Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2019

Ὁ Σωκράτης ἐτυμολογεῖ το ὄνομα του Ἀπόλλωνα

Ὁ Σωκράτης ἐτυμολογεῖ το ὄνομα του Ἀπόλλωνα

Ὁ Σωκράτης στὸν διάλογο ποῦ ἔχει με τον Ἐρμογένη ἐτυμολογεῖ την προέλευση των ὀνομάτων των θεῶν Το παρακάτω ἀπόσπασμα ἐπιχείρει νά ἐτυμολογήσει το ὄνομα του Ἀπόλλωνα καί δίνει μία ἐξαιρετική ἐκδοχὴ

Ἄς την ἀπολαύσουμε

<..ΣΩ. Ἐγὼ θὰ προσπαθήσω νά σου ἐξηγήσω ἐκεῖνο ποῦ σκέπτομαι, γιατί δὲν ὑπάρχει κανένα ἄλλο ὄνομα ποῦ ἄν καί εἶναι ἕνα, θὰ ταίριαζε καλύτερα στίς τέσσερις δυνάμεις του θεοῦ, ὥστε νά ἐγγίζη ὅλες καί νά τις κάνει νά σημαίνουν με κάποιο τρόπο καί τή μουσική καί τή μαντική καί την ἰατρική (1) καί την τέχνη του τόξου (τοξική).
ΕΡΜ. Λέγε λοιπόν γιατί μου παρουσιάζεις αὐτὸ το ὄνομα σάν ἀλλόκοτο

ΣΩ. Ἀπεναντίας μάλιστα ἁρμονικό, ἀφοῦ ὁ θεός εἶναι μουσικός. Γιατί πρῶτα ἡ κάθαρση καὶ οἱ ἐξαγνισμοί καὶ ἀπὸ ἰατρική ἄποψη καὶ ἀπὸ μαντική καὶ τα θειαφίσματα με τα γιατρικά φάρμακα καὶ τα μαντικά μέσα, καὶ τα λου­τρά, τα χρησιμοποιούμενα σε τέτοιες περιστάσεις, καὶ τα ραντίσματα, ὅλα αὐτὰ μποροῦν νά ἔχουν μία δύναμη, δηλαδή νά καθαρίζουν τον ἀνθρώπῳ καὶ στό σῶμα καὶ στήν ψυχή. Ή δὲν εἶν ἀλήθεια ;
ΕΡΜ. Πολύ σωστά.
ΣΩ. Ἔτσι λοιπόν αὐτὸς  ὁ θεός εἶναι ποῦ καθαρίζει καὶ ξεπλένει (ἀπολούει) καὶ ἐλευθερώνει (ἀπολύει) ἀπ' αὐτοῦ του εἴδους τα κακά;
ΕΡΜ. Βεβαιότατα.
ΣΩ. Γιὰ τις ἀπελευθερώσεις λοιπόν καί τους καθαρισμούς θεωρούμενος σάν γιατρός των κακῶν αὐτοῦ του εἴδους, θά ἦταν ὀρθό νά ὀνομάζεται  Ἀπολούων (ὁ ὁποῖος λούζει). Γιὰ τὴ μαντική τέχνη, την ἀλήθεια του καί την εἰλικρίνειά του (το ἀληθές καί το ἁπλοῦν)—γιατί αὐτὰ σημαίνουν το ἴδιο πρᾶγμα—θά ἦταν πολύ σωστό νά τον ὀνομάζουμε, ὅπως τον ὀνομάζουν οἱ Θεσσαλοί (2). Ἁπλοῦν τον ὀνομάζουν ὅλοι οἱ Θεσσαλοῖ αὐτὸν το θεό. Καί ἐπειδὴ εἶναι ἀείποτε (πάντοτε) διδάσκαλος των βολῶν στὴν ἐπιστήμη του τόξου, εἶναι ἐκεῖνος ποῦ πάντα ρίχνει (ἀειβάλλων).



Σε ὅτι ἀφορᾶ τή μουσική τέχνη, πρέπει νά ὑποθέσουμε ὅτι, ὅπως στίς λέξεις ἀκόλουθος καί ἄκοιτις (σύ­ζυγος), το ἄλφα σημαίνει συχνά το μαζί (ὁμοῦ), καί ὅτι ἐδῶ σημαίνει την ταυτόχρονα περιστροφή (ὀμούπολησιν) καί στόν οὐρανό, ὅτι καλοῦμε περιόδους (πόλους), καί στήν ἁρμονία του ἄσματος ὅτι ὀνομάζεται συμφωνία, γιατί ὅλες αὐτές οἱ κινήσεις, ὅπως λένε τα ὡραία πνεύματα τα ἔμπειρα στή μουσική καί στήν ἀστρονομία, ρυθμίζονται ταυτόχρονα (ὀμουπολείται) με κάποιαν ἁρμονία Αὐτὸς ὁ θεός ἐπιστατεῖ στὴν ἁρμονία κινῶντας ὅλα μαζί συγχρόνως (ὀμοπολών) καί σε θεούς καί σε ἀνθρώπους

Καθώς λοιπόν το συνοδοιπόρο καί τον σύντροφο (ὀμοκέλευθον καί ὀμόκοιτιν) ὀνομάσαμε ἀκόλουθον καί ἀκοίτιν, με τή μεταβολή του ὅμο εἰς ἅ, ἔτσι ὀνομάσαμε καὶ τον Ἀπόλλωνα ποῦ ἦταν ὁ δημιουργός της ταυτόχρονης κινή­σεως (ὀμοπολῶν) με την παρεμβολή ἑνός ἀκόμη λ, γιατί το ὄνομα γινόταν ὁμόηχο με το δυσάρεστο ὄνομα Τοῦτο ἀκριβῶς ὑποπτευόμενοι μερικοί, γιατί δέν ἐννόησαν καλά τή δύναμη αὐτοῦ του ὀνόματος, το φοβοῦνται με την ἰδέα ὅτι ση­μαίνει κάποια καταστροφή.

Πραγματικά, καθώς λέγαμε πρίν ἀπὸ λίγο, αὐτὸ το ὄνομα περιλαμβάνει ὅλες τις δυνάμεις ἐκείνου του θεοῦ, δηλαδή λέει ὅτι εἶναι ἁπλός , πάντοτε τοξεύων (αείβάλλων), ἐξαγνίζων (ἀπολούων), δημιουργός της ταυτόχρονης κινήσεως (
ομοπολών)...>


1. Ο Ἀπόλλων, ποῦ εἶναι ὁ τρομερός θεός ποῦ ἐξοντώνει με τα βέλη του, εἶναι ἐπίσης ὁ θεός Ἀλεξίκακος (πού διώχνει το κακό). Ἔχει γιό τον Ἀσκληπιό ποῦ εἶναι γιατρός.
2. Πραγματικά σε θεσσαλικές ἐπιγραφές Ἐρέτρειας, Λάρισας καί Φαρσάλων διαβάζουμε τους τύπους : "Ἁπλοῦν, " Ἀπλούνος, "Ἀπλούνε"  γιά τον Ἀπόλλωνα


Δεν υπάρχουν σχόλια: