔκαμαν ἀναφορὰν καί μὲ ἀφώρισαν καὶ μὲ ἀναθεμάτισαν καί μὲ ἄργησαν, ἕως νὰ ἔλθῃ ἡ τελεία μου καθαίρεσις. Καὶ δὲν ἐσυγχώρησαν μὲ πολλὰ παρακαλέματα ...>> ( Μᾶλλον θὰ ἐπρόκειτο περί ἀνακατανομῆς τοῦ χριστιανικοῦ πλοῦτου ὑποψιαζόμεθα .)
( σελ.63 ὑποσημείωση 346 ) : << Ἀπὸ μαρτυρία τοῦ παπᾶ -Συναδινοῦ μαθαίνουμε , πώς τὰ 2/3 περίπου τῆς παραγωγῆς ἑνός γεωργοῦ πήγαιναν σὲ δοσίματα καὶ φόρους , πρᾶγμα ποὺ τὸν ἀνάγκαζε νὰ πουλάῃ καὶ τὰ χωράφια του >> Πλὴν των Τούρκων ποιοί τὰ ἄρπαζαν; ( Σελ 76 ὑποσημείωση 432 ) : <<.... Γιατὶ τόσο ὁ Πατριάρχης ὅσο καὶ οἱ μητροπολίτες ἐκτὸς ἀπὸ τὰ ἐκκλησιαστικά μέτρα ( ἀφορισμό , ἀργία, ἀπόλυσι κ.λ.π) εἶχαν καὶ εὑρύτατη ποινικὴ δικαιοδοσία ( ἐξορία, φυλάκισι , μαστίγωμα κ.λ.π ) πάνω σὲ χριστιανούς πού κατὰ τὴν κρίσι τους παρεκτρέπονταν ... καταργεῖται τὸ φιρμάνι πού εἶχε δοθῆ στὸ μητροπολίτη Μελέτιο, νὰ τιμωρῇ τοὺς παραβάτες .... γιατί αὐτὸς ἐξακριβώθηκε ἀπὸ τὸ πατριαρχεῖο, ἐξεβίαζε μὲ τὸ μέτρο τούς ραγιᾶδες τῆς ἐπαρχίας του >>. ( Σελ.81 ὑποσημείωση 444): <<.... Μὲ τὸν καιρό ἡ συναλλαγὴ των ἐκκλησιαστικῶν ὀφφικίων αὐξήθηκε. Ὁ πατριάρχης , ἀφοῦ ἀγόραζε τή δική του θέση, πουλοῦσε ὕστερα τίς ἐπισκοπὲς στὸν μεγαλύτερο πλειοδότη. Τόσο προχῶρησε ἡ διαφθορὰ, ποὺ ἀνάμεσα στὰ 1670 – 1678 ὁ πατριάρχης στὴν Κ Πολη ἄλλαξε ἕξι φορές .>> Στὴν ἴδια σελίδα ὁ παπᾶ Συναδινός :
<< Καὶ ἔτσι δὲν ἤθελε νὰ καθίσῃ τινὰς πατριάρχης μέ τὸ νὰ ἔχῃ πολλὰ χρέη καί διὰ τὰ πολλὰ σκάνδαλα .>>
(Σελ . 86 ) : <<Τῷ αὐτό χρόνῳ ἔφυγεν ὁ παπᾶ -κυρ -Μανόλης ( ἀκαμάτης ἄδουλης ( :), οἱνοπότης , λαίμαργος, ἅρπαγος , ,φόβον θεοῦ δὲν εἶχεν ) νὰ πάγῃ εἰς ἀνεγνώριστον τόπον , διὰ νὰ ζητᾶ ( ζητιανεύῃ ). Ἠ αἰτία ,μὲ τὸ νὰ ἔχῃ πολὺ χρέος καὶ ὅλον ἦτο τὸ χάψι ( φυλακή.) Καὶ ἐπούλησεν ὅσα καὶ ἄν εἶχεν, ὡς καὶ ταῖς ἐνορίαις του, τὸν Ἅγιον Βλάσση καὶ πάλιν ἀπόμεινεν χρέος .>>
Εἶναι ἄξια συγχαρητηρίων ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Σερρῶν καὶ Νιγρίτης γιὰ τὴν ἔκδοσί
αὐτή. Μακάρι οἱ σημερινοὶ ἱερεῖς νὰ διδαχθοῦν καὶ νὰ ἀποφύγουν ὅσα οἱ προκάτοχοὶ τους διέπρατταν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου