Τό Δίκαιο στὴν Ἀρχαϊκή Περίοδο της Ἑλλάδας

Ἡ συνείδηση ἀπὸ ὅλους τους Ἕλληνες της κοινῆς καταγωγῆς, ἐθίμων καὶ γλώσσας ἐνισχύθηκε στὴν Ἀρχαϊκή περίοδο. Παράλληλα, ὡστόσο, καλλιεργήθηκε καὶ ἕνα αἴσθημα ἰδιαίτερης "τοπικῆς" ὑπερηφάνειας, πού σχετιζόταν με την ἀναπτύξη τῶν πόλεων-κρατῶν. Στήν Ἀθήνα οἱ κοινωνικές δομές προσδιορίζονται σαφέστερα μεταξύ του 8ου καὶ του 6ου αἰῶνα π.X. Ὁ δῆμος, μία μορφή κοινωνικῆς συγκρότησης γνωστή ἀπὸ παλαιότερες ἐποχὲς, εἶναι ὁ τελευταῖος ποὺ ἀποκτᾶ θεσμοθετημένη ὑπόσταση στὰ τέλη του 6ου αἰῶνα π.X. Στή διάρκεια του ἴδιου αἰῶνα γίνεται σαφής διαχωρισμός των τάξεων, ἐνῶ παράλληλα αὐξάνει -σε σχέση με το παρελθόν -ἡ κοινωνική κινητικότητα.




Ἡ κωδικοποίηση του δικαίου κατά την Ἀρχαϊκή περίοδο ὀφείλεται ἀπὸ τὴ μία στὴ χρήση της γραφῆς καὶ ἀπὸ την ἄλλη στὸ ὅλο καὶ πιεστικότερο αἴτημα γιὰ ἰσονομία. Οἱ παραδόσεις γιὰ τους πρώτους νομοθέτες χάνονται στὰ ὅρια του θρύλου. Ἡ ἀθηναϊκή νομοθεσία, ἀκόμη καὶ μετά την Ἀρχαϊκή πές του βασιλιά εἶχε πιὰ μετατραπεῖ σε ἄρχοντα βασιλέα. Ὁ τελευταῖος ἀπὸ τις ἀρχικές νομοθετικές καὶ δικαστικές του ἐξουσίες πλέον ἀσκοῦσε μόνον ὅσες σχετίζονταν με την προάσπιση καὶ την ἐφαρμογή του ἰερού δικαίου. Ἐξαιτίας αὐτοῦ μεριμνοῦσε καὶ γιὰ τα ἐγκλήματα ἀσέβειας ἡ ἀνθρωποκτονίας, δεδομένου ὅτι ὁ φόνος θεωροῦνταν πάντα ἀνοσιούργημα, ἐπέσυρε την ὀργὴ τῶν θεῶν καὶ ἔφερε ἄγος στὴν πόλη.




Ἕνας ἀπὸ τους ἀρχαιότερους νομοθέτες, γιὰ τον ὁποῖο ὅμως δὲν εἴμαστε βέβαιοι ἄν ὑπῆρξε πραγματικά ἡ πρόκειται γιὰ μυθικό πρόσωπο, ἦταν ὁ Λυκοῦργος της Σπάρτης. Ἡ ἰδιαιτερότητα της μορφῆς του συνδέεται με το γεγονός ὅτι ὁ ἴδιος ἀπαγόρευσε νὰ

καταγραφοῦν οἱ νόμοι ποὺ θέσπισε, ἀλλὰ ταυτόχρονα πρόβλεψε καὶ αὐστηρή τιμωρία σε ὅποιον ἐπιχειροῦσε νὰ τους ἀλλάξει. Πράγματι ἡ Σπάρτη δὲ διέθετε γραπτό δίκαιο, τουλάχιστον ὡς την Κλασική περίοδο. ἄλλωστε καὶ ἡ λέξη ρήτρα, ὅπως ἀποκαλοῦνταν ὁ νόμος στὴ Σπάρτη, ὑποδηλώνει τον προφορικό του χαρακτῆρα.

Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες πίστευαν ὅτι οἱ παλαιότεροι γραπτοί νόμοι ἦταν του Ζάλευκου γιὰ τους Ἐπιζεφύριους Λοκρούς καὶ τους χρονολογοῦσαν συμβατικά γύρω στὸ 662 π.X. Ὁ ἴδιος ὁ Ζάλευκος μάλιστα ἰσχυριζόταν ὅτι τους εἶχε παραλάβει ἀπὸ την Ἀθηνᾶ. Ἡ ἀπόδοση τῶν νόμων σε θεία ἔμπνευση ἀποτελοῦσε κοινό φαινόμενο στοὺς πρώιμους νομοθέτες, δίχως ἄλλο γιὰ νὰ περιβάλουν το ἔργο τους με τον ἀναγκαῖο σεβασμό καὶ νὰ ἐξασφαλίσουν την πιστή τήρησή του. Ὁ Λυκοῦργος, ἐπίσης, ἰσχυριζόταν ὅτι οἱ νόμοι του προέρχονταν ἀπὸ το μαντεῖο τῶν Δελφῶν. Μία ἀνάλογη παράδοση ἦταν διαδεδομένη καὶ στὴν Κρήτη, ὅπου ἡ νομοθεσία καὶ ἡ ἀπονομή της δικαιοσύνης σχετίζονταν με τις μυθικές μορφές του Μίνωα καὶ του Ῥαδάμανθη.

Oἱ νόμοι του Ζάλευκου, ὅπως καὶ ἐκεῖνοι του Δράκοντα στὴν Ἀθήνα, θεωροῦνταν πολύ σκληροί. Ὁρισμένοι μάλιστα ὅπως ὁ λεγόμενος lex talionis, ἀναλογοῦσαν στὸ γνωστό "ὀφθαλμόν ἀντί ὀφθαλμοῦ". Ὡστόσο, οἱ πηγές διίστανται ὡς πρὸς την ἀπόδοσή του στὸ Ζάλευκο.




Σύμφωνα με το Διόδωρο, ὁ παραπάνω νόμος ὀφείλεται σε ἕναν ἄλλο νομοθέτη του 7ου αἰῶνα π.X., ποῦ ἐπίσης καταγόταν ἀπὸ ἑλληνική ἀποικία της Δύσης. Πρόκειται γιὰ το Χαρώνδα, νομοθέτη της Κατάνης. Σε αὐτόν ἀποδίδονται νόμοι σχετικά με τις ἐμπορικές συναλλαγές, την ὑποχρεωτική συμμετοχή τῶν πολιτῶν στὰ δικαστικά ὄργανα, καθώς καὶ γιὰ πρώτη φορά ἡ πρόβλεψη ποινικῆς δίωξης σε περίπτωση ψευδομαρτυρίας. Η διαδικασία αὐτὴ ὀνομαζόταν ἐπίσκεψις.

Οἱ περιπτώσεις του Ζάλευκου καὶ του Χαρώνδα ἀφοροῦν νομοθεσίες ποῦ σχετίζονται με την ἵδρυση μίας νέας πόλης. Ἄλλες παλαιότερες πόλεις ζητοῦσαν τὴ βοήθεια ἑνὸς νομοθέτη κυρίως ὅταν ἀντιμετώπιζαν κοινωνικές ἐντάσεις. Ἔτσι ὁ Πιττακός, γνωστότερος ἀπὸ κατοπινές πηγές ὡς ἕνας ἀπὸ τους ἑπτά σοφούς, ὁρίστηκε αἰσυμνήτης στὴ Μυτιλήνη, ἀξίωμα γιὰ το ὁποῖο δέν ξέρουμε πολλά. Στήν προκειμένη περίπτωση ὅμως φαίνεται πώς ἀντιστοιχοῦσε σε ἐξουσία τυράννου με διάρκεια δέκα χρόνων. Συχνά ὁ νομοθέτης ἔπρεπε νὰ παίξει το ρόλο του μεσολαβητή ἀνάμεσα σε συγκρουόμενες κοινωνικές τάξεις καὶ ἀποκαλοῦνταν καταρτιστήρ ἡ διαλλάκτης, ὅπως γιὰ παράδειγμα ὁ Δημώναξ στὴν Κυρήνη, ὁ Ἀρίσταρχος στὴν Ἔφεσο καὶ ὁ Σόλων στὴν Ἀθήνᾳ (Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι 4. 161).

Δέν ἦταν ὡστόσο σπάνιο το φαινόμενο νὰ προτιμᾶται γιὰ νομοθέτης κάποιος ξένος πρὸς την πόλη, ἔτσι ὥστε νὰ διασφαλίζεται ἡ ἀμεροληψία. Ὁ Δημώναξ, γιὰ παράδειγμα, καταγόταν ἀπὸ τὴ Μαντίνεια καὶ ὁ Ἀρίσταρχος ἀπὸ την Ἀθήνᾳ. Ἀντίστοιχα, κάποιος Ἀνδρομάδας ἀπὸ το Ρήγιο ἔγραψε νόμους γιὰ μία ἄγνωστη πόλη της Χαλκιδικής καὶ ὁ Φιλόλαος ἀπὸ την Κόρινθο νομοθέτησε στὴ Θῆβα. Γιὰ το ἔργο ἄλλων νομοθετῶν εἶναι γνωστά μόνον ἀποσπασματικά στοιχεῖα: ὁ Ἀριστείδης ἀπὸ την Κέα νομοθέτησε σχετικά με την εὐκοσμία τῶν γυναικών, ἐνῶ ὁ Φείδων ἀπὸ την Κόρινθο καὶ ὁ Φαλέας ἀπὸ τη Χαλκηδόνα σχετικά με τον ἀριθμὸ καὶ την ἔκταση τῶν κτημάτων.




Δημόσιο Δίκαιο

Στό δημόσιο δίκαιο ὑπάγονται κυρίως ὅλες οἱ ρυθμίσεις σχετικά με τους πολιτειακούς θεσμούς, την κατανομή καὶ την ἀσκήση της ἐξουσίας. Οἱ ἁρμοδιότητες της Ἐκκλησίας, ἡ λειτουργία της Βουλῆς, οἱ ἐξουσίες τῶν πρυτάνεων, ὁ ἔλεγχος τῶν ἀρχόντων καὶ τῶν στρατηγῶν, ἡ σύσταση καὶ η λειτουργία των δικαστηρίων εἶναι οἱ σπουδαιότερες ἀπὸ αὐτὲς τις ρυθμίσεις.

Ἰδιαίτερη σημασία εἶχαν οἱ θεσμοί ποὺ ἔλεγχαν τὴ νομοθετική δραστηριότητα, τα μέτρα προστασίας του νομοθετικοῦ συστήματος καὶ γενικότερα οἱ δικονομικές ρυθμίσεις. Στήν ἰδία κατηγορία ἀνῆκαν καὶ θεσμοί ὅπως ὁ ὀστρακισμός καὶ ἡ δοκιμασία.

Οἱ κατηγορίες πού με σύγχρονους ὀρούς θὰ ὀνομάζαμε ἐμπράγματο καὶ ἐνοχικό δίκαιο ἐξετάζονται σε συνάφεια με το δημόσιο δίκαιο, ἀπὸ το ὁποῖο ἐν μέρει ἐξαρτιόνταν. ἄλλωστε οἱ παρεμβάσεις της πόλης ἦταν συχνές καὶ δυναμικές. Το ἐνοχικό δίκαιο περιλαμβάνει ἑκούσιες καὶ ἀκούσιες σχέσεις.

Τέλος, το λεγόμενο σήμερα ποινικό δίκαιο πέρασε στῆ διάρκεια της Ἀρχαϊκῆς περιόδου ἀπὸ την ἔννοια της προσωπικῆς ἡ οἰκογενειακῆς ἀντεκδίκησης στὸν ἔλεγχο της πόλης, ἡ ὁποία καθόρισε κυρώσεις καὶ ποινές καθώς καὶ τον τρόπο ἐπιβολῆς του.

Ἰδιωτικό Δίκαιο

Το ἀττικό ἰδιωτικό δίκαιο στηριζόταν ἐξ ὁλοκλήρου στὴν ἔννοια του οἴκου, ὁ ὁποῖος ἀναφέρεται σε ἕναν ἁπλὸ καὶ συνάμα εὔστοχο ὁρισμὸ του ὡς «ἕνα σύνολο προσώπων, πραγμάτων καὶ θρησκευτικῶν συνηθειῶν». Ὁ οἶκος ἀπόκειται σε ἕνα δίκαιο ἐντελῶς ξεχωριστό ἀπὸ ἐκεῖνο της πόλης. Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των δύο ἦταν ὁ πολίτης, ὁ ὁποῖος ἐκτὸς ἀπὸ ἐνεργὸ μέλος τῶν θεσμῶν της πόλης ἦταν καὶ ἡ κεφαλή του οἴκου στὸν ὁποῖο ἀνῆκε.

Η πόλη, ὡστόσο, δὲν ἦταν ἀδιάφορη γιὰ ὅσα συνέβαιναν στὸν οἶκο. Ἀντιμετώπιζε τον ἐπὶ κεφαλῆς της οἰκογένειας ὡς κύριο καὶ διαχειριστή της περιουσίας της, ἡ ὁποία ὅμως ἀποτελοῦσε ταυτόχρονα καὶ το ἀντικείμενο συγκυριότητας με τα ὑπόλοιπα μέλη. Γι’ αὐτὸ ἄλλωστε ἡ πόλη διατηροῦσε το δικαίωμα νὰ ἐπεμβαίνει σε περιπτώσεις πού το ἰδιοκτησιακό καθεστώς διαταρασσόταν, νὰ καθορίζει τις κληρονομικές ρυθμίσεις καὶ νὰ διατηρεῖ κάποιον ἔλεγχο στὸ γάμο καὶ στὸ διαζύγιο. Στενότερος ἦταν ὁ ἔλεγχος γιὰ την εἴσοδο με υἱοθεσία κάποιου νέου μέλους στὸν οἶκο, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴ μεταβίβαση της περιουσίας μέσω διαθήκης ἡ ἐξ ἀδιαθέτου. Εἰδικές διατάξεις προέβλεπαν την περίπτωση πού ὁ πολίτης δὲν ἐκπλήρωνε τις ὑποχρεώσεις του πρὸς τα μέλη του οἶκοι του. Το μέσο με το ὁποῖο ἐξασφαλιζόταν ἡ δυνατότητα παρέμβασης ἦταν ἡ γραφή κακώσεως, μία μήνυση δηλαδή ποὺ μποροῦσε νὰ καταθέσει ὁποιοσδήποτε τρίτος ἐναντίον του οἰκογενειάρχη γιὰ παραβίαση των δικαιωμάτων τῶν οἰκείων του. Ἐπιπλέον, ἡ γραφή ἀσεβείας ἐπέτρεπε νὰ μηνυθεῖ ὅποιος δὲ μεριμνοῦσε γιὰ την τιμωρία φόνου ποὺ εἶχε συμβεῖ στὴν οἰκογένειά του.

Καθοριστικῆς σημασίας γιὰ την κατανόηση των ρυθμίσεων του οἰκογενειακοῦ δικαίου ἦταν ὁ ὄρος ἀγχιστεία. Ἡ ἀγχιστεία περιελάμβανε ὅλες τις σχέσεις ποὺ δημιουργοῦνταν στὰ ὅρια της νόμιμης οἰκογένειας καὶ προσδιόριζε τὴ συγγένεια καὶ τους βαθμούς της, πρᾶγμα ἐξαιρετικά σημαντικό σε πολλές περιπτώσεις ὅπως εἶναι ἡ κληρονομιά, ἡ διεκδίκηση ἐπικλήρου καὶ ἡ δίκη φόνου. Περιελάμβανε μέχρι καὶ τα παιδιά των πρώτων ἐξαδέλφων, δηλαδή καὶ τους συγγενεῖς πέμπτου βαθμὸ..

Ο Μῦθος του Ἑρμαφρόδιτου - ἀποσυμβολισμός

Ὅ Ἐρμαφρόδιτος παρουσιάζεται στὴν Ἑλληνική καὶ Ρωμαϊκή μυθολογία καὶ τέχνη ὥς το ὄν ποὺ ἔχει ταυτόχρονα τα χαρακτηριστικά καὶ τῶν δύο φύλων.

.


Ἦταν γιός του Ἑρμῆ καὶ της Ἀφροδίτης τον ὁποῖο ἀνέθρεψαν οἱ νύμφες στὶς σπηλιές του ὄρους Ἴδη της Φρυγίας. Στὸ πρόσωπό του ἀντιφέγγιζε ἡ χάρη καὶ ἡ ὀμορφιά καὶ τῶν δύο γονέων του, ἀπὸ τους ὁποίους πῆρε καὶ το ὄνομα του. Ὅταν ἔγινε δεκαπέντε χρόνων, ἐγκατέλειψε το βουνό ὁπού μεγάλωσε γιὰ νὰ περιπλανηθεῖ στὴ Μικρά Ἀσία καὶ νὰ γνωρίσει καινούργια μέρη.

Πέρασε ἀπὸ πόλεις της Λυκίας, καθώς καὶ ἀπὸ την Καρία, ὁπού σταμάτησε νὰ ξεκουραστεῖ σε μία πηγή ποῦ ὀνομαζόταν Σαλμακίς, τα νερά της ὁποίας σχημάτιζαν λίμνη.

Ἡ ὁμώνυμη νύμφη της πηγῆς, ἡ φιλάρεσκη Σαλμακίς, μαγεύτηκε ἀπὸ την ὀμορφιά του νέου καὶ τον ἐρωτεύτηκε παράφορα. Ὁ Ἑρμαφρόδιτος ὅμως ἔμεινε ἀσυγκίνητος καὶ ἀδιάφορος μπροστά στὸ ἐρωτικό πάθος της. Ὅταν ἐκείνη ἔνιωσε πῶς οἱ προσπάθειές της νὰ τον κατακτήσει ἀπέβαιναν μάταιες, προσποιήθηκε την ἀδιάφορη καὶ ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ την πηγή. Ὁ Ἑρμαφρόδιτος, νομίζοντας ὅτι ἔμεινε μόνος, βούτηξε στὸ νερό της πηγῆς. Ἡ Σαλμακίς ὅμως, ποῦ εἶχε κρυφτεῖ σε ἕνα γειτονικό θάμνο καὶ παρακολουθοῦσε τις κινήσεις του  νέου, βλέποντάς τον ἀνυπεράσπιστο μέσα στὸ βασίλειό της, βούτηξε καὶ αὐτὴ στήν πηγή.
.

Ὁ Ἑρμαφρόδιτος, ὅσο καὶ ἄν προσπάθησε, δὲν κατάφερε νὰ ξεφύγει ἀπὸ την ἀγκαλιά της νύμφης, ποῦ τυφλωμένη ἀπὸ το πάθος παρακάλεσε τους θεούς νὰ μὴ χωρίσουν ποτέ οἱ δύο τους. Οἱ θεοί πραγματοποίησαν την ἐπιθυμία της καὶ συνένωσαν τα δύο σώματα σε ἕνα, δημιουργῶντας ἕνα καινούργιο ὄν με διττή φύση, οὔτε ξεκάθαρα γυναικεία οὔτε ξεκάθαρα ἀνδρική. ὁ Ἑρμαφρόδιτος, καθώς ἔνιωθε το σῶμα του νὰ ἀφομοιώνεται με το θηλυκό, καταράστηκε την πηγή καὶ παρακάλεσε τους γονεῖς του ὅποιος ἄντρας πέφτει στὰ νερά της νὰ χάνει τον ἀνδρισμό του καὶ νὰ ἐκθηλύνεται. ὁ Ἑρμῆς καὶ ἡ Ἀφροδίτη εἰσάκουσαν την παράκληση του γιοῦ τους καὶ ἔδοσαν στὴν πηγή τὴ μυστηριώδη αὐτή δύναμη. Ἄς ἐξετάσουμε τώρα καὶ την «ἐσωτερική παράδοση» στὴν ὁποία γίνεται συμβολικά ἀναφορά στὸ ἀρχέγονο ἑρμαφρόδιτο στάδιο τόσο της κοσμογονίας ὅσο καὶ της «ἀνθρωπογονίας».


Στήν Ὀρφική Κοσμογονία ὁ Ἡρικαπαῖος ἡ καὶ Ἡρικεπαῖος ἦταν ἑρμαφρόδιτο ὄν το ὁποῖο καὶ χαρακτηριζόταν κυρίαρχη πρωτόγονη καὶ ζωοδότης δύναμη του κόσμου. Κατά την κοσμογονία δημιουργήθηκε στὴν ἀρχὴ ὁ Χρόνος καὶ ἐξ αὐτοῦ ἡ δυάδα Αἰθήρ καὶ Χάος, τα ὁποία μετά του κοσμογονικοῦ Ὠοῦ (αὐγοῦ) παρήγαγαν την πρώτη θεϊκή τριάδα. Στὴ συνέχεια ἀπὸ τὴ γονιμοποίηση του Ὠοῦ προῆλθαν ὁ Ἔρως, ὁ Φᾶνης (δηλαδή ὁ θεός του φωτός) καὶ ὁ Μήτις (ὁ θεός της σκέψης, της φρόνησης) ποῦ ἀποτέλεσαν ἔτσι τὴ δεύτερη θεϊκή τριάδα.

.
Στήν Ἑρμητική παράδοση σύμφωνα με τον Ἑρμῆ τον Τρισμέγιστο, ὁ πατέρας Νοῦς του κόσμου ἦταν ἀρσενικοθήλυκος ζωή καὶ φῶς, ἀπὸ τον ὁποῖο ξεπηδᾶ ὁ «Λόγος». Ο κόσμος του φωτός εἶναι το ἀρχετύπῳ του αἰσθητοῦ κόσμου, ὁ ὁποῖος δημιουργεῖται ἀπὸ το κατώτερο μέρος του, ὑστέρα ἀπὸ ἀπόφαση τοῦ Θεοῦ καὶ διά της συμμετοχῆς του «Λόγου», υἰοῦ τοῦ Θεοῦ..

διά της συμμετοχῆς του «Λόγου», υἰοῦ τοῦ Θεοῦ.

Στήν συνέχεια ὁ πατέρας Νοῦς γέννησε ἕναν ἄλλο δεύτερο δημιουργό Νοῦ, ὁ ὁποῖος μέσω του «Λόγου» δημιουργεῖ τον δικό μας αἰσθητό κόσμο, ποῦ ὑπακούει στούς κανόνες της Εἰμαρμένης. Καθῆκον του κατώτερου αἰσθητοῦ κόσμου εἶναι νὰ μιμεῖται τον ἰδεατό (ἀρχέτυπο). Ο «Λόγος» με τον δημιουργό «Νοῦ», θέτουν σε κίνηση τους ἑπτὰ κύκλους, του πυρός..
«Ο Νοῦς-Θεός ποῦ εἶναι ἀρσενικό-θηλυκός, ζωή καὶ φῶς μαζί, γέννησε με ἕναν λόγο, ἄλλον δημιουργό Νοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι Θεός της φωτιᾶς καὶ του πνεύματος καὶ ὁ ἐνιαῖος δημιουργός ἑπτὰ διοικητῶν ποὺ περιέχουν σε κύκλους τον αἰσθητὸ κόσμο καὶ ἡ διοίκησή τους καλεῖται Εἱμαρμένη καὶ ἀμέσως ἀπὸ τα κατώτερα στοιχεῖα (του Θεοῦ) ξεπήδησε ὁ Θεϊκός Λόγος στὴν περιοχή της καθαρῆς φυσικῆς δημιουργίας κι ἑνώθηκε με τον δημιουργό Νοῦ (πρὸς τον ὁποῖον εἶναι ὁμοούσιος)....... Καὶ ὁ δημιουργός Νοῦς μαζί με τον Λόγο, ποῦ περιβάλλει τους κύκλους καὶ τους κάνει νὰ στριφογυρίζουν με κραδασμούς στριφογύρισε τα δικά του δημιουργήματα καὶ τα ἄφησε νὰ στρέφονται ἀπὸ ἀπροσδιόριστο χρόνο καὶ θὰ συνεχίσουν νὰ στρέφονται διαρκῶς χωρίς τέλος». Λόγοι, Ι 9,10.
.
ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε «κατ’ εἰκόνα» τοῦ Θεοῦ. Η δημιουργία του ἀνθρώπου ξεκινάει με την δημιουργία του ἀνθρώπου ἀρχέτυπο, ποὺ τον δημιουργεῖ ὁ πρωταρχικός Νοῦς κατ’ εἰκόνα του πατέρα:

.«Κι ὁ πατέρας ὅλων ὁ Νοῦς, ποῦ εἶναι ζωή καὶ φῶς, γέννησε τον ἀνθρώπῳ, ἴσον με τον ἑαυτὸ του, τον ὁποῖον ἀγάπησε ὡς γέννημα δικό του. Καὶ ἦταν πανέμορφος ὁ ἄνθρωπος γιατί εἶχε την εἰκόνα του πατέρα του. Ἐπειδή ὁ Θεός ἀγάπησε την ἴδια του την μορφή, του παρέδωσε ὅλα τα δημιουργήματα ». Λόγοι, Ι 12-15
.

Ἡ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου γίνεται με την δημιουργία του ἀνθρώπου –ἀρχέτυπο, ποῦ τον δημιουργοί ὁ πρωταρχικός Νοῦς κατ’ εἰκόνα του πατέρα. Στήν συνέχεια καὶ ὁ ἄνθρωπος συμμετέχει στὴν δημιουργία. Ἀρχικὰ ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶχε φῦλο ἦταν ἁρσενικοθήλυκος κάτι ποῦ συναντᾶμε ἐπίσης στὴν ἀρχαιοελληνική γραμματεία τόσο στὸν Ἡσίοδο ὅσο καὶ τον Πλάτωνα .


«Οἱ ψυχές παιδί μου, Ὅρε ἔχουν ὁμοία φύση, καθότι προέρχονται ἀπὸ τον ἴδιο τόπο, ὅπου τις πλάθει ὁ δημιουργός, καὶ δὲν εἶναι οὔτε ἀρσενικές οὔτε θηλυκές. Διότι ἡ διάκριση αὐτή γίνεται στὰ σώματα καὶ ὄχι στὰ ἀσώματα.» Ἀπὸ τον Λόγο του Ἑρμῆ πρὸς τον Τατ, ἀπόσπασμα 24, 8
.
«Ὅταν ἐπληρώθη ἡ περίοδος, λύθηκε ὁ δεσμός ποῦ συγκρατοῦσε τα πάντα με την θέληση του Θεοῦ. Ἔτσι ὅλα τα ζῶα πού ἦταν ἀρσενικοθήλυκα κι ὁ ἄνθρωπος μαζί, διαλύθηκαν κι ἄλλα ἔγιναν ἀρσενικά κι ἀλλὰ θηλυκά. Καὶ τότε ὁ Θεός εἰπέ ἅγιο λόγο. Αὐξάνεστε καὶ πληθύνεστε ὅλα τα κτίσματα καὶ τα δημιουργήματα». Ποιμάνδρης Ι, 18.
.
Ὁ ἄνθρωπος - ἀρχετύπῳ διαπερνόντας τους πλανητικούς κύκλους παρουσιάστηκε στὴν φύση, καὶ εἰσέρχεται την ὕλη. Κάτι ὅμως ποῦ εἶχε ὡς συνέπεια την πτώση του, διότι ὡς Νάρκισσος ἀγάπησε την μορφή του, την ἀντανάκλασή του στὸν ὑλικό κόσμο, καὶ συνειδητά ἐπέλεξε νὰ κατοικήσει στὴν ἄλογη μορφή.
.«... Καὶ τότε ὁ ἄνθρωπος εἶδε στὴν κατώτερη φύση την ὡραία μορφή του Θεοῦ κι ὅταν εἶδε το ἀπέραντο κάλλος κι ὅλη την ἐνεργητικότητα τῶν διοικητῶν νὰ ἑνώνονται στὴν μορφή του Θεοῦ, ἐκεῖνος μειδίασε ἀπὸ ἀγάπη, γιατί εἶδε την ὑπέροχη μορφή του ἀνθρώπου νὰ ἀντανακλᾶται στὸ νερό καὶ στὴν σκιά του πάνω στὴν γῆ. Κι αὐτός βλέποντας την ὁμοία με αὐτὸν μορφή στὸ νερό την ἀγάπησε καὶ θέλησε νὰ κατοικήσει σε αὐτὴν. Κι ἀμέσως ἡ βουλή ἔγινε ἐνέργεια καὶ κατοίκησε στὴν ἄλογη μορφή. Καὶ γιὰ αὐτὸν τον λόγο ὁ ἄνθρωπος εἶναι διπλός ἀπὸ ὅλα τα ζῶα της γῆς: θνητός κατά το σῶμα κι ἀθάνατος στὴν οὐσία του». Λόγοι, Ι 12-15

Ἐξαιτίας της πτώσης του ὁ ἄνθρωπος ἔχει διπλή φύση, θνητός ὡς πρὸς το σῶμα καὶ ἀθάνατος ὡς πρὸς τὴ οὐσία του. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔχει ἐπίγνωση της ἀθάνατης φύσης του, προχωράει πρὸς την γνώση του ὑπέρτατου ἀγαθοῦ καὶ την ἕνωση με τον Θεό, ποὺ γίνεται με την ἐνδοσκόπηση, ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἐρωτεύτηκε το σῶμα του παραμένει στὸ σκοτάδι καὶ τον θάνατο. Με τον θάνατο βέβαια δὲν καταστρέφεται τίποτα ἁπλῶς γίνεται μία διάλυση των ὑλικῶν στοιχείων

.«-Δὲν παθαίνουν πατέρα, τα ζῶα πού βρίσκονται μέσα σε αὐτὸ (Θεῖο) καὶ εἶναι μέρη του;
.
-Κράτα τον λόγο σου τέκνο μου, γιατί πλανᾶσαι στὴν ὀνομασία τῶν φαινομένων. Δὲν πεθαίνει τίποτα τέκνο μου, ἀλλὰ ὡς σύνθετα σώματα, διαλύονται. Ἡ διάλυση δὲν εἶναι θάνατος, ἀλλὰ διάλυση του κράματος. Καὶ διαλύεται ὄχι γιὰ νὰ χαθεῖ ἀλλὰ γιὰ νὰ γίνει κάτι νέο. Γιατί ποία εἶναι ἡ ἐνέργεια της ζωῆς: Δὲν εἶναι ἡ κίνηση; Καὶ ὑπάρχει τίποτα ἀκίνητο στὸν κόσμο; Τίποτε, παιδί μου.

-Οὔτε ἡ Γῆ δὲν εἶναι ἀκίνητη πατέρα κατά την γνώμη σου;
.
-Ὄχι παιδί μου. Η γῆ εἶναι καὶ πολυκίνητος ἀπὸ μόνη της καὶ στάσιμη. Πόσο γελοῖο εἶναι νὰ λέμε την τροφό τῶν πάντων ἀκίνητη, αὐτὴ ποῦ βλασταίνει καὶ γεννάει τα πάντα.

Εἶναι ἀδύνατο νὰ βλασταίνει κάτι δίχως νὰ κινεῖται…(… )
Τέκνο μου, ὁ κόσμος ὡς σύνολο εἶναι ἀμετάβλητος , ἀλλὰ τα μέρη του εἶναι μεταβλητά, ἐνῷ τίποτα δὲν εἶναι φθαρτό καὶ τίποτα δὲν χάνετε. Μόνο οἱ ὁρισμοί μπερδεύουν τους ἀνθρώπους. Δὲν εἶναι ἡ γένεση ζωή, ἀλλὰ ἡ αἴσθηση, οὔτε ὁ θάνατος ἀλλὰ λήθη». Λόγοι ΙΒ, 17,18
.Ἡ ψυχή ἀπελευθερώνεται καὶ ἀναβαίνει περνῶντας ἀπὸ τις ἑφτὰ σφαῖρες ἀφήνοντας ὅλα της τα πάθη ἑως ὅτου φτάσει στὴν ὄγδοη φύση καὶ την ἕνωση της με τον Θεό.
.
«Ἡ ἀσεβής ψυχή μένει στὴν ἴδια οὐσία, κολάζεται ἀπὸ αὐτὴν καὶ ζητάει γήινο σῶμα γιὰ νὰ εἰσέλθει. Σε ζώου σῶμα δὲν χωράει ἀνθρώπινη ψυχή καὶ ἡ Θέμιδα δὲν ἐπιτρέπει ἡ ἀνθρώπινη ψυχή νὰ ἐκπέσει σε ἀλόγου ζώου σῶμα. Νόμος του Θεοῦ εἶναι γιὰ νὰ προφυλάσσει την ἀνθρώπινη ψυχή ἀπὸ μία τέτοια ὕβρη». Λόγοι, X, 19.
.Σύμφωνα με την «ἐσωτερική παράδοση» ἡ ἐξελίξη τοῦ ἀνθρώπου προχωρᾶ μέσα ἀπὸ Ἑπτὰ Κοσμικές Περιόδους ποῦ ἀντιστοιχοῦν σε διαδοχικές «καταστάσεις» ἀπὸ τις ὁποῖες περνᾶ ἡ Γῆ ὅσο καὶ τα ὄντα ποῦ ζοῦν σε αὐτή, συνεπῶς καὶ ἀνθρωπότητα ἀπὸ το πνεῦμα πρός την Ὕλη. (Ὁ Ἡσίοδος στὸ «Ἔργα καὶ Ἡμέραι» ἀναφέρει πώς ὑπῆρχαν πέντε ἑως τώρα γένη της ἀνθρωπότητας, χαρακτηρίζοντάς τα κατά σειρά φθίνουσας ἀξίας μετάλλων: Πρῶτο εἶναι το «Χρυσό» Γένος, ὁποῦ οἱ ἄνθρωποι ζοῦσαν σὰν τους θεούς χωρίς μόχθο, βάσανα καὶ γηρατειά. Δεύτερο το «Ἀργυρό» Ὑπερβόρειοι-Οὐρανός, τρίτο το «Χάλκινο» Λεμούρειοι-Κρόνος, τέταρτο το Γένος τῶν Ἡρώων Ἄτλαντες-Δίας καὶ πέμπτο το «Σιδερένιο» Γένος, το πιὸ «ἄθλιο» ἀπ’ ὅλα, το δικό μας).

Ἐμεῖς βρισκόμαστε τώρα στὴν τετάρτη Κοσμική Περιόδο. Ἔχουν προηγηθεῖ ἡ «Κρόνια», ἡ «Ἡλιακή» καὶ ἡ «Σεληνιακή» καὶ θὰ ἀκολουθήσει ἡ περίοδος του «Δία», της «Ἀφροδίτης» καὶ του «Ἡφαίστου», κατά τις ὁποῖες ἡ ἀνθρωπότητα θὰ γίνεται διαρκῶς πνευματικότερη. Οἱ τρεῖς προηγούμενες ἁλυσίδες ἀντιστοιχοῦν συμβολικά στὴν «ὀρυκτή», «φυτική» καὶ «ζωική» ἐξελίξη του ἀνθρώπου καὶ κατ’ αὐτὲς ἐμφανίστηκαν διαδοχικά τα στοιχεῖα Φωτιά, Ἀέρας καὶ Νερό.
.
Το πρῶτο γένος τῶν ἀνθρώπων, το κατεξοχήν Θεῖο ἡ «Χρυσό» ἦταν καθαρά αἰθερικό ἀποτελούμενο ἀπὸ τα ἀστρικά σώματα τῶν «Σεληνιακῶν Προγόνων» πάνω στὰ ὁποία ἄρχισε νὰ δομεῖ ἡ Φύση του ὑλικό σῶμα του ἀνθρώπου.
.
Το δεύτερο γένος (Ὑπερβόρειοι) ἦταν ἄφιλο ἐνῶ το τρίτο (Λεμούρειοι) ἑρμαφρόδιτο. Στὰ μέσα περίπου αἰτοῦ του τρίτου γένους τῶν Λεμουρείων ἔγινε ὁ διαχωρισμός τῶν φύλων ἡ «ἡ πτώση στὴ γέννηση» καὶ ὁ προηγουμένως ἑρμαφρόδιτος ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος πολλαπλασιαζόταν μέχρι τότε μόνο με τὴ θέλησή του, ἀπέκτησε φῦλο καὶ χρειαζόταν πιὰ γιὰ την ἀναπαραγωγή του τὴ συνεύρεσή του με ἕνα ὄν του ἀντιθέτου φύλου. Στὰ προηγούμενα γένη ὁ πολλαπλασιασμός ἦταν ἀγενὴς (ἀσεξουαλικός) εἴτε με τὴ στερέωση ἑνὸς «ἐκτοπλασματικού» σώματος ποὺ πρόβαλλε ὁ γονέας ἡ με ἐκβλάστηση, ἡ με «ἱδρωτογέννηση» ἡ με ἄγνωστες

σε μας μορφές ὡοτοκίας.
.
Σύμφωνα με αὐτή την παράδοση, ἡ τελευταία ἑρμαφρόδιτη ἀνθρωπότητα εἶχε τέσσερα χέρια καὶ δύο πρόσωπα καὶ την ἱκανότητα της κυκλοτεροῦς ὅρασης (μπρὸς καὶ πίσω). Μποροῦμε ἔτσι νά καταλάβουμε τις παράξενες Ἰνδουϊστικές θεότητες με τα τέσσερα χέρια ἡ την παράδοση γιὰ τους Κύκλωπες (=κύκλος + ώψ-μάτι, δηλαδή ἐτυμολογικά οἱ ἔχοντες κυκλοτερῆ ὅραση) καὶ τον ἐκφυλισμό του τρίτου ματιοῦ της «πλάτης» μας μετά τὴ πτώση τῶν Ἑρμαφρόδιτων, ὁπότε αὐτὸ τελικά ἀποσύρθηκε με τα χρόνια μέσα στὸ κεφάλι μας καὶ ἀποτελεῖ τὴ σημερινή ὑπόφυση.

 

Ἄς δοῦμε πῶς περιγράφει στὸ Συμπόσιο ὁ Πλάτωνας το ἀρχέγονο αὐτό ὄν:
.
«… ὑπῆρχε λοιπόν τότε το ἀνδρόγυνο, ποὺ καὶ στὴν ἐμφάνιση καὶ στὸ ὄνομα ἀποτελοῦσε συνδυασμό του ἀρσενικοῦ καὶ του θηλυκοῦ" τώρα ὅμως δὲν ὑφίσταται πιά ἀλλὰ το ὄνομα χρησιμεύει σὰν βρισιά. Ἔπειτα ὁλόκληρο το σῶμα κάθε ἀνθρώπου ἦταν στρογγυλό, ἔχοντας ὁλόγυρα τὴ ράχη καὶ τα πλευρά. Χέρια εἶχε τέσσερα καὶ πόδια ἴσα με τα χέρια, καὶ πρόσωπα δύο πάνω ἀπὸ κυκλικό αὐχένα, ὀλόιδια μεταξύ τους. Κεφάλι ἕνα πάνω ἀπὸ τα δύο πρόσωπα πού βρίσκονταν το ἕνα ἀπέναντι στὸ ἄλλο καὶ αὐτιά τέσσερα καὶ διπλά γεννητικά ὄργανα, καὶ ὅλα τα ἀλλά ὅπως θὰ μποροῦσε κανείς ἀπὸ αὐτὰ νὰ εἰκάσει.

Προχωροῦσε λοιπόν καὶ ὄρθιο ὅπως καὶ τώρα πρὸς ὁποιαδήποτε κατεύθυνση ἤθελε, ἀλλὰ καὶ ὅταν ἐπιθυμοῦσε νὰ τρέξει γρήγορα, ὅπως οἱ ἀκροβάτες, ποῦ φέρνοντας τα πόδια ἐπάνω κινοῦνται κυκλικά, ἔχοντας τότε ὀχτὼ σκέλη, στηριζόταν σ' αὐτὰ καὶ μετακινοῦνταν γρήγορα κυκλικά. Καὶ ἦταν τρία τα γένη καὶ τέτοια, γιατί το ἀρσενικό γεννήθηκε ἀρχικά ἀπὸ τον ἥλιο, το θηλυκό ἀπὸ τὴ γῆ κι ἐκείνῳ ποῦ μετεῖχε καὶ τῶν δύο ἀπὸ τὴ σελήνη, γιατί καὶ ἡ σελήνη μετέχει καὶ τῶν δύο. Ἦταν δὲ κυκλικά, καὶ αὐτὰ καὶ ἡ πορεία τους, γιατί ἦταν ὁμοία με τους γονεῖς τους καὶ ἦταν φοβερά ὡς πρὸς τὴ δύναμη καὶ τὴ σωματική τους ἀντοχὴ καὶ εἶχαν πολύ μεγάλη ἔπαρση.
.
Τα ἔβαλαν μάλιστα καὶ με τους θεούς, καὶ αὐτό ποῦ λέει ὁ Ὅμηρος γιὰ τον Ἐφιάλτη καὶ γιὰ τον Ὤτο, γιὰ ἐκείνους το λέει, το ὅτι δηλαδή προσπάθησαν νὰ ἀνεβοῦν στὸν οὐρανὸ γιὰ νὰ ἐπιτεθοῦν στοὺς θεούς. Ο Ζεὺς τότε καὶ οἱ ἄλλοι θεοί σκέφτονταν τι πρέπει νὰ τους κάνουν καὶ δὲν ἔβρισκαν λύση, γιατί δὲν μποροῦσαν οὔτε νὰ τους σκοτώσουν καὶ, ὅπως τους Γίγαντες, νὰ τους κατακεραυνώσουν γιὰ νὰ ἀφανίσουν το γένος τους (γιατί ἔτσι οἱ τιμές πρὸς αὐτούς καὶ οἱ θυσίες τῶν ἀνθρώπων θὰ χάνονταν), οὔτε ὅμως καὶ νὰ τους ἀφήσουν νὰ παρεκτρέπονται.

Τέλος ὁ Ζεύς σκέφτηκε κάτι καὶ τους λέει: Μου φαίνεται, εἰπέ, πῶς μηχανεύτηκα ἕναν τρόπο ὥστε καὶ νὰ διατηρηθοῦν οἱ ἄνθρωποι καὶ νὰ πάψει ὁ ἐκτραχηλισμός τους, ἀφοῦ θὰ ἔχουν γίνει ἀσθενέστεροι. Τώρα λοιπόν αὐτούς, εἰπέ, θὰ τους κόψω τον καθένα στὴ μέση, κι ἔτσι καὶ ἀσθενέστεροι θὰ εἶναι καὶ χρησιμότεροι σ' ἐμᾶς, γιατί θὰ εἶναι πολυπληθέστεροι. Καὶ θὰ βαδίζουν ὄρθιοι πάνω στὰ δύο σκέλη.
.
Ἄν ὅμως ἐξακολουθήσουν νὰ παρεκτρέπονται καὶ δὲν θελήσουν νὰ ἡσυχάσουν, καὶ πάλι εἰπέ, θὰ τους κόψω στὰ. δύο, ὥστε νὰ περπατοῦν πάνω στὸ ἕνα πόδι σὰ νὰ παίζουν κουτσό. Ἀφοῦ τα εἰπέ αὐτά, ἔκοψε τους ἀνθρώπους στὴ μέση, ὅπως ἐκεῖνοι ποῦ κόβουν τα μούσμουλα γιὰ νὰ τα ξεράνουν, ἡ ὅπως ἐκεῖνοι ποῦ κόβουν τα αὐγά με μία τρίχα. Καὶ ὅποιον ἔκοβε, ἔβαζε τον Ἀπόλλωνα νὰ του γυρίζει το πρόσωπο καὶ τον μισό λαιμό πρὸς την τομή, ὥστε βλέποντας το κόψιμό του νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος φρονιμότερος καὶ τον ἔβαζε νά γιατρέψει καὶ τα ἄλλα.

Αὐτὸς λοιπόν του γύριζε το πρόσωπο καὶ, τραβῶντας ἀπὸ παντοῦ το δέρμα πρὸς αὐτὸ ποῦ λέμε τώρα κοιλιά, ὅπως τα σουρωτά πουγκιά, το ἔδενε στὴ μέση της κοιλιᾶς ἀφήνοντας ἕνα στόμιο, αὐτὸ ποῦ λέμε ἀφαλό. Καὶ τις ἄλλες ρυτίδες τις πολλές τις λείαινε καὶ διάρθρωνε τα στήθη ἔχοντας ἕνα ὄργανο παρόμοιο μ' ἐκεῖνο ποῦ χρησιμοποιοῦν οἱ τσαγκάρηδες γιὰ νὰ λειαίνουν τις ρυτίδες των δερμάτων γύρω ἀπὸ τα καλαπόδια. Ἄφησε ὅμως λίγες, αὐτὲς ποῦ βρίσκονται γύρω ἀπὸ την κοιλιά καὶ τον ἀφαλό, γιὰ νὰ ἀποτελοῦν ἀνάμνηση του παλιοῦ παθήματος. Ἐπειδή λοιπόν ἡ φύση διχοτομήθηκε, ποθῶντας το καθένα το μισό του, πήγαινε μαζί του.
.
Καὶ τυλίγοντας τα χέρια του ὁ ἕνας γύρω ἀπὸ τον ἄλλον καὶ ἀγκαλιασμένοι μεταξύ τους, θέλοντας νὰ ξαναενωθοῦν, πέθαιναν ἀπὸ την πείνα καὶ την ἀπραξία, γιατί δὲν ἤθελαν νὰ κάνει τίποτα ὁ ἕνας χωρίς τον ἄλλον. Καὶ ὁπότε πέθαινε το ἕνα ἀπὸ τα δύο μισά καὶ παρέμενε το ἄλλο, ἐκεῖνο ποῦ παρέμενε ἐπιζητοῦσε ἄλλο καὶ ἀγκαλιαζόταν μαζί του, εἴτε τύχαινε νὰ εἶναι το ἡμίση μιᾶς ὁλόκληρης γυναίκας (αὐτὸ ποῦ τώρα ὀνομάζουμε γυναῖκα), εἴτε ἑνὸς ἄντρα, καὶ ἔτσι χάνονταν. Τους λυπήθηκε ὅμως ὁ Ζεύς καὶ μηχανεύτηκε κάτι ἄλλο, μεταθέτοντας τα γεννητικά τους ὄργανα μπροστά γιατί προηγουμένως τα εἶχαν κι αὐτὰ πρὸς τα ἕξω καὶ ἡ γονιμοποίηση καὶ ἡ γέννηση γινόταν ὄχι ἐπάνω τους ἀλλὰ στὴ γῆ, ὅπως καὶ στὰ τζιτζίκια.

Τα μετέθεσε λοιπόν ἔτσι αὐτὰ μπροστά καί ἔκανε ὥστε μ' αὐτὰ νὰ γίνεται ἡ γονιμοποίηση μέσα τους, με το ἀρσενικό μέσα στὸ θηλυκό, ὥστε με το ἀγκάλιασμα, ἄν τύχει νὰ εἶναι ἀνάμεσα σε ἄντρα καὶ γυναῖκα, νὰ γίνεται γονιμοποίηση καὶ νὰ ἀναπαράγεται το γένος, ἡ ἄν εἶναι ἄντρας με ἄντρα, νὰ ἐπέρχεται κορεσμός ἀπὸ τὴ συνουσία καὶ νὰ ὑπάρχουν παύσεις, καὶ νὰ στρέφονται στὶς δουλειές τους καὶ νὰ ἀσχολοῦνται με τα διάφορα ζητήματα της ζωής.
.
Εἶναι λοιπόν ἀπὸ τόσο παλιά ὁ ἔρωτας ἔμφυτος στοὺς ἀνθρώπους καὶ τους ἐπαναφέρει στὴν ἀρχαία φύση, καὶ ἐπιχείρει νὰ κάνει ἀπὸ τα δύο ἕνα, καὶ νὰ γιατρέψει την ἀνθρώπινη φύση. Ο καθένας λοιπόν ἀπὸ μας εἶναι κομμάτι ἀνθρώπου, σὰν κομμένος ἀπὸ ἕνα στὰ δύο, ὅπως οἱ γλῶσσες τα ψάρια, κι ἀναζητεῖ πάντοτε ὁ καθένας το κομμάτι ποῦ του λείπει…»
.
Θὰ μποροῦσε νὰ πεῖ κανείς πῶς καὶ σε Ψυχολογικό ἐπίπεδο ἡ ἀναζήτηση του ἄλλου μισοῦ ποῦ ἀναφέρει ὁ Πλάτωνας, βρίσκει την ἐκφράση του μέσα ἀπὸ την θεωρία του Carl Jung Animus και Anima. Σύμφωνα με αὐτή τόσο οἱ ἄντρες ὅσο καὶ οἱ γυναῖκες ἔχουν μέσα τους στοιχεῖα καὶ του ἀντίθετου φύλου. Κάθε ἄντρας ἔχει καὶ μία θηλυκή πλευρά καὶ κάθε γυναῖκα ἔχει ἀσυνείδητα ἀρσενικά χαρακτηριστικά. Το θηλυκό ἀρχέτυπο στὸν ἄντρα ἀποκαλεῖται «Anima», ἐνῶ το ἀρσενικό ἀρχέτυπο στὴ γυναῖκα ἀποκαλεῖται «Animus».

ΡΗΤΟΡΙΚΗ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - Περὶ τῶν πρὸς Ἀλέξανδρον συνθηκῶν (26-30)

[26] Τὸ μὲν οὖν περὶ τὰ πλοῖα πρὸς τοῖς ἄλλοις τοῖς προειρημένοις ὁ Μακεδὼν τηλικοῦτον παρέβη· τὸ δὲ ὑβριστικώτατον καὶ ὑπεροπτικώτατον τῶν Μακεδόνων τὸ πρώην γεγενημένον ἐστί, τὸ τολμῆσαι εἰσπλεῦσαι εἰς τὸν Πειραιᾶ παρὰ τὰς κοινὰς ἡμῖν πρὸς αὐτοὺς ὁμολογίας. καὶ τοῦτ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, οὐχ ὅτι μία τριήρης ἦν, μικρὸν ὑποληπτέον, ἀλλ᾽ ὅτι ἀπόπειρα ἐγένετο, εἰ περιοψόμεθα, ἵνα μετὰ πλειόνων αὐτοῖς ἐγγένηται τοῦτο πράττειν, καὶ ὅτι οὐκ ἐφρόντισαν τῶν κοινῶν δογμάτων, καθάπερ οὐδὲ τῶν προειρημένων.




[27] ἐπεὶ ὅτι γε τοῦτο παράδυσις ἦν κατὰ μικρὸν καὶ ἐθισμὸς τοῦ ἀνέχεσθαι ἡμᾶς τοὺς τοιούτους εἴσπλους, κἀκεῖθεν δῆλον· τῷ γὰρ τὸν τότε ἐπὶ τῆς νεὼς εἰσπλεύσαντα, ὃν ἔδει εὐθὺς μετὰ τῆς τριήρους ὑφ᾽ ὑμῶν ἀπολωλέναι, αἰτεῖσθαι ναυπηγήσασθαι μικρὰ πλοῖα ἐν τοῖς ἡμετέροις λιμέσι πῶς οὐ καταφανὲς ὅτι ἀντὶ τοῦ εἰσπλεῖν τὸ εὐθὺς ἔνδον εἶναι ἐμηχανῶντο; καὶ εἰ λεπτὰ πλοῖα ὑπομενοῦμεν, ὀλίγον ὕστερον καὶ τριήρεις· καὶ εἰ τὸ πρῶτον ὀλίγας, μικρῷ ὕστερον πολλάς.




[28] οὐ γὰρ δὴ ἔστι γ᾽ εἰπεῖν ὡς Ἀθήνησι μὲν ἀφθόνων ὄντων τῶν ναυπηγησίμων ξύλων, τῶν μόγις καὶ πόρρωθεν εἰσκομιζομένων, ἐν δὲ τῇ Μακεδονίᾳ ἐπιλελοιπότων, τῇ καὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς βουλομένοις εὐτελέστατα καθισταμένῃ, ἀλλ᾽ ᾤονθ᾽ ἅμα τε ναυπηγήσεσθαι ἐνταῦθα καὶ πληρώσεσθαι ἐν τῷ λιμένι [τῷ προειρημένῳ], ἐν ταῖς κοιναῖς ὁμολογίαις διειρημένον μηδὲν τοιοῦτον εἰσδέχεσθαι, καὶ τοῦτ᾽ ἐξέσεσθαι ἐπὶ πλέον ἀεὶ ποιεῖν.




[29] οὕτω πανταχόθεν καταπεφρονηκότως ἐκεῖνοι τῇ πόλει χρῶνται διὰ τοὺς ἐντεῦθεν διδασκάλους τοὺς ὑπαγορεύοντας αὐτοῖς ἃ δεῖ ποιεῖν· οὕτω δὲ κατεγνώκασι μετὰ τούτων ἀδιήγητόν τινα τῆς πόλεως ἔκλυσιν καὶ μαλακίαν, καὶ οὔτε πρόνοιαν περὶ τῶν μελλόντων εἶναι, οὔτε λογισμὸν οὐδένα παραγίγνεσθαι τίνα τρόπον χρῆται ὁ τύραννος ταῖς κοιναῖς ὁμολογίαις.




[30] αἷς ἐγὼ διακελεύομαι, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πείθεσθαι, καθάπερ ἐδίδαξα, καὶ διαβεβαιωσαίμην ἄν, ὡς τοῦθ᾽ ἡλικίας ἔχων, ἅμα καὶ τῷ δικαίῳ ἡμᾶς ἀνεγκλήτως καὶ τοῖς καιροῖς ἀσφαλέστατα χρήσεσθαι τοῖς ἐπὶ τὸ συμφέρον κατεπείγουσιν. καὶ γὰρ ἔτι προσγέγραπται ‹ἐν› ταῖς συνθήκαις, «ἐὰν βουλώμεθα τῆς κοινῆς εἰρήνης μετέχειν»· τὸ δ᾽ «ἐὰν βουλώμεθα» ἐστὶν ἅμα καὶ τοὐναντίον, εἰ ἄρα ποτὲ δεῖ παύσασθαι αἰσχρῶς ἑτέροις ἀκολουθοῦντας, ἢ μηδ᾽ ἀναμνησθῆναι μηδεμιᾶς φιλοτιμίας τῶν ἐξ ἀρχαιοτάτου καὶ πλείστων καὶ μάλιστα πάντων ἀνθρώπων ἡμῖν ὑπαρχουσῶν. ἐὰν οὖν κελεύητ᾽, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, γράψω, καθάπερ αἱ συνθῆκαι κελεύουσι, πολεμεῖν τοῖς παραβεβηκόσιν.




***




[26] Ἐκτὸς ἀπὸ τις ἄλλες περιπτώσεις ποὺ ἔχω προαναφέρει, το ἐπεισόδιο με τα πλοῖα ἦταν μεγάλη παραβίαση της συνθήκης ἐκ μέρους του Μακεδόνα βασιλιά. Ἀλλὰ ἡ πιὸ ἀλαζονική καὶ ὑπεροπτική ἐνέργεια τῶν Μακεδόνων εἶναι αὐτή ποῦ ἔχει γίνει προσφάτως, το θράσος τους δηλαδή νὰ μποῦν στὸ λιμάνι του Πειραιᾶ, παραβιάζοντας τις κοινές συνθῆκες ποῦ ἔχουμε συνάψει με αὐτούς. Το γεγονός, Ἀθηναῖοι, ὅτι ἦταν μία μόνο τριήρης, δὲν πρέπει νὰ θεωρηθεῖ σὰν ἕνα ἀσήμαντο ἐπεισόδιο, ἀλλὰ ὅτι ἔγινε μία δοκιμή νὰ δοῦν ἄν θὰ ἀδιαφορήσουμε, γιὰ νὰ το ἐπαναλάβουν σε μεγαλύτερη κλίμακα (: με περισσότερα πλοῖα), καὶ ἔδειξε ἀκόμη ὅτι δὲν λογάριασαν τις κοινές ἀποφάσεις, ὅπως ἀκριβῶς ἀδιαφόρησαν καὶ γιὰ ὅσα ἀνέφερα προηγουμένως.




[27] Το ὅτι ἡ ἐνέργεια αὐτὴ ἦταν μία προσπάθεια παρείσδυσης καὶ ἕνας σταδιακός ἐθισμός, ὥστε νὰ ἀνεχόμαστε τέτοιες εἰσόδους πλοίων στὰ λιμάνια μας, γίνεται φανερό ἀπὸ το ἀκόλουθο περιστατικό: το ὅτι ὁ ἄνθρωπος του πλοίου ποῦ μπῆκε στὸ λιμάνι μας, τον ὁποῖο ἔπρεπε νὰ τον εἴχατε ἀφανίσει μαζί με το πλοῖο του ἀπὸ την πρώτη κιόλας στιγμή, ζήτησε την ἀδείᾳ νὰ ναυπηγήσει ἐμπορικά πλοῖα μικρῆς χωρητικότητας στὰ λιμάνια μας, αὐτὸ το πρᾶγμα δηλαδή δὲν καθιστά ὁλοφάνερο ὅτι με αὐτὲς τις κομπίνες ἀπέβλεπαν ὄχι ἁπλῶς νὰ μποῦν στὸ λιμάνι μας ἀλλὰ ὅτι θὰ βρίσκονται σ᾽ αὐτὸ ἀπὸ την πρώτη στιγμή; Καὶ, ἂν στὴν ἀρχὴ ἀνεχθοῦμε μικρά ἐμπορικά πλοῖα, λίγο ἀργότερα θὰ ἀνεχθοῦμε καὶ πολεμικά· καὶ, ἄν στὴν ἀρχὴ λίγα, ὑστέρα ἀπὸ λίγο πολλά.




[28] Γιατί δὲν μπορεῖ νὰ ἰσχυριστεῖ κανείς πῶς στὴν Ἀθήνα ὑπάρχει ἄφθονη ναυπηγήσιμη ξυλεία, την ὁποία φέρνουμε με δυσκολία καὶ ἀπὸ μακριά, ἐνῶ στῆ Μακεδονία, ἡ ὁποία προμηθεύει πάμφθηνα την ξυλεία της σε ὅσους θέλουν νὰ την χρησιμοποιήσουν, ἐνέσκηψε τελευταία ἔλλειψη. Ὄχι, ἀλλὰ φαντάζονται ὅτι θὰ μποροῦν νὰ ναυπηγοῦν ἐδῶ τα πλοῖα τους καὶ ταυτόχρονα νὰ βρίσκουν καὶ πληρώματα στὸ λιμάνι μας, παρόλο ποῦ ἔχει διατυπωθεῖ ρητά στὶς κοινές συμφωνίες ὅτι δὲν ἐπιτρέπεται κάτι τέτοιο, καὶ ὅτι θὰ μποροῦν ὅλο καὶ περισσότερο νὰ κάνουν αὐτὸ συνεχῶς καὶ στὸ μέλλον.




[29] Με τόση περιφρόνηση ἀπὸ κάθε ἄποψη συμπεριφέρονται ἐκεῖνοι πρὸς την πόλη μας, ἀφοῦ ἔχουν τους καθοδηγητές τους, οἱ ὁποῖοι ἀπὸ ἐδῶ τους ὑπαγορεύουν ὅσα πρέπει νὰ κάνουν. Με την ὑποστήριξη αὐτῶν ἔχουν γνωματεύσει σε βάρος της πόλης μας ὅτι βρίσκεται σε κατάσταση ἐκλύσης καὶ νωθρότητας, τέτοια ποῦ δὲν περιγράφεται, καὶ ὅτι δὲ λαμβάνεται καμιά πρόνοια γιὰ το μέλλον οὔτε καταλήγουμε σε καμιά σκέψη γιὰ το πώς ἀντιλαμβάνεται ὁ τύραννος τις κοινές συμφωνίες.




[30] Ὅπως ἀκριβῶς σας ἐξήγησα, Ἀθηναῖοι, συνεχίζω νὰ σας προτρέπω νὰ τηρεῖτε αὐτὲς τις συμφωνίες, καὶ, στὴν ἡλικία ποὺ βρίσκομαι, θὰ μποροῦσα νὰ σας διαβεβαιώσω ὅτι καὶ το δίκαιό μας θὰ διεκδικήσουμε, χωρίς τον κίνδυνο νὰ κατηγορηθοῦμε, καὶ ταυτόχρονα θὰ μπορέσουμε νὰ ἐκμεταλλευτοῦμε με τον πλέον ἀσφαλῆ τρόπο τις περιστάσεις (: εὐκαιρίες), ποὺ μας πιέζουν ἀσφυκτικά στὴν ἐξασφάλιση των συμφερόντων μας. Πράγματι, ἔχει προστεθεῖ στὶς συνθῆκες ἕνας ἀκόμη ὄρος: «ἄν ἐπιθυμοῦμε νὰ συμμετέχουμε στὴν κοινή εἰρήνη». Αὐτὸ το «ἐάν ἐπιθυμοῦμε» σημαίνει ταυτόχρονα καὶ το ἀντιθέτῳ, ἄν ἴσως κάποτε πρέπει νὰ παύσουμε νὰ ἀκολουθοῦμε κατά τρόπο δουλικό τις ἐντολὲς ἄλλων ἡ ἄν μας ὑποχρεώνουν νὰ μὴ θυμόμαστε κανένα ἀπὸ ἐκεῖνα τα ὑψηλά ἰδεώδη, ποῦ ὑπῆρχαν σε μας σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό ἀπὸ ὅλους τους ἄλλους ἀνθρώπους. Ἄν λοιπόν με προτρέπετε, Ἀθηναῖοι, θὰ προτείνω καὶ ἐγγράφως, ὅπως ἀκριβῶς ὑπαγορεύουν οἱ συνθῆκες, νὰ κηρύξουμε πόλεμο ἐναντίον αὐτῶν ποὺ τις παραβιάζουν.

Η Θεά Εἰρήνη στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα

Η Θεά Ειρήνη στην Αρχαία Ελλάδα
Στὸ κέντρο της Ἀγορᾶς της Ἀρχαίας Ἀθήνας δέσποζε το ἄγαλμα της θεάς Εἰρήνης, προσωποποίηση της εἰρηνικῆς κατάστασης τῶν πραγμάτων, νὰ κρατάει ἕνα μικρό ἀγοράκι τον Πλοῦτο, με το δεξί του χέρι ἁπλωμένο πρὸς το πρόσωπο της θεάς, ἐνῶ με το ἀριστερό του χέρι νὰ κρατάει το κέρας της Αμαλθείας ποὺ εἶναι σύμβολο της ἀφθονίας.
Η θεά Εἰρήνη, μία ἀπὸ τις τρεῖς Ὧρες, ἦταν κόρη του Δία καὶ της Θέμιδας, καὶ ἦταν ἀδελφὴ της Δίκης καὶ της Εὐνομίας ποὺ ἀποτελοῦν τα ὑπέρτατα ἀγαθὰ μιᾶς κοινωνίας…

Μαζί φύλαγαν την εἴσοδο του Ὀλύμπου, καὶ ἐπιτηροῦσαν την εὔνομη ζωή των ἀνθρώπων.
Ἔργο τους ἦταν νὰ παρακολουθοῦν τα ἔργα τῶν ἀνθρώπων…
Οἱ θεές Ὧρες ἦταν οἱ πρῶτες ποὺ ἀποδέχτηκαν την Ἀφροδίτη καὶ, ἀφοῦ την ἔντυσαν, την συνόδεψαν στὸν Ὄλυμπο. Ἀναφέρεται   πῶς ἦταν βοηθοί του θεοῦ Ἥλιου καὶ ἐπιπλέον βοηθοῦσαν την θεά Χλωρίδα στὸ ἔργο της, στὴν βλάστηση της γῆς, ρυθμίζοντας τις ἐποχὲς του Χρόνου.


Στὴν Ἀθήνα ἀναφέρονταν ὡς Θαλλῷ, Αὔξω καὶ Καρπῶ,ὅπου συμβολικά καὶ κυριολεκτικά συμβόλιζαν την βλάστηση της φύσεως ἀλλὰ καὶ του πνεύματος καὶ τῶν τεχνῶν σε περίοδο Εἰρήνης,την δίκαιη διάταξη των βοσκότοπων ὅπως καὶ την δίκαιη μεταχείριση των πολιτῶν,την Δικαιοσύνη.
Ἀπὸ τον Ὅμηρό μαθαίνουμε πῶς ἄνοιγαν καὶ ἔκλειναν τις πύλες του Ὀλύμπου, με σύννεφα, καὶ φρόντιζαν τα ἄλογα της Ἤρας καὶ βοηθοῦσαν τους Ὀλυμπιονίκες ὀργανώνοντας τις ἐποχὲς καὶ προσθέτοντας την ἰσορροπία στὴ φύση.
Στὴν τέχνη ἀπεικονίζονταν σὰν μία νεαρή ὄμορφη γυναῖκα ποὺ κρατοῦσε το Κέρας της Ἀμάλθειας, σκῆπτρο καὶ ἕνα πυρσό,ἡ ἕνα κλαδί ἐλιᾶς,ὡς προστάτης καὶ πολιοῦχος του Πλούτου.
Ὁ Εὐριπίδης καὶ ὁ Ἀριστοφάνης την παρουσιάζουν στὰ ἔργα τους ὡς φορέα της εὐφορίας καὶ του πλούτου. Πολύ γνωστό γλυπτό εἶναι αὐτὸ του Κηφισόδοτου, πατέρα του Πραξιτέλη τῶν ἀρχῶν του 4ου αἰῶνα π.χ. ποὺ ἀναπαριστᾶ την Εἰρήνη νὰ κρατᾶ στὴν ἀγκαλιά της τον Πλοῦτο.
Βοηθοῦσε νὰ κυβερνηθεῖ ἡ κοινωνία με ἐξισορρόπηση καὶ σταθερότητα.
Οἱ  Ἀρχαῖοι Ἕλληνες πολύ συχνά ἵδρυαν βωμούς πρὸς αὐτὴν μετά το πέρας τῶν ἐχθροπραξιῶν. Γνωστά της ἐπίθετα ἦταν τα «Γλυκεῖα», «Βαθύπλουτος», «Πλουτοδότειρα», κ. α.
Ο συμβολισμός της Εἰρήνης καὶ του γενεολογικού της δέντρου, μαζί με την ἀφθονία τῶν ἀγαθῶν ποὺ την προσφέρει με ἀθωότητα ὁ μικρός Πλοῦτος, ἦταν ἡ εὐχὴ τῶν Ἀθηναίων γιὰ μία διαρκεῖ εἰρήνη με βάση την δικαιοσύνη, της Θέμιδας, την Δίκη καὶ την Εὐνομία, μετά τους πολέμους καὶ την δυστυχία ποὺ ἔφερναν μαζί τους….

Μας γράφει ὁ Ἡρόδοτος:

«Κανένας δὲν εἶναι τόσο ἀνόητος ποὺ νὰ προτιμάει τον πόλεμο ἀπ’ την εἰρήνη· γιατί στὸν καιρό της εἰρήνης τα παιδιά θάβουν τους γονεῖς τους, ἐνῶ, ἀντίθετα, στὸν καιρό του πολέμου οἱ γονεῖς θάβουνε τα παιδιά τους.»

Παρ’ ὅλον ὅτι ἡ θεά Εἰρήνη δὲν λατρεύτηκε ὅσο ὁ Ἄρης, ἐν τούτοις ἡ Εἰρήνη ἔχει καὶ τις δικές της νῖκες, ὄχι λιγότερο δοξασμένες ἀπ’ αὐτὲς του πολέμου.


Τὴ σοφία τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων νὰ θέλουν την Εἰρήνη καὶ την Δικαιοσύνη νὰ συμβαδίζουν, την ἔχει ἐπιβεβαιώσει καὶ ἡ σύγχρονη ἱστορία.


«Ἡ εἰρήνη εἶναι ἡ μεγαλύτερη εὐλογία ὅταν μᾶς ἐγγυᾶται την τιμή μας καὶ τα νόμιμα δικαιώματα μας. Ἀλλὰ ὅταν ἔχει σὰν ἐπακόλουθο το χάσιμο της ἐθνικῆς μας ἀνεξαρτησίας καὶ το λέρωμα της δοξασμένης μας ἱστορίας, τότε δὲν ὑπάρχει τίποτε το πιὸ ἀτιμωτικό καὶ το πιὸ καταστροφικό γιὰ τα πραγματικά μας συμφέροντα.» ΠΟΛΥΒΙΟΣ


«Νὰ ἀγαπᾶς την Εἰρήνη» ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ (Δελφικό παράγγελμα)


«Εἰρήνη εἶναι ἡ στοργική μάνα της Γῆς» ΗΣΙΟΔΟΣ
Το οὐσιαστικό Εἰρήνη εἰκάζεται ὅτι προέρχεται ἀπὸ το ρῆμα εἴρω (λέγω-συνδέω).Εἰρήνη =>εἴρω=ἑνώνω, λέγω+συνδέω + νοῦς.


Το τέλος της ἄνοιξης ἦταν ἡ συνηθισμένη ἐποχὴ ἐκστρατείας στὴν Ἑλλάδα, ὅταν ἡ εἰρήνη ἦταν πλέον σε αὐξημένο κίνδυνο.

                                                           

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ                 ΣΠΑΡΤΗ

 ΑΘΗΝΑ                              

ΑΤΤΙΚΗ        

Μαιμακτηριών                    Ἀπελλαῖος

                                               Προέρακτηριὼν Απελλαῑος

                                              15 Νοεμβρίου -15 δεκεμβρίου

Μαιμακτηριών    Ὁ  ε  παρ΄  Ἀθηναίοις   μὴν παρὰ το μάσσω,    κατὰ   ἀναδιπλασιασμόν μαιμάσω

, καὶ ἐξ  αὐτοῦ μαιμακτηρίων ἤ ὄν ἀπὸ Διὸς  μαιμάκτου. 

Μαιμάκτησ δὲ ἐστίν    ὁ ἐνθουσιώδης καὶ ταρακτικός .

 Ἀρχὴν δὲ λαμβάνοντας τοῦ χειμῶνος ἐν τούτῳ
τῷ μηνὶ ὁ ἀὴρ ταράσσεται καὶ ματαβαλὴν ἴσχει.


Μαιμακτηρὶων εἶναι ὁ πέμπτος μῆνας των Ἀθηναίων


προέρχεται   ἀπὸ το ρῆμα << μάσσω >> καὶ με ἀναδιπλασιασμό << μαιμάσσω>>  ὠνομάσθηκε   ἀπὸ  τὸν  Δία  μαιμάκτη.  καὶ  ὁ    << μαιμάκτης >> εἶναι ὁ ἐνθουσιώδης ὁ ταρακτικὸς .
Ἐπειδὴ κατ αὐτόν τον μῆνα ξεκινᾶ ὁ χειμῶνας καὶ ὁ ἄνεμος ταράσσεται καὶ
μεταβάλλεται

                                                                     

Τι κρύβεται στη Σελήνη; Βίντεο ντοκουμέντο

Τι κρύβεται στη Σελήνη; Βίντεο ντοκουμέντο





Τα περίεργα της NASA


Η Σελήνη είναι ένας τόπος χωρίς ατμόσφαιρα, χωρίς άνεμους και διαβρωτικές δυνάμεις.


Ωστόσο, ικανότατοι παρατηρητές διαπίστωσαν σημαντικές αλλαγές πάνω στην επιφάνεια της. Παρατηρήθηκαν παράξενα αντικείμενα, (άνω των 700), παράξενες συσκευές σε σχήμα πυραμίδας η κώνου αλλά και ένας μυστηριώδης τετραγωνισμένος μονόλιθος.


Στις 14 Δεκεμβρίου 1972, η διαστημική αποστολή Apollo 17 άφηνε την επιφάνεια της Σελήνης ξεκινώντας το ταξίδι της πίσω στη Γη. Ο αστροναύτης Γιουτζίν Σέρναν, μπαίνοντας στη σεληνάκατο και κλείνοντας την πόρτα, έγινε ο τελευταίος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του σε άλλον πλανήτη.

Το βίντεο είναι πέρα για πέρα αληθινό απο τα αρχεία της NASA. Στη Σελήνη υπάρχουν βάσεις εξωγήινων με απίστευτα τεχνολογικά μέσα που θα τα δείτε στο παρακάτω βίντεο. Από το 1972 και μετά, δεν ξαναπάτησε άνθρωπος πάνω στη Σελήνη.


Το ότι η ανθρωπότητα σταμάτησε τις επανδρωμένες αποστολές δείχνει ότι πήραμε στα σοβαρά την προειδοποίηση.


Εκτός αν υπάρχει κάποια… μυστική συμφωνία με τους εξωγήινους, όπως αναφέρει το


Σύμφωνα με την ίδια η NASA η διακοπή των επανδρωμένων πτήσεων προς τη Σελήνη οφείλεται στην περικοπή του προϋπολογισμού και την αλλαγή των στόχων προς τις κοινές πτήσεις Apollo-Soyuz με την ΕΣΣΔ, τον αμερικανικό διαστημικό σταθμό Skylab, την ανάπτυξη του διαστημικού λεωφορείου και, τελικά, του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS).

                                                        Απόρρητο βίντεο της NASA στην...Σελήνη

Οἱ ἀσυνήθιστα θαυματουργές, καὶ Παράξενες ἀσπίδες των ἀρχαίων Ἑλλήνων

Τί ἦταν τα περίφημα ἱερὰ ὅπλα πού ὑπῆρχαν μέσα στὸ ἄδυτο του ναοῦ του Ἀπόλλωνος, καὶ τα ὁποία με θαυμαστό τρόπο βρέθηκαν μπροστά ἀπὸ τον ναό ὅταν ἔφθαναν στὸ τέμενος του θεοῦ οἱ βάρβαροι Πέρσες γιὰ νὰ το συλήσουν;

Μία ἰδέα γιὰ το τί μπορεῖ νὰ ἦταν κάποιο ἀπὸ τα ἱερὰ αὐτὰ ὅπλα μας δίνει ὁ θρῦλος του Ἄβαντος, πού ἀναφέρεται στὴν θαυματουργή ἀσπίδα του «Άβαντεία ἀσπίς» οἱ περιπέτειες της ὁποίας ἔχουν ὡς ἐξῆς:

Κάποτε κάποιος ἔφηβος ἔτρεψε σε φυγή ὁλόκληρο στράτευμα με την μαγική δύναμη της ἀσπίδος του, ἡ ὁποῖα ἀργότερα περιῆλθε στὸν Δαναό, πού την ἀνήρτησε, ἀφιερώνοντας την στὸ Ἡραίον τοῦ Ἀργούς.

Ό Λυγκεύς ἐτόλμησε νὰ ξεκρεμάσει το ἀφιέρωμα καὶ νὰ το προσφέρει στὸν γιό του Ἄβαντα, ὁ ὅποιος μόνον με αὐτή καθυπέταξε τους ἀντιπάλους του, διότι ἡ παρουσία της ἀσπίδος ἔτρεπε σε φυγή τους ἐχθρούς.

Με την παράδοση αὐτή συνδεόταν καὶ το πανάρχαιο ἔθιμο σύμφωνα με το ὁποῖο οἱ νικητές τῶν ἀγώνων του Ἀργούς ἐλάμβαναν ἐκτὸς ἀπὸ τον στέφανο καὶ γιὰ ἔπαθλο μία ἀσπίδα.

Αὐτή την παράδοση περί Άβαντείας άσπίδος χρησιμοποίησε ἐντέχνως ὁ Βιργίλιος, γιὰ νὰ κολακεύσει τον αὐτοκράτορα Αὔγουστο, πού ἐνίκησε τόν Ἀντώνιο στὸ Ἄκτιο (31 π.Χ.).

Οἱ θεοί ἐτάχθησαν τάχα ὑπέρ του Ὀκταβιανοῦ Αὐγούστου καὶ τον ἔκαναν ἱκανὸ νὰ παραλαβή την θαυματουργή ἀσπίδα, την ὁποία ὁ Αἰνείας φεύγοντας ἀπὸ την Τροία κρέμασε στὴν πύλη του ναοῦ τοῦ Ἀπόλλωνος στὸ Ἄκτιο.

Ἀλλὰ δὲν ἦταν συνηθισμένες ἀσπίδες καὶ ἐκεῖνες του Ἡρακλέους καὶ του Ἀχιλλέως.

Ή Ἀσπίς Ἡρακλέους εἶναι ἕνα ἀπὸ τα πιὸ περίεργα ἀρχαιοελληνικά κείμενα καὶ ἀναφέρεται στὴν περίφημη ἀσπίδα τοῦ μεγίστου θρυλικοῦ ἥρωος του Ἑλληνισμοῦ.

Ό θεῖος ποιητής Ἡσίοδος περιγράφει αὐτὴν ὡς οὐράνια: «Χερσί γε μήν σάκος εἷλε παναῖολον, οὐδέ τις αὐτό οὔτ' ἔρρηξε βαλών οὔτ' ἔθλασε θαῦμα ίδέσθαι πᾶν μέν γάρ κύκλῳ τιτάνω λευκῷ τ' έλέφαντι ήλέκτρω θ' ύπολαμπές ἑήν χρυσῶ τε φαεινῷ λαμπόμενον, κυάνου δέ διά πτύχες ήλήλαντο...» (στ. 139-143).

Πῆρε λοιπόν στὰ χέρια του την ἀσπίδα πού ἦταν σὰν πανάλαφρο μπαλόνι (σάκος παναῖολον), πού κανένας ποτέ δὲν την ἔσχισε ἡ την ἔσπασε χτυπῶντας την, καὶ ἦταν θαυμάσιο νὰ την κοιτάζεις. Γιατί ὁλόκληρη ἡ κυκλική της ἐπιφάνεια λαμποκοποῦσε ἀπὸ τιτάνιο, καὶ ἀπὸ λευκό ἐλεφαντόδοντο κι ἀπὸ κεχριμπάρι κι ἄστραφτε ἀπὸ το χρυσάφι το λαμπερό, την διαπερνοῦσαν δὲ πολλές βαθυγάλαζες ταινίες...

Ἀπὸ την συνέχεια του κειμένου φαίνεται ὅτι στὴν μέση της ἀσπίδος βρισκόταν ἕνας δράκος, του ὅποιου τα μάτια ἔλαμπαν σὰν την φωτιά καὶ πού εἶχε μία σειρά λευκά δόντια, τρομερά καὶ ἀπλησίαστα.

Ἰδιαίτερη προσοχή πρέπει νὰ δώσει κανείς στὴν ἀναφορά του Ἡσιόδου, ὅτι πάνω στὸ φρικτό του μέτωπο (τοῦ δράκοντα) πετοῦσε ἡ Ἔριδα ἡ τρομερή πού ξεσηκώνει ταραχές ἀνάμεσα στοὺς ἄνδρες, ἡ καταραμένη πού συνηθίζει νὰ παίρνει τον νοῦν καὶ τον λογισμό των ἀνδρῶν, ἐκείνων πού με ἔχθρα πολεμοῦν τον γιό τοῦ Διός.

Μήπως εὑρισκόμεθα ἐνώπιον ἑνὸς ἄγνωστου ὅπλου πού προκαλοῦσε μανία καὶ πανικό στοὺς ἐχθροὺς; (Αὐτό εἶναι το ἐρώτημα πού ἀνακύπτει ἀπὸ το προαναφερθέν σημεῖο της περιγραφῆς τοῦ θεϊκοῦ ποιητή Ἡσιόδου).

Προβληματισμό προκαλοῦν οἱ ἀμέσως ἀκολουθοῦντες στίχοι: «τῶν καί ψυχαί μέν χθόνα δύνουσ' Άϊδος εϊσω αὐτῶν, όστέα δέ σφι περί ρινοΐο σαπείσης Σειρίου άζαλέοιο μελαίνη πύθεται αϊη» (στίχοι 151-153).

Τὸ ἀπόσπασμα αὐτὸ μεταφράζεται ὡς ἐξῆς:

«Οἱ ψυχές ἐκείνων μπαίνοντας στὴν γῆ χώνονται βαθειά στὸν Ἄδη, καὶ τα κόκκαλα τους, μόλις οἱ σάρκες, πού τα περιβάλλουν, λειώσουν ἀπὸ το κάμα τοῦ Σειρίου, σαπίζουν μέσα στὴν μαύρη γῆ».

Στοὺς στίχους αὐτούς, ὅπως ὑποστηρίζει ὁ Θεόδωρος Άξιώτης στὴν «ΑΡΓΩ», τονίζεται ὅτι ὁ κυριότερος ρόλος της ἀσπίδος ἦταν ἐκείνος τῶν οὐρανίων ταξιδιῶν!