Τρίτη 28 Μαΐου 2019

Ἅλωση της Πόλης 1453: Η πρώτη ἑβδομάδα της κοσμογονικῆς πολιορκίας







Στὶς 6 Ἀπριλίου του 1453, ἀνήμερα Πάσχα ἐκείνης της χρονιᾶς, ἄρχισε η κοσμογονική πολιορκία της βασιλεύουσας της Οἰκουμένης Νέας Ρώμης - Κωνσταντινούπολης ἀπὸ τους Ὀθωμανούς Τούρκους του σουλτάν Μωάμεθ Β'.

Η τελική ἁλώση της βασιλεύουσας Πόλης ἔμελλε νὰ ἀλλάξει γιὰ πάντα την παγκόσμια Ἱστορία ἀπὸ τότε μέχρι σήμερα. Το κέντρο βάρος της ἀνθρωπότητας θὰ μεταφερθεῖ μόνιμα πλέον ἀπὸ την Ἀνατολή στὴ Δύση.

Μετά την τελική πτώση της αὐθεντικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ποὺ συνέχιζε την ἱστορική παράδοση των ἀρχαίων Αὐτοκρατοριῶν της Ἀνατολῆς, ἡ Ἀνατολὴ δὲν θὰ ξαναβάλει ποτέ Μεγάλη Δύναμη.

Αὐτὲς, οἱ νέες "μεγάλες δυνάμεις" θὰ εἶναι πλέον τα δυτικά εὐρωπαϊκά κράτη καὶ ἀργότερα τα ἀποικιακά κράτη της Ἀμερικῆς, τα ὁποία ἐπωφελούμενα ἀπὸ την ἁλώση της Πόλης ἀπὸ τους Τούρκους, ἅρπαξαν τα σκῆπτρα της κυριαρχίας καὶ ἡγεμονίας στὴν ὑφηλίο ἀπὸ τον Ἑλληνορωμαϊκό κόσμο.

Ἀπὸ τότε μέχρι καὶ σήμερα. Αὐτὸ εἶναι το μετά-ἑλληνικό παγκόσμιο γεωπολιτικό καθεστώς το ὁποῖο ὑφιστάμεθα ἀκόμα.

Νά λοιπόν, περιληπτικά, οἱ τελευταῖες σκηνές του δράματος το ὁποῖο κατέληξε στὸ τέλος του Ἑλληνισμοῦ ὅπως ὑπῆρξε κάποτε.

Παρασκευή 6 Ἀπριλίου 1453

Η πολιορκία ξεκινᾶ με τις πρῶτες ἐχθροπραξίες καὶ ἰσχυρὸ κανονιοβολισμό τῶν τειχῶν. Ἕνα τμῆμα τῶν τειχῶν κοντά στὴ Χαρσία πύλη παθαίνει ἰσχυρές ζημιές. Ὅταν πέφτει η νύχτα, ὅπως θα γίνεται πάντα ἀπὸ δῶ καὶ πέρα, οἱ πολιορκημένοι με πέτρες, ξύλα καὶ δέρματα θὰ προσπαθοῦν νὰ ἀποκαθιστοῦν τις ζημιές.

Ὁ σουλτᾶνος περιμένει νὰ τοποθετηθοῦν ὅλα τα κανόνια του σε θέση μάχης, εἰδικοί σκαπανεῖς ἀρχίζουν ἀνασκαφές γιὰ νὰ ὑπονομεύσουν τα θεμέλια του κάστρου, ἀλλὰ καὶ νὰ γεμίσουν την τάφρο με διάφορα ὑλικὰ, γιὰ νὰ γίνει εὔκολη η προσπέλασή της.

   Ὁ  Ἰωάννης Ἰουστινιάνης   Ἐπιχειρεί ἐξόδους καὶ στήνει ἐνέδρες γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσει τις κινήσεις τῶν ἐχθρῶν. Ο πόλεμος γύρω ἀπὸ την τάφρο θὰ εἶναι σκληρός καὶ κρίσιμος, προοδευτικά ὅμως οἱ ὑπερασπιστές θὰ σταματήσουν τις ἐξόδους, καθώς ἡ παραμικρή ἀπώλεια, ἔστω κι ἑνὸς μαχητή, ἦταν σημαντική, σε ἀντίθεση με τους Τούρκους ποὺ εἶχαν πολλές δυνάμεις.

Σάββατο 7 Ἀπριλίου 1453

Οἱ προσπάθειες των Τούρκων νὰ γεμίσουν την τάφρο, ὥστε νὰ μπορέσουν γρήγορα νὰ την περάσουν, μόλις προκληθοῦν μεγάλα ρήγματα σε κάποιο σημεῖο του τείχους, συνεχίζονται.

Τα λαγοῦμια ποὺ ἀνοίγονται ἀπὸ Τούρκους μηχανικούς, ἀντιμετωπίζονται με την διάνοιξη ἄλλων λαγουμιῶν ἀπὸ τους ἀμυνόμενους, ποὺ με τις ὁδηγίες του εἰδικοῦ μηχανικοῦ Ἰωάννη Γκραντ ἐντοπίζουν τα τουρκικά, ρίχνουν ὑγρὸ πῦρ κατακαίοντας ζωντανούς τους εἰσβολεῖς.

Δευτέρα 9 Ἀπριλίου

Στὸ μέτωπο της θάλασσας, ποῦ ὁ σουλτᾶνος ἔδινε ἰδιαίτερη σημασία, τρεῖς ἦταν οἱ στόχοι του: νὰ ἀποκλείσει την Πόλη, νὰ προσπαθήσει νὰ εἰσβάλλει στὸν φυλασσόμενο με την ἁλυσίδα Κεράτιο καὶ νὰ ἀντιμετωπίσει ὁποιοδήποτε στόλο ἀνεφοδιασμοῦ ἐπιχειροῦσε νὰ ἀνέβει το Μαρμαρᾶ.

Ὁ ἐπὶ κεφαλῆς του τουρκικοῦ στόλου ναύαρχος Μπαλτόγλου, κάνει την πρώτη ἐπιθέση ἐναντίον του φράγματος στὸν Κεράτιο, ἐπιχειρῶντας νὰ διασπάσει την ἁλυσίδα. Ἡ προσπάθεια είναι ανεπιτυχής και αποσύρεται περιμένοντας ενισχύσεις.

Τρίτη 10 Ἀπριλίου

Ὁ Μωάμεθ διατάζει νὰ γίνουν καθαριστικές ἐπιχειρήσεις σε δύο μικρά φρούρια ποὺ βρίσκονταν ἔξω ἀπὸ τα τείχη, στὰ Θεραπειά, σε ἕνα λόφο πάνω ἀπὸ το Βόσπορο καὶ σε ἕνα ἄλλο, στὸ χωριό του Στουδίου, κοντά στὴν ἀκτῆ της Προποντίδας.

Καὶ τα δύο καταλαμβάνονται καὶ ὅσοι συλλαμβάνονται σκοτώνονται με ἀνασκολοπισμό, σε ὁρατὴ ἀπόσταση ἀπὸ τα Τείχη, με τους πολιορκημένους νὰ βλέπουν το φριχτό μαρτύριο. Ὁ Μπαλτόγλου καταλαμβάνει τα Πριγκιπόνησα.

Εἶναι φανερό ὅτι ο σουλτᾶνος θέλει νὰ παρουσιάσει ἐπιτυχίες, γιὰ νὰ ἐνισχύσει τη ψυχολογία του στρατοῦ του.

Τετάρτη 11 Ἀπριλίου

Ὅλη τὴ μέρα οἱ Τοῦρκοι ἀσχολοῦνται με τὴ διάταξη καὶ το στήσιμο τῶν κανονιῶν σε ὅλο των μῆκος των Χερσαίων τειχῶν, καὶ ἰδιαίτερα στὰ εὐάλωτα σημεῖα, στὸ μονό τεῖχος τῶν Βλαχερνῶν ποῦ δὲν προστατευόταν οὔτε ἀπὸ τάφρο οὔτε ἀπὸ ἐξωτερικό τεῖχος, στὴν ὀρθὴ γωνία ποῦ συναντιοῦνται το μονό με το Θεοδοσιανό τεῖχος, σε ζωτικά σημεῖα κατά μῆκος της κοιλάδας του Λύκου, ἐνῶ το ὑπερόπλο του Οὐρβανού τοποθετεῖται κοντά στὴ σκηνή του σουλτάνου, ἀπέναντι ἀπὸ την πύλη του Αἰγίου Ρωμανού.

Ἡ ἐγκατάσταση καὶ η προετοιμασία των 70 κανονιῶν του Μωάμεθ ἦταν μία κοπιαστική διαδικασία, με τους Ὀθωμανούς ὅμως νὰ ἀρχίζουν νὰ ἀποκτοῦν την τεχνογνωσία τους.

Πέμπτη 12 Ἀπριλίου 1453

Τα κανόνια ἀρχίζουν νὰ βροντοῦν...

Ὅταν οἱ τεράστιες κανονιές χτυποῦσαν τα τείχη σε κατάλληλα σημεῖα, τα ἀποτελέσματα ἦταν καταστροφικά.

«Μερικές φορές γκρέμιζε ὅλο το τμῆμα, καὶ ἄλλες φορές το μισό, μερικές φορές ἕνα μεγάλο ἡ μικρό τμῆμα ἑνὸς πύργου ἡ προμαχῶνα. Καὶ δὲν ὑπῆρχε μέρος του τείχους ἀρκετὰ γερό, γιὰ νὰ ἀντέξει ἡ νὰ ἀντισταθείς σε τέτοια ὁρμὴ καὶ τέτοιο χτύπημα της πέτρινης μπάλας του κανονιοῦ».

Το τεῖχος ποῦ ἔστεκε ἀπόρθητο γιὰ μία χιλιετία ἄρχισε νὰ καταρρέει. Τα βλήματα τῶν κανονιῶν ἐκσφενδονίζονταν με δύναμη καὶ μερικές φορές περνοῦσαν πάνω ἀπὸ τα τείχη καὶ ἔπεφταν μέσα στὴν πόλη, πάνω σε σπίτια ἡ ἐκκλησιές.

Οἱ θόρυβοι ἀπὸ τις ἐκρήξεις, οἱ εἰκόνες με γκρεμισμένα μέρη του τείχους, εἶχαν ἄσχημη ψυχολογική ἐπίδραση στοὺς πολιορκημένους πού γιὰ πρώτη φορά βίωναν μία τέτοια ἐμπειρία.

Ὡστόσο το θάρρος, ἡ ἀντίσταση καὶ ἡ ἐφευρετικότητα ἦταν κι αὐτή ἰσχυρή. Με ἕνα μεῖγμα σκόνης ἀπὸ κιμωλία καὶ τούβλα δημιουργοῦσαν ἕνα σκληρυντικό ἐπικάλυμμα γιὰ την ἐξωτερική ἐπιφάνεια του τείχους.

Γιὰ νὰ μειώσουν την ταχύτητα της πρόσκρουσης, κρεμοῦσαν κομμάτια ἀπὸ δέρμα καὶ μπάλες ἀπὸ μαλλί, τα ἀποτελέσματα ὅμως ἦταν περιορισμένα. Μία ἄλλη ἄσχημη ἐξελίξη ἦταν ὅτι τα τείχη καὶ οἱ πύργοι ἦταν ἀκατάλληλα μέρη γιὰ τὴ χρήση ἔστω καὶ τῶν μικρῶν κανονιῶν ποῦ εἶχαν στῆ διάθεση τους οἱ Βυζαντινοί.

Ἀπὸ τις δονήσεις ποῦ προκαλοῦνταν, τα τείχη ταρακουνιοῦνταν καὶ πάθαιναν μεγαλύτερη ζημία ἀπὸ αὐτὴ ποῦ ἔκαναν οἱ ἴδιοι οἱ ἐχθροὶ. Η τεχνολογία, ἔστω καὶ σε αὐτὸ το πρώιμο στάδιό της, εἶχε ξεπεράσει το Θεοδοσιανό τεῖχος ποῦ ἦταν κατασκευασμένο γιὰ νὰ ἀντέχει σε ἀλλοῦ εἴδους πολιορκία.

Βέβαια καὶ οἱ Τοῦρκοι εἶχαν προβλήματα ἀπὸ τὴ χρήση τῶν κανονιῶν. Ἦταν βαριά δύσχρηστα, καὶ γλιστροῦσαν στὸ λασπωμένο ἔδαφος ἀπὸ τις καταρρακτώδεις βροχές του Ἀπριλίου.

Μποροῦσαν νὰ ρίχνουν μέχρι ἑφτὰ φορές την ἡμέρα. Δὲν ἔλειπαν τα ἀτυχήματα καὶ οἱ θάνατοι τῶν χειριστῶν τους. Ὡστόσο μέσα σε μία ἑβδομάδα το ἐξωτερικό τεῖχος στὴν κοιλάδα του λύκου εἶχε καταστραφεῖ σε πολλά σημεῖα.



Κάθε βράδυ, συνεργεῖα ἀπὸ ἄνδρες καὶ γυναῖκες ἔκαναν ἐπισκευές, ἐνῶ σηκώθηκε καί ἕνας πρόχειρος φράχτης ἀπὸ ξύλα καὶ βαρέλια γεμισμένα με χῶμα, γιὰ νὰ παρέχει προστασία στοὺς ἀμυνόμενους.










Δεν υπάρχουν σχόλια: