Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2017

ΟΜΗΡΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΕΡΜΗ




ΟΜΗΡΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΕΡΜΗ

Εἰς Ἑρμῆν

In Mercurium .1
Ἑρμῆν ὕμνει Μοῦσα Διὸς καὶ Μαιάδος υἱόν,
Κυλλήνης μεδέοντα καὶ Ἀρκαδίης πολυμήλου,
ἄγγελον ἀθανάτων ἐριούνιον, ὃν τέκε Μαῖα
νύμφη ἐϋπλόκαμος Διὸς ἐν φιλότητι μιγεῖσα
5
αἰδοίη· μακάρων δὲ θεῶν ἠλεύαθ' ὅμιλον
ἄντρον ἔσω ναίουσα παλίσκιον, ἔνθα Κρονίων
νύμφῃ ἐϋπλοκάμῳ μισγέσκετο νυκτὸς ἀμολγῷ,
ὄφρα κατὰ γλυκὺς ὕπνος ἔχοι λευκώλενον Ἥρην,
λήθων ἀθανάτους τε θεοὺς θνητούς τ' ἀνθρώπους.
10
ἀλλ' ὅτε δὴ μεγάλοιο Διὸς νόος ἐξετελεῖτο,
τῇ δ' ἤδη δέκατος μεὶς οὐρανῷ ἐστήρικτο,
εἴς τε φόως ἄγαγεν, ἀρίσημά τε ἔργα τέτυκτο·
καὶ τότ' ἐγείνατο παῖδα πολύτροπον, αἱμυλομήτην,
ληϊστῆρ', ἐλατῆρα βοῶν, ἡγήτορ' ὀνείρων,
15
νυκτὸς ὀπωπητῆρα, πυληδόκον, ὃς τάχ' ἔμελλεν
ἀμφανέειν κλυτὰ ἔργα μετ' ἀθανάτοισι θεοῖσιν.
ἠῷος γεγονὼς μέσῳ ἤματι ἐγκιθάριζεν,
ἑσπέριος βοῦς κλέψεν ἑκηβόλου Ἀπόλλωνος,
τετράδι τῇ προτέρῃ τῇ μιν τέκε πότνια Μαῖα.




ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

1.

τὸν Ἑρμῇ ὕμνησε Μοῦσα, το γιὸ του Διός καὶ της Μαιάδος,

της Κυλλήνης τὸν ἄρχοντα καὶ της πολυπρόβατης Ἀρκαδίας,

τον καλόδεχτο ἀγγελιαφόρο τῶν ἀθανάτων, ποὺ γέννησε ἡ Μαῖα

ἡ νύμφη με τα ὄμορφα μαλλιά, ποὺ δέχτηκε νὰ σμίξει με τον Δία

5.

με σεμνότητα. μακριά ἀπ’ την σύναξη τῶν μάκαρων θεῶν,

σε καταφύγιο ζῶντας ἀπόκρυφο, κρυφά στὴν ἠρεμία της νύκτας

ὅταν ὁ ὕπνος ὁ γλυκός, καὶ τὴν λευκοχέρα βάραινε την ᾞρα,

την λησμονιά σκορπίζοντας, σε θεούς καὶ σε ἀνθρώπους.

10

μὰ του μεγάλου του Διός, ὁ νοῦς ἀφυπνιζόταν,

καὶ πάνω στὸν δέκατο οὐρανὸ, ἀμέσως γαντζωνόταν,

βγάζοντας λάμψη, καὶ τα ἄριστα ἔργα δημιουργοῦσε.

καὶ τότε γέννησε, ἕνα παιδί πανέξυπνο, μὰ καὶ ἐλπιδοφόρο,

κατακτητή, ὁδηγὸ βοδιῶν μὰ καὶ ἡγεμόνα ὀνείρων,

15

νυκτερινό κατάσκοπο, της πύλης ἐπιστάτη, ποὺ γρήγορα ἐπρόκειτο

νὰ φανερώσει ἔργα θαυμαστά, στοὺς θεούς τους ἀθανάτους.

Κι ἐνῶ ἡ μέρα χάραξε μέσα στὸ μεσημέρι, κι ὅταν αὐτὸς κιθάριζε,

βόδι ἔκρυψε ἀπὸ βραδύς τ' Ἀπόλλωνα, ποὺ μακριά βόλια σκορποῦσε,

σε μία σκιά, την μέρα μόλις την τέταρτη ποὺ τον γέννησε ἡ Μαῖα.

Κατά την μυθολογία ἐδῶ συνάντησε ἡ Μαῖα τον Δία καὶ ἔκρυψε τα βόδια του Ἀπόλλωνα ὁ Ἑρμῆς στὴν πρώτη βρεφική του ἡλικία.

ΕΙΚΟΝΑ: ΤΟ Σπήλαιο του Ερμή..... Θά το συναντήσετε στὸ ὄρος Ζήρεια της Κορινθίας καὶ συγκεκριμένα στὴν ἀνατολική του πλαγιά σε ὑψόμετρο 1700 μέτρων.










Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2017

πρωί της 20ης Φεβρουαρίου: Ναυμαχία των Πατρών - Ο Μιαούλης νικά τον τουρκο- αιγυπτιακό στόλο

Στίς ἀρχὲς του 1822 ὁ τουρκοαιγυπτιακός στόλος με ἀρχηγούς τον 'αντιναύαρχο Καρά Πεπέ 'Ἀλὶ καὶ τον Αἰγύπτιο ὑποναύαρχο Ἰσμαήλ Γιβραλτάρ βγῆκε ἀπὸ τον Ἑλλήσποντο με διαταγή νὰ πλεύσει πρὸς την Πάτρα, προκειμένου νὰ ἀνεφοδιάσει τους πολιορκούμενους ἀπὸ τους Ἕλληνες ἐπαναστάτες, Τούρκους.

Στὸ κατόπι του βρέθηκε στόλος 63 ἑλληνικῶν πλοίων ἀπὸ τα Ψαρά, την Ὕδρα καὶ τις Σπέτσες με ἀρχηγούς τον Νικολή Ἀποστόλη, τον Ἀνδρέα Μιαούλη καὶ τον Γκίκα Τσούπα.
Στὶς 15 Φεβρουαρίου ὁ τουρκικός στόλος ναυλόχησε στο λιμάνι της Πάτρας, λόγω κακοκαιρίας. Ο Ανδρέας Μιαούλης, που είχε αναλάβει τη διοίκηση της ελληνικής αρμάδας, θεώρησε ὅτι ἦταν ἡ κατάλληλη εὐκαιρία γιὰ ἐπιθέση.
Το πρωί της 20ης Φεβρουαρίου οἱ τουρκοαιγύπτιοι εἶδαν ἔκπληκτοι νὰ κανονιοβολούνται ἀπὸ τα μικρά ἑλληνικά πλοῖα καὶ μάλιστα ὑπὸ φοβερή τρικυμία.
Ἔπειτα ἀπὸ ναυμαχία πέντε ὡρῶν, μία τουρκική φρεγάτα καταστράφηκε ὁλοκληρωτικά καὶ πολλά ἀλλὰ πλοῖα ἐπέστησαν σημαντικές ζημιές. Πολλοί Τοῦρκοι βρῆκαν το θάνατο ἡ τραυματίστηκαν σοβαρά.
Ὁ τουρκικός στόλος, μετά την ἀποχώρησή του ἀπὸ την Πάτρα, κατέφυγε στὴ Ζάκυνθο, ἡ ὁποία εὑρίσκετο ὑπὸ ἀγγλική διοίκηση.
Ὅταν οἱ Ἕλληνες ἔπλευσαν ἐκεῖ γιὰ νὰ ἐπαναλάβουν την ἐπίθεση τους, ἐμποδίστηκαν ἀπὸ τους Ἄγγλους, ποὺ προφασίστηκαν την οὐδετερότητα του νησιοῦ.
Ὁ ἑλληνικός στόλος ἐπέστρεψε στὶς 24 Φεβρουαρίου καὶ ἀγκυροβόλησε στὸ Μεσολόγγι, ἕτοιμος γιὰ νὰ νέα ἀναμέτρηση.
Ἥ Ναυμαχία της Πάτρας, στὴν ὁποία ἔλαμψε το ἄστρο του Ἀνδρέα Μιαούλη, ὑπῆρξε γεγονός μεγάλης σημασίας γιά τον κατά θάλασσα ἀγῶνα τῶν Ἑλλήνων, παρά τις μικρές τουρκικές ἀπώλειες.
Ἦταν ἡ πρώτη φορά ποὺ ἑλληνικά πλοῖα ἀντιμετώπισαν κατά παράταξη τον στόλο του Σουλτάνου, χωρίς νὰ χρησιμοποιήσουν πυρπολικά.

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2017

Τὰ Κάρνεια ἦταν ἡ μεγάλη γιορτή των Δωριέων της Πελοποννήσου καῆ ἰδιαίτερα των Λακεδαιμονίων.



Ἑορτάζονταν με ἰδιαίτερη λαμπρότητα στὸ Γύθειο, στὸ Οἴτυλο καὶ στὰ Λεύκτρα της Λακωνίας, στὴ Καρδαμύλη καὶ στὶς Φαρές Μεσσηνίας, στὴν Σικυῶνα της Κορινθίας, στὸ Ἀργός της Ἀργολίδος, στὴ Θήρα, στὴν Κῶ, στὶς Συρακοῦσες ἀλλὰ καὶ προπάντων στὸ Ἱερὸ Ἄλσος με τα κυπαρίσσια, το λεγόμενο Καρνάσιον ἡ Καρνειάσιον στὴ μεσσηνιακή Οἰχαλία. Το Ἄλσος αὐτὸ βρισκόταν δίπλα στὴν ὄχθη του ποταμοῦ Χάραδρου καὶ το κοσμοῦσαν τα περικαλλῆ ἀγάλματα του Κριοφόρου Ἑρμοῦ, της Ἁγνῆς (τοπική ὀνομασία της Περσεφόνης) καὶ τοῦ Καρνείου Ἀπόλλωνα (βλ. Παυσανίας Μεσσηνικά 2,2). Οἱ εορταστές μεταμφιέζονταν ὅλοι καὶ συμμετεῖχαν σε μυστήρια παρόμοια με ἐκεῖνα της Ἐλευσίνας, τα ὁποία κατά την μυθολογική παράδοση ἵδρυσε ὁ Ἐλευσίνιος Καύκων, ὁ γιὸς του Κελαίνου, ἐνῶ κατά το πέρας της γιορτῆς γινόντουσαν πάνδημα συμπόσια καὶ «πανηγυρισμοί»!

Τα Κάρνεια ἦταν προδωρική γιορτή ἀφιερωμένη στὸν τοπικό θεό Κάρνειο ἡ Κάρνο Οἰκέτα. Εἶχε ὀνομαστεῖ Οἰκέτας ἐπειδὴ το κέντρο της λατρείας του ἦταν το σπίτι του μάντη Κριοῦ καὶ δὲ λατρευόταν σε κάποιο ναό. Ὅταν οἱ Δωριεῖς κυρίευσαν τὴ Σπάρτη με τὴ βοήθεια του Κάρνειου καὶ τοῦ Κριοῦ, ταύτισαν τον Κάρνειο μὲ τὸν Ἀπόλλωνα.

Ἡ γιορτή στὴ Σπάρτη γινόταν πρὸς τιμή του Κάρνειου Ἀπόλλωνα με την πανσέληνο τοῦ Κάρνειου μῆνα (τέλος Αὐγούστου με ἀρχὲς Σεπτεμβρίου) κάθε τέσσερα χρόνια καὶ διαρκοῦσε ἐννιά ἡμέρες.

Ὁ Δημήτριος ὁ Σκήψιος στὸ πρῶτο βιβλίο του Tρωικοῦ διακόσμου μας πληροφορεῖ ὅτι ἡ γιορτή τῶν Καρνείων ἀπὸ τους Λακεδαιμόνιους ἦταν μίμηση της στρατιωτικῆς ἐκπαίδευσης. Τις ἡμέρες της γιορτῆς οἱ Σπαρτιᾶτες ἔστηναν ἕνα πρόχειρο "στρατόπεδο" με ἐννιά σκηνές (σκιάδες) ποῦ σε κάθε μία δειπνοῦσαν ἐννέα ἄνθρωποι, τρεῖς ἀπὸ κάθε φατρία (ὁμάδα συγγενῶν). Ζοῦσαν σὰν σε στρατόπεδο καὶ τα πάντα ἐκεῖ ἐκτελοῦνταν ὑποχρεωτικά με το πρόσταγμα της σάλπιγγας.

Κατά τὴ διάρκεια των Καρνείων ἀπαγορεύονταν οἱ ἐχθροπραξίαις καὶ γιὰ το λόγο αὐτὸ οἱ Σπαρτιᾶτες δὲ συμμετεῖχαν στὴ Μάχη του Μαραθῶνα. Ὅταν τελείωσαν τα Κάρνεια, ἔστειλαν στρατεύματα γιὰ βοήθεια, ἀλλὰ τότε ἡ μάχη εἶχε τελειώσει.

Ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό τῶν σπαρτιατικῶν Καρνείων ἦταν ὁ ἀγῶνας τῶν σταφυλοδρόμων. Στόν ἀγῶνα αὐτὸν ἕνας ἀπὸ τους Καρνεάτες με μία ταινία στὰ μαλλιά ἔτρεχε εὐχόμενος ἀγαθά γιὰ την πόλη. Οἱ ὑπόλοιποι τον κατεδίωκαν κρατῶντας μεγάλα τσαμπιά σταφύλια γιὰ νὰ δυσκολεύονται στὸ τρέξιμο. Τὴ σύλληψη του νέου τὴ θεωροῦσαν καλό οἰωνό γιὰ την πόλη ἐνῷ ἀντίθετα τὴ μὴ σύλληψή του τὴ θεωροῦσαν κακό οἰωνό.

Οἱ δοῦλοι συνήθιζαν νὰ θυσιάζουν πρὸς τιμή τοῦ Ἀπόλλωνα στὴ γιορτή τῶν Καρνείων ἕνα κριάρι, το ὁποῖο ἔτρεφαν εἰδικά γι' αὐτὸν το σκοπό.

Στὰ Κάρνεια γίνονταν καὶ μουσικοί ἀγῶνες, στοὺς ὁποίους εἶχε νικήσει καὶ ὁ Λέσβιος ποιητής Τέρπανδρος.

Κάθε τέταρτο χρόνο ἀπὸ τοῦς ἄγαμους ἄνδρες ἐκλέγονταν πέντε ἀπὸ κάθε φυλή, οἱ ὁποῖοι ὀνομάζονταν Καρνεάτες καὶ εἶχαν την ὅλη ἐπιμέλεια της γιορτῆς. Τὴν ἐπιμέλεια τῶν θυσιῶν εἶχε ὁ ἱερέας, ὁ ὁποῖος ὀνομαζόταν ἀγητῆς. Ἡ ἡμέρᾳ τῶν θυσιῶν ὀνομαζόταν Ἀγητόρια.

Τα Κάρνεια στην Ελληνική Μυθολογία

Ἄν ἀνοίξουμε τὸν Ὅμηρο, σε πάμπολλους στίχους τόσο της Ἰλιάδας ὅσο καὶ της Ὀδύσσειας (Θ 306, Π 392, ε 376, θ 92, ι 140, υ 75 κ.α.) συναντᾶμε τὴ λέξη «καρ» καὶ τα παράγωγά της. Ἡ λέξη αὐτή σημαίνει «κεφάλι» καὶ σύγχρονη ἐπιβίωσή της εἶναι βεβαίως ἡ «κάρα». Ἐάν τώρα προσθέσουμε καὶ το εὐφωνικό «ν» στὴν ὁμηρική λέξη «καρ», φτάνουμε κιόλας στὴ λέξη «κάρνος». Τι σημαίνει ἡ λέξη αὐτή;

Ἡ Ἑλληνική Μυθολογία μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ο Κάρνος ἦταν κάποιος μάντης τοῦ Θεοῦ Ἀπόλλωνα ἀπὸ την Ἀκαρνανία, τὸν ὁποῖο σκότωσε ὁ Ἡρακλείδης Ἱππότης, ὁ γιὸς του Φύλαντος. Οἱ συγγενεῖς του Ἱππότου μάλιστα ἀναγκάστηκαν στὴ συνέχεια νὰ προσφέρουν πλούσιες θυσίες στὸν Ἀπόλλωνα προκειμένου νὰ ἐξευμενίσουν την ὀργὴ του γιὰ τον φόνο του Κάρνου.

Ὁ περιηγητής Παυσανίας ἀναφέρει τον Κάρνο καὶ ὥς Κριό (Λακωνικά 13, 4) γεγονός ποῦ δὲν ἀφήνει καμιά ἀμφιβολία ὅτι ἡ λέξη «κάρνος» σημαίνει «κριός».

Κάρνος ὀνομαζόταν ἐπίσης κι ἕνας ἀρχαιότατος ποιμενικός, κριόμορφος καὶ ἰθιφαλλικός Θεός τωῶ Πελοποννησίων, προστάτης της γονιμότητας, ἄγνωστος ἴσος σήμερα στοὺς περισσότερους ἀλλὰ ἀντίστοιχος περίπου με τον γνωστότερο Πρίαπο του Ἑλλησπόντου. Οὐσιαστικά δηλαδή ὁ Κάρνος ἦταν ἕνας γονιμοποιητικός Θεός, τόσο των Λακώνων ὅσο καὶ τῶν Μεσσηνίων, πρὶν ἀπὸ την ἐπικράτηση τῶν Δωριεών στὴ νότια Πελοπόννησο, ἐνταγμένος στὴν χορεία τῶν ζωόμορφων θεοτήτων οἱ ὁποῖες, σύμφωνα με την ἱστορία τῶν θρησκειῶν, προηγήθηκαν τῶν ἀνθρωπόμορφων.

Ἀπὸ το οὐσιαστικοποιημένο ἐπίθετο «Κάρνειος» παράγεται στὸν πληθυντικό ἡ ὀνομασία της ἑορτῆς «τα Κάρνεια»

ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΗ ΠΟΜΠΗ



ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΗ ΠΟΜΠΗ

Στὸ ἔργο αὐτὸ ἕνας Ρωμαῖος οἰκοδεσπότης δειπνεῖ με τους 29 φιλοξενούμενούς του, καὶ ἐν εἴδη συνομιλίας, περιγράφουν την ζωή, τα ἤθη καὶ τα ἔθιμα, καθώς καὶ την τέχνη καὶ τις ἐπιστημονικές γνώσεις τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων.(τέλος 2ου, ἀρχές 3ου αἰῶνα). Ἡ παρέα αὐτή εἶναι γνωστή σὰν δειπνούμενές.

……. τῆς δὲ Διονυσιακῆς πομπῆς πρῶτον μὲν προῇσαν οἱ τὸν ὄχλον ἀνείργοντες Σιληνοί, πορφυρᾶς χλανίδας ἢ φοινικίδας ἠμφιεσμένοι. τούτοις ἐπηκολούθουν λαμπάδας φέροντες κισσίνας διαχρύσους. μεθ' οὓς Νῖκαι χρυσᾶς ἔχουσαι πτέρυγας, φέρουσαι θυμιατήρια ἑξαπήχη, ζῳωτοὺς ἐνδεδυκυῖαι χιτώνας, μετὰ δὲ ταύτας εἵπετο βωμὸς ἑξάπηχυς κισσίνῃ φυλλάδι διαχρύσῳ πεπυκασμένος, ἔχων ἀμπέλινον χρυσοῦν στέφανον μεσολεύκοις μίτραις κατειλημμένον.
ἐπηκολούθουν δὲ παῖδες ἐν χιτῶσι πορφυροῖς, λιβανωτὸν καὶ σμύρναν καὶ κρόκον ἐν χρυσοῖς μαζονόμοις φέροντες ἑκατὸν εἴκοσι. μεθ' οὓς Σάτυροι τεσσαράκοντα ἐστεφανωμένοι κισσίνοις χρυσέοις στεφάνοις. καὶ τὰ σώματα οἳ μὲν ἐκέχριντο ὀστρείῳ, οἳ δὲ μίλτῳ καὶ χρώμασιν ἑτέροις. μεθ' οὓς Σιληνοὶ δύο ἐν πορφυραῖς χλανίσι καὶ κρηπῖσι λευκαῖς.
εἶχε δ' αὐτῶν ὃ μὲν πέτασον καὶ κηρύκειον χρυσοῦν, ὃ δὲ σάλπιγγα. μέσος δὲ τούτων ἐβάδιζεν ἀνὴρ τετράπηχυς ἐν τραγικῇ διαθέσει καὶ προσωπείῳ, φέρων χρυσοῦν ᾿Αμαλθείας κέρας. ὃς προσηγορεύετο ᾿Ενιαυτός. ᾧ γυνὴ περικαλλὴς εἵπετο, φέρουσα τῇ μὲν μίᾳ τῶν χειρῶν στέφανον περσέας, τῇ δ' ἑτέρᾳ ῥάβδον φοίνικος• ἐκαλεῖτο δὲ Πεντετηρίς. ταύτῃ ἐπηκολούθουν ὧραι τέσσαρες, διεσκευασμέναι, ἑκάστη καὶ ἑκάστη φέρουσα τοὺς ἰδίους καρπούς.

ΑΘΗΝΑΙΟΣ - "ΔΕΙΠΝΟΣΟΦΙΣΤΕΣ"

……..μπροστά ἀπὸ την Διονυσιακή πομπή προηγοῦντο οἱ Σιληνοί ποὺ ξεσήκωναν τον κόσμο, ντυμένοι με κόκκινες χλαμίδες καὶ ἐνδύματα. Τους ἀκολουθοῦσαν λαμπαδηδρόμοι στολισμένοι με χρυσωμένους κισσούς. Μαζί τους Νῖκες χρυσές με φτερά, με εξάπηχα θυμιατήρια, καὶ φανταχτερούς χιτῶνες, ἐνῶ ἀκολουθοῦσε βωμός εξάπηχος στολισμένος με χρυσαφένια φύλλα κισσοῦ, στεφανωμένος διάδημα ἀπὸ ἄμπελο διακοσμημένο με λευκόχρυσες γιρλάντες.

Ἀκολουθοῦσαν ἑκατὸν εἴκοσι παιδιά με κόκκινους χιτῶνες, ποὺ ἔφεραν σμύρνα καὶ λιβάνι ἐπάνω σε δίσκους. Μαζί τους σαράντα Σάτυροι στεφανωμένοι με χρυσά στεφάνια κισσοῦ. Καὶ τα σώματά τους ἦταν βαμμένα με χρώματα κόκκινα καὶ διαφορετικές ἄλλες ἀποχρώσεις. Τους συνόδευαν δύο Σιληνοί με πορφυρές χλαμύδες καὶ λευκές μπότες.

Ὁ ἕνας φοροῦσε πλατύγυρο καπέλο καὶ κρατοῦσε χρυσό κηρύκειο, ἐνῶ ὁ ἄλλος ἦταν σαλπιγκτής. Ἀνάμεσα τους βάδιζε ἕνας σωματώδης ψηλός ἄνδρας με τραγικό προσωπεῖο καὶ κρατοῦσε ἕνα χρυσό κέρας της Αμάλθειας. Τον ἀποκαλοῦσαν Ἐνιαυτό (ἔτος). Στοὺς ὤμους του κουβαλοῦσε μία πανέμορφη κοπέλα ποὺ την ἀποκαλοῦσαν Πενταετία. Αὐτὴ εἶχε ἀκολουθία τέσσερις Ὧρες (ὡραῖες κοπέλες) με διαφορετικές στολές, καὶ κρατῶντας κάθε μία διαφορετικούς καρπούς……



ΕΙΚΟΝΑ: ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΗ ΠΟΜΠΗ ΣΕ ΑΝΑΓΛΥΦΟ

Φωτογραφία του Nikos Soldatos.

Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017

”Τό Λακωνίζειν ἐστί φιλοσοφεῖν”



Τό Λακωνίζειν ἐστί φιλοσοφεῖν”


Ἡ ἐντύπωσις, πού οἱ περισσότεροι ἀποκομίζομεν ἀπό αὐτό τό ρητόν εἶναι, συνήθως, ὅτι ὅποιος λέει λίγα λόγια, εἶναι πλησιέστερον πρός τήν φιλοσοφίαν.

Ὅμως τό ρῆμα Λακωνίζω, εὐγενικά μᾶς προσκαλεῖ νά τό ἐπισκεφθῶμεν καί νά συζητήσωμε τό θέμα διεξοδικῶς ἤ πιό σχολαστικῶς. Λόγω τοῦ ὅτι ὅλες οἱ Ἑλληνίδες Λέξεις εἶναι μικρά Λούξ – μικρά φωτιστικά ὑψινόων πληροφοριῶν, ὁμοίως καί ἡ Λέξις Λακωνίζω, πιστεύω ὅτι, κάτι σημαντικόν ἔχει νά μᾶς φανερώση.

Μέ τίς δύο πρῶτες συλλαβές ΛΑ+ΚΩ ἀναγνωρίζεται, εὐκόλως, ἡ Λέξις λύκη = φῶς, λύκειον = σχολεῖον κ.λ.π.
Ἀλλά τό ρῆμα Λ-ακωνίζω, ἐμπεριέχει καί τό ρῆμα ἀκονίζω, πού σημαίνει ὀξύνω γενικῶς. Ἄν ἀναφερόμεθα στό πνεῦμα, τότε τό ρήμα ἀκονίζω λαμβάνει τήν ὡρισμένην ἔννοιαν, ὀξύνω τήν ἀντίληψίν μου.
Συνεχίζοντας τήν ἀναζήτησιν περισσοτέρων νοημάτων, στίς συλλαβές ΚΟ+ΝΙ, ἀναγνωρίζω τό ρῆμα κινῶ, ἀλλά καί τό ρῆμα κοννέω = γνωρίζω.
Αὐτούσιον ρῆμα, ἐντός τοῦ ΛΑΚΩ+ΝΙΖΩ, εἶναι τό ρῆμα νίζω, πού σημαίνει καθαρίζω, ἐξαγνίζω καί βεβαίως, σαφῶς, ἀκούγεται καί τό ρῆμα ζῶ.
Ἀνακεφαλαιώνοντας, λοιπόν, διά τοῦ ρήματος Λακωνίζω, μεταφέρονται οἱ ἔννοιες:
1. Λύκη = φῶς καί Λύκειον- σχολεῖον.
2. Ἀκονίζω = ὀξύνω.
3. Κινῶ.
4. Κοννέω = γνωρίζω.
5. Νίζω = καθαρίζω.
6. Ζῶ.
Συμπέρασμα: Ὅποιος ἔχει τήν ἱκανότητα τοῦ Λακωνίζειν, εἶναι πηγή φωτός, εἶναι ὀξύνους, κινεῖται δημιουργικῶς, γνωρίζει καλῶς, εἶναι φύσις ἁγνή καί ζῆ μίαν ἐνδιαφέρουσα ζωήν.
Ἄν ζητήσωμε τώρα καί τήν βοήθειαν τοῦ Κώδικος τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης, θά ἐπιβεβαιώσωμεν ὅλες τίς ἀνωτέρω ἔννοιες, ἔχοντας ὑπ’ ὄψιν μας, ὅτι τό ἄφωνον -Λ- σημαίνει, πρωτίστως, τόν Ἥλιον μας καί τό ἄφωνον -Ν- δηλώνει, πρωτίστως, τόν Νοῦν καί τόν Νόμον.
Ἡ κωδική ἀνάλυσις τῆς λέξεως Λακωνίζω, ἐμφανίζει τά Κωδικά νοήματα:
ΛΑ = φῶς ἀρχικῆς δυνάμεως, τό οποῖον
ΚΩ = ἐδῶ κάτω, φθάνει
ΝΙ = διά Νοός – Νόμου, πού ἀπαύστως λίγο – λίγο τροφοδοτεῖ
ΖΩ = δίδοντας ζωήν ἐπί τοῦ πλανήτου.
Ὁ πρῶτος, λοιπόν, πού Λακωνίζει εἶναι ὁ ἥλιός μας, διότι μᾶς φωτίζει ἀπαύστως καί διά τῆς συνεχοῦς κινήσεως τῶν ἀκτινοβολιῶν του μᾶς φροντίζει. Γνωρίζει καλῶς τό ἔργον πού ἐκτελεῖ καί μᾶς ἐξαγνίζει, χαρίζοντάς μας τό πολύτιμον δῶρον τῆς ζωῆς. Ἡ χρῆσις, δῆλα-δή, τῆς Κωδικῆς μεθόδου ἐπεβεβαίωσε τίς ἕννοιες τοῦ λεξικοῦ μας.
Ὡς μικροί ἥλιοι καί ἐμεῖς ἄς Λακωνίζωμε καθημερινῶς, μέ τόν ὀρθόν τρόπον καί εἶναι βέβαιον, πώς ὅταν αὐτό τό κατορθώσωμεν, οἱ λόγοι μας θά εἶναι ὀλίγοι, ἐπιλεγμένοι, συνετοί καί ἀσφαλῶς σοφοί, διότι ΣΟΦΟΣ εἶναι ὁ ἔχων
Σο = ἔσω, Φος = φῶς.

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2017

ΑΔΩΝΙΑ - Θάνατος καὶ Ἀνάσταση της Φύσης καὶ του Ἀνθρώπου



Ὁ Ἄδωνις εἶναι ἕνας ἡλιακός ἥρωας ποὺ λατρεύτηκε σὰν θεός στὴ ἀρχαία Ἰωνία, στὴ Φοινίκη, στὴν Κύπρο καὶ στὴν Ἑλλάδα. Κάθε χρόνο πέθαινε καὶ την ἄνοιξη ἀνασταινόταν, μαζί με τὴ φύση ποὺ την ἰδία ἐποχῆ ἀναγεννιόταν.

Ἀλλὰ ἀπ' ὅτι φαίνεται δὲν ἦταν ὁ μοναδικός. Την ἴδια τύχη εἶχαν οἱ Ἰνδοί θεοί Κρίσνα καὶ Βούδας Σακία, οἱ ἐσταυρωμένοι: Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, Ταμμούζ της Συρίας, Βιτόμπα του Τελιγκονέζε, Ἰάω του Νεπᾶλ, Χεσοῦς τῶν Κελτῶν Δρυιδών, Κετσακοάλτ του Μεξικό, Κουιρίνους της Ρώμης, ὁ Θούλις της Αἰγύπτου, ὁ Ἴντρα του Θιβέτ, ὁ Ἄττις της Φρυγίας, ὁ Κρίτε της Χαλδαίας, ὁ Μπάλι της ἀσιατικῆς Ὀρίσσα, ὁ Μίθρα της Περσίας, ὁ Ἕλληνας σταυρωμένος Προμηθέας καὶ ἄς μὴν ξεχνᾶμε τον Ἰδαῖο Δία της Κρήτης ποὺ κάθε χρόνο γιορταζόταν ὁ θάνατος καὶ ἡ ἀνάστασή του στὰ Κρητικά μυστήρια καὶ τέλος τον Διόνυσο ποὺ πεθαίνει σὰν Διόνυσος Ζαγρέας γιὰ νὰ ἀναστηθεῖ σὰν Διόνυσος Ἐλευθερέας, σωτῆρας καὶ ἐλευθερωτής των ὥριμων ψυχῶν.

Πρόκειται λοιπόν γιὰ τον ἴδιο μῦθο ποὺ διατρέχει την παγκόσμια ἱστορία καλυμμένος με διαφορετικά ὀνόματα.

Σε ὅτι ἀφορᾶ τον Ἄδωνι ὁ μῦθος μας παραδίδει τα ἐξῆς:

Ὁ Κινύρας βασιλιάς της Κύπρου, ὅταν κάποτε ἡ κόρη του ἔφτασε σε ἡλικία γάμου την ρώτησε ποιόν ἄντρα ἐπιθυμεῖ νὰ νυμφευθεῖ. Ὅμως ἡ Μύρρα, «τιμωρημένη» ἀπ' τὴ θεά Ἀφροδίτη γιὰ κάποιο ἀτόπημα της, εἶχε ἤδη νιώσει στὴν καρδιά της ἄνομο ἔρωτα γιὰ τον ἴδιο της τον πατέρα. Με τὴ βοήθεια της παραμάνας της μέθυσε τον Κινύρα καὶ τον παρέσυρε στὴν ἐρωτική της κλίνη γιὰ δώδεκα ὁλόκληρες μέρες καὶ νύχτες. Ὅταν ὁ Κινύρας συνῆλθε ἀπὸ τὴ μέθη καὶ συνειδητοποίησε την ἀνίερη ἐνῶσι με την ἴδια του την κόρη, κυνήγησε τὴ Μύρρα γιὰ νὰ τὴ σκοτώσει. Ἡ Μύρρα ἔτρεξε μακριά γιὰ νὰ γλυτώσει ἀπ' το σπαθί του πατέρα της καὶ κατέφυγε στὰ ὄρη. Ἐκεῖ ἡ Ἀφροδίτη της δίνει τὴ λύτρωση μεταμορφώνοντάς τὴ στὸ φυτό σμύρνα. Ὅμως μέσα στὰ σπλάχνα της σάλευε ὁ καρπός της ἄνομης ἕνωσης με τον πατέρα της. Ὅταν το σπαθί την ἄγγιξε, ὁ κορμός του δέντρου ἄνοιξε στὰ δύο καὶ ξεπετάχτηκε ἀπὸ μέσα ὁ Ἄδωνις, ἐνῶ τα δάκρυα της Μύρρας μεταμορφώθηκαν σε μύρο εὐωδιαστό.

Ἡ Ἀφροδίτη ἔσπευσε νὰ σώσει το μωρό καὶ το παρέδωσε στὶς Νύμφες γιὰ νὰ το ἀναθρέψουν. Στὴ συνέχεια το παρέδωσε μέσα σε Λάρνακα (ἐξ οὐ το ὄνομα της πόλης Λάρνακα της Κύπρου) στὴ Θεά Περσεφόνη γιὰ νὰ ὁλοκληρώσει την ἀνατροφή του, με τη συμφωνία νὰ της το παραδώσει ὅταν θὰ γινόταν δεκαοχτώ χρονῶν. Ὅταν ἡ Περσεφόνη ἄνοιξε τὴ Λάρνακα θαμπώθηκε ἀπ' το κάλλος καὶ τὴ λάμψη του βρέφους καὶ μυστικά ἀποφάσισε πῶς δὲν θὰ τηρήσει τὴ συμφωνία.

Ὁ Ἄδωνις καθώς μεγάλωνε γινόταν ὅλο καὶ πιὸ φωτεινός καὶ πανέμορφος. Ἡ Ἀφροδίτη ἐρωτεύτηκε το κάλλος του καὶ ὁ λαμπερός Ἄδωνις λάτρεψε παράφορα την ὄμορφη θεά. Ἀλλὰ ἡ Περσεφόνη ἀρνήθηκε νὰ της τον δώσει πίσω καὶ οἱ δύο θεές κατέληξαν στὸν πατέρα Δία γιὰ νὰ λύσει τὴ διαφορά τους. Ἐκεῖνος ἔδωσε ἐντολὴ νὰ μένει τέσσερις μῆνες το χρόνο ὁ Ἄδωνις κοντά στὴν Περσεφόνη, τέσσερις μῆνες κοντά στὴν Ἀφροδίτη καὶ τους ὑπόλοιπους τέσσερις νὰ διαθέτει το χρόνο του ὅπως ἐπιθυμεῖ. Ὁ Ἄδωνις ἐπέλεξε τους τέσσερις αὐτούς μῆνες νὰ τους διαθέσει στὴν Ἀφροδίτη καὶ στὸ θεϊκό ἐρωτᾶ τους.

Οἱ δύο θεϊκοί ἐραστὲς ζοῦσαν τον περίλαμπρο ἐρωτᾶ τους μέσα στὰ δάση μέχρι την ἀποφράδα ἐκείνη μέρα ποῦ ὁ ἀβροκόμης Ἄδωνις ἔπεσε νεκρός στὴ διάρκεια ἑνὸς κυνηγιοῦ ἀπὸ το δάγκωμα κάποιου κάπρου. Ἀπὸ το αἷμα ποὺ κύλησε ἀπ' την πληγή του φύτρωσαν στὴ Μάνα Γῆ κόκκινα ρόδα καὶ παπαροῦνες.

Ἡ Ἀφροδίτη ἔκλαψε καὶ θρήνησε πικρά το νεαρό ἐραστὴ της. Ἀπ' τα δάκρυά της ξεπήδησαν οἱ ἀνεμῶνες. Με ἄφατο πόνο παρακάλεσε την Περσεφόνη νὰ ἐπιτρέψει στὸν Ἄδωνι νὰ ἀνεβαίνει ἕξι μῆνες στῆ γῆ. Ἡ Περσεφόνη συμφώνησε κι ἀπὸ τότε ὁ Ἄδωνις ἕξι μῆνες το χρόνο βρίσκεται στὸν Ἄδη καὶ ἕξι μῆνες κοντά στὴν ἀγαπημένη του, λυτρωμένος ἀπ' το φάσμα του θανάτου.

Σε ἀνάμνηση του θανάτου καὶ της ἀνάστασης του Ἄδωνι τελοῦνταν ἐτήσιες ἑορτές καθ' ὅλη τὴ διάρκεια του χρόνου σε ὅλες τις πόλεις της Ἑλλάδας. Οἱ γιορτές αὐτὲς ἦταν ἀλλοῦ διήμερες, ἀλλοῦ τριήμερες καὶ σε κάποιες πόλεις ἐφταήμερες.

Οἱ πρῶτες μέρες της γιορτῆς ἦταν ἡμέρες πένθους καὶ εἶχαν το ὄνομα «Ἀφανισμός». Λυσίκομες καὶ γυμνόποδες γυναῖκες περιέφεραν ὁμοίωμα του θεοῦ, τελοῦσαν νεκρική τελετή καὶ προσέφεραν στὸν ἀγαπημένο νεκρό, γλυκά ἀπὸ μέλι καὶ λάδι, ἔρωτες καὶ ἀγγεῖα ὅπου μερικές μέρες πρὶν εἶχαν σπείρει φακῆ, σιτάρι, κριθάρι, κεχρί καὶ μαρούλια, τους ἐπονομαζόμενους «Κήπους Ἀδώνιδος». Οἱ «κῆποι» μετά το πέρας τῶν δρώμενων το ποθετούνταν στὶς στέγες των σπιτιῶν, ὁποῦ ἀναπτύσσονταν γοργά με τὴ βοήθεια του ἡλιακοῦ φωτός. Καθ' ὅλη τὴ διάρκεια της πομπῆς ἔψαλλαν πένθιμους ὕμνους τα λεγόμενα «ἀδωνίδια» με συνοδεία γίγγρας (εἶδος αὐλοῦ). Σπουδαῖο δεῖγμα του τρόπου ποὺ θρηνοῦνταν ὁ Ἄδωνις, εἶναι ὁ «Ἐπιτάφιος Ἀδώνιδος» του Βίωνες του Σμυρναῖου, ἕνας θρῆνος ἡλικίας εἰκοσιενός αἰώνων.

Στὴ συνέχεια οἱ γυναῖκες πετοῦσαν το ὁμοίωμα του θεοῦ σε λίμνες, πηγές ἡ ποτάμια. Μετά το πέρας τῶν ἡμερῶν του θρήνου, γιόρταζαν την ἀνάσταση του θεοῦ με εὐωχία καὶ οἰνοποσία, μέσα σε γενικό κλίμα χαράς. Οἱ ἀναστάσιμες ἡμέρες εἶχαν το ὄνομα «Εὕρεσις».

Τα Ἀδώνια ἐπιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας στὸ θρῆνο της Μ. Παρασκευῆς, στὴν Ἀναστάσιμη ἀκολουθία καὶ σε ὅλα τα ἔθιμα ποὺ ὁ χριστιανισμός θέλησε νὰ μας πείσει πῶς εἶναι δικά του: ἀναστάσιμα κεριά, κόκκινα αὐγά (ὀρφικὸ σύμβολο), κουλούρια, σμύρνα ποὺ οἱ μάγοι πρόσφεραν στὸν Ἰησοῦ κλπ.

Ἅς ρίξουμε ὅμως μία ματιά στὴν Ὀρφικὴ παράδοση καὶ τον συμβολισμό ποὺ ἐπιχειρεῖται μέσα ἀπ' αὐτὴ στὰ μυστήρια του Ἀδώνιδος, στὰ μυστήρια του θανάτου καὶ της Ἀνάστασης.

Σύμφωνα με την Ὀρφικὴ θεολογία, ἡ περίοδος του χειμερινοῦ ἡλιοστασίου εἶναι ἡ ἐποχῆ της γέννησης του Διονύσου Ζαγρέως, του ἐλευθερωτή τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν ἀπὸ τον Ἄδη. Μετά την χειμερινή τροπή ἐτελεῖτο ἡ δεύτερη μύηση τὠν Ὀρφικῶν (ἡ πρώτη μύηση ὁποῦ ἀποκαλύπτονταν στὸν μυούμενο τα μυστικά της μάνας Γῆς, ἐτελεῖτο μετά την Φθινοπωρινή Ἰσημερία).

Ὁ χρόνος ἀπὸ τὴ δεύτερη μύηση μέχρι την Ἐαρινή ἰσημερία ἦταν, κατά τους Ὀρφικούς, ἡ περίοδος ποὺ ἔπρεπε ὁ μυούμενος νὰ ἐκδηλώσει το σπόρο της Ὀρφικῆς ἰδεολογίας, ποὺ εἶχε ριφθεῖ στὴν διάνοιά του.

Ἥ Ἐαρινή ἰσημερία του ἥλιου, κατά την ὁποία κυρίως ἐτελοῦντο καὶ τα Ἀδώνια, συμβολίζει το θάνατο των παθών της τιτανικῆς φύσης της ἀνθρώπινης ψυχῆς καὶ την πνευματική της ἀναγέννηση. Τότε ἐτελεῖτο ἡ Τρίτη μύηση στὰ ὀρφικά μυστήρια. Οἱ Ὀρφικοί συμβόλιζαν την ἐαρινή ἰσημερία με το θάνατο (μεταμόρφωση) του Διόνυσου Ζαγρέως καὶ την ἐκ νέου γέννησή του ἀπ' τὴ φύση του Διός, ὡς Διονύσου του Ἄνιθου. Αὐτὸς στὴν πορεία μεταμορφώνεται στὸ Διόνυσο τον Ἐλευθερέα, το σωτῆρα καὶ ἐλευθερωτή τῶν ἀνθρώπινων ψυχῶν ἀπὸ τον Ἄδη της ὑλικῆς τους φύσης.

Εἶναι αὐτή ἡ θαυμάσια θέαση του κόσμου ἀπ' την ὀρφικὴ θεολογία, ἡ γεμάτη ἐλπίδα καὶ προσδοκία γιὰ πνευματική ἀναγέννηση τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν ποὺ τρέφονται στὰ ἱερὰ νάματα της ἑλληνικῆς μυστηριακῆς παράδοσης, ποὺ μας δονεῖ στὰ κατάβαθα του εἶναι, καθώς καλά γνωρίζουμε πῶς ὑπάρχει δρόμος σωτηρίας. Ὁ δρόμος της εὔστροφής στὸν μυστηριακό ὁρίζοντα ποὺ κατείχαμε καὶ ἀπωλέσαμε μαζί με την ἀλήθεια.



 

Βιβλιογραφία

Βίωνος: Ἐπιτάφιος Ἀδώνιδος

Πλούταρχου: Βίοι Παράλληλοι, Νικίας

Στυλιανοῦ Τάκα: Πυθαγόρειος Ἐσωτερισμός

Γ. Γρηγορομιχελάκη: Δεκαπέντε Σταυρωμένοι καὶ Ἀναστημένοι Σωτῆρες

Γ. Σιέττου: Ἀδώνια Μυστήρια




Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2017

Ἡ ἐνέργεια τῶν ἀρχαίων ναῶν


Ὁ Alvin Holm εἶναι καθηγητής Ἀρχιτεκτονικῆς στὴν Pensylvania καὶ λάτρης της ἀρχαίας Ἑλλάδας. Εὑρισκόμενος στὴ χώρα μας γιὰ νὰ μιλήσει σε συνέδριο στὴ Σαμοθράκη με θέμα τα "Καβείρια Μυστήρια" , μίλησε γιὰ τις ἀόρατες δυνάμεις ποὺ κρύβει μέσα της ἡ ἀρχαία ἀρχιτεκτονική καὶ ἡ ἐπίδραση ποὺ ἔχουν στὸν ψυχισμό ἀλλὰ καὶ στὸ σῶμα μας οἱ ἀρχαῖοι ναοί.

"Οἱ ἀρχαῖοι ναοί, ἐμπεριέχουν τον Θεό"

Alvin Holm : "Οἱ ναοί ἐμπεριέχουν τον Θεό ἡ τὴ Θεά με τον ἕνα ή τον ἄλλο τρόπο καὶ μας ἐπηρεάζουν ὅπως συμβαίνει καὶ με ἕνα μουσικό ὄργανο, σε ἕνα ὑπόκωφο ἐπίπεδο. Ἡ ἀντήχηση της γῆς βρίσκει ἀγωγό τους κίονες οἱ ὁποῖοι λειτουργοῦν σὰν μπαταρίες. Αὐτὲς με την σειρά τους παράγουν ἕνα εἶδος ἐνέργειας καὶ μας ἐπηρεάζουν χωρίς ὅμως ἐμεῖς νὰ το γνωρίζουμε. Ὅταν κανείς πλησιάζει μεταξύ αὐτῶν των κιόνων μπορεῖ νὰ νιώσει την ἔνταση.

Μπορεῖς νὰ κλείσεις τα μάτια καὶ νὰ περάσεις μεταξύ των κιόνων γνωρίζοντας ὅτι κάτι συμβαίνει. Ὑπάρχει ἡ γενική ὑπόθεση ὅτι πρόκειται γιὰ θεραπευτικά κέντρα ἀκόμη . Εδώ λαμβάνει χώρα η θεραπεία, εἴτε αὐτὴ εἶναι ψυχική, πνευματική ἡ φυσική. Ὅταν βρίσκεσαι κοντά σε ναό δὲν εἶναι ἀναγκαῖο νὰ μπεῖς μέσα. Ἀρκεῖ νὰ σταθείς μπροστά ἡ δίπλα στὸ ναό ἡ καλύτερα μεταξύ τῶν κιόνων καὶ θὰ νιώσεις την ἀναταραχή μέσα στὸ σῶμα σου νὰ μεταφράζεται σε ἁρμονία".

ἡ ἐνέργεια τῶν ἀρχαίων ἱερῶν ναῶν

Το μυστικό της ἱερῆς γεωμετρίας

Alvin Holm : "Οἱ ναοί βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεῖα. Δὲν εἶναι κάθε σημεῖο κατάλληλο. Σημεῖα ὅπου ἡ ἐνέργεια εἶναι ἀντιληπτή ἀπὸ την ὑπερευαίσθητη ψυχή. Οἱ ναοί εἶναι κατασκευασμένοι ἔτσι ὥστε νὰ ἐνισχύουν αὐτὲς τις ἐνέργειες. Σήμερα, ἄν καὶ δὲν εἶμαι ὁ μόνος ποὺ σκέφτεται κατά αὐτὸ τον τρόπο, ἄν καὶ ἐφαρμόζω τις ἀρχὲς αὐτὲς στοὺς ναούς, μου φαίνεται πῶς πρόκειται γιὰ μία πολύ χαμηλή ἀντήχηση της τάξης των 8 χερτζ. 7.9 χερτζ πολύ χαμηλό ἐπίπεδο κάτω ἀπὸ το ὅριο ἀντίληψης το ὁποῖο λαμβάνεται μόνο ἀπὸ το σῶμα μας καὶ μόνο ὑποσυνείδητα".

Πῶς ἀναγνώριζαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες τους ἱερούς τόπους δύναμης

Alvin Holm : "Πολύ πρὶν τους ἕλληνες ἡ ἀνθρωπότητα σε κάθε μέρος τους κόσμου κατανόησε πῶς ὁρισμένα πετρώματα κάθετα τοποθετημένα ἦταν σημαντικά. Βάζοντας τα χέρια γύρω τους κατανόησαν την ἐνέργειά τους. Ἡ σπουδαία συμβολή τῶν ἑλλήνων ἦταν νὰ βελτιστοποιήσουν καὶ νὰ καθορίσουν αὐτὲς τις ἀναλογίες ὅπως αὐτὲς του βιολιοῦ Συνεπῶς δὲν γίνεται καμία βελτίωση στοὺς ναούς του 4ου-5ου αἰῶνα. Ἦταν τόσο καλοφτιαγμένοι ποὺ δὲν ὑπῆρχε περιθώριο βελτίωσης. Ἐπιπλέον αὐτὸ ἀποτυπώνεται καὶ καθορίζεται στὰ μαθηματικά".

Γιατί νιώθουμε περίεργα στοὺς ἀρχαίους τόπους λατρείας;

Alvin Holm : "Μερική εὐθύνη φέρει ἡ τοποθεσία. Ὑπάρχουν ἰδιαίτερες τοποθεσίες σε ὅλο τον κόσμο ποῦ συμβαίνουν τέτοια φαινόμενα καὶ πολλά ἀπὸ αὐτὰ δὲν εἶναι μαρκαρισμένα με ναούς, ἀλλὰ με πέτρινους κύκλους. Ἡ Ἑλληνική καὶ πάλι ἐπιτυχία ἀφορᾶ στὴν βελτιστοποίηση τους. Δὲν πρόκειται πλέον γιὰ ὀρθούς ασμίλευτους λίθους στὸ ἔδαφος ἀλλὰ γιὰ μία μπαταρία πετρωμάτων.

Ἥ ἀρχαία αὐτὴ πολύτιμη γνώση ἀποδίδεται κυρίως στὸν Πυθαγόρα γιὰ τον ὁποῖο πολλοί ὑποστηρίζουν πῶς μελετοῦσε πρότερη γνώση, ἐνῶ κάποιοι ἄλλοι λένε ὅτι ἡ γνώση προήρθε ἀπὸ τὴ Μεσόγειο καὶ ἔπειτα διασκορπίστηκε. Ἄλλοι μιλᾶνε γιὰ γνώση ποὺ ἦρθε ἀπὸ τον βορρᾶ. Ὡστόσο ἡ γνώση αὐτή σαφῶς ξεπερνᾶ τον ἄνθρωπο. Ἡ ἐπιτυχία ὡστόσο παραμένει πῶς αὐτοί οἱ ἄνθρωποι μπόρεσαν νὰ ἀντιληφθοῦν την τάξη του σύμπαντος καὶ πῶς αὐτὸ ἀναπνέει, τον ρυθμό της γῆς.