Το ματωμένο γεύμα: Όταν οι Παλαιολόγοι πρόδωσαν και έσφαξαν έναν ανεκτίμητο σύμμαχό τους
O Ροζὲ ντὲ Φλὸρ τὰ εἶχε καταφέρει πολὺ καλὰ στὴ ζωή του. Ἀπὸ πειρατὴς καὶ τυχοδιώκτης, ἔβλεπε τὸν ἑαυτό του νὰ κάθεται πιὰ στὸ ἴδιο τραπέζι μὲ τὸν Μιχαὴλ Παλαιολόγο, γιὸ τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορα, καὶ μάλιστα ὡς ἐπίσημος προσκεκλημένος του. Ὁ Καταλανὸς ἔφερε πλέον τὸν τίτλο τοῦ Καίσαρα, ἀξίωμα ποὺ κέρδισε μὲ τὸ σπαθί του, σώζοντας τὴν αὐτοκρατορία ξανὰ καὶ ξανὰ ἀπὸ τοὺς ὅλο καὶ πιὸ ἐπιθετικοὺς Τούρκους.
Τὸ 13το βασίλειο τῶν Τούρκων εἶχε φτάσει νὰ ἀπέχει μόλις μία ἡμέρα δρόμο μὲ ἄλογο ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ μέχρι τὴν ἐμφάνισή του ἴδιου, κανεὶς δὲν ἔδειχνε ὅτι μποροῦσε νὰ τοὺς ἀναχαιτίσει. Πίστευε -καὶ εἶχε δίκιο- ὅτι ἡ δύναμή του μέσα στὴν αὐτοκρατορία μεγάλωνε συνεχῶς, αὐτὸ μαρτυροῦσαν τὰ φέουδα ποὺ τοῦ εἶχαν δοθεῖ ὡς ἀντάλλαγμα γιὰ τὶς ὑπηρεσίες του καὶ οἱ τιμὲς ποὺ ἀπολάμβανε. Δυστυχῶς γιὰ ἐκεῖνον ὅμως, τὸ ἴδιο πίστευε καὶ ὁ πατέρας τοῦ Μιχαήλ, ὁ Ἀνδρόνικος Β’ Παλαιολόγος, κι ἔτσι ἐκεῖνο τὸ βράδυ στὴν Ἀνδριανούπολη θὰ ἦταν καὶ τὸ τελευταῖο τῆς ζωῆς του. Δὲν θὰ σηκωνόταν ποτὲ ἀπ’ αὐτὸ τὸ τραπέζι ζωντανός. Ὁ Ροζὲ ντὲ Φλὸρ ἦταν ὁ ἀρχηγὸς τῆς Καταλανικῆς Ἑταιρείας, ἑνὸς μισθοφορικοῦ σώματος 5.500 ἀνδρῶν, ἴσως τῶν πιὸ σκληρῶν καὶ ἐπιδέξιων πολεμιστῶν τῆς ἐποχῆς του. Δὲν προσκυνοῦσε κανέναν, παρὰ μόνο τὸ χρυσάφι καὶ γνωρίζοντας τὴ ἀξία τοῦ στρατοῦ του, ζητοῦσε συνεχῶς περισσότερα γιὰ νὰ προσφέρει τὶς ὑπηρεσίες του.
Σημερινὴ ὄψηότάν ὁ πόλεμος στὴ Σικελία ὅπου ἔπαιρνε μέρος, τελείωσε, ὁ ντὲ Φλὸρ ἄρχισε νὰ ψάχνει τὸν ἑπόμενο ἐργοδότη του. Τότε, τὸ 1302, μετὰ ἀπὸ πρόσκληση τοῦ Ἀνδρόνικου καὶ τὴν προτροπὴ τοῦ ἡγεμόνα τῆς Σικελίας, θὰ δεχτεῖ νὰ μετακομίσει στὴν Κωνσταντινούπολη, ποὺ ἐκεῖνα τὰ χρόνια πάλευε νὰ προστατεύσει τὴ Μικρὰ Ἀσία ἀπὸ τοὺς Ὀθωμανούς.
"Ἡ μεγαλύτερη νίκη του Ροζὲ ντὲ Φλὸρ θὰ ἔρθει κοντὰ στὴν Σιδηρᾶ Πύλη, ὅταν ὡς ἐπί κεφαλῆς 8.000 πολεμιστῶν θὰ κατατροπώσει 30.000 Τούρκους, κυρίως γενίτσαρους, σκοτώνοντας 18.000 ἀπὸ αὐτούς"
Καὶ πράγματι, αὐτὸ τὸ φοβερὸ στράτευμα θὰ κάνει τοὺς Τούρκους νὰ ὑποχωρήσουν στὸ ἐσωτερικὸ τῆς Ἀσίας, σχεδὸν μέχρι τὰ σημερινὰ σύνορα τῆς Συρίας. Θὰ καταλάβει τὴ Φιλαδέλφεια σκοτώνοντας σχεδὸν 20.000 Τούρκους, τὴ Μαγνησία, ὅπου λίγο καιρὸ πρὶν ὁ Μιχαὴλ εἶχε ἡττηθεῖ καὶ τὴν Ἔφεσο, διεξάγοντας μία ἀπὸ τὶς ἐλάχιστες ἐκστρατεῖες τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας ἐναντίον τῶν Ὀθωμανῶν ποὺ στέφθηκε μὲ ἐπιτυχία.Για νὰ τὸν ἀνταμείψει γιὰ τὶς ὑπηρεσίες του, τὸ 1303 ὁ Ἀνδρόνικος θὰ τοῦ δώσει τὸν τίτλο τοῦ Μέγα Δούκα καὶ τὸν θὰ τὸν κάνει καὶ ἐπίσημα μέλος τῆς βασιλικῆς οἰκογένειας, δίνοντάς του γιὰ γυναῖκα μία ἀπὸ τὶς ἀνιψιές του, τὴ Μαρία Ἀσέν, κόρη τοῦ Τσάρου τῆς Βουλγαρίας.
Οἱ ἱστορίες ποὺ θὰ κυκλοφορήσουν γιὰ αὐτοὺς τοὺς τρομακτικοὺς πολεμιστὲς θὰ εἶναι πολλές, στὰ ὅρια τοῦ θρύλου. Θὰ λένε ὅτι ἀρκεῖ μόνο ἕνα χτύπημα ἀπὸ ρόπαλο πάνω στὸ κράνος τοῦ ἐχθροῦ γιὰ νὰ τοῦ πεταχτεῖ τὸ μυαλὸ ἔξω, πῶς δὲν ὑπάρχει περίπτωση νὰ μὴ βροῦν στόχο τὰ τσεκούρια τους, πῶς ἕνα βέλος τους ἀρκεῖ γιὰ νὰ διαπεράσει ἕνα ὁλόκληρο ἄλογο.Αυτό τὸ στράτευμα ἀποτελούταν ἀπὸ τοὺς Ἀλμογάβαρους, τοὺς σκληροτράχηλους ἄντρες ποὺ ζοῦσαν -καὶ πολεμοῦσαν- στὰ τότε σύνορα μεταξὺ μουσουλμανικῆς καὶ χριστιανικῆς Ἱσπανίας., κάτι σὰν τοὺς δικούς μας Ἀκρίτες δηλαδή. Μὲ τὸν ἐρχομό τους στὸ Βυζάντιο, θὰ στρατολογήσουν καὶ 3.000 Τούρκους ἱππεῖς μισθοφόρους.
Ἡ μεγαλύτερη νίκη του Ροζὲ ντὲ Φλὸρ θὰ ἔρθει κοντὰ στὴν Σιδηρᾶ Πύλη, ὅταν ὡς ἐπί κεφαλῆς 8.000 πολεμιστῶν θὰ κατατροπώσει 30.000 Τούρκους, κυρίως γενίτσαρους, σκοτώνοντας 18.000 ἀπὸ αὐτούς. Οἱ Τοῦρκοι, θὰ ἔκαναν πολλὰ χρόνια γιὰ νὰ ἐπιτεθοῦν ξανὰ μετὰ ἀπὸ αὐτὴν τὴν συντριπτικὴ ἧττα, δίνοντας ἔτσι λίγο περισσότερο χρόνο ζωῆς στὴν παραπαίουσα αὐτοκρατορία.
Λεπτομέρεια ἀπὸ ψηφιδωτὸ ὀρθόδοξης ἐκκλησίας AP
Ὁ πρώην ναΐτης Καταλανὸς θὰ ὀνομαστεῖ "Καίσαρας" καὶ θὰ παραχωρηθεῖ σὲ ἐκεῖνον καὶ στοὺς ἱππότες του τὸ βυζαντινὸ φέουδο τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, μὲ τὴν ἐξαίρεση τῶν πόλεων. Ὡς μόνιμος τόπος κατοικίας θὰ τοὺς δοθεῖ ἡ Καλλίπολη, ὅπου ὅμως δὲν θὰ σεβαστοῦν τὸν τοπικὸ πληθυσμό. Θὰ κάνουν συχνὰ ληστρικὲς ἐπιδρομὲς καὶ στὶς γύρω περιοχές, ἀφήνοντας πίσω τους καμένη γῆ, χωρὶς νὰ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὸ ποιός εἶναι σύμμαχός τους καὶ ποιός ὄχι. Σύντομα ἡ ἀνεξέλεγκτη συμπεριφορά τους θὰ ἀποτελέσει πρόβλημα γιὰ τὴν Αὐτοκρατορία.
Ἐν τούτοις, δὲν εἶναι 100% σίγουρο γιατί τὰ ἔσπασαν οἱ δύο πλευρές. Ἔφταιγε τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Ἀνδρόνικος δὲν εἶχε ἄλλα χρήματα νὰ τοὺς δώσει; Ἄλλωστε εἶχε ἤδη καθυστερήσει ἕναν χρόνο νὰ τοὺς πληρώσει. Μήπως φοβόταν ὅτι ὁ ντὲ Φλὸρ θὰ δημιουργοῦσε τὸ δικό του δεσποτᾶτο; Πάντως ἡ ἀπόφαση εἶχε ληφθεῖ. Παρὰ τὶς ἀνεκτίμητες ὑπηρεσίες του, ὁ ἀλαζόνας Λατῖνος ἔπρεπε νὰ βγεῖ ἀπ’ τὴ μέση.
Ὁ Μιχαὴλ θὰ προσκαλέσει τον ντὲ Φλὸρ στὴν Ἀδριανούπολη καὶ μετὰ ἀπὸ δύο βδομάδες, στὶς 5 Ἀπριλίου 1305, θὰ τὸν καλέσει σὲ γεῦμα, μαζὶ μὲ μερικοὺς ἀπ’ τοὺς ἐπιφανέστερους ἱππότες του.
Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ συμποσίου ὅμως, οἱ πόρτες τῆς σάλας θὰ ἀνοίξουν διάπλατα καὶ θὰ ὁρμήσουν μέσα Ἀλανοὶ καὶ Τοῦρκοι μισθοφόροι. Ὁ Γιρκόν, ἀρχηγός των Ἀλανὼν θὰ τρέξει κατ' εὐθεῖαν στὸν Ροζὲ καὶ θὰ τὸν καρφώσει μὲ τὸ μαχαίρι του ἐπανειλημμένα στὴν πλάτη. Ὁ Καταλανὸς δὲν θὰ προλάβει νὰ κάνει τίποτα, δὲν θὰ προλάβει κἂν νὰ δεῖ τὰ κεφάλια τῶν ἄοπλων καὶ μεθυσμένων ἀντρῶν του νὰ πέφτουν τὸ ἕνα μετὰ τὸ ἄλλο. Θὰ πεθάνει ἀκαριαῖα.
ὁ Μιχαήλ, μὲ τὸ πὸὺ θὰ ξεκινήσει ἡ σφαγή, θὰ πάρει τὴ γυναῖκα του ντὲ Φλὸρ καὶ θὰ ἐξαφανιστεῖ πίσω ἀπὸ ἕνα παραπέτασμα.
Ἡ σφαγὴ θὰ συνεχιστεῖ στοὺς δρόμους της Ἀνδριανούπολης ὅπου σχεδὸν 1.300 Ἀλμογάβαροι θὰ πέσουν νεκροί, θύματα τῆς προδοσίας τοῦ Αὐτοκράτορα.
Ὁ Ροζὲ ντὲ Φλὸρ ἔχει βγεῖ ἀπ’ τὴ μέση, καὶ πιὰ οἱ Βυζαντινοὶ πιστεύουν ὅτι θὰ κατατροπώσουν εὔκολα τὸ στράτευμα ποὺ ἀπέμεινε. Ὅμως τὰ πράγματα δὲν θὰ ἐξελιχθοῦν ὅπως θέλουν. Ἂν καὶ θὰ ἐκστρατεύσουν ἀμέσως γιὰ τὴν Καλλίπολη προκειμένου νὰ ἐξοντώσουν τοὺς ὑπόλοιπους ἱππότες, θὰ ἡττηθοῦν, οἱ Καταλανοὶ ὑπὸ τὴν ἀρχηγία τοῦ Μπερενγκὲρ ντὲ Ἐντένθα θὰ σφάξουν τὸν ντόπιο πληθυσμὸ καὶ θὰ δώσουν τὸ ἔναυσμα γιὰ αὐτὸ ποὺ θὰ μείνει ἀργότερα γνωστὸ στὴν ἱστορία ὡς "Καταλανικὴ Ἐκδίκηση".
Θὰ περάσουν στὴ Θράκη, ὅπου γιὰ δύο χρόνια θὰ ἐπιδοθοῦν σὲ ἕνα ὄργιο σφαγῆς καὶ λεηλασίας σὲ ὅλη τὴ βόρεια Ἑλλάδα. Στὴ συνέχεια θὰ προχωρήσουν στὴν φραγκοκρατούμενη νότια Ἑλλάδα, ὅπου καὶ θὰ νικήσουν τοὺς ὑπόλοιπους Φράγκους στὴ μάχη τοῦ Ἁλμυροῦ τὸ 1311, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ κατακτήσουν τὸ Δουκᾶτο τῶν Ἀθηνῶν καὶ ὅλη τὴ σημερινὴ Στερεὰ Ἑλλάδα.
Ἡ καταλανικὴ κυριαρχία στὴν Ἑλλάδα θὰ διαρκέσει γιὰ 77 ὁλόκληρα χρόνια, ἀπὸ τὸ 1311 μέχρι τὸ 1388. Ἐκείνη τὴ χρονιὰ οἱ Ἑνετοί, μὲ ἡγέτη τον Νέριο Ἀγιατσόλι, θὰ πάρουν τὴν Ἀκρόπολη μετὰ ἀπὸ πολύμηνη πολιορκία, βάζοντας ὁριστικὰ τέλος στὴν καταλανικὴ κυριαρχία.
