ΣΤΗΝ ΡΟΔΟ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ !!! ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ-ΠΟΙΟΙ ΤΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΑΝ - ΠΌΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ

~



ΣΤΗΝ ΡΟΔΟ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ !!! ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ-ΠΟΙΟΙ ΤΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΑΝ - ΠΌΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ

Τον μῆνα Μάρτη στήν ἀρχαία Ρόδο σε ἄγνωστη ἡμερομηνία του τοπικοῦ μῆνα ΒαδΒαδρόμιου τελοῦνταν ἡ ἑορτὴ τα "Χελιδόνεια" ,μία ἑορτὴ για την ὑποδοχή της ἄνοιξης καὶ των χελιδονιῶν, της ὁποίας ἡ ἵδρυση ἀποδίδεται στόν Λίνδιο Κλεόβουλο.

Μικρά παιδιά τριγυρνοῦσαν ἀπὸ πόρτα σε πόρτα καὶ ζητοῦσαν χρήματα, σύμφωνα με

τον Ἀθηναῖο, χρονολογεῖται στόν 6ο π.Χ. Αἰῶνα

Ὁ Ἀθηναῖος σημειώνει ὅτι το χελιδονίζειν ἦταν γιά τους Ῥοδίτες, ἕνα εἶδος ἀγερμοῦ (συλλογή χρημάτων, ὅπως στὰ σύγχρονα κάλαντα) καὶ διασώζει ἕνα τέτοιο τραγούδι μνημονευόμενο ἀπὸ τον Θέογνι στὸ δεύτερο βιβλίο του “Περί θυσιῶν” στὴ Ῥόδο.

Τραγουδῶντας μικρά ἄσματα ἀντίστοιχα με τα σημερινά κάλαντα "Τα χελιδόνεια" ποῦ κατά την Ἑλληνιστική περίοδο διαδόθηκαν στόν Ἑλληνικό κόσμο, ἐπέζησαν ἑως τον 10ο αἰῶνα, ὁπότε καὶ ἀπαγορεύθηκαν ἀπὸ την "ἐν Τρούλλῳ" 6η Οἰκουμενική σύνοδο 939 μ.χ.χ ὡς κατάλοιπο του Ελληνικού εθνισμού.
ΗΛΘ΄ ΗΛΘΕ ΧΕΛΙΔΩΝ, ΚΑΛΑΣ ΩΡΑΣ ΑΓΟΥΣΑ ΚΑΙ ΚΑΛΟΥΣ ΕΝΙΑΥΤΟΥΣ, ΕΠΙ ΓΑΣΤΕΡΙ ΛΕΥΚΑ, ΕΠΙ ΝΩΤΑ ΜΕΛΑΙΝΑ, ΑΝΟΙΓ ΆΝΟΙΓΕ ΤΑΝ ΘΥΡΑΝ ΧΕΛΙΔΟΝΕΙ, ΟΥ ΓΑΡ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΕΣΜΕΝ ΑΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ {Κλεόβουλος ὁ Λίνδιος}.

Παλᾶθαν σῦ προκύκλει........... Φέρε σῦκα αρμαθιασμένα

ἐκ πίονος οἰκοῦ .........................ἀπ' το πλούσιο το σπίτι

οἴνου τε δέπαστρον ..................ἕνα κύπελλο κρασί

τυροῦ τε κανίστρου. .................καὶ καλάθι με τυρί.

Χελιδόνισμα

Ἦλθ΄ ἦλθε χελιδὼν

καλὰς ὥρας ἄγουσα,

καλοὺς ἐνιαυτούς,

ἐπὶ γαστέρα λευκά,

5 ἐπὶ νῶτα μέλαινα.

Παλάθαν σὺ προκύκλει ἐκ πίονος οἴκου

οἴνου τε δέπαστρον τυροῦ τε κάνιστρον.

καὶ πύρνα χελιδὼν καὶ λεκηθίταν οὐκ ἀπωθεῖται.

Πότερ᾽ ἀπίωμες ἢ λαβώμεθα;

10 εἰ μέν τι δώσεις. εἰ δὲ μή, οὐκ ἐάσομες.

ἢ τὰν θύραν φέρωμες ἢ τὸ ὑπέρθυρον

ἢ τὰν γυναῖκα τὰν ἔσω καθημέναν.

μικρὰ μέν ἐστι, ῥᾳδίως νιν οἴσομες.

ἂν δὴ φέρῃς τι, μέγα δή τι φέροις.

15 ἄνοιγ᾽ ἄνοιγε τὰν θύραν χελιδόνι.

οὐ γὰρ γέροντές ἐσμεν, ἀλλὰ παιδία.


Μετάφρασι

Ἦρθε ἦρθε ἡ χελιδόνα,

φέρνει τὸν καλὸ καιρό,

φέρνει τὴν καλὴ χρονιά.

εἶναι ἄσπρη στὴν κοιλιά,

μαύρη στὴ ῥάχι ἑπάνω.

Κύλα κατὰ δῶ ἕναν πελτὲ σύκου ἀπ᾽ τὸ σπιτικὸ τὸ γεμάτο καλούδια.

κέρνα μας ἕνα ποτήρι κρασί, δός μας κι ἕνα πανέρι τυρί.

ἡ χελιδόνα δὲν λέει ὄχι καὶ στὰ σταρόψωμα καὶ στὴν κουλούρα.

Τί λές; θὰ μᾶς δώσῃς ἢ νὰ φύγουμε;

κι ἂν μὲν μᾶς δώσῃς, καλὰ καὶ καμωμένα.

ἂν ὅμως δὲν μᾶς δώσῃς, δὲν θὰ περάσῃ ἔτσι.

ἢ τὴν αὐλόπορτα σοῦ σηκώνουμε ἢ τὸ στέγαστρό της,

ἢ τὴν κοπελλάρα ποὺ κάθεται στὸ σπίτι μέσα.

εἶναι μικρούλα βέβαια, ἀλλὰ τόσο τὸ καλλίτερο,

γιὰ νὰ τὴ σηκώνουμε κι ἐμεῖς ἀκόμη εὐκολώτερα.

κι ἂν φέρῃς νὰ μᾶς δώσῃς κάτι, νἆναι κάτι μεγάλο.

ἔλα ἄνοιξε τὴν πόρτα σου μπροστὰ στὴ χελιδόνα.

δὲν εἴμαστε γέροι ἄνθρωποι, εἴμαστε παιδάκια.

…ᾆσμα διαιρούμενο κατὰ τὴ γνώμη μου σὲ τρεῖς στροφές, ἀπὸ τὶς ὁποῖες μία εἶναι τὸ ἡμερολογιακὸ ἄγγελμα, μία τὰ αἰτήματα τῶν χελιδονιστῶν, καὶ μία οἱ ἀπειλές των σὲ περίπτωσι μὴ ἐκπληρώσεως τῶν αἰτημάτων τους. αὐθεντικὸ παιδικὸ τραγούδι. οἱ στροφὲς β΄ καὶ γ΄, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς δυὸ ἀναφορὲς τῆς χελιδόνος, εἶναι τὸ ἀρχαιότερο μέρος καὶ προέρχονται ἀπὸ εἰρεσιώνη φθινοπωρινῆς ἰσημερίας καὶ πρωτοχρονιᾶς. …ἡ α΄ στροφὴ ὅμως, ποὺ εἶναι καὶ σὲ διαφορετικὸ μέτρο, καὶ οἱ δύο παρακάτω ἀναφορὲς τῆς χελιδόνος εἶναι τὸ νεώτερο κομμάτι τὸ προστεθειμένο μετὰ τὸ 432 π.Χ. καὶ ἀναφέρονται σὲ ἐαρινὴ ἰσημερία καὶ πρωτοχρονιά. εἶναι τὸ κυρίως χελιδόνισμα.

Ὑπάρχει μάλιστα κι ἕνας συνδετικός κρίκος ἀνάμεσα στὸ ἀρχαίου καί σύγχρονο χελιδόνισμα, ποῦ κατέγραψε τον 12ο αἰῶνα ὁ Γάλλος κληρικός Benoit ὅταν ἄκουσε νά το τραγουδοῦν Ἕλληνες μαθητές στὸ Collegio Greco στὴ Ρώμη.

Οι στίχοι ποῦ κατέγραψε ὁ Benoit (στὸ βιβλίο του Liber Politicus) ἔχουν ἐντυπωσιακή ὁμοιότητα με τα σημερινά κάλαντα. Ἐπιπλέον, μάλιστα καί το φιλοδώρημα ποῦ ζητοῦν οἱ καλαντιστές παραμένει το ἴδιο ἀπό την ἀρχαιότητα !