Ὁ θεός του Ἔρωτα κατά τους ἀρχαίους φιλοσόφους

Ἕξι Ἀρχαῖοι Ἕλληνες φιλόσοφοι καὶ διανοητές κλήθηκαν στὸ Συμπόσιο του Πλάτωνα νὰ ἐκφράσουν την ἄποψη τους γιὰ το θεό Ἔρωτα καὶ τον ἔρωτα σὰν κατάσταση καὶ συναίσθημα στὴν ἐποχῆ τους.

.

Ὁ θεός του ἔρωτα κατά τους Ἀρχαίους Φιλοσόφους

Ὁ θεός Ἔρωτας εἶναι ὁ πρῶτος θεός ποὺ φανερώθηκε στὴν ἱστορική πορεία του ἀνθρώπινου γένους, εἰπέ ὁ Φαῖδρος, ἐπικαλούμενος τον Ἡσίοδο: «μετά το Χάος, δύο τούτῳ γενέσθαι, Γῆν τε καὶ Ἔρωτα». Ὄχι μόνον ὁ πρεσβύτερος, ἀλλὰ κι ὁ πιὸ μεγάλος καὶ θαυμαστός:

Γιατί μέγας καὶ θαυμαστός; Ἐπειδή την ὀμορφιά καὶ την ποιότητα της ζωῆς τίποτε ἄλλο δὲν μπορεῖ νὰ ἐξασφαλίσει, οὔτε η συγγένεια, οὔτε τα δημόσια ἀξιώματα, οὔτε ὁ πλοῦτος, ὅπως ὁ ἔρωτας. Καὶ τοῦτο, γιατί αὐτὸς, καὶ μόνον αὐτὸς, μας κάνει νὰ ντρεπόμαστε γιὰ τ” ἄσχημα καὶ μας παρακινεῖ, φιλοτιμῶντας μας, γιὰ τα ὡραία:

«Δὲν εἶναι ἕνας καὶ μοναδικός ὁ ἔρωτας», του ἀντιπαρατήρησε ὁ Παυσανίας. «Εἶναι δύο: ὁ πάνδημος καὶ ὁ οὐράνιος. Γι” αὐτὸ πρέπει νὰ διευκρινίζουμε κάθε φορά, σε ποιόν ἀπὸ τους δύο ἀναφερόμαστε.»

Ἄξιος ἐγκωμιασμοῦ εἶναι ὁ οὐράνιος, ἐκεῖνος δηλαδή ὁ ἔρωτας ποῦ παρακινεῖ τους ἀνθρώπους νὰ ἐρωτεύονται με ὄμορφό καὶ καλλιεργημένο τρόπο. Ο ἔρωτας της πάνδημης Ἀφροδίτης ἁρπάζει ὁτιδήποτε κι ἄν τύχει στὸ δρόμο του. Εἶναι ὁ ἔρωτας τὠν φαύλων, ποὺ ποθοῦν μόνο τα σώματα, δίχως νὰ νοιάζονται γιὰ την ψυχή τους καὶ γιὰ την ὀμορφιά της συμπεριφοράς:

Ὁ ἔρωτας εἶναι ἡ ἕλξη τῶν ἀντιθέτων ποὺ ἐναρμονίζονται ὅπως ἡ μελωδική μουσική σύνθεση, εἶπε ὁ Ἐρυξίμαχος.

Ἀκολούθησε ὁ Ἀριστοφάνης καὶ ἀναφέρθηκε σ” ἕνα χαριτωμένο παραμύθι. Εἶπε δηλαδή πῶς ὁ θεός κάποτε ἀποφάσισε νὰ τιμωρήσει τους ἀνθρώπους γιὰ την ἀλαζονεία τους.

Στὰ μακρινά ἐκεῖνα χρόνια ἡ ἀνθρώπινη μορφή ἦταν διπλή, σε σύγκριση με αὐτὴν ποὺ ξέρουμε. Τιμωρῶντας τους ἀνθρώπους ἐκείνης της ἐποχῆς, ὁ θεός τους χώρισε ἐγκάρσια σε δύο, ἔτσι ὅπως εἶναι πιὰ γνωστή ἡ μορφή μας. Κι ἀπὸ τότε καθένας ψάχνει νὰ βρεῖ το χαμένο ταίρι του.

Ἑπομένως ὁ ἔρωτας εἶναι ἡ ἀκατανίκητη ροπή γιὰ την ἐπανασύνδεση στὴν ἀρχικὴ ἑνότητα καὶ ὁλοκλήρωση του ἤδη διχασμένου ἀνθρώπου. Ἐρωτευόμαστε γιατί ποθοῦμε νὰ ξαναβροῦμε τὴ χαμένη μας ἑνότητα, γιατί νοσταλγοῦμε, δηλαδή, την παλιά μας ὁλοκληρωμένη φύση.

Με ποιητική ἐξάρσει ὁ Ἀγαθῶν ἀντέκρουσε το Φαῖδρο, πού εἶχε ἀποκαλέσει τον Ἔρωτά πρεσβύτερο ἀπὸ ὅλους τους θεούς. Αὐτὸς μόνο με τα νιάτα συναναστρέφεται κι εἶναι ὁ ἴδιος πάντα νέος:

Κι ὅποιος τον συναπαντήσει, ἔ, τότε πιά καταλαμβάνεται ἀπὸ ποιητικό οἶστρο ἀκόμη κι ἄν προηγουμένως δὲν εἶχε καμιά μουσική καλλιέργεια. Μὰ το πιὸ σημαντικό στὸν ἔρωτα εἶναι πῶς μας ἀπελευθερώνει ἀπὸ τὴ μοναξιά καὶ την ἀλλοτριότητα ποὺ μας τυραννοῦσε προηγουμένως καὶ γεμίζει την ψυχή μας με την πιὸ εὐτυχισμένη ἐπικοινωνία.

Σωκράτης: Ὁ ἔρωτας εἶναι ἀναβάσῃ ἀπὸ τον κόσμο τῶν θνητῶν

Τελευταῖος μίλησε ὁ Σωκράτης, ἐπικαλούμενος ὅσα του εἶχε ἐκμυστηρευτεῖ μία ἑτέρα, ἡ Διοτίμα: ὁ ἔρωτας εἶναι ἡ ἀναβάσῃ του ἀνθρώπου ἀπὸ τον κόσμο τῶν θνητῶν στὸν ἐνδιάμεσο κόσμο ποὺ τον χωρίζει ἀπὸ ἐκεῖνον τῶν ἀθάνατων θεῶν.

Δαίμονας εἶναι ὁ ἔρωτας. Γιατί οἱ δαίμονες μετέχουν στὴ θνητή φύση τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ με στοιχεῖα ἀπὸ τὴ θεϊκή ἀθανασία. Καὶ μόνον οἱ δαίμονες μποροῦν νὰ ἀνεβάσουν τους ἀνθρώπους σ” ἐκεῖνα τα σκαλοπάτια, ἀπὸ τα ὁποία εἶναι πιὰ ἐφικτή κάποια ἐπικοινωνία ἀνάμεσα τους καὶ στοὺς θεούς:

Ὁ ἔρωτας, ποὺ σ” ὅλα του εἶναι μέγιστος καὶ πολυμήχανος, μπορεῖ νὰ προσδιοριστεῖ με δύο λέξεις, ὡς ἡ ἐπιθυμία πού τρέφουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ κάθε τί το καλό, ὥστε νὰ “ναί εὐτυχισμένοι:

Κάθε ἄνθρωπος ἔχει μέσα του το σπέρμα του καλοῦ σε ἀδράνεια. Ὁ ἔρωτας εἶναι πού το ἐνεργοποιεῖ, προκαλεῖ τη γονιμοποίηση, την κυοφορία καὶ τὴ γέννηση του καλοῦ. Ὁ ἔρωτας λοιπόν εἶναι μία ἀπὸ τις πιὸ θαυμαστές κατακτήσεις του ἀνθρώπινου πολιτισμοῦ.

Ξεκίνησε, στὰ ἀπροσδιόριστα βάθη της ἱστορίας του ἀνθρώπινου γένους, σὰν ἁπλὸ καὶ ἀνεπίγνωτο ὁρμέμφυτο – το ἔνστικτο γιὰ την ἀναπαραγωγή καὶ τὴ διατήρηση του εἴδους.

Στή συνέχεια ἀνέβηκε στὸ πρῶτο σκαλοπάτι – της αἰσθησιακῆς ἡδονῆς. Μετά προχώρησε ἕνα βῆμα πιό πάνω, στὸ σκαλοπάτι της αἰσθητικῆς ἕλξης καὶ τελείωσης.

Ἀπ” ἐκεῖ ὁ ἔρωτας κορυφώθηκε στὴν ὄντως πολλαπλή ὁλοκλήρωση καὶ στὴν τελείωση της ἀνθρώπινης προσωπικότητας: συναισθηματική συγκίνηση, αὐθόρμητη ἔφεσή γιὰ προσφορά, δίχως ὑπολογισμούς, φλόγα γιὰ δημιουργία, ἀσυγκράτητη ὁρμὴ νὰ ἀναπτύξει ὁ ἐρωτευμένος ὅλες τις διανοητικές του ἱκανότητες, νὰ δείξει τον καλύτερο ἑαυτὸ του. Ὄχι μόνο νὰ φαίνεται, μὰ νὰ γίνει καὶ νὰ εἶναι πραγματικά καλύτερος,

Ἔτσι ὑψιπετής , καθώς ἀνοίγει τα φτερά του, ὁ ἔρωτας εἶναι εὐαίσθητος στὶς μικρότητες καὶ εὔθραυστος. Σὰν το κυκλάμινο τ” Ἀπρίλη. Φυτρώνει, δίχως νὰ το περιμένεις. Ἐκεῖ ποὺ δὲν το προσδοκᾶς, θάλλει κι εὐωδιάζει στ” ἀγιάζι , δίχως πολλές ἀπαιτήσεις. Κι ὅμως, τόσο εὔκολα μαραίνεται. Χάνεται, γίνεται ρουτῖνα κουραστική. Ὅμοια ἀπροσδόκητα, ὅπως εἶχε ἔρθει.

Ὁ ἔρωτας στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα ἀπασχόλησε φιλοσόφους, ποιητές καὶ καλλιτέχνες ὡστόσο ἡ θεμελίωση της οὐσίας του ἔρωτα παρέμεινε ἕνα δυσεπίλυτο αἴνιγμα γιὰ ὅλους, ἀκόμα καὶ σήμερα.

Ὁ Oθωμανὸς πρίγκηπας ποὺ πολέμησε στὸ πλάϊ του Παλαιολόγου

Ὁ πρίγκιπας Ὀρχὰν ἦταν μακρινὸς συγγενής του Μωάμεθ Β΄, κατὰ μία ἄποψη δεύτερος ἐξάδελφός του. 

Σύμφωνα μὲ αὐτὴ τὴ γενεαλογικὴ προσέγγιση, ὁ Ὀρχὰν ἦταν ἐγγονὸς τοῦ Σουλεϊμὰν Τσελεμπί, μεγαλύτερου ἀδελφοῦ τοῦ σουλτάνου Μωάμεθ Ἀ΄ (1413-1421). 

Οἱ δύο ἀδελφοί, ὅπως καὶ ἕνας τρίτος, ὁ Μουσά, εἶχαν καταλάβει διαδοχικὰ τὸν ὀθωμανικὸ θρόνο μετὰ τὴν ἀναπάντεχη αἰχμαλωσία τοῦ πατέρα τους, Βαγιαζὴτ Ἀ΄(1389-1402) ἀπὸ τὸν Ταμερλάνο στὴ μάχη τῆς Ἀγκύρας. 

Ὡς ἀποτέλεσμα τῆς ἀτυχοῦς γιὰ τοὺς Ὀθωμανοὺς κατάληξης αὐτῆς τῆς μάχης, τὸ κράτος τοὺς περιέπεσε στὴ δίνη ἑνὸς μακροχρόνιου ἐμφυλίου πολέμου. Πρῶτος κατέλαβε τὸν θρόνο ὁ Σουλεϊμὰν (1403-1411), ὁ ὁποῖος ὅμως ἀνατράπηκε καὶ σκοτώθηκε ἀπὸ τὸν πολεμοχαρῆ ἀδελφὸ τοῦ Μουσά, ποὺ κυβέρνησε μὲ τὴ σειρὰ τοῦ ἐπὶ δύο χρόνια (1411-1413). 

Οἱ ἐχθρικὲς διαθέσεις τοῦ τελευταίου πρὸς τὴ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα ὁ αὐτοκράτορας Μανουὴλ Β΄ Παλαιολόγος νὰ ἐξωθήσει σὲ ἐξέγερση ἐναντίον του τὸν τρίτο ἐπιζώντα ἀδελφό, τὸν Μωάμεθ, ὁ ὁποῖος καὶ τελικὰ ἐπικράτησε.

Κατὰ τὴ ἐξέλιξη αὐτῶν τῶν γεγονότων, προφανῶς οἱ ἀπόγονοι τοῦ Σουλεϊμὰν βρῆκαν καταφύγιο στὴν «οὐδέτερη» Κωνσταντινούπολη, ὅπου οἱ Βυζαντινοί τους προφύλαξαν γιὰ νὰ τοὺς χρησιμοποιήσουν ὡς «ἀντίπαλο δέος», προκαλῶντας ἕναν ἐμφύλιο πόλεμο στὸ ὀθωμανικὸ κράτος, ἐφόσον οἱ συνθῆκες θὰ τὸ ἐπέτρεπαν (τὸ ἴδιο εἶχαν κάνει καὶ οἱ Ὀθωμανοὶ μὲ τὴ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία κατὰ τὸ δεύτερο μισὸ τοῦ 14ου αἰῶνα, ἐνισχύοντας διάφορους γόνους τῆς δυναστείας τῶν Παλαιολόγων στὶς ἐπιδιώξεις τους νὰ καταλάβουν τὸν αὐτοκρατορικὸ θρόνο). 

Ὑπ' αὐτὲς τίς συνθῆκες, ὁ πρίγκιπας 

Ὀρχὰν ἔζησε στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία. Προκειμένου, μάλιστα, νὰ μὴν τοῦ ἐπιτραπεῖ νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὴν πόλη, ὁ πατέρας τοῦ Μωάμεθ Β', ὁ σουλτᾶνος Μουρὰτ Β', εἶχε συμφωνήσει νὰ καταβάλει στοὺς Βυζαντινοὺς ὡς «λύτρα» 3.000 ἄσπρα, ἀπὸ τὰ εἰσοδήματα τῶν πόλεων κατὰ μῆκος τοῦ νοτιότερου ροῦ τοῦ Στρυμόνα.

Κατὰ μία εἰρωνεία τῆς τύχης, ἡ μὴ καταβολὴ αὐτῶν τῶν λύτρων ἀποτέλεσε τὴν ἀφορμὴ γιὰ τὴν ἔναρξη τῶν ἐχθροπραξιῶν ποὺ ὁδήγησαν στὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης. 

Συγκεκριμένα, κατὰ τὴν ἄνοδό του στὸν θρόνο, τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1541, ὁ Μωάμεθ Β' εἶχε δεσμευθεῖ νὰ συνεχίσει νὰ τὰ καταβάλει, ἀλλὰ μέχρι τὸ φθινόπωρο τοῦ ἴδιου χρόνου δὲν τὸ εἶχε κάνει, καθὼς ἀγωνιζόταν νὰ καταστείλει μιὰ ἐξέγερση στὰ μικρασιατικὰ ἐδάφη τοῦ κράτους του. 

Ὁ Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος θεώρησε ὅτι αὐτὴ ἡ συγκυρία του εὐνοοῦσε μιὰ ἐπίδειξη πυγμῆς, καὶ ἀπείλησε τὸν Μωάμεθ ὅτι, ἐὰν δὲν τὰ ἔστελνε τὰ χρήματα, οἱ Βυζαντινοὶ θὰ ἄφηναν ἐλεύθερο τὸν πρίγκιπα Ὀρχάν. 

Αὐτὴ ἡ ἔλλειψη διπλωματικῆς διορατικότητας ἐκ μέρους του ἐπρόκειτο νὰ ἀποδειχθεῖ μοιραῖα, παρέχοντας στὸν Ὀθωμανὸ σουλτᾶνο τὸ πρόσχημα ποὺ ἀναζητοῦσε γιὰ τὴν ἔναρξη τοῦ πολέμου.

Κατὰ τὴν ἔναρξη τῆς πολιορκίας, ὁ πρίγκιπας

 Ὀρχὰν προθυμοποιήθηκε νὰ ἀναλάβει μὲ τοὺς ἄνδρες του τὴν ἄμυνα ἑνὸς τομέα τῶν τειχῶν, γεγονὸς ἰδιαίτερα τιμητικό, ἐὰν μάλιστα τὸ ἀντιδιαστείλει κανεὶς μὲ τὴ στάση πολλῶν κατοίκων ποὺ προτίμησαν νὰ παρακολουθοῦν παθητικὰ τὴν ἐξέλιξη τῶν γεγονότων. 

Ἔτσι, τοῦ ἀνατέθηκε ἡ φύλαξη ἑνὸς τμήματος τῶν τειχῶν τῆς Προποντίδας στὰ ὁποῖα περιλαμβανόταν καὶ τὸ λιμάνι τοῦ Ἐπτασκαλίου. 

Τὸν τομέα αὐτὸ ὑπερασπίστηκε μὲ γενναιότητα στὶς λίγες περιπτώσεις κατὰ τίς ὁποῖες ὁ ὀθωμανικὸς στόλος προσπάθησε νὰ δημιουργήσει ἀντιπερισπασμοὺς στοὺς ἀμυνόμενους ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς Προποντίδας. 

Κατὰ τὴν εἴσοδο τῶν εἰσβολέων στὴν Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα μὲ τὴ χαρακτηριστικὴ διατύπωση τοῦ Ράνσιμαν, «ὁ πρίγκιπας Ὀρχὰν καὶ οἱ Τοῦρκοι του συνέχισαν νὰ μάχονται, γνωρίζοντας τὴν τύχη ποὺ τοὺς περίμενε ἐὰν ἔπεφταν στὰ χέρια τοῦ σουλτάνου» (Ἡ ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης, σελ. 211).

Ἡ ἅλωση ὅμως σφράγισε καὶ τὴ δική του τύχη. Ἄν καὶ ὅλες οἱ πηγὲς ἀναφέρουν ὅτι σκοτώθηκε, δὲν συμφωνοῦν ὡς πρὸς τὸν ἀκριβῆ τρόπο. 

Κατὰ τὸν Λαόνικο Χαλκοκονδύλη (βιβλίο Ἠ΄), αὐτοκτόνησε πηδῶντας ἀπὸ ἕναν πύργο γιὰ νὰ μὴ συλληφθεῖ, ἀφοῦ προηγουμένως εἶχε μεταμφιεστεὶ σὲ καλόγερο. 

Κατὰ τὸν Κριτόβουλο (βιβλίο Ἀ΄, κεφ. 64, παρ. 1-2), μεταμφιέστηκε σὲ ἁπλὸ στρατιώτη καὶ προσπάθησε νὰ διαφύγει ἀξιοποιῶντας τὴν γνώση του τῶν Τουρκικῶν, ἀλλὰ ἀναγνωρίστηκε καὶ αὐτοκτόνησε πηδῶντας ἀπὸ τὸ τεῖχος.

 Στὴ συνέχεια, οἱ Τοῦρκοι στρατιῶτες ἔκοψαν τὸ κεφάλι του καὶ τὸ μετέφεραν στὸν Μωάμεθ. Τέλος, κατὰ τὸν Δούκα (κεφ. XL, παρ. 4), ὁ ὁποῖος βρέθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη λίγο καιρὸ μετὰ τὴν Ἅλωση καὶ ἐνδεχομένως συνέλεξε προφορικὲς μαρτυρίες, προδόθηκε στὸν ναύαρχο Χαμζὰ μπέη ἀπὸ ἕναν αἰχμάλωτο (μὲ ἀντάλλαγμα τὴ δική του ἐλευθερία), ἐνῶ εἶχε ἤδη συλληφθεῖ προσπαθῶντας νὰ διαφύγει ἀπὸ τὸν πύργο «τῶν Φράγκων» μεταμφιεσμένος σὲ καλόγερο. Στὴ συνέχεια, ἀποκεφαλίστηκε ἀπὸ ἐκεῖνον.

Μὲ τὸν θάνατο τοῦ Ὀρχάν, ὁ Μωάμεθ ἀποκόμισε διπλὸ ὄφελος: ὄχι μόνο κατέκτησε τὴ «βασίλισσα τῶν πόλεων» ἀλλὰ καὶ ἀπαλλάχθηκε ἀπὸ τὸν μοναδικὸ ἐν ζωῇ ἀνταπαιτητὴ τοῦ θρόνου του. 

Ἡ σύντομη στρατιωτικὴ σταδιοδρομία τοῦ μᾶλλον ἄγνωστου Ὀθωμανοῦ πρίγκιπα, ὅμως, τὸν κατατάσσει στὰ πιὸ ἐνδιαφέροντα ἱστορικὰ παράδοξα!

Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες γνώριζαν την ἀπόλυτη ἀλήθεια

Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες γνώριζαν την ἀπόλυτη ἀλήθεια



Δεῖτε ποία εἶναι αὐτὴ


Ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται συνεχῶς σε μία ἀέναη ἀναζήτηση γιά νὰ κατανοήσει τι πραγματικά εἶναι, ποῖα εἶναι ἡ σχέση του με ὅλα τα ἄλλα πού ἀπαρτίζουν τον ὁρατὸ καὶ ἀόρατο κόσμο, τι ἀπογίνεται μετά το θάνατό του καὶ τόσα ἄλλα θεμελιώδη ἐρωτήματα.
Πρόσφατα μέσα ἀπὸ τις ἐξελίξεις της κβαντικής κυρίως φυσικῆς ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀρχίσει ναό κατανοεῖ πράγματα ποῦ γιὰ τα περισσότερα χρόνια της μακράς πορείας του φαίνονταν ἀδιανόητα, ὅπως ὅτι αὐτὸς «δημιουργεῖ» αὐτὸ πού κατανοεῖ ὡς πραγματικότητα καί ὅτι ἐντέλει αὐτή εἶναι μία ψευδαίσθηση οὐσιαστικά καὶ συνεπῶς «ὑφίσταται» «κάτι ἄλλο» ποῦ δὲν ὑπακούει στὶς γνωστές χωροχρονικές συντεταγμένες… Καὶ ὅμως αὐτὴν ἀκριβῶς την θεώρηση γιὰ την ὑπάρξη εἶχαν, ἀπ” ὅτι ἔχει ἐκφρασθεῖ ἀπὸ πολλές πλευρές, καί οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες σοφοί.
Οἱ ἀρχαῖοι αὐτοί διανοητές, λοιπόν, ἔβλεπαν το φυσικό σῶμα του ἀνθρώπου ὄχι ὡς κάτι ξεχωριστό, ὅπως λανθασμένα κάνει ἡ ἐπιστήμη ἕως τώρα, ἀλλά πάντοτε σε σχέση με
την ψυχή ποὺ ἑδρεύει σε αὐτὸ. Γι” αὐτούς το σῶμα εἶναι ἁπλᾶ το ὄργανό ποὺ αὐτή χρησιμοποιεῖ καὶ σῶμα χωρίς ψυχή εἶναι κάτι ἀδιανόητο.
Γιὰ τους Πυθαγόρειους καὶ Πλατωνικούς ἡ λέξη ἄνθρωπος σήμαινε κάτι πολύ περισσότερο ἀπὸ τον ὁρατὸ ἄνθρωπο καὶ, στὴν κυριολεξία, με τον ὅρο αὐτόν ἐννοοῦσαν ἀποκλειστικά τον ἄνθρωπο, ὡς το πνεῦμα καὶ την ψυχή την ἐνσαρκωμένη προσωρινά στὸ ἀνθρώπινο σῶμα. «ἄνθρωπος ἐστί ψυχή σώματι χρωμένη» (Πλάτων, Τιμαῖος 42 D, Φαίδων 111 Α).
Ἡ ψυχή ἕλκει την καταγωγή της ἀπὸ το νοητικό πεδίο, γειά νὰ ἐκδηλώσει την διαπλαστική καὶ ὀργανική της ἱκανότητα. Κατέχει διάμεση θέση μεταξύ νοητοῦ καὶ αἰσθητοῦ καὶ ἔρχεται νὰ ἐμψυχώσει τα σώματα, γεννῶντας το χῶρο καὶ το χρόνο. Ἀποτελεῖ τμῆμα της παγκόσμιας ψυχῆς του κόσμου ἡ ὁποία μερίζεται σε ἀτομικές ψυχές, με σκοπό την ἀπόκτηση της ἐμπειρίας του ὑλικοῦ πεδίου.
Συμβατά με την θεώρηση αὐτή τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων καὶ σύμφωνα με τις νεότερες ἀπόψεις της ἐπιστήμης, εἶναι καὶ τα ὅσα ὁ καθηγητής Robert Lanza πρεσβεύει καὶ τα ὁποία ἑδράζονται κυρίως στὴν κβαντική φυσική. Η θεωρία αὐτὴ ποὺ ἔχει ἀναπτύξει λέγεται biocentrism (βιοκεντρισμός) καὶ ἀναπτύσσει τις παρακάτω βασικές δοξασίες.




Η θεωρία του biocentrism διδάσκει ὅτι ὁ θάνατος, ὅπως τον γνωρίζουμε, εἶναι μία ψευδαίσθηση ποῦ δημιουργεῖται ἀπὸ τὴ συνείδησή μας. «Πιστεύουμε ὅτι ἡ ζωή εἶναι μόνο ἡ δραστηριότητα του ἄνθρακα καὶ ἑνὸς μείγματος μορίων – ζοῦμε καὶ στὴ συνέχεια σαπίζουμε στὸ ἔδαφος», λέει ὁ ἐπιστήμονας στὴν ἱστοσελίδα του. Καὶ συνεχίζει ὁ Lanza: Οἱ ἄνθρωποι πιστεύουμε στὸ θάνατο, ἐπειδή «ἔχουμε διδαχθεῖ ὅτι θὰ πεθάνουμε», ἡ πιὸ συγκεκριμένα, ἐπειδὴ στὴ συνείδησή μας το σῶμα μας καὶ ἡ ζωή μας συνδέονται ἄμεσα, καὶ ἐπειδή γνωρίζουμε ὅτι οἱ ὀργανισμοί πεθαίνουν.
Η θεωρία του biocentrism, ὡστόσο, ἐξηγεῖ ὅτι ὁ θάνατος δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι τερματικός σταθμός ὅπως πιστεύουμε ὅτι εἶναι. Biocentrism εἶναι ἡ θεωρία τῶν πάντων καὶ προέρχεται ἀπὸ τις ἑλληνικές λέξεις το «κέντρο της ζωῆς».
Εἶναι ἡ πεποίθηση ὅτι ἡ ζωή καὶ ἡ βιολογία εἶναι ὕψιστης σημασίας γιὰ την πραγματικότητα καὶ ὅτι ἡ ζωή δημιουργεῖ το σύμπαν, καὶ ὄχι το ἀντίστροφο. Αὐτό ὑποδηλώνει ὅτι η συνείδηση ἑνὸς ἀτόμου καθορίζει το σχῆμα καὶ το μέγεθος τῶν ἀντικειμένων στὸ σύμπαν.
Ο Lanza χρησιμοποιεῖ το παράδειγμα του τρόπου με τον ὁποῖο ἀντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Βλέπουμε τον οὐρανό μπλὲ, ἀλλὰ τα κύτταρα στὸν ἐγκέφαλο μας θὰ μποροῦσαν νὰ ἀλλάξουν ὥστε νὰ βλέπουμε τον οὐρανὸ πράσινο ἡ κόκκινο. Πρόσθεσε ἐπίσης ὅτι ὅλα ὅσα μποροῦν ἐνδεχομένως νὰ συμβοῦν, συμβαίνουν κάποια στιγμή στὰ πολυσύμπαντα, καὶ αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ θάνατος δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει «πραγματικά». Ἀντ ‘αὐτοῦ, εἰπέ ὅτι ὅταν πεθαίνουμε ἡ ζωή μας γίνεται ἕνα «αἰώνιο λουλούδι ποὺ ἐπιστρέφει γιὰ νὰ ἀνθήσει στὸ πολυσύμπαν». Καὶ συνέχισε: «Η ζωή εἶναι μία περιπέτεια ποὺ ξεπερνᾶ το συνήθη γραμμικό τρόπο σκέψης μας».
Ο Lanza ἀναφέρει το περίφημο πείραμα της διπλῆς σχισμῆς γιὰ νὰ ὑποστηρίξει τους ἰσχυρισμούς του. Στὸ πείραμα, ὅταν οἱ ἐπιστήμονες παρακολουθοῦν ἕνα σωματίδιο νὰ περνᾶ μέσω δύο σχισμῶν σε ἕνα φράγμα, το σωματίδιο συμπεριφέρεται σὰν μία σφαῖρα καὶ περνᾶ, ἡ μέσα ἀπὸ τὴ μία σχισμή, ἡ την ἄλλη. Ὡστόσο, ἐάν ἕνα ἄτομο δὲν παρακολουθεῖ το σωματίδιο, αὐτὸ λειτουργεῖ σὰν ἕνα κῦμα, δηλαδή περνᾶ μέσα ἀπὸ τις δύο σχισμές ταυτόχρονα. Αὐτὸ ἀποδεικνύει ὅτι ἡ ὕλη καὶ ἡ ἐνέργεια μπορεῖ νὰ ἐμφανίσουν χαρακτηριστικά καὶ των κυμάτων καὶ των σωματιδίων, καὶ ὅτι ἡ συμπεριφορά τῶν ἀλλαγῶν τῶν σωματιδίων βασίζεται στὴν ἀντίληψη καὶ τὴ συνείδηση ἑνὸς ἀτόμου.

Η Σελήνη στὴν Ἑλληνική Μυθολογία

Η Σελήνη στὴν Ἑλληνική Μυθολογία

Τὸ ὄνομά της ἐτυμολογεῖται ἀπό το σέλας (φῶς).

Στὴν Ἑλληνική μυθολογία καὶ Ἑλληνική Ἐθνικὴ Θρησκεία ἡ Σελήνη, ἢ Μήν (ἀπὸ τὴ σεληνιακή μηνολόγηση) ἡ Πασιφᾶη (στὴν Λακωνία), εἶναι τιτανική ὀντότητα,

Κατά την Θεογονία του Ἡσιόδου ἡ Σελήνη εἶναι κόρη του Ὑπερίωνα καὶ της Θείας καὶ ἀδελφὴ της Ἠοῦς (Αὐγῆς), καὶ τοῦ Ἡλίου, ὁ ὁποῖος τὴ φωτίζει αἰώνια λόγῳ της ἀδελφότητάς τους.

Ἀπεικονίζεται συνήθως ὥς θηλυκή μορφή με μία ἡμισέληνο ὡς στέμμα καὶ ἔφιππη ἡ ὁδηγῶντας χάρμα με φτερωτούς ἵπποις. Ἄλλοτε οἱ περιγραφές την θέλουν νὰ ὁδηγεῖ
μία ἀγέλη βοῶν καὶ το ἡμισεληνιακὸ της στέμμα συσχετισμένο με τα κέρατα του ταύρου. Διασχίζει


κυκλοτερῶς τὸν οὐρανό ὅμοια με τον ἀδελφὸ της, πάνω σε ἅρμα ποὺ σέρνουν δύο ἡμίονοι, ἵπποι ἢ ταῦροι, κατά τὸ ἕνα μέρος τους λευκοί καὶ κατά το ἄλλο μαύρη, ἀλληγορία του ὅτι μόνο ἡ μία πλευρά τὴς σεληνιακῆς ἐπιφάνειας φωτίζεται ἀπὸ το ἡλιακὸ φῶς.


Σύμφωνα με διάφορες τοπικές παραδόσεις, ἔσμιξε με τον Ἀέρα με τον ὁποῖο καὶ γέννησε μία μόνο θυγατέρα, τὴ Δρόσο, με τον Θεό Δία (σύμφωνα με την ἀττικὴ παράδοση) ἀπὸ τον ὁποῖο γέννησε την Πανδία (ἐκ του παν-δίος, δηλ. πανθειοτᾶτη), με τον Θεό Πάνα (σύμφωνα με την ἀρκαδική λατρεία της ἐπὶ τοῦ Λυκαῖου ὀρούς), με τον θνητό Ἐνδυμίωνα με τον ὁποῖο γέννησε 50 κόρες, ὅσοι καὶ οἱ σεληνιακοί μῆνες της κάθε Ὀλυμπιάδας καὶ, τέλος, με τον ἀδελφὸ της Ἥλιο (μία παράδοση της ὕστερης ἀρχαιότητας ποὺ διασώζει ὁ Κόιντος ὁ Σμυρναῖος).


Στὸ θεολογικό καὶ συμβολικό ἐπίπεδο, ἡ Θεά Σελήνη ἀποτελεῖ τὴ θηλυκή ἀρχὴ της δημιουργίας του Κόσμου, καθώς καὶ την πόρτα πρὸς την ἀπόκρυφη φύση της ἀνθρωπότητος καὶ του Σύμπαντος, πρὸς ἐκεῖνο δηλαδή ποὺ μένει ἄφατο στὴν συνηθισμένη θέαση της Φύσεως. Ὑπὸ αὐτή την ἔννοιά θεωρεῖται ὅτι στοιχειώνει ἄμεσα το φαντασιακό καῆ το ὑποσυνείδητο.


Ἀποτελεῖ ἐπίσης ἡ Σελήνη τὴ σελασφόρο εἰκόνα του κυκλικοῦ χρόνου, εἶναι δηλαδή μία μικρογραφία της ροῆς του παντός. Οἵ ἄπειρες νέες σελῆνες συμβολίζουν τα ἄπειρα χρονικά σημεῖα του κάθε πέρατος ποὺ αὐτομάτως σηματοδοτεῖ μία νέα ἀρχή. Ἡ σκοτεινή σελήνη ἐπιτρέπει σὲ ὅλες τις ἐνέργειες νὰ κατακαθίσουν καὶ νὰ ἠρεμήσουν. Τὸ Σύμπαν ἀπεκδύεται τὸ πολλοστό νεκρό παλαιό καὶ ξεκινάει ξανά, φορῶντας ἐπάνω του το ἐπίσης πολλοστό ἑπόμενο νέο. Ὁ διος κύκλος με τὰ ἀνθρώπινα γυναικεία ἒμμηνα καὶ ὁ ἴδιος συμβολισμός.


Οἱ ἄπειρες πανσέληνοι ἀπὸ τὴν ἄλλη, συμβολίζουν τα ἄπειρα χρονικά σημεῖα της κορύφωσης των ἐνεργειῶν στὸ συμπαντικό μάξιμουμ. Στὴν ἀθηναϊκή της λατρεία τῆς προσέφεραν σπονδές καθαροῦ ὕδατος καὶ μικρούς ἄρτους σε σχῆμα ἡμισελήνου (σελήνιοι πλακοῦντες). Ἱερὸ χρῶμα της το ἀσημένιο καὶ το λευκό, καὶ ἱερὸ της μέταλλο ὁ ἀργυρός.


Εἶναι ἡ πρώτη καῆ ἡ μόνη σεληνιακή Θεά στὴν ἀρχαιότερη ποίηση. Τα ἐπίθετά ποὺ της ἀποδίδονται εἶναι Αἴγλη, Πασιφάη, Μήνη καὶ Φοίβη. Με την ἐξελίξη της μυθολογίας καὶ ἄλλες Θεές συσχετίσθηκαν με τὴ Σελήνη, ὅπως ἡ Ἐκάτη, ἡ Ἄρτεμις, καὶ ἡ Ἤρα.

ΒΙΝΤΕΟ του Armstrong για την Σελήνη – Δείχνει πολλά

ΒΙΝΤΕΟ του Armstrong για την Σελήνη – Δείχνει πολλά











Ένα συναρπαστικό video που αναρτήθηκε στο YouTube


έρχεται να μας πει μια συναρπαστική ιστορία. Σύμφωνα με αυτό, το υλικό που μας παρουσιάζει, κινηματογραφήθηκε το 1969 από τον Neil Armstrong και παρουσιάζει αρχαίες δομές στην επιφάνεια του φεγγαριού, που άνετα μπορούν να χαρακτηριστούν ως κτίρια.

ΒΙΝΤΕΟ: Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης

Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης υπήρξε το αποτέλεσμα της πολιορκίας της βυζαντινής πρωτεύουσας, της οποίας Αυτοκράτορας ήταν ο Κωνσταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος, από τον οθωμανικό στρατό, με επικεφαλής τον σουλτάνο Μωάμεθ Β'.

Η πολιορκία διήρκεσε από τις 6 Απριλίου έως την Τρίτη, 29 Μαϊου 1453 (Ιουλιανό ημερολόγιο). Όταν τελικά η Κωνσταντινούπολη αλώθηκε, η υπερχιλιετής Βυζαντινή Αυτοκρατορία έπαψε να υπάρχει.

Το παρακάτω συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του National Geographic εξηγεί τα ιστορικά γεγονότα του 1453.


Την Τρίτη το βράδυ, 29 Μαΐου, μεταξύ 01.00 και 02.00, εκδηλώθηκε γενική τουρκική επίθεση. Μόλις δόθηκε το σύνθημα η πόλη υπέστη συνδυασμένη επίθεση από τρεις πλευρές συγχρόνως. Οι Βυζαντινοί κατάφεραν να αποκόψουν τις υπόγειες σήραγγες απ' όπου οι Τούρκοι προσπάθησαν να περάσουν κάτω από τα τείχη. Παρόλο που στις επιθέσεις ήταν περισσότεροι αριθμητικά, οι Βυζαντινοί τους απώθησαν αρκετές φορές προκαλώντας τους τρομερές απώλειες. Οι δύο πρώτες επιθέσεις αποκρούστηκαν. Όμως ο Μωάμεθ Β' οργάνωσε πολύ προσεκτικά την τρίτη και τελευταία επίθεση.

Με ιδιαίτερη επιμονή οι Τούρκοι επιτέθηκαν κατά του μέρους των τειχών το οποίο ήταν κοντά στην πύλη του Αγίου Ρωμανού (Πέμπτον), όπου πολεμούσε και ο ίδιος ο Αυτοκράτορας. Ένας από τους κύριους υπερασπιστές της πόλης, ο Γενουάτης Ιουστινιάνι, τραυματίστηκε σοβαρά και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον αγώνα. Αυτή η απώλεια υπήρξε ανεπανόρθωτη για τους Βυζαντινούς. Στα τείχη δημιουργούνταν συνεχώς ρήγματα και ο Αυτοκράτορας, πολεμώντας ως απλός στρατιώτης, έπεσε στην μάχη. Δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για τον θάνατο του και για τον λόγο αυτό ο θάνατός του έγινε γρήγορα θέμα ενός θρύλου που έχει συσκοτίσει την ιστορική πραγματικότητα. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, οι Τούρκοι δεν κατάφεραν να σπάσουν τη γραμμή άμυνας των τειχών, παρά μόνο όταν από εσωτερική προδοσία μπήκαν από την Κερκόπορτα και περικύκλωσαν τους αμυνόμενους.

Η πολιορκία κράτησε περίπου 3 μήνες και, τελικά, ο σημαντικά ισχυρότερος Μωάμεθ κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη την Τρίτη 29 Μαΐου 1453 (αποφράς ημέρα). Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου οι Τούρκοι όρμησαν μέσα στην πόλη, αρχίζοντας μαζικές λεηλασίες. Ένα μεγάλο πλήθος πολιτών κατέφυγε στην Αγία Σοφία, ελπίζοντας να βρει εκεί ασφάλεια. Αλλά οι Τούρκοι διέρρηξαν την κεντρική πύλη και όρμησαν μέσα στην εκκλησία όπου έσφαξαν το πλήθος. Την ημέρα της πτώσης της Κωνσταντινούπολης, ή πιθανόν την επόμενη, ο Σουλτάνος εισήλθε επίσημα στην πόλη και πήγε στην Αγία Σοφία, όπου και προσευχήθηκε. Κατόπιν ο Πορθητής εγκαταστάθηκε στα αυτοκρατορικά ανάκτορα των Βλαχερνών.

ΕΛΛΑΔΑ 1453 - National Geographic - Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ (HQ)

NATIONAL GEOGRAPHIC - ΕΛΛΑΔΑ 1453-1940 ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙA

. Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θάναι (ΜΑΝΙ ΤΕ ΕΤ΄ ΕΡΑ, ΜΑΝΙ Τ΄ ΕΜΑ)

Ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία μόνο κατ' ὄνομα ὑπῆρχε τίς παραμονὲς τῆς Ἅλωσης.

Ἦταν περιορισμένη, κυρίως, στὴν περιοχὴ γύρω ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ σὲ κάποιες σκόρπιες περιοχές, ὅπως τὸ Δεσποτᾶτο τοῦ Μυστρᾶ. Οἱ θρησκευτικὲς ἔριδες, οἱ ἐμφύλιες διαμάχες, οἱ σταυροφορίες, ἡ ἐπικράτηση τοῦ φεουδαρχισμοῦ καὶ ἡ ἐμφάνιση πολλῶν καὶ ἐπικίνδυνων ἐχθρῶν στὰ σύνορά της εἶχαν καταστήσει την πάλαι ποτὲ Αὐτοκρατορία ἕνα «φάντασμα» τοῦ ἔνδοξου παρελθόντος της.

Τὸ Βυζάντιο σὲ ἐκείνη τὴν κρίσιμη στιγμὴ τῆς ἱστορίας του μὲ τὴν ὀθωμανικὴ λαίλαπα πρὸ τῶν πυλῶν του, δὲν μποροῦσε νὰ ἐλπίζει παρὰ μόνο στὴ βοήθεια τῆς καθολικῆς Εὐρώπης, ἡ ὁποία ὅμως ἦταν μισητὴ στοὺς κατοίκους τῆς Κωνσταντινούπολης. Ἡ ὕπαρξη «Ἑνωτικῶν» καὶ «Ἀνθενωτικῶν» δίχαζε τοὺς Βυζαντινούς. Ὡστόσο, ὁ Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος ἔκανε μιὰ ἀπέλπιδα προσπάθεια, στέλνοντας πρεσβεία στὸν πάπα Νικόλαο Ε' γιὰ νὰ ζητήσει βοήθεια. Ὁ Πάπας ἔβαλε καὶ πάλι ὡς ὅρο τὴν Ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν, ἀλλὰ ἀποδέχθηκε τὸ αἴτημα τοῦ αὐτοκράτορα νὰ στείλει στήν

Κωνσταντινούπολη ἱερεῖς, προκειμένου νὰ πείσουν τὸν λαὸ γιὰ τὴν ἀναγκαιότητα τῆς Ἕνωσης.

Οἱ ἀπεσταλμένοι τοῦ Πάπα, καρδινάλιος Ἰσίδωρος καὶ ὁ ἀρχιεπίσκοπος Μυτιλήνης Λεονάρδος, λειτούργησαν στὴν Ἁγία Σοφία, προκαλῶντας τὴν ἀντίδραση τοῦ κόσμου, ποὺ ξεχύθηκε στοὺς δρόμους καὶ γέμισε τίς ἐκκλησίες, ὅπου λειτουργοῦσαν οἱ ἀνθενωτικοὶ μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν μετέπειτα πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο. Τὸ σύνθημα ποὺ κυριαρχοῦσε ἦταν «την γὰρ Λατίνων οὔτε βοήθειαν οὔτε τὴν ἕνωσιν χρήζομεν. Ἀπέστω ἀφ' ἡμῶν ἡ τῶν ἀζύμων λατρεία».

Τὸ μῖσος γιὰ τοὺς Λατίνους δὲν ἀπέρρεε μόνο ἀπὸ δογματικοὺς λόγους. Ἡ λαϊκὴ ψυχὴ δὲν εἶχε ξεχάσει τὴ βαρβαρότητα ποὺ ἐπέδειξαν οἱ Σταυροφόροι στὴν Πρώτη Ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης τὸ 1204, ἐνῶ ἀντιδροῦσε στὴν οἰκονομικὴ διείσδυση τῆς Βενετίας καὶ τῆς Γένουας, ποὺ εἶχε φέρει στὰ πρόθυρα ἐξαθλίωσης τοὺς κατοίκους τῆς Αὐτοκρατορίας, ἀλλὰ καὶ στὴν καταπίεση τῶν ὀρθοδόξων στὶς περιοχές, ὅπου κυριαρχοῦσαν οἱ καθολικοί.

Ἀντίθετα, οἱ Ὀθωμανοὶ φαίνεται ὅτι συμπεριφέρονταν καλύτερα πρὸς τοὺς χριστιανούς. Πολλοὶ χριστιανοὶ εἶχαν ὑψηλὲς θέσεις στὴν ὀθωμανικὴ διοίκηση, ἀκόμη καὶ στὸ στράτευμα, ἐνῶ κυριαρχοῦσαν στὸ ἐμπόριο. Οἱ χωρικοὶ πλήρωναν λιγότερους φόρους καὶ ζοῦσαν μὲ ἀσφάλεια. Ἔτσι, στὴν Κωνσταντινούπολη εἶχε σχηματισθεῖ μία μερίδα ποὺ διέκειτο εὐνοϊκὰ πρὸς τοὺς Ὀθωμανούς. Τὴν παράταξη αὐτὴ ἐξέφραζε ὁ Λουκᾶς Νοταρὰς μὲ τὴ φράση «Κρειττότερον ἐστὶν εἰδέναι ἐν μέσῃ τῇ πόλει φακιόλιον βασιλεῦον Τούρκων ἢ καλύπτραν λατινικήν».

Ἀπὸ τίς ἀρχὲς τοῦ 1453 ὁ Μωάμεθ προετοιμαζόταν γιὰ τὴν κατάληψη τῆς Κωνσταντινούπολης. Μὲ ἕδρα τὴν Ἀνδριανούπολη συγκρότησε στρατὸ 150.000 ἀνδρῶν καὶ ναυτικὸ 400 πλοίων. Ξεχώριζε τὸ πυροβολικό του, ποὺ ἦταν ὅ,τι πιὸ σύγχρονο γιὰ ἐκείνη τὴν ἐποχὴ καὶ ἰδιαίτερα τὸ τεράστιο πολιορκητικὸ κανόνι, ποὺ εἶχαν φτιάξει Σάξωνες τεχνῖτες. Στὶς 7 Ἀπριλίου, ὁ σουλτᾶνος ἔστησε τὴ σκηνὴ τοῦ μπροστὰ ἀπὸ τὴν Πύλη τοῦ Ἁγίου Ρωμανοῦ καὶ κήρυξε ἐπίσημα τὴν πολιορκία τῆς Κωνσταντινούπολης.

Ὁ ἀγῶνας ἦταν ἄνισος γιὰ τοὺς Βυζαντινούς, ποὺ εἶχαν νὰ ἀντιπαρατάξουν μόλις 7.000 ἄνδρες, οἱ 2000 ἀπὸ τοὺς ὁποίους μισθοφόροι, κυρίως Ἑνετοὶ καὶ Γενουάτες, ἐνῶ στὴν Πόλη εἶχαν ἀπομείνει περίπου 50.000 κάτοικοι μὲ προβλήματα ἐπισιτισμοῦ. Ἡ Βασιλεύουσα περιβαλλόταν ἀπὸ ξηρᾶς,ξηράς μὲ διπλὸ τεῖχος καὶ τάφρο. Τὸ τεῖχος αὐτό, ποὺ ἐπὶ 1000 χρόνια εἶχε βοηθήσει τὴν Κωνσταντινούπολη νὰ ἀποκρούσει νικηφόρα ὅλες τίς ἐπιθέσεις τῶν ἐχθρῶν της, τώρα ἦταν ἕρμαιο τοῦ πυροβολικοῦ του σουλτάνου, ποὺ ἀπὸ τίς 12 Ἀπριλίου ἄρχισε καθημερινοὺς κανονιοβολισμούς.

Οἱ Τοῦρκοι προσπάθησαν πολλὲς φορὲς νὰ σπάσουν τὴν ἁλυσίδα ποὺ ἔφραζε τὸν Κεράτιο κόλπο καὶ προστάτευε τὴν ἀνατολικὴ πλευρὰ τῆς Κωνσταντινούπολης. Στὶς 20 Ἀπριλίου ἕνας στολίσκος μὲ ἐφόδια ὑπὸ τὸν πλοίαρχο Φλαντανελλὰ κατορθώνει νὰ διασπάσει τὸν τουρκικὸ κλοιὸ μετὰ ἀπὸ φοβερὴ ναυμαχία καὶ νὰ εἰσέλθει στὸν Κεράτιο, ἀναπτερώνοντας τίς ἐλπίδες τῶν πολιορκούμενων.

Ὁ Μωάμεθ κατάλαβε ἀμέσως ὅτι μόνο τὸ πυροβολικό του δὲν ἔφθανε γιὰ τὴν ἐκπόρθηση τῆς Πόλης, ἐφόσον παρέμεινε ἀπρόσβλητος ὁ Κεράτιος. Μὲ τὴ βοήθεια ἑνὸς ἰταλοῦ μηχανικοῦ κατασκεύασε δίολκο καὶ τὴ νύχτα τῆς 21ης πρὸς τὴν 22α Ἀπριλίου, 70 περίπου πλοῖα σύρθηκαν ἀπὸ τὸν Βόσπορο πρὸς τὸν Κεράτιο. Ἡ κατάσταση γιὰ τοὺς πολιορκούμενους ἔγινε πλέον ἀπελπιστική, καθὼς ἔπρεπε νὰ ἀποσπάσουν δυνάμεις ἀπὸ τὰ τείχη γιὰ νὰ προστατεύσουν τὴν Πόλη ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ Κεράτιου, ὅπου δὲν ὑπῆρχαν τείχη.

Ἡ τελικὴ ἔφοδος τῶν Ὀθωμανῶν ἔγινε τὸ πρωὶ τῆς 29ης Μαΐου 1453. Κατὰ χιλιάδες οἱ στρατιῶτες τοῦ Μωάμεθ ἐφόρμησαν στὴ σχεδὸν ἀνυπεράσπιστη πόλη καὶ τὴν κατέλαβαν μέσα σὲ λίγες ὧρες. Ὁ αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος, ποὺ νωρίτερα ἀπέκρουσε μὲ ὑπερηφάνεια τίς προτάσεις συνθηκολόγησης τοῦ Μωάμεθ, ἔπεσε ἡρωικὰ μαχόμενος. Ἀφοῦ ἔσφαξαν τοὺς ὑπερασπιστὲς τῆς Πόλης, οἱ Ὀθωμανοὶ Τοῦρκοι προέβησαν σὲ ἐκτεταμένες λεηλασίες καὶ ἐξανδραποδισμούς. Τὸ βράδυ, ὁ Μωάμεθ ὁ Πορθητὴς εἰσῆλθε πανηγυρικὰ στὴν Ἁγία Σοφία καὶ προσευχήθηκε στὸν Ἀλλὰχ «ἀναβὰς ἐπὶ τῆς Ἁγίας Τραπέζης», ὅπως ἀναφέρουν οἱ χρονικογράφοι τῆς ἐποχῆς.

Λίγες ὧρες πρὶν τὴν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης ὁ Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος ἔκανε τὴν τελευταία του ὁμιλία στὴν Ἀγιὰ Σοφία καὶ εἶπε ἀπευθυνόμενος πρὸς τοὺς στρατηγούς του. «Σᾶς παραδίδω τὴν ἐκλαμπρότατη καὶ φημισμένη αὐτὴ πόλη, πατρίδα σας καὶ βασίλισσα τῶν πόλεων. Ξέρετε καλά, ἀδέρφια, ὅτι γιὰ τέσσερις λόγους ὀφείλουμε ὅλοι νὰ προτιμήσουμε το θάνατο παρὰ τὴ ζωή: πρῶτον, γιὰ τὴν πίστη καὶ τὴν εὐσέβειά μας· δεύτερον, γιὰ τὴν πατρίδα· τρίτον, γιὰ τὸ βασιλέα καὶ τὸ Χριστὸ καὶ τέταρτον, γιὰ τοὺς συγγενεῖς καὶ φίλους.

Λοιπὸν ἀδέρφια, ἂν ὀφείλουμε νὰ ἀγωνιστοῦμε μέχρι θανάτου γιὰ ἕναν καὶ μόνο ἀπὸ τοὺς τέσσερις αὐτοὺς λόγους, πολὺ περισσότερο γιὰ ὅλους μαζί, ὅπως προφανῶς κατανοεῖτε. Ἄν γιὰ τίς ἁμαρτίες μᾶς παραχωρήσει ὁ Θεὸς τὴ νίκη στοὺς ἀσεβεῖς, θὰ διακινδυνεύσουμε ὑπὲρ τῆς πίστεως τῆς ἁγίας ποὺ μᾶς παραχώρησε ὁ Χριστὸς μὲ τὸ αἷμα του. Αὐτὸ εἶναι τὸ σπουδαιότερο ἀπ' ὅλα. Τί θὰ ὠφεληθεῖ κανεὶς ἂν κερδίσει τὸν κόσμο ὅλο καὶ χάσει τὴν ψυχή του; Δεύτερον, χάνουμε ἔτσι μιὰ περίφημη πατρίδα καί, ἀκόμη, τὴν ἐλευθερία μας. Τρίτον, χάνουμε τὴν ἄλλοτε περιφανῆ καὶ σήμερα ντροπιασμένη, ταπεινωμένη καὶ ἐξουθενωμένη βασιλεία, ἡ ὁποία γίνεται ἕρμαιο τοῦ ἀσεβοῦς τυράννου. Τέταρτον, στερούμεθα τίς προσφιλεῖς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά μας καὶ τοὺς συγγενεῖς μας».

Λόγια ποὺ δείχνουν τὸ θάρρος τοῦ Αὐτοκράτορα. Λόγια ποὺ ἀκόμη καὶ σήμερα πρέπει νὰ διδάσκονται σὲ ὅλους γιὰ τὴ σημασία ποὺ ἔχει πολεμᾶμε μέχρι τέλους γιὰ νὰ ὑπερασπιστοῦμε τὰ ἐδάφη μας.