Πώς μοιάζουν μερικοί από τους διάσημους αρχαίους Έλληνες

 

Πώς μοιάζουν μερικοί από τους διάσημους αρχαίους Έλληνες στην πραγματική ζωή; Ο Ιταλός καλλιτέχνης Alessandro Tomasi ανακατασκευάστηκε σε χρώμα και με εκπληκτική προσοχή στη λεπτομέρεια τα πρόσωπα των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και ηγετών που χρησιμοποιούν ως αγάλματα αναφοράς και προτομές που φυλάσσονται σε διάφορα μουσεία του κόσμου. Όλη η ιστορία:

Οἱ Ἕλληνες ἀγωνιστές του '21, ὅπως τούς εἶδε ὁ Ἰταλὸς φιλέλληνας Ἰωσὴφ Πέκκιο το 1825

Ἕνα ζωντανὸ ρεπορτάζ σέ πόλεις τοῦ ἐπαναστατημένου Μωριᾶ καί της Ρούμελης, με τη βοήθεια ἑνός βιβλίου τοῦ λόγιου Κώστα Καιροφύλα.

Ναύπλιο, ἀγνώστου, 1830 -1835


«Διαρκούσης τῆς Ἑλληνικὴς Ἐπαναστάσεως πολλοί ἦσαν οἱ Εὐρωπαῖοι, οι ὁποίοι ἐπεσκέφθησαν την
Ἑλλάδα καί συνέγραψαν ἱστορικὰς ἀναμνήσεις καί ἐντυπώσεις Αλλ' ὀλίγοι εἶναι ἐκεῖνοι οι ὁποίοι κατόρθωσαν νά δώσουν ἀμερόληπτον εἰκόνα, ὄχι ἀπὸ ἰδιοτελεῖς σκοπούς, ἀλλά κυρίως διότι δέν ἦσαν σέ θέσιν νά ψυχολογήσουν καλά τον Ἑλληνικὸν λαόν καί ἑπομένως νά τον κρίνουν με δικαιοσύνην. Ὀλίγοι, Ἄγγλοι οι περισσότεροι, κατόρθωσαν νά δώσουν ἀκριβεῖς περιγραφάς. Μεταξὺ αὐτῶν πρωτεύουσαν θέσιν κατέχει ὁ Ἰταλὸς εὐπατρίδης Ἰωσὴφ Πέκκιο».

[Κώστας Καιροφύλας, Οἱ Ἕλληνες τοῦ Εἰκοσιένα]

Ὁ Ἰωσὴφ Πέκκιο (Giuseppe Pecchio ή Joseph Pecchio) (1785-1837) ἦταν ἕνας Ἰταλὸς φιλέλληνας, νομομαθής, λόγιος καί δημοσιογράφος, ποῦ ἔπαιξε σημαντικό ρόλο στὴν οἰκονομικὴ συγκρότηση τῆς ἑλληνικῆς διοίκησης, ποῦ εἶχε προέλθει ἀπὸ τον ξεσηκωμό τοῦ 1821.
Ὁ Πέκκιο, ὅπως διαβάζουμε καί στὴ Βικιπαίδεια, τον Μάρτιο του 1825 στάλθηκε στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ το Φιλελληνικό Κομιτάτο τής Ἀγγλίας, ὥστε νά παρακολουθήσει τη χρήση του δανείου, ποῦ εἶχε δοθεῖ στὴν ἑλληνική διοίκηση. Ἐπισκέφθηκε τα ἐλεύθερα μέρη, γνώρισε τοῦς πρωτεργάτες τοῦ Ἀγῶνα (πολιτικούς καί στρατιωτικούς), γία νά συγγράψει, τελικά, το πόρισμά του ὑπό τον τίτλο «Ἔκθεσις τῶν συμβάντων ἐν Ελλάδι κατά την άνοιξιν τοῦ 1825», το ὁποῖο τυπώθηκε γιά πρώτη φορά στα ἰταλικὰ τὴν ἑπόμενη χρονιὰ (1826) στο Λουγκάνο.

Τό σύγγραμμα αύτό, ποῦ εἶναί πολύ σπάνιο φυσικά, ὑπάρχει στὴν Εθνική βιβλιοθήκη, ὅπως ὑπάρχει καί η πρώτη καί μᾶλλον μοναδική ἔως σήμερα πλήρης ἑλληνική μετάφραση τοῦ (Σταμάτιος Α. Αντωνόπουλος) ἀπὸ το 1885, τόσο παλιά(!), -ἐκδοθείσα ὑπό Σίου περιοδικά Ἀττικοῦ ὁρίζοντας [Τυπογραφείον "Φοίνικος" Λ. Χαλούλου].



Κ. Καιροφύλα: 

Οἱ Ἕλληνες τοῦ Εἰκοσιένα [Μπάυρον, Ἀθήνα 1973]Περαιτέρω, με το ὲν λόγω σύγγραμμα ἀσχολήθηκε ἕνας σημαντικότατος λόγιος, ἰστοριοδίφης καί ἄλλα πολλά, ὁ Κώστας Καιροφύλας (1881-1961), ὁ ὁποῖος το 1931 ἐξέδωσε το δικό τοῦ σχετικό βιβλίο «Οἱ Ἕλληνες τοῦ Εἰκοσιένα» [Ι. Ν. Σιδέρης]. Τό βιβλίο αύτό ἀποτελεῖ, οὐσιαστικὰ, μία περίληψη τοῦ συγγράμματος τοῦ Πέκκιο καί μία ἐπανατύπωσή τοῦ (τοῦ βιβλίου τοῦ Καιροφύλα ἐννοοῦμε) ἀπὸ το 1973, στίς ἐκδόσεις Μπάυρον, θὰ ἀποτελέσει τήν πηγή ὅλων ἐκείνων, ποῦ θὰ μεταφέρουμε στὴ συνέχεια.

Αἱ Ἀνοίγουμε ἐδῶ μία μικρή παρένθεση καί νά ποῦμε πῶς ὁ Κώστας Καιροφύλας, ποῦ εἶχε καί μία σκοτεινή πλευρά σαν λόγιος, λογοτέχνης κ.λπ., ἀφοῦ εἶχε στηρίξει ἔμπρακτα τον ἰταλικό φασισμό (ὑπήρξε συνεργάτης τῆς ἐφημερίδας τῆς «νέας τάξεως» Κουαδρίβιο, ποῦ τυπωνόταν ἐπὶ κατοχῆς, μεταξύ 1941-1943, καί ποῦ ἀποτελοῦσε μίαν ἑλληνική ἔκδοση τοῦ ἰταλικοῦ φασιστικοῦ φύλλου Il Tevere, δηλ. Ὁ Τίβερη) μένει στὴν ἱστορία γιά πολλά ἄλλα θέματα, ἀλλὰ βασικά γιά τοῦτο


Ὁ Ζακύνθιος λογοτέχνης καί ἰστοριοδίφης ὑπήρξε ὁ σημαντικότερος μελετητής τοῦ έργου τοῦ Διονυσίου Σολωμοῦ (μάλιστα εἶχε παντρευτεῖ ἀνεψιά τοῦ Δημήτρη Σολωμοῦ, ἀδελφοῦ τοῦ Διονυσίου καί ἄρα εἶχε πρόσβαση σὲ οἰκογενειακά ἀρχεῖα κ.λπ.). Ἀνάμεσα σὲ ἄλλα ὀφείλουμε στον Καιροφύλα τή δημοσίευση τοῦ περίφημου έργου τοῦ Διονυσίου Σολωμοῦ «Ἡ Γυναῖκα τῆς Ζάκυθος», ποῦ παρέμενε στὰ ἀζήτητα γιά σχεδὸν ἕναν αἰώνα, στό βιβλίο τοῦ «Σολωμοῦ Ἀνέκδοτα Ἔργα» [Ἐκδόσεις Στοχαστή, 1927].


Πᾶμε, ὅμως, στὰ τοῦ '21...

Νὰ προσθέσω μόνον τοῦτο. Οἱ λιγοστές ἀφηγήσεις τοῦ Κώστα Καιροφύλα ἔχουν μεταφερθεῖ στὴ γλώσσα στὴν ὁποίαν τίς ἔγραψε, ἑνῶ τα λόγια τοῦ Ἰωσὴφ Πέκκιο ἔχουν μεταφερθεῖ στὴ δική μας καθομιλουμένη. Ἐπιτρέψτε μου καί κυρίως συγχωρεῖστε μου αὐτή τὴν ἀτασθαλία.


Ὁ Καραϊσκάκης ἦταν κλέφτης στό ἐπάγγελμα, πρίν ἀπὸ τήν ἐπανάσταση Εἶναι μετρίου ἀναστήματος, μὲ ἰσχνό πρόσωπο, μὲ τήν τσαχπινιά ζωγραφισμένη στὴ μορφή του, ἕτοιμος πάντα γιά ν' ἀπαντήσει


Ναύπλιο

«Δρόμοι στενοί, σπίτια καταρρέοντα, ἀτμόσφαιρα βαριά καί πλημμυρισμένη ἀπὸ βρωμερές ἀναθυμιάσεις καταθλίβουν τον ταξιδιώτη. Τὰ σκουπίδια εἶναι τόσα, ὥστε θὰ ἦταν ἡράκλειο ἔργο η μετακίνησή τους. Αὐτή εἶναι μία ἀπὸ τις αἰτίες, ἐξαιτίας τῶν ὁποίων κυριάρχησε τήν προηγούμενη χρονιὰ ἐπιδημικός πυρετὸς σχεδὸν θανατηφόρος. Ἀποβιβάστηκα πρίν ἀπὸ λίγο, μόλις ἔχει παύσει ὁ πυρετὸς, καί βλέπω ὅλα αὐτά τα χλωμά πρόσωπά τῶν παθόντων στό δρόμο...

Οἱ διασκεδάσεις αὑτῆς τῆς πρωτεύουσας ἀποτελοῦνται ἀπὸ μερικά ἄκομψα καφενεία καί σαραβαλιασμένα μπιλιάρδα, ἀπὸ ἔνα βραδινό περίπατο σε μία μικρή πλατεῖα σκιαζόμενη στὴ μέση ἀπὸ φιλόξενο μεγαλοπρεπῆ πλάτανο, καί ἀπὸ τήν περιέργεια τήν τροφοδοτούμενη ἀνά πᾶσα στιγμή ἀπὸ εἰδήσεις καί ἀνέκδοτα Οἱ γυναῖκες εἶναι ἀόρατες, διότι οι ἄντρες δὲν τίς ἀφήνουν νά παρουσιάζονται.

Ὁ ἀριθμὸς τῶν κατοίκων δέν εἶναι σταθερὸς, ἀλλὰ ποικίλει. Ἀνέρχονται περίπου σὲ 15 χιλιάδες. Θὰ μπορούσε κάποιος νὰ πεῖ ὅτι, σέ ὅμοια ἔκταση, εἶναι ἡ πιό πυκνοκατοικημένη πρωτεύουσα τοῦ κόσμου. Διότι τα σπίτια εἶναι τόσο λίγα καί ὁ πληθυσμὸς τόσο πυκνός, ὥστε σὲ κάθε δωμάτιο κατοικοῦν 3-4 πρόσωπά(...)

Τὸ οἴκημα τῆς Κυβέρνησης δέν ἀνήκει σὲ καμία ἀρχιτεκτονικὴ. Καθώς ἀνεβαίνεις μία πρόχειρη σκάλα, βρίσκεις τα μέλη της Κυβέρνησης καθισμένα καταγῆς, ἐπάνω σέ προσκέφαλα, τα ὁποία σχηματίζουν γύρω ἀπὸ το δωμάτιο ἔνα εἶδος σοφά. Η ἐνδυμασία, ἡ στάση καί ἡ σοβαρή ἀκινησίᾳ τῶν προσώπων μέ ἔκαναν νὰ πιστεύω, κατ' ἀρχάς, ὅτι ἤμουν μπροστά στό τουρκικό Διβάνι (σ.σ. αἴθουσα συνεδριάσεων).

Ὁ ἀντιπρόεδρο Μπότασης, ἀπὸ τίς Σπέτσες, καθόταν μέ τα πόδια σταυρωμένα, παίζοντας το κομπολόι του. Τὰ ἄλλα μέλη, μέ ἐνδυμασία μεταξύ ἑλληνικῆς καί τουρκικῆς, ὴ κάπνιζαν ὴ ἔπαιζαν μέ το κομπολόι τους. Ὁ πρόεδρος καί ὁ γραμματέας τῆς Κυβέρνησης ἀπουσιάζουν στό Ναβαρίνο Ὁ Μπότασης εἶναι πλούσιος ἔμπορος τῶν Σπετσών, ἴσως ὁ πλουσιότερος. Εἶναι γέρος, ἀκμαῖος καί μιλάει μόνο ἑλληνικά Ὁ Μαυρομιχάλης μιλάει κι αὐτός μόνο ἑλληνικά, πολύ λίγο καταλαβαίνει ἀπὸ διοίκηση, ἀλλὰ ἔχει στό πρόσωπό του χαραγμένη εὐγένεια – ἕναν χαρακτῆρα ποῦ δέν ἀπατᾶ ποτέ.

Τέλος ὁ Κωλέτης εἶναι ἕνας κομματάρχης ὁ ὁποῖος διαθέτει φυσική ἐξυπνάδα καί εὐρωπαϊκή μόρφωση. Κατάγεται ἀπὸ τὴν Ἤπειρο καί ἦταν, ἀπὸ νεαρής ἡλικίας, ὁ ἀγαπητός τοῦ Αλή πασᾶ, ὁ ὁποῖος τον ἔστειλε μέ ἔξοδα τοῦ νὰ σπουδάσει στήν Πίζα – κατόπιν, δὲ, ἔγινε γιατρός τοῦ γιοῦ τοῦ Μουχτάρ. Μιλάει καί γράφει καλά τὴν ἰταλική. Φορά ἐνδυμασία τουρκική μᾶλλον, παρά ἑλληνική Κάτω ἀπὸ τὴν τουρκική σοβαρότητα καί ἀταραξία, διαφαίνεται στό πρόσωπό τοῦ ἡ ἑλληνική ζωτικότητα καί πονηριά. Ἀπὸ τὴν ὑπεροπτική στάση τοῦ ὁ καθένας ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἀνατράφηκε στό σαράι ἀνατολίτη Δεσπότη».


Κώστας Καιροφύλας



Ἄργος

«Εἶναι μία πόλη, ποῦ ἔχει το πολύ δέκα χιλιάδες κατοίκους, μέ δρόμους φαρδιούς, εὐθεῖς, μέ σπίτια κατά το πλεῖστον ξύλινα, μέ στοές ξύλινες ἐπίσης Κατά τὴν Ἐπανάσταση πρῶτοι οι Τοῦρκοι καί ἔπειτά οι Ἕλληνες συνέβαλαν στό νὰ τὴν καταστρέψουν. Τώρα ἀναγεννιέται ἀπὸ τα ἐρείπιά τῆς».


Τρίπολη

Τό σπίτι τοῦ Ὑπουργοῦ τῶν Ἐσωτερικῶν... «εἶναι ἔνα ἀπὸ τα λίγα τούρκικα σπίτια τῆς Τρίπολης ποῦ ἔμειναν ἄθικτα ἀπὸ τὴν μανία καί τὴν ἐκδίκηση τῶν Ἑλλήνων.


Κοιτάζοντάς γύρω εἶδα, ἐδῶ κι ἐκεῖ, σωρούς ἐρειπίων Τό σαράϊ, το μέγαρο τοῦ πασᾶ, ὁ ὁποῖος ἔμεινε προηγουμένως στήν Τρίπολη, πρωτεύουσα τοῦ Μωριᾶ, ἔχει καταστραφεῖ ἐκ θεμελίων μαζί μέ το χαρέμι, τα λουτρά καί το τζαμί, τα ὁποία περιλαμβάνονταν στον εὐρὺ τοῦ περίβολο. Οὔτε τα τουρκικά νεκροταφεῖα διέφυγαν ἀπὸ τὴν ἐκδίκηση τῶν Ἑλλήνων

ἀλλὰ καί ἡ Τρίπολη ἀρχίζει πάλι νὰ κατοικεῖται καί νὰ ἀναγεννιέται. Ἀπὸ 35 χιλιάδες κατοίκους ἀπέμειναν μόνο 15 χιλιάδες. Μέ χίλια δολλάρια μπορεῖ κανείς ν' ἀγοράσει, στήν Τρίπολη, ἔνα σπίτι μέ κῆπο.(...)

Στὴν Τρίπολη δέν ὑπάρχουν ἀκόμη καμπάνες, γιά νὰ καλοῦν τοῦς πιστούς στήν ἐκκλησία Μετά ἀπὸ τέσσερα χρόνια ἐλευθερίας, στήν Τρίπολη γίνεται ἀκόμη χρήση ἑνός σίδερου, κρεμασμένου στήν πύλη τῆς πόλης (ὁ τοῦρκικος δεσποτισμός δέν ἐπέτρεπε τὴ χρήση καμπανῶν), πάνω στό ὁποῖο χτυπᾶνε μέ μία πέτρα, καί στον ἥχο κεῖνον οι Χριστιανοί, σαν τίς μέλισσες, συγκεντρώνονται στὴ γειτονική ἐκκλησία».

Γεώργιος Καραϊσκάκης

«(...) Ἡπειρώτης, γεννημένος στήν Ἄρτα. Κατοικεῖ σέ πολύ ταπεινό σπίτι ἔξω ἀπὸ τὴν πύλη τοῦ Ἄργους Ἦταν καθισμένος πάνω σ' ἔνα χαλί μεγαλόπρεπα ντυμένος καί μέ χρυσά καί ἀργυρᾶ κεντήματα. κοντά τοῦ, στον τοῖχο, ἦταν κρεμασμένο το τουφέκι τοῦ, γεμᾶτο ἀπὸ ἀργυρᾶ ἀραβουργήματα. Τό δωμάτιο ἦταν γεμᾶτο ἀπὸ στρατιῶτες, ἀπὸ τοῦς ὁποίους ἔνα ἀπόσπασμα δέν ἐγκατέλειπε ποτέ τον ἀρχηγό τοῦ, ἀκολουθώντας τον παντοῦ Ὁ Καραϊσκάκης ἦταν Κλέφτης στό ἐπάγγελμα, πρίν ἀπὸ τὴν ἐπανάσταση Εἶναι μετρίου ἀναστήματος, μέ ἰσχνό πρόσωπο, μέ τὴν τσαχπινιά ζωγραφισμένη στὴ μορφή τοῦ, ἕτοιμος πάντα γιά ν' ἀπαντήσει».

Κώστας Καιροφύλας: Οι Έλληνες του Εικοσιένα [Ι.Ν. Σιδέρης, Αθήναι 1931] Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Κόμητος Giuseppe Pecchio: Η Ελλάς κατά το Έαρ του 1825 [Τυπογραφείον “Φοίνικος” Λ. Χαλούλου, Εν Αθήναις 1885] Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος Ρουμελιῶτες - Σουλιῶτες «Νόμιζα πάντοτε ὅτι οι Ἰταλοί ζωγράφοι, ὅταν παριστάνουν τα γεγονότα τῆς Ρωμαϊκής ἱστορίας, ὑπερβάλλουν στό χρῶμα καί το σχῆμα τῶν Ρωμαίων στρατιωτῶν Τὰ ἀγριωπά εκεῖνα πρόσωπά, τα ἀθλητικά εκεῖνα μέλη, τα μαυρισμένα ἐκεῖνα σώματα, μου φαίνονταν ἀφύσικα ἀλλὰ, ἀφότου εἶδα τοῦς Ρουμελιῶτες καί τοῦς Σουλιῶτες, πιστεύω ὅτι στίς εἰκόνες αὐτές δέν ὑπάρχει τίποτε το μη φυσικό.


Οἱ Ρουμελιῶτες καί οι Σουλιῶτες
εἶναι ἡ ὡραιότερη καί πιὸ ρωμαλέα ράτσα απ' ὄσες ἔχω δεῖ Τὰ σώματά τοῦς, πάντοτε ἐκτεθειμένα στον ἥλιο, ἔχουν πράγματι το χρῶμα τοῦ μπρούτζου. Τό στήθος τοῦς εἶναι πλατὺ σαν θώρακα. Η φύση, δε, τοῦς ἔχει προικίσει μέ πλούσια μαλλιά, τα ὁποία εἶναι λυτά καί πυκνὰ Θά ἦταν ὡραιότερη ἡ κόμμωσή τοῦς, ἄν δέν συνήθιζαν νὰ ξυρίζουν τα μαλλιά στοὺς κροτάφους. Οἱ Ἕλληνες ἐκτιμοῦσαν πάντοτε τα πυκνὰ μαλλιά. Οἱ περισσότεροι απ' αὐτοὺς γεννιοῦνται καί πεθαίνουν στρατιῶτες».

Ἀλέξανδρος Μαυροκορδᾶτος

«Η μορφή τοῦ μοῦ φάνηκε πολύ ὡραιότερη καί ζωηρότερη απ' ό,τι τὴν παρίσταναν οι εἰκόνες τοῦ, οι ὁποῖες πουλιοῦνται στό Λονδῖνο Ντύνεται εὐρωπαϊκά. Ὅταν τον εἶδα γιά πρώτη φορά στήν Καλαμάτα ἦταν κακοντυμένος, κουρελιασμένος σχεδὸν, ἀπὸ ἐπίδειξη μᾶλλον παρά ἀπὸ ἀνάγκη Μιλάει μέ πολλή κομψότητα καί εὐκολία τα Γαλλικά. Η συνομιλία μαζί τοῦ εἶναι εὐχάριστη, γελαστή καί ἀλατισμένη. Ἔχει ἑτοιμότητα στίς ἀπαντήσεις».


Γεώργιος Κουντουριώτης


«Κομψά ντυμένος μέ τη νησιώτικη φορεσιά τοῦ καθόταν τουρκιστί σ' ἔνα σοφά, μετρῶντας το κομπολόι τοῦ Δέν μιλάει καμία ξένη γλώσσα, γι' αύτό ὅσες φορές τον εἶδα δέν είχα μαζί τοῦ παρά μια σύντομη καί ασήμαντη συνδιάλεξη.

Η οἰκογένειά Κουντουριώτη εἶναι ἀναμφίβολα ἡ πλουσιότερη τῆς Ὕδρας Η περιουσία τοῦ ἀνέρχεται σ' ἔνα ἑκατομμύριο τάλιρα. Στὴν ἀρχή τῆς Ἐπανάστασης, ἡ οἰκογένειά αὐτή συνετέλεσε στὴ διατήρηση τοῦ στόλου μέ σημαντικὰ ποσά χρημάτων. Η θυσία αὐτή καί ἡ φήμη τοῦ ὡς ἀκέραιου χαρακτῆρα ἀνύψωσαν τον Κουντουριώτη στήν ἀνώτατη θέση τῆς Κυβέρνησης. ἀλλὰ, ἔκτοτε, ἡ φήμη τοῦ διαρκῶς μειώνεται.

Ἐθεωρεῖτο, κατ' ἀρχάς, σαν χαρακτῆρας σταθερὸς, ἀλλὰ ἡ πείρα ἀπέδειξε ὅτι εἶναι μᾶλλον πείσμων παρά σταθερὸς Η ἀκεραιότητά τοῦ εἶναι ἄμεμπτη, παρότι τον κατηγορούν ὅτι μεροληπτεί ὑπέρ τῶν φίλων τοῦ καί τῶν Ὑδραῖων.

Η ἄτυχης ἔκβαση τῆς στρατιωτικῆς ἀποστολῆς τὴν ὁποίαν ἀνέλαβε ἐναντίαν τῶν Αἰγυπτίων, μείωσε το γόητρό τοῦ (σ.σ. ἀναφορὰ στὴ μάχη τοῦ Κρεμμυδίου, τῆς 7ης Ἀπριλίου 1825, κατά τὴν ὁποίαν ὁ αἰγυπτιακός στρατός τοῦ Ἰμπραὴμ κατατρόπωσε τοῦς Ἕλληνες). Οσοδήποτε, ὅμως, καί ἂν κατακριθεῖ ἡ διοίκησή τοῦ, ὁ Κουντουριώτης θὰ παρέχει πάντοτε παράδειγμα χρήσιμο σέ μία ἐπανάσταση
Ὅτι δηλαδή οἱ ἰδιοκτήτες, ἀντί νά ἀποφεύγουν τίς δημόσιες ὑπηρεσίες καὶ νὰ στέκουν στὸ ἀκρογιάλι θαυμάζοντας τὴν καταιγίδα, ὀφείλουν νά ρίχνονται στὴ θύελλα μαζί μὲ τοῦς ἄλλους πολίτες, χάνοντας καὶ τή ζωή τους, ἄν εἶναι ἀνάγκη, γιά τήν πατρίδα».



Joseph Mallord William Turner, The Acropolis, Athens 1830, © Private Collection, USA


Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

«Ἀχτένιστα καί ἄσπρα τα μαλλιά του ἔπεφταν στοὺς ὤμους του καὶ ἀνακατεύονταν μπροστά μὲ τήν ἄτακτη γενειάδα, τήν ὁποῖα, μετά τὴν αἰχμαλωσία του, εἶχε ἀφήσει νὰ αὐξηθεῖ σε ἔνδειξη πένθους, μὰ καί ἐκδίκησης. Η μορφή του εἶναι ἄξεστη, ρωμαλέα. Τὰ μάτια του γεμᾶτα φωτιά, το πολεμικό καί ἄγριο πρόσωπό του ἔμοιαζε μὲ γέρικο ἀπότομο βράχο(...).


Ὁ Κολοκοτρώνης, ἀναμφίβολα, δὲν εἶναι κοινός ἄνθρωπος.


Μετά ἀπό λίγες μέρες βγήκε ἀπό τή φυλακή καί ἔγινε πανηγυρικὰ δεκτός στὸ Ναύπλιο. Κατά τή στιγμή τῆς συμφιλίωσής του μέ τήν κυβέρνηση, ἀπάντησε αὐτοσχέδια στον λόγο κάποιου ἀπό τοῦς ἐπισήμους. Στὴν ἄξεστη ἀπάντησή του εἶναι ἄξια σημείωσης ἡ παράγραφος στὴν ὁποῖα εἶπε:

– Στὸ ταξίδι μου ἀπό τὴν Ὕδρα ἔως ἐδῶ πέταξα στὴ θάλασσα κάθε παράπονό μου. Κάμετε το ἴδιοι καί σεῖς καὶ θάψετε μέσα σ' ἐκεῖνο το λάκκο τα μίση σας καί τὶς διαφορές σας. Αὐτός θὰ εἶναι ὸ θησαυρὸς ποῦ θὰ κερδίσετε!

Μιλάει αὐτή τή στιγμή στὴν πελατεία τοῦ Ναυπλίου, ὅπου οι κάτοικοι ἔσκαβαν ἐδῶ καί πολλὲς ἡμέρες μέ τὴν ἐλπίδα (συχνή στὴν Ἑλλάδα) ὄτι θὰ εὕρισκαν κάποιο θησαυρό».


Κωνσταντίνος Κανάρης

«Τόν βρῆκα νά κάθεται κοντά στῆ σύζυγο τοῦ καί νά παίζει μέ τον γιὸ τοῦ Μιλτιάδη, ἡλικίας τριῶν ἐτῶν. Μὲ δέχτηκε μὲ ἀφελῆ φιλοφροσύνη καὶ μου προσέφερε, μὲ τον μεγαλύτερο γιὸ του Νικόλαο, ένα τριαντάφυλλο μόλις κομμένο – ἔνδειξη ἐκτίμησης στὴν Ἀνατολή.




Ὁ Κανάρης εἶναι ἕνας νέος 32 ἐτῶν, εἰλικρινής, εὔθυμος, καί ταυτόχρονα πάρα πολύ μετριόφρων. Δέν κατόρθωσα ποτέ νά τον πείσω νά μοῦ ἀφηγηθεῖ ούτε ἔνα ἀπὸ τα κατορθώματά του. Ἀγαπιέται απ' όλους τοῦς συμπατριῶτες του, ἀλλὰ φθονεῖται ἀπὸ τοῦς Ὑδραῖους καί γι' αύτό το λόγο τον ἄφησαν ἐφέτος χωρίς νὰ τοῦ ἀναθέσουν τήν κυβέρνηση κάποιου πυρπολικού.

Τὸ τουφέκι του ἦταν κρεμασμένο στον τοῖχο. Τὰ ὅπλα του καί ὴ γενναιότητά του εἶναι ὴ μόνη περιουσία τοῦ ἀτρόμητου αὐτοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος ἔκαψε τέσσερα ἐχθρικά πολεμικά.

Τὴν προηγούμενη χρονιά, ἀφοῦ ἐκδικήθηκε τὴν πυρπόληση τῆς πατρίδας του μὲ τὴν πυρπόληση ἐνὸς ἐχθρικού Πολεμικοῦ, παρουσιάστηκε στὸ Ναύπλιο φτωχὸς καί στερούμενος τῶν πάντων. Ἐνῶ ὅλοι ἔσπευσαν νὰ τοῦ προσφέρουν δῶρα, ἐκεῖνος εἶπε μπροστά στὸ Νομοθετικό Σῶμά:

– Θὰ προτιμοῦσα, ἀντί γιά ὅλα αὐτὰ τα δῶρα, νά μοῦ ἔδιναν ἔνα ἄλλο μπουρλότο γιά νά ὑπηρετήσω τὴν πατρίδα μου!».

Παπαφλέσσας

Γράφει ὁ Κώστας Καιροφύλας: «Ὁ Πέκκιο δίδει ἐπίσης μίαν περίεργον εἰκόνα του Παπαφλέσσα». Στὴ συνέχεια τα λόγια τοῦ Ἰωσὴφ Πέκκιο:

«Ὁ παράδοξος αὐτός ἄνθρωπος ἦταν ἕνας ἀπὸ τοῦς ποιό ἐνθουσιώδεις ἀπόστολους τῆς Ἐπανάστασης. Δὲν κατόρθωσε ὅμως νὰ διατηρηθεῖ ἁγνὸς ἀπὸ τὴ διαφθορά, καθώς περνοῦσε πολύ καλά ἐν μέσω δυστυχίας τῆς πατρίδας του. Μάλιστα δὲν κατόρθωσε νὰ ὑποταχθεῖ ούτε στὸ ἱερατικὸ σχῆμα, μὲ τό ὁποῖο ἦταν περιβαλλόμενος. Ζοῦσε μέσα σὲ πολυάριθμο χαρέμι.

Κινούμενος ἀπὸ τον κίνδυνο ποῦ διέτρεχε ἡ πατρίδα ἀναχώρησε γιὰ το Ναύπλιο, μὲ τὴ σκέψη νὰ στρατολογήσει ἄντρες καὶ νὰ πολεμήσει ἐπικεφαλῆς τους.

Τόν συνάντησα μεταξύ Ἄργου καί Τρίπολης ἐνῶ ταξίδευε, προπορευόμενος τοῦ χαρεμιοῦ τοῦ, δύο τσιμπουκοφόρων καί τῆς πομπῆς του, ποῦ ἔμοιαζε μὲ πομπή Πασᾶ.

Ἦταν ὡραῖος καί εἶχε στό πρόσωπό τοῦ ὕφος μεγαλείου καί ἔμπνευσης, στοιχεῖα ποῦ πάντα βοηθοῦν στον νά ἐπιβληθεῖς στό λαό. Δέν κατόρθωσε ὅμως νά μαζέψει παρά ὀκτακόσιους μόνον ἄντρες Μέ αὐτούς αποφάσισε νά ὑπερασπίσει μία θέση, τήν ὁποίαν οἱ Αἰγύπτιοι προσέβαλαν ὁρμητικά. Ἀλλὰ οι στρατιῶτες τοῦ διεσπάρησαν. Μόνον 150 ἔμειναν μαζί τοῦ Ἐκεῖνος, ὅμως, ἐξακολούθησε νά πολεμάει μέχρι νά σκοτωθεῖ, ἐξισορροπῶντας ἔτσι τα ὁποῖα ἐλαττώματα τοῦ μὲ τον ἡρωϊκό τοῦ θάνατο (σ.σ. Μανιάκι, 20 Μαΐου 1825)».


Giuseppe Pecchio: Relazione degli Avvenimenti della Grecia / Nella Primavera del 1825 [Da’ Tipi Vanelli e Comp., Lugano 1826] Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Ἀθήνα

Σημειώνει ὁ Κώστας Καιροφύλας: «Εἰς τον Πειραιᾶ (σ.σ. ὁ Πέκκιο) εὗρε μερικάς καλύβας μόνον. Ὁ δρόμος ἀπὸ Πειραιῶς εἰς Ἀθήνας ἦτο πλημμυρισμένος ἀπὸ γυναικόπαιδα προσφυγόντα εἰς τήν πόλιν ἐκείνην ἦτο ἡ ἐποχῇ τοῦ θερισμοῦ τῆς κριθῆς, ἡ ὁποία εὐδοκιμεῖ εἰς τήν Ἀττικὴν καί ἀναμιγνύεται εἰς το ψωμί τῶν χωρικῶν. Ἔσπευδον λοιπόν νά τήν μαζέψουν καί ἀποθηκεύσουν προτοῦ οι Τοῦρκοι διαρπάσουν τοῦς ἀγροὺς τῶν Μετά δίωρον εὐχάριστον πορείαν ἐν μέσω ἐλαιῶν καί ἀμπελών, εἰσῆλθον τέλος εἰς τάς Ἀθήνας Οἱ δρόμοι ᾖσαν γεμάτοι ἀπὸ παλληκάρια, ἀλλὰ τα σπίτια άδειανά ἀπὸ οἰκογενείας καί ἔπιπλα. Κατά το καλοκαίρι δέν μένουν παρά τρεῖς χιλιάδες ἄνδρες πρὸς προστασίαν τῆς πόλεως (Διότι το καλοκαίρι ἐγίγνοντο αι τουρκικαί ἐπιδρομαί συνήθως).

Ὁ λόγος στον Ἰωσὴφ Πέκκιο:

«Τὸ φρούριο τῆς Ἀκρόπολης ἀπαιτεῖ πεντακόσιους ἄντρες γιά τῆ φρούρησή του. ἔχει ἄφθονο νερό καὶ κάθε ἄλλη προμήθεια. Ὁ στρατηγός Γκούρας το ἔχει θέσει νά ἀντέχει σὲ διετῆ πολιορκία. Ἡ πόλη δέν προστατεύεται παρά ἀπὸ ἔνα τεῖχος, πίσω ἀπὸ το ὁποῖο εἶναι τοποθετημένοι, γι' αὐτὸ το λόγο, 2-3 ὁπλίτες...

Οἱ Ἀθηναῖοι ἐφάρμοσαν το καλύτερο σύστημα ἄμυνας, ἀφαίρεσαν δηλαδή ἀπὸ τοῦς Τούρκους κάθε ἐλπίδα λαφύρων. Ἔτσι, οι Τοῦρκοι, ἂν ἤθελαν νά καταλάβουν τήν Ἀθήνα δὲν θά ἀγόραζαν, ἀντί γιά αἷμα, παρά μόνο σωρούς ἀπὸ πέτρες.
Πέρα ἀπὸ λίγα σπίτια, ὅλη ἡ ἄλλη πόλη δὲν εἶναί παρά ἐρείπια καὶ καλύβες.
Ἄν οι Ἕλληνες εἶναί ἀποφασισμένοι νά ἀντιτάξουν ἐπίμονη ἀντίσταση, μποροῦν νά ἀμυνθοῦν ἀπὸ σπίτι σέ σπίτι, καὶ ἐν τέλει νά ἀποσυρθοῦν ἀπὸ τὴν πόλη, στεκόμενοι στίς ὑπώρειες τῆς Ἀκρόπολης καὶ ὑπό τήν προστασία τῆς».

Καὶ πάλι ὁ Καιροφύλας: «Ὁ Πέκκιο ἀναφέρει μέ μεγάλην του εὐχαρίστησιν ὅτι ἀπὸ ἑνός ἔτους ἡ Φιλόμουσος Ἑταιρεία φροντίζει διά τήν προστασίαν τῶν ἀρχαιοτήτων τῶν Ἀθηνῶν καὶ ἰδίως τῆς Ἀκροπόλεως Μαζί μέ τάς ἀρχάς ἐκαθάρισαν τάς ἀρχαιότητας τῆς Ἀκροπόλεως ὑπὸ τα ἐρείπια καὶ ἐκρήμνισαν μερικά παλιόσπιτα που ἔθαπτον τα ἀριστουργήματα.

Εἰς τήν Πνύκα συνήθιζεν ὁ λαός νὰ συνέρχεται, κατά το παρελθὸν μάλιστα ἔτος εἶχον εἶς το μέρος ἐκεῖνο ἐκλεγῆ οι ἀντιπρόσωποι τῶν Ἀθηνῶν Ὅταν ἀπειλεῖται ἡ τουρκική ἐπιδρομὴ, ὁ λαός τῶν Ἀθηνῶν συνηθίζει νά συνέρχεται κάτω ἀπὸ το Θησεῖον, ἀπὸ το ὁποῖον διακρίνεται ὁ κάμπος εἶς μεγάλην ἀπόστασιν.(...)
Εἰς τάς Ἀθήνας ὑφίστατο πρὸ πολλοῦ Λύκειον, ὅπου ἐδιδάσκετο ἡ ἀρχαῖα ἑλληνική, ἡ ἰταλική καὶ ἡ ἱστορία ἔχει καὶ μικράν βιβλιοθήκην. Τὸ συχνάζουν 60 μαθηταἰ Μετά τήν Ἐπανάστασιν εἶχον γίνει δύο αλληλοδιδακτικά, ἐν ἀρρένων καὶ ἕτερον θηλέων. Κάθε ἐν ἔχει ἑκατόν περίπου μαθητάς. Η Φιλόμουσος Ἑταιρεία ἱδρυθεῖσα το 1813, ἔχει τήν ἐποπτείαν ἐπί τῶν σχολεῖων.

Ὑπῆρχε καί τυπογραφείον, διευθυνόμενον ἀπὸ τον "πλήρη φώτων καί διάθερμον πατριώτην νέον Ψύλλαν, αλλ' αύτό, μαζί μέ τα σχολεῖα, μετεφέρθη εἰς τήν Σαλαμῖνα", διότι αι Ἀθῆναι εὐρίσκοντο ὑπό τήν διαρκήν ἀπειλὴν τῶν Τούρκων».

Καὶ γιά νά ἐπανέλθουμε στον Πέκκιο: «Ἀλλὰ τί ἔκαναν οι Ἕλληνες κατά τα τέσσερα αὐτὰ χρόνια (σ.σ. 1821-1825), θά ρωτήσει κάποιος; Πολύ λίγα. ὅμως τί θά μπορούσε νά κάνει ἕνας λαός ὁ ὁποῖος, ἀφοῦ ἀπέκρουσε δύο τουρκικές εἰσβολές, ὑπέστη μετά ἀπὸ λίγους μῆνες ἕναν ἐμφύλιον πόλεμο; Καὶ τί μπορεῖ νά κάνει ἕνας λαός ἐξερχόμενος ἀπὸ κτηνώδη δουλεία τεσσάρων αἰώνων; Η τυραννία πλήττει τή ζωτικότητα ἑνός ἔθνους. Τὰ δέ ἀποτελέσματά τοῦ θανατηφόρου δηλητηρίου τῆς ἐξακολουθοῦν καί μετά το πέρας αὐτῆς».

Οἱ ἀλήθειες ποὺ κρύβουν γιὰ τὸν ἀρχισφαγέα καὶ προδότη τῆς Ἑλλάδας Μπελογιάννη

 

Οἱ ἀλήθειες ποὺ κρύβουν γιὰ τὸν ἀρχισφαγέα καὶ προδότη τῆς Ἑλλάδας Μπελογιάννη

Πέρα ἀπό το βομβαρδισμὸ μὲ ψεύδη ἀπὸ τοὺς ἱστοριογράφους τῆς ἀριστερᾶς, πόσοι ἀκριβῶς γνωρίζουν τί ἔγινε στὴ μεσσηνιακὴ πόλη, ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες πόλεις τῆς Πελοποννήσου, οἱ ὁποῖες μαρτύρησαν ὑπὸ τὰ χέρια τῶν δολοφόνων του ΕΛΑΣ, ἰδιαίτερα τὴν πρώτη (ἀπὸ τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1943 μέχρι τὸν Αὔγουστο τοῦ 1944) ἀλλὰ καὶ τὴ δεύτερη περίοδο (ἀπὸ τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1944 ὡς το Φεβρουάριο τοῦ 1945) τῆς «κόκκινης τρομοκρατίας»;

Λίγοι, ἰδιαίτερα στοὺς κόλπους τῶν νέων.

Οἱ ὑστερικὲς κραυγὲς τῆς ἀριστεριστικὴς ἱστοριογραφίας, μέσῳ τῶν κατευθυνόμενων γραφίδων τῶν σταλινιστῶν, κάνοντας λόγο γιὰ «γιορτὲς μίσους», κάθε φορὰ ποὺ οἱ πατριῶτες ἔσπευδαν νὰ τιμήσουν τοὺς νεκρούς τους, κάλυψαν τὸ κενὸ ποὺ ὑπῆρχε καὶ δημιούργησαν «πρότυπα», μετατρέποντας μορφὲς διεστραμμένων σφαγέων, ὅπως ὁ Βελουχιώτης (ἀλήθεια, γιατί πολλοὶ σιωποῦν γιὰ τὴν ὑπόθεση Μαραθέα;), ὁ καπετὰν Γιώτης ἢ Χαρίλαος Φλωράκης καὶ ὁ Μπελογιάννης, σὲ φυσιογνωμίες «ἡρώων».

Ὅμως, ὅσο κι ἂν προσπαθοῦν οἱ τῆς κομμουνιστικῆς ἀριστερᾶς, τὰ ἐγκλήματα βγαίνουν στὴ φόρα...

Εἶναι καὶ αὐτοὶ οἱ σπηλαιολόγοι ποὺ καταδύθηκαν στὰ ἄδυτα τοῦ σπηλαίου στὸ Φενεό, ἀεικίνητοι.

Σήμερα, τὰ στερεότυπα ὑποχωροῦν καὶ νέοι ἐπιστήμονες στὴν Ἑλλάδα καὶ στὸ ἐξωτερικό, ἀποζητοῦν νὰ διαμορφώσουν μόνοι τοὺς ἄποψη, ἀρνούμενοι νὰ ἀναμασήσουν τὰ προπαγανδιστικὰ κείμενα τῶν στρατευμένων γραφίδων τοῦ ΚΚΕ καὶ τῆς εὐρύτερης ἀριστερᾶς.

Πὼς φτάσαμε στὴ σφαγή

ὁ ΕΛΑΣ ἔδειξε ἀπὸ νωρὶς τίς προθέσεις τοῦ στὴν Πελοπόννησο.

ἡ διάλυση τῆς ἀντιστασιακῆς ὁμάδας τοῦ Στούπα, μὲ τὴ μάχη τῆς Λεύκης καὶ οἱ πρῶτες σφαγὲς (κατόπιν φρικτῶν βασανιστηρίων, οἱ ἐπώνυμες μαρτυρίες ἀναρίθμητες) ἀθώων ἑλλήνων πολιτῶν ἀπὸ τὸν ΕΛΑΣ, ἔδειξαν ποὺ πήγαινε τὸ πρᾶγμα.

Κι ὅμως, ἂν καὶ στὴν Ἀθήνα ἀλλὰ καὶ ἀλλοῦ ἤδη εἶχαν ἀρχίσει νὰ γίνονται πολλὰ «παράξενα», λίγοι μπόρεσαν νὰ ὑποθέσουν ποὺ πήγαινε τὸ πρᾶγμα.

Αὐτό, ἂν καὶ ἤδη οἱ μισοὶ Ἕλληνες καὶ παραπάνω (ὅσοι ἀρνοῦνταν νὰ συμπλεύσουν μὲ τὸ ὄργιο αἵματος) εἶχαν ἤδη χαρακτηριστεῖ ἀπὸ τὸ ΕΑΜ/ΕΛΑΣ «δωσίλογοι», «προδότες», «ταγματασφαλῖτες», «φασίστες» καὶ βάλτε.

Ἀκολούθησαν οἱ δολοφονίες τοῦ ταγματάρχη Χρήστου Καραχάλιου καὶ τοῦ ἴλαρχου Τηλέμαχου Βρεττάκου, ἀλλὰ καὶ τῶν δεκάδων συναγωνιστῶν τους ἀνταρτῶν.

Φυσικά, οἱ κομμουνιστὲς ἀπέκρυπταν μέσῳ τρομοκρατικῶν μεθόδων τὴ γνωστοποίηση τῆς ὕπαρξης τῶν στρατοπέδων συγκέντρωσης ὅπως ἐκεῖνα στὸ χωριὸ Χαλβάτσου καὶ στὴν Ποταμιὰ (δύο ἀπὸ τὰ περίπου 35 στρατόπεδα ποὺ διατηροῦσε ὁ ΕΛΑΣ), ὅπου δεινοπάθησαν ἑκατοντάδες Ἕλληνες.

Ὅλα δια χειρὸς τοῦ αἱμοσταγοῦς καὶ διεστραμμένου Γενικοῦ Ἀρχηγοῦ τοῦ ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Θανάση Κλάρα ἢ Ἄρη Βελουχιώτη (ἀνέλαβε τὸ πόστο τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1944, σκορπῶντας τὸν ὄλεθρο), ποὺ ἔπνιξε στὸ αἷμα τὸ Βαλτέτσι (σκότωσαν ἐκεῖ οἱ κομμουνιστοσυμμορίτες πολλὰ γυναικόπαιδα), στὸ ὄνομα τῆς «ἐκστρατείας» γιὰ τὸ «κυνήγι τῆς ἀντίδρασης», ἀλλὰ καὶ τὸ Φενεό, ὅπου χάθηκαν ἑκατοντάδες Ἕλληνες, ποὺ ρίχτηκαν στὸ ἐκεῖ σπήλαιο.

Τὴν ἴδια ὥρα, ὁ προδότης Μπελογιάννης, ὁ ἠθικὸς αὐτουργὸς τῶν σφαγῶν στὴν Πελοπόννησο, ὀργάνωνε τοὺς κομμουνιστὲς φανατίζοντάς τους, ἐπιβάλλοντας μάλιστα τὴν ἀρχὴ τῆς «οἰκογενειακῆς εὐθύνης» ποὺ ὁδήγησε στὶς μαζικὲς σφαγές.

Ἀκολούθησε ἡ μάχη τοῦ Μελιγαλὰ (13-15 Σεπτεμβρίου 1944) καὶ ἡ σφαγή , μετὰ τὴν πτώση τῆς πόλης, ἄνω τῶν χιλίων κατοίκων.

Ὁ Μπελογιάννης, μαζὶ μὲ τὸν Κουλαμπὰ καὶ τὸν Πανταζὴ Φράγκο, ζήτησαν ἀπὸ τοὺς ἀντάρτες τοῦ ΕΛΑΣ νὰ μὴ μείνει τίποτα ὄρθιο καὶ ζωντανὸ στὸ Μελιγαλά, ἐνῶ ἀπὸ τὸν ἀσύρματο ὁ σφαγέας Ἄρης Βελουχιώτης διέταζε «προκειμένου περὶ ταγματασφαλιτῶν δὲν πρέπει νὰ γίνεται λόγος περὶ αἰχμαλώτων», ὅπως διαβάζουμε στὸ ἐξαιρετικὸ βιβλίο τοῦ διαπρεποῦς ὁμογενῆ μᾶς Γιάννη Μπουγὰ (μὲ τίτλο «Ματωμένες μνῆμες 1940-45», ἐκδόσεις Πελασγὸς καὶ γεμᾶτο αὐθεντικὲς προσωπικὲς μαρτυρίες, ἠχογραφημένες, ἀπὸ μάρτυρες τῶν γεγονότων, στὸ συγγραφέα)

Μελιγαλάς, ἡ τραγωδία

Τὴ μάχη καὶ τὴν πτώση τῆς πόλης στὰ χέρια τῶν δολοφόνων του ΕΛΑΣ, ἀκολούθησαν πλιάτσικο καὶ ἐγκλήματα φρικτά.

Ὅλα τὰ σπίτια τῶν μὴ ἀριστερῶν λεηλατήθηκαν καὶ πυρπολήθηκαν, ἐνῶ οἱ «ἀντιδραστικοὶ» ὁδηγοῦνταν δεμένοι μὲ καλώδια καὶ σύρματα καὶ κατὰ δεκάδες στὴν Πηγάδα στὸ Μπεζεστένι (δύο χλμ ΒΔ τοῦ Μελιγαλά), ὅπου καὶ δολοφονοῦνταν, ἀλλὰ καὶ στὰ γύρῳ,γύρω χωριὰ (μόνο στὸ Νεοχώρι ἐκτελέστηκαν 150 ἄτομα, ἐνῶ στὸ Σολάκιο καὶ στὴν Ἀνθοῦσα, 200).

Τὰ πτώματά τους τὰ πετοῦσαν στὸ βάραθρο.

Αὐτὲς ἦταν οἱ ἐντολὲς ἀπὸ τοὺς Ἄρη Βελουχιώτη, Νίκο Μπελογιάννη, Νικολόπουλο, Κλάπα, Ρουμπέα, Μπλάνα, Ωριῶν, Κουλαμπά, Ἀκρίτα, Βασίλη Μπράβο, Στάθη Καναβό, Τάκη Δορκοφίκη, Γιάννη Καραμούζη, Ἠλία Δεδούση καὶ Στέλιο Διακουμογιαννόπουλο καὶ τὴν κομμουνιστικὴ σία ποὺ παρεῖχε τίς «καταστάσεις» τοῦ ΕΑΜ (πολλοὶ ἐκ τῶν δραστῶν τῶν δολοφονιῶν στὸ Μπεζεστένι ζοῦν ἀκόμη καὶ παίρνουν σύνταξη ἀντιστασιακοῦ, ἐκ τῶν ὁποίων καὶ κάποιος ἀντάρτης τοῦ ΕΛΑΣ ἀπὸ τὸ χωριὸ Πλατύ, ὁ Μ., ποὺ ἔσφαξε ἐνώπιον πολλῶν μαρτύρων τὸν ἴδιο τὸν ἀδελφό του, θέλοντας προφανῶς νὰ δώσει τὰ διαπιστευτήριά του).

Παραθέτουμε ὀνόματα μερικῶν ἐκ τῶν κομμουνιστῶν δραστῶν τῶν μαζικῶν δολοφονιῶν στὴν Πηγάδα, γιὰ τὴν ἱστορία: Κωνσταντῖνος Μπράβος, Διονύσιος Ἐλ. Σκλήρης, Ἠλίας Σκλήρης, Σπύρος Ξιάρχος, Σπύρος Τζαβελέας, Χρῆστος Νερούλιας, Ἀλέξανδρος Καραβίτης, Θόδωρος Καραβίτης, Παναγιώτης Νέζης, Γεώργιος Νέζης, Κωνσταντῖνος Μάνεσης, Κυριάκος Μακρής, Χρῆστος Γεωργανάς...

Δὲν τοὺς ξεχνοῦμε. Οἰκογένειες ὁλόκληρες Ἑλλήνων ξεκληρίστηκαν διαχειρός τους.

Ὁ ἴδιος ὁ Καραμούζης γράφει ὅτι «ὁ Ἄρης καὶ οἱ ἀντιπρόσωποι τοῦ κόμματος Κουλαμπὰς καὶ Ν. Μπελογιάννης εἶχαν πάρει τὴν ἀπόφασιν.

Ὅλοι ἔπρεπε νὰ ἐκτελεσθοῦν...».......

Τὰ φρικτὰ βασανιστήρια

«Οἱ εἰς τὸ Μπεζεστένι εὑρισκόμενοι ἦσαν εἰς τὴν διάθεσιν του κάθε καπετάνιου, ὅστις πήγαινε μέσα καὶ συνελάμβανε ὅποιον ἤθελε τῆς ἀρεσκείας του, ὅπως ὁ τσοπάνος διαλέγει τὸ σφακτὸ ποὺ θέλει νὰ σφάξῃ, τὸν ὁδηγοῦσε ἔξω καὶ τὸν ἐκτελοῦσε.

Τοὺς ἔκοβαν, ἄλλων τὸ κεφάλι, τὰ χέρια, τὴν μύτην, δηλαδὴ τοὺς κακοποιοῦσαν, τοὺς ἐβασάνιζαν πρῶτα ἐπάνω εἰς ἕνα κορμὸν συκιᾶς μὲ μάχαιραν ἢ πέλεκυν καὶ τοὺς ἔρριπτον εἰς τὴν Πηγάδα ἕως ὅτου ἐκκαθάριζον ἐκείνους ποὺ ἤθελον», μαρτυρεῖ ὁ ἱερέας Παν. Παπαδόπουλος.

Ἔσπαζαν σὲ πολλὲς περιπτώσεις ὅλα τὰ ἄκρα τῶν θυμάτων καὶ τοὺς τύφλωναν, ἐνῶ δολοφονοῦσαν τὰ παιδιὰ μὲ τσεκούρια καὶ μπαλτᾶδες (ἀλλὰ καὶ μὲ κλαδευτήρια!) μπροστὰ στοὺς γονεῖς, ἱκανοποιῶντας ἔτσι τὰ σαδιστικά τους ἔνστικτα.

Οἱ δολοφονημένοι στὴν Πηγάδα ὑπολογίζονται σὲ 1154 (ἄνω τῶν 50 ἦταν γυναῖκες, ἐνῶ ὑπάρχει καὶ ἀριθμὸς ἀνήλικων θυμάτων, μεταξύ τους καὶ κοριτσιῶν), ἐνῶ ὁ Καραμούζης ἀνεβάζει τὸν ἀριθμὸ στοὺς 1200.

Μιλᾶμε γιὰ περίπου 13 κουστωδίες κρατουμένων...

Ἡ σφαγὴ τῶν (κυρίως ἀμάχων) διήρκεσε ἀπὸ τίς 17 ὡς τίς 20 Σεπτεμβρίου.

Oι κομμουνιστὲς δὲν σταμάτησαν ποτὲ νὰ προκαλοῦν

Κι ὅμως ἀκολούθησαν περισσότερες κομμουνιστικὲς μεθοδεύσεις, ὅπως ἡ συστηματικὴ σπίλωση τῆς μνήμης τῶν θυμάτων μὲ σκοπὸ τὴν ἠθικὴ δολοφονία τους, μετὰ τὴ φυσική.

Ἡ ἀγυρτεία καὶ ἡ ἀλητεία στὸ ἀπόγειό τους!

Γιὰ τὴν ἱστορία: ἀπὸ τὴν Πηγάδα ἡ Ἰατροδικαστικὴ Ὑπηρεσία Ἀθηνῶν ἔβγαλε 500 ὡς 600 πτώματα (ἀδύνατον νὰ ἀναγνωριστοῦν οἱ περισσότεροι, λόγῳ προχωρημένης ἀποσύνθεσης, ἡ ἴδια κατάσταση καὶ στὸ Φενεὸ) τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 1945 καὶ σταμάτησε λόγῳ τῶν συνθηκῶν καὶ τῆς ἀπειλῆς κατὰ τῆς δημόσιας ὑγείας, ἂν καὶ ὑπῆρχαν ἀκόμα πολλὰ πτώματα στὸ βάραθρο.

Γιὰ τὴ σφαγὴ στὸ Μελιγαλὰ δικάστηκαν 31 ἄτομα ἀπὸ τὸ στρατοδικεῖο τῆς Καλαμάτας τὸ καλοκαίρι τοῦ 1949.

Ἐξ αὐτῶν, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ Γιάννης Μπουγὰς (ἐπικαλούμενος δημοσιεύματα τῆς ἐποχῆς τῶν ἐφημερίδων τῆς πόλης «Θάρρος» καὶ «Σημαία»), 13 κομμουνιστὲς φονιᾶδες καταδικάστηκαν σὲ θάνατο, 11 σὲ ἰσόβια καὶ ἑπτὰ ἀθωώθηκαν.

Ἐμεῖς δὲν ξεχνοῦμε καὶ κάθε χρόνο τέτοια ἐποχή .

ΤΑ ΟΣΤΑ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Το 1930, κατόπιν αιτήματος των Αρκάδων, ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος μεταφέρει τα οστά του Κολοκοτρώνη, που μέχρι τότε βρίσκονταν στην Αθήνα στο Α' Νεκροταφείο, στην Τρίπολη.
Τοποθετήθηκαν τότε τα κόκαλα του ήρωα σε ένα άρμα και η ιερή πομπή ξεκίνησε από την Αθήνα για την Τριπολιτσά, συνοδεία του πρωθυπουργού και άλλων επισήμων.
Από όπου περνούσε η πομπή, πλήθος κόσμου γονατιστοί υποδέχονταν τον ήρωα, που πατούσε σε όλη τη διαδρομή πάνω σε άνθη και δαφνόφυλλα. Δεν υπήρχαν μάτια που δεν έκλαψαν, δεν υπήρχε ψυχή που να μη ράγισε…
Έφτασαν λοιπόν στην Τρίπολη που σείονταν από τις επευφημίες του λαού και τις τιμητικές ομοβροντίες των κανονιών. Στο ναό του Αγίου Βασιλείου έγινε τρισάγιο για την ανάπαυση της ψυχής του αγωνιστή και όλη την ημέρα μέχρι το πρωί της επομένης συνέρρεε ο Λαός στην εκκλησία για να προσκυνήσει το ιερό κειμήλιο του Έθνους που το φρουρούσε όρθιο άγημα ενόπλων Ευζώνων. Την επομένη τα οστά τοποθετήθηκαν σε κρύπτη κάτω από το μαρμάρινο μνημείο των πεσόντων του 1821, που βρίσκεται στην πλατεία Άρεως της Τρίπολης.
Τον Απρίλιο του 1941 η Πατρίδα σκλαβώνεται από τις δυνάμεις του άξονα και η Τρίπολη βρίσκεται κάτω από ιταλική κατοχή. Διοικητής της ιταλικής φρουράς ήταν κάποιος Φεστούτσι, ο οποίος απαγόρευσε ρητά τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου.
Την διαταγή, όμως, των δυνάμεων κατοχής έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια ένας έμπορος της πόλης, που ήταν και δήμαρχός της, ο ηρωικός Ιωάννης Τσουτσάνης, ο οποίος τίμησε την 25η Μαρτίου του 1942, όσο πιο λαμπρά μπορούσε, με πανηγυρικούς λόγους, τραγούδια και με κατάθεση στεφάνων στο μνημείο των ηρώων.
Το έμαθε ο Ιταλός διοικητής και για να εκδικηθεί τον δήμαρχο που παράκουσε την εντολή, του στέλνει το βράδυ της ίδιας ημέρας στρατιώτες να βεβηλώσουν το μνημείο. Σπάνε λοιπόν οι Ιταλοί στρατιώτες την κρύπτη και πετούν τα οστά του ήρωα στην πλατεία…
Το συμβάν έτυχε να δει ένας υπάλληλος της δημαρχίας που αργά το βράδυ αψηφώντας την απαγόρευση κυκλοφορίας ειδοποιεί τον δήμαρχο για το ανοσιούργημα.
Αμέσως ο δήμαρχος ντύνεται και ξεκινά για την πλατεία. Δεν λογάριασε ούτε τη ζωή του ούτε ότι θα άφηνε ορφανά τα τέσσερα παιδιά του. Από κοντά και το ανήλικο παιδί του, ο δεκατριάχρονος Γιώργος που μάταια προσπαθούσε ο πατέρας του με φωνές και απειλές να τον πείσει να μη τον ακολουθήσει.
Μέσα σε τρομερή καταιγίδα και παίρνοντας όλες τις προφυλάξεις για να μη γίνουν αντιληπτοί, φτάνουν στην πλατεία και καθώς το σκοτάδι ήταν πηχτό ψάχνουν τυφλά με τα χέρια μέσα στις λάσπες κοντά στο μνημείο για να βρουν τα κόκαλα του ήρωα. Βρήκαν τέσσερα – πέντε από αυτά. Τα έβαλαν σε ένα τσουβάλι από ζάχαρη που είχαν μαζί τους, τα έφεραν στο σπίτι, τα έπλυναν, τα αρωμάτισαν και το ξημέρωμα της επομένης μέρας πήγαν και πάλι στο μνημείο, για να μαζέψουν ό,τι είχε απομείνει από τον ήρωα. Απεκατέστησαν την κρύπτη και τοποθέτησαν πάλι τα οστά του Κολοκοτρώνη στη θέση τους.
Έξαλλος τότε ο Φεστουτσι βρίσκει τον δήμαρχο στην πλατεία και παρουσία του κόσμου τον χαστουκίζει, για να τον ταπεινώσει για την αυθάδειά του. Φορτισμένος ο γενναίος δήμαρχος από ό,τι συνέβη γυρνά στον Ιταλό διοικητή και του απαντά, όπως ξέρει το γένος του: «Μάζεψε τα χέρια σου, Ιταλέ, γιατί ο πόλεμος δεν κρίθηκε ακόμη. Μάζεψε τα μη χρειαστεί να 'ρθεις σε εμένα για να σωθείς…». Θα τον κρέμαγε τον δήμαρχο ο Ιταλός, αν δεν τον έσωζε η απίστευτη περιφρόνησή του για τον θάνατο...
Έκτοτε το 1971 στην πλατεία του Άρεως στην Τρίπολη στήθηκε ανδριάντας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Και από το 1993 τα οστά βρίσκονται στην βάση του μνημείου αυτού, σε ειδική κρύπτη, για να θυμίζουν στο γένος μας ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη αξία από την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ...
______
Ο Γιώργος Τσουτσάνης, το παιδί του δημάρχου, έγινε ένας πολύ επιτυχημένος επιχειρηματίας και ζει σήμερα στο Λουτράκι.

Φωτογραφία από την υποδοχή των οστών στον σιδηροδρομικό σταθμό της Τρίπολης στις 10 Οκτώβρη 1930.

10 Οκτώβρη 1930, 5 μ.μ.: Η πομπή με τη λάρνακα έχει φτάσει στον σιδηροδρομικό σταθμό της Τρίπολης

Φρουρά ευζώνων φυλάει τα οστά μέσα στον Ι. Ν. Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως στις 11 Οκτωβρίου 1930

Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 1930: Η πομπή με τα οστά του Θ. Κολοκοτρώνη στην οδό Σταδίου. Η σπάνια αυτή φωτογραφία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό L' Illustration της Αλεξάνδρειας στο τεύχος της 25ης Οκτωβρίου 1930. (Αρχείο Ν. Γρηγοράκη)

Φωτογραφία από την πομπή. Διακρίνεται ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Από την υποδοχή των επισήμων στον Ι. Ν. Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως για τη μεταφορά των οστών του Κολοκοτρώνη στο Ηρώο.

Ο πρωθυπουργός συμμετέχει στην τελετή.

Κατάθεση στεφάνων από τον νομάρχη Αρκαδίας

Από αριστερά: Γ. Δεμάγγος, Γ. Βλάμης, Σ. Μαντζιώρος, Κ. Μπουζαρέλας, Χ. Καραλής

Εορτασμός της εκατονταετηρίδας και τοποθέτηση των οστών του Κολοκοτρώνη στο Ηρώο της Πλατείας Άρεως στην Τρίπολη

Πυροβόλα για απόδοση τιμητικών πυροβολισμών για τη μεταφορά των οστών του Κολοκοτρώνη και τον εορτασμό της εκατονταετηρίδας.

Από το τραπέζι που ακολούθησε την εκδήλωση

Το Ηρώον που τοποθετήθηκαν τα οστά.

25 Μαρτίου 1821

 

 

Εθνική Επέτειος 25ης Μαρτίου 1821 - Ιστορικό Αφιέρωμα Αφίσες