Οἱ γαμήλιες τελετές των Ἀρχαίων Ἑλλήνων

Ὁ δ' ἀμφιθαλῆς Ἔρως χρυσόπτερος ἠνίας ηὔθυνε παλιντόνους,
Ζηνός πάροχος γάμων της τ' εὐδαίμονος Ἤρας.
ὦ, Ὑμήν ! ὧ, Ὑμέναιε ! ὧ, Ὑμήν ! ὦ, Ὑμέναιε !

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ "Ὄρνιθές" στ.17371743
(Καὶ ὁ ἀθάνατος Ἔρως με τα χρυσά φτερά, τραβοῦσε τα ἡνία του ἅρματος, παράνυμφος στοὺς γάμους του Διός καὶ της εὐδαίμονος Ἤρας)
Στὶς εἰκοσιτέσσερισ του μηνός Γαμηλιώνος (ποῦ διαρκοῦσε ἀπὸ τα μέσα Ἰανουαρίου ἑως τα μέσα Φεβρουαρίου) γιορταζόταν στὴν ἀρχαία Ἀθήνα ὁ Ἱερὸς Γάμος του Διός καὶ της Ἤρας. Ἀπὸ την ἑορτὴ αὐτή πῆρε το ὄνομα του ὁ μήνας, πού γιὰ τους Ἀθηναίους ἦταν ὁ κύριος μήνας τελέσεως των γάμων τους. Προτιμοῦσαν νὰ εἶναι ἡ ἡμέρα της Πανσελήνου καὶ νὰ ἔχη καλό καιρό. Θυσίαζαν δὲ εἰς τον Δία, την ᾞρα καὶ την Ἄρτεμι. Θεωροῦσαν ὅτι αὐτή η μεταβατική ἐποχῆ, του τέλους του χειμῶνος καὶ της ἀρχῆς της ἀνοίξεως, προσφερόταν γιὰ την τέλεση του γάμου καὶ την ἐπίτευξη της συλλήψεως, σὰν ἕνα εἶδος ἐναρμονίσεως με την φύση πού ἑτοιμάζεται νὰ ἀνθοφορήσει καὶ νὰ καρποφορήσει. Τα ἀνθισμένα φυτά καὶ οἱ ἐρωτικές περιπτύξεις των θεῶν ἦταν, γιὰ τους ἀρχαίους, ἐκδηλώσεις της ἰδίας ἀναπαραγωγικῆς δυνάμεως.
Ὁ Ἔρως καὶ ἡ Ἀφροδίτη εἶναι οἱ δυνάμεις της γονιμότητος, πού δημιουργεῖ την ὀμορφιά της ἀνοιξιάτικης φύσεως, ἀλλὰ καὶ την θελκτική ὀμορφιά των νέων ἀνθρώπων. Ὅταν ὁ Δίας καὶ ἡ Ἤρα συνευρίσκονται ἐρωτικά, ἡ Γῆ τους προσφέρει ἕναν πλουμιστό τάπητα, ἀπὸ χλόη, τριφύλλια, κρόκους καὶ ὑακίνθους, γιά νὰ ξαπλώσουν, ἐνῶ ἕνα χρυσό σύννεφο τους παρέχει κάλυψη καὶ δροσιά. (''Ἰλιάς'', ραψωδία Ξ', στ. 341351).
Πολλές θρησκευτικές ἑορτές της ἀρχαίας Ἑλλάδος Ἀποσκοποῦσαν στὴν χαλιναγώγηση της φυσικῆς καὶ της ἀνθρώπινης γονιμότητος γιὰ το καλό της πόλης. Στὰ πλαίσια αὐτῶν τῶν ἑορτῶν ἦταν ἐνταγμένη καὶ ἡ ἑορτῇ του Ἱεροῦ Γάμου, γιὰ την ὁποίᾳ δὲν ἔχουν σωθεῖ λεπτομέρειες. Μποροῦμε ἀσφαλῶς νὰ ἀναζητήσουμε πληροφορίες σε ἀξιόπιστες ἐργασίες ἀρκετῶν μελετητῶν. (π.χ. Κωνσταντίνου Ζιώγα ''ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΠΑΡΑ ΤΟΙΣ ΑΡΧΑΙΟΙΣ ΕΛΛΗΣΙ'', Κωνσταντινούπολις 1896, εκδ. ''ἐλεύθερη σκέψις'' 1993. Θεοδοσίου Β. Βενιζέλου ''ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΒΙΟΥ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ'', ΑΘΗΝΑΙ 1873, εκδ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ 1995, κ.ά.). Ἀναφορές γιὰ τα γαμήλια ἔθιμα ὑπάρχουν στὰ ἔργα των ποιητῶν της ἀρχαίας Ἑλλάδος καθώς καὶ σε ὁρισμένες ἀπεικονίσεις ἐπὶ ἀγγείων. Οἱ στίχοι 490496 της Σ΄ ῥαψῳδίας της Ἰλιάδος περιγράφουν μιά γαμήλια πομπή: ἀπὸ τους δρόμους της Πόλης περνοῦν οἱ συντροφιές ποὺ συνοδεύουν τις νύφες, με λαμπάδες καὶ με γαμήλια τραγούδια, δυνατά ἠχοῦν οἱ αὐλοί καὶ οἱ φόρμιγγες [ἀρχαϊκές λύρες], καὶ οἱ νέοι χορεύουν στροβιλιστά, οἱ γυναῖκες στέκονται ὄρθιες στὰ παράθυρα τῶν σπιτιῶν καῆ παρακολουθοῦν με θαυμασμό.
Οἱ στίχοι 10361079 της τραγωδίας του Εὐριπίδη ''Ἰφιγένεια ἡ ἕν Αὐλίδι'' ἀναφέρονται στὴν λαμπρότητα των γάμων του Πηλέως με την Νηρηίδα Θέτιδα. Μουσική ἀπὸ κιθάρες καὶ σύριγγες (καλαμένιους αὐλούς) συνόδευε τον χορό των χρυσοπέδιλων Πιερίδων Μουσῶν, ποὺ ἔλεγαν ἐπαινετικά τραγούδια γιὰ την νύμφη καὶ τον νυμφίο, στὸ κατάφυτο ὀρὸς Πήλιο. Ὁ Γανυμήδης κερνοῦσε κρασί ἀπὸ χρυσά πιθάρια, καὶ πενήντα Νηρηίδες εἶχαν στήσει κυκλικό χορό στὴν ἀκρογιαλιά.
Καὶ ἐνῶ ὁ χορός περιγράφει κείνους τους ἐνδόξους γάμους, ὁ (δόλιος) Ἀγαμέμνων καὶ ἡ (ἀνυποψίαστη) Κλυταιμνήστρα ἑτοιμάζουν τον γάμο της ἀθώας Ἰφιγένειας με τον ἀνύποπτο Ἀχιλλέα: συζητοῦν γιὰ τα πρόσφορα καὶ τον ἁγιασμό ποὺ θὰ ριχτοῦν στὸ καθάρσιο πῦρ, γιὰ τα μοσχάρια πού θὰ θυσιαστοῦν στὴ θεά Ἄρτεμι, γιὰ την ἐπιλογή της ἡμέρας του γάμου (:την ἡμέρα της Πανσελήνου) καὶ γιὰ το ἔθιμο, σύμφωνα με το ὁποῖο ἡ μητέρα της νύφης πρέπει νὰ κρατεῖ την νυφική λαμπάδα. Ἀλλὰ το πεπρωμένο της Ἰφιγένειας ἦταν νὰ δοξαστεῖ με την θυσία της στὴν Αὐλίδα, ὡς ''ἀνύμφευτος νύμφη'' της Ἑλλάδος. Οἱ φίλες καὶ οἱ θεραπαινίδες της νύφης, την ὁδηγοῦσαν στὸ σπίτι του νυμφίου, τραγουδῶντας ἕνα γαμήλιο ἆσμα, με την ἐπωδό: ¨ὦ, Ὑμήν! ὦ, Ὑμέναιε!'' Το ὄνομα ''Ὑμέναιος'' ἐδήλωνε ἄλλοτε την γαμήλια ὠδή, καὶ ἄλλοτέ τον θεό προστάτη του γάμου, τον Ὑμέναιο. Ἀρκετοὶ μῦθοι ἀναφέρονται σε ἕναν ὡραῖο νέο πού ὀνομαζόταν Ὑμέναιος. Ἴσως το ὄνομα ''Ὑμέναιος'' νὰ παράγεται ἀπὸ το ''ὑμήν''(: ἡ μεμβράνη, το λεπτότατο ὕφασμα, ὁ παρθενικός ὑμήν). Ὑπάρχουν ὅμως καὶ διαφορετικές ἐτυμολογήσεις, ὅτι δηλαδή προέρχεται : 1) ἀπὸ το ''ὁμοῦ νέω''(συμπλέω''), 2) ἀπὸ το ''ὀμονοέω'' ( ἔχω ὁμόνοια, συμφωνία ἀπόψεων ), 3) ἀπὸ το ''ὑμνεῖν'' καὶ 4) ἀπὸ το ''ὕμνος νέος''.
(φώτο δεξιά: Γαμήλια ἅμαξα σε Ἀττικὸ ἀγγειὸ του 550 π.Χ.)
Οἱ παραδοσιακές γαμήλιες τελετές ἀποδείχτηκαν ἀνθεκτικές στὶς διαβρώσεις του χρόνου. Ἀρκετά στοιχεῖα τῶν ἐπιβιώνουν καὶ στὴν ἐποχὴ μας, πού χαρακτηρίζεται ἀπὸ ραγδαῖες μιμικές ἀποσαθρώσεις καὶ τελετουργικές ἁπλουστεύσεις. Οἱ λαογράφοι ἔχουν διασώσει πολλές πληροφορίες σχετικά με τα γαμήλια ἔθιμα στὶς διάφορες περιοχές της χώρας μας. Οἱ περισσότεροι ''πολιτισμένοι'' ἄνθρωποι του εἰκοστοῦ πρώτου μ.Χ. αἰῶνα, δραστηριοποιούμενοι μέσα σε ἕνα περιβάλλον ὁπού κυριαρχοῦν ἡ πρακτικότητα, η ταχύτητα, ὁ ἀγῶνας γιὰ την ἐξοικονόμηση χρήματος καὶ χρόνου, αἰσθάνονται ἀμήχανα καὶ συχνά ἐκνευρίζονται με τις τελετές, με ὅλα τα συμβολιστικά πού τα ἀντιμετωπίζουν ὡς μὴ ὀρθολογιστικά. Ἤ τάση πού ὑπάρχει εἶναι νὰ ἐγκαταλείπονται ἔθιμα πού δὲν εἶναι πλήρως κατανοητά, καὶ νὰ ἁπλουστεύονται διαδικασίες, σύμφωνα με ἕνα σύστημα "φαστφοῦντ'', πού εἶναι βολικό σε πολλές ἐκφάνσεις της ζωῆς μας.
Συχνά δέ, οἱ γονεῖς των μελλονύμφων, ἡ καὶ οἱ ἴδιοι οἱ νεόνυμφοι, ὑπερχρεώνονται καὶ φορτώνονται με ἄγχη, προκειμένου νὰ τελέσουν ἕναν ''μεγαλοπρεπῆ'' γάμο, νὰ ἑτοιμάσουν ἕνα σπίτι με ὅλα τα περιττά ἀπαραίτητα ἔπιπλα καὶ ἀλλὰ μὴ οὐσιώδη ''κομφόρ''. Κατά την ἡμέρα του γάμου ὅλοι φοροῦν χαρούμενα προσωπεῖα ὅμως ἡ νευρικότητα ποὺ νοιώθουν εἶναι ἔκδηλη, καθώς γυαλίζει στοὺς ἱδρωμένους κροτάφους των, καὶ λεκιάζει τις ἀκριβὲς (ἀγορασμένες εἰδικὰ γιὰ την περίσταση) ἐνδυμασίες των. Δὲν εἶναι εὔκολο, σε ἐποχὲς χαρακτηριζόμενες ἀπὸ μηχανιστική νοοτροπία, ναό συμμετάσχει κανείς με ζέση καὶ ἐνθουσιασμό σε τελετουργίες (δρώμενα, δηλαδή, ποὺ κατά παράδοσιν ἀποσκοποῦν στὸν προσανατολισμό μιᾶς, τρόπον τινά, στοιχειακῆς ἡ ''ἀποκρυφιστικής'' δυνάμεως πρὸς μία καθορισμένη ἐνέργεια). Ἀναπόφευκτα οἱ ἄνθρωποι βιώνουν ἐσωτερικές συγκρούσεις καὶ διχασμούς, αἰσθάνονται σὰν νὰ πρέπει νὰ ὑποταχθοῦν σε κάτι το ἀκατανόητο, καὶ ἴσως ἀνόητο.
Καὶ ὅμως, ἄν διαθέταμε χρόνο γιὰ νὰ βιώσουμε τα δρώμενα στὴ φύση, θὰ ἀντικρίζαμε την λαμπρότητα της πολύπλοκης συμπεριφοράς πού ἔχη σκοπό την ἕλξη ἀρσενικοῦ καὶ θηλυκοῦ γιὰ την ἐπίτευξη της συνουσίας καὶ την γονιμοποίηση. Αὐτὴ ἡ ὀνομαζομένη ''ἀναπαραγωγική συμπεριφορά'' ἀποτελεῖ ἀντανακλαστικό ἐγγεγραμμένο στὸ Νευρικό Σύστημα, καὶ ἡ ἔκφραση της ἐπηρεάζεται ἀπὸ παράγοντες του ἐσωτερικοῦ καὶ του ἐξωτερικοῦ περιβάλλοντος (ὁρμόνες, φωτισμός, θερμοκρασία, ὑγρασία, κ.ά). Ἤ ἕνωση των δύο φύλων, πού καθορίζεται ἀπὸ την Φυσική Ἐπιλογή, ἀποτελεῖ κορυφαῖο γεγονός γιὰ την ἐξελίξη της ζωῆς καὶ την διασφάλιση της ποικιλομορφίας. Προῖκα, ἐξασφάλιση, συμβατικότητες, πρόχειρα βολέματα ζωτικῶν ἀναγκῶν, δὲν ἔχουν θέση σε γάμους ἀπὸ Φυσική Ἐπιλογή ( ἀρκετοὶ προτιμοῦν νὰ την ἀποκαλοῦν ''ἔρωτα'').
Ἤ μελέτη της φύσεως ἦταν κύριο μέλημα των ἀρχαίων Ἑλλήνων, καὶ συνέβαλε ἔτσι ὥστε ἡ καθιέρωση πολλῶν θεσμῶν νὰ διέπεται ἀπὸ φυσιοκρατική ἀντίληψη. Ὡς πρότυπο γάμου εἶχαν τον Ἱερὸ γάμο του θεοῦ Διονύσου με την Ἀριάδνη. Γιὰ νὰ μυηθοῦμε στὴ σημασία αὐτοῦ του Ἱεροῦ γάμου, πέρα ἀπὸ τα ἀρχαία κείμενα, συντελοῦν καὶ τα εἰκαστικά μνημεῖα (ὅσα ἔχουν διασωθεῖ). Ξεχωριστή θέση σε αὐτὰ τα μνημεῖα κατέχει ἕνα ἀριστούργημα, πού ὅμοιο του δὲν ὑπάρχει δεύτερο στὸν κόσμο, καὶ εὑρίσκεται στὸ Ἀρχαιολογικό Μουσεῖο της Θεσσαλονίκης. Εἶναι ἕνας ὀρειχάλκινος κρατῆρας, εὕρημα ἀπὸ τάφο της περιοχῆς Δερβενίου, ὕψους ἑνὸς περίπου μέτρου, του ὁποίου το σῶμα καλύπτουν ἀνάγλυφες παραστάσεις.
Η κεντρική εἰκόνα ἀντιπαραθέτει την γαλήνη του ζεύγους Διόνυσος Ἀριάδνη, με την ταραχή πού την περιβάλλει: σκηνές με ὑπερχειλίζουσα ζωτικότητα, πού σπάζουν κάθε συμβατικότητα, βακχική ἀποχαλίνωση με στροβιλιζόμενες Μαινάδες καὶ Σατύρους, σκηνές παροξυσμοῦ, διασπαραγμού μικρῶν ἀγριμιῶν ( γιὰ ὠμοφαγία ), συνθέτουν ἕναν ὕμνο στὴ δύναμη του θεοῦ Διόνυσου, πού εἶναι εὐεργετική καὶ καταστρεπτική, καὶ εἶναι αὐτή ἡ δύναμη χάρις στὴν ὁποία ὁ θεός νικᾶ τον θάνατο. Κλῶνοι κισσοῦ, ἕλικες καὶ κλαδιά ἀμπελιοῦ, ἐλάφια, πάνθηρες, γρύπες, λέοντες, συνθέτουν ἕνα διάκοσμο ποὺ ἀναδεικνύει την εὐδαιμονία των χορευτῶν, καὶ την εὐφορία του Διονυσιακοῦ ζεύγους.
Οἱ μελλόνυμφοι πού ἐπιθυμοῦν νὰ τελέσουν τον γάμο τους σύμφωνα με τα φυσιολατρικά ἀρχαιοελληνικά πρότυπα, ἄς αὐτοσχεδιάσουν με ἁπλότητα καὶ με χαρούμενη διάθεση. Ἄν διαθέτουν μονοκατοικία με αὔλιο χῶρο, ἡ ἐξοχικὴ κατοικία, ἡ κάποιο περιβόλι, μποροῦν νὰ ὀργανώσουν ἐκεῖ την τελετή. Ὅταν αὐτὰ δὲν ὑπάρχουν, ἡ ὅταν δὲν ἐπιθυμοῦν οἱ ἐνδιαφερόμενοι νὰ περιοριστοῦν σὲ ''ἀνθρωπογενές'' περιβάλλον, μποροῦν νὰ ἐπιλέξουν ἕνα ἤπιο τοπίο (παραθαλάσσιο, παραποτάμιο, παραλίμνιο, κοντά σε ἕνα καταρράκτη, ή κοντά σε μία φυσική πηγή ). Ἕνα τοπίο, ὁπού τὸ ἀρχέγονο ζεῦγος Οὐρανός Γῆ ἐκπέμπει γαλήνη, ἱλαρότητα καὶ ἀναζωογονητική ἐνέργεια.
Ἄν ἐπιλεγεῖ ἡμέρα του μηνός Γαμηλιῶνος, εἶναι πολύ πιθανόν νὰ συμπέσει με τις "ἀλκυονίδες ἡμέρες" πού εἶναι ἤπιες καὶ ἡλιόλουστες. Ἄν πάλι κατά την ἡμέρα του γάμου, ὁ καιρός εἶναι νεφελώδης ἡ ὀμιχλώδης, δὲν εἶναι εὔκολο νὰ πτοηθεῖ ἡ εὐφρόσυνη διάθεση των νυμφευομένων, καθώς με τα ὑδρομετέωρα [ὁμίχλη, ὑδρατμούς,βροχή, πάχνη] συνδέεται ἡ θεά Ἀφροδίτη, πού ὑμνεῖται ἀπὸ τοὺς Ὀρφικούς ὡς θεά "γαμοστόλος" [ἐκείνη ποὺ προετοιμάζει τους γάμους] καὶ ὡς "ζεύκτειρα" [ἡ ἑνώνουσα το ζεῦγος].
Οἱ ἀρχαῖοι τελοῦσαν κατά την νύχτα τους γάμους των, με προτίμηση ἐκείνη της Πανσελήνου, ποὺ διαθέτει ἰδιαίτερη γοητεία. Καὶ εἶναι γνωστό ὅτι οἱ λύχνοι καὶ οἱ δᾶδες φωτίζουν με ἁπαλότητα καὶ ἐπιείκεια το ἀνθρώπινο πρόσωπο, ἐνῶ το εὐρέως χρησιμοποιούμενο σήμερα, σε δημόσιους ἐπειδὴ εἶναι φτηνό ἀλλὰ καὶ σε ἰδιωτικούς χώρους, φῶς των λαμπτήρων φθορισμοῦ, εἶναι σκληρό καὶ ἀλλοιώνει τα χρώματα.
Στὰ ἐνδύματα εἶναι προτιμότερο νὰ κυριαρχεῖ το λευκό χρῶμα, ποὺ ταιριάζει τόσο στοὺς ἀνοιχτόχρωμους ὅσο καὶ στοὺς σκουρόχρωμους τόνους δέρματος. Τα στεφάνια θὰ εἶναι ἀπὸ μυρτιά, (ἱερὸ φυτό της θεάς Ἀφροδίτης) καὶ οἱ ἀνθοδέσμες ἀπὸ κρίνα καὶ ρόδα (πρὸς τιμήν της θεάς Ἤρας καὶ της θεάς Ἀφροδίτης, ἀντιστοίχως ). Σε ἕνα κοχύλι θὰ ὑπάρχουν κόκκοι ὀρυκτοῦ ἅλατος. [ Το ἁλάτι ἐπηρέασε τις τελετουργίες ὅλων των λαῶν καὶ συμπεριλαμβανόταν στὶς προσφορές πρὸς τους θεούς, οἱ δὲ συντηρητικές του ἰδιότητες 'το ἔκαναν ἕνα ἰδιαίτερα κατάλληλο σύμβολο της ἀνθεκτικότητας της συμφωνίας, σφραγίζοντάς 'την με μία ὑποχρέωση γιὰ την πιστή τήρησή της. Ἡ ''ἀμοιβαιότητα'' πού δημιουργεῖται με τον ἰοντικό δεσμό νατρίου χωρίου, (γιὰ νὰ ἀναφέρουμε καὶ την γλῶσσα της χημείας), χαρακτηρίζει αὐτὴ την φυσική οὐσία ]. Σε τράπεζα στολισμένη με κλαδιά κισσοῦ με καὶ ταινίες σε κρόκινο, κυανό καὶ πορφυρό χρῶμα, θὰ ὑπάρχουν ἐδέσματα παρασκευασμένα με μέλι, καρύδια, ἀμύγδαλα, σῦκα, μῆλα, καὶ σουσάμι. [Το σουσάμι ἀποτελοῦσε σύμβολο γονιμότητας, γι αὐτὸ, στὶς ἀνάλογες ἑορτές καθώς ἐπίσης καὶ στοὺς γάμους, παρασκεύαζαν πλακοῦντες ἀπὸ σουσάμι, τα ''σησαμοῦντια πόπανα'' (Αθ. Σταγειρίτου ''ΩΓΥΓΙΑ'', εκδ. ''ΕΛΕΎΘΕΡΗ ΣΚΕΨΙΣ'', 1994). Εἶναι πλούσιο στὸ ἀμινοξύ μεθειονίνη, με το ὁποῖο ἀρχίζει ἡ σύνθεση ὅλων των πολυπεπτιδικῶν ἀλυσίδων]. Νά ὑπάρχουν ἐπίσης ρόδια, πρὸς τιμήν της θεάς 'Ἤρας. Μουσική ἀπὸ ἔγχορδα καὶ πνευστά (π.χ. κιθάρες, λαοῦτα, αὐλούς, ζουρνάδες, κ.ά. ), ζωντανή. Ἀπαραίτητο εἶναι το πύρινο στοιχεῖο (σε κάποιο βωμό με φωτιά, ἡ σε δύο τρεῖς λαμπάδες ). Λίγοι καὶ πρόσχαροι καλεσμένοι. Πρὸς τιμήν των θεῶν προστατῶν του γάμου, θὰ καοῦν ἀρώματα καὶ θὰ ἐπαγγελθοῦν ἡ θὰ τραγουδηθοῦν ὕμνοι.
Οἱ φίλοι εὔχονται στοὺς νεονύμφους ''βίον ἀνθόσπαρτον''. 'Τους εὔχονται, δηλαδή, νὰ ἀπολαύσουν ἐκείνη την εὐδαιμονία ποὺ ὑμνεῖ ὁ Εὐριπίδης, με τα λόγια του χοροῦ, στοὺς στίχους 747750 της τραγωδίας ''Ἱππόλυτος'':

ΚΡΗΝΑΙ Τ' ΑΜΒΡΟΣΙΑΙ ΧΕΟΝΤΑΙ
ΖΗΝΟΣ ΜΕΛΑΘΡΩΝ ΠΑΡΑ ΚΟΙΤΑΙΣ,
ΙΝ' Α ΒΙΟΔΩΡΟΣ ΑΥΞΕΙ ΖΑΘΕΑ ΧΘΩΝ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΝ ΘΕΟΙΣ
[ Ἀπὸ τους νυμφικούς θαλάμους του Διός ξεχύνονται κύματα ἀμβροσίας, γιὰ νὰ αὐξάνει ἡ ἁγιασμένη ζωοδότρα γῇ την εὐδαιμονία τῶν θεῶν.]

ὙΜΝΟΣ ΘΕΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ
Ἐπιλέγεται ἀπὸ του γονεῖς, καὶ ὑμνεῖται ταυτόχρονα καὶ ἀπὸ τους δύο.
ΑΠΟΔΟΣΙΣ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ
Ὁ πατέρας ἡ ἡ μητέρα ἡ μία/ἕνας φίλη/ος, κρατῶντας στὰ χέρια το παιδί, περιφέρονται δεξιόστροφα γύρω ἀπὸ τον βωμό τρεῖς φορές, λέγοντας στὸ πέρας κάθε κύκλου, ὑψώνοντας το παιδί πάνω ἀπὸ τον Βωμό.

Ἔστωσαν οἱ θεοί προστάται της/του ...... (σπονδή οἴνου)
Οἱ προσκεκλημένοι τους ραίνουν με ἀνθῆ καὶ τοποθετοῦν τα δῶρα τους γύρω ἀπὸ τον βωμό.

ΕΥΧΗ
Θυμίαμα ἀρωμάτων, σπονδή οἴνου, ἀρωμάτων καὶ γάλατος
Ἤ μητέρα παίρνει το παιδί καὶ εὔχεται:
Ὦ Ἀθάνατοι Θεοί σας καλῷ νὰ ἔλθετε εὐμενεῖς
καὶ νὰ χαρίσετε στὴν/στὸν .................
βίον ἀτάραχον, βίον ἠδαῖον καὶ Ἐνάρετον
συνδράμοντας με λόγον, φύσιν καὶ ἔθος.

ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Χαίρετε ὦ Μάκαρες Θεοί
μεθ' ἡμῶν ἀεί ἐστέ
κι ἐσεῖς μὲν οὕτω χαίρεσθε
παύσατε νοῦσους χαλεπάς καὶ λῦπες ἀποδιῶξτε.
Γένοιτο.
Μοιράζονται στοὺς προσκεκλημένους γλυκά καὶ ἀκολουθοῦν οἱ εὐχές τους. Στήν συνέχεια μπορεῖ νὰ δοθεῖ δεῖπνο.

Ὅτι καὶ νὰ κάνουν μερικοί, ὁ Ἑλληνισμός ἔχει τόσο φῶς μέσα του, το ὁποῖο δὲν μπορεῖ νὰ σβήσει ὁ σκοταδισμός της Ἐποχῆς.