Ὅλες οἱ φορές πού Ρῶσοι καί Τοῦρκοι ἔλυσαν τίς διαφορές τους στὰ χαρακώματα. Ἡ ἐμπλοκή τῶν Ἑλλήνων

Ἡ Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία ἦταν ἄλλωστε ἀνέκαθεν ὁ κυριότερος στόχος τῶν προσπαθειῶν τῆς Ρωσίας γιὰ ἐδαφική ἐπέκταση. 

Ἡ ἀλήθεια εἷναι ὅτι οἱ δύο Αὐτοκρατορίες, ἡ ρωσική καὶ ἡ ὀθωμανική, εἶχαν οὐκ ὀλίγες φορές ἀναμετρηθεῖ στὰ πεδία τῶν μαχῶν καὶ οἱ σχέσεις τους σπανίως γνώριζαν περιόδους σύμπνοιας.
Ἐφαλτήριο τῶν συγκρούσεων μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ἡ ἐπεκτατικὴ πολιτική τῶν Ὀθωμανῶν στὰ μέσα τοῦ 17ου αἰώνα.

Ὕστερα ἀπό τὴν κατάκτηση τῆς Κρήτης ἀπὸ τοῦς Βενετούς τὸ 1669, οἱ Τοῦρκοι ἔστρεψαν ἐκ νέου τὸ ἐνδιαφέρον τους στὰ βόρεια σύνορά τους καί, ἀφοῦ τὸ 1676 ἀπέσπασαν τὴν Ποδολία ἀπὸ τὴν Πολωνία, πολέμησαν, μαζί μὲ τοῦς ὑποτελεῖς τους Τατάρους τῆς Κριμαίας, τοῦς Ρώσους καί τοῦς Κοζάκους (1676-81), καθιστώντας ὑποτελή ἡγεμονία τὴ δυτική Οὐκρανία καὶ φτάνοντας τὰ σύνορά τους ἔως τὀν ποταμό Δνείπερο, παραχωρῶντας μὲ τὴ συνθήκη τοῦ Μπαχτσισαράι ὠς ἀντάλλαγμα στοῦς Ρώσους τὸ δικαίωμα νὰ ἐμπορεύονται ἐλεύθερα στήν Κριμαία.

Ἡ εἰρήνη αὐτή, ὄμως, ἀποδείχθηκε ἰδιαίτερα εὔθραυστη

Ἡ συντριβή τῶν Ὀθωμανῶν στή δεύτερη πολιορκία της Βιέννης (1683) ἀπὸ τις ἐνωμένες αὐστριακὲς καὶ πολωνικὲς δυνάμεις ὁδήγησε τὸ 1684 στὸν λεγόμενο Ἱερὸ Συνασπισμὸ τοῦ Λὶντς ἐναντίον τῶν Τούρκων, στὸν ὁποῖο συμμετεῖχαν ὑπὸ τίς εὐλογίες τοῦ πάπα Ἰνοκέντιου ΙΑ' ' (1676-89) Αὐστρία, ἡ Πολωνία καὶ ἡ Βενετία, ἐνῶ προσχώρησε τὸ 1686 καὶ ἡ Ρωσία, κηρύσσοντας τὸν πόλεμο στὴν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία (1686-1700).

Οἰ Ρῶσοι πραγματοποίησαν ἀρχικά δύο ἀποτυχημένες ἐκστρατεῖες στήν Κριμαία (1687 καὶ 1689). Στὴ συνέχεια, ὄμως, 

καὶ μὲ τόν Τσάρο Πέτρο Α' τὸν Μέγα (1682-1725) νὰ ἔχει ἀναλάβει προσωπικά τὴ διοίκηση τοῦ στρατοῦ, πολιόρκησαν δύο φορές τὸ Ἀζόφ (1695 καὶ 1696), καταλαμβάνοντάς τὸ. 

Ὀ πόλεμος ἔληξε τὸ 1700 μὲ τὴ συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, ἡ ὁποία ἀποτελοῦσε συνέχεια τῶν συνθηκῶν τοῦ Κάρλοβιτς.

Δέκα χρόνια ἀργότερα, ὁ σουλτάνος Ἀχμέτ Γ' (1703-30) πείστηκε ἀπὸ τον ἡττημένο στὴ μάχη τῆς Πολτάβα βασιλιᾶ τῆς Σουηδίας, Κάρολο ΙΒ' (1697-1718), νὰ κηρύξει τὸν τρίτο κατὰ σειρὰ πόλεμο στὴ Ρωσία (1710-11), κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ὁποίου οἱ Ρῶσοι ὑπέστησαν συνεχεῖς ἧττες στὴν ἐκστρατεία τοῦ Προύθου καὶ ὑποχρεώθηκαν νὰ ἐπιστρέψουν στοῦς Τούρκους τὸ Ἀζὸφ καὶ σειρὰ φρουρίων στὸν Δνείπερο.

Παρά τὴν ἧττα, ἡ δύναμη της Ρωσίας μεγάλωνε τὰ ἑπόμενα χρόνια, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία, ποὺ εἶχε περάσει στὴ φάση τῆς παρακμῆς, καὶ τὸ 1735 οἱ ἐπιδρομὲς τῶν Τατάρων τῆς Κριμαίας στὴν Οὐκρανία ἔδωσαν τὴν ἀφορμὴ γιὰ μία ἀκόμη πολεμικὴ σύρραξη (1735-39), ἡ ὁποία ὁδήγησε στὴν ἀνάκτηση τοῦ Ἀζὸφ ἀπὸ τὴ Ρωσία καὶ στὴν ὑπογραφὴ τῆς συνθήκης τοῦ Βελιγραδίου.

Ἡ ἐμπλοκή τῶν ὑποδούλων Ἑλλήνων, στὸ πλευρό τῶν Ρώσων 

Ὀ πρῶτος, ὄμως, ἀποφασιστικός πόλεμος ἀνάμεσά στίς δύο αὐτοκρατορίες καὶ μὲ ἄμεσο ἀντίκτυπο στοῦς Ἕλληνες ξέσπασε τό 1768 καὶ κατά τὴ διάρκειά του οἱ Ρῶσοι κατόρθωσαν νὰ κατακτήσουν τις βόρειες περιοχές τοῦ Καυκάσου καὶ τὴ νότια Οὐκρανία καὶ νὰ καταστήσουν ὑποτελές τους τό χανάτο της Κριμαίας.

 Οἰ συγκρούσεις ἔληξαν τό 1774 μὲ τη συνθήκη τοῦ Κιουτσούκ Καϊναρτζή, αφού ὄμως πρώτα, τό 1770, οἱ Ρῶσοι εἶχαν προκαλέσει ἀποτυχημένη ἐξέγερση τῶν ὑπόδουλων ἑλλήνών, τὰ περίφημα Ὀρλοφικά.

Τὰ Ὀρλοφικά Τὸ 1770 ἡ φιλόδοξη τσαρίνα Αἰκατερίνη Β΄ ἀποφάσισε νὰ ξεσηκώσει τοῦς σκλαβωμένους Ἕλληνες Σκοπὸς της ἦταν οἱ ἐπαναστάτες νὰ προκαλέσουν ἀντιπερισπασμό στοῦς Τούρκους ὥστε τά ρωσικά στρατεύματα νὰ καταλάβουν βόρειες ἐπαρχίες τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας 

Ὅπως ἀναφέρει σχετικό ἀφιέρωμα της Μηχανῆς τοῦ Χρόνου, στὰ τέλη τοῦ Φεβρουαρίου τοῦ ἴδιου χρόνου ἔφθασαν στό λιμάνι της Κορώνης τά πρώτα ρωσικά πλοία μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Θεόδωρο Ὀρλώφ. Ἡ ρωσική δύναμη ὄμως (4.000 ἄνδρες) ἦταν ἀνεπαρκέστατη γιὰ τὴν ἐπίτευξη τοῦ σκοποῦ 

Οἰ ἐπαναστάτες, ὅταν εἶδαν νὰ ξεφορτώνονται τέσσερα κιβώτια μὲ ὁπλισμὸ γιὰ ὁλόκληρη τὴν Πελοπόννησο, γελοῦσαν γιά νὰ μὴ κλάψουν. 

Ἔν τῶ μεταξύ, οἱ Ρῶσοι μοίραζαν στοῦς ἀγράμματους Ἕλληνες ἐθελοντὲς μεταφράσεις τοῦ στρατιωτικοῦ ρωσικού κανονισμού.

Ἔδωσαν μάλιστα στοῦς Ἕλληνες ρωσικές στολές. 

Θαύματα ὄμως δέν γίνονται καὶ οἱ Τοῦρκοι συνέτριψαν τους "μεταμφιεσμένους".

 Οἰ Ρῶσοι έφυγαν ἐγκαταλείποντας τὴν Πελοπόννησο στό ἔλεός τῶν Τούρκων.

Τὸ 1785 ἄρχισαν ἔκ νέου πολεμικές προπαρασκευές της Μεγάλης Αἰκατερίνης κατά της Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας

 Ὅπως καὶ επί Ὀρλώφ, ἐστάλησαν σὲ ὃλες τις περιοχές της Ἑλλάδας πράκτορες της ρωσικῆς κυβέρνησής γιά νὰ ἐξεγείρουν τους Ἕλληνες.

 Οἰ κλεφταρματολοί καὶ οἱ πρόκριτοι ὄμως, ἔχοντας πικρή πείρα ἀπὸ τό Ὀρλωφικό Κίνημα, ποὺ τόσο ἀκριβά πλήρωσε τίς συνέπειές τοῦ ἡ Πελοπόννησος. 

Ἀφοῦ δέν εἶχαν τις ἐγγυήσεις γιά τὴν ἀποστολὴ πολυάριθμων ρωσικῶν στρατευμάτων γιά νὰ τήν ἐνισχύσουν, έμειναν ἀσυγκίνητοι στίς ἐκκλήσεις της τσαρίνας.

Ὀ ἔκτος ρωσοτουρκικός πόλεμος 

Ἡ προσάρτηση ἀπὸ τὴ Ρωσία τοῦ χανάτου της Κριμαίας λίγα χρόνια ἀργότερα, σε συνδυασμό μὲ τὴν ἐπιθυμία τῶν Τούρκων νὰ ἀνακτήσουν τίς μεγάλες ἀπώλειες τοῦ τελευταίου πολέμου ὁδήγησε τὸν σουλτᾶνο Ἀβδοὺλ Χαμὶτ Α' (1774-89) στὴν κήρυξη τοῦ ἕκτου ρωσοτουρκικοῦ πολέμου (1787-92), κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ὁποίου οἱ Ρῶσοι, ἐπικουρούμενοι καὶ ἀπὸ τοὺς Αὐστριακούς, ἐπιβεβαίωσαν τὴ στρατιωτικὴ ἀνωτερότητά τους καὶ ὑποχρέωσαν τὴν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία στὴν ὑπογραφὴ τῆς συνθήκης τοῦ Ἰασίου.

Στὸ μεσοδιάστημα, βέβαια, εἶχαν προκαλέσει ἔκ νέου ἐξεγέρσεις τῶν ὑπόδουλων ἑλλήνών, οἱ ὁποῖες συνδυάστηκαν μὲ τὴ δράση τοῦ Λάμπρου Κατσώνη.

Οἰ κακὲς σχέσεις τῶν δύο αὐτοκρατοριῶν δέν τους ἐπέτρεψαν ούτε καὶ κατά τήν περίοδο τῶν Ναπολεόντειων πολέμων νὰ ἐπέχουν τῶν πολεμικῶν συρράξεων. 

Ἡ ἀποπομπή ἀπὸ τήν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία τῶν φιλικά προσκείμενων πρὸς τὴ Ρωσία ἡγεμόνων της Μολδαβίας (Ἀλέξανδρος Μουρούζης) καὶ της Βλαχίας (Κωνσταντίνος Ὑψηλάντης) οδήγησε τό 1806 σε νέο Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1806-12), ὁ ὁποῖος, ὕστερα ἀπὸ τίς ρωσικὲς στρατιωτικὲς ἐπιτυχίες, διευθετήθηκε μὲ τὴ συνθήκη τοῦ Βουκουρεστίου.

Ὀ σημαντικότερος, πάντως, γιά τήν Ἑλλάδα Ρωσοτουρκικός πόλεμος διεξήχθη τήν περίοδο 1828-29, μεσούσης της Ἑλληνικὴς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, καὶ ἀποτελοῦσε οὐσιαστικά συνέχιση της ρωσικῆς πολιτικῆς, μετά τὴ ναυμαχία τοῦ Ναβαρίνου (20 Ὀκτωβρίου 1827).

Ἡ ἀφορμή δόθηκε ἀπὸ τις πολεμικές προπαρασκευές τῶν Τούρκων γιά ἐνδεχόμενη πολεμική ἀναμέτρηση μὲ τὴ Ρωσία καὶ τήν κυκλοφορία τουρκικῆς προκήρυξης, στήν ὁποία ἡ Ρωσία χαρακτηριζόταν "προαιώνιος ἐχθρὸς της Ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας καὶ τοῦ Ἰσλάμ".

Τὰ τσαρικὰ στρατεύματα στὴν Ἀσία προέλασαν στὴ Γεωργία καὶ στὴν Ἀρμενία, καταλαμβάνοντας τὸ Κὰρς καὶ τὸ Ἐρζερούμ, ἐνῶ στὴν Εὐρώπη ἔφτασαν ἕως τὴν Ἀδριανούπολη, ὑποχρεώνοντας τὸν σουλτᾶνο Μαχμοὺτ Β' (1808-39) νὰ ὑπογράψει ἐκεῖ συνθήκη εἰρήνης, ἀναγνωρίζοντας γιὰ πρώτη φορὰ τὴν προοπτικὴ ἵδρυσης ἑλληνικοῦ κράτους.

Τὸ 1853, ἡ ἀπόρριψη ἀπὸ τὸν σουλτᾶνο Ἀβδοὺλ Μετζὶτ Α' τοῦ ρωσικοῦ αἰτήματος γιὰ τὴν παραχώρηση στοὺς ὀρθόδοξους χριστιανοὺς στοὺς Ἁγίους Τόπους προνομίων ἀντίστοιχων μὲ αὐτὰ ποὺ εἶχε δώσει στοὺς καθολικούς, ὁδήγησε στὴν ἔκρηξη νέου ρωσοτουρκικοῦ πολέμου (1853-56), ὁ ὁποῖος στὴν πορεία κλιμακώθηκε στὸν Κριμαϊκὸ πόλεμο.

Ὁ δέκατος ρωσοτουρκικὸς πόλεμος, ξέσπασε τὸ 1877.

Ἡ ἀποτυχημένη ἐξέγερση στὴ Βοσνία τὸ 1875, ἡ βουλγαρικὴ ἐπανάσταση τοῦ 1876, τὴν ὁποία κατέπνιξαν οἱ Τοῦρκοι, διαπράττοντας ὠμότητες ποὺ προκάλεσαν τὴν εὐρωπαϊκὴ κοινὴ γνώμη, καὶ ἡ ἧττα τῶν Σέρβων στὸν Σερβοτουρκικὸ πόλεμο τοῦ 1877 ἔδωσαν στοὺς Ρώσους τὴν ἀφορμὴ νὰ ἐπέμβουν ἔνοπλα "ὑπὲρ τῶν Σλάβων ὁμοεθνῶν τους", ὅπως διατείνονταν, ἀφοῦ ὅμως πρῶτα ἀπέτυχε ἡ διπλωματικὴ συνδιάσκεψη τῆς Κωνσταντινούπολης (1876-77) καὶ ἐξασφάλισαν τὴν οὐδετερότητα τῆς Αὐστροουγγαρίας, τῆς Γαλλίας καὶ τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου.

Ὁ πόλεμος κηρύχθηκε στὶς 24 Ἀπριλίου 1877 καὶ λίγο ἀργότερα ὁ ρωσικὸς στρατὸς διέσχισε τὸν Δούναβη καὶ πολιόρκησε τὸ Πλέβεν (Ἰούλιος 1877), τὸ ὁποῖο καὶ κατέλαβε τὸν Δεκέμβριο τοῦ ἴδιου χρόνου, γιὰ νὰ προελάσει στὴ συνέχεια ἀνενόχλητος πρὸς τὴν Κωνσταντινούπολη

Τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1878 ὁ κίνδυνος ἅλωσης τῆς ὀθωμανικῆς πρωτεύουσας προκάλεσε τὴ βρετανικὴ παρέμβαση γιὰ τὸν τερματισμὸ τῶν ἐχθροπραξιῶν καὶ στὶς 3 Μαρτίου 1878 ἡ Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία ὑπέγραψε τὴ συνθήκη τοῦ Ἁγίου Στεφάνου, ἡ ὁποία ὅμως δὲν ἐφαρμόστηκε ποτέ, καθὼς λίγο ἀργότερα οἱ ὅροι της ἀναθεωρήθηκαν ἀπὸ τὸ συνέδριο τοῦ Βερολίνου.

Οἱ συγκρούσεις στὸν Πρῶτο Παγκόσμιο Πόλεμο

Τὸ 1914 οἱ Αὐστριακοὶ ἐπιτέθηκαν ἐναντίον τῆς Σερβίας καὶ σημείωσαν ἀρχικὰ ἐπιτυχίες, νικῶντας στοὺς ποταμοὺς Σάβο καὶ Δρίνο καὶ στὴν Κολουμπάρα (Νοέμβριος) καὶ ἀναγκάζοντας τοὺς Σέρβους νὰ ἐκκενώσουν τὸ Βελιγράδι (30 Νοεμβρίου). 

Οἱ Σέρβοι, ὅμως, ὑπὸ τὴν ἀρχηγία τοῦ Ραντομὶρ Πούτνικ, πέρασαν στὴν ἀντεπίθεση, νίκησαν τοὺς Αὐστριακοὺς στὴ μάχη τοῦ Ρούδνικ καὶ ἀνακατέλαβαν τὴν πρωτεύουσά τους (15 Δεκεμβρίου).

ὁ Τοῦρκος στρατηγὸς Ἐμβὲρ πασᾶς, θεωρῶντας πὼς τὸ συμφέρον τῆς Τουρκίας βρισκόταν μὲ τὸ μέρος τῆς Γερμανίας, ὑπέγραψε μυστικὴ συνθήκη μὲ αὐτὴν στὶς 2 Αὐγούστου.

 Στὶς 10 Αὐγούστου, δύο γερμανικὰ καταδρομικά, τὸ "Γκέμπεν" καὶ τὸ "Μπρεσλάου", μπῆκαν στὴ Μεσόγειο καὶ ἔγιναν δεκτὰ στὰ τουρκικὰ χωρικὰ ὕδατα. 

Ἀκολούθησε, κατόπιν, εἰκονικὴ πώλησή τους στὴν Τουρκία, ἡ ὁποία στὴ συνέχεια βομβάρδισε τὴν Ὀδησσὸ κι ἄλλα ρωσικὰ λιμάνια (30 Ὀκτωβρίου). 

ἡ Ρωσία κήρυξε τὸν πόλεμο κατὰ τῆς Τουρκίας (1 Νοεμβρίου) καὶ ἀκολούθησαν οἱ σύμμαχοί της (5 Νοεμβρίου), ἐνῶ ἀγγλικὲς δυνάμεις ἀποβιβάστηκαν στὸν Περσικὸ κόλπο. 

ἡ εἲσοδος τῆς Τουρκίας στὸν πόλεμο εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴ δημιουργία τριῶν νέων μετώπων (Καλλίπολης, Καυκάσου, Μεσοποταμίας).

Στὶς 26 Μαΐου 1916 Καταλήφθηκε τὸ ὀχυρὸ Ροῦπελ, ἀπὸ τίς γερμανοβουλγαρικὲς δυνάμεις, παρὰ τὴν μὴ συμμετοχὴ τῆς Ἑλλάδας στὸν πόλεμο.

Ἡ Ἑλλάδα μπῆκε στὸν πόλεμο στὶς 28 Ἰουνίου 1917 καὶ ἡ κυβέρνηση τοῦ Ἐλευθέριου Βενιζέλου συγκέντρωσε 300.000 στρατιῶτες ποὺ ἐντάχθηκαν κατὰ τὸ μεγαλύτερο μέρος τους στὸ ἀγγλογαλλικὸ στράτευμα ποὺ πολεμοῦσε στὴν Μακεδονία.

 Ἡ ἀποφασιστικὴ μάχη δόθηκε στὸ Σκρὰ στὶς 30 Μαΐου 1918, γνωστὴ καὶ ὡς "μάχη τοῦ Σκρά", μὲ ὁλοκληρωτικὴ νίκη τῶν ἑλληνικῶν δυνάμεων.
Ἡ Βουλγαρία συνθηκολογεῖ τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1918 ἐνῶ ἡ Τουρκία τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1918. 

Ὁ ἀγγλογαλλικὸς στρατὸς καταλαμβάνει τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ μαζί του ἐγκαθίσταται σ' αὐτὴν ἕνα ἄγημα ἑλληνικοῦ στρατοῦ μὲ ἀρχηγὸ τὸν Λεωνίδα Παρασκευόπουλο. 

Συγχρόνως, ὁ ἑλληνικὸς στόλος, μὲ ναυαρχίδα τὸ θωρηκτὸ Ἀβέρωφ, ἀγκυροβολοῦσε στὸν Βόσπορο.

Ὅπως εἶναι γνωστό, ἡ Συνθήκη τῶν Σεβρῶν (1920) παραχώρησε στὴν Ἑλλάδα τὴ Δυτικὴ καὶ Ἀνατολικὴ Θράκη, τὰ νησιὰ Ἴμβρο καὶ Τένεδο, ἐπικύρωσε τὴν κυριαρχία της στὰ ἄλλα νησιὰ τοῦ Αἰγαίου ποὺ κατεῖχε ἀπὸ τὸ 1913, καὶ ἀνέθεσε τὴ διοίκηση τῆς περιοχῆς τῆς Σμύρνης στὸ ἑλληνικὸ κράτος, μὲ ρόλο τοποτηρητῆ γιὰ τὴ δημόσια τάξη στὴν Ἰωνία.

Οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς θὰ καλοῦνταν σύμφωνα μὲ τὴν ἀρχὴ τῆς αὐτοδιάθεσης τῶν λαῶν, μετὰ ἀπὸ πέντε ἔτη νὰ δηλώσουν ἂν προτιμοῦν τὴν Ἕνωση μὲ τὴν Ἑλλάδα ἢ τὴν παραμονή τους στὴν Τουρκία.

 Ἡ Βόρεια Ἤπειρος ἐνσωματωνόταν στὸ ἱδρυόμενο ἀλβανικὸ κράτος, οὐσιαστικὰ προτεκτορᾶτο τῆς Ἰταλίας, ἡ ὁποία ὅμως παραχωροῦσε στὴν Ἑλλάδα τὰ Δωδεκάνησα ἐκτὸς τῆς Ρόδου. (Ἡ συμφωνία ἀκυρώθηκε ἀπὸ τὴν Ἰταλία τὸ 1922).

Οἱ Ρῶσοι στὸ πλευρὸ τοῦ Κεμὰλ στὴν Μικρασία

Κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικῆς Ἐκστρατείας οἱ Σοβιετικοὶ ἐνίσχυσαν μὲ κάθε στρατιωτικὸ καὶ διπλωματικὸ μέσο τὸν Κεμὰλ στὸν ἀγῶνα τοῦ ἐναντίον τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ.

Ἄλλωστε ὁ Βενιζέλος εἶχε στείλει στρατεύματα ἐναντίον τους, στὴν Οὐκρανικὴ ἐκστρατεία.

 Οἱ ἐνέργειες τῶν Ρώσων, συνέβαλαν τὰ μέγιστα στὴν ἧττα τῶν Ἑλλήνων, τὸν ξεριζωμὸ τῶν Ἰώνων ἀπὸ τὴν πατρώα γῆ καὶ ἔθεσαν παράλληλα καὶ ταφόπλακα στὶς προσπάθειες τῶν Ποντίων γιὰ αὐτονόμηση ἀπὸ τὴν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία.

Ένας Παλαιολόγος... θαμμένος στην Αγγλία! (ΦΩΤΟ)

Ένας Παλαιολόγος... θαμμένος στην Αγγλία! (ΦΩΤΟ)
Βρέθηκε ο τάφος απογόνου του τελευταίου Παλαιολόγου μέσα σε αγγλικανικό ναό στην Κορνουάλη
Σε μια γωνιά ενός ναού απολαμβάνει τον αιώνιο ύπνο του ένας απόγονος του Μαρμαρωμένου Βασιλιά. Ο λόγος για τον Θεόδωρο Παλαιολόγο, ανηψιό του τελευταίου αυτοκράτορα της Ανατολικής Αυτοκρατορίας Κωνσταντίνου ΙΑ' Παλαιολόγου.
Ήταν ο γιος του Θωμά Παλαιολόγου, αδελφού του αυτοκράτορα, ο οποίος ακολούθησε το δρόμο του προγόνου του, του αυτοκράτορα Μανουήλ Β' Παλαιολόγου στη Γηραιά Αλβιώνα.
Ο Θεόδωρος Παλαιολόγος διέφυγε από τον Μυστρά κι εγκαταστάθηκε στην Αγγλία όπου έζησε ως το 1636, οπότε και απεβίωσε σε βαθύ γήρας. Τάφηκε στον μεσαιωνικό ναό του αγίου Λεονάρδου, στην περιοχή Λάνταλφ της νοτιοανατολικής Κορνουάλης.
Όπως μας ενημερώνει το anastasiosds.blogspot.gr, ο τάφος βρίσκεται σήμερα δυστυχώς χαμένος κάτω από το δάπεδο του Ναού, αλλά μια μπρούτζινη αναμνηστική πλάκα ενημερώνει τους προσκυνητές για το σχετικό ιστορικό. Πάντως οι τοπικοί εκκλησιαστικοί παράγοντες εκεί, έχουν γνώση και συνείδηση της μεγάλης σημασίας που έχει για εμάς τους Έλληνες το σημείο εκείνο, κι έτσι αντιμετωπίζουν με σεβασμό και ευγένεια την συγκίνηση που μας δημιουργεί η επίσκεψή μας στο Ναό αυτό.
Γιατί στην Αγγλία
Όπως προαναφέραμε, οι σχέσεις της Ανατολικής Αυτοκρατορίας με τη Μεγάλη Βρεταννία έφθασαν στο απόγειό τους όταν ο Μανουήλ Β’ Παλαιολόγος έφτασε στην αυλή του Ερρίκου του Δ' τον Δεκέμβριο του 1400. Ο αυτοκράτορας έτυχε πολύ θερμής υποδοχής στο πλαίσιο διεθνούς περιοδείας του για να αντιμετωπίσει τον οθωμανικό κίνδυνο.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Ντόναλντ Νίκολ, ο Παλαιολόγος προσέλκυσε την προσοχή της αριστοκρατίας του Λονδίνου και το θαυμασμό των διανοουμένων. Στην ιστορία έχουν μείνει τα Χριστούγεννα του 1400 στην Αγγλία όταν «ο ηγέτης των Ρωμιών δίδαξε ότι η αλήθεια της ορθοδοξίας είναι η πίστη στην αγάπη, θυμίζοντας ότι οι αρχαίοι Έλληνες δίδαξαν πως "παν μέτρον άριστον" για να έρθει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος να συμπληρώσει ότι "παν μέτρον άριστον ο άνθρωπος" δίνοντας την πρώτη αναλαμπή της Αναγέννησης», όπως είπε σε μια ιστορική ομιλία του ο Σερ Στήβεν Ράνσιμαν, ο διασημότερος βυζαντινολόγος του 20ου αιώνα.
Δυστυχώς όμως δεν εξασφάλισε υλική βοήθεια ούτε από τόν Αγγλο βασιλιά ούτε από τούς ηγέτες της Καστίλης, της Πορτογαλίας και της Αραγωνίας που συνάντησε αργότερα στο Παρίσι, όταν επέστρεψε τον Φεβρουάριο του 1401.
Με θλίψη ο Μανουήλ Β’ διαμήνυσε τότε στον ανιψιό του Ιωάννη Ζ' -που είχε χρέη αντιβασιλέα στην Κωνσταντινούπολη- ότι θά επέστρεφε σύντομα μόνος του χωρίς την πολυπόθητη βοήθεια από τούς Φράγκους.

ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: ΦΟΝΙΑΣ, ΕΜΠΡΗΣΤΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΕΛΛΗΝ!!

 Ὁ "ἅγιος" Ἀθανάσιος ὑπῆρξε μέγας ἐχθρὸς τοῦ Ἑλληνισμοῦ συμμετεῖχε σε μαζικές καταστροφές ἔργων τέχνης των προγόνων μας καὶ ἦταν αὐτὸς ποὺ ἀπαγόρευσε την ὀνομασία Ἕλλην καὶ την ἀντικατέστησε με το Ρωμιός!! Προέτρεπε τούς βυζαντινούς κατακτητές τῆς πατρίδος μας σε σφαγές Ἑλλήνων καὶ ἀπειλοῦσε με ἀφορισμό ὅποιον τολμοῦσε νὰ ἀναφερθεῖ σε ὁτιδήποτε ἑλληνικό!! Ἔγραψε βιβλίο με τίτλο κατά τῶν Ἑλλήνων ὁποῦ καταφέρεται με λύσσα κατά του ἑλληνισμοῦ καὶ τῆς ἑλληνικῆς φιλοσοφίας!!Αὐτόν τον ἀνθέλληνα τιμοῦν οἱ ἰουδαιοχριστιανοί΄ ἀποδεικνύοντας γιὰ μία φορά ἀκόμα ὅτι ἄν εἶσαι χριστιανός δὲν μπορεῖ νὰ εἶσαι Ἕλληνας.. 

ΔΕΙΤΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ!!... 


ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: ΦΟΝΙΑΣ-ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΟΣ- ΕΜΠΡΗΣΤΗΣ-ΣΥΝΩΜΟΤΗΣ 


Ὁ Μέγας καὶ Ἅγιος της 18ης Ἰανουαρίου 

«Οὐκοῦν εἰ μήτε ἄνθρωπος ἁπλῶς μήτε μάγος μήτε δαίμων τις ἐστίν ὁ Σωτήρ, ἀλλὰ καὶ την παρά ποιηταῖς ὑπόνοιαν καὶ δαιμόνων φαντασίαν καὶ Ἑλλήνων σοφίαν τὴ ἑαυτούς θεότητι κατήργησε καὶ ἐπεσκίασε.» 

(Ἅγιος Ἀθανάσιος, «Κατά Ἑλλήνων», κεφ.48, παρ. 9). 




Ὁ Ἀθανάσιος, Ἅγιος καὶ Μέγας της Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, γεννήθηκε το 295 μ.Χ. στὴν Ἀλεξάνδρεια της Αἰγύπτου πιθανότατα ἀπὸ ἑλληνικῆς καταγωγῆς γονεῖς. Ἀπὸ πολύ μικρή ἡλικία κατηχήθηκε στὸν Χριστιανισμό ξεχνῶντας ὁλοκληρωτικά την καταγωγή του. Κατά την ἐφηβεία του μαθήτευσε δίπλα στὸν φανατικό ἀσκητὴ ἅγιο Ἀντώνιο τον Μέγα, στὴν ἔρημο της Ἐρυθραίας. Ὁ δάσκαλός του πέθανε στὴν ἔρημο μέσα σε ἕνα ξεροπήγαδο προσευχόμενος στὸν Γιαχβέ. 




Ὁ Ἀντώνιος, κατά την περίοδο ποὺ ἀσκήτευε, δὲν ἄλλαξε ποτέ κανένα ἔνδυμα, δὲν ἔπλυνε ποτέ το σῶμα του καὶ τρεφόταν μέρα παρά μέρα με ἕνα ξερό παξιμάδι. Γυναῖκα δὲν γνώρισε ποτέ. (Εγκυκλοπαίδεια «Ήλιος», λῆμμα «Ἅγιος Ἀντώνιος»). Τα ὁράματα του με μεταφυσικά ὄντα καὶ ἡ κατά φαντασίαν μάχη του με τον ἴδιο τον Διάβολο ἦταν οἱ πνευματικές καθημερινές του ἐνασχολήσεις. Με τις παράλογες καὶ σχιζοφρενικές αὐτὲς διδαχές γαλουχήθηκε ὁ χαρακτῆρας του ἁγίου Ἀθανασίου, ἑνὸς ἀπ΄ τους πλέον φανατικούς ἀνθρώπους της Ἱστορίας. 


Κατά την περίοδο του 4ου μ.Χ. αἰῶνος στὴν ἐπικράτεια της Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας ἦταν σε ἐξελίξη ἕνας ἀνελέητος διωγμός ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ποῦ καθοδηγεῖτο ἀπὸ χριστιανούς. Την ἴδια ἐποχῆ κορυφώνονταν καὶ οἱ ἀλληλοσφαγές μεταξύ τῶν διαφόρων χριστιανικῶν αἱρέσεων. Τα σχίσματα πλήθαιναν, καθώς καὶ ὁ ἀδυσώπητος ἐμφύλιος πόλεμος ἀναμεταξύ τους γιὰ το ποιό δόγμα θὰ ἐπικρατούσατε ὡς ἐπίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. 




Το 328 μ.Χ. καὶ σε ἡλικία τριάντα τριῶν περίπου ἐτῶν ὁ Ἀθανάσιος ἀνέλαβε τον πατριαρχικό θρόνο της Ἀλεξάνδρειας. Ἦταν μικρόσωμος καὶ φιλάσθενος, ἀλλὰ τρομερά δραστήριος καὶ πανοῦργος. Σύμφωνα με ὅλους τους ὑποστηρικτές του, ἀλλὰ καὶ τους μὴ, μέθοδοί του ἦταν οἱ κολακεῖες, οἱ δωροδοκίες, οἱ πλαστογραφίες, οἱ συκοφαντίες, ἡ βία ἐναντία στοὺς ἐχθρούς του, οἱ πυρπολήσεις ναῶν καὶ οἱ δολοφονίες. Ἀπ΄ την Ἀλεξάνδρεια ὁ Ἀθανάσιος ἐκδιώχθηκε πέντε φορές μέσα σε μία χρονική περίοδο 18 ἐτῶν. Ὁ Γερμανός ἱστορικός καὶ πρώην ἱερέας Καρλ Χάιν Ντέσνερ στὸ ἔργο του «Ἢ ἐγκληματική Ἱστορία του Χριστιανισμοῦ» λέει γιὰ τον Ἀθανάσιο: «Ὑπῆρξε ἕνας ἀπ΄ τους σκληρότερους καὶ πιὸ ἀδίστακτους ἐκκλησιαστικούς δημαγωγούς» (σελ. 475). 




Ἐπίορκοι «ἔκλεψαν» την πατριαρχεῖα ὑπέρ του Ἀθανασίου 




Ἡ ἐκλογὴ του στὸ ἀξίωμα του πατριάρχη ἔγινε με τον πλέον σκοτεινό καὶ ἀμφιλεγόμενο τρόπο, ἀφοῦ ἀπ΄ τους πενήντα τέσσερις ἐκλέκτορες ἀρχιμανδρίτης τον χειροτόνησαν μόνον οἱ ἑπτὰ, ποὺ παρεμπιπτόντως ἦταν καὶ ἐπίορκοι: «Ταυτά μὲν Απολλινάριος γράφει περί Ἀθανασίου, οἱ δὲ ἀπὸ της Ἀρείου αἱρέσεως λέγουσιν ὡς Ἀλεξάνδρου (προηγούμενος πατριάρχης) τελευτήσαντος ἐκοινώνουν ἀλλήλοις οἱ τα Ἀλεξάνδρου καὶ Μελιτίου φρονοῦντες, συνελθόντες τε ἐκ Θηβαΐδος καὶ της ἄλλης Αἰγύπτου πεντήκοντα καὶ τέσσαρες ἐπίσκοποι ένωμότως συνέθεντο κοινή ψήφῳ αἱρεῖσθαι τον ὀφείλοντα την Ἀλεξανδρέων ἐκκλησίαν ἐπιτροπεύειν· επιορκίσαντας δὲ ἑπτὰ τινας τῶν ἐπισκόπων παρά την πάντων γνώμην κλέψαι του Ἀθανασίου χειροτονίαν καὶ διὰ τοῦτο πολλούς του λαοῦ καὶ τῶν ἀνὰ την Αἴγυπτον κληρικῶν ἀποφυγεῖν την πρὸς αὐτὸν κοινωνίαν» (Σωζόμενος, «Ἐκκλησιαστική Ἱστορία», βιβλίο 2, κεφ. 17, 4). Ἡ παράνομη καὶ σκανδαλώδης αὐτὴ ἐκλογὴ του δημιούργησε μεγάλες ἀναταραχές. Πιστοί του Ἀθανασίου προέβησαν σε ξυλοδαρμούς, φυλακίσεις καὶ δολοφονίες ἐναντίον ὅσων ἀμφισβητούσανε τον ποιμένα τους. Ἡ δράση του ἁγίου ἐπικεντρώθηκε κυρίως ἐναντίον τῶν Αρειανιστῶν καὶ των Μελιτιανῶν χριστιανῶν. Ἐκ παραλλήλου κι ἄλλες αἱρέσεις μπῆκαν δυναμικά στὸν αἱματηρό χριστιανικό ἐμφύλιο γιὰ την μοιρασιά της πίτας, ὅπως οἱ Ἀπολλιναριστές, οἱ Μασσαλιανοί, οἱ Νοβατιανοί, οἱ Ιακωβίτες κ.α. 




Δολοφόνησε ἐπίσκοπο καὶ βίασε γυναῖκα 




Το 335 μ.Χ. εἶχαν συσσωρευτεῖ πολλές κατηγορίες ἐναντίον του πατριάρχη Ἀθανασίου. Οἱ κύριες ἦταν: Γιὰ ὑπερβολική φορολογία, ποὺ εἶχε ἐπιβάλλει στὴν ἐπαρχία της Ἀλεξάνδρειας, γιὰ βίαιες ἐνέργειες αἰτοῦ καὶ τῶν πιστῶν του ἐναντίον πολλῶν ἐκ τῶν ἐχθρῶν του ἀκόμα καὶ μέσα σε ἐκκλησίες, γιὰ την κρυφή βοήθεια σε πολιτικούς ἀντιπάλους τοῦ αὐτοκράτορα καὶ γιὰ την παρεμπόδιση της ἀποστολῆς σιταριοῦ ἀπ΄ το λιμάνι της πόλης, ποὺ κατευθυνόταν πρὸς τους φτωχούς. 




Οἱ κατηγορίες αὐτὲς τον ὁδήγησαν στὴν καθαίρεσή του ἀπ΄ τον ἴδιο τον ὀρθόδοξο αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνο τον Μέγα, με ἔγγραφο ποῦ ἔστειλε στὴν σύνοδο της Τύρου. Ὅμως, ὁ Ἀθανάσιος παραποίησε το ἔγγραφο αὐτὸ δύο φορές, ἀναδημοσιεύοντας την ἐπιστολή με ψεύτικα λόγια του Κωνσταντίνου, πού ἔλεγαν δῆθεν, ὅτι ὁ Ἀθανάσιος συκοφαντήθηκε. Οἱ κατηγορίες γιὰ βία καὶ ἐπιθέσεις πλήθαιναν, ὅπως ὅτι διέταξε τον ἱερέα Μακάριο νὰ ἐπιτεθεῖ ἐναντίον του Ἀρειανιστή ἱερέα Ἰσχυρά, ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Ἀθανάσιος εἶχε δολοφονήσει τον ἐπίσκοπο Ἀρσένιο κι ὅτι ὁ ἅγιος εἶχε διαφθείρει κάποια γυναῖκα. Με ὅλα αὐτὰ ὁ Ἀθανάσιος ἐξορίστηκε στὰ Τρέβηρα της Γαλατίας γιὰ δύο χρόνια. Οἱ ἀπολογητές του λένε, ὅτι ὅλα αὐτὰ ἦταν συκοφαντίες καὶ πίσω τους βρίσκονταν οἱ Ἀρειανιστές καὶ οἱ Μελιτιανοί. 




Οἱ αἱρέσεις τῶν Ἀρειανιστών καὶ τῶν Μελιτιανῶν πρέσβευαν, ὅτι ὁ Χριστός ἦταν θνητός ἄνθρωπος, κάτι το ὁποῖο οἱ ὀρθόδοξοι καὶ οἱ καθολικοί πολέμησαν μετά μανίας. Ὁ Ἀθανάσιος τους βρίζει σε κάθε ἔργο του ἀποκαλῶντας τους «δυσεβεστάτους», «ὑποκριτές», «μανιακούς», «μοχθηρούς», «ἀπατεῶνες», τον δὲ ἀρχηγὸ του Ἀρειανισμοῦ Ἄρειο, «βλάσφημο», «παρανοϊκό», «πρόδρομο του Ἀντιχρίστου» κ.ά.. 




Ποιός «ἔχυσε τα ἔντερα» του πατριάρχη στὴν τουαλέτα; 




Ἔτσι καλλιεργήθηκε το ἀνάλογο κλίμα καὶ το 336 μ.Χ., την ἐποχῆ της πρώτης ἐξορίας του ἁγίου Ἀθανασίου, ὁ Ἄρειος δολοφονεῖται με ἄγριο τρόπο. Ἡ δολοφονία ἔγινε στὴν Κωνσταντινούπολη κατά την διάρκεια διαλείμματος κοινῆς συλλειτουργίας του Ἀρείου με ὀρθοδόξους με μαφιόζικο τρόπο: «Ἦσαν δὲ τότε πατριάρχαι εἰς μὲν την Κωνσταντινούπολιν Ἀλέξανδρος, εἰς δὲ την Ἀντιόχειαν Εὐστάθιος καὶ εἰς τα Ἱεροσόλυμα Μάξιμος. Εἰς την Ἀλεξάνδρειαν οὐδεὶς ἐχειροτονήθη ἐξωρισμένου του Ἁγίου Ἀθανασίου. Τούτων οὕτως ἐχόντων, πεισθείς ὁ βασιλεύς ὑπὸ του Εὐσεβίου καὶ τῶν λοιπῶν, διέταξε τον πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Ἀλέξανδρον, ὅπως συλλειτουργήση ἀπροφασίστως μετά του Ἀρείου ἡ ἄλλως νὰ παραιτηθῆ του θρόνου. Ἰδών ὁ Ἀλέξανδρος ὅτι καὶ τα δύο δεινά εἶναι, ἔστρεψε την ἐλπίδα αὐτοῦ πᾶσαν πρὸς τον Θεόν καὶ παρεκάλει αὐτὸν νὰ κάμη την διεκδίκησιν. 




» Ὅτε δὲ ἔφθασεν ἡ ὡρισμένη ἡμέρα, την ὁποίαν καθώρισεν ὃ βασιλεύς, μεταβάς ὁ Ἄρειος πρὸς ἐκπλήρωσιν της σωματικῆς του ἀνάγκης, παρευθύς -ὦ της δικαίας κρίσεως του Θεοῦ!- ἐχύθησαν τα ἐντόσθια του ἀποκάτω αὐτοῦ καὶ ἔλαβεν την ἀξίαν τιμωρίαν ὁ θεομᾶχος, ἀπολαύσας το αἰώνιον πῦρ, το ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ» 

(«Μέγας Συναξαριστής», Ἰανουαρίου ΙΗ , σελ. 419). 




Καὶ ὁ Ἀθανάσιος ἐπιβεβαιώνει την δολοφονία: « ...;καὶ ὥς ἀντιπεμπούσης της δίκης το ξύλον ἐν αὐτῷ την ἰδίαν κοιλίαν ἔπληξε καὶ ἀντί του θρόνου τὴ πληγή τα ἴδια ἐξήνεγκεν ἔντερα καὶ μᾶλλον ὁ θρόνος ἐκείνου το ζῆν ἀπέσπασεν ἡ αὐτὸς ἀπεσπάσθη παρ΄ ἐκείνου· ἐξεχύθη γοῦν, ὡς γέγραπται κατά τον Ἰούδαν, τοῖς σπλάγχνοις καὶ καταπεσών ἐβαστάχθη καὶ μετά μία ἡμέραν ἀπώλετο» (Ἅγιος Ἀθανάσιος, «Πρὸς τους ἀπανταχοῦ μοναχούς περί των γεγενημένων παρά των Ἀρειανών», κεφ. 57, παρ. 3-4). 




Βεβαίως, οὔτε ὁ ἴδιος ὁ Γιαχβέ, ἀλλὰ οὔτε καὶ ἡ «δικαία κρίση» του ξεκοίλιασαν τον Ἄρειο, ἀλλὰ οἱ φανατικοί ὀρθόδοξοι ἀντίπαλοί του. Ὡς δολοφόνος κατηγορήθηκε ἀπ΄ τους Ἀρειανιστές ὁ ὀρθόδοξος ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Παῦλος. Ἄλλωστε ὅ,τιδήποτε διαφοροποιεῖται ἀπ΄ το δόγμα τους ἀποτελεῖ γι΄ αὐτούς ἔργο του Σατανᾶ. Ἐδῶ ἐπιβεβαιώνεται γιὰ ἀκόμα μία φορά καὶ στὴν πράξη ἡ γνωστή ρήση του τυφλοῦ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ: «Ὀρθοδοξία ἡ θάνατος». Ἡ δολοφονία αὐτὴ ἔρριξε κι ἄλλο λάδι στὴν φωτιά, ποὺ εἶχε ἤδη ἀνάψει μεταξύ ὅλων τῶν παρατάξεων καὶ θρησκειῶν: «Ὑπὸ γὰρ τοῦδε του ἐμφυλίου τῶν χριστιανῶν πολέμου συνεχεῖς ἐγίγνοντο κατά την πόλιν στάσεις, πολλοί τε ἐκ των γιγνομένων συντριβέντες ἀπώλοντο» (Σωκράτης, «Ἐκκλησιαστική Ἱστορία», βιβλίο 2, κεφ.12, παρ.17-20). 




Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος πέρασε χρόνια στὴν ἔρημο ὑπηρετῶντας τον ἅγιο Ἀντώνιο, ὁ ὁποῖος τον ὑποστήριξε ἀργότερα στὴν πολεμική του κατά του Ἀρείου. Στὴν εἰκόνα φαίνονται νὰ πατοῦν καὶ οἱ δύο μαζί τον Ἄρειο. (Το ὕφασμα, ποὺ κρατοῦν, εἶναι -σύμφωνα με την παράδοση- αὐτὸ ποὺ φοροῦσε ὁ ἅγιος Παῦλος, προτοῦ «ἀναχωρήσει γιὰ τον Παράδεισο).» 




Ἡ δυναμική ἐπιστροφή του Ἀθανάσιον στὴν Ἀλεξάνδρεια σημαδεύτηκε ἀπὸ αἱματηρά ἐπεισόδια με την προσπάθεια τῶν ὀρθοδόξων νὰ ἐπανέλθουν στὴν ἐξουσία: «Παντοῦ μετά την προπαγανδιστική του περιοδεία (του Ἀθανασίου) ἀνέβηκαν στοὺς θρόνους ἀντιεπίσκοποι, προκλήθηκε διχόνοια καὶ προέκυψαν νέες διασπάσεις. Γιατί με τους νέους ἀντιεπισκόπους δημιουργοῦνταν διαρκῶς ἀναταραχές καὶ ὁδομαχίες, με ἀποτέλεσμα τα λιθόστρωτα να καλύπτονται ἀπὸ ἑκατοντάδες πτώματα» (Καρλ Χάιν Ντέσνερ, «Ἡ ἐγκληματική Ἱστορία του Χριστιανισμοῦ», σελ. 487). 




Πιστός ἰδεολογικός ὑποστηρικτής του στὴν μάχη ἐναντίον ὅλων ἦταν ὁ δάσκαλός του, ἅγιος Ἀντώνιος, θαυματοποιός καὶ ἀντιαρειανιστής, ποὺ τότε ζοῦσε ἀσκητεύοντας σε πηγάδια της ἐρήμου. Καὶ ἐπειδὴ ἡ διαμονή σε ξεροπῆγαδα ὑπῆρξε μόδα της ἐποχῆς, ὁ Ἀθανάσιος κατέφυγε ἐκεῖ γιὰ ἔξει χρόνια, γιὰ νὰ γλυτώσει ἀπὸ τους διῶκτες του Ἀρειανιστές: «Καὶ ὁ μὲν Ἀθανάσιος ἔβλεπεν ἑαυτόν εἰς μεγάλην στενοχωρίαν καὶ φυγών ἐκρύβη εἰς ἐν ξηροπῆγαδον, ἐκεῖνοι δὲ ζητήσαντες καὶ μὴ εὑρόντες αὐτὸν ἔγραψαν δευτέραν καθαίρεσιν κατ΄ αὐτοῦ ...; Ἔμεινε λοιπόν κεκρυμμένος εἰς τον λάκκον ἐκεῖνον ὁ Μέγας Ἀθανάσιος ἔτη ἐξ» («Συναξαριστής», Τόμος Ἰανουαρίου, σελ. 422). 




Ἱερέας Παῦλος: Ἡ «μαύρη χεὶρ» του Ἀθανασίου 




Ἀκολούθησε ἡ δεύτερη ἐξορία του ἁγίου ἀπ΄ το 339 ἑως το 346 μ.Χ., ποὺ ἔγινε ἐπὶ του Ἀρειανιστή αὐτοκράτορα Κωνστάντιου ἀπ΄ την Σύνοδο της Ἀντιοχείας καὶ διήρκεσε ἐπτάμισυ ἔτη. Ἡ ἐξορία του ἀποτέλεσε ἀκόμη μία φορά πυροδότηση της βίας καὶ τῶν ὀδομαχιῶν στὴν πολύπαθη Ἀλεξάνδρεια: «Οἱ ἀστυνομικές καὶ στρατιωτικές ἐπεμβάσεις, οἱ ἐξορίες, οἱ θάνατοι στὴν πυρά καὶ οἱ ἐκτελέσεις δὲν ἔπαιρναν τέλος, ἐνῶ ὁ Ἀθανάσιος ὑποστήριζε μονίμως, πῶς εἶχε την ὁμόφωνη ὑποστήριξη του λαοῦ της Ἀλεξανδρείας, ἄν καὶ ἴσχυε μᾶλλον το ἀντιθέτῳ» 

(«Ἡ ἐγκληματική Ἱστορία του Χριστιανισμοῦ», σελ.48Cool. 




Ἄς δοῦμε ὅμως, πῶς περιγράφει καὶ ἕνας ὀρθόδοξος ὑποστηρικτής του Ἀθανασίου τον μαινόμενο ἐμφύλιο τῶν χριστιανῶν: «Ἄλλοι δὲ ξιφῶν πληγάς ἐπεδείκνυντο, ἄλλοι λιμόν ὑπομεμενηκέναι παρ΄ αὐτῶν ἀπωδύροντο καὶ ταῦτα οὐχ οἱ τυχόντες ἐμαρτύρουν ἄνθρωποι, ἀλλ΄ ἐκκλησίαι ὅλαι ἦσαν ὑπέρ ὤν οἱ ἀπαντήσαντες καὶ πρεσβεύοντες ἐδίδασκον, στρατιώτας ξιφήρεις, ὄχλους μετά ροπάλων, δικαστῶν ἀπειλάς, πλαστῶν γραμμάτων ἀποβολάς, πρὸς τούτοις παρθένων γυμνώσεις, ἐμπρησμούς ἐκκλησιών, φυλακάς κατά των συλλειτουργῶν καὶ ταυτά πάντα δι΄ οὐδὲν ἕτερον ἡ διὰ την δυσώνυμον αἵρεσιν τῶν Ἀρειομανιτ[Ων» (Θεοδώρητος «Ἐκκλησιαστική Ἱστορία», κεφ. 105 παρ. 6-17). 




Το 342 μ.Χ. ὁ στρατηγός του Ἱππικοῦ Ἐρμογένης ἀνέλαβε νὰ ἀποκαταστήσει την τάξη καὶ νὰ θέσει τέλος στὸν ἐμφύλιο ἐκκλησιαστικό πόλεμο ὑστέρα ἀπὸ διαταγή του Κωνστάντιου. Ὁ Ἐρμογένης, ὑστέρα ἀπὸ παγίδα, ποὺ του εἶχε στήσει το πλῆθος τῶν φανατικῶν ὀρθοδόξων, ἐγκλωβίζεται μέσα στὸ σπίτι του καὶ καίγεται ζωντανός: «Ὡς δὲ ἐπέκειτο ὁ Ερμογένης διὰ στρατιωτικῆς χειρός ἀπελάσαι τον Παῦλον, παροξυνθέν τότε το πλῆθος οἵα ἐν τοῖς τοιούτοις φιλεῖ γίγνεσθαι, ἀλογωτέρας ἐποιεῖτο κατ΄ αὐτοῦ τας ὁρμᾶς καὶ ἐμπίπρησι μὲν αὐτοῦ την οἰκίαν, αὐτὸν δὲ σύραντες ἐπέκτειναν» (Σωκράτης, «Ἐκκλησιαστική Ἱστορία», βιβλίο 2, κεφ. 13, παρ. 9-13). 




Ὡς ἐγκέφαλος της πράξης καταδείχθηκε ὁ ὀρθόδοξος ἱερέας Παῦλος, ὁ δολοφόνος του Ἀρείου. Ὁ Παῦλος ἐξορίζεται στὴν περιοχή της Μικρῆς Ἀρμενίας, ὁποῦ ἀρκετὰ χρόνια ἀργότερα θὰ στραγγαλιστεῖ με την σειρά του ἀπὸ Ἀρειανιστές. Πίσω ἀπ΄ αὐτὸν βρισκόταν γιὰ ἄλλη μία φορά ὁ ἐγκέφαλος του ὅλου ἐγχειρήματος Ἀθανάσιος. 




Την ἴδια ἐποχῆ δρομολογεῖται γιὰ πρώτη φορά το μετέπειτα σχίσμα τῶν ἐκκλησιῶν ἀπ΄ τον ἐξόριστο στὰ Τρέβηρα Ἀθανάσιο, ποὺ ἔχει πείσει τους καθολικούς καὶ τον αὐτοκράτορα της Δύσης Κώνσταντα νὰ ἀντιταχθοῦν στὸν Κωνστάντιο καὶ στοὺς Ἀρειανιστές. Ἐκεῖ συνομόσητε με τον ἐξόριστο Παῦλο, πείθοντας τον αὐτοκράτορα καὶ ἀδελφὸ του Κωστάντιου, Κώνστα, νὰ τους στείλει πίσω στὴν Ἀλεξάνδρεια ὑπὸ την προστασία του. Οὐσιαστικά ὁ Ἀθανάσιος προσπαθοῦσε νὰ πείσει τον Κώνσταντα νὰ ξεκινήσει την ἀναπροσάρτηση της Ἀνατολίτικής Αὐτοκρατορίας στὴν Ρώμη μέσο πολέμου. 


Ὁ Κωνστάντιος φοβούμενος τον ἐμφύλιο πόλεμο ζήτησε την ἐπιστροφή του Ἀθανασίου στὴν Ἀντιόχεια, ὅπου τον ὑποδέχθηκε ὁ ἴδιος με δάφνες καταστρέφοντας ὅλα τα ἔγγραφα, ποὺ τον ενοχοποιούσαν. Με την ἐπιστροφή του ἁγίου στὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ χωρίς χρονοτριβές στήθηκαν οἱ διορισμοί δικῶν του ἐπισκόπων καὶ οἱ βίαιοι διωγμοί τῶν ἀντιπάλων του. Ὁ Ἀθανάσιος ἔστησε καὶ μία μικρή Ἐκκλησιαστική Σύνοδο στὴν Ἱερουσαλήμ, ποὺ ἀποκατέστησε την φήμη καὶ την δόξα του. 




Ὁδομαχίες, πυρές, βεβηλώσεις καὶ δολοφονίες 




Ἡ τρίτη ἐξορία του ἔγινε ἀπὸ το 356 ἕως το 362 μ.Χ. πάλι ἀπὸ τον Κωνστάντιο. Το 357 μ.Χ. ἔγραψε ἕνα ἔργο πρὸς τον αὐτοκράτορα Κωνστάντιο, την «Ἀπολογίαν πρὸς τον βασιλέα Κωνστάντιον», ὁποῦ κολακεύει ὑπερβολικά τον Ἀρειανιστή αὐτοκράτορα, ἀποκαλῶντας τον «θεοφιλέστατον», «δίκαιον» ζητῶντας την συγγνώμη του: «Συγχώρησον εἰπόντι μοι ταῦτα, φιλανθρωπότατε Αὔγουστε, καὶ πολλήν μοι συγγνώμην δὸς» (παρ. 3), ἐνῶ το 358 μ.Χ. στὸ «Πρὸς τους πανταχοῦ μοναχούς περί των γεγενημένων παρά τῶν Ἀρειανών ἐπὶ Κωνσταντίου» ἐξαπολύει λεκτική ἐπίθεση ἐναντίον του. 




Οἱ ἀπόψεις του γιὰ τον Κωνστάντιο ἀλλὰ καὶ γιὰ πολλούς ἄλλους μεταβάλλονταν ἀρκετές φορές ἀνάλογα με την περίσταση. Την ἴδια περίοδο οἱ πράξεις βίας, οἱ ὀδομαχίες, οἱ βεβηλώσεις, οἱ πυρές καὶ οἱ καταστροφές ἐπεκτάθηκαν γρήγορα σε ὅλη την ἀνατολική ἐπικράτεια της αὐτοκρατορίας. Ἀντιόχεια, Ἄγκυρα, Κωνσταντινούπολη, Ἀνδριανούπολη, Γάζα καὶ πολλές ἄλλες πόλεις ἀλληλοσπαράσσονταν. 




Ὁ Κωνστάντιος, γιὰ νὰ σταματήσει τον ἀνεξέλεγκτο ἐμφύλιο, ἔλαβε σκληρά μέτρα. Την νύχτα της 9ης Φεβρουαρίου του 356 μ.Χ. ὁ Ἀθανάσιος ἰερουργοῦσε σε ἀγρυπνία στὸ ναό του ἁγίου Θεωνά. Τότε 5.000 στρατιῶτες κύκλωσαν την ἐκκλησία, γιὰ νὰ συλλάβουν τον Ἀθανάσιο: «Μερισθέν δὲ το πλῆθος εἰς δύο μέρη καὶ τῶν μὲν θελόντων τον Γρηγόριον, τῶν δὲ τον Μέγαν Ἀθανάσιον, σύγχυσις μεγάλη ἐγένετο. Βλέπων δὲ ὁ στρατηγός Συριανός, ὅτι κινδυνεύει νὰ γίνη ἐμφύλιος πόλεμος, καὶ ὅτι ἔκαυσαν ἕνα ναό, του Διονυσίου καλούμενον, ἐσκέφθη νὰ φονεύση τον Ἀθανάσιον, διὰ νὰ παύση ἡ σύγχυσις» («Συναξαριστής», Τόμος Ἰανουαρίου, σελ. 423). 

Παρά την αἱματηρή μάχη ποὺ ἀκολούθησε, ὁ ἅγιος κατάφερε νὰ φυγαδευτεῖ ἀπὸ τους κληρικούς του. Ὁ πρόωρος θάνατος του Κωνστάντιου τον ἔφερε καὶ πάλι πίσω στὴν Ἀλεξάνδρεια. Το 358 μ.Χ. δολοφονεῖται ἀπὸ καθολικούς καὶ ὀρθοδόξους ὁ Ἀρειανιστής πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Γεώργιος. 




Ἡ τέταρτη ἐξορία του Ἀθανασίου κράτησε ἐνάμισυ χρόνο καὶ ἔγινε το 362 μ.Χ. ἐπὶ Ἰουλιανοῦ του «Παραβάτη», ἐπειδὴ συνέχιζε νὰ εἶναι ὁ ἀρχηγὸς τῶν ταραχῶν καὶ ἐπειδὴ κατηχοῦσε καὶ βάπτιζε μετά βίας Ἑλληνίδες γυναῖκες στὸ Χριστιανισμό. Ὁ Ἰουλιανός ἔστειλε στὴν Ἀλεξάνδρεια ἕνα στρατηγό του με 200 ἄνδρες, νὰ συλλάβουν τον ταραχοποιό Ἀθανάσιο. Ὅμως ἐκείνος κατάφερε νὰ ξεφύγει καὶ ἔμεινε κρυμμένος στὸ σπίτι ἑνὸς χριστιανοῦ της Ἀλεξάνδρειας μέχρι καὶ τον θάνατο του Ἰουλιανοῦ. Μετά την δολοφονία του αὐτοκράτορα ἀπὸ τον στρατιώτη του ἅγιο Μερκούριο καὶ την στέψη του ὀρθόδοξου αὐτοκράτορα Ἰοβιανοῦ, ὁ Ἀθανάσιος ἐπέστρεψε το 363 μ.Χ. πίσω στὰ καθήκοντά του καὶ στὸν θρόνο του. 




Ἡ ἐπιστροφή του ἔφερε ξανά πόλεμο καὶ συμπλοκές με κινητοποιήσεις του Στρατοῦ. Πολλοί αἱρετικοί ἐπίσκοποι διαπομπεύτηκαν ἡ ἐξορίστηκαν. Ἡ πέμπτη ἐξορία του ἔγινε το 365 μ.Χ. γιὰ ἕξι μῆνες ἐπὶ του Ἀρειανιστή αὐτοκράτορα Οὐάλεντος. Ὁ Οὐάλης κινήθηκε ἐναντίον του θεωρῶντας τον ὑπαίτιο τῶν ταραχῶν. Το φανατικό πλῆθος, ποὺ καθοδηγοῦσε ὁ Ἀθανάσιος, στασίασε καὶ πάλι. Ὁ ἅγιος ἀπειλοῦσε τον αὐτοκράτορα με αἱματηρό ἐμφύλιο. Ὁ Οὐάλης φοβούμενος τον Ἀθανάσιο καὶ θέλοντας νὰ ὁμαλοποιήσει τις ταραχές σταμάτησε καὶ την δίωξη του πανίσχυρου πατριάρχη. Ὁ Ἀθανάσιος πέθανε στὶς 2 Μαΐου 373 μ.Χ.. Τα γεγονότα ποὺ χαρακτηρίζουν τον συνολικό τυχοδιωκτικό του βίο εἶναι πραγματικά ἀτελείωτα καὶ θὰ χρειαζόμασταν πολλές σελίδες, γιὰ νὰ τα στοιχειοθετήσουμε. 




Το μῖσος του Ἁγίου Ἀθανασίου κατά του Ἑλληνικοῦ Ἔθνους 



Ὁ Ἀθανάσιος στὰ γραπτά του ἀντεπιτίθεται κατά πάντων μὴ ὀρθοδόξων καὶ εἰδικὰ κατά τῶν Ἑλλήνων:«Ταύτας δὲ καὶ τας τοιαύτας της εἰδωλομανίας εὑρέσεις ἄνωθεν καὶ πρὸ πολλοῦ προεδίδασκεν ἡ γραφή λέγουσα. Ἀρχὴ πορνείας ἐπίνοια εἰδώλων, εὕρεσις δὲ αὐτῶν φθορά ζωῆς· οὔτε γὰρ ἤν ἀπ΄ ἀρχῆς, οὔτε εἰς τον αἰῶνα ἔσται, κενοδοξία γὰρ ἀνθρώπων ἦλθεν εἰς τον κόσμον, καὶ διὰ τοῦτο σύντομον αὐτῶν (τῶν Ἑλλήνων) τέλος ἐπενοήθη» (Ἀθανάσιος, «Κατά Ἑλλήνων», κεφ. 11, 1-6). 




Επίσης 




«Εἴθε δὲ καὶ οἱ τῶν τοιούτων ψευδοθεῶν κήρυκες καὶ μάντεις (οἱ Ἕλληνές), ποιηταί λέγω καὶ συγγραφεῖς, ἁπλῶς θεούς αὐτούς εἶναι γεγραφήκεσαν. Ἀλλὰ μὴ καὶ τας πράξεις αὐτῶν πρὸς ἔλεγχον ἀθεότητος καὶ αἰσχροποιοῦ πολιτείας ἀναγεγραφήκεσαν; ἠδύναντο γὰρ καὶ μόνω τῷ της θεότητος ὀνόματι την ἀλήθειαν ὑφάρπασαι, μᾶλλον δὲ τους πολλούς ἀπὸ της ἀληθείας πλανῆσαι, νῦν δὲ ἔρωτας καὶ ἀσελγείας διηγούμενοι του Διὸς καὶ παιδοφθορίας τῶν ἄλλων καὶ ζηλοτυπίας πρὸς ἡδονὴν τῶν θηλειῶν καὶ φόβους καὶ δειλίας καὶ τας ἄλλας κακίας, οὐδὲν ἄλλο ἡ ἑαυτούς ἐλέγχουσιν, ὅτι οὐ μόνον οὗ περί θεῶν διηγοῦνται, ἀλλὰ οὐδὲ περί ἀνθρώπων, περί δὲ αἰσχρῶν καὶ του καλοῦ μακράν ὄντων μυθολογοῦσιν» (κεφ. 15, 12-22). 




Ἐπίθετα καὶ φράσεις ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων ἐξακοντίζονται σε ὅλα τα ἔργα του ὅπως «βλάσφημοι», «τρελλοί», «ψεῦτες», «δουλοπρεπεῖς», «ἄθεοι», «πρέπει νὰ ἐξοντωθοῦν», «θὰ καοῦν στὴν Κόλαση», «ἀποτρόπαιοι δαίμονες» κ.ά.: « ...;ἐξιλεούσθαι οὖς Ἕλληνες καλοῦσιν ἀποτροπαίους δαίμονας» (Σωζόμενος, «Ἐκκλησιαστική Ἱστορία», βιβλίο 5, κεφ. 5, παρ. 1). 




ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ 



«Τοιοῦτοι θεοί εἰς αὐτούς ὁ Ἔρως καὶ ἡ Ἀφροδίτη της Πάφου, εἰς την Κρήτην ὁ περιβόητος ἐκεῖ Ζεύς, καὶ ὁ ἐν Ἀρκαδία Ἑρμῆς... ἡμεῖς ἔχομεν ἕνα παράδειγμα ἐναντίον πάσης εἰδωλολατρίας, ὅτι δηλαδή οἱ ἄνθρωποι την ἐφεύρον ὄχι δι΄ ἄλλο τίποτε ἀλλὰ διὰ τα πάθη ἐκείνων ποὺ την ἔπλασαν, ὅπως καὶ ἡ σοφία του Θεοῦ πρό πολλοῦ μαρτύρησε λέγουσα "Ἀρχὴ της πορνείας ἡ ἐπινόησις τῶν εἰδώλων".» 


(Σοφ. Σολ. 14,12: 9,15-10.) (Ἀπὸ το ἔργο του «Κατά Ἑλλήνων», ἔκδοση «Ἔργα Ἀπολογητικά», ἐποπτεία του καθηγητή της Θεολογικῆς Σχολῆς Παν. Χρήστου, μτφρ. του καθηγητή της Θεολογικῆς Σχολῆς Στέργιου Σάκκου.) 




- «...οἱ λεγόμενοι φιλόσοφοι καὶ ἐπιστήμονες τῶν εἰδωλολατριῶν, ὅταν μὲν κατηγοροῦνται, δὲν ἀρνοῦνται ὅτι οἱ παρουσιαζόμενοι ὡς θεοί εἶναι μορφαί καὶ τύποι ἀνθρώπων καὶ κτηνῶν, ὅταν δὲ ἀπολογοῦνται, λέγουν ὅτι ἔχουν τα ὁμοιώματα, διὰ νὰ τους ἀπαντᾶ το θεῖον διὰ μέσου αὐτῶν καὶ νὰ τους ἐμφανίζεται -διότι, λέγουν, δὲν εἶναι δυνατόν ἀλλιῶς νὰ γνωρίσουν τον ἴδιον τον ἀόρατον, παρά μόνον με τα τοιαῦτα ἀγάλματα καὶ τας τελετάς. Ἐκεῖνοι δὲ ποῦ εἶναι ἀκόμη φιλοσοφώτεροι ἀπ΄ αὐτούς καὶ νομίζουν ὅτι λέγουν περισσότερον βαθυστόχαστα πράγματα, ἰσχυρίζονται ὅτι τα ὁμοιώματα κατεσκευάσθησαν καὶ ἐζωγραφήθησαν, διὰ νὰ ἐπικαλοῦνται δι΄ αὐτῶν καὶ νὰ ἐμφανίζωνται θεῖοι ἄγγελοι καὶ θεῖαι δυνάμεις, ὥστε ἐμφανιζόμενοι διὰ μέσου αὐτῶν νὰ τους διδάσκουν την γνῶσιν του Θεοῦ. Καὶ λέγουν, ὅτι αὐτὰ εἶναι διὰ τους ἀνθρώπους ἕνα εἶδος γραμμάτων, τα ὁποία διαβάζοντες οἱ ἄνθρωποι δύνανται νὰ γνωρίσουν καὶ νὰ κατανοήσουν τον Θεόν, διὰ της ἐμφανίσεως τῶν θείων ἀγγέλων ποὺ γίνεται διὰ μέσου αὐτῶν. Αὐτὰ βέβαια ἐκεῖνοι ἔτσι τα μυθολογοῦν, διότι ἀσφαλῶς δὲν θεολογοῦν, μὴ γένοιτο.» («Κατά Ἑλλήνων», 19, 5-20.) 




- «Καὶ το ἀξιοθαύμαστον, καθώς λέγουν αὐτοί ποὺ ἰστοροῦν, εἶναι το ἐξῆς· ὅτι, ἐνῶ οἱ Πελασγοί ἔμαθαν τα ὀνόματα τῶν θεῶν ἀπὸ τους Αἰγυπτίους, δὲν γνωρίζουν αὐτοὶ τους θεούς ποὺ λατρεύονται εἰς την Αἴγυπτον καὶ λατρεύουν ἄλλους θεούς διαφορετικούς ἀπὸ τους θεούς ἐκείνων. Καὶ εἶναι τελείως διαφορετική η θεωρία καὶ ἡ θρησκεία τῶν ἐθνικῶν, οἱ ὁποῖοι κατελήφθησαν ἀπὸ την μανίαν τῶν εἰδώλων, καὶ δὲν συναντῶνται τα αὐτὰ εἷς τους αὐτούς.» («Κατά Ελλήνων», 23.) 


Την ἐπιθέση κατά της Ἑλληνικῆς Φιλοσοφίας συνεχίζει ὁ Ἀθανάσιος καὶ στὸ ἀπολογητικό ἔργο του «Περί Ἐνανθρωπήσεως»: 




- «Οἱ φιλόσοφοι τῶν Ἑλλήνων ἔγραψαν πολλά με ᾶληθοφάνειαν καὶ τέχνην· ἐπαρουσίασαν λοιπόν κάτι τόσον μέγα ὅσον ὁ σταυρός του Χριστοῦ; Διότι μέχρι του θανάτου των τα σοφίσματά τῶν εἶχον την ἀληθοφάνειαν, ἀλλὰ καὶ ὅσα θεωροῦσαν, ὅταν ἦσαν ζῶντες, ὅτι ἔχουν ἰσχύν, ἦσαν ἀντικείμενα ἀνταγωνισμοῦ μεταξύ των, καὶ ἐφιλονείκουν μεταξύ των διὰ την θεωρίαν των. Καὶ το παραδοξότατον εἶναι, ὅτι, ἐνῶ ὁ Λόγος του Θεοῦ ἐδίδαξε με πτωχοτέρας λέξεις, ἐπεσκίασε τους περιφήμους σοφιστάς καὶ κατήργησε τας διδασκαλίας ἐκείνων καὶ προσήλωσεν ὅλους πλησίον του καὶ ἐγέμισε τας ἐκκλησίας αὐτοῦ. Καὶ το ἀξιοθαύμαστον εἶναι, ὅτι με την κάθοδόν του ὥς ἀνθρώπου εἷς τον θάνατον κατήργησε τα μεγάλα λόγια των σοφῶν περί τῶν εἰδώλων. Ποίου ἀλήθεια ὁ θάνατός πότε ἐξεδίωξε δαίμονας;» (50, 5-15.) 




- «Τῶν Ἑλλήνων ἡ σοφία μεμώραται». («Περί ἐνσαρκώσεως του λόγου», κεφ. 46, τμ. 4, γρ. 3). 




- «Πάντα ψευσάμενοι Ἕλληνες». («Περί ἐνσαρκώσεως του λόγου», κεφ. 50, τμ. 6, γρ. 2). 




- «Την Ἑλληνικήν ἀφροσύνην». («Τρεῖς λόγοι κατ΄ Ἀρειανών», τομ. 26, σελ. 177, γρ. 16). 




- «Τῶν Ἑλλήνων ἀγνωσίαν». («Τρεῖς λόγοι κατ΄ Ἀρειανών», τομ. 26, σελ. 673, γρ. 24). 


Ὁ βίος του ἁγίου Ἀθανασίου Ἀκολουθεῖ την πεπατημένη γραμμή της Ὀρθοδοξίας, ποὺ πρεσβεύει, ὅτι ὅσο πιὸ φανατικός, μισαλλόδοξος, αἱμοβόρος καὶ βίαιος εἶναι κάποιος ἱερέας ἡ πιστός της, τότε ἀγιοποιεῖται. Ἀρκεῖ βέβαια νὰ ὑποστηρίζει με ὁποιοδήποτε τρόπο τα ἐξουσιαστικά συμφέροντα της Ἐκκλησίας. Ὁ Ἅγιος καὶ Μέγας Ἀθανάσιος ἑορτάζεται στὶς 18 Ἰανουαρίου κάθε ἔτους μαζί με τον Κύριλλο Ἀλεξανδρείας, τον ἐγκέφαλο της κατακρεούργησης της φιλοσόφου Ὑπατίας. 

Σε κόντρα του Ἅγιου Ἀθανασίου καί του Θεοδοσίου καὶ ἄλλων ψευτο ἁγίων 

                   ΗΜΑΣΤΕ  ΕΛΛΗΝΕΣ, ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ 

Ν.Σ

" "Βρέθηκε ὁ ὁμαδικός τάφος τῶν 17.000 Ἑλλήνων ποῦ δολοφονήθηκαν ἀπὸ τόν Θεοδόσιο Α΄"

"Βρέθηκε ο ομαδικός τάφος των 17.000 Ελλήνων που δολοφονήθηκαν από τον Θεοδόσιο Α΄"



 

Στὸ φῶς ὁ ὁμαδικός τάφος τῶν σφαγιασθέντων Ἑλλήνων τὸ 390 μ.χ. στὴν Θεσσαλονίκη

Βρέθηκε ὁ ὁμαδικός τάφος τῶν 17.000 Ἑλλήνων ποῦ δολοφονήθηκαν ἀπὸ τόν Θεοδόσιο Α΄ ὑπερασπίζοντας

τὴν Πατρώα Ἑλληνική Θρησκεία.

Ἔπεσαν ΥΠΕΡ ΒΩΜΩΝ ΚΑΙ ΕΣΤΙΩΝ.

Στὸν ἀνασκαφικό χώρο τοῦ Μοναστηρίου στὴν Θεσσαλονίκη ἀνακαλύφθηκε τμῆμά τοῦ ὁμαδικοῦ τάφου τῶν 17.000 δολοφονημένων ἀπό τὸν Θεοδόσιο Α”. Πρόκειται περί κοινοταφίου καὶ ὄχι περί κανονικῶν ταφῶν δεδομένης τῆς πλήρους ἀπουσίας  κτερισμάτων.

Στὸ μικρό αὐτὸ τμῆμά, ὅπως φαίνεται καὶ ἀπὸ τίς φωτογραφίες, ἀνακαλύφθηκε μεγάλη ποσότητα σκελετῶν, μὲ φανερές κρανιακές κακοποιήσεις, ποῦ γιὰ τὴν μεταφορά τους χρησιμοποιήθηκαν μεγάλοι γερανοί καὶ ἀριθμὸς ἀπὸ φορτηγά.

Σχετικά μὲ τό θέμα αύτό εἶναι χρήσιμο νὰ δοῦμε τὰ Ἱστορικά γεγονότα:

Τὸν Δεκέμβριο τοὺ 390 μ.χ. ὁ χριστιανός Γότθος στρατηγός Βοθέριχος ἀρχηγὸς τῆς Ρωμαϊκής φρουρᾶς τῆς Θεσσαλονίκης, προσπαθώντας νὰ ἐπιβάλλει μέ τὴν βία τόν Χριστιανισμὸ στοὺς Ἕλληνες κατοίκους τῆς πόλεως, βρίσκεται ἀντιμέτωπος μέ τὴν ἐξέγερση τοῦ λαοῦ ππου προσπαθοῦσε ἀπεγνωσμένα νὰ διατηρήσει τὴν Ἐθνικὴ του ταυτότητά του ὑπερασπίζοντας τὴν ΠΑΤΡΩΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. Η Ρωμαϊκή φρουρά τῆς πόλεως, ποὺ απετελείτο ἀπὸ μισθοφόρους Γότθος Χριστιανούς, στήν ἀρχὴ αἰφνιδιάστηκε καί πολλοί ἀξιωματικοὶ καί στρατιῶτες σκοτώθηκαν. «Οἱ Ἕλληνες  ἐξεγείρονταί καί σκοτώνουν πολλοὺς ἀξιωματικοῦς καί στρατιῶτες τῆς φρουρᾶς (ἐξ αὐτῶν καί τὸν Βοδέριχο) γράφουν οἱ ἱστορικοί.

Ο Θεοδόσιοs πληροφορῆται τό συμβὰν καί μέ δόλιο τρόπο, τάχα γία νά ἐξευμενίσει τα ὀξυμένα πνεύματα, καλεῖ  τόν λαό τῆς πόλεως στον ἱππόδρομο, γία νὰ παρακολουθήσουν τὴν ἱπποδρομία. Ὅταν ἔκλεισαν ἑρμητικά  οὗ πύλες καὶ ξεχύθηκαν πάνοπλοι στίς κερκίδες του σταδίου   οὗ Γότθοι μισθοφόροι τοῦ αὐτοκράτορα,  ἦταν ἀργὰ γιά ὁποιοδήποτε διαφυγή.

Ο πανικός,  οὗ ἀγωνιώδεις οἰμωγές, τὸ αἷμα χιλιάδων άόπλων Πολιτῶν ποὺ ἔρεε σαν ποτάμι στίς κερκίδες,  ἦταν τα μόνα ποὺ ἐπικρατοῦσαν. Ἐκεῖ μέσα, μόνο σὲ τρεῖς ὧρες, κατασφάζει μὲ τὴν βοήθεια τῶν Γότθων 7.000 Ἕλληνες , σύμφωνα με τόν ἱστορικό Θεοδώρητο, ἑνῶ κατά τόν Κεδρηνό, τόν Θεοφάνη καὶ ἄλλους, ὁ ἀριθμός τῶν θυμάτων ξεπερνά τίς 15.000. «Τούς θέρισαν ὅλους», γράφει ὁ Θεοδώρητος, «σὰν καλαμιές στον θερισμό».

Λίγες τέτοιες θηριώδεις σφαγές, κατευθυνόμενες ὑπό ὀργανωμένης καὶ θεσμοθετημένης ἐξουσίας κατά τῶν ἰδίων τῶν πολιτῶν τῆς, ἔχουν καταγραφεῖ στὴν διάρκεια τῆς ἱστορίας. Μία απ’ αὐτὲς εἶχαν τὴν ὀδυνηρή ἀτυχία νὰ βιώσουν μὲ τὸ αἷμα τους οι Θεσσαλονικεῖς.

Η σφαγή τῆς Θεσσαλονίκης θεωρεῖται ἀπὸ τούς ἱστορικούς τὸ πιὸ ἀποτρόπαιο, εν ψυχρώ ἔγκλημα, ἕνας μονάρχης τῆς ἀρχαιότητας. πραγματική θηριωδία. Τὸ πιό βδελυρό Τῆς Ἱστορίας. Ξεπέρασε σὲ ἀγριότητα καὶ διαστροφή καὶ τὰ πιό εἰδεχθῆ ἐγκλήματα.

Ο Θεοδόσιοs ἑνῶ θὰ ἔπρεπε νὰ κατατάσσεται στον εφιαλτικό πίνακα τῶν πλέον κατάπτυστων αἱμοβόρων μοναρχῶν, ἀναβιβάζεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, χωρίς αἰδῶ, στὸ βάθρο του «ἁγίου» καὶ «μέγα». Ο «ἅγιος» Αὐγουστῖνος τὸν ἀποκαλεῖ «τέλειο χριστιανό μονάρχη», ἑνῶ ὁ Θεοδώρητος «Πανεύφημο βασιλέα καὶ θεοφιλέστατο».

«Τοὺς θέρισαν ὅλους! Σὰν καλαμιές στον θερισμό. Μέσα σὲ λίγες ὧρες  ἔσφαξαν 15.000 ἅνδρες. γυναῖκες, παιδιὰ γέροντες….» γράφει ὁ Θεοδώρητος Κύρου στην «Ἐκκλησιαστική Ἱστορίας».

Η σφαγή στον Ἱππόδρομο τῆς Θεσσαλονίκης στὰ 390 μχ ἀπὸ τόν Αὐτοκράτορα Θεοδόσιο τὸν ἐπονομαζόμενο «Μέγα» καὶ «Ἄγιο», σηματοδοτεῖ τὴν ἔναρξη του Χριστιανικοῦ Μεσαίωνα γιὰ τὴν πόλη της Θεσσαλονίκης και θέτοντας ἐκτός νόμου την Πατρώα Ἑλληνική Θρησκεία ἔδωσε ἐντολή να ἀφανιστοῦν όλα τα ἀρχαῖα μνημεῖα τῆς πόλης.

Ὅσοι ἐπιμένουν νὰ λατρεύουν τοὺς θεοὺς τῶν πατέρων τους καταγγέλλονται ὥς «παράφρονες καὶ ἀγριάνθρωποι», στιγματίζονται, κατακεραυνώνονται ἀπὸ τὴν θεϊκή κατάρα καί ἐξοντώνονται ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν αὐτοκράτορα ποῦ ἐκτελεῖ οὐράνιες ἐντολὲς!

Συγχρόνως χάνουν ὅλα τὰ δικαιώματα τους ὡς πολίτες τῆς Αὐτοκρατορίας, οἱ περιουσίες τους δημεύονται καί τὰ παιδιά τους πουλιοῦνται σκλάβοι.

Η ἐπίσημη δικαιολογία γιὰ τὴν σφαγή της Θεσσαλονίκης εἶναι «ἀντίποινα» γιὰ τὸν θάνατο του Γότθου μισθοφόρου Βουδερίχου ποῦ  ἦταν εὐνοούμενος του Αὐτοκράτορα Θεοδοσίου. 15.000 νεκροὶ Ἕλληνες για ἕναν Γότθο Μισθοφόρο!

Η σφαγή τῆς Θεσσαλονίκης θεωρεῖται ἀπὸ τοῦς μελετητὲς τὸ πιὸ ἀποτρόπαιο, εν ψυχρώ ἔγκλημα ἐνὸς μονάρχη στὴν Ἱστορία. πραγματική θηριωδία!

Ὅμως δὲν  ἦταν μόνον ὁ Θεοδόσιο ἀπηνὴς διώκτης τοῦ Ἑλληνισμοῦ. 

Η 1. Ρωμαϊκή Ἀνατολική Αὐτοκρατορία (Βυζάντιο) δὲν ὑπήρξε ποτέ ἑλληνικὸ ούτε φιλελληνικό. Οὔτε κἀν ἀνεκτικό πρὸς τὴν Ἑλληνικότητα.

Δέν ὀνομάστηκε ποτέ «Ἑλλὰς», ούτε «Νέα Ἑλλάς», ούτε «Νέαι Ἀθῆναι» ούτε καν Βυζάντιο.

Τὸ συνηθισμένο ὄνομά, αὐτὸ ποῦ ἀπαντᾶται στὰ ἐπίσημα κείμενα τῆς Αὐτοκρατορίας, στοὺς χρονικογράφους καὶ τοῦς ἱστορικούς τῆς ἐποχῆς εἶναι «τὸ Κράτος», «Η Βασιλεία τῶν Ρωμαίων», «Το Χριστιανικὸ Κράτος», «Τὸ Ὀρθόδοξο βασίλειον», «η  Ρωμανία».

Γιὰ τον ἴδιο συγγραφέα – αὐτοκράτορα οι Βυζαντινοί εἶναι «ἐκλεκτόν γένος», «Ἀγία Σιῶν», «Νέα Ἱερουσαλὴμ» «λαός ως ἀληθῶς περιούσιος».

Τὸ ὄνομά  Ἕλλην γιὰ αιώνες  ἦταν ἀπαγορευμένο ἐπὶ ποινὴ ἀθανάτου καὶ συνώνυμο  του εἰδωλολάτρη.

Κανένας ἀπό τους Αὐτοκράτορες του Βυζαντίου δὲν ὑπῆρξε Ἕλληνος:

Ὁ Κωνσταντίνος ὁ ἐπονομαζόμενο Μέγας δὲν γνώριζε ούτε κἂν Ἑλληνικά.

Ὁ Θεοδόσιοs  ἦταν Ἱσπανός, «εὐγενής ἐξ Ἱβήρων» σύμφωνα μὲ τὸν Λέοντα τὸν Γραμματικό.

Ὁ Ἡράκλειτος  ἦταν Καππαδόκης.

Ὁ Βασίλειος, ὁ ἱδρυτής της Μακεδονικῆς Δυναστείας  ἦταν Ἀρμένιος.

Ὁ Ἰωάννη Τσιμισκής  ἦταν Ἀρμένιος.

Ὁ Παλαιολόγος  ἦταν Σέρβος.

Ὁ συνεκτικός κρίκος τοῦ Βυζαντινοῦ κράτους  ἦταν ἡ Ὀρθοδοξία.

Οἱ ὑπήκοοι του δὲν  ἦταν ὅλοι Ἕλληνες.

Τὰ ξένα στοιχεῖα (Σλάβοι ἡ Ἀρμένιο)  ἦταν πολύ πιό πολυάριθμα καί πολὺ πιὸ ἰσχυρά.

Κατά τὴν Βυζαντινὴ περίοδο ὸ Ἑλληνισμὸς ἁπλά ἐπεβίωνε χωρίς ἐθνικὴ ὑπόσταση, διωκόμενος ἀνηλεῶς ὡς ἔθνος καί ὡς πολιτισμός.

Η ἀνθρωπότητα ἀνά τούς αιώνες Βυθίσθηκε πολλὲς φορές στὸ σκοτάδι τῆς ἀμάθειας καί τῆς δεισιδαιμονίας ἀπὸ τούς δυνάστες ποὺ τὴν ἐπιβουλεύτηκαν.

Πάντοτε ὅμως τό Φῶς ποὺ τὴν βοήθα νά ἀναγεννηθεῖ εἶναι ἕνα, κι αὐτὸ εἶναι Ἑλληνικό! 

Ἅλωση της Πόλης 1453: Η πρώτη ἑβδομάδα της κοσμογονικῆς πολιορκίας

Στὶς 6 Ἀπριλίου του 1453, ἀνήμερα Πάσχα ἐκείνης της χρονιᾶς, ἄρχισε η κοσμογονική πολιορκία της βασιλεύουσας της Οἰκουμένης Νέας Ρώμης - Κωνσταντινούπολης ἀπὸ τους Ὀθωμανούς Τούρκους του σουλτάν Μωάμεθ Β'.

Η τελική ἁλώση της βασιλεύουσας Πόλης ἔμελλε νὰ ἀλλάξει γιὰ πάντα την παγκόσμια Ἱστορία ἀπὸ τότε μέχρι σήμερα. Το κέντρο βάρος της ἀνθρωπότητας θὰ μεταφερθεῖ μόνιμα πλέον ἀπὸ την Ἀνατολή στὴ Δύση.

Μετά την τελική πτώση της αὐθεντικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ποὺ συνέχιζε την ἱστορική παράδοση των ἀρχαίων Αὐτοκρατοριῶν της Ἀνατολῆς, ἡ Ἀνατολὴ δὲν θὰ ξαναβάλει ποτέ Μεγάλη Δύναμη.

Αὐτὲς, οἱ νέες "μεγάλες δυνάμεις" θὰ εἶναι πλέον τα δυτικά εὐρωπαϊκά κράτη καὶ ἀργότερα τα ἀποικιακά κράτη της Ἀμερικῆς, τα ὁποία ἐπωφελούμενα ἀπὸ την ἁλώση της Πόλης ἀπὸ τους Τούρκους, ἅρπαξαν τα σκῆπτρα της κυριαρχίας καὶ ἡγεμονίας στὴν ὑφηλίο ἀπὸ τον Ἑλληνορωμαϊκό κόσμο.

Ἀπὸ τότε μέχρι καὶ σήμερα. Αὐτὸ εἶναι το μετά-ἑλληνικό παγκόσμιο γεωπολιτικό καθεστώς το ὁποῖο ὑφιστάμεθα ἀκόμα.

Νά λοιπόν, περιληπτικά, οἱ τελευταῖες σκηνές του δράματος το ὁποῖο κατέληξε στὸ τέλος του Ἑλληνισμοῦ ὅπως ὑπῆρξε κάποτε.

Παρασκευή 6 Ἀπριλίου 1453

Η πολιορκία ξεκινᾶ με τις πρῶτες ἐχθροπραξίες καὶ ἰσχυρὸ κανονιοβολισμό τῶν τειχῶν. Ἕνα τμῆμα τῶν τειχῶν κοντά στὴ Χαρσία πύλη παθαίνει ἰσχυρές ζημιές. Ὅταν πέφτει η νύχτα, ὅπως θα γίνεται πάντα ἀπὸ δῶ καὶ πέρα, οἱ πολιορκημένοι με πέτρες, ξύλα καὶ δέρματα θὰ προσπαθοῦν νὰ ἀποκαθιστοῦν τις ζημιές.

Ὁ σουλτᾶνος περιμένει νὰ τοποθετηθοῦν ὅλα τα κανόνια του σε θέση μάχης, εἰδικοί σκαπανεῖς ἀρχίζουν ἀνασκαφές γιὰ νὰ ὑπονομεύσουν τα θεμέλια του κάστρου, ἀλλὰ καὶ νὰ γεμίσουν την τάφρο με διάφορα ὑλικὰ, γιὰ νὰ γίνει εὔκολη η προσπέλασή της.

   Ὁ  Ἰωάννης Ἰουστινιάνης   Ἐπιχειρεί ἐξόδους καὶ στήνει ἐνέδρες γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσει τις κινήσεις τῶν ἐχθρῶν. Ο πόλεμος γύρω ἀπὸ την τάφρο θὰ εἶναι σκληρός καὶ κρίσιμος, προοδευτικά ὅμως οἱ ὑπερασπιστές θὰ σταματήσουν τις ἐξόδους, καθώς ἡ παραμικρή ἀπώλεια, ἔστω κι ἑνὸς μαχητή, ἦταν σημαντική, σε ἀντίθεση με τους Τούρκους ποὺ εἶχαν πολλές δυνάμεις.

Σάββατο 7 Ἀπριλίου 1453

Οἱ προσπάθειες των Τούρκων νὰ γεμίσουν την τάφρο, ὥστε νὰ μπορέσουν γρήγορα νὰ την περάσουν, μόλις προκληθοῦν μεγάλα ρήγματα σε κάποιο σημεῖο του τείχους, συνεχίζονται.

Τα λαγοῦμια ποὺ ἀνοίγονται ἀπὸ Τούρκους μηχανικούς, ἀντιμετωπίζονται με την διάνοιξη ἄλλων λαγουμιῶν ἀπὸ τους ἀμυνόμενους, ποὺ με τις ὁδηγίες του εἰδικοῦ μηχανικοῦ Ἰωάννη Γκραντ ἐντοπίζουν τα τουρκικά, ρίχνουν ὑγρὸ πῦρ κατακαίοντας ζωντανούς τους εἰσβολεῖς.

Δευτέρα 9 Ἀπριλίου

Στὸ μέτωπο της θάλασσας, ποῦ ὁ σουλτᾶνος ἔδινε ἰδιαίτερη σημασία, τρεῖς ἦταν οἱ στόχοι του: νὰ ἀποκλείσει την Πόλη, νὰ προσπαθήσει νὰ εἰσβάλλει στὸν φυλασσόμενο με την ἁλυσίδα Κεράτιο καὶ νὰ ἀντιμετωπίσει ὁποιοδήποτε στόλο ἀνεφοδιασμοῦ ἐπιχειροῦσε νὰ ἀνέβει το Μαρμαρᾶ.

Ὁ ἐπὶ κεφαλῆς του τουρκικοῦ στόλου ναύαρχος Μπαλτόγλου, κάνει την πρώτη ἐπιθέση ἐναντίον του φράγματος στὸν Κεράτιο, ἐπιχειρῶντας νὰ διασπάσει την ἁλυσίδα. Ἡ προσπάθεια είναι ανεπιτυχής και αποσύρεται περιμένοντας ενισχύσεις.

Τρίτη 10 Ἀπριλίου

Ὁ Μωάμεθ διατάζει νὰ γίνουν καθαριστικές ἐπιχειρήσεις σε δύο μικρά φρούρια ποὺ βρίσκονταν ἔξω ἀπὸ τα τείχη, στὰ Θεραπειά, σε ἕνα λόφο πάνω ἀπὸ το Βόσπορο καὶ σε ἕνα ἄλλο, στὸ χωριό του Στουδίου, κοντά στὴν ἀκτῆ της Προποντίδας.

Καὶ τα δύο καταλαμβάνονται καὶ ὅσοι συλλαμβάνονται σκοτώνονται με ἀνασκολοπισμό, σε ὁρατὴ ἀπόσταση ἀπὸ τα Τείχη, με τους πολιορκημένους νὰ βλέπουν το φριχτό μαρτύριο. Ὁ Μπαλτόγλου καταλαμβάνει τα Πριγκιπόνησα.

Εἶναι φανερό ὅτι ο σουλτᾶνος θέλει νὰ παρουσιάσει ἐπιτυχίες, γιὰ νὰ ἐνισχύσει τη ψυχολογία του στρατοῦ του.

Τετάρτη 11 Ἀπριλίου

Ὅλη τὴ μέρα οἱ Τοῦρκοι ἀσχολοῦνται με τὴ διάταξη καὶ το στήσιμο τῶν κανονιῶν σε ὅλο των μῆκος των Χερσαίων τειχῶν, καὶ ἰδιαίτερα στὰ εὐάλωτα σημεῖα, στὸ μονό τεῖχος τῶν Βλαχερνῶν ποῦ δὲν προστατευόταν οὔτε ἀπὸ τάφρο οὔτε ἀπὸ ἐξωτερικό τεῖχος, στὴν ὀρθὴ γωνία ποῦ συναντιοῦνται το μονό με το Θεοδοσιανό τεῖχος, σε ζωτικά σημεῖα κατά μῆκος της κοιλάδας του Λύκου, ἐνῶ το ὑπερόπλο του Οὐρβανού τοποθετεῖται κοντά στὴ σκηνή του σουλτάνου, ἀπέναντι ἀπὸ την πύλη του Αἰγίου Ρωμανού.

Ἡ ἐγκατάσταση καὶ η προετοιμασία των 70 κανονιῶν του Μωάμεθ ἦταν μία κοπιαστική διαδικασία, με τους Ὀθωμανούς ὅμως νὰ ἀρχίζουν νὰ ἀποκτοῦν την τεχνογνωσία τους.

Πέμπτη 12 Ἀπριλίου 1453

Τα κανόνια ἀρχίζουν νὰ βροντοῦν...

Ὅταν οἱ τεράστιες κανονιές χτυποῦσαν τα τείχη σε κατάλληλα σημεῖα, τα ἀποτελέσματα ἦταν καταστροφικά.

«Μερικές φορές γκρέμιζε ὅλο το τμῆμα, καὶ ἄλλες φορές το μισό, μερικές φορές ἕνα μεγάλο ἡ μικρό τμῆμα ἑνὸς πύργου ἡ προμαχῶνα. Καὶ δὲν ὑπῆρχε μέρος του τείχους ἀρκετὰ γερό, γιὰ νὰ ἀντέξει ἡ νὰ ἀντισταθείς σε τέτοια ὁρμὴ καὶ τέτοιο χτύπημα της πέτρινης μπάλας του κανονιοῦ».

Το τεῖχος ποῦ ἔστεκε ἀπόρθητο γιὰ μία χιλιετία ἄρχισε νὰ καταρρέει. Τα βλήματα τῶν κανονιῶν ἐκσφενδονίζονταν με δύναμη καὶ μερικές φορές περνοῦσαν πάνω ἀπὸ τα τείχη καὶ ἔπεφταν μέσα στὴν πόλη, πάνω σε σπίτια ἡ ἐκκλησιές.

Οἱ θόρυβοι ἀπὸ τις ἐκρήξεις, οἱ εἰκόνες με γκρεμισμένα μέρη του τείχους, εἶχαν ἄσχημη ψυχολογική ἐπίδραση στοὺς πολιορκημένους πού γιὰ πρώτη φορά βίωναν μία τέτοια ἐμπειρία.

Ὡστόσο το θάρρος, ἡ ἀντίσταση καὶ ἡ ἐφευρετικότητα ἦταν κι αὐτή ἰσχυρή. Με ἕνα μεῖγμα σκόνης ἀπὸ κιμωλία καὶ τούβλα δημιουργοῦσαν ἕνα σκληρυντικό ἐπικάλυμμα γιὰ την ἐξωτερική ἐπιφάνεια του τείχους.

Γιὰ νὰ μειώσουν την ταχύτητα της πρόσκρουσης, κρεμοῦσαν κομμάτια ἀπὸ δέρμα καὶ μπάλες ἀπὸ μαλλί, τα ἀποτελέσματα ὅμως ἦταν περιορισμένα. Μία ἄλλη ἄσχημη ἐξελίξη ἦταν ὅτι τα τείχη καὶ οἱ πύργοι ἦταν ἀκατάλληλα μέρη γιὰ τὴ χρήση ἔστω καὶ τῶν μικρῶν κανονιῶν ποῦ εἶχαν στῆ διάθεση τους οἱ Βυζαντινοί.

Ἀπὸ τις δονήσεις ποῦ προκαλοῦνταν, τα τείχη ταρακουνιοῦνταν καὶ πάθαιναν μεγαλύτερη ζημία ἀπὸ αὐτὴ ποῦ ἔκαναν οἱ ἴδιοι οἱ ἐχθροὶ. Η τεχνολογία, ἔστω καὶ σε αὐτὸ το πρώιμο στάδιό της, εἶχε ξεπεράσει το Θεοδοσιανό τεῖχος ποῦ ἦταν κατασκευασμένο γιὰ νὰ ἀντέχει σε ἀλλοῦ εἴδους πολιορκία.

Βέβαια καὶ οἱ Τοῦρκοι εἶχαν προβλήματα ἀπὸ τὴ χρήση τῶν κανονιῶν. Ἦταν βαριά δύσχρηστα, καὶ γλιστροῦσαν στὸ λασπωμένο ἔδαφος ἀπὸ τις καταρρακτώδεις βροχές του Ἀπριλίου.

Μποροῦσαν νὰ ρίχνουν μέχρι ἑφτὰ φορές την ἡμέρα. Δὲν ἔλειπαν τα ἀτυχήματα καὶ οἱ θάνατοι τῶν χειριστῶν τους. Ὡστόσο μέσα σε μία ἑβδομάδα το ἐξωτερικό τεῖχος στὴν κοιλάδα του λύκου εἶχε καταστραφεῖ σε πολλά σημεῖα.



Κάθε βράδυ, συνεργεῖα ἀπὸ ἄνδρες καὶ γυναῖκες ἔκαναν ἐπισκευές, ἐνῶ σηκώθηκε καί ἕνας πρόχειρος φράχτης ἀπὸ ξύλα καὶ βαρέλια γεμισμένα με χῶμα, γιὰ νὰ παρέχει προστασία στοὺς ἀμυνόμενους.

Αυτοκράτειρα Ειρήνη. Η ραδιούργα Αθηναία που σκότωσε ακόμη και ...

Ἡ Εἰρήνη ἡ Ἀθηναία (752 – 9 Αὐγούστου 803), γνωστή καὶ ὡς Εἰρήνη Σαρανταπήχαινα, ἦταν Βυζαντινή αὐτοκράτειρα ἀπὸ το γάμο της με τον Λέοντα Δ΄ ἀπὸ το 775 ἑως το 780, Βυζαντινή αντιβασίλισσα κατά τὴ διάρκεια της ανηλικιότητας του γιοῦ της Κωνσταντίνου ΣΤ΄ ἀπὸ το 780 μέχρι το 797 καὶ τελικά Βυζαντινή αὐτοκράτειρα ἀπὸ το 797 ἑως το 802.

Εἰρήνη Ἡ Αθηναια γεννήθηκε στ]ἤν 'Ἀθήνα το 752 καὶ καταγόταν ἀπὸ πλούσια ἑβραική οἰκογένεια. Ἦταν κόρη τοῦ ἐμπόρου Θεοφύλακτου Σαραντάπηχου καὶ ὁ ἀδελφὸς της Κωνσταντῖνος ἀναφέρεται ὡς διοικητής της Ἀθήνας Σύμφωνα μὲ τὸν Βυζαντινὸ χρονογράφο Ἰωάννη Σκυλίτζη, της ἀποδίδεται τὸ προσωνύμιο Παρδῶ προερχόμενο ἀπὸ τὴν περιοχή της Ἱσπανίας pardo , ὅπου ζοῦσαν πολλοί Ἑβραῖοι καὶ ἀπὸ ὅπου καταγότανε ἡ οἰκογένεια της.

Στὴν Κωνσταντινούπολη τὴν εἶχε φέρει ὁ Κωνσταντῖνος Ε ὁ Κοπρώνυμος ἀπὸ εῖκονολατρικό περιβάλλον της εἰδωλολατρικῆς Ἀθήνας προκειμένου νὰ παντρευτεῖ τὸν γιὸ τοῦ Λέοντα Χάζαρο. Ἀλλὰ προσόντα μέχρι τότε, ἐκτὸς ἀπ τὴν ὀμορφιά της καὶ τὰ νιάτα της, δὲν ἔδειχνε νὰ διαθέτη. Κατὰ τὴν ἄφιξή της στὴν Κωνσταντινούπολη πλῆθος λαοῦ τὴν ὑποδέχθηκε μὲ τιμές καὶ δόξες . Ὁ μεγαλειώδης τρόπος ὑποδοχὴ της καί ὁ πανηγυρισμός τοῦ γάμου της ὑπέβαλε τὸν σεβασμό στὸ πλῆθος. Ἡ ἴδια, ὅμως ἐξαπάτησε ἀμέσως τὸν πεθερό της, καθώς ὁρκίστηκε ὅτι ἀσπάζεται εἰλικρινά τὴν μεταρρύθμιση καὶ ὅτι σὲ μάλιστα θὰ συντελέσει μέσῳ τῶν οἰκεῖων της διάδοση σε ὅλη τὴν Ἑλλάδα της ἐκκλησιαστικὴς καινοτομίας.

Μετὰ τὸν θάνατο, ὅμως, τοῦ πεθεροῦ της ἔβγαλε τὸ προσωπεῖο της καὶ φανερώθηκε. Πίστευε ὅτι γιὰ τήν ἐκπλήρωση τοῦ σκοποῦ της γιὰ τὴν ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων καὶ τὴν ἀνόρθωση τῶν μοναστηριῶν διοικοῦνταν νὰ καταπατήσει κάθε ἀνθρώπινο καὶ θεϊκὸ νόμο. Μετὰ ἀπὸ λίγο καιρό, ὁ ἄβουλος Λέων πείστηκε ἀπ τὶς ἐπικλήσεις τῆς σύζυγο του καὶ ὁμοϊδεατῶν της ὅτι γιὰ νὰ διατηρήσει ὁ,τι εἶχε ἐπιτύχει ὁ πατέρας του θὰ ἔπρεπε νὰ στραφεῖ μὲ τὸ μέρος τῶν μοναχῶν . Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Λέοντος Δ ἀπὸ δηλητηρίαση.γιὰ την ὁποῖα ὑπάρχουν ὑπόνοιες ἄν ὄχι βεβαιότητα ὅτι εὐθύνεται ἡ Εἰρήνη, ἀνέλαβε τήν κηδεμονία τοῦ ἀνήλικου γιοῦ τοῦ Κωνσταντίνου ΣΤ., χωρίς νά εἶναι γνωστὸ ἄν κάτι τέτοιο εἶχε προβλεφθεῖ ἀπὸ τὸν Λέοντα ἡ ἦταν δική της αὐθαιρεσία. Τότε ἐφάρμοσε εὐκολότερα τὰ σχέδια της γιὰ τὴν ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων καὶ τὴν ἀνασυγκρότηση τῶν μονῶν. Ἀπέλυσε ὅλους τοὺς ὑπουργούς καὶ τοὺς ἀξιωματούχους τοῦ πεθεροῦ καὶ τοὺς συζύγους της καὶ προσέλαβε δύο εὐνούχους ποῦ ἀνταγωνίζονταν μεταξύ τους : τὸν Σταυράκιο καὶ τὸν Ἀέτιο.

Στὴν ἀρχὴ της συγκυβέρνησης με τον ἀνήλικο γιὸ της Κωνσταντῖνο ΣΤ ; oἰ Ἄραβες ἄρχισαν ἐπιδρομές καὶ ἐνῶ ἀρχικὰ κατάφερε νὰ τοὺς ἀποκρούσει, στή συνέχεια , τὸ 793 , ὁ στρατὸς ὑπέστη ἧττα μὲ ἀποτέλεσμα τὸν ταπεινωτικὸ ὅρο νὰ πληρώνει 70.000 χρυσὰ νομίσματα ἐτησίως, πρᾶγμα ποῦ ἐξόργισε καὶ προσέβαλε τους στρατιωτικούς, οἱ ὁποῖοι ἦταν ἀκόμη πιστοί στὸν Κωνσταντῖνο ΣΤ , Μετὰ τὴν συνθήκη εἰρήνης μὲ τοὺς Ἄραβες , στράφηκε στὸ ἐσωτερικὸ της αὐτοκρατορίας,ὅπου οἱ Σλάβοι ἄποικοι εἶχαν ἀρχίσει νὰ ἐξεγείρονται. Ἔστειλε ἰσχυρὸ στρατὸ ἐναντίον τους μὲ στρατηγὸ τὸν ἔμπιστο της Σταυράκιο, ὁ ὁποῖος προχώρησε στὴ Μακεδονία καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐξαπέλυσε ἐπίθεση καὶ ἔφθασε μέχρι τὴν Πελοπόννησο. Μετὰ τὴν νίκη τους, ἔβαλε νὰ ὑπογράψουν γιὰ τὴν ἀναγνώριση τῆς βυζαντινῆς κυριαρχίας , ἐνῶ ἄλλους τοὺς μετέφερε τὴ Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ τούς ἐκτελέσει.

Ἀφοῦ ἐξασφάλισε τὴν αὐτοκρατορία ἀπὸ ἀνατολὴ μέχρι Δύση . Ἡ Εἰρήνη προσπάθησε νὰ λύσει τὸ θέμα τῶν εἰκόνων. Ἀναβίβασε στὸν πατριαρχικό θρόνο τὸ ἐραστή καὶ γραμματέα της Ταράσιο, ἄνδρα λαϊκό μὲ μεγάλη μόρφωση, ποὺ μὲ συνοπτικὲς διαδικασίες, τὸν ἔκανε πατριάρχη καὶ τοῦ ,ἔδωσε ἐντολή νὰ ἀρχίσουν οἱ διεργασίες γιά μία νέα Οἰκουμενική Σύνοδο, ποῦ ὡς σκοπὸ εἶχε τὴν ἀκύρωση τῶν ἀποφάσεων τῆς Ἱέρειας τοῦ 754, τῆς μέχρι τότε θεωρούμενης ὡς Ζ Οἰκουμενική. Ὁ διακαής πόθος της ἐπιτεύχθηκε, καθώς ἡ Σύνοδος ποὺ συγκλήθηκε τὸ 787 ἀποφάσισε τὴν ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων μὲ << θεόπνευστο >> πάντα τρόπο. Ξαναλέω τὸ << θεόπνευστο >> δὲν θὰ τὸ ἔγραφα διαρκῶς μὲ αὐτῶν τὸν σκωπτικὸ τρόπο, ἄν δὲν ὑπῆρχαν οἱ κολλημένη, ποῦ ἐπιμένουνε σὲ αὐτὸ, χωρὶς νὰ γνωρίζουνε τι Σόδομα καὶ τὰ Γόμορα λάμβαναν χώρα τότε. Ὡστόσο, Εἰρήνη ἡ Ἀθηναία δὲν ἐργάστηκε γιὰ τὴν εὐημερία τοῦ κράτους . ἀντίθετα, ἔκανε ὅλες τὶς δυνατές παραχωρήσεις πρὸς τοὺς μοναχούς, θυσίασε σπουδαιότατα ἐξωτερικὰ συμφέροντα, κατήργησε ἀπαραίτητους γιὰ τὸ κράτος φόρους, πολλαπλασίασε τὰ μοναστήρια, ἀνύψωσε εὐνοῦχος καὶ κληρικοὺς στὰ ὕψιστα ἀξιώματα, ἀπ τὰ ὁποῖα τους εἶχε ἀποκλείσει ὁ Κωνσταντῖνος Ε το 790 ἀποκαλύφθηκε συνωμοσία, ἡ ὁποῖα εἶχε ὀργανωθεῖ ἀπὸ ἀξιωματικοὺς φίλους τοῦ γιοῦ της μὲ τὸ σκοπό νὰ δοθεῖ ἡ βασιλικὴ ἐξουσία στὰ χέρια τοῦ ἐνήλικα πλέων γιοῦ της Κωνσταντίνου. Ἡ βασίλισσα τους μὲν συνωμότες ἔκανε μοναχοὺς, τὸν δὲ γιὸ της ἀρκέστηκε νὰ τὸν χαστουκίσει καὶ νὰ τὸν περιορίσει στὰ ἀνάκτορα. Ἁλλὰ ὁταν ἀξίωσε ἀπὸ στράτευμα νὰ δώσει ὅρκο πίστης μόνο σ΄ αὐτὴν , ἀντιμετώπισε τὴν θαρραλέα του ἄρνησή του καὶ ἀναγκάστηκε νὰ παραδώσει τὴν ἐξουσία ξανὰ στὸν γιὸ της.

Τὸ 792 συμφιλιώθηκε μὲ τὸν γιὸ της καὶ παρὰ τὶς ἀντιδράσεις τοῦ στρατοῦ , ἐπέστρεψε καὶ συνέχισε νὰ δολοπλοκεῖ μὲ στόχο τὸν θρόνο, ἐπικεντρώνοντας τὴν προσοχὴ της στὸ νὰ καταρρίψει τὸν Κωνσταντῖνο στὴν ἐκτίμηση τοῦ στρατοῦ. Ἐπέτρεπε κάθε ἐνέργειά του ἀντίθετη πρὸς τὰ συμφέροντα τοῦ κράτους τὸν παρότρυνε νὰ ἐγκαταλείψει τὴν ζύζυγὸ του καὶ νὰ συζευχθεῖ τὴν θεοδότη, τον ἄφησε νὰ παρασυρθεῖ σὲ συνωμοσία ἐναντίον της, ἡ ὁποῖα ἀνακαλύφθηκε, ὁπότε τὸν συνέλαβε μὲ τὰ ὄργανά της καὶ τὸν τύφλωσε στὴν ἴδια αἴθουσα ,ὅπου ὅπως εἴπαμε τὸν εἶχε γεννήσει.

Ἔτσι, ἡ Εἰρήνη μετὰ ἀπὸ δέκα χρόνια διαρκῶν προσπαθειῶν κατόρθωσε νὰ μοναρχήσει. Ἀναβίβασε στὸ ἀνώτατο κρατικὸ ἀξίωμα τὸν Ἀέτιο ἀντὶ τοῦ Σταυρακἰου. Γιὰ νὰ κατασιγάσει τὴν λαϊκὴ ἐξέργεση, διοργάνωσε θεάματα καὶ σκόρπισε πλούσια δῶρα στὸν λαὸ. Ἔδωσε ἐντολή νὰ νὰ ἀνεγερθοῦν τρία δημόσια κτίρια : τὸ δημόσιο άρτοποιεῖο τοῦ Ἱπποδρόμου , τὸ ὀρφανοτροφεῖο καὶ τὸ κοιμητήριο. Ἡ ἐνθρόνιση της προκάλεσε ἀναστάτωση στὴ Δύση καὶ ὁ πάπας Λέων ὁ Γ ἔχρισε τὸν Καρλομάγνο ὡς αὐτοκράτορα τῶν Ῥωμαῖων , γεγονὸς ποῦ δυσχέραινε τὴν σχέση Ἀνατολικῆς καὶ Δυτικῆς ἐκκλησίας. Ὁ Καρλομάγνος ἔστειλε πρεσβεία στὴν Κωνσταντινούπολη γὶα νὰ πείσει τὴν Εἰρήνη νὰ γίνει γυναῖκα του καὶ ἔτσι νὰ ἑνωθεῖ ἡ Δυτικὴ μὲ τὴν Ἀνατολική αὐτοκρατορία καὶ ἐκκλησία, ἀλλὰ οἱ δυνάμεις πίσω ἀπὸ τὸν θρόνο ἦταν πολὺ ἰσχυρές καὶ τὸ συνοικέσιο αὐτὸ δὲν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Ἐντομεταξύ, οἱ Μωαμεθανοί ἐξακολουθοῦσαν ἀνενόχλητοι τὶς λεηλασίες στὴν Μικρὰ Ἀσία , ἡ Θράκη ἀφέθηκε στὴν διάθεση τῶν Βουλγάρων, ὁ στρατὸς παρέλυε καὶ ἡ κυβέρνηση γινόταν ὑποχείριο τῶν μοναχῶν. Κὶ ὁ Ἀέτιος ἀγωνιζόταν νὰ πείση τὴν βασίλισσα νὰ παντρευτεῖ τὸν ἀδελφὸ τοῦ Λέοντα, οἱ ὀπαδοὶ τοῦ εὐνούχου Νικηφόρου τὸν ἀνακήρυξαν τὸ 802 αὐτοκράτορα. Ἡ Εἰρήνη περιορίστηκε στὸ ἀνάκτορο Ελευθρρίου καὶ ὑποκύπτοντας στὶς πιέσεις τοῦ νέου αὐτοκράτορα , ἀφοῦ τὸν προσκύνησε, τοῦ ἀποκάλυψε ποῦ ἔκρυβε τούς θησαυροὺς της . Ἐξορίστηκε στὴ συνέχεια κατ΄ ἀρχὴν στὴν Πρίγκηπο καὶ στη συνέχεια σὲ μονὴ στὴν Λέσβο ὄπου πέθανε τὸ 803..

Ἡ Ζ’ Οἰκουμενική Σύνοδος 787

Ἀμέσως μετά την ἀνάληψη της ἐξουσίας ἀπὸ την Εἰρήνη εἶχε ἀρχίσει ἡ ἐνθάρρυνση της εικονόφιλης παράταξης. Τον Αὔγουστο του 784 ὁ πατριάρχης Παῦλος παραιτήθηκε, ἐπικαλούμενος τύψεις συνειδήσεως γιατί συνέπραξε με εἰκονομάχους βασιλεῖς καὶ προτείνοντας οἰκουμενική σύνοδο. Νέος πατριάρχης ἐξελέγη ὁ λαϊκός μέχρι τότε Ταράσιος, γραμματέας της Εἰρήνης, ὁ ὁποῖος ἀποδέχθηκε την ἐκλογὴ ὑπὸ τον ὅρο σύγκλησης οἰκουμενικῆς συνόδου ἡ ὁποῖα καὶ ἀποφασίστηκε

Ἡ νέα σύνοδος ὁρίστηκε ν’ ἀρχίσει τις συνεδριάσεις της στὶς 17 Αὐγούστου του 786 στὸν ναό των Ἁγίων Ἀποστόλων Ἀλλὰ ὁ στρατός, ποῦ ἐμφοροῦνταν ἀπὸ εἰκονομαχικό πνεῦμα καὶ εἶχε πρόσφατο το προηγούμενο της πραξικοπηματικῆς ἐκλογῆς του Ταράσιου, ἀντέδρασε βίαια καὶ ματαίωσε τις περαιτέρω ἐργασίες της συνόδου. Τότε ἡ Εἰρήνη ἔστειλε τον εὐνούχου Σταυράκιο στὴ Θράκη γιὰ νὰ στρατολογήσει νέο στρατό, ἀπὸ εικονολάτρες. Σκηνοθέτησε μετά νέα εἰσβολή των Αράβων καὶ διακήρυξε την ἀνάγκη ἐκστρατείας ἐναντίον τους. Πῆρε μαζί της τα καλύτερα τάγματα της βασιλικῆς φρουράς ποῦ εἶχε ἐκπαιδεύσει καὶ ὁδηγήσει σε νῖκες ὁ Κωνσταντῖνος Ε΄, καὶ βγῆκε ἀπὸ την Πόλη γιὰ νὰ περάσουν δῆθεν στὴν Ἀσία, αὐτή, ἡ αὐλή καὶ τα τάγματα. Ἐκεῖ τα ἀφόπλισε με διάφορες προφάσεις ἐνῶ ὁ στρατός του Σταυράκιου ἔμπαινε στὴν Πόλη ἀπὸ τις πύλες της Θράκης. Τα πιστά στὴν εἰκονομαχία τάγματα διατάχτηκαν νὰ διαλυθοῦν καὶ ὁ εἰκονομαχικός στρατός της Κωνσταντινούπολης ἔπαψε νὰ ὑπάρχει

Παρά την διάλυση αὐτή του εἰκονομαχικοῦ στρατοῦ, ὁ τόπος καὶ ὁ χρόνος δὲν θεωρήθηκαν κατάλληλοι γιὰ την συνέχιση των εργασιών της συνόδου καὶ οἱ συνεδριάσεις της ἔγιναν στὴν Νίκαια της Βιθυνίας τον Μάϊο του 787. Ἡ εἰκονόφιλη παράταξη ἐπικράτησε πλήρως. Καταλύθηκε το κῦρος της μέχρι τότε θεωρουμένης ὡς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς συνόδου της Ἱερείας του 754 καὶ ἀποφασίστηκε ἡ ἀναστήλωση των εἰκόνων

Ἐκτίμηση

Ἡ σπουδαιότερη πηγή γιὰ τα ἔργα καὶ τις ἡμέρες της Εἰρήνης εἶναι ὁ χρονογράφος Θεοφάνης ο Ομολογητής. Ὅπως ἔχει ἤδη ἐκτεθεῖ, δὲν θέλησε νὰ ἀποκρύψει το μεγάλο της κακούργημα, την ἀρχομανία της καὶ τους δόλους της. Ἀλλὰ καὶ πρὶν καὶ μετά την τύφλωση του Κωνσταντίνου την ἀποκαλεῖ ἁγία, εὐσεβεστάτη, σοφή καὶ θεοφιλῆ, καὶ «ὑπέρ της ὀρθῆς πίστεως ἀθλήσασαν καὶ μαρτυρήσασαν», ἐνῶ ἐπικρίνει σφοδρότατα καὶ χαρακτηρίζει τύραννο τον Νικηφόρο ἐπειδή την ἀνέτρεψε Παρόμοια καὶ οἱ μεταγενέστεροι Κεδρηνός καὶ Ζωναράς. Ὅλα αὐτά βέβαια ἐπειδή ὅλοι οἱ χρονογράφοι ἦταν εἰκονόφιλοι καὶ ἡ Εἰρήνη ἦταν αὐτή ποῦ ἀναστήλωσε γιὰ πρώτη φορά τις εἰκόνες καὶ ὑπῆρξε ἡ πρωτεργάτις της Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου.

Ὁ Γίββων δέχεται ὅλα τα γραφόμενα του Θεοφάνη κατά της Εἰρήνης καὶ συνοψίζει : «αὐτὴ ἡ φιλόδοξη πριγκίπισσα ποῦ ἀπαρνήθηκε τα ἱερότερα καθήκοντα της μητέρας…»

Ὁ Παπαρρηγόπουλος ἤδη στὸ πρῶτο ἀπό τα ἀναφερόμενα σ’ αὐτὴν κεφάλαια παραθέτει ὑποκεφάλαιο με τίτλο «ἀφροσύνη καὶ κακοβουλία της Εἰρήνης» ἐνῶ στὸ «Τελευταῖαι περί Εἰρήνης κρίσεις» ἀναφέρει «Δυστυχῶς δὲν περιωρίσθη εἰς μόνον το των εἰκόνων ζήτημα, ἀλλὰ παρέλυσε τον στρατόν, ἐθυσίασε τα σπουδαιότερα ἐξωτερικά του κράτους συμφέροντα, κατήργησε παραλόγως πολλούς ἀπαραιτήτους φόρους, ἐπολλαπλασίασε τα μοναστήρια, κατέστησε την κυβέρνησιν ὑποχείριον των μοναχῶν καὶ παρέδωκε τα πράγματα εἰς χεῖρας ἀνδρών ἀνικάνων…».

Ὁ Κάρολος Ντηλ μιλᾶ γιὰ την ἔλλειψη ἐνδοιασμῶν, την ραδιουργία, ὠμότητα καὶ δολιότητά της καὶ ἀμφιβάλλει γιὰ τις ἱκανότητές της.

Ὁ Στήβεν Ράνσιμαν την κατατάσσει ἀνάμεσα στοὺς ραδιούργους καὶ χωρίς ἐνδοιασμούς ἀνθρώπους καὶ μιλᾶ γιὰ τα ὀλέθρια ἀποτελέσματα της διοίκησής της.

Ὅμοια ἐπικριτικός καὶ ὁ Νόργουιτς, ὁ ὁποίοις μάλιστα ὑποπτεύεται ὅτι ἡ Εἰρήνη δολοφόνησε τον νεογέννητο γιὸ του Κωνσταντίνου.

Στὸν ἀντίποδα ὁ Σλουμπερζέ, ποῦ ἀναλύεται σε ὕμνους πρὸς την προσωπικότητα καὶ την διακυβέρνησή της καὶ ὁ Ντυράν, ποῦ της καταλογίζει μὲν ἔλλειψη ἠθικῶν ἐνδοιασμῶν, ἀλλὰ βρίσκει εὐεργετική την βασιλεία της, προσπερνῶντας ἀσχολίαστο το γεγονός της τύφλωσης.

Μία σύγχρονη ἐκτίμηση εἶναι ὅτι «Ἡ Εἰρήνη ὑπῆρξε ὁπωσδήποτε μία ἀπό τις πιὸ δυναμικές προσωπικότητες του 8ου αἰῶνα, ἀλλὰ οἱ ἄμετρες προσωπικές φιλοδοξίες της ἐξουδετέρωσαν τα θετικά στοιχεῖα των πολιτικῶν της ἐπιλογῶν. Προσπάθησε νὰ θεραπεύσει τον διχασμό της βυζαντινῆς κοινωνίας με τή μετριοπαθῆ πολιτική της στὸ ζήτημα των εἰκόνων, ἀλλὰ τόνωσε τις ἀντιθέσεις με την ἐσφαλμένη ἐπιλογή των συμβούλων καὶ των στόχων της, γιὰ νὰ ὑποδειχθεῖ τελικά τραγική φυσιογνωμία… Ἡ ἀποδιοργάνωση της ἄμυνας του Βυζαντίου καὶ οἱ ταπεινωτικές συνθῆκες εἰρήνης ἐξασθένισαν σημαντικά τή διεθνῆ του ἀκτινοβολία».

Αγία Ειρήνη, η Αθηναία  η αγία μητέρα που τύφλωσε τον γιο της

Οἱ ΚΑΛΟΓΕΡΟΙ ΠΑΡΕΔΩΣΑΝ ΣΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΔΙΟΤΙ ΕΙΧΕ ΑΡΧΙΣΕΙ Ἡ ΕΠΑΝΕΛΛΗΝΙΣΗ

ΟΙ ΚΑΛΟΓΕΡΟΙ ΠΑΡΕΔΩΣΑΝ ΣΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΔΙΟΤΙ ΕΙΧΕ ΑΡΧΙΣΕΙ Η ΕΠΑΝΕΛΛΗΝΙΣΗ

Εἶναι γνωστόν, πὼς κατὰ τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης, οἱ ρασοφόροι λειτούργησαν ὡς πέμπτη φάλαγγα, καλλιεργῶντας εἴτε κλίμα ἡττοπάθειας -ἀντιτιθέμενοι στὴν ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν- λέγοντας πὼς «εἶναι θέλημα Θεοῦ ἡ Πόλη νὰ τουρκέψει», εἴτε ἐρχόμενοι καὶ σὲ ἀπευθείας συνομιλίες μὲ τοὺς Ὀθωμανούς.

Τίς προδοσίες τῶν ρασοφόρων, προσπαθεῖ μέχρι καὶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία νὰ καλύψει μὲ τὸ παραμυθάκι τῆς ξεχασμένης Κερκόπορτας (λὲς καὶ ἐπρόκειτο γιὰ μιὰ ἁπλῆ πόρτα ποὺ ἔκλεινε μὲ ἕνα ἁπλὸ πόμολο ποὺ δὲν ἀσφάλισε καλά).

Βεβαίως, γιὰ νὰ εἴμαστε ἀκριβοδίκαιοι, ἀκόμη κι ἂν παρακάμψουμε τὸ γεγονός, πὼς τοὐλάχιστον 30.000 ρασοφόροι «πέρδονταν κι ἔθρεφαν πρωκτό» (κατὰ τὴν ἔκφραση τοῦ Δημήτρη Λιαντίνη) στὰ πάμπολλα μοναστήρια καὶ τίς ἐκκλησιὲς τῆς περιοχῆς τῆς Κωνσταντινούπολης (μόνο ἐντὸς τῆς πόλεως ὑπῆρχαν, ὅπως λέγεται, 300 μοναστήρια μὲ 10.000 καλόγερους, ἐνῶ διάφορες ἀναφορὲς καὶ ἐκτιμήσεις ἀνεβάζουν τὸν συνολικὸ ἀριθμὸ ἕως καὶ 300.000), ὅταν τὴν ἴδια στιγμή, τὴν ἄμυνα τῆς πόλης προσπαθοῦσαν νὰ κρατήσουν μετὰ βίας 10.000 ἄνδρες, ἀπέναντι στοὺς 150.000 περίπου

Ὀθωμανοὺς πολιορκητές, δὲν θὰ πρέπει νὰ ἀγνοήσουμε καὶ νὰ παραγνωρίσουμε τὸ γεγονὸς πὼς στὸ πλάϊ των ρασοφόρων αὐτῶν συντάχθηκαν καὶ πολλοὶ κοσμικοί, ποὺ βλέποντας τὸ τέλος νὰ πλησιάζει προσπάθησαν νὰ περισώσουν ὅτι μποροῦσαν.

Ἡ Κερκόπορτα -ποὺ ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι χρησιμοποιοῦνταν κυρίως ἀπὸ μοναχούς-, ὅτι κι ἂν συνέβῃ, δὲν ἀπέφερε τὸ ἀποφασιστικὸ πλῆγμα στὴν ἤδη παραπαίουσα Κωνσταντινούπολη.

Στὴν πραγματικότητα ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία εἶχε πάψει ἐκ τῶν πραγμάτων νὰ ὑφίσταται, ἀρκετὰ χρόνια πρίν, καὶ εἶχε περιοριστεῖ στὴν περιοχὴ τῆς Κωνσταντινούπολης.

 Οἱ Ὀθωμανοὶ εἶχαν ἤδη κατακυριεύσει τὴν ἄλλοτε κραταιὰ αὐτοκρατορία καὶ τὸ μόνο ποὺ ἔμενε ἦταν ἡ χαριστικὴ βολή· τὸ κερασάκι στὴν τούρτα: Ἡ τυπικὴ κατάληψη τῆς πρωτεύουσας.

 Καὶ λέμε τυπική, γιατί οὐσιαστικὰ ἡ Κωνσταντινούπολη εἶχε ὑποταχθεῖ, ὅταν πλήρωνε φόρο ὑποτέλειας στὸν Σουλτᾶνο. Ἡ Κωνσταντινούπολη ἔπαψε νὰ ἔχει τὸν ἔλεγχο τῶν Στενῶν, ἀπ' τὴν στιγμὴ ποὺ οἱ Τοῦρκοι εὐθαρσῶς ἔχτισαν δίπλα στὴν Πόλη, στὸν Βόσπορο, τὸ κάστρο «Ρούμελη Χισὰρ» καὶ φορολογοῦσαν τὰ διερχόμενα πλοῖα.

Ἡ Κερκόπορτα (ποὺ παρεμπιπτόντως, δὲν μνημονεύεται οὔτε στὸ χρονικό του Φραντζή, οὔτε τοῦ Μπαρμπάρο), εἴτε «ξεχάστηκε» ἀνοικτή, εἴτε -τὸ πιθανότερον- τὴν ἄνοιξαν κάποιοι ἀπὸ μέσα, δὲν συνέβαλε ἀποφασιστικὰ στὴν κατάληψη τῆς πόλης.

 Ἄλλωστε οἱ Τοῦρκοι εἶχαν ἤδη σκαρφαλώσει στὰ μισογκρεμισμένα τείχη καὶ εἰσέβαλαν στὴν πόλη.

Ἐπέφερε ὅμως ἕνα ἄλλο πλῆγμα:      Συνέβαλε στὸν ἐγκλωβισμὸ καὶ στὴν παρεμπόδιση διαφυγῆς τῶν ἀλλοφρονούντων κατοίκων.

Ὄχι ὅλων βέβαια, γιατί πολλοί -καὶ κυρίως οἱ ἀνθενωτικοί- κλειστήκαν στὶς ἐκκλησιὲς καὶ τὸ ἄβουλο καὶ φανατισμένο θρησκευτικὰ πλῆθος ἔψελνε μοιρολατρικὰ «Κύριε ἐλέησον» καὶ περίμενε βοήθεια ἀπ' τον ...;οὐρανό. Τὸ ἄνοιγμα τῆς Κερκόπορτας ὅμως, ἐξυπηρετοῦσε ἕναν πολὺ πιὸ οὐσιαστικὸ σκοπό.

Τὸ Κοράνι προβλέπει τὴν προστασία τῶν «ἀπίστων» κατοίκων μιᾶς πόλης ποὺ παραδίδονται οἰκειοθελῶς. Ἐκεῖ λοιπὸν θὰ πρέπει νὰ ἀναζητηθοῦν τὰ βασικὰ κίνητρα αὐτῶν ποὺ ἄνοιξαν τὴν Κερκόπορτα, εἴτε ρασοφόρων, εἴτε κοσμικῶν, εἴτε καὶ τῶν δυὸ μαζί.

Δὲν εἶναι ἄλλωστε τυχαῖο πὼς ἡ περιοχὴ ὅπου βρίσκονταν ἡ Κερκόπορτα -ὅπως καὶ ἀρκετὲς ἀκόμη- δὲν πειράχτηκε ἀπ' τοὺς Τούρκους.

Τὰ παραπάνω ἐνισχύει κι ἕνα ἔγγραφο ποὺ φέρει τὸν τίτλο «Ἡ πτῶσις τῆς Κωνσταντινουπόλεως» καὶ τὸ ὁποῖο συνέταξε ἡ Θεοδώρα Φραντζή, κόρη τοῦ πρωτοβεστιάριου τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, Γεωργίου Φραντζή.

 Ἡ Θεοδώρα Φραντζὴ ἦταν σύζυγος τοῦ στρατιωτικοῦ σύμβολου τοῦ αὐτοκράτορα, Ἐδουάρδου Ντὲ Ριστόν. Τὸ ἔγγραφο ἐκδόθηκε στὴν Ἀγγλία τὸ 1454, ὅπου εἶχαν καταφύγει καὶ οἱ δύο μετὰ τὴν Ἅλωση.

 Στὸ ἔγγραφο αὐτό, περιγράφεται, μεταξὺ ἄλλων καὶ μιὰ περίπτωση συνδιαλλαγῆς ρασοφόρων καὶ κοσμικῶν μὲ τὸν ἐκπρόσωπο τοῦ Μωάμεθ Β' τοῦ Πορθητῆ, Ρεσὶτ Πασᾶ τῆς Ἀνδριανούπολης, λίγες ἡμέρες πρὶν τὴν κατάληψη τῆς πόλης.

Οἱ συναντήσεις γινόταν -κρυφὰ καὶ νύχτα φυσικά- στὸ μοναστήρι τῆς Ἁγίας Εὐθυμίας καὶ κατὰ τύχην ὑπέπεσαν στὴν ἀντίληψη τοῦ Ἐδουάρδου Ντὲ Ριστόν. Ἀπὸ πλευρὰς τῶν ρασοφόρων, στὶς διαπραγματεύσεις αὐτὲς ἔλαβε μέρος ὁ ἱεροκήρυκας τῆς Ἁγίας Σοφίας, Ἰωάσαφ, κι ἀπὸ πλευρᾶς τῶν κοσμικῶν ὁ Μέγας Δούκας Λεόντιος καὶ ὁ ἀρχιναύαρχος Νεόφυτος.

Παρατίθεται ὁ διάλογος μεταξὺ τῶν δωσίλογων καὶ τοῦ Ρεσὶτ Πασᾶ, ἔτσι ὅπως διασώθηκε καὶ δημοσιεύθηκε («Δαυλός», Μάρτιος 1993):

Μέγας Δούκας Λεόντιος: Πρέπει νὰ εἴμαστε ἐξασφαλισμένοι ἀπ' ὅλες τίς πλευρὲς πασᾶ μου.

Ἐσεῖς ζητᾶτε ὅρκους, ἐνέχυρα κι ὁμήρους, χωρὶς νὰ προσφέρετε τίποτε.

Ρεσὶτ Πασᾶς: Ὁ ἀρχηγὸς τῶν πιστῶν, ὁ Μωάμεθ, ὅσο ἐξαρτᾷται ἀπ' αὐτόν, ἐπιθυμεῖ νὰ μὴν χυθεῖ τὸ αἷμα τῶν ὑπηκόων του, καθὼς καὶ τῶν Ναζωραίων, γιατί ἔτσι μᾶς προστάζουν τὰ ἱερά μας βιβλία ποὺ γράφουν: «Αἰχμαλωσία στοὺς ἄπιστους καὶ θάνατος στοὺς ἀποστάτες». Μὲ ἔστειλε λοιπὸν νὰ συνθηκολογήσουμε μαζί σας, ὄχι γιατί ἀμφιβάλλει πὼς ὁ Ἀλλὰχ θὰ τοῦ παραδώσει τὴν Κωνσταντινούπολη, ἀλλὰ γιατί θέλει νὰ χαθοῦν ὅσο γίνεται λιγότεροι ἄνθρωποι γιὰ τὴν ἀπόκτησή της.

Ἰωάσαφ: Αὐτὸ μπορεῖ νὰ γίνει! Νὰ πεῖς ὅμως στὸν σουλτᾶνο σου, ὅτι ἂν θεωρεῖ ὅτι μπορεῖ νὰ καταλάβει τὴν πόλη πολεμῶντας, κάνει λάθος.

Θὰ πρέπει νὰ ρίξει στὴν μάχη ὅλον τὸν στρατό του κι ὁλάκερο τὸ πυροβολικό. Καὶ τότε πάλι, μὰ τοὺς Ἅγιους Ἀναργύρους, δὲν εἶναι σίγουρο πὼς θὰ νικήσει.

Ρεσὶτ Πασᾶς: Σας ἀκούω λοιπόν. Πέστε μας τίς προτάσεις σας.


Ιωάσαφ: Δὲν εἶναι καθόλου δύσκολο νὰ θυμηθεῖτε ὅσα θ' ἀκούσετε καὶ νὰ τὰ πεῖτε στὸν ἀφέντη σας. Πρῶτον, οἱ δέκα κυριότερες ἐκκλησίες καὶ ἡ Ἁγία Σοφία νὰ μείνουν στοὺς χριστιανούς, καθὼς καὶ ὅλα τὰ μοναστήρια μὲ τίς περιουσίες καὶ τὰ εἰσοδήματά τους.

 Δεύτερον, ζητοῦμε ἐγγυήσεις ζωῆς, προσώπων, ἰδιοκτησίας, οἰκιῶν, γαιῶν, ὑπηρεσιῶν καὶ ὅλων ἐκείνων, τὰ ὀνόματα τῶν ὁποίων ἀναφέρονται μέσα σ' αὐτὸ τὸ ἔγγραφο ποὺ σᾶς παραδίδω.

Καὶ τρίτον, οἱ χριστιανοὶ ποὺ θὰ σωθοῦν, νὰ μὴν ὑποχρεωθοῦν ν' ἀλλάξουν τρόπο ντυσίματος καὶ νὰ ἔχουν δικαίωμα νὰ καβαλάνε σὲ ἄλογο. Ἐπίσης νὰ μὴν καταπιέζονται θρησκευτικά.

Οἱ συναντήσεις αὐτὲς γνωστοποιήθηκαν στὸν Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο, ἀλλὰ ἀποφάσισε νὰ μὴν τοὺς συλλάβει, μέχρι νὰ μάθει τὴν ἀπάντηση τοῦ Μωάμεθ Β'. Στὴν ἑπόμενη συνάντηση, τὸν λόγο πῆρε πρῶτος ὁ Ρεσὶτ Πασᾶς:

Ρεσὶτ Πασᾶς: Σας ἀναγγέλλουμε, ὅτι σύμφωνα μὲ ὅσα εἴπαμε στὴν τελευταία μας συνάντηση, οἱ σύντροφοί μου κι ἐγὼ ἤρθαμε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸν σεβαστό μας σουλτᾶνο στὴν Ἀνδριανούπολη ...;

Ἰωάσαφ: Ἐλπίζω ὅτι ἡ ἀπάντηση τοῦ σουλτάνου θὰ εἶναι εὐχάριστη γιὰ ὅλους. Ὁ κίνδυνος αὐτῶν τῶν συναντήσεων, εἶναι πολὺ μεγάλος γιὰ ἐμᾶς. Ἐσεῖς δὲν ἔχετε νὰ φοβηθεῖτε τίποτε.

Κι ἂν ἡ διαπραγμάτευση ἀποτύχει, ἐμεῖς θὰ ἔχουμε πάντα τὸν φόβο, μήπως καὶ μαθευτοῦν αὐτὰ ποὺ συζητᾶμε, ἐνῶ ἐσεῖς θὰ πάρετε ἀμοιβὴ ἀπὸ τὸν κύριό σας, γι' αὐτήν σας τὴν ἀποστολή.

Ρεσὶτ Πασᾶς: Οἱ ὅροι τοῦ σουλτάνου εἶναι εὐνοϊκοὶ γιὰ ὅλους, ἐκτὸς κι ἄν, παρὰ τὴν ἀπελπιστική σας θέση, φανεῖτε ἄνθρωποι παράλογοι.

Ἰωάσαφ: Ἡ θέση μας βρίσκεται στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ. Καὶ δὲν ἤρθαμε ἐδῶ γιὰ ν' ἀκούσουμε ἀπειλές. Προχώρα σὲ παρακαλῶ στὴν ἀπάντηση.

Ἔχε ὅμως ὑπόψιν σου, ὅτι ὅποιες κι ἂν εἶναι οἱ συνέπειες αὐτῶν τῶν νυχτερινῶν μας συναντήσεων, εἶναι ἡ τελευταία φορὰ ποὺ μαζευόμαστε ἐδῶ.

Ρεσὶτ Πασᾶς: Γιὰ τὴν πρώτη πρόταση, δηλαδὴ γιὰ τίς δέκα ἐκκλησιὲς καὶ τὰ μοναστήρια, καθὼς καὶ γιὰ τίς ἐκκλησιαστικὲς περιουσίες, ὁ σουλτᾶνος λέει «ναί», σας τὰ παραχωρεῖ. Γιὰ τὴν δεύτερη, λέει «ναί»· σὰν ἐγγύηση ὁρκίζεται στὸν ἅγιο μᾶς νόμο. Γιὰ τὴν τρίτη, λέει «μερικῶς ναί», γιατί οἱ μουφτῆδες δὲν συμφωνοῦν νὰ ἱππεύουν οἱ χριστιανοὶ σὲ ἄλογα. Διέταξε νὰ ἐξαιρεθοῦν αὐτοὶ ποὺ θὰ τοῦ παραδώσουν τὴν πόλη.

Μὲ τὸ τέλος τῆς συνάντησης, συνελήφθησαν ὅλοι οἱ συνωμότες καὶ ὁδηγήθηκαν στὸν αὐτοκράτορα. Ὁ ἀρχηγὸς τῆς συνωμοσίας, Ἰωάσαφ, ὄχι μόνο δὲν ἀρνήθηκε τὴν ἐνοχή του, ἀλλὰ καυχήθηκε γιὰ τὴν προδοσία του, αἰτιολογῶντας τὴν πὼς προτίμησε νὰ σώσει τὴν Ἐκκλησία «ἀπ' τοὺς Ἄζυμους (Καθολικοὺς) καὶ τὴν βδελυρὰ ἕνωση», ἀκόμη κι ἂν γι' αὐτὸ θὰ ἔπρεπε νὰ βάλει «τέλος στὴν ὕπαρξη αὐτῆς τῆς αὐτοκρατορίας».

Θεωρῶντας ὅτι ἡ πτώση καὶ κατάκτηση τῆς Πόλης εἶναι μοιραία κι ἀναπόφευκτη, λέει καταλήγοντας: «Τί χρειάζονται λοιπὸν οἱ ὑπεκφυγές; Ὅτι εἶναι νὰ γίνει, ἂς γίνει».

Ὁ Παλαιολόγος του ἀπάντησε, ἐπικαλούμενος τὴν προδοσία τοῦ Ἰούδα: «Ἀφοῦ ἦταν θέλημα Θεοῦ, νὰ σταυρωθεῖ ἡ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, τότε καλὰ ἔκανε ὁ Ἰσκαριώτης καὶ τὸν πρόδωσε. Ἄρα σὲ ἐρωτῶ: Ὁ Ἰούδας εἶναι συγχωρητέος;».

Ὁ Ἰωάσαφ, μπροστὰ σ' αὐτὸ τὸ ἐπιχείρημα, προτίμησε νὰ ἀπαντήσει μὲ τὴν γνωστὴ ξύλινη καὶ ὑπεκφεύγουσα ἐκκλησιαστικὴ γλῶσσα, λέγοντας: «Πεθαίνω, μαχόμενος κατὰ τῆς ἕνωσης τῶν Ἐκκλησιῶν. Σήμερα μὲ κρίνεις ἐσύ. Αὔριο ὁ Θεὸς θὰ δικάσει ἐσένα».

Φτάνουμε λοιπὸν στὶς μέρες, ὅπου ἡ Ἐκκλησία, ἐντελῶς ὑποκριτικὰ καὶ μὲ θράσος χιλίων καρδιναλίων κι ἄλλων τόσων πιθήκων, «θρηνεῖ» τὸν «μαρμαρωμένο βασιλιᾶ» ποὺ κάποτε θ' ἀναστηθεῖ καὶ θὰ ξαναπάρει τὴν Πόλη ποὺ οἱ ἴδιοι οἱ ρασοφόροι ἔκαναν τὰ πάντα γιὰ νὰ πέσει στὰ χέρια τῶν Τούρκων (ἂς μὴν ξεχνᾶμε τὴν ἀλησμόνητη ρήση τοῦ πατριάρχη Γεννάδιου, ποὺ ἔβγαινε στοὺς δρόμους καὶ καταριόταν τὸν Παλαιολόγο, μόλις ἔπεσε ἡ Πόλη:       «Δὲν βλέπετε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία ἐθριάμβευσεν; Ἀπὸ τοῦ νῦν, οὐδὲν πλέον φοβεῖται»), ὅπως κι ἔκαναν τὰ πάντα γιὰ νὰ μὴν φύγει ἀπ' τὰ χέρια τους (βλέπε ἀφορισμοὺς καὶ προδοσίες).

Εἶναι ἀληθινὰ θαυμαστό, τί σχιζοφρενικὲς καταστάσεις μπορεῖ πράγματι νὰ δημιουργήσει ἡ περίφημη ἑλληνορθόδοξη «παράδοση».

Ἄς μὴν ξεχνᾶμε, πὼς τὴν ἔλευση τοῦ ἴδιου ἄγγελου Κυρίου, ποὺ σύμφωνα καὶ πάλι μὲ τὴν ἑλληνορθόδοξη «παράδοση», παρέλαβε τὸν Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο καὶ τὸν μαρμάρωσε, μέχρι τὴν μεγάλη ὥρα ποὺ θὰ ἐπέστρεφε καὶ πάλι γιὰ νὰ ξαναπάρει τὴν Πόλη (τί ἀνοησίες ποὺ ἦταν καὶ εἶναι διατεθειμένος νὰ πιστέψει ὁ κόσμος ...wink, «προφήτευαν» οἱ ἀνθενωτικοὶ ρασοφόροι καὶ πρὶν τὴν Ἅλωση.

Μόνο ποὺ θὰ ἐρχόταν γιὰ διαφορετικὸ σκοπό: Νὰ καθαιρέσει τὸν Παλαιολόγο καὶ νὰ ὁρίσει ἄλλον αὐτοκράτορα -προφανῶς ἀνθενωτικό.

Ὡς τέτοιο «θεῖο» σημάδι μάλιστα, ἑρμήνευσαν μιὰ ἔκλειψη σελήνης ποὺ συνέβῃ την 23η Μαΐου 1453, σπέρνοντας τὸν πανικὸ καὶ ἐνισχύοντας τίς ὑπονομευτικὲς ἐνέργειες.

Ἀλλὰ μιᾶς καὶ ἔγινε -ἀναπόφευκτα- ἡ ἀναφορὰ στὸν Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο, θὰ ἦταν σκόπιμο νὰ ληφθοῦν ὑπόψιν καὶ κάποιες παράμετροι -λιγότερο γνωστές- ποὺ ἀφοροῦν τὸν θάνατό του.

Γνωρίζουμε σήμερα -ἀπὸ τὸ χρονικὸ τοῦ Γεωργίου Φραντζή-, πὼς ὁ Παλαιολόγος ἔπεσε ἡρωικῶς μαχόμενος κι ὅταν ἀναγνωρίσθηκε ἀπ' τοὺς Τούρκους τὸ πτῶμα του ἀπὸ τοὺς χρυσοῦς δικέφαλους ἀετοὺς ποὺ κοσμοῦσαν τὰ πέδιλά του, ἀποκεφαλίστηκε καὶ τὸ μὲν κεφάλι ἐστάλῃ ὡς τρόπαιο σὲ περιφορὰ στὶς ὀθωμανικὲς κτήσεις, ἐνῶ τὸ σῶμα του παραδόθηκε στοὺς χριστιανοὺς γιὰ νὰ ταφεῖ μὲ βασιλικὲς τιμές.

Τὸ ἐρώτημα ποὺ ἀμέσως προκύπτει, εἶναι: Πού 'ν 'το; Ποὺ εἶναι ὁ τάφος του; Γιατί ἀπ' τὴν στιγμὴ ποὺ οἱ ἴδιοι οἱ Ὀθωμανοὶ παρέδωσαν ὅπως λέγεται τὸ σῶμα του, δὲν ὑπῆρχε κανέναν λόγος νὰ τὸν θάψουν κάπου κρυφά.

Ἐκτὸς κι ἂν τὸ ἐξαφάνισαν οἱ ἀνθενωτικοί. Ἀλλὰ σὲ κάθε περίπτωση, δὲν θὰ εἶχε διασωθεῖ ἀπὸ μαρτυρίες αὐτὸς ὁ τόπος; Ἀντ' αὐτοῦ γίνεται βομβαρδισμὸς ἀνοησιῶν περὶ «μαρμαρωμένου βασιλιᾶ» (κάποιοι αἰθεροβάμονες παραμυθατζῆδες μάλιστα, ἐπικαλοῦνται σήμερα μέχρι καὶ μαρτυρίες Τούρκων, οἱ ὁποῖοι λένε ὅτι γνωρίζουν ποὺ βρίσκεται ὁ «μαρμαρωμένος βασιλιᾶς» [ὑπονοεῖται κάπου στὰ ὑπόγεια τῆς Ἀγιὰς Σοφιάς]). Ὁ Ἑνετὸς γιατρός, Νικολὸ Μπαρμπάρο, γράφει πὼς «Γιὰ τὸν αὐτοκράτορα κανένας δὲν μπόρεσε νὰ μάθει ποτὲ εἴδηση γιὰ τίς πράξεις του. Οὔτε ζωντανὸς βρέθηκε κι οὔτε νεκρός, ἀλλὰ μερικοὶ λένε ὅτι τὸν εἶδαν ἀνάμεσα στὰ πτώματα τῶν σκοτωμένων».

ερα καὶ οἱ ἐκδοχὲς ποὺ ἀναφέρονται σὲ τοὐλάχιστον τρία χρονογραφήματα (τοῦ ἐπίσκοπου Σαμουήλ, τοῦ Ἀρμένιου Ἀβραὰμ ἀπ' τὴν Ἄγκυρα καὶ τοῦ Νικολὰ τῆς Τούκια) ποὺ σύμφωνα μ' αὐτές, ὁ Παλαιολόγος δὲν σκοτώθηκε στὴν μάχη, ἀλλὰ τίς κρίσιμες στιγμές, κατέφυγε σὲ πλοῖο καὶ διέφυγε;          Ἄλλωστε, ἡ εἰκόνα ποὺ προκύπτει ἀπὸ τὰ περισσότερα χρονικά, εἶναι ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἀντιστάθηκαν περισσότερο ἦταν οἱ Γενουάτες μισθοφόροι (ἂν καὶ ὁ ἀρχηγὸς τοὺς Τζιοβάνι Τζιουστινιάνι, ἐγκατέλειψε κι αὐτὸς τὴν μάχη δύο ἡμέρες πρὶν τὴν Ἅλωση), παρὰ οἱ ἴδιοι οἱ Βυζαντινοί. Ὅλα αὐτὰ στὴν κρίση τοῦ καθενός...

Ἡ σφραγισμένη πύλη τῆς Ἀγιὰς Σοφιάς: Μῦθοι καὶ θρῦλοι γιὰ τὴν Ἅλωση τῆς Πόλης

Πάψετε τὸ Χερουβικό, κι ἂς χαμηλώσουν τ' Ἅγια γιατί εἶναι θέλημα Θεοῦ, ἡ Πόλη νὰ τουρκέψη». 

«Ἡ Δέσποινα ταράχτηκε καὶ δάκρυσαν οἱ εἰκόνες». «Σώπασε, κυρὰ Δέσποινα, μὴν κλαῖς καὶ μὴ δακρύζῃς, πάλι μὲ χρόνια μὲ καιρούς, πάλι δικά μας θά' ναί».

29 Μαΐου 1453: Ἡ ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ! Ἡ χιλιόχρονη αὐτοκρατορία ἔπεσε. Ὁ θρῦλος λέει ὅτι «ἤτανε θέλημα Θεοῦ». Ἀπὸ τότε τὸ φρόνημα τῶν Ἑλλήνων τὸ κρατᾶνε ζωντανὸ ἀκριβῶς αὐτοὶ οἱ θρῦλοι γιὰ τὴν ἐπανάκτησή της.

«Κάποτε ἡ Ἀγιὰ Σοφιὰ θὰ λειτουργηθεῖ ξανὰ ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς» λέει ἡ παράδοση καὶ ὁ μαρμαρωμένος βασιλιᾶς θὰ ξυπνήσει... «Πάλι μὲ χρόνια μὲ καιρούς...»

Μῦθοι καὶ θρῦλοι ἀπὸ τὴν Ἅλωση τῆς Πόλης

Παραδοσιακοὶ καὶ θαυμαστοὶ θρῦλοι, ἀναπτύχθηκαν γύρω ἀπὸ τὴν ἅλωση τῆς Πόλης, γιὰ νὰ θρέψουν τίς ἐλπίδες καὶ τὸ θάρρος τοῦ ἔθνους ἐπὶ αἰῶνες. «Πάλι μὲ Χρόνους καὶ καιρούς».

Ὅταν ἔπεσε ἡ Κωνσταντινούπολη στοὺς Τούρκους, ἕνα πουλὶ ἀνέλαβε νὰ πάει ἕνα γραπτὸ μήνυμα στὴν Τραπεζοῦντα στὴν Χριστιανικὴ Αὐτοκρατορία τοῦ Πόντου γιὰ τὴν Ἅλωση τῆς Πόλης.

Μόλις ἔφτασε ἐκεῖ πῆγε κατευθεῖαν στὴ Μητρόπολη ποὺ λειτουργοῦσε ὁ Πατριάρχης καὶ ἄφησε τὸ χαρτὶ μὲ τὸ μήνυμα πάνω στὴν Ἅγια Τράπεζα. Κανεὶς δὲν τολμοῦσε νὰ πάει νὰ διαβάσει τὸ μήνυμα. Τότε πῆγε ἕνα παλληκάρι, γιὸς μιᾶς χήρας, καὶ διάβασε τὸ ἄσχημο μαντᾶτο «Πάρθεν ἡ Πόλη, Πάρθεν ἡ Ρωμανία».

Τὸ ἐκκλησίασμα καὶ ὁ Πατριάρχης ἄρχισαν τὸν θρῆνο, ἀλλὰ ὁ νέος τους ἀπάντησε.

«Κι ἂν ἡ Πόλη ἔπεσε, κι ἂν πάρθεν ἡ Ρωμανία, πάλι μὲ χρόνους καὶ καιρούς, πάλι δικά μας θά' ναί».

Ὁ μαρμαρωμένος βασιλιᾶς

Ὁ λαοφιλέστερος θρῦλος ἔχει νὰ κάνει μὲ τὸ τελευταῖο αὐτοκράτορα ποὺ μαρμάρωσε μέσα στὸ ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας. Ἡ παράδοση πέρασε ἀπὸ στόμα σὲ στόμα ἀμέσως μετὰ τὴν κατάληψη τῆς Κωνσταντινούπολης.

Ὅταν ἡ Πόλη πέρασε στὰ χέρια τῶν Τούρκων, ὁ λαὸς δὲν μποροῦσε νὰ πιστέψει ὅτι ἕνα τέτοιο κτίσμα ἔχει περιέλθει σὲ μουσουλμανικὰ χέρια.

 Διέδωσαν λοιπὸν ὅτι ὁ βασιλιᾶς κρύφτηκε πίσω ἀπὸ μία κολόνα τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας, χάθηκε μέσα στοὺς διαδρόμους καὶ παρέμεινε κρυμμένος ἐκεῖ.

Οἱ ὧρες ἀναμονῆς τὸν "μαρμάρωσαν". Εἶναι γεγονὸς ὅτι κανεὶς δὲν βρῆκε τὸ πτῶμα τοῦ τελευταίου ὑπερασπιστῆ, τοῦ αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου τοῦ Παλαιολόγου. Χάθηκε καὶ πίστεψαν ὅτι Ἄγγελος Κυρίου τὸ ἔκρυψε καὶ τὸ μαρμάρωσε.

Κάποτε θὰ ἔρθει ἡ ὥρα ποὺ πνοὴ Θεοῦ θὰ τοῦ δώσει δύναμη καὶ ζωὴ ξανὰ καὶ ὅλα θὰ ξαναγίνουν ἀπὸ τὴν ἀρχή. Ἡ Πόλη θὰ εἶναι καὶ πάλι ἐλεύθερη.

Ὁ παπᾶς τῆς Ἁγίας Σοφίας

Ἕνας ἄλλος θρῦλος ἰδιαίτερα ἀγαπητὸς εἶναι ὁ θρῦλος τοῦ παπᾶ τῆς Ἁγίας Σοφίας. Ἡ παράδοση λέει ὅτι τὴν ὥρα ποὺ οἱ Τοῦρκοι ἔμπαιναν στὴν ἐκκλησία, ὁ παπᾶς διέκοψε τὴ λειτουργία καὶ κρύφτηκε πίσω ἀπὸ τὸ ἱερό.

Σὲ ἐκεῖνο τὸ σημεῖο ποὺ κρύφτηκε ἐνῶ ὑπῆρχε μία πόρτα, "ὡς δια μαγείας" ἡ πόρτα ἔγινε τοῖχος τὸν ὁποῖο κανεὶς καὶ ποτὲ δὲν κατάφερε νὰ σπάσει ἀπὸ τότε.

 Οὔτε οἱ Τοῦρκοι, οὔτε οἱ Ἕλληνες μάστορες τοὺς ὁποίους ἔφερναν γιὰ αὐτὸ τὸ σκοπὸ δὲν μπόρεσαν νὰ γκρεμίσουν τὸν τοῖχο.

Ὁ θρῦλος καταλήγει ὅτι ὅταν ἡ Ἁγία Σοφία ξαναγίνει ἑλληνικὴ ἐκκλησία, τότε ὁ παπᾶς θὰ βγεῖ ἀπὸ τὸ ἱερὸ καὶ θὰ ὁλοκληρώσει τὴν ἡμιτελῆ λειτουργία του.

Ἡ κρύπτη τῆς Ἁγίας Σοφίας

Ἕνα «μυστικὸ» δωμάτιο στὴν Aγία Σοφία τῆς Kωνσταντινούπολης ἀποκαλύπτεται τώρα ὡς «θυρανοίξια» τοῦ κρυφοῦ ἱεροῦ ὅπου εἶχε καταφύγει στὶς 29 Mαΐου 1453 ὁ βυζαντινὸς ἱερέας γιὰ νὰ συνεχίσει τὴ θεία λειτουργία ποὺ εἶχε διακοπεῖ στὸν κύριο Nαὸ τῆς Aγίας Σοφίας.

H ἀνακάλυψη ὀφείλεται στὸν καθηγητὴ τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Bιέννης Πολυχρόνης Eνεπεκίδης.

 Tο ξεχασμένο δωμάτιο ἐντοπίστηκε ὅταν ἡ νέα διευθύντρια τοῦ Mουσείου τῆς Aγίας Σοφίας Zαλὲ Nτεντέογλου ρώτησε ἂν ὑπάρχει χῶρος ποὺ νὰ μὴν ἔχει ἀνοιχτεῖ καὶ διέταξε νὰ παραβιάσουν τὴν κλειδαριὰ τοῦ συγκεκριμένου χώρου, ἀφοῦ δὲν ὑπῆρχε κλειδὶ τῆς πόρτας.

Ἀποκαλύφθηκε τότε πὼς τὸ δωμάτιο ποὺ δὲν εἶχε ἀνοιχτεῖ ἀπὸ τὸ 1968, ὑπῆρξε ἐργαστήρι τοῦ Γκάσπαρο Φοσάτι (1809 - 1883), ὁ ὁποῖος ἀκολουθῶντας τὴν ἐντολὴ τοῦ Σουλτάνου, ἀναστήλωσε πλήρως τὸ μνημεῖο στὴ διάρκεια τῆς περιόδου 1847 - 1849.

H ἔρευνα τοῦ καθηγητῆ Πολυχρόνη Eνεπεκίδη καταδεικνύει ὅτι ὁ Φοσάτι εἶχε ἁπλῶς μετατρέψει ἐπιδέξια σὲ γραφεῖο του τὴν κρύπτῃ ποὺ τοῦ εἶχαν ὑποδείξει οἱ Ἕλληνες φίλοι του στὴν Πόλη.

H κρύπτη, μία ἀπὸ τίς πολλὲς τοῦ μεγάλου ναοῦ, ἦταν τὸ κρυφὸ ἐκεῖνο ἱερὸ ὅπου συνεχίστηκε ἀπὸ τὸν ἱερέα ἡ διακοπεῖσα ἱεροτελεστία, καὶ ὅταν τελείωσε ἔκλεισε ἡ πόρτα τῆς κρύπτης καὶ θὰ ἄνοιγε, κατὰ τὴν παράδοση, ὅταν καὶ πάλι Ἕλληνες θὰ ἦταν οἱ ἱερεῖς καὶ τὸ ἐκκλησίασμα.

Ἡ Ἁγία Τράπεζα

Ἡ Ἁγία Τράπεζα ἦταν κατασκευασμένη ἀπὸ χρυσό. Ἀπὸ πάνω της κρέμονταν 30 στέμματα τῶν αὐτοκρατόρων, ἀνάμεσα τοὺς καὶ αὐτὸ τοῦ Μ. Κωνσταντίνου. Καὶ λέγεται ὅτι αὐτὸ γινόταν γιὰ νὰ θυμίζουν στοὺς χριστιανοὺς τὴν προδοσία τοῦ Ἰούδα. Τὰ τριάκοντα ἀργύρια.

Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση πρὶν ὁ Μωάμεθ ὁ Β΄ καταλάβει τὴν Κωνσταντινούπολη, ὁ αὐτοκράτορας Κών/νὸς διέταξε νὰ μεταφέρουν τὴν ἁγία τράπεζα καὶ ὅλα τὰ κειμήλια τῆς Ἁγίας Σοφίας μακριὰ ἀπὸ τὴν πόλη γιὰ νὰ μὴν πέσουν στὰ χέρια τῶν Τούρκων.

Τρία καράβια Ἑνετικὰ λοιπὸν ξεκίνησαν ἀπὸ τὴν πόλη γεμᾶτα μὲ ὅλα αὐτὰ τὰ κειμήλια, ὅπως λέει καὶ ὁ θρῦλος, ἀλλὰ τὸ τρίτο ἀπὸ αὐτὰ ποὺ μετέφερε τὴν ἁγία τράπεζα βυθίστηκε στὰ νερὰ τοῦ Βοσπόρου στὴν περιοχὴ τοῦ Μαρμαρᾶ.

Ἡ περιοχὴ τοῦ Μαρμαρᾶ

Ἀπὸ τότε μέχρι σήμερα στὸ σημεῖο ἐκεῖνο ποὺ εἶναι βυθισμένη ἡ ἁγία τράπεζα τὰ νερὰ τῆς θάλασσας εἶναι πάντοτε ἤρεμα καὶ γαλήνια, ἀσχέτως μὲ τίς καιρικὲς συνθῆκες ποὺ ἐπικρατοῦν στὴν γύρῳ,γύρω περιοχή.

Τὸ φαινόμενο μαρτυροῦν καὶ σύγχρονοι Τοῦρκοι ἐπιστήμονες, ποὺ ἔχουν κάνει κατὰ καιροὺς ἀπόπειρες νὰ ἀνακαλύψουν ποὺ ὀφείλεται αὐτὸ τὸ περίεργο φαινόμενο, ἀλλὰ λόγῳ τῆς λασπώδους σύστασης τοῦ βυθοῦ, ἐπέστησαν ἄκαρπες.

Στὸ βιβλίο τοῦ Δωροθέου Μονεμβασίας μὲ τίτλο «Βίβλος Χρονική» (1781) διαβάζουμε:

«Οἱ Ἑνετοὶ τὴν ὑπερθαύμαστον καὶ ἐξάκουστον Ἁγίαν Τράπεζαν τῆς Ἁγίας Σοφίας, τὴν πολύτιμον καὶ ωραιότατην, ἔβγαλαν ἀπὸ τὸν Ναὸ καὶ ἔβαλαν εἰς τὸ καράβι, καὶ καθὼς ἔκαναν ἄρμενα καὶ ἐπήγαιναν πρὸς Βενετία, ὦ, τοῦ θαύματος!

Πλησίον τῆς νήσου τοῦ Μαρμαρᾶ ἄνοιξε τὸ καράβι καὶ ἔπεσεν εἰς τὴν θάλασσαν ἡ Ἁγία Τράπεζα κξαὶ ἐβούλησε καὶ εἶναι ἐκεῖ ὡς σήμερον, καὶ τοῦτο εἶναι φανερὸν καὶ τὸ μαρτυροῦν οἱ πάντες, διότι ὅλον τὸ μέρος ἐκεῖνο, ὅταν κάμνει φουρτούνα, ἡ θάλασσα ὅλη κάμνει κύματα φοβερά, εἰς δὲ τὸν τόπο ὅπου εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα εἶναι γαλήνη καὶ δὲν ταράσσεται ἡ θάλασσα.

Καὶ ὑπαγαίνουν τινὲς ἐκεῖ μὲ περάματα, καὶ λαμβάνουν ἀπὸ τὴν θάλασσαν ἐκείνην, ὅπου εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα, καὶ μυρίζει θαυμασιώματα μυρωδίαν, ἀπὸ τὸ ἅγιον μύρον ὅπου ἔχει καὶ τῶν ἄλλων ἀρωμάτων».

Ὁ πατέρας τῆς Ἑλληνικῆς λαογραφίας, Νικόλαος Πολίτης, γράφει γιὰ τὸ περιστατικό:

«Τὴν ἡμέρα ποὺ πάρθηκεν ἡ Πόλη ἔβαλαν σ' ἕνα καράβι τὴν Ἁγία Τράπεζα, νὰ τὴν πᾶνε στὴν Φραγκιά, γιὰ νὰ μὴν πέσει στὰ χέρια τῶν Τούρκων. Ἐκεῖ ὅμως στὴν θάλασσα τοῦ Μαρμαρᾶ, ἄνοιξε τὸ καράβι καὶ ἡ Ἁγία Τράπεζα ἐβούλιαξε στὸν πάτο.

Στὸ μέρος ἐκεῖνο ἡ θάλασσα εἶναι λάδι, ὅση θαλασσοταραχὴ καὶ ἂν εἶναι γύρῳ.,γύρω. Καὶ τὸ γνωρίζουν τὸ μέρος αὐτὸ ἀπὸ τὴ γ΄λήνη ποὺ εἶναι πάντα ἐκεῖ καὶ ἀπὸ τὴν εὐωδία ποὺ βγαίνει. Πολλοὶ μάλιστα ἀξιώθηκαν νὰ τὴν ἰδοῦν στὰ βάθη τῆς θάλασσας».

«Τρία καρά - κρουσταλλένια μου, τρία καρά - τρία καράβια φεύγουνι,

ποὺ μέσα ποὺ τὴν Πόλι, κλαίει καρδιά μας, κλαίει κι ἀναστενάζει.

τό' νὰ φορτώνει του Σταυρό, κι τ' ἄλλο τοῦ Βαγγέλιου

τοῦ τρίτου του καλύτερου, τὴν Ἅγια Τράπεζά μας,

μὴ μᾶς τὴν πάρουν τα σκυλιά, κι μᾶς τὴ μαγαρίσουν

Ἡ Παναγιὰ ἀναστέναξι, κι δάκρυσαν οἱ 'κόνις...»

Ἡ Ἁγία Τράπεζα τῆς Ἁγίας Σοφίας ἀναπαύεται στὸ βυθὸ τῆς θάλασσας, πάνω στὴν ἄμμο καὶ στὰ κοχύλια. Τὸ σημεῖο ὅπου βούλιαξε τὸ καράβι τὸ ξέρουν καλὰ οἱ ναυτικοὶ καὶ εὔκολα τὸ βρίσκουν. Πραγματικά, ἀκόμα κι ὅταν ἡ πιὸ ἄγρια τρικυμία, φουσκώνει ὁλόγυρα τὰ κύματα καὶ κάνει τὴ θάλασσα νὰ μουγκρίζει, ἐκεῖ εἶναι γαλήνη καὶ ἡσυχία.

Ἀπὸ τὴ λεία καὶ λαμπρὴ ἐπιφάνεια τοῦ νεροῦ ἀνεβαίνουν γλυκὲς εὐωδιὲς καὶ ἀντίλαλος ἀπὸ ἀγγελικὲς ψαλμωδίες. Πολλοὶ ἄξιοι δύτες ποὺ μαζεύουν κοράλλια ἢ ψαρεύουν σφουγγάρια, προσπάθησαν νὰ κατέβουν καὶ νὰ δοῦν τὸ ναυαγισμένο καράβι.

Κανεὶς δὲν τὰ κατάφερε. Ἡ θάλασσα, πολὺ βαθιὰ σ αὐτὸ τὸ μέρος, φυλάει τὴν Ἁγία Τράπεζα καὶ τὰ λείψανα τῶν Ἁγίων ἀπὸ κάθε βέβηλο μάτι.

Ὅταν ὅμως θὰ ξαναπάρουμε τὴν Πόλη, ἡ Ἁγία Τράπεζα, ποὺ μένει στὴν ἄμμο τοῦ βυθοῦ, θ ἀνέβει στὴν ἐπιφάνεια ὅπως ἀνεβαίνει ὁ δύτης. Θ ἀρμενίσει μόνη τῆς κατὰ τὸ Βυζάντιο καὶ θὰ τὴν πάρουμε ἀπὸ κεῖ ποὺ θ ἀράξει. Θὰ τὴν ξαναφέρουμε στὴν Ἁγία Σοφία καὶ μὲ χαρούμενους ὕμνους, θὰ τὴν ἀφιερώσουμε πάλι στὴ Σοφία τοῦ Θεοῦ.

Τότε, μέσα στὴ Βασιλικὴ ποὺ ἔχτισε ὁ μεγάλος Ἰουστινιανός, θὰ λάμψουν πάλι τὰ μωσαϊκά, οἱ εἰκόνες τῶν Ἁγίων, τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελίου, καὶ ὁ σταυρὸς θὰ ξαναφανεὶ πάνω ἀπὸ τὸ μαρμάρινο τραπέζι ποὺ ξέπλυναν τὰ κύματα.

«Τὸ ποτάμι ποὺ σταμάτησε νὰ κυλάει»

Οἱ περισσότεροι τοπικοὶ θρῦλοι γιὰ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης μοιάζουν σὲ ἕνα σημεῖο: ὅλοι δείχνουν ὅτι ὁ χρόνος σταμάτησε μὲ τὴν κατάληψη τῆς ἱερῆς πόλης τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τοὺς ἄπιστους Τούρκους καὶ ὅτι ἡ τάξη στὸν κόσμο θὰ ἐπανέλθει μὲ τὴν ἀνακατάληψη τῆς Βασιλεύουσας ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες.

Ἔτσι, καὶ στὴν Ἤπειρο ὑπάρχει μιὰ ἀντίστοιχη λαϊκὴ δοξασία. Συγκεκριμένα, ἕνα πουλὶ φέρνει τὴν ἀναγγελία τῆς πτώσης τῆς Πόλης σὲ μιὰ ὁμάδα βοσκῶν ποὺ ἐκείνη τὴ στιγμὴ ποτίζουν τὰ κοπάδια τους σὲ ἕνα ποτάμι.

Ὁ θρῦλος λέει ὅτι στὸ ἄκουσμα τῆς φοβερῆς εἴδησης τὰ νερὰ τοῦ ποταμίου σταμάτησαν νὰ κυλᾶνε, ἀφοῦ καὶ τὸ φυσικὸ στοιχεῖο θεώρησε ὅτι ἡ πτώση τῆς Κωνσταντινούπολης ἦταν κάτι τὸ ἀνήκουστο. Τὸ ποτάμι θὰ συνεχίσει καὶ πάλι νὰ κυλάει, μόλις ἀπελευθερωθεῖ ἡ Πόλη, συνεχίζει ὁ λαϊκὸς θρῦλος...

«Τὰ ψάρια τοῦ καλόγερου»

Κάποιος καλόγερος εἶχε ψαρέψει σὲ ἕνα ποτάμι ψάρια καὶ τὰ τηγάνιζε κοντὰ στὴν ὄχθη τοῦ ποταμοῦ. Τὴ στιγμὴ ἐκείνη ἀκούστηκε ἀπὸ ἕνα πουλὶ τὸ μήνυμα τῆς πτώσης τῆς Κωνσταντινούπολης στοὺς Τούρκους.

Ὁ καλόγερος σάστισε καὶ ἀμέσως τὰ μισοτηγανισμένα ψάρια πήδησαν ἀπὸ τὸ τηγάνι καὶ ξαναβρέθηκαν στὸ ποτάμι. Ἐκεῖ ζοῦν αἰώνια μέχρι τὴ στιγμὴ τῆς ἀπελευθέρωσης τῆς Κωνσταντινούπολης ἀπὸ τοὺς Τούρκους, ὁπότε καὶ θὰ ξαναβγοῦν γιὰ νὰ συνεχιστεῖ τὸ τηγάνισμα τούς.

«Ὁ Πύργος τῆς Βασιλοπούλας»

Στὰ κάστρα τοῦ Διδυμότειχου ἕνας κυκλικὸς πύργος, ὁ ψηλότερος ὀνομάζεται "πύργος τῆς βασιλοπούλας". Ἡ παράδοση λέει πὼς κάποτε ὁ βασιλιᾶς διασκέδαζε κυνηγῶντας καὶ στὴ θέση του ἄφησε τὴν κόρη του.

Ὅταν τὸν εἰδοποίησαν ὅτι ἔρχονται οἱ Τοῦρκοι εἶχε τόση ἐμπιστοσύνη στὴν ὀχυρότητα τοῦ κάστρου ὥστε εἶπε: "ἂν σηκωθεῖ ἀπὸ τὴ χύτρα ὁ κόκορας καὶ λαλήσει, θὰ πιστέψω ὅτι κυριεύτηκε ἡ πόλη".

Οἱ Τοῦρκοι ὅμως χρησιμοποίησαν δόλο καὶ ἔδειξαν τὸ χρυσοκέντητο μαντήλι τοῦ βασιλιᾶ στὴν κόρη του. Αὐτὴ μόλις τὸ εἶδε, τοὺς παρέδωσε τὸ κλειδὶ τοῦ κάστρου κι ἔγινε αἰτία τῆς ἅλωσης. Ὅταν κατάλαβε πὼς τὴν ξεγέλασαν, δὲν ἄντεξε τὴν ντροπὴ καὶ αὐτοκτόνησε πέφτοντας ἀπὸ τὸν πύργο. Ἀπὸ τότε ὁ πύργος λέγεται τῆς βασιλοπούλας.

«Οἱ Κρητικοὶ Πολεμιστές»

Ἕναν ἀπὸ τοὺς πύργους τῶν τειχῶν τῆς Πόλης τὸν ὑπεράσπιζαν τρία ἀδέρφια, ἄρχοντες Κρητικοὶ ποὺ πολεμοῦσαν μὲ τὸ μέρος τῶν Βενετῶν (ἡ Κρήτη τότε ἦταν κάτω ἀπὸ τὴν κυριαρχία τῶν Βενετῶν).

Μετὰ τὴν πτώση τῆς πόλης τὰ τρία ἀδέρφια καὶ οἱ ἄντρες τους ἐξακολουθοῦσαν νὰ πολεμοῦν καὶ παρὰ τίς λυσσώδεις προσπάθειες τοὺς οἱ Τοῦρκοι δὲν εἶχαν κατορθώσει νὰ καταλάβουν τὸν πύργο. Γιὰ τὸ περιστατικὸ αὐτὸ ἐνημερώθηκε ὁ Σουλτᾶνος καὶ ἐντυπωσιάστηκε ἀπὸ τὴν παλικαριά τους.

Ἀποφάσισε, λοιπόν, νὰ τοὺς ἐπιτρέψει νὰ φύγουν μὲ ἀσφάλεια ἀπὸ τὸν πύργο καὶ νὰ πάρουν ἕνα καράβι μὲ τοὺς ἄντρες τους καὶ νὰ γυρίσουν στὴν Κρήτη. Πραγματικὰ ἡ πρόταση τοῦ ἔγινε δεκτὴ μὲ τὴ σκέψη ὅτι ἔπρεπε νὰ μείνουν ζωντανοὶ γιὰ νὰ πολεμήσουν νὰ ξαναπάρουν τὴ Βασιλεύουσα πίσω ἀπὸ τοὺς ἀπίστους.

Ἔτσι οἱ Κρητικοὶ ἐπιβιβάστηκαν στὸ πλοῖο τους καὶ ξεκίνησαν γιὰ τὸ νησί τους. Τὸ πλοῖο δὲν ἔφτασε ποτὲ στὴν Κρήτη καὶ ὁ θρῦλος λέει ὅτι περιπλανιοῦνται αἰώνια στὸ πέλαγος μέχρι τὴ στιγμὴ ποὺ θὰ ξεκινήσει ἡ μάχη γιὰ τὴν ἀνακατάληψη τῆς Πόλης ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες.

Τότε τὸ πλοῖο τῶν Κρητικῶν θὰ τοὺς ξαναφέρει στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ πάρουν καὶ αὐτοὶ μέρος στὴ μάχη καὶ νὰ ὁλοκληρώσουν τὴν ἀποστολή τους καὶ τὸ ἑλληνικὸ ἔθνος νὰ ξανακερδίσει τὴν Πόλη.

«Στὴν πόρτα τῆς Ἀγια-Σοφιάς, ποὺ σφράγισε / ἑνὸς ἀγγέλου χέρι, / διπλοσφαγμένος ἔπεσ' ὁ Δικέφαλος / ἀπ' τ' ἄπιστο μαχαίρι».